assig. jepun

7/29/2019 Assig. Jepun

1/11

PUSAT PENGAJIAN PENDIDIKAN JARAK JAUH

UNIVERSITI SAINS MALAYSIA

Sidang Akademik 2010/2011

JMS 416 - Sejarah Sosio-Politik Malaysia:

Gerakan Protes

Soalan 1 : Bincangkan gerakan-gerakan anti Jepun 1942-1945 di TanahMelayu, Sabah dan Sarawak.

1Pada tanggal 8 Disember 1941, Jepun telah mendarat di Kota Bharu dan

seterusnya ke Kuantan dan Mersing. Tentera Jepun meneruskan kemaraan dengan

menawan Jitra pada 12 Disember 1941.

Tentera Jepun memasuki Kuala Lumpur pada 1 Januari 1942. Repulse dan Prince

of Wales adalah dua buah kapal perang British yang digunakan utk mempertahankan

perairan Tanah Melayu dari serangan Jepun. Malangnya kapal itu telah ditenggelamkan

oleh Jepun di perairan Pahang. Akhirnya, Singapura ditawan pada 15 Februari 1942.

Sabah dan Sarawak juga menjadi sasaran Jepun disebabkan kepentingan minyaknya.

Di negeri Sarawak pula, pada 7 Disember 1941, kapal terbang tentera udara

terbang melalui ruang angkasa di Bandar Kuching.2Miri diserang pada 16 Disember

1941. Dari Miri, tentera Jepun menuju ke Kuching, Labuan, pantai barat Sabah dan

seterusnya ke Sandakan. Kemudian, pada 25 Disember 1941, Bandar Kuching telah

ditawan oleh pihak Jepun.

Pada 1hb Januari 1942, tentera Jepun mendarat di Pulau Labuan, Sabah.

Matlamatnya untuk menakluk Borneo Utara dicapai dengan pantas. Pada 16hb Mei 1942,

1 Mohamad Isa Othman, Pendudukan Jepun di Tanah Melayu (Tumpuan di Negeri Kedah), KualaLumpur:Dewan Bahasa dan Pustaka, 1992, hlm.1.2 Haji Buyong Adil, Sejarah Sarawak, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka,1981,hlm.23.

1
http://ms.wikipedia.org/wiki/Pulau_Labuanhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Pulau_Labuan


2/11

secara keseluruhannya negeri ini jatuh ke tangan Jepun. Di bawah pentadbiran Jepun, ia

dibahagikan kepada dua bahagian; bahagian Persisiran Pantai Barat termasuk

pendalaman dan bandar Kudat dinamakan Sheikai Shiu dan bahagian Persisiran Pantai

Timur dinamakan Tokai Shiu.

3Pendudukan Jepun di Sabah ditentang oleh kumpulan-kumpulan gerila. Antara

penentangan yang dilakukan adalah Gerila Kinabalu yang diterajui Albert Kwok di

Persisiran Pantai Barat dan satu lagi dipimpin Datu Mustapha pada bahagian utara. Akan

tetapi, Gerila Kinabalu terhapus dalam kejadian pembunuhan beramai-ramai Kwok dan

ahli-ahli sekutunya di Petagas pada tarikh 21hb Januari 1944.

Pembebasan daripada cengkaman Jepun bermula pada 9hb Jun 1945 apabila

Divisi Kuasa Imperial Australia ke-9 menyerang kedudukan Jepun di Labuan. Perang

yang berlaku di Borneo Utara tamat dengan penyerahan kalah rasmi oleh Leftenen

Jeneral Masao Baba di Pulau Labuan pada 10hb September 1945, Kolonel Elimus di

Paparpada 15hb September 1945 dan Major Akashi di Beaufort pada 17hb September

1945.

Ini merupakan hasil pengeboman bersama Pasukan Perikatan (Australia, British,

Amerika Syarikat dan New Zealand) yang dalam prosesnya juga memusnahkan bandar-

bandarSandakan,Jesselton dan Labuan.

Selain di Sabah dan Sarawak, Ketumbukan ke 5 tentera Jepun yang dipimpin oleh

Lt. Jeneral Takaro Matsui telah ditugaskan menyerang Kedah mula mendarat di Singgora

pada 8 Disember 1941. Pada awal pagi 10 Disember 1941, pasukan tentera Jepun di

3www.SejarahMalaysia .pnm.my

2
http://ms.wikipedia.org/wiki/Kudathttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Sheikai_Shiu&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Tokai_Shiu&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Guerila_Kinabalu&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Albert_Kwok&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Datu_Mustaphahttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Petagas&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Divisi_Kuasa_Imperial_Australia_ke-9&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Leftenen_Jeneral_Masao_Baba&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Leftenen_Jeneral_Masao_Baba&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kolonel_Elimus&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Paparhttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Majer_Akashi&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Beaufort&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Sandakanhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Jesseltonhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Labuanhttp://www.sejarah/http://www.sejarah/http://www.sejarah/http://ms.wikipedia.org/wiki/Kudathttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Sheikai_Shiu&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Tokai_Shiu&action=edit&redlink=1http://www.sejarah/http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Guerila_Kinabalu&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Albert_Kwok&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Datu_Mustaphahttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Petagas&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Divisi_Kuasa_Imperial_Australia_ke-9&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Leftenen_Jeneral_Masao_Baba&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Leftenen_Jeneral_Masao_Baba&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kolonel_Elimus&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Paparhttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Majer_Akashi&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Beaufort&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Sandakanhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Jesseltonhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Labuan


3/11

bawah perintah Kolonel Saeiki mula menyerang sempadan Bukit Kayu Hitam tetapi

serangan tersebut dapat ditangkis tentera British.

Namun serangan balas pada pagi tersebut juga memaksa tentera British berundur

ke Asun. Tentera British yang mempertahankan Asun kemudiannya diasak dan memaksa

mereka berundur ke Jitra. Dalam masa yang sama, tentera British yang mempertahankan

Perlis terpaksa berundur ke Jitra. Semasa pengunduran, tentera British meletupkan

beberapa jambatan kecil di sepanjang jalan antara Kodiang dengan Jitra. Ini

menyebabkan banyak senjata berat tidak dapat di bawa ke Jitra.

Sementara itu, di sebelah pantai timur, tentera Jepun yang mendarat, pada

awalnya ditentang oleh Kor ke III India dari Tentera India dan beberapa batalion tentera

British. Tentera Jepun dengan pantas mengasingkan unit India yang mempertahanan

pantai, sebelum menumpukan tentera mereka bagi mengepong dan memaksa pasukan

bertahan agar menyerah. Tentera Jepun yang mendarat di Kota Bharu berpecah kepada

dua bahagian. Salah satu bergerak ke pantai timur menuju ke Kuantan, dan satu lagi ke

selatan menuju kearah Sungai Perak.

4Serangan ke atas Tanah Melayu merupakan sebahagian daripada rancangan

besar Jepun yang bercita-cita untuk menubuhkan sebuah pemerintahan baru Asia Timur

Raya yang berpusatkan negeri Jepun dan meliputi negeri Jepun sendiri, China,

Mancukuo, Indocina Perancis, Siam, Tanah Melayu, Borneo, Kepulauan Hindia Timur,

Australia, New Zealand dan India.

4 Lotfi Ismail,Sejarah Malaysia 1400-1963,Utusan Publications & Distributors,K.L:1980,hlm.235.

3
http://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kor_ke_III_India&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Tentera_India_Britishhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Tentera_Britishhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Tentera_Britishhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Kuantanhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Sungai_Perakhttp://ms.wikipedia.org/w/index.php?title=Kor_ke_III_India&action=edit&redlink=1http://ms.wikipedia.org/wiki/Tentera_India_Britishhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Tentera_Britishhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Tentera_Britishhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Kuantanhttp://ms.wikipedia.org/wiki/Sungai_Perak


4/11

5Setelah Jepun menakluki Tanah Melayu, tentera Jepun mula bertumpu Sabah

dan Sarawak. Di negeri Sabah, serangan dilakukan ke atas Labuan yang menjadi sasaran

utama Jepun pada 1hb. Januari 1942. Kemudian Jepun telah berjaya menawan Kota

Kinabalu pada 9hb. Januari 1942.

Seterusnya, di negeri Sarawak pula, Jepun telah menyerang Sarawak pada 7hb.

Disember 1941. Pada masa itu, kapal terbang tentera udara terbang melalui ruang

angkasa di Bandar Kuching. Jepun menduduki Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak

selama lebih kurang tiga tahun setengah. Sungguhpun tidak begitu lama, tetapi telah

membawa perubahan yang penting dari segi aspek ekonomi, politik dan sosial.

Jepun berjaya menakluki Tanah Melayu melalui mendapatkan sokongan daripada

anak negeri yang terperangkap dengan janji-janji kemerdekaan yang telah dijanjikan.

Jepun juga turut menghampakan harapan mereka yang terperangkap dengan janji-janji

Jepun untuk memberikan kemerdekaan dengan semboyan, Asia untuk Orang Asia.

Di samping itu, pemerintahan Jepun di Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak adalah

penuh dengan kucar-kacir, kepahitan dan kesengsaraan. Oleh kerana pemerintahan Jepun

itu terlalu kejam, zalim dan keras, maka ramai penduduk Tanah Melayu, Sabah dan

Sarawak telah lari meninggalkan keluarga mereka lalu masuk ke hutan-hutan dan

menyusun pasukan-pasukan di bawah tanah bagi menentang kerajaan Jepun.

6Penduduk di Tanah Melayu menderita akibat seksaan Jepun. Mereka menghadapi

masalah kekurangan makanan, penyakit-penyakit berleluasa, pengangguran semakin

meningkat dan dipaksa bekerja untuk menjayakan matlamat peperangan Jepun.

5 Mohd Idris Salleh, Che Su Mustaffa dan Fauziah Shaffie, Sejarah Pembangunan Bangsa dan NegaraKuala Lumpur: Percetakan Sumber Sdn.Bhd. 1944, hlm.73.6 Kok Koun Chin, Sejarah Malaysia, Petaling Jaya: Penerbit Fajar Bakti, 1988, hlm.98.

4


5/11

Setelah Hiroshima dan Nagasaki dibom, Maharaja Jepun menyerah diri. Namun

pentadbiran Jepun di Singapura dan Tanah Melayu belum sanggup berbuat demikian.

Apabila Jepun telah menyerah kalah, M.P.A.J.A. telah bermaharajalela sebagai Parti

Komunis Malaya (PKM). Parti ini telah ditubuhkan pada 20 April 1930.

Parti Kuomintang dari China telah memainkan peranan penting dalam penyebaran

perfahaman Komunis ke Tanah Melayu. Cawangan Kuomintang di Tanah Melayu telah

diharamkan oleh British. Walau bagaimanapun, golongan Komunis di Tanah Melayu

menubuhkan Parti Komunis Nanyang tetapi ia telah diharamkan pada tahun 1930.

Kemudian menubuhkan pula Parti Komunis Malaya.

Parti Komunis Malaya (PKM) telah ditubuhkan bertujuan untuk menghalau

keluar Jepun dari Tanah Melayu dan ingin menubuhkan Republik Komunis. Pada masa

itu, apabila Jepun menyerang Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak. Walaupun PKM tidak

dapat berkembang dengan pesat pada peringkat awal, tetapi ia tidak dapat bergerak dalam

dua aktiviti penting pada ketika itu. Pertama, PKM berjaya mempergunakan keadaan

kemelesetan ekonomi dalam mempengaruhi kaum buruh di Tanah Melayu untuk

mengadakan permogokan.

Dengan itu, dapat menimbulkan ketidakstabilan ekonomi yang boleh menjejaskan

kekuatan ekonomi dan pentadbiran British di Tanah Melayu. PKM berjaya

mempengaruhi pekerja dari hampir semua bidang termasuklah pekerja kuari, pekerja

binaan, pekerja kilang nenas, pembuat kasut, orang gaji, pekedai dan pekerja di estet

getah. Antara contoh mogok adalah seperti yang berlaku di Kuala Lumpur, dalam

kalangan tukang kasut pada tahun 30 Disember 1933.

5


6/11

PKM mula mendapat sanjungan dan pengikut yang ramai kerana PKM dianggap

sebagai pelindung kepada orang-orang Cina daripada Jepun. Seterusnya, PKM juga telah

melarikan diri ke hutan dan dengan adanya kerjasama British berjaya menyertai Malayan

Anti-Japanese Union (MAJU) di bawah pihak British.

7Seterusnya, apabila Jepun menduduki Tanah Melayu, Parti Komunis Malaya

(PKM) juga telah mendapatkan bantuan daripada British. Menurut Miller, dalam

bukunya, The Jungle War in Malaya beliau telah menegaskan terdapat kira-kira dua

ratus anggota PKM telah mendapat latihan dari pihak British sebelum jatuhnya Singapura

pada Februari 1942.8Pada masa itu, British juga telah menubuhkan sekolah latihan khas 101 di

Singapura. Parti ini telah diketuai oleh Kolonel Spencer Chapman untuk melatih

pegawai-pegawai tentera serta anggota-anggota PKM bagi menentang serangan Jepun.

gerila diadakan. Tetapi kegagalan dihadapi pada setiap kali apabila serangan diadakan ke

atas Jepun. Jadi, bagi mengatasi masalah ini, serta bertujuan untuk mendapatkan

sokongan ramai maka PKM telah menubuhkan M.P.A.J.A.

Pendek kata, angkara pihak Jepun terhadap penduduk Tanah Melayu, Sabah dan

Sarawak menimbulkan rasa benci di dalam jiwa orang-orang Asia terhadap Jepun.

Beberapa pasukan dan pertubuhan yang menentang Jepun secara gerila. Antara gerakan

anti-Jepun termasuklah Tentera-tentera Anti Jepun Rakyat Malaya (The Malayan

Peoples Anti Japanese Army) atau dikenali sebagai M.P.A.J.A.

Pasukan atau tentera M.P.A.J.A.ini mempunyai cawangan-cawangan di setiap

negeri dan ia dipimpin oleh orang-orang Komunis. Sebahagian besar daripada ahli-

7 Asmawati Ahmad Ishak, Sejarah Tanah Melayu,Kuala Lumpur: Penerbitan Seri Kota, 1989,hlm.9.8 M.Thambirajah,Malaysia dalam Sejarah Dua,hlm.188

6


7/11

ahlinya merupakan orang-orang Cina dan dikuasai oleh Parti Komunis Malaya (PKM).

Parti ini telah bekerjasama dengan pihak Inggeris bertujuan untuk menghalau keluar

orang-orang Jepun dari Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak.

Pihak Inggeris telah membantu ahli-ahli M.P.A.J.A. dengan memberikan senjata

yang agak lengkap untuk menentang pihak Jepun. Tambahan pula, pihak Inggeris juga

telah memberikan latihan tentera kepada pasukan M.P.A.J.A. demi mendapatkan

kebebasan daripada pihak Jepun. Demi mendapatkan kejayaan dalam penentangan,

M.P.A.J.A. telah menggunakan taktik gerila, iaitu serangan secara mengejut dan sulit dari

kawasan hutan.

Tujuan utama M.P.A.J.A. adalah untuk melatih dan membentuk suatu pasukan

tentera yang kuat untuk membantu pasukan tentera Bersekutu apabila tentera-tentera

Bersekutu itu mendarat semula di negeri ini.

Parti M.P.A.J.A. telah dibantu oleh pihak Bersekutu dengan menaburkan senjata-

senjata dan bekalan makanan melalui perkhidmatan udara. Di samping itu, terdapat juga

pegawai-pegawai tentera Inggeris yang turut menyertai kegiatan-kegiatan M.P.A.J.A.

sambil memberi latihan-latihan tentera kepada ahli-ahli M.P.A.J.A.. Pertubuhan anti

Jepun yang seumpama ini dikatakan terdapat juga di Sarawak dan di Sabah.

Pada tahun 1943, pasukan M.P.A.J.A. pula, disertai oleh pegawai-pegawai

Pasukan Force 136 yang datang dari India melalui perkhidmatan udara atau melalui

kapalselam telah hadir ke Tanah Melayu bertujuan untuk mempersatukan kegiatan-

kegiatan menentang Jepun.

Force 136 merupakan satu ketumbukan khas dan gerakan bawah tanah yang

ditubuhkan untuk menentang Jepun semasa Perang Dunia Kedua. Force 136 telah

7


8/11

melancarkan beberapa perang gerila demi menjatuhkan pemerintahan Jepun di Tanah

Melayu.. Di Pahang pula, Tentera Wataniah juga telah bertungkus-lumus menentang

Jepun. Force 136 dan Wataniah merupakan antara pasukan gerila yang diwujudkan

semasa zaman penjajahan Jepun di negeri Pahang. Pasukan ini adalah berpunca daripada

inisitif 'Orang New Zealand' iaitu Douglas Richardson.

Pemimpin Melayu pada masa itu ialah Haji Abdul Jamal, Cikgu Sulaiman,

Penghulu Ungku Zohrin dan Yeop Mahidin di Daerah Raub dan Kuala Lipis. Selain

orang Melayu, mereka juga telah dibantu oleh orang Asli.

Force 136 juga merupakan sebuah pasukan rahsia dan dihantar ke Tanah Melayu

melalui payung terjun. Manakala, Wataniah pula, adalah pasukan gerila pimpinan orang

Melayu Pahang bagi membantu Force 136 dan sabotaj Jepun. Force 136 dan Wataniah ini

adalah pasukan gerila yang diwujudkan di belantara Tanah Melayu.

Pada 2 Jun 1945, telah berlaku satu perjumpaan para pemimpin Force 136 di

sebuah tempat berhampiran dengan Sungai Tersang iaitu 18 KM dari Raub. Seterusnya,

pada 23 Julai 1945, pasukan Wataniah pula dipimpin oleh Yeop Mahidin. Maka wujud

pula empat platun iaitu BATU MALIM (49 orang), DONG (41 orang), RAUB (69 orang)

dan SEGA (43 orang).

Pada awalnya, penentangan terhadap Jepun telah diadakan dengan adanya

kerjasama daripada pihak British. Mereka telah menentang Jepun berdasarkan pada

perjanjian yang dibuat pada 8 Disember 1940. Ia juga telah mengambil peluang dalam

membalas dendam terhadap pihak yang dianggap bersuhabat dengan Jepun.

Pada masa ini, Duli Yang Maha Mulia Sultan Pahang, Sultan Abu Bakar telah

berangkat ke Kuala Lipis yang pada ketika itu merupakan pusat pentadbiran bagi negeri

8


9/11

Pahang. Sewaktu perjalanan pulang dari Kuala Lipis ke Pekan, baginda telah dilaporkan

'hilang' kerana diculik di Tong Kiat Estet (Sg Jerik, Maran sekarang).

Baginda diwar-warkan orang Jepun bahawa pihak M.P.A.J.A yang menculik

baginda bagi membangkitkan kemarahan orang melayu. Nasib baik, orang Melayu

tunggu dan lihat. Sebenarnya pihak Force 136 yang menyelamatkan baginda ketika

berlaku tembak menembak antara pasukan Jepun dan MPAJA.

Setelah pulih keadaan, baginda diawasi oleh kumpulan Force 136 hingga ke

Pekan. Mereka inilah yang mengawal tanahair sewatu penyerahan diri oleh Jepun dan

tindakan liar M.PA.J.A.. Pasukan gerila di negeri Pahang dikenali WATANIAH. Mereka

inilah membantu Force 136 yang dipimpin pegawai Inggeris. Force 136 telah dibubarkan

pada bulan Disember 1945. Wataniah terus diwujudkan hingga sekarang.

Pasukan gerila Datu Mustapha juga telah menjalankan penentangan di Kudat.

Diikuti pula, Pasukan gerila Sandakan pula menjalankan penentangan di Sandakan.

Pendudukan Jepun di Tanah Melayu didapati telah bertanggungjawab dalam

mempercepatkan pertumbuhan semangat kebangsaan di kalangan rakyat negeri ini

khasnya, dalam kalangan orang-orang Melayu.

Rakyat Melayu mula sedar bahawa anggapan dan pandangan yang bersifat seperti

memuja orang-orang Inggeris selama ini jelas terbayang pada sikap dan pandangan

kebanyakan orang Melayu kini telah mula berubah.

Lebih-lebih lagi, apabila Jepun telah menyerah kalah, PKM telah keluar dari

hutan dan mengambil alih pentadbiran sebelum ketibaan pihak British. Pemerintahan

PKM telah berlangsung selama dua minggu dan ia dikenali sebagai Bintang Tiga.

Ketika itu, orang-orang Melayu mula bertindak-balas terhadap kekejaman anggota

9


10/11

Komunis Bintang Tiga. Antara pasukan yang kejam adlah seperti pasukan yang diketuai

oleh Panglima Salleh Selempang Merah.

Seterusnya, setelah British megambil alih pentadbiran di Tanah Melayu, maka

Komunis Bintang Tiga tidak dapat mengembangkan pengaruh mereka. Akibat kegagalan,

Komunis Bintang Tiga merampas Tanah Melayu dengan gerakan bersenjata, telah

membawa kepada persetujuan pembubaran tentera M.P.A.J.A. dan perletakan senjata api

disamping pembayaran saguhati kepada gerila-gerila terbabit seperti sebanyak $350 bagi

seorang.

Bagi meraih simpati, mengindoktrinasi Komunis dan mendapatkan sokongan

orang-orang Melayu, pihak Parti Komunis Malaya telah mengasaskan Parti Kebangsaan

Melayu Malaya (PKMM) yang diasaskan oleh Ahmad Boestamam berfahaman

kebangsaan dan Mokhtaruddin Lasso (M.P.A.J.A.) berfahaman Komunis pada 17

Oktober 1945. Parti Komunis Malaya telah menguasai Parti Kebangsaan Melayu Malaya

melalui tokoh-tokoh jawatankuasanya yang terdiri daripada Mokhtaruddin

Lasso(Presiden), Arshad Ashaari (bendahari), Rashid Maidin, Abdullah C.D. Parti

Kebangsaan Melayu Malaya lebih cenderung bagi Tanah Melayu menyertai Indonesia

bagi mendapat kemerdekaan pada 1949.

Secara keseluruhannya, boleh dikatakan bahawa walaupun penjajahan Jepun di

Tanah Melayu, Sabah dan Sarawak membawa kekejaman dan penuh penyeksaan , tetapi

menurut aspek lain, ia merupakan satu peristiwa yang bermakna dan meninggalkan seribu

kenangan dalam hidup masyarakat di Tanah Melayu pada waktu itu hinggalah ke hari ini.

Akhirnya, Jepun telah menyerah kalah pada 15 Ogos 1945. Hal ini kerana

Amerika Syarikat telah menggugurkan bom ke atas Bandar Hiroshima.

10


11/11

1. Asmawati Ahmad Ishak, Sejarah Tanah Melayu, Kuala Lumpur:Penerbitan Seri Kota,1989.

2. Haji Buyong Adil, Sejarah Sarawak, Kuala Lumpur: Dewan Bahasa

dan Pustaka,1981.

3. Koun Chin, Sejarah Malaysia, Petaling Jaya: Penerbit Fajar Bakti,

1988.

4. Lotfi Ismail,Sejarah Malaysia 1400-1963,Utusan Publications &

Distributors, Kuala Lumpur:1980.

5. Mohamad Isa Othman, Pendudukan Jepun di Tanah Melayu

(Tumpuan di negeri Kedah), Kuala Lumpur:Dewan Bahasa dan

Pustaka,1992.

6. Mohd. Idris Salleh, Che su Mustaffa dan Fauziah Shaffie,Sejarah

Pembangunan Bangsa dan Negara,Kuala Lumpur:

Percetakan Sumber Sdn.Bhd.,1944.

7. M.Thambirajah, Malaysia dalam Sejarah Dua.

8. www.Sejarah.pnm.my

11
http://www.sejarah.pnm.my/http://www.sejarah.pnm.my/

assig. jepun

Documents