panduan kps 2015

1

Panduan Kemahiran Proses Sains

En Mohd Arif Bin Abu Suid

2

•PEMERHATIAN •INFERANS ( SEBAB )•TUJUAN•PEMBOLEHUBAH•HUBUNGAN•HIPOTESIS •KESIMPULAN•RUMUSAN •CORAK / POLA•RAMALAN•PEMERHATIAN LAIN

Sains Bahagian B

3

Panduan Kemahiran Proses Sains

MENGAWAL PEMBOLEHUBAH 1

4

1. Pembolehubah

1. Dimalarkan PM

5

1. Pembolehubah yang dimalarkan (PM)

Bahan, sebatian, peralatan dan keadaan yang sama atau seragam dalam penyiasatan

Panduan 2. Di dalam penyataan soalan cari perkataan sama /

ditetapkan 3. Di dalam rajah cari maklumat/ peralatan yang serupa/

sama 4. Tulis jawapan menggunakan prameter + objek

Contoh soalan 5. Apakah yang sama ?6. Apakah yang seragam?7. Apakah yang ditetapkan? 8. Apakah pembolehubah dimalarkan ?9. Apakah perkara yang diseragamkan?

6

2. Pembolehubah yang di manipulasikan (PDM)

Bahan, sebatian, peralatan dan keadaan yang berubah ubah atau berbeza dalam penyiasatan

Panduan 3. Di dalam penyataan soalan cari perkataan berbeza / berlainan/

diubah 4. Di dalam rajah cari maklumat/ peralatan yang berbeza /

berlainan / tidak sama 5. Tulis jawapan menggunakan prameter + objek

Contoh soalan 6. Apakah yang berbeza ?7. Apakah yang berlainan ?8. Apakah yang diubah ubah? 9. Apakah pembolehubah dimanipulasi ?

7

3. Pembolehubah yang bergerakbalas (PBB)

Bahan, sebatian, peralatan dan keadaan yang diperhatikan hasilnya atau keputusanya

Panduan 4. Di dalam penyataan soalan cari perkataan diperhatikan ,

dicatatkan , direkodkan ,keputusan 5. Di dalam rajah cari maklumat yang berkaitan keputusan

yang berlaku6. Tulis jawapan menggunakan prameter + objek

Contoh soalan 7. Apakah yang diperhatikan ?8. Apakah yang dikaji ?9. Apakah pembolehubah bergerak balas ?

8

CONTOH SOALAN PEMBOLEHUBAH YANG LAIN

1. Nyatakan dua maklumat yang perlu dikumpul dalam penyiasatan ini. PDM PBB

2. Nyatakan dua maklumat yang perlu ditetapkan dalam penyiasatan ini. PM PM

3. Nyatakan satu maklumat yang dikumpul dalam penyiasatan ini. PBB

4. Nyatakan dua pembolehubah yang perlu dikumpul dalam penyiasatan ini. PDM PBB

5. Nyatakan dua pembolehubah yang perlu ditetapkan dalam penyiasatan ini.

PM PM

9

CARA MENULIS PEMBOLEHUBAH

1. Menentukan ukuran / parameter + objek 2. Contoh :

Ukuran / parameter Objek Saiz Bikar

Panjang Tali Tinggi Landasan Suhu Air

Jumlah Roda

10

Contoh parameterUkuran/ parameter

Objek / keadaan

1 Jenis

2 Saiz

3 Jumlah

4 Suhu

5 Bilangan

6 Masa

7 Bentuk

8 Isipadu

9 Panjang

10 Berat

11 Tinggi

12 Paras

13 Warna

14 Peratus

Ukuran/ parameter

Objek / keadaan

15 Kuantiti

16 Kelajuan

17 Kandungan

18 Jarak

19 Purata

20 Kedudukan

21 Diameter

22 Keluasan

23 Cara

24 Kuasa

25 Bulan

27 Kehadiran

28 Keadaan

29 Hari / Minggu

11

Panduan mencari pembolehubah Sumber / pembolehubah

PM PDM PBB

1. Penyataan Cari perkataan sama / serupa / tidak berubah/ seragam/

Cari perkataan berbeza/ berlainan / berubah ubah

Cari perkataan diperhatikan/ direkodkan / keputusan / selepas…

2. Rajah Cari maklumat/ gambar yang sama

Cari maklumat/ gambar yang berbeza

Cari maklumat/ gambar berkaitan hasil penyiasatan

3. Jadual

12

Panduan mencari pembolehubah Sumber / pembolehubah

PM PDM PBB

4. Graf

5. Penyataan Umum

1. PDM Mempengaruhi PBB2. PBB Dipengaruhi PDM3. PDM Menyebabkan PBB4. PBB bergantung PDM5. PDM Memberi kesan PBB

13

Panduan Kemahiran Proses Sains

PEMERHATIAN 2

14

2. Pemerhatian

Contoh soalan

1. Nyatakan satu pemerhatian yang boleh dibuat dalam penyiasatan ini.

2. Nyatakan satu pemerhatian untuk menyokong sebab (inferens) di ( )

3. Nyatakan satu pemerhatian lain untuk menyokong inferens anda di ( )

15

2. Pemerhatian

Panduan 1_______PBB________ di ___?___paling/ lebih keadaan berbanding _____?____

CONTOH :Ketinggian pokok A paling tinggi berbanding pokok B

16

2. Pemerhatian

Panduan 2__objek/ haiwan / tumb/ benda___?__paling/ lebih keadaan berbanding _____?____

CONTOH :Kereta A paling tinggi berbanding kereta BHaiwan Q paling besar berbanding haiwan RSayur M lebih subur berbanding sayur N

17

Panduan Kemahiran Proses Sains

INFERENS 3

18

3. INFERENS Contoh soalan 1. Nyatakan satu sebab (inferens) berdasarkan pemerhatian anda2. Berikan satu sebab( inferens )tentang…….suatu keadaan …….3. Berikan dua sebab (inferens )tentang………suatu keadaan …….4. Apakah alasan ( inferens ) anda terhadap………….

Panduan Menjawab Inferens

1.Bergabung dengan pemerhatian (pemerhatian) kerana ( Sebab / Alasan Munasabah )

2. Tidak bergabung dengan pemerhatian kerana ( Sebab / Alasan Munasabah )

19

3. INFERENS Terdapat Dua Jenis Inferens

1. Inferens Tunggal 2. Inferens Berbanding ( jika ada perbandingan gambar / situasi )

Contoh Inferens Tunggal •Pokok A layu kerana tidak mendapat baja yang cukup.

Contoh Inferens berbanding •Pokok A layu kerana tidak mendapat baja yang cukup berbanding Pokok B

20

Panduan Kemahiran Proses Sains

TUJUAN 4

21

4. Tujuan

Contoh soalan 1. Apakah tujuan penyiasatan?2. Apakah yang dikaji ?3. Apakah tajuk penyiasatan ?

Untuk mengkaji/ menyiasat hubungan diantara ___PDM_______dengan ____PBB_____

22

Panduan Kemahiran Proses Sains

HUBUNGAN / HIPOTESIS /

KESIMPULAN

5

23

5. HUBUNGAN , HIPOTESIS , KESIMPULAN

BENTUK SOALAN

1. Apakah kesimpulan yang boleh dibuat berdasarkan maklumat dalam Jadual

2. Apakah hubungan diantara dua pembolehubah di dalam penyiasatan ini

3. Apakah hipotesis yang boleh dibuat daripada penyiasatan ini

24

5. Hubungan , Hipotesis, Kesimpulan ,

PANDUAN 1Semakin ___corak ____ _____PDM____Semakin ___corak ____ _____PBB____

PANDUAN 2Jika _____PDM____ ___corak ____maka _____PBB____ ___corak ____

PANDUAN 3Penerangan fakta sains Tumbuhan memerlukan air , udara dan cahaya matahari untuk hidup

25

Panduan Kemahiran Proses Sains

RUMUSAN 6

26

6. Rumusan 1. Membuat kesimpulan dengan menyatakan secara

keseluruhan maklumat yang terdapat dalam data.2. Menulis ayat ringkas tetapi lengkap.

Panduan Menjawab

Pada PDM (KEADAAN), PBB (KEADAAN) manakala pada ______PDM _(KEADAAN), PBB (KEADAAN)

CONTOH Pada suhu antara 20 ºC – 30 ºC bilangan biji benih yang bercambah meningkat, manakala suhu 35 ºC – 40 ºC bilangan biji benih yang bercambah tidak berubah dan pada suhu 45 ºC ke atas bilangan biji benih bercambah  berkurang

27

Panduan Kemahiran Proses Sains

RAMALAN 7

28

7. Ramalan Panduan 1. Berkaitan nombor ( jika ada data dan boleh

dikira) TULIS JAWAPAN NOMBOR/ ANGKA2. Berkaitan corak (bertambah, berkurang ,sama ) 3. Meramal berkaitan situasi / kemungkinan

berlaku. Contoh soalan

1. Ramalkan apa akan berlaku jika……2. Ramalkan……………………situasi soalan ………………..

29

Contoh Ramalan

1. Contoh ramalan situasi/ corak Harimau di hutan X akan pupus Bilangan Gajah akan bertambah

2. Contoh ramalan nombor

Ramalkan nilai nombor bagi PBB pada nilai nombor 6 Jawapan : 120

PDM 1 2 3 4 5

PBB 20 40 60 80 100

+ 20 + 20 + 20 + 20 + 20

?

6

30

Panduan Kemahiran Proses Sains

CORAK/ POLA8

31

Panduan 1. Rujuk jadual / graf / dan maklumat rajah 2. Melihat pada nilai nombor atau pergerakan

maklumat untuk ( RV)3. Menjawab menggunakan ……………………………….

berpandu maklumat yang diberi4. Jawapan mengikut jumlah pergerakan corak

a) bertambah / menaik / meningkat b) berkurang / menurun c) sama / tidak berubah

8. Corak

32

8. Corak

Contoh soalan 1. Apakah corak perubahan……………PBB……………

berdasarkan pemerhatian di atas.2. Apakah corak perubahan……………PBB……………

apabila ……PDM ….. semakin bertambah/ berkurang.

3. Apakah pola perubahan……………PBB…………… berdasarkan jadual di atas.

33

1. Corak daripada jadualContoh 1

Jawapan : bertambah / meningkat / menaik

Contoh 2

Jawapan : berkurang / menurun

PDM 1 2 3 4 5

PBB 20 40 60 80 100

( + )

PDM PBB

3 88

6 78

9 68

( - )

34

Contoh 3

Jawapan : sama / tidak berubah

Contoh 4

Jawapan : bertambah , sama dan berkurang

PDM 1 2 3 4 5

PBB 20 20 20 20 20

( = )

PDM 1 2 3 4 5

PBB 20 40 40 20 10

( = ) ( - )( + )

35

2. Corak daripada graf

Contoh 1 contoh 2

Jawapan : bertambah Jawapan : menurun

Contoh 3 Contoh 3

Jawapan : sama Jawapan : sama dan menurun

( + ) ( - )

( = ) ( = )( - )

36

9. Pemerhatian lain

Merujuk kepada kesan lain yang turut terlibat hasil daripada PDM yang sedia ada/ keputusan yang lain/ PBB yang lain / PBB ke 2 /

Bukan PBB yang sedia ada dari penyiasatan tetapi PBB lain yang boleh dijadikan hasil kajian juga

PBB ke 2 ( pemerhatian lain) iaitu selain PBB yang sedia ada ( pemerhatian )

PBB ke 2 ( pemerhatian lain ) perlu dicari sendiri oleh murid tetapi berkait dengan inferens ( sebab ) yang sama

Biasanya soalan ini akan menyusul selepas soalan inferens

37

2. Pemerhatian lain Contoh soalan 1.Apakah pemerhatian lain yang boleh dibuat

dalam penyiasatan ini.2.Nyatakan satu pemerhatian lain untuk

menyokong sebab (inferens) di ( )

Panduan 1 ( kata kunci )_______PBB 2________ di ___?___paling/ lebih

keadaan berbanding _____?____

Contoh Soalan Pemerhatian lain Berikut adalah hasil penyiasatan terhadap dua pokok A dan Pokok B

a) Apakah inferens yang boleh dibuat? Kerana pokok A mendapat baja mencukupi berbanding pokok B

b)Nyatakan pemerhatian lain daripada penyiasatan iniKetinggian pokok A lebih tinggi berbanding pokok B Saiz pokok A lebih besar berbanding pokok BBetul

Salah

POKOK A POKOK B

Pokok A B

Saiz pokok besar Kecil

39

Contoh Soalan Pemerhatian lain 2Berikut adalah hasil penyiasatan oleh pegawai hutan terhadap keluasan Hutan X

a) Apakah inferens yang boleh dibuat? Kerana berlaku pembalakan haram di hutan simpan X

b)Nyatakan pemerhatian lain daripada penyiasatan iniBilangan haiwan di hutan simpan X semakin berkuranganKeluasan hutan simpan X semakin berkurangan

Tahun 1980 1990 2000 2010

Keluasan Hutan

200 000km² 150 000km² 100 000km² 50 000km²

Betul

Salah