94943730 jurnal k literasi maklumat dr kamisah

7/21/2019 94943730 Jurnal k Literasi Maklumat Dr Kamisah

http://slidepdf.com/reader/full/94943730-jurnal-k-literasi-maklumat-dr-kamisah 1/18

1

TAHAP KEMAHIRAN DAN TINGKAHLAKU LITERASI MAKLUMAT DALAM

KALANGAN PELAJAR UNIVERSITI KEBANGSAAN MALAYSIA

ABSTRAK

Kajian ini dijalankan bertujuan untuk mengenalpasti tahap kemahiran dan tingkahlaku

literasi maklumat pelajar-pelajar di Universiti Kebangsaan Malaysia(UKM) disamping

mengenalpasti akt!r jantina" jenis pengajian" peringkat pengajian dan jenis akulti di dalam

mempengaruhi kemahiran literasi maklumat pelajar-pelajar#Melalui kajian ini" rekabentuk

kajian menggunakan pendekatan kuantitati di mana kaedah yang dipilih ialah kaeadh

tinjauan#Sampel kajian terdiri daripada $%& !rang pelajar UKM di samping instrument kajian

terdiri daripada satu set s!alan s!al selidik#'aripada hasil dapatan" didapati bahaa pelajar

lelaki dan perempuan sangat mahir kepada kemahiran literasi maklumat# Begitu juga dengan

ketiga-tiga kumpulan umur pelajar (*-% tahun" +-$* tahun dan $, tahun ke atas) juga

didapati sangat mahir di dalam literasi maklumat# Selain itu" ketiga-tiga kumpulan peringkat

pengajian pelajar (ja.ah" Sarjana dan /h#') juga sangat mahir dalam literasi maklumat#

/elajar semester & men0atat nilai min tertinggi berbanding yang lain dan mereka sangat mahir

dalam literasi maklumat berbanding pelajar semester 1 yang kurang mahir dalam literasi

maklumat men0atat nilai min yang paling rendah#/elajar sepenuh masa dan separuh masa

juga sangat mahir terhadap kemahiran literasi maklumat# 2amun bagi jenis akulti pelajar"

pelajar daripada akulti 3armasi sangat mahir dalam literasi maklumat sementara akulti

/ergigian masih kurang mahir#4asil dapatan juga mendapati bahaa" nilai min tertinggi yang

diper!lehi dalam mengenalpasti tingkahlaku pelajar-pelajar dalam mendapatkan maklumat

adalah M5&# di mana seramai & !rang resp!nden daripada %$& !rang resp!nden

menyatakan mereka sangat bersetuju bahaa mereka sedar maklumat b!leh didapati dalam

pelbagai bentuk# Sementara itu pula" min yang paling rendah yang diper!lehi adalah M5 $#%6

di mana sebanyak & !rang resp!nden menyatakan mereka kurang bersetuju bahaa mereka

biasa menilai kepakaran penulis samada berkelayakan atau tidak dalam bidang yang

ditulisnya# Selain itu" didapati bahaa tidak terdapat perbe.aan yang signiikan antara

kemahiran literasi maklumat resp!nden lelaki dan resp!nden perempuan# 'isamping itu"

didapati juga bahaa tidak terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi

maklumat resp!nden yang belajar se0ara sepenuh masa dan separuh masa# Begitu juga

didapati bahaa" tidak terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi

maklumat resp!nden dengan akt!r peringkat pengajian resp!nden# Akhir sekali" didapati



2

juga bahaa" tidak terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi maklumat

resp!nden dengan akt!r jenis akulti resp!nden

PENGENALAN

Sekarang ini" adalah merupakan era maklumat dan pengetahuan# Sumber maklumat dianggap

sebagai sumber penting yang menyumbang ke arah pembangunan sesebuah negara#

Maklumat menjadi teras kepada perkembangan pengetahuan dan pembentukan masyarakat

berilmu# 7leh itu" adalah penting untuk setiap individu yang memerlukan maklumat"

mengetahui dan memiliki kemahiran untuk mendapatkan maklumat" memilih sumber maklumat yang sesuai dan menilai maklumat yang diper!lehi sebelum ia diaplikasikan#

Menurut Khalid (***)" beliau mendeinisikan maklumat sebagai input yang dipr!ses

se0ara k!gniti dalam mengembangkan ilmu pengetahuan di mana pengetahuan tersebut

dapat menyelesaikan masalah atau membantu membuat keputusan# ngersen(,11%) pula"

mendeinisikan maklumat sebagai hasil trans!rmasi struktur k!gniti" di mana individu yang

menerimanya akan mengalami kesan dan berlaku perubahan dalam tahap pengetahuan

individu tersebut# Maklumat adalah berbe.a dari pengetahuan# Maklumat juga dikaitkan

dengan sesuatu yang diperlukan !leh pelajar pada sebarang usia semasa melalui pr!ses

pembelajaran# Kajian emperikal b!leh dijalankan ke atas maklumat tersebut selepas

menguasai k!nsepnya#

Sementara iru pula" menurut Abdullah (***)" setiap individu mempunyai keperluan

maklumat mereka tersendiri" namun keperluan dan penggunaan maklumat dalam kalangan

pelajar universiti adalah tertinggi# Antara kumpulan pelajar universiti yang terdiri daripada

pelajar pra sisa.ah dan sisa.ah" pelajar sisa.ah merupakan g!l!ngan yang paling banyak

memerlukan dan berusaha mendapatkan maklumat dari pelbagai sumber# /elajar sisa.ah

terutamanya yang berada di tahap akhir pengajian" harus berdikari dalam menjalankan

penyelidikan mereka dan mereka seharusnya mempunyai tingkah laku maklumat yang betul

(Kalyani 8 Abdul Ra.ak" **1)#ni adalah kerana hasil penyelidikan dan kerja kursus

dipengaruhi !leh tingkah laku mendapatkan maklumat mereka (9llis" ,11$)

Menurut Majid 8 Kassim (***) menyatakan tingkah laku mendapatkan maklumat sebagai

istilah yang agak luas dan melibatkan satu set aktiviti seperti keperluan maklumat" men0ari

maklumat" menilai dan memilih maklumat dan akhir sekali menggunakan maklumat tersebut#



3

/elbagai akt!r mempengaruhi tingkah laku individu mahupun kumpulan dalam

mendapatkan sesuatu maklumat seperti persekitaran" kemahiran pengguna dalam

mengenalpasti maklumat yang diperlukan" saluran dan sumber yang diminati serta halangan-

halangan untuk mendapatkan maklumat#Sementara itu pula" menurut :ils!n(***)" tingkahlaku men0ari maklumat merupakan peringkat mikr! dalam tingkah laku maklumat # a

dilakukan !leh pen0ari maklumat untuk men0ari dan berinteraksi dengan sistem maklumat

yang pelbagai# a merangkumi interaksi sama ada di peringkat k!mputer mahupun pen0arian

buku di rak buku di pusat sumber#Bagi Kalyani dan Abdul Ra.ak" **1 pula" mereka

menyatkan bahaa tingkah laku pen0ari maklumat sama ada se0ara i.ikal mahupun mental

dalam menggabungkan maklumat yang di dapati dengan pengetahuan sedia ada" misalnya

tindakan pen0ari maklumat menandakan n!ta dalam buku" membandingkan maklumat yang

berbe.a dan menerima pengetahuan baru#

'isamping itu pula" perkembangan dalam tingkah laku maklumat telah mengubah

imej perpustakaan university dari sebuah pusat pengumpulan maklumat kepada pusat

pen0apaian maklumat# /erubahan imej ini adalah disebabkan !leh akt!r ledakan maklumat"

pembangunan tekn!l!gi maklumat" peningkatan kemudahan internet dan perkembangan

media k!munikasi yang meluas# Maj!riti pelajar sisa.ah belajar se0ara separuh masa"

kemudahan tekn!l!gi maklumat telah membantu mereka men0ari maklumat di mana-mana

l!kasi se0ara leksibel# ni juga merupakan akt!r utama yang telah membantu meningkatkan

enr!lmen pelajar sisa.ah di universiti# (Khalid" ***)# Bagaimanapun mereka masih

menghadapi pelbagai masalah dalam usaha mendapatkan maklumat seperti akt!r kekangan

masa yang disebabkan !leh k!mitmen terhadap kerjaya dan keluarga (Abdullah"***)#

2amun begitu" kelemahan menguasai Bahasa nggeris menghalang individu-individu

daripada mendapatkan maklumat dari sumber internet mahupun ber0etak# Ketiadaan

pengetahuan dalam penggunaan perkhidmatan perpustakaan turut mempengaruhi tingkah

laku maklumat pelajar sisa.ah daripada menggunakan kemudahan tersebut se0ara !ptima#



4

OBJEKTIF KAJIAN

/enyelidik sebenarnya ingin menjalankan kajian ini" bagi memenuhi beberapa !bjekti utama

iaitu;

i# Mengenalpasti tahap kemahiran literasi maklumat dikalangan pelajar-pelajar

universiti#

ii# Mengenalpasti tingkah laku pelajar-pelajar universiti dalam mendapatkan maklumat#

iii# Mengenalpasti kemahiran literasi maklumat di kalangan jantina dan jenis pengajian

pelajar-pelajar universiti#

iv# Mengenalpasti kemahiran literasi maklumat di antara peringkat pengajian dan jenis

akulti pelajar-pelajar universiti#

PERSOALAN KAJIAN

/enyelidik ingin men0ari penyelesaian dan jaapan bagi pers!alan-pers!alan berikut;

i# Apakah tahap kemahiran literasi maklumat di kalangan pelajar-pelajar universiti<

ii# Apakah tingkahlaku pelajar-pelajar university dalam mendaptkan maklumat<

iii# Adakah kemahiran literasi maklumat berbe.a di antara jantina dan jenis pengajian

pelajar-pelajar universiti<

iv# Adakah kemahiran literasi maklumat berbe.a di antara peringkat pengajian dan jenis

akulti pelajar-pelajar universiti<

BATASAN KAJIAN

Kajian ini hanya dijalankan di kalangan pelajar-pelajar Universiti Kebangsaan Malaysia

(UKM) sahaja#Sk!p kajian ini meliputi pelajar-pelajar lelaki dan perempuan meliputi $

peringkat pengajian iaitu ija.ah" sarjana dan /h' di pelbagai jenis akulti# 'ata-data yang

diper!lehi untuk kajian ini di batasi !leh item-item yang dikemukakan dalam b!rang s!al

selidik# 'apatan kajian ini juga bergantung kepada resp!nden untuk menjaab pernyataan

yang di kemukakan dalam b!rang s!al selidik#



5

KEPENTINGAN KAJIAN

Sebenarnya kajian tingkah laku maklumat kurang dijalankan di Malaysia" setakat ini kajian

ilmiah yang dijalankan hanya berkaitan dengan tingkah laku mendapatkan maklumat dan

tingkah laku men0ari maklumat# Sehubungan dengan itu adalah diharapkan hasil yang

diper!lehi daripada kajian ini dapat menyediakan data asas tentang tingkah laku maklumat

dalam kalangan pelajar ija.ah"sarjana dan /h#' Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM)

khususnya dan di Malaysia amnya##

Selain itu" kajian ini juga penting dalam memberikan gambaran yang lebih jelas

tentang tingkah laku maklumat dalam kalangan pelajar daripada pelbagai akulti di Universiti

Kebangsaan Malaysia (UKM) disamping mengenalpasti adakah kemahiran literasi maklumat

berbe.a dari segi jantina" peringkat pengajian" jenis pengajian dan akulti pelajar-pelajar

university#Se0ara tidak langsung dapatan kajian memberi gambaran tentang aspek-aspek

tingkah lakumaklumat seperti jenis-jenis sumber maklumat" strategi maklumat dan masalah-

masalah yang dihadapi !leh pelajar sarjana ini# /ihak /entadbir 3akulti-akulti di UKM dan

/erpustakaan Tun Sri =anang juga dapat memahami akan masalah yang dihadapi !leh pelajar di sepanjang temp!h pengajian mereka dalam mendapatkan maklumat# /ihak /usat Sumber

di akulti-akulti di UKM dengan /erpustakaan Tun Sri =anang dapat menggunakan data

yang diper!lehi dalam membantu pelajar-pelajar mengatasi masalah pelajar ini" se0ara tidak

langsung memberi peluang kepada pihak /erpustakaan mengatasi kelemahan-kelemahan

yang sedia ada pada pihak pusat sumber tersebut#

KAEDAH KAJIAN

i. Rekabentuk Kaian



6

Reka bentuk kajian ini menggunakan pendekatan kuantitati#Manakala kaedah yang dipilih

ialah kaedah tinjauan# Kaedah tinjauan ini merupakan satu jenis reka bentuk bukan

eksperimen#Rangka kajian ini menggunakan jantina pelajar" jenis pengajian" peringkat pengajian pelajar dan jenis akulti pelajar sebagai pemb!lehubah bebas manakala kemahiran

literasi maklumat merupakan pemb!lehubah bersandar .

ii. Sa!"e# kaian

Seramai $%& !rang resp!nden pelajar-pelajar universiti yang dipilih se0ara raak dipilih

untuk menjayakan kajian ini#Resp!nden kajian terdiri daripada pelajar-pelajar lelaki (25,6+)

dan perempuan (25$&>) Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) samada yang belajar

se0ara sepenuh masa (25&*1) dan separuh masa (25,$) # Resp!nden juga merupakan

pelajar dari tiga peringkat pengajian iaitu" ija.ah (25&6&)" Sarjana (25&%) dan /h' (25)

yang meakili , buah akulti di UKM#Resp!nden juga terdiri daripada tiga jenis peringkat

umur iaitu" *-% tahun (25$1%)" +-$* tahun (25%+) dan $, tahun ke atas (256$)#

iii. In$t%u!en Kaian

nstrumen kajian terdiri daripada satu set s!alan s!al selidik yang akan mengumpul data yang

diperlukan seperti dem!grai dan kemahiran literasi maklumat di kalangan pelajar-pelajar

Universiti Kebangsaan Malaysia# S!al selidik ini merangkumi dua k!mp!nen# K!mp!nen

pertama mengenai dem!grai resp!nden# K!mp!nen kedua merupakan k!mp!nen kemahiran

literasi maklumat#

i&. P%'$e(u% Pen)u!"u#an Data

/engumpulan maklumat ini dibuat se0ara perjumpaan dengan semua resp!nden" penerangan

tentang s!al selidik diberikan terlebih dahulu kepada resp!nden sebelum resp!nden

menjaab s!alan dalam s!al selidik# Tujuan penerangan ini ialah supaya resp!nden benar-

benar memahami s!alan yang disediakan#



7

&. P%'$e(u% Pen)ana#i$aan Data

Maklumat yang diper!lehi melalui s!al selidik akan dikumpulkan mengikut bahagian-

bahagian untuk dianalisa#Setelah data yang dikehendaki dikumpul" penyelidik seterusnyamembuat satu siri analisis statisti0 untuk mengenalpasti perkaitan antara setiap pemb!leh

ubah yang dikaji# Kaedah statistik yang digunakan untuk analisis kajian ini ialah Statisti0al

/a0kage !r S!0ial S0ien0es (S/SS) se0ara menentukan sk!r min dan sisihan piaai untuk

!bjekti dan pers!alan kajian yang pertama dan kedua# Untuk !bjekti dan pers!alaan kajian

ketiga" kaedah statistik yang digunakan ialah ujian t untuk sampel yang tak bersandar# Untuk

!bjekti dan pers!alaan kajian keempat" kaedah statistik yang digunakan ialah 7ne-:ay

An!va#

DAPATAN KAJIAN

A"aka* ta*a" ke!a*i%an #ite%a$i !ak#u!at (i ka#an)an "e#aa%+"e#aa% uni&e%$iti,

Bagi melap!rkan dapatan pers!alan kajian pertama yang dianalisis dengan

menggunakan statistik deskripti" 0ara interpretasi deskripti yang di0adangkan !leh ?amil

Ahmad (**) digunakan#Menurut ?amil (**) sk!r min antara $#+> hingga %#**menunjukkan tahap tinggi#Sk!r min anatara #$& hingga $#++ menunjukkan tahap sederhana

dan sk!r min antara ,#** hingga #$$ menunjukkan tahap yang rendah# Bagi melap!rkan

dapatan kajian ini" 0ara interpretasi yang sama digunakan" namun pengkaji telah

mengubahsuai mengikutk kesesuiaan lap!ran yang diperlukan#@ara interpretasi yang telah

di0adangkan" dapat dilihat di dalam ?adual , di baah#

Ja(ua# - nterpretasi sk!r min bagi statisti0 deskripti

Ska#a Inte%"%eta$i

,#** hingga #$$ Sangat tidak mahir

#$& hingga $#++ Kurang mahir

$#+> hingga %#** Sangat mahir

'engan menggunakan interpretasi sk!r min di atas" pers!alan kajian pertama akan

dibin0angkan# ?adual ," menunjukkan hasil yang diper!lehi daripada pers!alan kajian

pertama" iaitu apakah tahap kemahiran literasi maklumat dikalangan pelajar-pelajar universiti#



8

Melalui analisis deskripti yang dijalankan" pengkaji menggunakan enam item dem!grai

iaitu" jantina" umur" peringkat pengajian" semesta pengajian" jenis pengajian dan akulti

pengajian# Bagi item dem!grai jantina" didapati bahaa sk!r min pelajar perempuan

(M5$#1>) terhadap kemahiran literasi maklumat lebih tinggi sedikit berbanding dengan lelaki(M5$#1&)# ?adi dengan merujuk kepada interpretasi sk!r min dalam ?adual, di atas" didapati

bahaa pelajar lelaki dan perempuan sangat mahir kepada kemahiran literasi maklumat# Bagi

sk!r min bagi kemahiran literasi maklumat untuk pelajar yang berumur diantara $, tahun

keatas men0atat sk!r min" tertinggi iaitu"M5 &#*$ berbanding pelajar yang berumur *-%

tahun (M5$#1%) dan +-$* tahun (M5$#1,)#?adi" b!lehlah dikatakan bahaa ketiga-tiga

kumpulan umur pelajar tersebut sangat mahir di dalam literasi maklumat# Bagi sk!r min

untuk kemahiran literasi maklumat berdasarkan peringkat pengajian pelajar pula

menunjukkan bahaa" pelajar /#h#' men0atat sk!r min tertinggi" M5 &#,$ berbanding dengan

pelajar peringkat ija.ah"M5$#1+ dan peringkat Sarjana"M5$#1%# 7leh itu" b!lehlah dikatakan

bahaa" ketiga-tiga kumpulan peringkat pengajian pelajar sangat mahir dalam literasi

maklumat#

Selain itu" sk!r min untuk kemahiran literasi maklumat bagi semester pengajian

pelajar pula menunjukkan bahaa pelajar untuk semester & men0atat sk!r min tertinggi iaitu"

M5 &#,&# Manakala pelajar untuk semester 1 men0atat sk!r min terendah iaitu"M5 $#+# ?adi"

b!lehlah dinyatakan bahaa" pelajar semester & sangat mahir dalam literasi maklumat

berbanding pelajar semester 1 yang kurang mahir dalam literasi maklumat#Sementara bagi

sk!r min untuk kemahiran literasi maklumat bagi jenis pengajian pelajar pula menunjukkan

bahaa" pelajar sepenuh masa (M5$#1%) dan separuh masa (M5$#16) men0atat sk!r min yang

hampir sama#7leh itu b!lehlah dikatakan bahaa" pelajar sepenuh masa dan separuh masa

sangat mahir terhadap kemahiran literasi maklumat#

Akhir sekali" sk!r min kemahiran literasi maklumat untuk jenis akulti" pelajar

daripada akulti 3armasi men0atat sk!r min tertinggi iaitu" M5&#+% dan yang paling rendah

ialah daripada akulti /ergigian" M5$#+#?adi b!lehlah dikatakan bahaa" pelajar daripada

akulti 3armasi sangat mahir dalam literasi maklumat sementara akulti /ergigian masih

kurang mahir#

Ja(ua# / Sk!r Min dan Sisihan /iaai bagi pemb!leubah kemahiran literasi

maklumat mengikut jantina" umur" peringkat pengajian" semester" jenis

pengajian dan jenis akulti pelajar- pelajar universiti#



10

menunjukkan tahap tinggi#Sk!r min anatara #$& hingga $#++ menunjukkan tahap sederhana

dan sk!r min antara ,#** hingga #$$ menunjukkan tahap yang rendah# Bagi melap!rkan

dapatan kajian ini" 0ara interpretasi yang sama digunakan" namun pengkaji telah

mengubahsuai mengikutk kesesuiaan lap!ran yang diperlukan#@ara interpretasi yang telahdi0adangkan" dapat dilihat di dalam ?adual $ di baah#

Ja(ua# 0 nterpretasi sk!r min bagi statisti0 deskripti

Ska#a Inte%"%eta$i

,#** hingga #$$ Sangat tidak setuju

#$& hingga $#++ Kurang setuju

$#+> hingga %#** Sangat setuju

Bagi melap!rkan hasil pers!alan kajian ini" ?adual $ digunakan sebagai rujukan untuk

menunjukkan nilai min# Berdasarkan ?adual & di baah" didapati bahaa" nilai min tertinggi

yang diper!lehi adalah M5&# di mana seramai & !rang resp!nden daripada %$& !rang

resp!nden menyatakan mereka sangat bersetuju bahaa mereka sedar maklumat b!leh

didapati dalam pelbagai bentuk# ni diikuti dengan min kedua tertinggi iaitu M5 &#,, dimana

seramai & !rang resp!nden juga sangat bersetuju bahaa mereka meran0ang terlebih dahulu jenis-jenis maklumat yang diperlukan#

Sementara itu pula" min yang paling rendah yang diper!lehi adalah M5 $#%6 di mana

sebanyak & !rang resp!nden menyatakan mereka kurang bersetuju bahaa mereka biasa

menilai kepakaran penulis samada berkelayakan atau tidak dalam bidang yang ditulisnya#

Ja(ua# 1 Tingkahlaku pelajar-pelajar universiti dalam mendapatkan maklumat

Tingkahlaku pelajar universiti 2 Kekerapan Min Sisihan

/iaai



11

,# Meran0ang jenis maklumat yang %$& & &#,, *#+%1

diperlukan

# Sedar akan maklumat dalam jurnal %$& & $#1, *#>>&

lebih kerap disemak" disunting dan

dikritik berbanding majalah#

$# Sedar maklumat b!leh didapati dalam %$& & 1.// *#+>$ pelbagai bentuk

&# Sedar sumber primer ialah sumber asal %$& & &#,* *#>,%

yang merek!dkan kerja literature

%# Sedar sumber skunder ialah sumber %$& & $#6> *#+>,

membin0angkan hasil kerja !rang lain

+# Menggunakan sumber luar selain %$& & $#6& *#>>*

perpustakaan ditempat belajar

># Mengenalpasti tema-tema lain yang %$& & $#1> *#+*$

Berkaitan dengan kata-kata kun0i yang

b!leh diguna bagi men0ari maklumat#

6# Memba0a pelbagai sumber umum %$& & &#* *#+&

Bagi mendapatkan pemahaman tentang

termin!l!gy untuk t!pik yang dikaji#

1# /erlu meluaskan lagi kata kun0i yang %$& & &#*, *#+%&

hendak dikaji jika t!pi0 kajian sempit

,*#Sedar akan b!leh menggunakan shortcurts %$& & $#1> *#+%1

dalam pen0arian maklumat#

,#Sedar b!leh men0ari buku berdasarkan %$& & $#1$ *#>+

judul yang diberikan#

,$#/erlu membuat pen0arian mengikut bidang %$$ & &#* *#++

untuk mengenalpasti judul bahan bidangtersebut#

,&#Melihat semula stratergi pen0arian %$& & $#1> *#>*$

Maklumat bagi mendapatkan item-item

jika menerima item-item tidak dikehendaki#

,%#Biasa menilai kepakaran penulis samada %$& & 0.23 *#6&&

berkelayakan atau tidak dalam bidang yang

ditulisnya#

,+#Menilai ketepatan kandungan dengan %$& & $#6 *#>,&

Memba0a sumber-sumber lain yang dinyata-

Kan !leh penulis tersebut#

,>#3aham kesan k!nteks yang pelbagai %$& & $#1* *#+&6 seperti sejarah" budaya" dan ge!grai akan

mempengaruhi perspekti maklumat#

,6#Sedar akt!r masa mempengaruhi %$& & $#1> *#%6

kerelevanan maklumat dengan t!pi0 kajian#

,1#Mendapatkan pengesahan tentang %$& & $#6+ *#+,,

pemahaman tentang sesuatu t!pi0 dengan

mendapatkan pendapat pakar#

*#Menyusun item-item dengan sistematik %$$ & $#16 *#+%*

semasa men0ari maklumat#

,#Berkeb!lehan menyesuaikan berbagai gaya %$& & $#6> *#>,,

petikan yang digunakan##Tahu 0ara menyimpan maklumat ke dalam %$& & &#*> *#++



12

disk atau email apabila men0ari maklumat

menggunakan pengkalan data#

$#B!leh merek!dkan petikan bagi memudahkan %$& & $#11 *#%1%

men0ari maklumat#

&#Menulis sendiri k!nsep-k!nsep penting %$& & $#61 *#++*

Menggunakan perkataan sendiri#%#Menggunakan idea-idea utama yang terdapat %$& & &#*& *#%%%

dalam maklumat yang ditemui untuk

meny!k!ng t!pi0 kajian#

+#Menggabungkan idea-idea utama dari satu %$& & &#*& *#+$&

Sumber atau lebih untuk membentuk idea baru#

>#B!leh membina sendiri kesimpulan %$& & &#* *#%>>

Berdasarkan maklumat yang telah

dikumpulkan#

A(aka* ke!a*i%an #ite%a$i !ak#u!at be%be4a (i anta%a antina (an eni$ "en)aian

"e#aa%+"e#aa% uni&e%$iti,

Berdasarkan ?adual % di baah" di mana pengkaji telah merumuskan Keputusan Ujian-T bagi

pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat mengikut jantina pelajar-pelajar universiti" di

dapati bahaa nilai min kemahiran literasi maklumat bagi resp!nden lelaki ialah $#1&

manakala min kemahiran literasi maklumat bagi resp!nden perempuan ialah $#1># 2ilai Sig

yang diper!lehi ialah *#%$," iaitu lebih besar daripada nilai *#*%# Maka b!leh dibuat

kesimpulan di sini" bahaa tidak terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi

maklumat resp!nden lelaki dan resp!nden perempuan#

Ja(ua# 2 Rumusan Keputusan Ujian-T bagi pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat

mengikut jantina pelajar-pelajar universiti

/emb!lehubah ?antina 2 Min Sisihan t d Sig#

/iaai

Kemahiran =elaki ,6+ $#1& *#&>+ -*#+> %$, *#%$,

=iterasi /erempuan $&> $#1> *#&$>

Maklumat



13

Berdasarkan ?adual + di baah" di mana pengkaji telah merumuskan Keputusan Ujian-T bagi

pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat mengikut jenis pengajian pelajar-pelajar

universiti" di dapati bahaa nilai min kemahiran literasi maklumat bagi resp!nden yang

belajar se0ara sepenuh masa ialah $#1% manakala min kemahiran literasi maklumat bagiresp!nden yang belajar se0ara separuh masa ialah $#16# 2ilai Sig yang diper!lehi ialah *#%$*"

iaitu lebih besar daripada nilai *#*%# Maka b!leh dibuat kesimpulan di sini" bahaa tidak

terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi maklumat resp!nden yang

belajar se0ara sepenuh masa dan separuh masa#

Ja(ua# 5 Rumusan Keputusan Ujian-T bagi pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat

mengikut jenis pengajian pelajar-pelajar universiti

/emb!lehubah ?enis 2 Min Sisihan t d Sig# /engajian /iaai

Kemahiran Sepenuh Masa &*1 $#1% *#&%% -*#+6 %$* *#%$*

=iterasi Separuh Masa ,$ $#16 *#&$>

Maklumat

A(aka* ke!a*i%an #ite%a$i !ak#u!at be%be4a (i anta%a "e%in)kat "en)aian (an eni$

6aku#ti "e#aa%+"e#aa% uni&e%$iti,

Berdasarkan ?adual > di baah" di mana pengkaji telah merumuskan Keputusan Ujian 7ne-

:ay A27A bagi pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat mengikut peringkat pengajian

pelajar-pelajar universiti" di dapati bahaa nilai 3 5 *#,%+ dan nilai Sig 5 *#6%% bagi

kemahiran literasi maklumat# 7leh itu kerana nilai Sig *#*%" maka b!leh dibuat rumusan di

sini bahaa tidak terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi maklumat

resp!nden dengan akt!r peringkat pengajian resp!nden#Maksudnya" tidak terdapat perbe.aan

kemahiran literasi maklumat resp!nden samada ada peringkat pengajian ija.ah" sarjana

ataupun /h'#



14

Ja(ua# 7 Rumusan Keputusan Ujian 7ne-:ay A27A bagi pemb!lehubah kemahiran

literasi maklumat mengikut peringkat pengajian pelajar-pelajar university

?umlah d Min 3 Sig#

Kuasa 'ua Kuasa

'ua

Kemahiran Antara *#*+& *#*$ *#,%+ *#6%%

=iterasi Kumpulan

Maklumat 'alam ,*>#+*& %6 *#*&

Kumpulan

?UM=A4 ,*>#++6 %$*

Berdasarkan ?adual 6 di baah" di mana pengkaji telah merumuskan Keputusan Ujian

7ne-:ay A27A bagi pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat mengikut jenis akulti

pelajar-pelajar universiti" di dapati bahaa nilai 3 5 *#6* dan nilai Sig 5 *#+* bagi



resp!nden dengan akt!r jenis akulti resp!nden#Maksudnya" tidak terdapat perbe.aan

kemahiran literasi maklumat resp!nden dari pelbagai jenis akulti yang meaakili resp!nden#

Ja(ua# 3 Rumusan Keputusan Ujian 7ne-:ay A27A bagi pemb!lehubah kemahiran

literasi maklumat mengikut jenis akulti pelajar-pelajar universiti#

?umlah d Min 3 Sig#

Kuasa 'ua Kuasa

'ua

Kemahiran Antara ,#6$1 ,, *#,+> *#6* *#+*

=iterasi Kumpulan

Maklumat 'alam ,*+#*6 %, *#*&

Kumpulan

?UM=A4 ,*6#*&+ %$

PERBIN8ANGAN DAN KESIMPULAN



15

Bagi item dem!grai jantina" didapati bahaa sk!r min pelajar perempuan (M5$#1>)

terhadap kemahiran literasi maklumat lebih tinggi sedikit berbanding dengan lelaki (M5$#1&)#

?adi" didapati bahaa pelajar lelaki dan perempuan sangat mahir kepada kemahiran literasimaklumat# 2ilai sk!r min bagi pelajar lelaki dan perempuan juga tidak jauh be.anya# 7leh

itu" b!lehlah dikatakan bahaa pelajar lelaki dan perempuan megetahui 0ara untuk

mendapatkan maklumat" men0ari maklumat dan menggunakan maklumat dengan baik#

Bagi sk!r min bagi kemahiran literasi maklumat untuk pelajar yang berumur diantara

$, tahun keatas men0atat sk!r min" tertinggi iaitu"M5 &#*$ berbanding pelajar yang berumur

*-% tahun (M5$#1%) dan +-$* tahun (M5$#1,)#?adi" b!lehlah dikatakan bahaa ketiga-tiga

kumpulan umur pelajar tersebut sangat mahir di dalam literasi maklumat# Melalui sk!r min

untuk ketiga-tiga kumpulan umur di atas juga menunjukkan tidak banyak perbe.aan#

Bagi sk!r min untuk kemahiran literasi maklumat berdasarkan peringkat pengajian

pelajar pula menunjukkan bahaa" pelajar /#h#' men0atat sk!r min tertinggi" M5 &#,$

berbanding dengan pelajar peringkat ija.ah"M5$#1+ dan peringkat Sarjana"M5$#1%# 7leh itu"

b!lehlah dikatakan bahaa" ketiga-tiga kumpulan peringkat pengajian pelajar sangat mahir

dalam literasi maklumat# Sk!r min untuk ketiga-tiga jenis peringkat pengajian ada

menunjukkan perbe.aan alaupun sedikit# /elajar peringkat /h' men0atat sk!r min tertinggi

kerana mungkin disebabkan mereka lebih berpengalaman dan lebih pengetahuan bagaimana

untuk mendapatkan maklumat berbanding pelajar-pelajar sarjana dan ija.ah#

Selain itu" sk!r min untuk kemahiran literasi maklumat bagi semester pengajian

pelajar pula menunjukkan bahaa pelajar untuk semester & men0atat sk!r min tertinggi iaitu"

M5 &#,&# Manakala pelajar untuk semester 1 men0atat sk!r min terendah iaitu"M5 $#+# ?adi"

b!lehlah dinyatakan bahaa" pelajar semester & sangat mahir dalam literasi maklumat

berbanding pelajar semester 1 yang kurang mahir dalam literasi maklumat#'aripada hasil

dapatan" b!lehlah dikatakan bahaa ia bertentangan dengan hip!tesis yang menyatakan

bahaa semakin bertambah semester pengajian pelajar" semakin mahir mereka mendapatkan

maklumat#

Sementara bagi sk!r min untuk kemahiran literasi maklumat bagi jenis pengajian

pelajar pula menunjukkan bahaa" pelajar sepenuh masa (M5$#1%) dan separuh masa

(M5$#16) men0atat sk!r min yang hampir sama#7leh itu b!lehlah dikatakan bahaa" pelajar

sepenuh masa dan separuh masa sangat mahir terhadap kemahiran literasi

maklumat#'aripada hasil dapatan juga b!lehlah dikatakan bahaa" alaupun sese!rang

pelajar itu belajar se0ara separuh masa" tetapi tahap kemahiran literasi maklumat mereka



16

masih lagi baik# Menurut Khalid ***" beliau menyatakan bahaa ini mungkin disebabkan

akt!r kemudahan tekn!l!gi maklumat yang telah membantu mereka men0ari maklumat di

mana-mana l!kasi se0ara leksibel# ?adi" masalah pengajian se0ara separuh masa tidak

menjejaskan tahap kemahiran literasi maklumat sese!rang pelajar# Sk!r min kemahiran literasi maklumat untuk jenis akulti pula" menunjukkan pelajar

daripada akulti 3armasi men0atat sk!r min tertinggi iaitu" M5&#+% dan yang paling rendah

ialah daripada akulti /ergigian" M5$#+#?adi b!lehlah dikatakan bahaa" pelajar daripada

akulti 3armasi sangat mahir dalam literasi maklumat sementara akulti /ergigian masih

kurang mahir#

Sementara itu pula" didapati bahaa" nilai min tertinggi yang diper!lehi dalam

mengenalpasti tingkahlaku pelajar-pelajar dalam mendapatkan maklumat adalah M5&# di

mana seramai & !rang resp!nden daripada %$& !rang resp!nden menyatakan mereka sangat

bersetuju bahaa mereka sedar maklumat b!leh didapati dalam pelbagai bentuk# Sementara

itu pula" min yang paling rendah yang diper!lehi adalah M5 $#%6 di mana sebanyak & !rang

resp!nden menyatakan mereka kurang bersetuju bahaa mereka biasa menilai kepakaran

penulis samada berkelayakan atau tidak dalam bidang yang ditulisnya# ?adi" b!lehlah

dikatakan kebanyakan pelajar-pelajar peka dan tahu bahaa mereka b!leh mendapatkan

maklumat dari pelbagai sumber 0!nt!hnya melalui media elektr!nik" imej" audi! dan juga

vide!#2amun" ada juga segelintir pelajar yang tidak mengambil peduli akan kepakaran

penulis sesuatu sumber maklumat samada berkelayakan atau tidak# ni mungkin disebabkan

!leh akt!r kekangan masa" di mana mereka tidak ada masa untuk menilai kelayakan atau

kepakaran sese!rang penulis tersebut ataupun mereka merasakan ianya tidak begitu penting

dalam membantu mereka dalam mendapatkan sumber maklumat tersebut#

Selain itu" di mana pengkaji telah merumuskan Keputusan Ujian-T bagi

pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat mengikut jantina pelajar-pelajar universiti" di

dapati bahaa nilai min kemahiran literasi maklumat bagi resp!nden lelaki ialah $#1&

manakala min kemahiran literasi maklumat bagi resp!nden perempuan ialah $#1># 2ilai Sig

yang diper!lehi ialah *#%$," iaitu lebih besar daripada nilai *#*%# Maka b!leh dibuat

kesimpulan di sini" bahaa tidak terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi

maklumat resp!nden lelaki dan resp!nden perempuan# ?adi" hasil dapatan ini b!leh

membuktikan bahaa akt!r jantina pelajar tidak mempengaruhi tahap ke0ekapan mereka

terhadap kemahiran literasi maklumat#



17

Sementara itu pula" pengkaji telah merumuskan Keputusan Ujian-T bagi

pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat mengikut jenis pengajian pelajar-pelajar

universiti" di dapati bahaa nilai min kemahiran literasi maklumat bagi resp!nden yang

belajar se0ara sepenuh masa ialah $#1% manakala min kemahiran literasi maklumat bagiresp!nden yang belajar se0ara separuh masa ialah $#16# 2ilai Sig yang diper!lehi ialah *#%$*"

iaitu lebih besar daripada nilai *#*%# Maka b!leh dibuat kesimpulan di sini" bahaa tidak

terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi maklumat resp!nden yang

belajar se0ara sepenuh masa dan separuh masa# ?adi" hasil dapatan ini b!leh membuktikan

bahaa akt!r jenis penagjian pelajar tidak mempengaruhi tahap ke0ekapan mereka terhadap

kemahiran literasi maklumat#

'isamping itu pula" pengkaji juga telah merumuskan Keputusan Ujian 7ne-:ay

A27A bagi pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat mengikut peringkat pengajian

pelajar-pelajar universiti" di dapati bahaa nilai 3 5 *#,%+ dan nilai Sig 5 *#6%% bagi



resp!nden dengan akt!r peringkat pengajian resp!nden#Maksudnya" tidak terdapat perbe.aan

signiikan kemahiran literasi maklumat resp!nden samada ada peringkat pengajian ija.ah"

sarjana ataupun /h'#?adi" b!lehlah disimpulkan juga bahaa peringkat pengajian pelajar- pelajar universiti tidak mempengaruhi kemahiran literasi maklumat sese!rang pelajar

tersebut#

Akhir sekali" pengkaji telah merumuskan Keputusan Ujian 7ne-:ay A27A

bagi pemb!lehubah kemahiran literasi maklumat mengikut jenis akulti pelajar-pelajar

universiti" di dapati bahaa nilai 3 5 *#6* dan nilai Sig 5 *#+* bagi kemahiran literasi

maklumat# 7leh itu kerana nilai Sig *#*%" maka b!leh dibuat rumusan di sini bahaa tidak

terdapat perbe.aan yang signiikan antara kemahiran literasi maklumat resp!nden dengan

akt!r jenis akulti resp!nden#Maksudnya" tidak terdapat perbe.aan kemahiran literasi

maklumat resp!nden dari pelbagai jenis akulti yang meaakili resp!nden# 7leh itu" se0ara

kesimpulannya b!lehlah dikatakan bahaa" jenis akulti pelajar-pelajar tidak mempengaruhi

kemahiran literasi maklumat sese!rang pelajar tersebut#

RUJUKAN

Abdullah" S#A# (***)# Factors affecting international students’ use of the online catalog and



18

other information sources#('!0t!ral dissertati!n" 3l!rida state University" ***)#

'issertati!n Abstra0ts nternati!nal" +,",++$#

9llis" '# (,11$)# M!delling the n!rmati!n Seeking /atterns ! A0ademi0 Resea0hers Library Quaterly +$(&); &+1;&6+

Khalid" 4# M# (***)# The use of technology for housekeeping and bibliographic searching

activities in university libraries of Saudi Arabia: The need for accelaration # =ibrary

Revie &1 (&)" ,>1-,6%#

Majid" S# 8 Kassim" C#M# (***)# n!rmati!n seeking Behavi!ur ! UM =a 3a0ulty

Members# Malaysian ournal of Library ! "nformation Science" !l#,%" n!#; ,-,>#

M!hd# 2ajib Abd# Chaar (**$)# #eka $entuk Tin%auan: Soal Selidik &endidikan' Skudai"

?!h!r Bahru; /enerbit Universiti Tekn!l!gi Malaysia#

:ils!n# T#'# (,111)# M!dels in in!rmati!n behavi!ur resear0h# ournal of (ocumentation"

%%()" &1->*# Retrieved ,$ ?une" **+ r!m

http;DDin!rmati!nDnetDtdDpubDpapersD,111?'!0#html#

:ils!n" T#'# (***)# 4uman n!rmati!n Behavi!r# n!rmati!n S0ien0es" $()" &1-%%

Easir" 2# (**&)# Craduate studentsF in!rmati!n needs r!m ele0tr!ni0 in!rmati!n res!ur0es

in Saudi Arabia" ('!0t!ral 'issertati!n; 3l!rida State University# 'issertati!n

Absra0ts nternati!nal" ,",6&#

94943730 jurnal k literasi maklumat dr kamisah

Documents