MUSA: NCR LAND TOP PRIORITY OF GOVT

23th.October, 2012

KOTA KINABALU: The Native Customary Right (NCR) land issue is being given priority by the state government and any decision on NCR claims is under the jurisdiction of the State Cabinet.Disclosing this, Datuk Seri Musa Haji Aman said as such the government being caring and responsible, would give top priority to any NCR claim by the natives.

I wish to state here that every NCR claim will be looked into comprehensively to establish its authenticity, the Chief Minister said in his reply to questions from Datuk Nilwan Kabang (BN-Kunak), Melanie Chia (SAPP-Luyang) and Datuk Liew Teck Chan (SAPP-Likas) at the State Assembly sitting here yesterday.He said there had been a misunderstanding over the issue following statements made by certain quarters of late regarding NCR land claims.

And, Musa also said the statements of the State Attorney-General and Land and Survey Department on the Land Ordinance 1930 were based on interpretations of the provisions on land administration matters.He said the land law which was formulated on December 13, 1930 has brought about a huge impact on NCR land claims in Sabah as prior to that, a native could freely occupy a plot of land without any legal restriction.

So long as it met the criteria on customary land right, it would be regarded as NCR and land ownership would be granted.However, after 1930, occupation of land by a native was subjected to Sections 5, 6 (1) and 88 of the Land Ordinance whereby it must first be certified as legal or not legal.If the land occupation is deemed legal and met the criteria of Section 15 (NCR land definition), then it would be considered and declared as NCR occupation and land ownership right would be granted.Musa said the State government through the land department had been making decision on NCR land claims based on the land law eversince it was enforced.He added that from 1997 until September this year, 615 NCR land claims involving 1,164 people had been registered with the land office across the state and of the number, 207 cases had been declared as NCR land occupation, 70 cases rejected and the remaining 338 were still being investigated.

The Chief Minister also disclosed that during the inquiries, the claimants were at liberty to appoint a lawyer to provide proofs or call witnesses to support their claims.

The claimants, he said, could appeal against the decision made by the Assistant Collector of Land Revenue to the director of land within 30 days or right up to the High Court, Appeal Court and Federal Court.

Musa assured that the government would speed up the process of inquiries on the remaining 338 cases using the NCR mobile unit or PANTAS.With the presence of PANTAS in the villages, native land problems in the rural areas can be resolved fast in accordance with the Land Ordinance, he said.

Musa also told the August House that since year 2000 till today, 41 cases involving 1,243 NCR land claimants had been filed with the court.Of the 41 cases, 10 claims involving 1,021 people were rejected and four involving 17 people, were allowed by the court.

Another five cases involving 17 people were resolved through consent judgment, four cases involving five people were withdrawn while 18 other cases involving 183 people were yet decided by the court.This proves that the State government through the land department still recognises NCR till today, he said.And yesterday, Musa also said the NCR issue should not be twisted and manipulated because it concerned the interest of the natives.

Therefore everyone must give their support to ensure the issue can be addressed for the sake of the natives in Sabah, he said.Musa added that he had also instructed the Forestry Department to immediately stop drawing new boundaries for forest reserves in several areas which had been occupied by local residents.This is to facilitate the inquiries being carried out on the residents status, he said, adding that the State government had also taken the initiative to change the status of forests to state land to ensure more natives were able to own land.

This, approach, he said, would continue from time to time based on needs.As I have said, our state is run by natives. So, preserving and protecting the rights of natives will always be our priority.As Chief Minister, I personally will ensure that native rights are given top priority. And with this, I hope that no one will again manipulate the issue but to give their cooperation to help address it, Musa said.The government, he added, regarded issue of native affairs as a main agenda and that was why any decision made would first take into account the interest of the future generations.

As a government elected by the people, we are aware we are shouldering a huge responsibility and mandate in our struggle to safeguard the interest and future of the people, especially the natives.

As such, it is my hope that the NCR issue will no longer be politicised by certain quarters to fulfil their political agenda, he said.Meanwhile, the Chief Minister pointed out that the state govenrment had carried out its fudiciary responsibility to its level best in preserving and protecting the natives customary land rights and land ownership.

The accusations that the government ignored NCR land claims and discriminated in giving land to natives are unfounded and not true,he stressed.Yesterday, Musa also informed the House that the then Birtish North Borneo Chartered Company took 41 years to formulate a land legislation on NCR the Land Ordinance to protect native land rights and land ownership in accordance with Article No. 9 of the English Royal Charter.

The objective of the Ordinance was to manage the allocation and ownership of land in an efficient manner.And to realise this objective, the Beitish administation incorporated new provisions in Sections 5, 6, 65 and 88.For the information of the Assembly members, Section 6 concerns government property land, Section 6 is related to unlawful occupation not to establish any right while Sections 65 and 88 are about customary tenure and no title or claim to land valud unless registered.

With these four privisions, he said, state land and reserve land matters have been fully handed over to the state government after December 13, 1930.As such, those who occupyl land illegally or by way of temporary occupation licence cannot claim rights, titles or claim ownership of land from the government.The rights to landtitle, interest or any land dealing can only be deemed legitimate until after they are registered in line with the requirements of the Land Ordinance except land that is owned by way of customary rights without documents.Musa also said the state govenrment was open to constructive criticisms, views and proposals to enhance its service delivery system and protection of native land rights and ownership from time to time.

Source From: http://www.newsabahtimes.com.my

Jawatankuasa NCR Sabah dan Sarawak dibentuk

20.september.2013

KOTA KINABALU: Jawatankuasa Penyelaras Program Tinjauan Hak Tanah Adat Negeri (NCR) bagi Sabah telah dibentuk bagi mempercepat usaha menyeleasikan tuntutan tanah orang asal negeri ini.

Mesyuarat pertamanya dipengerusikan oleh Menteri Tenaga, Teknologi Hijau dan Air Datuk Seri Dr. Maximus Ongkili semalam, sejajar dengan keputusan pada mesyuarat Jawatankuasa Teknikal Bumiputera Sabah dan Sarawak (JTBSS) dalam bulan Jun supaya jawatankuasa itu ditubuhkan masing-masing di Sabah dan Sarawak.

JTBSS, yang dipengerusikan bersama oleh Ongkili dan Menteri Industri Perladangan dan Komoditi Datuk Seri Douglas Uggah Embas, melaporkan kepada Jawatankuasa Kabinet mengenai kaum minoriti Bumiputera Sabah dan Sarawak dipengerusikan oleh Perdana Menteri.

Jawatankuasa itu dibentuk khusus bagi menyelaras pelaksanaan tinjauan tanah bagi pengeluaran geran komunal serta mengkaji dana yang diperlukan bagi tujuan itu.

Geran komunal merupakan satu daripada pendekatan dilaksana di Sabah bagi menyelesaikan isu tuntutan tanah adat negeri, kata Ongkili dalam satu kenyataan di sini.

Source From: http://www.newsabahtimes.com.my

Kerajaan Sabah pandang serius isu tanah NCR: Musa

13.February.2012

KOTA KINABALU: Kerajaan Sabah memandang serius terhadap isu Tanah Hak Adat Negeri (NCR) dan akan mencari penyelesaian terbaik yang menguntungkan semua.

Ketua Menteri Datuk Seri Musa Aman berkata mereka yang memberi respons kepada kenyataan Peguam Besar Sabah berhubung isu NCR itu tidak seharusnya berasa bimbang.

Saya akan membawa perkara ini ke mesyuarat Kabinet negeri untuk dibincangkan dengan mendalam dan saya akan turut menjemput pemimpin parti komponen Barisan Nasional (BN) untuk membincangkan isu ini, katanya dalam satu kenyataan semalam.

Musa berkata, kerajaan negeri akan mendapatkan pandangan kalangan perundangan terutamanya yang pakar dalam perkara berkaitan tanah.

Apa yang penting ialah kita boleh duduk berbincang dan menyelesaikan isu ini serta mencari penyelesaiannya. Tiada perkara yang tidak dapat diselesaikan. Sehingga itu, tiada gunanya kita berdebat tentang hal ini menerusi media, katanya.

Beberapa pemimpin parti komponen BN termasuk Presiden Pertubuhan Pasokmomogun Kadazandusun Murut Bersatu Tan Sri Bernard Dompok dan Timbalan Presiden Parti Bersatu Sabah Datuk Seri Dr Maximus Ongkili tidak bersetuju dengan tafsiran Peguam Besar Sabah Datuk Roderic Fernandez berhubung peruntukan NCR dalam Ordinan Tanah Sabah (SLO) bahawa tiada tanah NCR selepas 1930.

Menggambarkannya sebagai tafsiran yang salah, Dompok berkata tidak seperti di Sarawak, tidak wujud titik pemisah berhubung tanah NCR dalam konteks Sabah.

Pada Khamis, Fernandez dipetik sebagai berkata tiada tanah baru berstatus NCR akan diwujudkan memandangkan hanya tanah yang masih diduduki oleh peribumi sebelum tarikh penguatkuasaan SLO yang mendapat pengiktirafan status itu. Bernama

Fernandez turut dipetik sebagai berkata tiada peruntukan di bawah SLO bagi pribumi untuk menduduki tanah selepas 1930 dan kemudian menuntut status NCR, dan pihak yang menuntut NCR hari ini mesti menunjukkan bukti pendudukan tanah itu sebelum 1931.

Sumber Daripada: http://www.newsabahtimes.com.my

JABATAN TANAH HANYA TERIMA 615 KES TUNTUTAN NCR

21.FEBRUARY.2013

Jabatan Tanah dan Ukur Sabah hanya menerima sebanyak 615 kes tuntutan Hak Tanah Adat Anak Negeri (NCR) yang melibatkan seramai 1,164 penuntut dalam tempoh lebih kurang 15 tahun, bermula dari 1997 sehingga kini.Menurut Pengarahnya, Datuk Osman Jamal, daripada jumlah berkenaan sebanyak 365 kes telah diluluskan, 70 kes ditolak manakala kes yang masih belum diselesaikan hanya berbaki 180 kes.

Ini bermakna isu NCR ini bukanlah satu perkara yang besar seperti yang digembar-gemburkan sesetengah pihak kerana sekarang ini kita hanya mempunyai sebanyak 180 kes sahaja yang masih belum diselesaikan atas beberapa permasalahan, kata Osman sewaktu menyampaikan taklimat kepada para pegawai kanan Jabatan Penerangan Mengenai Isu Tanah di Sabah, di sini, kelmarin.Katanya, permasalahan yang timbul hingga menyebabkan kes-kes NCR berkenaan belum dapat diselesaikan antara lain adalah mengenai pertindihan permohonan tanah.

Dalam pada itu, Osman menyangkal dakwaan sesetengah pihak yang menyatakan bahawa kerajaan mengetepikan hak anak negeri dalam pentadbiran tanah di Sabah.Jelasnya, sehingga Disember 2012, Kerajaan Negeri melalui Jabatan Tanah dan Ukur telah mendaftar sebanyak 355, 564 geran komunal di seluruh Sabah dan daripada jumlah itu sebanyak 54 peratus atau 192, 438 geran dimiliki oleh anak negeri.

Jadi kalau kita (kerajaan) dikatakan tidak adil kepada anak negeri adalah tidak benar kerana anak negeri telah diberikan lebih 50 peratus dari jumlah keseluruhan geran tanah di Sabah, katanya.Dari segi keluasan, Osman menyatakan sebanyak 550,987 hektar tanah atau 26.83 peratus daripada 2.05 juta hektar tanah di seluruh Sabah yang diberikan geran oleh Kerajaan adalah milik anak negeri.Katanya, kerajaan sentiasa bertindak dengan adil dalam mempertimbangkan permohonan tanah oleh anak negeri.

Dalam proses tuntutan mereka (anak negeri) boleh memilih sendiri peguam yang menguruskan permohonan dan mereka juga diberi kebebasan untuk memanggil seberapa banyak mana pun jumlah saksi, katanya.

Selain itu, Jabatan Tanah dan Ukur juga memberi peluang rayuan kepada permohonan yang tidak diluluskan dalam tempoh 30 hari selepas keputusan dibuat selain boleh terus merujuk kes ke mahkamah jika masih tidak berpuas hati dengan keputusan kerajaan.Dalam pada itu katanya, Jabatan Tanah dan Ukur sentiasa berusaha mempercepatkan proses permohonan supaya lebih banyak tanah dapat diluluskan kepada anak negeri.

Antara tindakan yang diambil adalah dengan pelaksanaan Unit Bergerak Pantas NCR bagi menyelesaikan isu NCR dikalangan penduduk Sabah terutamanya yang tinggal di pedalaman.Katanya, unit bergerak yang bakal dilancarkan pada bulan depan ini merupakan sebuah pejabat bergerak yang dilengkapi dengan kemudahan asas pejabat seperti komputer dan juga modem internet dan membolehkan anak negeri mudah untuk merujuk tentang apa sahaja permasalahan mereka mengenai tanah.

SUMBER DARIPADA: http://www.newsabahtimes.com.my

Waspada isu NCR senjata pembangkang

20.JANUARY.2013

SELANGAU: Timbalan Menteri Kemajuan Luar Bandar dan Wilayah, Datuk Joseph Entulu Belaun menasihati rakyat di negeri ini khususnya penduduk di kawasan luar bandar supaya tidak mudah terpengaruh dengan isu Tanah Hak Adat Bumiputera (NCR) yang dibangkitkan oleh pembangkang.

Beliau berkata, kerajaan telah menangani isu berkenaan dengan baik bagi memastikan isu tersebut tidak berpanjangan dan dimanipulasikan pihak tertentu.Kerajaan telah melaksanakan inisiatif baharu kerja-kerja penyukatan tanah NCR bagi membolehkan surat pemilikan diproses dengan mudah, cepat dan tepat, jelasnya pada Sesi Taklimat Inisiatif Tanah NCR di Rumah Janggit Lanting, Sungai Igu, Selangau.

Joseph Entulu yang juga Ahli Parlimen Selangau berkata, Kerajaan Persekutuan turut telah memperuntukkan sejumlah RM80 juta bagi melaksanakan inisiatif baharu tanah NCR bagi memberikan hak milik kepada pemilik tanah NCR.Kerajaan telah mengambil inisiatif untuk menyukat tanah NCR yang melibatkan kaum Bumiputera di negeri ini. Malah, program ini akan dilaksanakan secara berterusan sehingga tahun 2015.

Ini semua adalah bukti kesungguhan kerajaan dan ini terbukti menyangkal tuduhan segelintir pihak yang menuduh kerajaan cuba merampas tanah milik rakyat, ujarnya lagi.Dalam perkembangan berkaitan, Joseph Entulu memberitahu bahawa penganjuran sesi taklimat tersebut adalah sebagai memberi peluang kepada pemilik tanah untuk menyuarakan masalah dan kemusykilan akan definasi rasmi NCR serta memahami langkah-langkah pelaksanaan inisiatif baharu tanah NCR.

Oleh itu, amat penting penduduk luar bandar menghadiri sesi taklimat seumpama ini supaya mereka lebih memahami dan mengetahui perkembangan terkini perlaksanaan kerja-kerja penyukatan tanah NCR.Kita menggesa semua penduduk luar bandar terutamanya pemilik tanah NCR supaya tidak mudah terpengaruh dengan janji palsu pembangkang kerana mereka tidak ikhlas membantu menyelesaikan isu NCR, tegasnya.

Sementara itu, Penguasa Jabatan Tanah dan Survei (JTS) Bahagian Sibu Peggy Ronin Edin berkata, kerja-kerja penyukatan tanah NCR yang sedang dijalankan amat memerlukan kerjasama semua pihak terlibat.

Ini penting bagi memastikan kerja-kerja penyukatan tanah berjalan lancar tanpa sebarang pertikaian sempadan sebelum diwartakan Rizab Gunasama Bumpitera di bawah Seksyen 6 Kanun Tanah Negeri, jelasnyaKatanya lagi, pewartaan tanah NCR sebagai Rizab Gunasama Bumiputera merupakan jaminan dan pengiktirafan undang-undang ke atas pemilikan tanah NCR di negeri ini.

SUMBER DARIPADA: http://www.newsabahtimes.com.my

Masalah tanah dan tanah adat berleluasa di seluruh Sabah

30.NOVEMBER.2012

KENINGAU - Masalah tanah dan tanah adat (NCR) begitu berleluasa diseluruh negeri Sabah. Kejadian rampasan tanah dan hak anak negeri terabai oleh kerajaan BN. Demikian juga masalah tanah berlaku di kawasan Mukim Dalit dan di Kg Rimbayan kawasan Sook.

Parti Maju Sabah (SAPP) telah menggubal polisi untuk menyelesaikan masalah tanah di Sabah. Tanah adat (NCR) dan tanah-tanah yang dahulunya dipohon oleh penduduk kampung dan telah diambil oleh orang lain atau syarikat akan dikaji semula dan akan dikembalikan kepada penduduk kampung termasuk geran komunial juga akan di kaji semula seterusnya akan dibahagi-bahagikan dalam bentuk geran NT kepada penduduk kampung. Demikian saranan Datuk Seri Panglima Yong Teck Lee, Presiden SAPP semasa lawatan ke Kg. Dalit Station dan Kg. Rimbayan Sook.

Orang asing (PTI) dengan senang wenang mendapat kad pengenalan MyKad sudah sampai ke satu tahap yang membimbangkan. Projek IC dibawah pemerintahan Umno/BN menjadi masalah besar kepada rakyat Sabah, mereka jadi warga Negara dengan begitu mudah sekali yang diurus oleh Putrajaya. Hak dan keselamatan rakyat Sabah sudah terancam, masalah sosial, masalah jenayah dan rampasan hak dan peluang rakyat Sabah amat terasa disemua pelusuk negeri Sabah.

Untuk menyelesaikan masalah ini SAPP akan mengeluarkan Kad Pengenalan Sabah (IC SABAH), untuk rakyat tulin Sabah. Orang Sarawak dan Semenanjung yang sudah jadi penduduk tetap di Sabah juga layak memohon. Cara ini sahajalah dapat membezakan orang asing yang ada MyKad dengan rakyat Sabah tulin yang ada Mykad dan Sabah IC.Semua urusan kerajaan termasuk permohonan lesen perniagaan, biasiswa, permohonan kerja, kebajikan, permohonan tanah dan sebagainya perlu gunakan Sabah IC untuk mendapat kelulusan.

Dalam majlis Harapan Baru Sabah tersebut, Presiden SAPP telah Melancarkan Markas SAPP Mukim Dalit dan Sub Markas Kg. Rimbayan. Seramai 100 orang meyertai SAPP di Kg.Dalit dan seramai 120 orang meyertai SAPP di Kg.Rimbayan.Turut hadir ialah Datuk Hj Md Noor Mansor, Timbalan Presiden Datuk Eric Majimbun, Hj.Amde Sidik, Naib Presiden Datuk Frankie Chong, Edward Dagul, Jimmy Jawatah, Japiril Suhaimin, AMT, Aloysius Danim, Abdul Malik, Kpt Joseph Lakai, Puan Irene Chan dan pemimpin-pemimpin CLC Sook.

SUMBER DARIPADA: : http://www.newsabahtimes.com.my

Pemilik NCR perlu rebut peluang daripada inisiatif perimeter

1.JULY.2013

KANOWIT: Para pemilik tanah Hak Adat Bumiputera (NCR) dinasihati supaya tidak leka dengan peluang yang diberikan di bawah inisiatif kajian perimeter NCR untuk mengiktiraf pemilikan tanah.Menteri Muda Pembangunan Tanah Datuk Gramong Juna berkata mereka perlu merebut peluang daripada manfaat tersebut selagi ia masih dijalankan.

Kerajaan sebelum ini memperuntukkan RM60 juta bagi inisiatif itu manakala Perdana Menteri Datuk Seri Najib Tun Razak mengumumkan peruntukan tambahan sebanyak RM30 juta lagi untuk tujuan yang sama pada tahun depan semasa lawatan beliau ke Majlis Hari Gawai di Betong baru-baru ini.

Justeru, dengan peluang itu kita mesti merebutnya kerana peluang sebegitu tidak akan berulang lagi, katanya ketika melancarkan Sarakup Indu Dayak Sarawak (SIDS) Unit Lubuk Balung di Rumah Sandai Lamit di Sungai Mapai di sini, petang kelmarin.Majlis tersebut juga diadakan sempena Majlis Ngiling Bidai di rumah panjang tersebut.

Hadir sama Timbalan Presiden SIDS Datin Catherine Gramong, Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) Ngemah Alexander Vincent dan isteri Susan Clement, Pemangku Pegawai Daerah Kanowit Ibrahim Kipli, Penguasa Jabatan Tanah dan Survei Sibu Peggy Ronin Edin, Setiausaha Politik Ketua Menteri Maurice Giri dan Pemanca Spencer Kudang.

Gramong yang juga ADUN Machan memberitahu, inisiatif itu adalah hasil daripada makmal Bumiputera Sabah/Sarawak yang diketuai oleh Menteri di Jabatan Perdana Menteri Datuk Seri Idris Jala untuk menyelesaikan isu-isu tanah NCR di bawah Pelan Transformasi Kerajaan (GTP).Jelasnya, beliau tahu apabila inisiatif itu masih di peringkat perbincangan terdapat banyak andaian bahawa ia akan membuat rakyat kehilangan tanah mereka.Ini adalah terutamanya oleh anasir luar yang memanipulasi isu ini untuk mengajak rakyat menentang dasar kerajaan.Jangan bimbang kerana kerajaan tidak akan mengambil tanah rakyat.Kita perlu tahu bahawa dasar kerajaan adalah untuk memberi manfaat kepada rakyat, tegasnya.

Dalam pada itu, Gramong turut mengumumkan bahawa geran projek kecil luar bandar (MRP) RM10,000 untuk Jawatankuasa Kemajuan dan Keselamatan Kampung (JKKK) Rumah Sandai dan RM5,000 daripada Majlis Kraf Sarawak untuk SIDS Lubuk Balung.SIDS Lubuk Balung turut menerima MRP sebanyak RM3,000 daripada Alexander.

SUMBER DARIPADA: http://www.newsabahtimes.com.my

Hak Tanah Adat Anak Negeri (NCR) adalah keutamaan dan prioriti kerajaan negeri.-Musa

23.OCTOBER.2012

KOTA KINABALU: Ketua Menteri Datuk Seri Musa Haji Aman menegaskan Hak Tanah Adat Anak Negeri (NCR) adalah keutamaan dan prioriti kerajaan negeri.Sehubungan itu, katanya, kerajaan sentiasa terbuka menerima teguran dan cadangan yang membina untuk meningkatkan keberkesanan sistem penyampaian perkhidmatan bagi mening- katkan tahap pemeliharaan dan perlindungan NCR dan hak pemilikan tanah oleh anak negeri Sabah.

Isu NCR tidak seharusnya diputar-belit kerana ia menyentuh kepentingan orang asal, sebaliknya setiap pihak harus memberikan sokongan bagi memastikan isu-isu berkaitan NCR dapat diselesaikan dengan baik demi menjaga kepentingan dan hak asasi orang asal negeri Sabah, katanya.Beliau berkata demikian ketika menjawab soalan Ahli Dewan Undangan Negeri (Adun) Kawasan Kunak Datuk Nilwan Kabang, pada sesi soal jawab, persidangan dewan undangan negeri di Dewan Undangan Negeri, di sini, kelmarin.

Musa berkata, bagi memastikan lebih ramai orang asal mempunyai tanah, kerajaan negeri telah mengambil inisiatif untuk menukarkan rizab hutan kepada tanah kerajaan.Saya secara peribadi akan memastikan prinsip menjaga, memelihara dan melindungi kepentingan hak-hak orang asal, akan sentiasa didahulukan.Oleh itu saya berharap, tidak ada lagi pihak yang akan memanipulasikan perkara berkaitan NCR, sebaliknya bekerjasama membantu menyelesaikan apa-apa sahaja perkara berkaitan NCRdemi kepentingan dan hak-hak orang asal negeri Sabah.

Saya juga berharap isu ini tidak dijadikan bahan politik murahan untuk meraih dan memenuhi kepentingan dan agenda politik golongan tertentu, katanya.Musa berkata, jumlah keseluruhan keluasan tanah kerajaan yang telah diperuntukkan kepada anak negeri Sabah melalui lima kaedah sama ada dalam bentuk hak milik tanah Native Title (NT), ekuiti dan pewartaan adalah seluas 890,626.47 hektar atau 45 peratus daripada keluasan tanah kerajaan yang telah diberi milik di negeri Sabah.Keluasan ini adalah lebih besar daripada keluasan negeri Selangor yang mana berukuran seluas 795,600.00 hektar sahaja. Ini membuktikan bahawa Kerajaan Negeri serius meningkatkan pemilikan tanah oleh anak negeri Sabah, katanya.

Katantya lagi, walaupun Ordinan Tanah Sabah telah digubal pada 13 Disember 1930, namun tuntutan NCR masih boleh dikemukakan di bawah Seksyen 14 kepada Penolong Pemungut Hasil Tanah (PPHT) dan pada masa yang sama kerajaan negeri akan terus berusaha meningkatkan pemilikan hartanah oleh Anak Negeri.Kerajaan Negeri Sabah telah menjalankan tanggungjawab fiduciary untuk memelihara dan melindungi hak tanah adat dan pemilikan tanah anak negeri. Tohmahan yang mengatakan kerajaan mengetepikan tuntutan Tanah Adat Anak Negeri Sabah dan mendiskriminasikan pemberi milikan tanah kepada Anak Negeri Sabah adalah tidak benar, katanya.

Berkenaan dengan pemberi milikan tanah melalui proses kelulusan permohonan tanah kepada anak negeri, Musa berkata sehingga Disember 2011, kearjaan negeri melalui Jabatan Tanah dan Ukur telah mendaftar sebanyak 348,652 hak milik tanah dan daripada jumlah itu, 190,452 adalah hak milik tanah anak negeri (NT) telah diberikan kepada anak negeri.

Jumlah keseluruhan keluasan tanah yang telah diberi hak milik ialah seluas 1,970,961 hektar dan daripada jumlah itu, seluas 487,680 hektar adalah keluasan bagi hak milik tanah NT. Jumlah ini merupakan 24.7 peratus daripada jumlah keluasan hak milik tanah yang didaftarkan di Sabah, katanya.Beliau berkata bagi meningkatkan jumlah bilangan dan keluasan hak milik tanah NT kepada anak negeri, kerajaan telah mempercepatkan proses kelulusan dan pengukuran permohonan tanah serta penyediaan hak milik tanah.

Sehingga bulan Ogos 2012, sebanyak 35,350 permohonan tanah telah diproses dan daripada jumlah itu 10,540 permohonan tanah telah disokong untuk diluluskan melalui mesyuarat Jawatankuasa Penggunaan Tanah Daerah (LUC).Daripada sebanyak 10,540 permohonan tanah yang telah disokong untuk kelulusan, 9,922 adalah terdiri daripada permohonan tanah syarat NT untuk anak negeri, katanya.

Dari segi pewartaan tanah simpanan anak negeri, sehingga Disember 2011, keluasan tanah kerajaan yang telah diwartakan untuk kegunaan anak negeri seperti perkampungan dan padang ragut ialah seluas 53,190.857 hektar (131,437.267 ekar).Dari segi pemberi milikan tanah kepada anak ngeri melalui geran komunal, Musa berkata sehingga Disember 2011, sebanyak tujuh geran komunal NT dengan keluasan 12,777.14 hektar telah dikeluarkan kepada seramai 2,661 peserta yang melibatkan tiga buah daerah.

Sebanyak 52 geran komunal dengan keluasan 23,046.07 hektar akan dikeluarkan kepada seramai 5,373 benefisiari (peserta) yang melibatkan tujuh buah daerah. Jumlah keseluruhan geran komunal yang telah dan akan dikeluarkan ialah sebanyak 58 geran komunal NT dengan keluasan 35,823.21 hektar, melibatkan seramai 8,034 benefisiari (peserta). Geran komunal NT tersebut terletak di sembilan buah daerah melibatkan sebanyak 122 buah kampung.

Katanya lagi, kerajaan negeri juga merancang untuk mengeluarkan geran komunal di kawasan Kota Marudu seluas 17,000 ekar, Pitas seluas 10,000 ekar, Tongod seluas 15,000 ekar, Semporna (Hutan Simpan Mount Pock dan Tanjung Nagas) seluas 5,177.12 ekar

Bagi membolehkan beberapa geran komunal dikeluarkan, kerajaan negeri melalui Persidangan Dewan Undangan Negeri pada April 2010 telah membubarkan seluas 24,563 hektar daripada Hutan Simpan Sook Plain dan Mandalom secara land swap dengan tanah kerajaan demi kesejahteraan rakyat di luar bandar khususnya anak negeri Sabah, katanya.

Musa berkata, penggubalan undang-undang tanah pada 13 Disember 1930 pada zaman pemerintahan British North Borneo Chartered Company telah memberi kesan besar terhadap tuntutanNCR di negeri Sabah.Beliau berkata, sebelum tahun 1930, pendudukan tanah oleh seseorang anak negeri adalah secara bebas tanpa sekatan undang-undang. Bagaimanapun, sselepas tahun 1930, pendudukan tanah kerajaan oleh seseorang anak negeri adalah tertakluk kepada Seksyen 5, Seksyen 6(1), Seksyen 65 dan Seksyen 88 Ordinan Tanah Sabah di mana pendudukan tersebut perlu ditentu-sahkan secara sah atau tidak sah terlebih dahulu.

Jika pendudukan didapati sah dan memenuhi kriteria Seksyen 15 Ordinan Tanah Sabah (definasi Hak Tanah Adat), maka pendudukan tersebut akan dipertimbangkan dan diiktiraf sebagai pendudukanNCR dan hak milik tanah boleh dianugerahkan, katanya.Katanya lagi, sejak penggubalan undang-undang tanah tersebut, Kerajaan Negeri melalui Jabatan Tanah dan Ukur telah menggunapakai perundangan tersebut sebagai asas untuk memutuskan sebarang tuntutan hak tanah adat di negeri Sabah.

Sehubungan itu, katanya sejak 1997 hingga September 2012, Jabatan Tanah dan Ukur menerima sebanyak 615 kes tuntutan NCRmelibatkan seramai 1,164 orang penuntut di seluruh Sabah. Daripada jumlah itu 207 kes diiktiraf sebagai pendudukan NCR, 70 kes telah ditolak dan 338 kes masih dalam penyiasatan.Kerajaan Negeri berjanji akan mempercepat proses siasatan terhadap 338 kes dengan menggunakan Unit Bergerak Anak Negeri atau PANTAS. Kehadiran PANTAS di kampung-kampung, masalah berkaitan tanah anak negeri di luar bandar akan dapat diselesaikan dengan cepat dan teratur mengikut undang-undang Ordinan Tanah Sabah, katanya.

SUMBER DARIPADA: http://www.newsabahtimes.com.my

Hak Tanah Adat Bumiputera (NCR): Keputusan Mahkamah Rayuan diketepikan

24.NOVEMBER.2011

KOTA KINABALU: Mahkamah Persekutuan di sini kelmarin mengenepikan keputusan Mahkamah Rayuan dalam mengekalkan keputusan Mahkamah Tinggi, yang memutuskan tiada kuasa perundangan mendengar kes saman yang dibawa oleh lima penduduk kampung berhubung permohonan hak tanah adat bumiputera (NCR) di Kinabatangan.

Ketua Hakim Negara Tan Sri Arifin Zakaria, Hakim Besar Sabah dan Sarawak Tan Sri Richard Malanjum, dan Hakim Mahkamah Persekutuan Tan Sri Abdul Hamid Embong sebulat suara membuat keputusan itu terhadap Darinsok Pangiran Apan, Kayah Unto, Wilster Lewrince, Jaafar Dorong, dan Jaimon Darinsok menentang keputusan Mahkamah Rayuan lima bulan lepas.

Menurut tiga korum hakim berkenaan, Mahkamah Tinggi tidak seharusnya mengenepikan permohonan semua plantif hanya berdasarkan bantahan awal.Untuk itu, mereka memerintahkan perkara berkenaan dipindahkan semula ke Mahkamah Tinggi berhubung keputusan Mahkamah Tinggi yang dilakukan oleh Timbalan Pendaftar Mahkamah Tinggi mengikut Peraturan 18 Kaedah 19 Mahkamah Tinggi, yang mana mempunyai kuasa perundangan mendengar permohonan plantif.

Mahkamah Persekutuan di sini kelmarin dipenuhi dengan penduduk kampung dan sebahagiannya melihat prosiding berkenaan di luar mahkamah melalui skrin yang disediakan.Semua plantif yang mewakili sebahagian penduduk lain yang melibatkan Kg Maliau, Kg Minusoh, Kg Liupampang, Kg Namukon, Kg Mananam, Kg Napagang, dan Kg Lanung, Kinabatangan (kawasan Tongod) telah memfailkan saman pada 11 Oktober 2002 dengan menamakan Hap Seng Consolidated Bhd, Asiatic Development Bhd, Tanjung Bahagia Sdn Bhd, Pengarah Jabatan Tanah dan Ukur, dan kerajaan negeri sebagai defendan pertama, kedua, ketiga, keempat, dan kelima.

Dalam saman itu, mereka berusaha mendapatkan pengesahan bahawa mereka mempunyai hak mengikut NCR atas tanah berkenaan dan mengisytiharkan pengasingan, pengeluaran dan pendaftaran tanah seluas 8,830 hektar atau 21,819 hektar diletakkan di dalam daerah Tongod, kepada defendan pertama adalah tidak sah.Selain itu, mereka juga memohon pengisytiharan tindakan oleh defendan keempat dan kelima mengasingkan, mengeluarkan dan mendaftarkan tanah berkenaan adalah salah dan bertentangan dengan Lembaga Persekutuan.

Mereka juga memohon perintah mandatori menentang defendan kedua dan ketiga melakukan operasi dan membuka semua struktur, peralatan atau mesin dari tanah berkenaan dan menuntut ganti rugi terhadap kerosakan yang berlaku.Pada tahun 2003, defendan telah mengemukakan rayuan membatalkan tuntutan plaintif atas alasan Mahkamah Tinggi tiada kuasa untuk mendengar tuntutan mengikut Peraturan 18 Kaedah 19.

Rayuan itu didengar oleh Timbalan Pendaftar Mahkamah Tinggi yang kemudiannya menolak atas sebab Mahkamah Tinggi tiada bidang kuasa mendengar tuntutan plaintif.Defendan kemudiannya mengemukakan rayuan terhadap keputusan Mahkamah Tinggi yang masih belum selesai.Pada 18 Mac 2005, defendan pertama, kedua, dan ketiga mengemukakan bantahan awal di Mahkamah Tinggi terhadap mendengar permohonan plaintif untuk injuksi mengikut Perintah 29 Peraturan 1 Kaedah-Kaedah Mahkamah Tinggi 1980.

Pada 20 Jun 2008, Mahkamah Tinggi mengekalkan bantahan awal yang dikemukakan defendan, bahawa Mahkamah Tinggi tiada bidang kuasa untuk mendengar tuntutan NCR seperti yang dinyatakan pihak plaintif.Bagaimanapun, pihak plaintif tidak berpuas hati dengan keputusan Mahkamah Tinggi dan merayu semula ke Mahkamah Rayuan.

Pada 9 Jun, Hakim Mahkamah Rayuan Datuk Wira Low Hop Bing, Hakim Datuk Abdul Wahab Patail dan Hakim Mahkamah Tinggi Hakim Datuk David Wong Dak Wah, menolak rayuan plaintif dan mengekalkan keputusan Mahkamah Tinggi.Merujuk muka surat ke-14 penghakiman berkenaan, Mahkamah Rayuan memerintahkan Penolong Pemungut Cukai Tanah (ACLR) untuk menjalankan siasatan awam dalam masa 60 hari mengikut Ordinan Tanah Sabah atas bantahan awal, sekiranya berlaku penipuan sementara menunggu keputusan ACLR.

Selain itu, mahkamah juga menolak saman semula yang masing-masing difailkan oleh Asiatic Development Bhd dan Tanjung Bahagia Sdn Bhd agar pengisytiharan terhadap semua plaintif tidak mempunyai hak NCR kerana perkara itu tidak dinyatakan di hadapan ACLR.Pada 25 Julai tahun ini, pihak plaintif telah melakukan rayuan di Mahkamah Persekutuan dan telah dibenarkan bagi menentang Keputusan Mahakamah Rayuan.

Semua plaintif diwakili peguam Datuk Kong Hong Ming dan Mary Lee Chung Ching, manakala peguam Datuk Simon Shim mewakili defendan pertama. Sementara itu, peguam Denis Tan mewakili defendan kedua dan ketiga, manakala defendan keempat dan kelima diwakili Peguam Negeri Julita Gumpil.

SUMBER DARIPADA: http://www.newsabahtimes.com.my

PKR terus perjuang isu tanah NCR

30.April.2013

KUCHING: Calon Parti Keadilan Rakyat (PKR) Parlimen Limbang Baru Bian menegaskan bahawa pakatan pembangkang khususnya PKR akan terus memperjuangkan isu tanah Hak Adat Bumiputera (NCR) tanpa perlu dipersoalkan oleh sesiapa.

Menurutnya, dakwaan bahawa pakatan pembangkang tidak akan melindungi tanah NCR adalah tidak benar dengan mengambil kira kes isu tanah yang dikendalikan menerusi firma guamannya sahaja merekodkan lebih 200 fail.

Perkara itu terus diperkukuhkan lagi dengan tidak ada seorang pun pemimpin PKR atau dalam pakatan pembangkang negeri ini yang pernah dikenakan saman atau tindakan undang-undang berhubung isu tanah.

Kontrak sosial saya dengan rakyat Sarawak adalah untuk melindungi apa hak mereka, kehidupan mereka dan jangan ada sesiapa pun mengatakan yang sebaliknya, katanya pada sidang media, di ibu pejabat PKR Negeri di sini, semalam.

Beliau berkata demikian bagi mengulas kenyataan Menteri Kemajuan Tanah Tan Sri James Masing dalam Utusan Borneo semalam yang mengatakan bahawa masyarakat Dayak akan hilang tanah NCR jika tidak undi Barisan Nasional (BN) kerana tidak ada tanah NCR dilabelkan jika pembangkang membentuk kerajaan baharu dan melaksanakan konsep Malaysian Malaysia.

SUMBER DARIPADA: http://www.newsabahtimes.com.my