bab 10 pelajar

BAB 10

PENGEKOSAN PIAWAI &

ANALISIS VARIAN

DEFINISI KOS PIAWAI

• Kos piawai ialah kos yang dirancang untuk

seunit keluaran atau perkhidmatan yang

ditawarkan.

• Kos piawai juga merupakan kos pratentu / kos

yang dijangkakan untuk setiap unit keluaran.

• Kos piawai dibentuk sebelum proses

pengeluaran berlaku.

KEGUNAAN KOS PIAWAI

1.Sebagai medium pengukuran terhadap proses

pengawalan - sebarang perbezaan yang wujud

harus di ambil tindakan pembetulan supaya tidak

berulang.

2.Mengukur prestasi - merupakan salah satu cara

mengukur prestasi syarikat secara keseluruhan

atau mengikut jabatan.

Piawai Unggul (ideal)

Piawai Praktikal

Piawai Normal

JENIS-JENIS PIAWAI

Piawai Unggul (ideal)

Kos dijangka berlaku dalam keadaan operasi

paling sempurna – berlaku dengan kecekapan

yang maksimum (100%).

Penggunaan kos pada tahap yang paling rendah,

produk dihasilkan berkualiti, tiada pembaziran,

tiada gangguan seperti kerosakan mesin,

ketidakhadiran pekerja dan gangguan utiliti (air

dan elektrik) dan ada kesetiaan pembekal.

Dianggap tinggi dan sukar untuk dicapai.

Piawai Praktikal

Dikenali sebagai piawai boleh capai.

Kos dijangka berlaku dalam keadaan operasi

yang normal.

Mengambil kira kerosakan mesin, gangguan

elektrik dan air serta masalah-masalah lain.

Lebih praktikal kerana menggambarkan

kebolehan syarikat dari segi fasiliti dan tenaga

kerja pada paras normal dan sebenar.

Piawai Normal

Dikenali sebagai piawai asas / piawai sejarah. Menggunakan piawai yang sama seperti yang telah

digunakan beberapa tahun lepas. Piawai yang digunakan adalah piawai yang telah

dibentuk beberapa tahun lepas. Mengabaikan sebarang perubahan semasa yang

mungkin berlaku. Piawai yang paling mudah dicapai kerana nilainya

selalu rendah. Digunakan sebagai untuk membandingkan prestasi

dijangkakan dengan prestasi sebenar yang dicapai dalam sesuatu jangka masa.

Kos piawai :

Kos yang dijangkakan

atau kos pra-tentukan.

Kos sebenar :

Kos yang dibelanjakan

untuk setiap unit produk

siap.

Perbezaan di antara kos

piawai dengan kos

sebenar dikenali sebagai

VARIANS

DEFINISI VARIANS

ANALISIS VARIANS

VARIAN BAHAN MENTAH LANGSUNG

VARIAN BURUH LANGSUNG

VARIAN OVERHED

OVERHED BERUBAH

OVERHED TETAP

VARIANS BAHAN MENTAH LANGSUNG

Terdiri daripada varians harga bahan langsung dan varians kuantiti/penggunaan bahan langsung.

Terdapat dua kaedah pengiraan :

- kaedah persamaan

- kaedah sistem palang / kapal

terbang

Formula Varians BML

1. Kaedah Persamaan :

AQ x (AP - SP) SP x (AQ - SQ)

Varians Harga BML Varians Kuantiti/Penggunaan BML

+

AQ - Kuantiti BML sebenar AP - Harga BM sebenar SP - Harga BM piawai

SP - Harga BM piawai/u AQ - Kuantiti BM sebenar SQ- Kuantiti BM piawai

Formula Varians BML

AP x AQ SP x AQ SP x SQ

Varians Harga BML Varians Kuantiti BML

Varians BML

> = U

< = F

> = U

< = F

+

2. Sistem Palang/Kapal Terbang

F = Favorable/Memuaskan U = Unfavorable/Tidak memuaskan

Kuantiti dibeli tidak sama dengan

kuantiti yang digunakan

AP x AQ SP x AQ SP x SQ

Varians Harga BML + Varians Kuantiti BML

Varians BML AQ - Kuantiti sebenar diguna SP - Harga BM piawai seunit AP - Harga BM sebenar seunit QB - Kuantiti Sebenar Belian

> = U

< = F

> = U

< = F

(AP - SP) x QB (AQ - SQ) x SP

Kos sebenar < kos piawai =Favorable/Memuaskan Kos sebenar > kos piawai =Unfavorable/Tidak memuaskan

Contoh Pengiraan Varians

BML

Maklumat kos bagi Syarikat Ikut Suka (IS) adalah

seperti berikut :

Harga bahan mentah langsung piawai RM2 per kg.

Kuantiti bahan mentah piawai 5 kg

Pada bulan Mei 2011, syarikat telah mengeluarkan

1,200 unit dan bahan mentah yang digunakan adalah

6,600 kg yang bernilai RM15,180.

Kirakan :

1. Varians harga

2. Varians kuantiti

3. Varians jumlah bahan mentah langsung.

Jawapan : Kaedah Persamaan

1. Varians Harga :

= AQ x (AP-SP)

=

=

2. Varians Kuantiti

= SP x (AQ-SQ)

=

=

3. Varians jumlah bahan langsung

=

=

Jawapan : Kaedah Sistem Palang / Kapal Terbang.

AP x AQ

=

=

SP x AQ

=

=

SP x SQ

=

=

+

VARIANS BURUH LANGSUNG

1. Kaedah Persamaan

AH x (AR - SR) SR x (AH - SH)

AH - Jam BL sebenar

AR - Kadar BL sebenar sejam

SR - Kadar BL piawai sejam

SR - Kadar BL piawai sejam

AH - Jam BL sebenar

SH - Jam BL piawai

Varians Kadar Upah Varians Kecekapan

Kos sebenar < kos piawai =Favorable/Memuaskan Kos sebenar > kos piawai =Unfavorable/Tidak Memuaskan


AR x AH SR x AH SR x SH

Varians kadar Varians kecekapan

> = U

< = F

> = U

< = F

Varians buruh langsung

+

Contoh Pengiraan Varians BL

Syarikat MYMY menggunakan sistem kos piawai untuk produk yang dikeluarkan. Piawai yang ditetapkan untuk buruh yang digunakan adalah seperti berikut : Kadar upah piawai : RM3.50 per jam buruh langsung Masa kerja piawai: 2 jam Syarikat telah mengeluarkan 7,500 unit produk dengan menggunakan 18,750 jam buruh langsung. Jumlah upah yang dibayar untuk buruh yang digunakan adalah RM67,500. Kirakan : 1. Varians kadar 2. Varians kecekapan 3. Varians total

1. Varians kadar upah

= AH x (AR - SR) = = 2. Varians kecekapan = SR x (AH - SH) = = 3. Varians jumlah buruh langsung = =



AR x AH

=

=

SR x AH

=

=

SR x SH

=

=

+

VARIANS OVERHED BERUBAH

1. Kaedah Persamaan

AH x (AR - SR) SR x (AH - SH)

Varians Perbelanjaan Varians Kecekapan OHB

AH - Jam pratentu sebenar

AR - Kadar sebenar/jam

SR - Kadar piawai/jam (KOP)


SH - Kadar sebenar/jam




AR x AH SR x AH SR x SH

Varians Perbelanjaan Varians Kecekapan OHB

Varians OHB

> = U

< = F

> = U

< = F

Contoh Pengiraan Varians OHB

Berikut adalah belanjawan yang disediakan untuk Syarikat Tekad Sdn Bhd bagi tahun 2011 : Volum pengeluaran 20,000 unit Jam buruh langsung 30,000 jam Overhed berubah RM24,000 Pada tahun 2011, sebanyak 18,000 unit barang siap telah diproses dan overhed berubah yang telah berlaku adalah RM25,200. Jam buruh langsung yang dilibatkan adalah 40,000 jam. Kirakan : 1. Varians perbelanjaan overhed berubah 2. Varians kecekapan overhed berubah 3. Varians jumlah overhed

1. Varians perbelanjaan

= AH x (AR-SR)

=

=

2. Varians kecekapan overhed berubah

= SR x (AH-SH)

=

=

3. Varians jumlah overhed berubah

=

=



AR x AH

=

=

SR x AH

=

=

SR x SH

=

=

+

VARIANS OVERHED TETAP

1. Kaedah Persamaan

Varians Belanjawan Varians Volum


AH x (AR - SR) SR x (BH - SH)


AR - Kadar sebenar/jam


SH - Jam piawai

BH – Jam belanjawan


Asas aktiviti yang digunakan jika tidak dinyatakan adalah bersamaan dengan jam buruh langsung

2. Sistem Palang / Kapal Terbang

AR x AH SR x BH SR x SH

Varians Belanjawan Varians Volum

Varians Overhed Tetap

> = U

< = F

> = U

< = F

Syarikat Faeza telah menyediakan belanjawan untuk

tahun 2010:

Volum dibelanjawankan 20,000 unit

Overhed tetap dibelanjawan RM25,000

Jam buruh dibelanjawan 40,000 jam

Pada tahun 2010, sebanyak 16,000 unit telah dibuat

dan overhed tetap yang dilibatkan adalah

RM22,400. Jumlah jam buruh digunakan adalah

35,200 jam

Kirakan:

1. Varians Belanjawan

2. Varians Volum

3. Varians Jumlah Overhed Tetap

Contoh Pengiraan Varians OHT

1. Varians belanjawan

=

=

2. Varians volum

= SR x (BH-SH)

=

=

3. Varians jumlah overhed tetap

=

=



AR x AH

=

=

SR x BH

=

=

SR x SH

=

=

+

1. Mentafsir keputusan varians : Kos sebenar < kos piawai =Favorable / Memuaskan Kos sebenar > kos piawai =Unfavorable / Tidak Memuaskan 2. Mengenalpasti pihak yang bertanggungjawab ke atas varians. (i) Varians Harga BML - Pengurus Pembelian

(ii) Varians Kuantiti BM - Pengurus Pengeluaran

(iii) Varians Kadar BL - Pengurus S.Manusia

(iv) Varians Kecekapan BL - Pengurus Pengeluaran

(v) Varians Perbelanjaan OHB - Pengurus Pengeluaran

(vi) Varians Kecekapan OHB - Pengurus Pengeluaran

(vii) Varians Belanjawan - Penyelia Kilang

(viii) Varians Volum - Pengurus Pengeluaran

IMPLIKASI VARIANS

Syarikat Jomla mengeluarkan peralatan dapur. Kos standard untuk

pembakar roti keluaran syarikatnya adalah seperti berikut :

Bahan mentah (3 kg @ RM 4.50) RM 13.50

Buruh langsung (0.6 jam @ RM 9.50) 5.70

Overhed berubah (0.6 jam @ RM 6.00) 3.60

Overhed tetap (0.6 jam @ RM 3.00) 1.80

RM 24.60

Aktiviti di bawah telah terlibat dalam pengeluaran sepanjang tahun :

1. Pengeluaran berjumlah 50,000 unit.

2. 150,000 kg bahan mentah dibeli dengan harga RM 4.00 perkg.

3. Penggunaan bahan mentah berjumlah 160,000 kg.

4. Syarikat menggunakan 32,000 jam buruh langsung pada kos RM 312,000.

5. Overhed tetap sebenar RM83,400 dan overhed berubah sebenar

RM112,000.

6. Baki awal bahan mentah sebanyak 10,000 kg yang bernilai RM40,000.

7. Pengeluaran normal 45,000 unit. Kadar overhed standard berdasarkan aktiviti

pengeluaran normal mengikut standard jam buruh langsung.

LATIHAN PENGUKUHAN

Dikehendaki :

Kirakan varians bagi :

1) harga (waktu pembelian)

2) kuantiti (penggunaan) bahan mentah

3) jumlah bahan mentah langsung

4) kadar upah buruh langsung

5) kecekapan buruh langsung

6) jumlah buruh langsung

7) perbelanjaan overhed berubah

8) kecekapan overhed berubah

9) jumlah overhed berubah

10)perbelanjaan overhed tetap

11)volum overhed tetap

12)Jumlah overhed tetap

DIKEHENDAKI:

AP x AQ

= =

SP x SQ =

=

(1) (2)

(3)

+

VARIANS BAHAN LANGSUNG

Semasa Beli RM x kg =

Semasa Guna RM x kg =

SP x AQ

AR X AH =

=

SR x AH

=

=

SR x SH =

=

(4) (5)

(6)

+

VARIANS BURUH LANGSUNG

AR x AH =

=

SR x AH

=

=

SR x SH =

=

(7) (8)

(9)

+

VARIANS OVERHED BERUBAH

AR x AH =

=

SR x BH =

=

SR x SH =

=

(10) (11)

(12)

+

SISIHAN OVERHED TETAP

RUMUSAN

Kos piawai merupakan garis

panduan bagi pihak pengurusan dalam mengawal kos sebenar.

Dengan analisis varians,

membolehkan pihak pengurusan membuat belanjawan yang lebih baik bagi kos pengeluaran akan datang.

bab 10 pelajar

Documents