ISI KANDUNGAN

Artikel 1 3-62

ARTIKAL 2 64-65

ARTIKEL 3 67-92

ARTIKEL 4 93-94

ARTIKEL 5 97

ARTIKEL 6 98-100

0

~ 1 ~

Lampiran 1

FAKTOR UTAMA OBESITI DALAM KALANGAN PELAJAR SEKOLAH MENENGAH LUAR BANDAR

AZIMAH BINTI AHMAD

UNIVERSITI PENDIDIKAN SULTAN IDRIS

2007

2

FAKTOR UTAMA OBESITI DALAM KALANGAN PELAJAR SEKOLAH MENENGAH LUAR BANDAR.

AZIMAH BINTI AHMAD

LAPORAN PENULISAN ILMIAH DIKEMUKAKAN BAGI MEMENUHI SEBAHAGIAN DARIPADA SYARAT UNTUK MEMPEROLEHI IJAZAH SARJANA

MUDA PENDIDIKAN DENGAN KEPUJIAN (SAINS)

FAKULTI SAINS DAN TEKNOLOGI UNIVERSITI PENDIDIKAN SULTAN IDRIS

2007

~ 3 ~

ii

PENGAKUAN

Saya mengaku karya ini adalah hasil kerja saya sendiri kecuali nukilan dan ringkasan yang setiap satunya telah saya jelaskan sumbernya.

8.10.2007 AZIMAH BT AHMAD D20041018411

2

iii

PENGHARGAAN

Syukur kehadrat Ilahi kerana dengan izinNya saya berjaya menyiapkan kajian ini. Jutaan dan ribuan terima kasih juga diucapkan kepada semua yang terlibat dalam membantu saya menyiapkan kajian ini, samada secara langsung ataupun tidak langsung. Pelbagai cabaran,dugaan dan kenangan yang saya kutip sepanjang menyiapkan kajian ini.

Terima kasih kepada Dr. Shakinaz bt Desa selaku penyelia saya yang banyak membantu dan membimbing saya dalam menyiapkan kajian ini. Terima kasih juga kepada rakan- rakan yang banyak membantu dan tidak lupa kepada ahli keluarga yang turut sama membantu.

Terima kasih juga kepada pihak dan warga Sekolah Menengah Kebangsaan Bera Bandar32, Pahang di atas kerjasama yang diberikan sepanjang saya menjalankan kajian di sana.

~ 3 ~

iv

ABSTRAK

Kajian ini bertujuan untuk mengenalpasti apakah faktor utama yang menyebabkan obesiti dalam kalangan pelajar sekolah menengah luar bandar. Faktor-faktor utama yang disenaraikan ialah faktor keturunan atau genetik, amalan pemakanan, aktiviti fizikal, pengaruh persekitaran dan pengaruh televisyen. Borang soal selidik telah dibina berdasarkan kelima-lima faktor ini. Soalan soal selidik terdiri daripada dua bahagian iaitu bahagian A dan bahagian B yang mempunyai 30 soalan, 6 soalan bagi setiap faktor. Kebolehpercayaan soalan soal selidik ini telah diuji menggunakan Statistical Package for Social Science (SPSS) dan nilai alpha Cronbach yang diperolehi adalah 0.815. Semua soalan ini kemudian diberikan kepada 40 orang responden yang mengalami masalah obesiti yang dipilih dari sebuah sekolah luar bandar di Pahang. Semua data yang dikumpul, dianalisis secara kuantitatif untuk mendapatkan nilai min, mod dan median untuk mengenalpasti apakah faktor utama obesiti dalam kalangan pelajar luar bandar. Hasil daripada analisis data yang diperolehi, didapati faktor pengaruh televisyen memberi nilai min paling tinggi iaitu sebanyak 2.150 berbanding faktor lain, aktiviti fizikal 2.025, amalan pemakanan 1.625, pengaruh persekitaran 1.550 dan keturunan 1.2. Kesimpulannya, faktor pengaruh televisyen merupakan faktor utama obesiti dalam kalangan pelajar sekolah menengah luar bandar.

4

v

ABSTRACT

The aim of this research is to identify the main factor of obesity among secondary school students in the rural. The main factors are genetics, eating habit, physical activities, environment influence and television influence. The questionnaire consist of part A and part B with 30 questions, 6 questions for each factor. The realibility of the question has been tested using Statistical Package for Social Science (SPSS) and the value of alpha Cronbach is 0.815. All questions then were distributed to the 40 respondents with obesity problem. All data were analysed quantitatively using mean, mode and median. The results showed that the television influence gave the highest value of min which was2.150 compared to others, physical activity is 2.025, eating attitude is 1.625, environment influence is 1.550 and last one is genetic with 1.2. As the conclusion, the television influence is the main factor of obesity among secondary school students in the rural area.

~ 5 ~

KANDUNGAN

PENGAKUAN ii

PENGHARGAAN iii

ABSTRAK iv

ABSTRACT v

BAB 1 PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan 1

1.2 Penyataan masalah 4

1.3 Objektif kajian 7

1.4 Soalan kajian 7

1.5 Signifikasi kajian 7

1.6 Batasan kajian 8

1.7 Definisi operasional 8

1.7.1 Faktor 8

1.7.2 Obesiti 9

1.7.3 Pelajar 9

1.7.4 Luar bandar 9

BAB 2 KAJIAN LITERATUR 10

BAB 3 METODOLOGI

3.1 Rekabentuk kajian 16

3.2 Sampel kajian 16

6

3.3 Instrumen kajian 17

3.4 Analisis data 18

BAB 4 ANALISIS DATA

4.1 Pengenalan 20

4.2 Profile responden 21

4.3 Taburan jantina responden 21

4.4 Faktor keturunan 21

4.5 Faktor amalan pemakanan 22

4.6 Faktor aktiviti fizikal 24

4.7 Faktor pengaruh persekitaran 26

4.8 Faktor pengaruh televisyen 27

4.9 Faktor utama obesiti dalam kalangan pelajar sekolah 28menengah luar bandar

BAB 5 PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN

5.1 Perbincangan 30

5.2 Kesimpulan 36

5.3 Cadangan 36

RUJUKAN 38

~ 7 ~

SENARAI JADUAL

Jadual muka surat

4.1 Hubungan responden dengan saudara yang mengalami 22 masalah obesiti

4.2 Kadar pengambilan makanan segera oleh responden 23

4.3 Jenis makanan/minuman yang sering diambil ketika masa lapang 24

4.4 Aktiviti fizikal yang sering dilakukan oleh responden 25

4.5 Kekerapan membeli makanan ringan dalam seminggu di dalam atau 26 luar sekolah

4.6 Jenis makanan yang sering diambil ketika menonton televisyen 27

4.7 Jadual antara faktor-faktor obesiti dalam kalangan pelajar sekolah 29 menengah luar bandar

8

SENARAI RAJAH

Rajah muka surat

3.1 Carta metodologi kajian 18

~ 9 ~

1

BAB 1

PENDAHULUAN

1.1 Pengenalan

Jika dilihat dengan kemajuan yang dialami oleh negara dari tahun ke tahun, banyak

perkara yang boleh dibanggakan. Sesuatu yang baru ditemui dan yang lama

dipertingkatkan kualiti supaya semua dapat merasai kesannya. Namun begitu, tidak

semua perkembangan membawa kepada sesuatu yang baik. Perkembangan yang tidak

baik ini bukan sahaja memberi kesan kepada individu tetapi kepada masyarakat dan

negara secara keseluruhannya.

Mungkin ramai yang menganggap perkembangan ini memberi banyak impak

positif tetapi sebenarnya perkembangan ini menyumbangkan kepada satu gejala yang

membimbangkan. Gejala yang dimaksudkan adalah obesiti. Gejala ini dialami oleh

segenap lapisan masyarakat tidak mengira peringkat umur, bangsa dan agama. Gejala

inilah yang menjadi kebimbangan dunia sejagat kerana masalah ini masih berterusan

peningkatannya.

10

2

Peningkatan peratusan masalah ini dari tahun ke tahun amat membimbangkan.

Peningkatan yang dialami di dunia ini menjadi isu yang mendapat perhatian setiap

kerajaan negara. Pelbagai usaha sedang giat dijalankan untuk mengurangkan masalah

ini. Menurut Sizer dalam buku yang ditulisnya yang bertajuk “Nutrition Concepts and

Controversies” (2006), pada tahun 2000, 64% orang dewasa di Amerika Syarikat

mengalami masalah lebihan berat badan dan lebih kurang 30% mangalami masalah

obesiti. Tambahan lagi, seorang daripada tujuh kanak-kanak dan remaja di sana

mengalami lebihan berat badan. Objektif The Dietry Guidelines 2005 dan Healthy

People 2010 adalah termasuk untuk mengurangkan jumlah obesiti dan lebihan berat

badan dan Food and Drug Administration (FDA) telah mengambil langkah untuk

berdepan dengan masalah dunia ini.

Di Malaysia sendiri, obesiti menjadi kebimbangan banyak pihak. Menurut

Datuk Dr Chua Soi Lek, peningkatan sebanyak 20 peratus dalam tempoh tujuh tahun

boleh menjejaskan kemajuan dan pembangunana negara. Berdasarkan kajian

Kementerian Kesihatan dengan kerjasama Universiti Putra Malaysia (UPM),

Universiti Sains Malaysia (USM) dan Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) pada

tahun 2002 hingga 2003 bagi orang dewasa 18 hingga 59 tahun, jumlah peningkatan

ini, adalah hampir 20 peratus berbanding kajian yang dijalankan sebelumnya iaitu

pada tahun 1996 sebanyak 20 peratus. Menurut beliau lagi, perkara ini amat

membimbangkan. Justeru itu pelbagai program akan dijalankan untuk mengubah cara

hidup dan corak pemakanan rakyat Malaysia.

Obesiti adalah gejala penyakit lebihan berat badan yang dialami oleh individu

yang memiliki indeks jisim badan (BMI) 30 atau lebih (William, 2005). Obesiti juga

dikenali sebagai kegemukan yang disebabkan berkumpulnya lemak yang berlebihan

di dalam badan (Kamus Dewan). Pengumpulan lemak ini akan semakin meningkat

2

3

sekiranya langkah untuk mengurangkan lemak badan tidak dilakukan. Formula

mengukur BMI adalah

Berat (kg)

(Tinggi (cm))²

Terdapat banyak faktor yang menyumbang kepada obesiti. Antaranya adalah

pengambilan makanan yang tinggi karbohidrat dan lemak. Pengambilan makanan ini

secara berlebihan menyumbang pengumpulan lemak yang tidak baik untuk kesihatan.

Masyarakat rata-rata mengatakan makanan yang diambil untuk memberi tenaga

kepada mereka tetapi pengambilan yang berlebihan tidak baik untuk kesihatan.

Faktor lain adalah peningkatan taraf hidup yang menyebabkan manusia semakin

sibuk dan tidak mempunyai masa untuk bersenam, mengambil makanan segera

sebagai makanan wajib, mengharapkan alatan teknologi untuk melakukan kerja dan

sebagainya. Semua ini menyumbangkan kepada obesiti. Pengambilan makanan yang

tidak seimbang juga mengundang kepada obesiti selain makanan yang mengandungi

gula dan garam berlebihan. Faktor genetik juga menyumbang kepada obesiti

dikebanyakan negara.

Obesiti menjadi sesuatu yang sangat membimbangkan kerana boleh menjadi

punca beberapa penyakit lain seperti tekanan darah tinggi, sakit jantung, diabetes, dan

juga beberapa jenis kanser. Lebih membimbangkan kerana penyakit–penyakit ini

boleh membawa maut. Peningkatan jumlah obesiti juga membawa kepada

peningkatan penyakit-penyakit ini. Kualiti hidup yang tidak sihat akan menyebabkan

masalah ini berterusan tanpa sebarang penyelesaian.

~ 3 ~

4

1.2 Penyataan masalah

Masalah obesiti dilaporkan semakin meningkat dari tahun ke tahun. Peningkatan ini

berlaku secara keseluruhannyan tidak kira usia. Tidak terkecuali golongan remaja,

golongan yang sepatutnya memimpin negara suatu hari nanti. Masalah obesiti ini

dilaporkan mencatat peningkatan yang tinggi dalam kalangan remaja seperti yang

tertulis di dalam artikel yang bertajuk “Global Obesiti” yang ditulis oleh Thoms.J

pada tahun 2000. Beliau menyatakan bahawa WHO ada melaporkan di Amerika

Syarikat bilangan kanak-kanak obes lebih daripada jumlah orang dewasa di sana

sejak 1960-an. Di Thailand iaitu salah satu negara membangun, masalah obesiti

dalam kalangan kanak-kanak lima hingga 12 tahun meningkat dari 12% kepada 15%

dalam masa dua tahun. Obesiti telah menjadi masalah yang telah merebak dan WHO

menamakannya sebagai epidemik global.

Peningkatan yang berlaku terutama kepada remaja yang masih bersekolah

boleh mengundang pelbagai masalah yang lebih besar seperti penyakit kronik.

Penyakit yang mungkin dihadapi oleh remaja adalah seperti darah tinggi, masalah

jantung, diabetes dan juga kanser. Bukan itu sahaja penyakit lain pun mungkin boleh

berlaku seperti strok, masalah sistem pernafasan, berdengkur ketika tidur dan

beberapa gangguan ketika tidur dan sebagainya. Selain itu, obesiti juga merendahkan

keyakinan pelajar dan ini menyebabkan pelajar menjadi tidak aktif di sekolah dan

sering mempunyai masalah komunikasi. Ini semua adalah seperti yang telah

dinyatakan di dalam buku “Nutrition Through the Life Cycle” (2000) hasil tulisan

Brown. Semua kesan daripada obesiti ini juga boleh mengundang kepada maut jika

tidak dikawal dengan segera.

4

5

Terdapat banyak faktor yang memungkinkan kepada obesiti seperti faktor

keturunan atau genetik, yang mana pelajar mewarisinya daripada keluarga. Faktor

lain adalah amalan pemakanan seperti pengambilan makanan yang tidak seimbang

dan berlemak. Pengumpulan lemak ini akan menyebabkan obesiti. Ditambah pula

dengan kurangnya bersenam ataupun melakukan aktiviti fizikal yang boleh

membakar lemak. Selain itu, tidak gemar bersukan atau melakukan aktiviti luar

disogok pula dengan peralatan teknologi yang menggalakkan aktiviti santai tanpa

melakukan sebarang aktiviti. Ini penting untuk memastikan lemak yang terkumpul di

dalam badan dan tidak digunakan dapat dikeluarkan untuk memastikan hidup sentiasa

sihat. Ini turut dinyatakan oleh Brown di dalam buku “Nutrition Through the Life

Cycle” (2000). Interaksi antara genetik dan faktor persekitaran adalah punca utama

yang menyebabkan peningkatan drastik di dalam lebihan berat badan. Selain itu,

kekurangan aktiviti fizikal dan pengambilan diet yang tinggi jumlah kalori dan lemak

adalah faktor tambahan dikalangan pelajar. Faktor persekitaran seperti ini

meninggikan lagi risiko peningkatan lebihan berat badan sekiranya remaja tersebut

merupakan remaja yang mengalami masalah obesiti yang diwarisi secara genetik.

Faktor lain adalah keadaan kemajuan yang negara hadapi di mana pelajar

sekarang tidak perlu melakukan banyak perkara untuk menyelesaikan tugas.

Kebanyakkan kerja sudah dilakukan oleh mesin berteknologi tinggi yang dicipta

manusia dengan tujuan untuk memudahkan manusia, namun memberi kesan negatif

terutama kepada masalah obesiti. Teknologi yang semakin maju menampilkan alat

komunikasi yang canggih seperti televisyen, komputer, permainan video dan

sebagainya. Penciptaan ini boleh membuatkan ramai orang terutamanya pelajar untuk

menambah berat badan dengan hanya duduk menghabiskan masa hampir berjam-jam

tanpa melakukan apa-apa aktiviti. Menurut Sizer di dalam buku “Nutrition Concepts

and Controversies” (2006) bagi masyarakat sekarang menonton televisyen, permainan

video dan hiburan dari komputer telah menggantikan aktiviti luar sebagai aktiviti

untuk mengisi masa lapang.

~ 5 ~

6

Pengaruh lain yang juga disebabkan televisyen juga adalah seperti pengaruh

iklan yang ditayangkan di televisyen. Iklan makanan yang ditunjukkan menarik minat

pelajar untuk mencuba dan menikmatinya. Pengaruh iklan ini sangat kuat seperti yang

tertulis dalam buku “Life span nutrition conception through life” tulisan Rolfes,

(1998) di mana menyatakan bahawa menonton televisyen berhubungkait antara

makanan snek, makanan tinggi kalori yang sering diiklankan dan mempengaruhi

pembelian makanan keluarga. Bukan itu sahaja, ketika menonton, makanan yang

mengandungi garam dan gula berlebihan menjadi menu utama. Ini akan

menyebabkan masalah obesiti semakin serius.

Peranan ibu bapa juga penting kerana pemakanan yang sihat bermula di

rumah. Pengambilan makanan yang tidak sihat oleh pelajar dan tanpa kawalan

daripada ibu bapa turut menyumbang kepada obesiti. Ibu bapa juga perlulah mendidik

anak-anak tentang pemakanan sihat dan seimbang. Peranan ibu bapa tidak berhenti di

situ, ibu bapa perlu melatih dan mengawal pemakanan anak-anak agar mereka tahu

apa yang mereka makan dan kesan yang akan mereka hadapi dalam kesihatan.

Pandangan daripada orang di sekeliling juga menjadi faktor, di mana ada keluarga

yang tidak kisah dengan masalah obesiti yang dialami dan ini boleh menyebabkan

masalah obesiti terus meningkat kerana mereka ini gagal untuk melaksanakan gaya

hidup yang sihat.

Semua faktor-faktor ini perlu dititikberatkan. Penemuan faktor utama obesiti

dalam kalangan pelajar, amat diperlukan supaya langkah yang sepatutnya diambil.

Pihak sekolah bolehlah sentiasa memastikan makanan yang disediakan di sekolah

adalah makanan yang bersesuaian dengan diet pelajar. Guru juga penting dalam

menyampaikan maklumat tentang tabiat pemakanan yang betul, pengambilan diet

yang sesuai dan sebagainya. Pendedahan tentang bahaya obesiti juga perlu agar

6

7

pelajar tahu apa kesannya. Bimbingan yang betul dapat membantu pelajar memahami

dengan lebih baik dan ini boleh menghindari masalah obesiti.

Penemuan faktor utama ini akan memudahkan usaha mencari jalan

penyelesaian bagi mengurangkan obesiti. Pengurangan obesiti akan meningkatkan

kualiti hidup pelajar dan seterusnya masyarakat.

1.3 Objektif kajian

Objektif kajian ini adalah untuk mengenalpasti faktor utama obesiti dalam

kalangan pelajar sekolah menengah luar bandar.

1.4 Soalan kajian

Daripada objektif yang dinyatakan, persoalan kajian bagi kajian ini adalah

apakah faktor utama obesiti dalam kalangan pelajar sekolah menengah di luar bandar.

1.5 Signifikasi kajian

Signifikan kajian ini adalah untuk mengatasi masalah kesihatan yang lebih

teruk dalam kalangan pelajar sekolah yang mungkin disebabkan oleh obesiti. Selain

penyakit kronik, pelajar juga dapat meningkatkan keyakinan diri untuk melakukan

aktiviti dan berdepan dengan masyarakat.

~ 7 ~

8

Selain itu, kesedaran boleh ditingkatkan kepada pelajar, ibu bapa, guru dan

pihak sekolah agar langkah-langkah yang sepatutnya diambil untuk mengelakkan

berlakunya obesiti. Faktor yang menyumbang ke arah obesiti perlu dikenalpasti agar

langkah-langkah yang sewajarnya dapat diambil dan tindakan segera perlu dilakukan

agar masalah ini dapat dikawal.

Masyarakat juga perlu disedarkan dengan situasi ini. Kajian ini diharap dapat

menyedarkan masyarakat supaya sentiasa menjaga kesihatan dan meningkatkan

kualiti hidup untuk terus sihat.

1.6 Batasan kajian.

Secara keseluruhannya kajian ini terbatas kepada pelajar sekolah menengah luar

bandar seramai 40 orang. Responden bagi kajian ini adalah dipilih secara rawak

berkelompok di mana responden adalah pelajar obesiti di sebuah sekolah di sebuah

daerah di Pahang.

1.7 Definisi operasional

1.7.1 Faktor

Menurut Kamus Dewan edisi kempat, faktor memberi maksud unsur atau sebab yang

menyumbangkan kepada sesuatu hasil. Faktor yang dimaksudkan di dalam kajian ini

adalah sebab kepada berlakunya obesiti.

8

9

1.7.2 Obesiti

Menurut Dictionary of Biology, obesiti adalah lebihan berat badan. Obesiti adalah

hasil daripada lebihan simpanan tenaga untuk satu jangka masa yang lama yang

menyebabkan peningkatan jisam badan. Menurut satu lagi sumber iaitu buku World

of Health obesiti adalah berat yang melebihi 20 peratus daripada berat ideal

seseorang.

1.7.3 Pelajar

Pelajar bermaksud orang yang belajar (seperti murid sekolah, penuntut di maktab dan

sebagainya) merujuk kepada Kamus Dewan. Pelajar di dalam kajian ini lebih

tertumpu kepada pelajar sekolah menengah harian biasa.

1.7.4 Luar Bandar

Berdasarkan Kamus Dewan luar bandar bermaksud sebuah daerah yang jauh dari

bandar, kampung atau desa. Di dalam kajian ini, kawasan luar bandar yang dipilih

adalah kawasan yang jauh dari bandar besar di sebuah daerah di Pahang.

~ 9 ~

10

BAB 2

KAJIAN LITERATUR

Pelbagai kajian telah dilakukan tentang obesiti. Dalam kajian Larsen pada

tahun 2001 yang bertajuk Obesity-Related Knowledge, Attitudes and Behaviors in

Obese and Non-obese Urban Philadelphia Female Adolescents, beliau mendapati

bahawa aktiviti fizikal, tidak aktif dan juga pandangan tentang fizikal badan yang

menarik adalah faktor penting dalam penyumbang kepada obesiti. Kajian yang

dijalankan ini berobjektif untuk mengukur hubungkait antara faktor pengetahuan,

sikap dan kelakuan dengan obesiti dan untuk menentukan bagaimana faktor-faktor ini

mempengaruhi status obesiti di kalangan remaja wanita. Kajian ini menggunakan

sampel remaja perempuan African American berusia lingkungan 11 hingga 15 tahun

yang mengalami masalah obesiti dan tidak. Semua remaja ini dibandingkan ukuran

dari segi aktiviti fizikal, tidak aktif, amalan diet, amalan pemakanan, pengetahuan

tentang amalan kesihatan, pandangan mengenai keadaan fizikal badan dan juga

keyakinan diri. Remaja obes memiliki tahap yang rendah dalam aktiviti fizikal,

kurang aktif yang tinggi dan mempunyai pandangan yang lebih luas dalam pandangan

10

11

mengenai fizikal badan berbanding remaja tidak obes. Kajian ini mencadangkan agar

kajian seterusnya akan lebih fokus kepada aktiviti fizikal, tidak aktif dan juga

pandangan tentang fizikal badan.

Kajian seterusnya adalah kajian yang bertajuk Overweight and Physical

Inactivity among Rural Children Aged 10-17 : A national and state potrait. Kajian ini

telah dijalankan oleh Jihang Liu, et al May 2003. Dalam kajian ini ada menyatakan

bahawa kajian terbaru mendapati bahawa kanak-kanak obesiti meningkat pada

masyarakat pendalaman. Kajian ini sebenarnya mengkaji lebihan berat badan dan

juga obesiti pada kanak-kanak bandar dan luar bandar, berdasarkan data yang

diperolehi hasil pemerhatian yang terbaru dari 2003 National Survey of Children’s

Health (NSCH). Kajian ini menggunakan carta 2000 CDC BMI sebagai rujukan.

Kanak-kanak yang mempunyai lebih atau 95% lebih daripada BMI biasa dikelaskan

sebagai obes dan bagi BMI pada atau 85% dikelaskan sebagai lebihan berat badan

ataupun obes. Hasil daripada kajian ini, 30.6% kanak berumur 10-17 tahun adalah

lebih berat badan, 14.8% adalah obes. Kanak-kanak yang tinggal di pedalaman

mengalami obes (16.5%) lebih daripada kanak-kanak bandar (14.4%). Manakala

kanak-kanak yang tinggal di kawasan pedalaman tetapi hampir dengan bandar 16.7%

lebih obes daripada kanak-kanak yang tinggal pada kawasan yang betul-betul

pedalaman 14.3%. Kanak-kanak di pedalaman (25.4%) gagal untuk menyenaraikan

aktiviti fizikal yang sering dilakukan berbanding kanak-kanak di bandar (29.3%).

Selain itu, lebih kurang separuh daripada kanak-kanak iaitu 48.0% pedalaman dan

47% bandar menghabiskan sekurang-kurangnya 2 jam sehari bersama dengan alatan

hiburan elektronik seperti komputer dan televisyen.

Hasil daripada penemuan ini, turut dapat melihat tahap kelainan yang wujud

dalam masyarakat luar bandar, masyarakat minoriti dan juga individu yang

mempunyai pendapatan yang rendah. Selain itu, pengaruh keluarga dan keadaan

~ 11 ~

12

fizikal di mana kawasan tempat tinggal juga mempengaruhi sikap terhadap keadaan

kesihatan individu seperti aktiviti fizikal yang sering dilakukan, penglibatan dalam

sukan dan penggunaan bahan elektronik. Turut dinyatakan di dalam kajian ini adalah

peranan ibu bapa menunjukan contoh amalan pengambilan makanan yang baik.

Selain itu, artikel Global Obesity yang ditulis oleh Thoms.J, dalam Faces pada

Mar 2007, turut menyatakan tentang statistik yang dikeluarkan oleh World Health

Organization (WHO), bahawa dua daripada tiga orang individu lebihan berat badan

atau obesiti tinggal di negara yang membangun yang mana Malaysia adalah salah satu

daripadanya. Bukan itu sahaja artikel ini juga menyatakan bahawa WHO melaporkan

bahawa di Amerika Syarikat, angka kanak-kanak obesiti meningkat dua kali ganda

sejak 1960an. Artikel ini juga menceritakan sedikit apakah punca berlakunya obesiti

di samping menyarankan beberapa jenis makanan yang perlu dielakkan dan perlu

diambil untuk mengelakkan obesiti.

Artikel seterusnya yang bertajuk Two Teen Health Danger : Obesity and Drug

Addiction pada tahun 2005. Artikel ini ada menyatakan tentang peratusan golongan

muda antara 12 hingga 19 tahun yang mengalami lebihan berat badan. Berdasarkan

kepada kajian yang dilakukan oleh Central for Diseases Control and Prevent. Di

dalam kajian ini juga menceritakan sedikit tentang kajian yang pernah dilakukan iaitu

makanan boleh merangsang penghasilan dopamine (sejenis bahan kimia dalam otak

yang boleh merangsang rasa selesa) dalam otak. Lebih banyak dopamine diperlukan

untuk menghasilkan rasa selesa. Jadi bagi individu yang mengalami obesiti mereka

akan makan dalam kuantiti yang banyak untuk mendapatkan rasa selesa kerana

mereka ini kekurangan pemerima dopamine yang merangsang rasa selesa.

12

13

Artikel bertajuk Obesity in Children and Teens yang disiarkan pada Januari

2001, menyatakan bahawa antara 16–33% kanak-kanak dan remaja adalah obes.

Obesiti adalah antara keadaan kesihatan yang senang untuk dikenalpasti tetapi susah

untuk dirawat. Pertambahan berat badan bergantung kepada diet yang tidak sesuai

dan kurang melakukan senaman menyebabkan lebih 300,000 kematian setiap tahun.

Artikel ini juga ada menyarankan cadangan untuk mengurangkan masalah ini bagi

remaja antaranya adalah ibu bapa perlu meningkatkan tahap keyakinan pada anak

dengan memberi sokongan dan kata-kata positif selain daripada hanya fokus kepada

bagaimana untuk mengurangkan berat badan. Kanak-kanak dan remaja obes sering

mengalami masalah emosi. Sebagai ibu bapa, mereka perlu memberi alasan terbaik

kepada anak-anak untuk mengurangkan berat badan. Selain itu, ibu bapa perlu

mangamalkan pengurusan diet yang baik dan aktiviti fizikal yang dapat membantu

kanak-kanak dan remaja obes ini. Ibu bapa juga perlu membimbing mereka ini dalam

perubahan sikap kepada yang lebih positif dan menggalakkan penglibatan ahli

keluarga yang lain dalam membantu mereka yang bermasalah obesiti.

Artikel Chilhood Obesity yang ditulis oleh Mayo Clinic Staff dan disiarkan

pada 31 Mac 2006 menceritakan mengenai punca obesiti iaitu genetik dan juga

hormon. Selain itu, pertambahan berat badan juga disebabkan oleh pengambilan

makanan yang berlebihan oleh kanak-kanak dan kurang bersenam. Faktor lain yang

disenaraikan adalah faktor diet iaitu makanan yang mempunyai nilai kalori yang

tinggi seperti makanan segera, faktor kurang melakukan aktiviti seperti tidak

melakukan aktviti yang membakar kalori sebaliknya melakukan aktiviti yang tidak

aktif seperti menonton televisyen, faktor genetik dan faktor keluarga dan masyarakat

atau persekitaran. Terdapat ibu bapa yang menyediakan makanan yang tidak sihat di

dalam rumah yang menjadi makanan tambahan wajib bagi keluarga.

~ 13 ~

14

Artikel ini juga ada menyebut beberapa penyakit yang disebabkan oleh

obesiti antaranya adalah diabetes type 2, tekanan darah tinggi, masalah metabolisma

dan juga penyakit jantung. Diabetes type 2 adalah kegagalan metabolisma badan yang

disebabkan kekurangan insulin. Ada juga disebut mengenai masalah sosial dan juga

emosi kanak-kanak atau remaja yang mengalami obes. Kanak-kanak atau remaja ini

mempunyai kurang keyakinan pada diri sendiri dan sering dibuli. Mereka juga

mengalami masalah dalam sikap atau kelakuan dan juga dalam pembelajaran seperti

kurang kemahiran sosial. Kemurungan juga masalah yang sering dihadapai. Mereka

lebih suka memencilkan diri, merasakan diri tidak berguna, hilang minat untuk

melibatkan diri dalam aktiviti sosial dan sering bersedih. Beberapa cadangan untuk

mengelakkan obes turut dinyatakan seperti mengamalkan makan makanan yang sihat

dan banyak melakukan aktiviti fizikal.

Carol Torgan turut menulis artikel berkaitan obesiti. Artikel beliau yang

bertajuk Chilhood Obesity on The Rise yang diterbitkan pada Jun 2002 menceritakan

tentang kanak-kanak obesiti. Jika dilihat pada zaman sekarang, kurang kanak-kanak

yang bermain di luar rumah tetapi lebih ramai yang menghabiskan masa di hadapan

televisyen, komputer, dan permainan video. Kurangnya aktiviti fizikal menyebabkan

bertambahnya berat badan. Masalah obesiti sudah menjadi epidemik di Amerika.

Bilangan kanak-kanak lebih berat badan meningkat dan ini menyebabkan penyakit.

Kanak-kanak yang mengalami masalah lebihan berat badan mempunyai 70%

peluang membesar sebagai dewasa yang lebih berat badan. Selain itu, keyakinan diri

akan berkurang. Hampir separuh kanak-kanak yang berumur 8-16 tahun akan

menghabiskan masa 3-5 jam untuk menonton televisyen.

Artikel dari MedlinePlus yang disiarkan dalam Health Day, yang bertajuk

Junk Food, TV Driving Kids to Obesity turut menceritakan tentang obesiti. Artikel ini

disiarkan pada 25 September 2007. Satu per enam kanak-kanak dan remaja Amerika

14

15

mengalami masalah lebih berat badan. Berdasarkan United State Surgeon General’s

office seramai 70% remaja mengalami masalah berat badan akan membesar sebagai

dewasa yang mengalami masalah yang sama ataupun obesiti. Artikel ini juga ada

menceritakan bahawa terdapat banyak sekolah yang menawarkan makanan dan

minuman ringan dan ada juga sesetengah sekolah yang mempunyai kontrak dengan

pengeluar makanan dan minuman ringan. Sekolah juga semakin kurang menawarkan

aktiviti fizikal kepada pelajar. Iklan televisyen kini banyak memaparkan tentang

makanan dan minuman yang dari jenis tinggi kandungan gula. Artikel ini juga ada

menyebut bahawa sifat manusia yang makan apa sahaja yang senang diperolehi tanpa

perlu usaha yang banyak, jadi sekiranya tiada atau kekurangan makanan yang yang

sihat atau segar, manusia cenderung mengambil makanan segera. Antara cadangan

yang diberikan kepada ibu bapa yang anaknya suka menonton televisyen adalah

mendedahkan mereka kepada video menari yang boleh diamalkan bagi

mengurangkan masalah pertambahan berat badan.

Artikel terakhir adalah artikel Electronic Game Use is Associated with

Childhood Obesity yang ditullis oleh Signer dan Suter dan disiarkan pada 30 Jun

2004 dalam jurnal Obesity Research. Artikel ini menceritakan tentang kajian yang

telah dilakukan tentang obesiti mempunyai kaitan dengan menonton televisyen, ibu

bapa yang merokok dan ibu yang bekerja di luar rumah. Kajian tersebut membuktikan

bahawa terdapat hubungkait antara masa yang diluangkan bermain permainan video

dan obesiti. Kajian terbabit telah menguji 872 pelajar dari 10 buah sekolah. Soalan

soal selidik telah diedarkan. Soalan tersebut mengandungi umur, jantina,

kewarganegaraan, adik-beradik, status merokok ibu bapa, rancangan televisyen yang

sering ditonton, jumlah kekerapan bermain video game, pengambilan sarapan dan

amalan menonton televisyen sambil makan. Hasil daripada kajian, didapati kanak-

kanak bukan warganegara mengalami obesiti lebih daripada kanak-kanak

warganegara dan kadar menonton televisyen lebih sementara kurang aktiviti fizikal

yang dilakukan.

~ 15 ~

1

BAB 3

METODOLOGI

3.1 Rekabentuk kajian

Kajian yang dijalankan ini merupakan kajian tinjauan dan data yang diperolehi adalah

dalam bentuk kuantitatif dan kualitatif. Bagi mendapatkan data, borang soal selidik

diedarkan kepada responden kajian.

3.2 Sampel kajian

Sampel kajian yang digunakan adalah 40 orang pelajar obesiti di sekolah menengah

luar bandar di Pahang yang dipilih secara rawak berkelompok. Penyelidik memilih

untuk mengkaji pelajar luar bandar kerana kajian mengenai pelajar bandar

16

17

sudah sering dilakukan. Jadi, penyelidik ingin mengenalpasti apakah faktor utama

obesiti bagi pelajar luar bandar yang mempunyai banyak perbezaan daripada pelajar

bandar dari pelbagai sudut.

3.3 Instrumen kajian

Kajian penyelidikan ini berbentuk tinjauan, di mana instrumen yang digunakan

adalah borang soal selidik. Borang ini mengandungi 2 bahagian iaitu bahagian A dan

B.

Bahagian A : soal selidik tentang latar belakang responden yang meliputi jantina,

umur, berat, tinggi dan indeks jisim badan.

Bahagian B : soal selidik tentang faktor yang menyebabkan obesiti. Di bahagian ini

responden diminta menjawab semua soalan dan daripada data yang

diterima faktor utama obesiti dapat dikenalpasti.

Sebelum kajian diteruskan, instrumen yang dibina diuji terlebih dahulu

menggunakan kaedah uji dan uji semula dengan menggunakan sampel pelajar obesiti

bukan dari kalangan sampel yang akan diuji seramai 30 orang. Ujian ini adalah

bertujuan untuk menguji kebolehpercayaan instrumen. Daripada hasil ujian ini, nilai

alpha Cronbach ditentukan menggunakan Statistical Package for Social Science

(SPSS). Sekiranya nilai alpha Cronbach kurang daripada 0.7, instrumen akan dibina

semula dan sekiranya nilainya adalah lebih 0.7, kebolehpercayaan instrumen adalah

tinggi dan pengumpulan data boleh diteruskan. Setelah kajian rintis dibuat, nilai alpha

Cronbach yang diperolehi adalah 0.815. Bagi menguji kesahan instrumen, penyelidik

akan membuat pengesahan dengan bertanyakan kepada penyelia tentang instrumen

dan mendapatkan pengesahan.

~ 17 ~

18

Instrumen dibina

Instrumen diuji

α < 0.7 α > 0.7

Data dikumpul

Data dianalisis

Keputusan

Rajah 1: Carta metodologi kajian

3.4 Analisis data

Data untuk kajian ini dikumpul secara kualitatif dan data yang diperolehi dianalisis

secara diskriptif. Berdasarkan soalan kaji selidik yang diedarkan, responden diminta

menjawab soal selidik yang terdiri daripada soalan ya dan tidak dan soalan subjektif

di mana responden di minta mengisi tempat kosong dengan jawapan yang sesuai.

18

19

Soalan soal selidik ini kemudian dikumpul semula. Bagi soalan ya atau tidak,

skor kosong diberi kepada pelajar yang menjawab tidak bagi soalan yang tidak

menjurus kepada faktor obesiti manakala bagi jawapan ya diberi skor satu. Skor ini

kemudian dijumlahkan. Peratusan ya dan tidak dikira. Min, median dan mod juga

dikira. Bagi soalan subjektif, jawapan yang diberikan oleh responden akan

dikategorikan mengikut kategori yang sesuai yang akan disesuaikan oleh penyelidik.

Peratusan bagi setiap jawapan akan dikira.

Skor yang dikira kemudian akan dibandingkan antara setiap faktor untuk

melihat yang manakah memberi min yang tertinggi. Jumlah min yang tertinggi ini

akan memperlihatkan faktor manakah merupakan faktor utama obesiti dalam

kalangan pelajar sekolah menengah di luar bandar. Setiap skor ataupun peratusan

yang telah dikira akan dipersembahkan dalam bentuk carta atau graf.

~ 19 ~

20

BAB 4

ANALISIS DATA

4.1 Pengenalan

Dalam bab ini beberapa langkah telah dijalankan. Antaranya adalah mengumpul

semua data yang diperolehi dan penganalisaan dijalankan. Maklumat yang diperolehi

daripada soal selidik ini dianalisis secara berperingkat-peringkat. Nilai min, mod dan

median bagi setiap data dianalisis. Jadual dan carta disertakan bagi memudahkn

pemahaman. Persoalan kajian terjawab di dalam bab ini. Daripada analisis yang

dijalankan faktor utama obesiti dalam kalangan pelajar luar bandar dikenalpasti.

Setiap data dari semua faktor yang telah dikategorikan sebagai I,II, III, IV dan V

dikumpul begitu juga bagi soalan subjektif di mana responden diminta

menyenaraikan jawapan berdasarkan soalan dan jawapan responden dikumpulkan

dalam bentuk jadual.

20

21

4.2 Profile responden

Sebanyak 40 borang soal selidik telah diedarkan kepada 40 orang responden yang

merupakan pelajar Sekolah Menengah Kebangsaan Bera Bandar 32, Pahang.

Responden yang dipilih adalah pelajar-pelajar yang mengalami masalah obesiti.

Kesemua responden telah menjawab dan mengembalikan semula soal selidik yang

diedarkan dan pemulangan semula soal selidik adalah 100%.

4.3 Taburan jantina responden

Seramai 40 orang responden telah dipilih untuk menjawab soal selidik yang terdiri

daripada 22 orang perempuan dengan peratusan sebanyak 55% dan lelaki seramai 18

orang dengan 45%.

4.4 Faktor keturunan

Hasil daripada analisis data bagi faktor keturunan didapati min bagi faktor keturunan

adalah 1.2, mod adalah 0 dan median adalah 1.

Jadual 4.1 adalah jadual yang menunjukkan kaitan responden dengan saudara yang

jauh yang bukan terdiri daripada keluarga utama. Jadual ini dibina berdasarkan item 6

bagi kategori I iaitu keturunan (rujuk soal selidik). Hasil daripada analisis, seramai 15

orang memberi jawapan bahawa mereka mempunyai sepupu yang turut mengalami

masalah obesiti. Sembilan daripada mereka turut menyatakan bahawa bapa saudara

mereka mengalami masalah obesiti dan enam adalah ibu saudara. Terdapat tiga

responden menyatakan nenek mereka juga mengalami obesiti. Hanya seorang

~ 21 ~

22

responden menyatakan bahawa masalah obesiti turut dialami oleh anak saudaranya.

Hasil daripada jadual ini dapatlah disimpulkan bahawa masalah obesiti dalam

kalangan pelajar sekolah menengah luar bandar berkemungkinan disebabkan oleh

faktor keturunan.

Jadual 4.1

Hubungan responden dengan saudara yang mengalami masalah obesiti.

Hubungan Jumlah Peratus

Sepupu 15 44.1Bapa saudara 9 26.5Ibu saudara 6 17.6Nenek 3 8.8Anak saudara 1 3.0

4.5 Faktor amalan pemakanan

Hasil daripada analisis bagi faktor amalan pemakanan yang diamalkan oleh pelajar

sekolah menengah luar bandar yang mengalami masalah obesiti, didapati nilai min

adalah 1.625, mod adalah 1 manakala median adalah 1.5.

Daripada jadual 4.2 iaitu jadual kadar pengambilan makanan segera yang diambil

oleh responden dalam masa seminggu. Kadar paling tinggi ialah pada kekerapan

sekali hingga dua kali dalam seminggu. Kekerapan ini memberi jumlah sebanyak 23

dan 57.5%. Diikuti pula dengan kekerapan tiga hingga empat kali seminggu iaitu

dengan jumlah sebanyak 13 dan 32.5%. Bagi lima hingga enam kali dan kadang-

22

23

kadang masing-masing memberi jumlah 2 dan 5%. Jadual ini dibina berdasarkan item

5 dalam kategori II (rujuk soal selidik).

Jadual 4.2

Kadar pengambilan makan segera oleh responden

Kekerapan Jumlah Peratus

Sekali – 2 kali 23 57.5

3 kali – 4 kali 13 32.5

5 kali – 6 kali 2 5

Kadang – kadang 2 5

Jadual 4.3 adalah jadual makanan/minuman yang sering diambil oleh responden

ketika masa lapang. Jadual ini dibina berdasarkan kepada item 6 dalam kategori II

(rujuk soal selidik). Daripada jadual dapat dilihat bahawa makanan yang sering

diambil ketika masa lapang adalah makanan berkarbohirat dengan nilai 29 dan 28.4%.

Jenis makanan/minuman yang kedua tertinggi adalah minuman bergula iaitu sebanyak

25.5% dan diikuti oleh pengambilan makanan ringan sebanyak 24.5%. Terdapat juga

responden yang mengambil makanan berlemak dengan jumlah 2.9%. Jenis-jenis

makanan yang sering diambil ketika masa lapang turut disenaraikan di dalam jadual.

Makanan ini telah dikelaskan oleh penyelidik dan dijumlahkan berdasarkan apa yang

telah dijawab oleh responden. Merujuk kepada jadual ini, dapat dilihat bahawa

terdapat pelbagai jenis makanan dari pelbagai kategori yang menjadi makanan

kegemaran responden.

~ 23 ~

24

Jadual 4.3

Jenis makanan/minuman yang sering diambil ketika masa lapang.

Jenis Jumlah Peratus makanan/minuman Berkarbohidrat

- nasi- roti- mee goreng- biskut

Makanan ringan- keropok

berperisa- gula-gula

Makanan berlemak- burger- roti canai

Makanan manis- kuih

Minuman tanpa gula- air suam

Minuman bergula- minuman

bergas- minuman panas

Lain-lain- kerepek- ais krim

29 28.4

25 24.5

3 2.9

5 4.9

7 6.9

26 25.5

7 6.9

4.6 Faktor aktiviti fizikal

Analisis bagi faktor aktiviti fizikal yang dilakukan oleh responden memberikan nilai

min sebanyak 2.025. Nilai bagi mod adalah 2 begitu juga dengan nilai median.

Jadual 4.4 adalah jadual tentang aktiviti fizikal atau senaman yang sering dilakukan

oleh responden. Jadual ini dibina dengan merujuk kepada item 6 bagi kategori III

24

(rujuk soal selidik), yang memerlukan responden memberi sekurang-kurangnya satu

aktiviti hingga tiga aktiviti yang sering dilakukan. Hasil daripada analisis soal selidik,

penyelidik telah mencirikan aktiviti ini kepada dua seperti yang tercatat dalam jadual.

Aktiviti yang sering dilakukan oleh responden adalah aktiviti ‘outdoor’ dengan

jumlah sebanyak 62 dan 77.5% manakala aktiviti ‘indoor’ berjumlah 18 dengan

22.5%. Aktiviti yang sering dilakukan oleh responden telah disenaraikan oleh

penyelidik di dalam jadual.

Jadual 4.4

Aktiviti fizikal yang sering dilakukan oleh responden

Aktiviti fizikal Jumlah PeratusIndoor

- melompat- senaman ringan- aerobik- skipping

Outdoor- jogging- bola sepak- takraw- badminton- berjalan- bola jaring- bola tampar- berbasikal- hoki

18 22.5

62 77.5

4.7 Faktor pengaruh persekitaran

Faktor pengaruh persekitaran yang dialami oleh responden dalam amalan pemakanan

dan pandangan tentang obesiti mempunyai min 1.55 dan nilai mod adalah 1. Begitu

juga dengan nilai median iaitu 1.

Jadual 4.5 adalah jadual kekerapan responden membeli makanan ringan dalam masa

seminggu sama ada di dalam atau di luar sekolah. Jadual ini dibina selepas

menganalisis item 6 bagi kategori IV iaitu pengaruh persekitaran (rujuk soal selidik).

Item meminta responden menulis apakah kekerapan mereka membeli makanan ringan

di sekolah sama ada dalam ataupun luar sekolah. Hasil daripada analisis, didapati

seramai 26 responden membeli makanan ringan sekali hingga tiga kali seminggu.

Nilai ini memberi peratusan sebanyak 65%. 10 responden memilih untuk membeli

makanan ringan empat kali hingga enam kali seminggu dengan jumlah sebanyak

25%. Sementara yang lain-lain iaitu lebih daripada enam kali dan kadang-kadang

adalah seramai dua responden (5%) dan seorang responden (2.5%) masing-masing.

Jadual 4.5

Kekerapan membeli makanan ringan dalam seminggu di dalam atau luar sekolah

Kekerapan Jumlah Peratus

Sekali – 3 kali 26 65

4 kali – 6 kali 10 25

7 kali – 9 kali 2 5

10 kali – 12 kali 1 2.5

Kadang- kadang 1 2.5

4.8 Faktor pengaruh televisyen

Nilai min bagi pengaruh televisyen adalah 2.150. Nilai mod adalah 2 dan nilai median

adalah 1. Nilai min yang dicatatkan merupakan nilai min tertinggi di antara kesemua

faktor yang disenaraikan. Ini menunjukkan bahawa pengaruh televisyen adalah faktor

paling tinggi dalam menyumbang kepada masalah obesiti dalam kalangan pelajar

sekolah menengah luar bandar.

Jadual 4.6 adalah jadual mengenai jenis makanan yang sering diambil oleh responden

ketika menonton televisyen. Berdasarkan jadual, makanan yang sering diambil ketika

menonton televisyen adalah minuman bergula seperti minuman bergas dan minuman

panas dengan jumlah sebanyak 20 dan 25%. Makanan ringan seperti keropok

berperisa mencatat jumlah sebanyak 19 dan 23.75% merupakan pilihan kedua

tertinggi. Terdapat juga responden yang memilih untuk mengambil makanan yang

kaya dengan karbohidrat. Makanan ini memberi jumlah sebanyak 16 dengan 20%.

Bagi makanan bergula dan minuman tanpa gula, masing-masing memberi peratusan

sebanyak 12.5%. Semua jenis makanan yang disenaraikan oleh responden telah

dimasukkan ke dalam jadual.

Jadual 4.6

Jenis makanan yang sering diambil ketika menonton televisyen

Jenis Jumlah Peratus makanan/minuman Berkarbohidrat

- nasi- roti- me goreng

Makanan bergula- kuih- biskut

16 20

10 12.5

Makanan ringan- keropok berperisa- kuaci

19 23.75

Minuman bergula 20 25Minuman tanpa gula

- air suamLain-lain

- kacang- nugget

10 12.5

5 6.25

4.9 Faktor utama obesiti dalam kalangan pelajar sekolah menengah luar bandar

Kelima-lima faktor yang telah dipilih sebagai antara faktor utama masalah obesiti

yang dialami oleh pelajar sekolah menengah luar bandar dianalisis. Berdasarkan

jadual 4.7, faktor-faktor tersebut adalah faktor keturunan, faktor amalan pemakanan,

faktor aktiviti fizikal, faktor pengaruh persekitaran dan faktor pengaruh televisyen.

Hasil daripada analisis dapat dilihat bahawa faktor yang mencatat min paling tinggi

adalah faktor pengaruh televisyen iaitu sebanyak 2.150. Kemudian diikuti oleh faktor

aktiviti fizikal dengan nilai min 2.025 dan amalan pemakanan, min 1.625. bagi faktor

pengaruh persekitaran, nilai min adalah 1.550 manakala faktor terakhir iaitu

keturunan mempunyai nilai min 1.2.

Jadual 4.7

Jadual antara faktor-faktor obesiti dalam kalangan pelajar sekolah menengah luar bandar.

Bil Faktor Min

1 Keturunan 1.2

2 Amalan pemakanan 1.625

3 Aktiviti fizikal 2.025

4 Pengaruh persekitaran 1.550

5 Pengaruh televisyen 2.150

30

BAB 5

PERBINCANGAN DAN KESIMPULAN

5.1 Perbincangan

Di dalam kajian yang dijalankan ini, objektif yang ingin dicapai adalah untuk

mengenalpasti apakah faktor utama masalah obesiti yang sering dialami oleh pelajar

sekolah menengah luar bandar. Tujuan kajian ini dijalankan adalah untuk mengetahui

apakah penyebab utama masalah obesiti yang membelenggu negara kini. Bukan itu

sahaja, masalah ini juga turut menjadi kebimbangan dunia. Dalam kajian ini,

penyelidik berminat untuk mengkaji faktor-faktor ini dan mungkin hasil daripada

kajian ini dapat membantu pihak kerajaan, pihak ibu bapa, masyarakat, sekolah dan

individu bagaimana untuk mengurangkan masalah peningkatan kadar individu obesiti

di negara kita. Selain itu, kajian ini diharap dapat membantu mengurangkan masalah-

masalah lain yang berpunca daripada masalah obesiti seperti sakit jantung, diabetes

dan sebagainya.

31

Bagi melengkapkan kajian ini, penyelidik telah membina soal selidik yang

mengandungi 30 soalan yang boleh membuktikan apakah faktor yang utama masalah

obesiti ini. Soalan ini sudah diuji kesahan dan kebolehpercayaannya. Soal selidik ini

kemudian diedarkan kepada individu yang mengalami masalah obesiti. Penyelidik

telah memilih responden dari sebuah sekolah luar bandar di Pahang iaitu Sekolah

Menengah Kebangsaan Bera Bandar 32. Seramai 40 orang responden diperlukan.

Semua soalan yang dibina diperlukan untuk menjawab persoalan kajian penyelidik

bagi mengetahui apakah faktor utama obesiti. Kemudian analisis data dilakukan dan

min bagi semua faktor dibandingkan.

Hasil daripada dapatan kajian dan analisis data, didapati bahawa pengaruh

televisyen adalah faktor utama masalah obesiti yang dialami oleh pelajar luar bandar

ini. Nilai min bagi faktor pengaruh televisyen mencatat nilai paling tinggi iaitu 2.150.

Nilai ini tidak banyak perbezaan dengan faktor yang kedua iaitu faktor aktiviti fizikal.

Pengaruh televisyen menjadi faktor utama adalah kerana ketika menonton televisyen

masa yang lama diambil bagi setiap individu. Penggunaan masa yang lama ini

menyebabkan individu memilih untuk melakukan aktiviti seperti makan dan

menyiapkan kerja di hadapan televisyen. Ini disokong oleh artikel “Electronic Game

Use is Associated with Childhood Obesity” yang ditullis oleh Signer dan Suter dan

disiarkan pada 30 Jun 2004 dalam jurnal Obesity Research. Artikel ini ada

menyatakan bahawa terdapat hubungkait antara masa yang diluangkan menonton

televisyen atau bermain permainan video dengan obesiti. Ini juga turut disokong oleh

artikel “Chilhood Obesity on The Rise” yang diterbitkan pada Jun 2002 hasil tulisan

Carol Torgan yang menyatakan bahawa hampir separuh kanak-kanak lingkungan 8-

16 tahun menghabiskan masa 3-5 jam setiap hari untuk menonton televisyen

Ini ditambah pula dengan pengambilan makanan yang tidak sihat atau

seimbang di hadapan televisyen. Pengambilan makanan yang tidak sihat ini akan

32

menyumbang kepada obesiti. Makanan yang kurang berkhasiat seperti makanan

ringan diketahui umum mengandungi pelbagai bahan kimia yang boleh menyebabkan

penyakit dan pengambilan yang berlebihan terutama ketika menonton televisyen akan

menyumbang kepada obesiti. Artikel “Chilhood Obesity” yang ditulis oleh Mayo

Clinic Staff dan disiarkan pada 31 Mac 2006 menyokong bahawa pengambilan

makanan tidak sihat menyumbang kepada obesiti. Contoh makanan adalah makanan

yang mengandungi tinggi tahap kalori seperti makanan segera dan juga minuman

ringan ataupun bergas. Turut menyokong adalah artikel “Obesity in Children Causes”

yang disiarkan pada 21 Oktober 2005 yang menyatakan bahawa kanak-kanak telah

menukar tabiat makan mereka daripada makanan berkhasiat kepada makanan segera,

makanan snek yang diproses dan minuman yang tinggi dengan kandungan gula.

Pengambilan makanan ini sering diambil ketika berada di hadapan televisyen.

Ini diperkukuhkan lagi apabila individu kurang bersenam dan tidak

mengamalkan gaya hidup yang sihat, seperti yang dinyatakan dalam kajian Larsen

pada tahun 2001 yang bertajuk “Obesity-Related Knowledge, Attitudes and

Behaviors in Obese and Non-obese Urban Philadelphia Female Adolescents”. Selain

daripada itu juga, responden juga ada yang memilih untuk makan makanan berat

sepeti nasi di hadapan televisyen. Pengambilan makanan seperti ini akan turut

menyumbang kepada obesiti. Ini kerana individu akan makan tanpa sedar had yang

diambil sudah melebihi sepatutnya dan juga kerana ingin mengikuti rancangan

kegemaran, jadi makanan yang dimakan akan berlebihan.

Selain itu, ketika menonton televisyen, individu ini kurang melakukan

gerakan. Ini menyebabkan pengumpulan lemak yang berlebihan pada badan. Ini turut

disokong oleh “Chilhood Obesity on The Rise” yang diterbitkan pada Jun 2002 yang

ditulis oleh Torgan. Artikel ini menyatakan bahawa kanak-kanak kini sudah tidak

gemar bermain di luar rumah ataupun taman permainan dan lebih cenderung untuk

33

berada di hadapan televisyen, komputer dan permainan video. Rata-rata yang

menghabiskan menonton televisyen, mereka hanya berbaring dan benar-benar berehat

tanpa melakukan sebarang aktiviti. Sekiranya perkara ini berlanjutan hampir berjam-

jam, tidak mustahil mereka ini akan menghadapi masalah pertambahan berat badan

hingga mengundang obesiti. Tabiat suka menonton televisyen ini mungkin dirasakan

cara paling mudah untuk mendapatkan maklumat, jadi memilih untuk berada di depan

televisyen untuk satu jangka masa yang lama adalah cara terbaik. Apabila

menghabiskan masa yang lama di hadapan televisyen, individu juga akan mudah

terpengaruh dengan iklan yang disiarkan di televisyen. Ada individu yang suka untuk

mencuba makanan yang disiarkan di televisyen termasuk juga makanan ringan. Selain

itu, ada juga individu yang cepat merasa lapar dengan hanya melihat masakan

ataupun makanan yang ditunjukkan dan memilih untuk turut sama makan. Kenyatan

ini disokong oleh artikel dari MedlinePlus yang disiarkan dalam Health Day, yang

bertajuk “Junk Food, TV Driving Kids to Obesity” yang disiarkan 25 September

2007. Menurut artikel ini, kebanyakan iklan yang ditayangkan di televisyen adalah

makanan terutama makanan segera, minuman berkarbonat dan juga gula-gula.

Perkaitan antara obesiti dengan menonton televisyen dan kurang melakukan

aktiviti fizikal dapat dilihat dengan jelas. Sekiranya seseorang itu, menonton

televisyen untuk satu jangka masa yang lama, pasti individu terbabit kurang

melakukan aktiviti fizikal. Kedua-dua faktor ini saling berkaitan dan boleh

menyebabkan obesiti. Kenyataan ini disokong oleh Berkowitz dan Stunkard di dalam

jurnal mereka bertajuk “ Developement of Childhood Obesity” yang telah diedit oleh

Wadden dan Stunkard di dalam buku Handbook of Obesity Treatment. Jurnal tersebut

ada mangkaji tentang aktiviti fizikal di mana mereka telah mengedarkan soalan soal

selidik kepada lebih 10 000 kanak-kanak berumur antara 9-14 tahun. Hasil daripada

soal selidik tersebut, nilai BMI yang tinggi dilaporkan adalah daripada mereka yang

mempunyai rendah tahap aktiviti fizikal dan tinggi tahap menonton televisyen. Selain

itu, aspek penting dalam kehidupan moden menyumbangkan kepada obesiti dalam

34

kalangan kanak-kanak. Ini kerana ramai kanak-kanak meluangkan masa menonton

televisyen dari masa mereka berada di sekolah. Mereka menghabiskan masa yang

lebih untuk menonton televisyen, video dan bermain permainan video daripada

melakukan aktiviti.

Jurnal yang bertajuk “Human Energy and Nutrient Balance” yang ditulis oleh

Dionne Dan Tremblay di dalam buku Physical Activity and Obesity (2003) yang telah

diedit oleh Bouchard ada menyatakan bahawa karbohidrat dan lemak sangat

diperlukan oleh oleh badan untuk metabolisma dan juga penghasilan tenaga. Diet

yang diambil setiap hari selalunya mengandungi bahan-bahan ini. Pengambilan

karbohidrat yang berlebihan juga boleh menyebabkan masalah obesiti. Glukosa yang

terkumpul di dalam badan dan tidak digunakan boleh menyumbang ke arah

pertambahan berat badan. Jadi pengambilan makanan yang seimbang sangat

diperlukan untuk mengelakkan obesiti. Jika merujuk kepada jadual jenis makanan

yang sering diambil oleh responden, karbohidrat memberi peratus yang paling tinggi.

Keadaan ini akan menjadi lebih serius sekiranya individu tidak melakukan sebarang

senaman untuk membakar kalori dalam badan. Jurnal yang ditulis oleh Salbe dan

Ravussin bertajuk “The Determinants of Obesity” yang terdapat di dalam buku yang

sama seperti di atas turut menyokong bahawa tabiat makan turut mempengaruhi

perkembangan obesiti. Makan dengan kerap, makan berlebihan, dan makan mengikut

nafsu sering berlaku dikalangan individu obes. Sikap ini selalunya berkaitan dengan

situasi seperti makan di dalam kereta, mengunyah ketika bosan, keletihan, bosan dan

sebagainya. Turut dinyatakan adalah kanak-kanak obes makan dengan lebih cepat

apabila mereka hampir menghabiskan makanan.

Pengaruh ibu bapa juga memberi impak yang besar kepada wujudnya individu

obes. Ibu bapa yang tidak mementingkan kesihatan dan terlalu sibuk untuk

memikirkannya akan menyebabkan anak-anak mengalami obesiti. Menurut artikel

35

“Obesity in Children Causes” yang disiarkan pada 21 Oktober 2005, sikap ibu bapa

yang terlalu sibuk dan terlalu bimbang akan keselamatan anak-anak menyebabkan

anak-anak tidak terdedah kepada aktiviti fizikal. Ibu bapa juga perlu memainkan

peranan dalam mengawal pemakanan anak-anak dengan memberi bimbingan dalam

memilih makanan yang betul. Ibu bapa juga perlu menunjukkan contoh yang baik

dengan mengamalkan cara hidup yang sihat dan pemakanan yang berkhasiat. Ini turut

disokong oleh jurnal yang ditulis oleh Salbe dan Ravussin yang bertajuk “The

Determinants of Obesity” yang telah diedit oleh Bouchard di dalam buku Physical

Activity and Obesity (2003). Jurnal ini menyatakan bahawa sekiranya ibu bapa

mempunyai pengetahuan dalam pengambilan makanan yang sihat, ini akan

menyebabkan anak-anak memilih untuk makan makanan yang berkhasiat dan kurang

kalori. Pengaruh daripada ahli keluarga dan masyarakat juga boleh menyebabkan

ataupun mengurangkan obesiti. Masyarakat yang mementingkan kesihatan akan

bersama-sama berusaha dalam mengatasi masalah obesiti ini seperti melakukan

senaman secara beramai-ramai bagi menggalakkan kanak-kanak untuk bersenam bagi

membakar kalori dalam badan. Selain daripada itu, sokongan yang kukuh diperlukan

bagi memberi semangat kepada individu yang ingin menurunkan berat badan.

Faktor keturunan ataupun genetik juga penyumbang kepada obesiti. Namun

hasil daripada kajian yang dijalankan, faktor ini memberi nilai min yang paling

rendah iaitu 1.2. Faktor ini dilihat tidak mempengaruhi kadar obesiti dalam kalangan

pelajar sekolah menengah di luar bandar. Walaupun tidak terlalu mempengaruhi

terdapat juga kajian mengenainya. Dalam kajian Tanofsky et.al (2000) bertajuk

“Treating and Preventing Obesity”, yang diedit oleh Andersen ada menyatakan

bahawa individu daripada keluarga yang sama adalah sama kadar kandungan lemak.

Selain itu, pengaruh keturunan atau genetik juga bertanggungjawab kepada nilai BMI

seseorang.

36

5.2 Kesimpulan

Berdasarkan analisis data yang diperolehi daripada 40 orang responden

dapatlah disimpulkan bahawa faktor utama obesiti dalam kalangan pelajar sekolah

menengah luar bandar adalah pengaruh televisyen. Pengaruh yang dibawa oleh

televisyen ini juga turut menyumbangkan kepada faktor-faktor obesiti yang lain

seperti kurang melakukan aktiviti fizikal dan juga pengambilan makanan ringan yang

berlebihan dan amalan pemakanan yang tidak sihat.

Faktor-faktor ini saling berkaitan antara satu dengan yang lain. Jadi, untuk

mengatasinya pandangan dari setiap sudut perlu dititikberatkan.

5.3 Cadangan

Terdapat beberapa cadangan yang ingin penyelidik kongsikan bersama dalam

usaha untuk mengurangkan masalah obesiti ini. Hasil daripada kajian yang dijalankan

ini, faktor utama obesiti dikenalpasti. Jadi untuk mengurangkan masalah obesiti yang

membimbangkan negara kini, tindakan yang segera perlu diambil. Semua pihak perlu

memainkan peranan dalam mengurangkan masalah ini. Pihak-pihak ini termasuklah

ibu bapa, pihak sekolah, pihak kerajaan, pihak swasta dan pihak-pihak lain. Sekiranya

setiap pihak memainkan peranan dengan berkesan, masalah yang serius ini dapat

dikurangkan. Kerjasama yang diberikan diyakini dapat membantu mengurangkan

masalah ini.

Cadangan kedua adalah kepada individu yang ingin meneruskan kajian ini,

penyelidik mencadangkan agar individu terbabit menambah bilangan responden

untuk mendapatkan keputusan yang lebih jitu. Selain itu, kajian ini mungkin boleh

37

diaplikasikan kepada responden yang pelbagai seperti pelajar bandar, perbandingan

antara jantina, berbezaan pendapatan sekeluarga dan sebagainya.

Cadangan ketiga adalah kajian seterusnya bolehlah dilakukan kepada faktor-

faktor lain yang difikirkan sesuai. Faktor-faktor lain ini diharap dapat dikesan segera

supaya masalah obesiti dalam kalangan pelajar dapat diatasi.

38

RUJUKAN

Azrina Azhan (2006, Februari 22). Obesiti Berita Harian, 14.

Brown, J.E. (2000). Nutrition through the life cycle. United Stated : ThomsonWadsworth

Childhood obesity. (2006). Diperoleh September 28, 2007 daripada

http://www. m ayoclinic.co m /print/childhood-

obesity/DS00698/DSECTION=all&METHOD= print

Children and watching TV . (2001). Diperoleh Oktober 4, 2007 daripada

http://aacap.org/cs/root/facts_for_families/children_and_watching_tv

DeBruyne, L.K., Rolfes, S.R., & Whitney,E.N. (1998). Life span nutrition conception through life. United Stated : Wadswortd

Dewan Bahasa dan Pustaka (1970). Kamus dewan, edisi ketiga. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Dionne,I. & Trembley,A. (2003). Human energy and nutrient balance. Dalam C.Bouchard(Ed.) Physical activity and obesity (m.s. 151-179). USA : Human Kinetics

Electronic game use is associated with childhood obesity. Diperoleh September 28,2007 daripadahttp://www.eurekalert.org/pub_releases/2004-06/chop- egu063004.php

Junk food, TV driving kids to obesity. (2007). Diperoleh Oktober 4, 2007 daripada

http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/news/fullstory_55300.html

Kim,D & Kravitz,L. Childhood obesity: prevalance, treatment and prevention.

Diperoleh September 28,2007 daripada

http://www.un m .edu/~lkravitz/Arti c le%20folder/childhood O besity2.ht m l

Larsen, P.G (2001). Obesity-related knowledge, attitudes, and behaviors in obese and non-obese urban Philadelphia female adolescents. Diperoleh pada Mei 1,2007 daripada http://www.obesityresearch.org/ m i sc/ter m s.sh t m l

39

Obesity in children and teens. (2001). Diperoleh Oktober 4,2007 daripada

http://aacap.org/cs/root/facts_for_families/obesity_in_children_and_teens

Obesity in children causes. (2005). Diperoleh Oktober 4,2007 daripada http://www.e m edicinehealth.co m /obesity_in_children/page2_e m .h t m

Salbe,A.D. & Ravussin,E. The determinants of obesity. (2003). Dalam C.Bouchard(Ed.) Physical activity and obesity (m.s. 69-102). USA : Human Kinetics

Sizer, F. & Whitney, E. (2006). Nutrition concepts and controversies. United Stated : Thomson Wadworth

Thain,M. & Hickman, M. (2004). Dictionary of biology,elevent edition. England : Penguin Group.

Torgan,C. (2002) Childhood obesity on the rise. Diperoleh September 28, 2007 daripada http://www.nih.gov/ne w s/ W ordonH e alth/jun2002/childhoodobesity.htm

Williams, M.H. (2005). Nutrition for health, fitness & sport. United Stated : Mc Graw

LAMPIRAN A

LAMPIRAN B

Reliability Statistics

Cronbach'sAlpha

Cronbach's Alpha Based

on Standardized

Items N of Items

.815 .808 24

Statistics

Mark category I N Valid 40

Missing 0Mean 1.200Median 1.000Mode .0Std. Deviation 1.3436Variance 1.805Kurtosis -.284Std. Error of Kurtosis .733Minimum .0Maximum 4.0

Statistics

Mark category II N Valid 40

Missing 0Mean 1.625Median 1.500Mode 1.0Std. Deviation 1.0546Variance 1.112Kurtosis -.284Std. Error of Kurtosis .733Minimum .0Maximum 4.0Percentiles 25 1.000

50 1.50075 2.000

Mark category III

Statistics

N Valid 40Missing 0

Mean 2.025Median 2.000Mode 2.0Std. Deviation 1.2504Variance 1.563Kurtosis .087Std. Error of Kurtosis .733Minimum .0Maximum 5.0Percentiles 25 1.000

50 2.00075 3.000

Statistics

Mark category IV N Valid 40

Missing 0Mean 1.550Median 1.000Mode 1.0Std. Deviation 1.1972Variance 1.433Kurtosis -.904Std. Error of Kurtosis .733Minimum .0Maximum 4.0Percentiles 25 1.000

50 1.00075 2.750

Statistics

Mark category V N Valid 40

Missing 0Mean 2.150Median 2.000Mode 1.0Std. Deviation 1.2100Variance 1.464Kurtosis -.185Std. Error of Kurtosis .733Minimum 1.0Maximum 5.0Percentiles 25 1.000

50 2.00075 3.000

LAMPIRAN C

FAKULTI SAINS DAN TEKNOLOGI UNIVERSITI

PENDIDIKAN SULTAN IDRIS (UPSI)

35900 TANJUNG MALIM, PERAK

Soal Selidik Tentang Faktor Utama Obesiti dalam Kalangan Pelajar Sekolah

Menengah Luar Bandar.

Saol selidik ini hanya bertujuan untuk mengetahui apakah faktor utama obesiti pelajar.

Segala maklumat adalah rahsia dan hanya untuk tujuan kajian sahaja.

Arahan:

1. Soal selidik ini mengandungi soalan-soalan mengenai faktor obesiti

2. Tiada jawapan betul atau salah untuk setiap soalan. Semua bergantung kepada apa

yang sesuai bagi anda.

3. Jawab semua soalan dengan jujur.

4. Terima kasih atas kerjasama anda.

Bahagian A

Lengkapkan maklumat di bawah:

Jantina: ………………

Umur: ………………..

Berat: …………………

Tinggi: ………………..

Indeks jisim badan (BMI): ……………………..

Bahagian B

Kategori I

1. Bapa anda mempunyai masalah obesitiYa Tidak

2. Ibu anda mempunyai masalah obesitiYa Tidak

Jika anda tidak tinggal bersama ibu dan bapa, sila jawab soalan 33. Penjaga anda mempunyai masalah obesiti

Ya Tidak

4. Sekiranya anda mempunyai adik-beradik adakah mereka juga obesitiYa Tidak

5. Adakah anda rasa faktor obesiti anda dari keluargaYa Tidak

6. Selain dari keluarga anda, anda juga mempunyai saudara yang obesiti. Nyatakan siapa

1) 2) 3)

Kategori II

1. Saya makan setiap kali laparYa Tidak

2. Makanan ringan adalah suatu kemestian bagi sayaYa Tidak

3. Makan sebelum tidur menjadi amalan sayaYa Tidak

4. Saya tidak suka makan makanan ringan kerana ia tidak berkhasiatYa Tidak

5. Berapa kali anda makan makanan segera yang dijual digerai atau kedai dalam seminggu.

6. Senaraikan 3 makanan/minuman yang sering anda ambil ketika di masa lapang1) 2) 3)

Kategori III.

1. Saya selalu melakukan senaman atau bersukanYa Tidak

2. Saya bersenam atau bersukan hanya sebagai hobi bukan untuk menjaga kesihatanYa Tidak

3. Pergerakan yang banyak akan membuatkan saya cepat letih, jadi saya memilih untuk tidak selalu bergerak.

Ya Tidak

4. Saya gemar berjalan kaki atau berbasikal berbanding menaiki kenderaan untuk perjalanan yang dekat

Ya Tidak

5. Saya tidak suka menggunakan kemudahan tangga bergerak (escalator) ketika di pasar raya.

Ya Tidak

6. Antara aktiviti senaman atau bersukan yang sering saya lakukan1) 2) 3)

Kategori IV1. Keluarga saya mengalami obesiti, jadi saya tidak kisah jika saya juga obesiti

Ya Tidak

2. Ibu bapa melarang saya untuk makan makanan dengan banyak dan terlalu kerap.Ya Tidak

3. Kawan-kawan sering mempengaruhi saya untuk makan makanan segera.Ya Tidak

4. Makanan di kantin sekolah tidak menarik minat saya untuk menikmatinyaYa Tidak

5. Saya lebih memilih untuk makan makanan yang dijual di luar sekolah.Ya Tidak

6. Berapakah kekerapan anda membeli makanan ringan dalam seminggu (nyatakan bilangan)

Kategori V

1. Paparan makanan di dalam televisyen mempengaruhi saya untuk makanYa Tidak

2. Menjadi kebiasaan saya makan sambil menonton televisyenYa Tidak

3 Iklan makanan segera memberi kesan negatif kepada pemakanan remaja sekarangYa Tidak.

4. Saya menghabiskan lebih dari 2 jam menonton televisyen sambil makan.Ya Tidak

5. Saya gemar mencuba makanan ringan dan makanan segera yang disiarkan di televisyen

Ya Tidak

6. 3 jenis makanan/minuman yang sering saya ambil ketika menonton televisyen adalah1) 2) 3)

Lampiran 2

Risiko obesitiTuesday, 16 June 2009 08:30

APABILA membincangkan tentang isu kesihatan dan kesejahteraan, berat badan yang berlebihan sering dikait

dengan penyakit jantung.

Apatah lagi sekarang ini, bilangan rakyat yang mempunyai berat badan berlebihan atau obesiti kian meningkat.

Faktor pemakanan yang tidak seimbang dan kurang melakukan senaman dikatakan antara punca masalah ini.

Pertubuhan Kesihatan Sedunia (WHO) menganggarkan lebih satu bilion manusia seluruh dunia mengalami

masalah berat badan dan jika berterusan kadar obesiti akan meningkat sehingga 1.5 bilion menjelang 2015.

Lebih membimbangkan, obesiti merupakan punca utama risiko penyakit jantung.

Tanpa kesedaran mengambil makanan sihat dan senaman, penyakit ini agak sukar dikawal.

Justeru itu, pendidikan tentang gaya hidup sihat perlu diterapkan sejak peringkat kanak-kanak lagi.

Menurut Pakar Diet Pusat Perubatan Sunway (PPS), Ho Wan Mi, walaupun risiko mendapat serangan jantung di

kalangan kanak-kanak tidak tinggi, didikan pemakanan sihat amat penting.

"Trend kanak-kanak sekarang yang semakin gemuk, menyedarkan masyarakat tentang perlunya mengawal

berat badan. Misalnya, jika golongan remaja yang berumur 15 tahun mempunyai berat 100 kilogram, ia

merupakan petanda yang dia mudah mendapat serangan jantung kelak," jelasnya yang ditemui di PPS, Bandar

Sunway, Petaling Jaya, Selangor baru-baru ini.

Jika kanak-kanak mempunyai berat badan berlebihan, mereka perlu mengurangkan pengambilan makanan

manis atau berlemak tinggi.

Sebaliknya, jika mereka mempunyai berat badan normal, pemakanan seperti biasa adalah memadai.

Justeru itu, keluarga perlu memainkan peranan penting dalam mengawal pemakanan kanak-kanak.

"Di PPS misalnya, diwujudkan Lean Club yang terbahagi kepada dua kategori iaitu kanak-kanak dan dewasa.

Bagi kanak-kanak, pendidikan tentang diet yang betul akan diterapkan melalui program ke sekolah yang terpilih.

Amat penting bagi kanak-kanak mengekalkan berat badan yang seimbang untuk mengurangkan risiko penyakit

jantung.

Apabila masuk ke alam dewasa, ditakuti kanak-kanak tidak mampu mengawal berat badan yang mengundang

serangan jantung," jelasnya.

Bagi golongan dewasa, mengawal kolestrol, darah tinggi dan diabetes amat perlu untuk mencegah diserang

penyakit jantung.

Namun, pengambilan pemakanan yang sihat perlu untuk memberi tenaga.

"Orang ramai digalakkan mengurangkan pengambilan makanan yang mengandungi kolestrol dan lemak tepu.

Bagi mereka yang menghidap darah tinggi dan kencing manis, pesakit perlu mengurangkan pengambilan garam

dan gula," katanya.

Secara keseluruhannya, golongan dewasa perlu mengambil diet sihat mengikut piramid makanan.

Mengulas tentang keperluan susu untuk kesihatan jantung, Wan Mi memberitahu, ia bergantung kepada

kandungan susu tersebut.

Susu baik untuk kesihatan dan ia mungkin boleh dijadikan sebahagian pengambilan makanan diet.

Namun, gaya hidup yang sihat ditambah penjagaan pemakanan dapat mengurangkan risiko menghidap sakit

jantung.

 

Sumber : Utusan

Lampiran 3

UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA

HUBUNGAN ANTARA PENGETAHUAN PEMAKANAN SERTA TABIAT MAKAN DI KALANGAN PELAJAR TINGKATAN EMPAT

DI WILAYAH PERSEKUTUAN

NORLILAH BINTI HJ. YATIMIN.

FPP 2004 1

7/4/2014

Peratusan kanak-kanak alami obesiti meningkat

k ana k a l a m i obe s i t i m en i n g k a t/ A r t i c l e / c e t a k 2/2

Lampiran 4

Peratusan kanak-kanak alami obesiti meningkat

2012/11/25

Seri Iskandar: Peningkatan masalah obesiti di kalangan kanak-kanak berusia tujuh hingga 10 tahun menunjukkan peratusan membimbangkan.

Timbalan Ketua Pengarah Pelajaran (Sektor Operasi Pendidikan), Sufaat Tumin, berkata Kajian Keutamaan Nutrisi di Malaysia dalam Rancangan Malaysia ke-10 (RMK-10) mendapati kadar kegemukan kanak-kanak meningkat daripada 6.6 peratus kepada 13.6 peratus.

Kajian juga menunjukkan 25 daripada 100 pelajar di negara ini dikhuatiri akan mengalami masalah kegemukan pada 2020.

Ia berdasarkan trend peningkatan satu peratus kes obesiti pelajar setiap tahun, katanya berucap pada majlis perasmian pembukaan seminar sukan anjuran Bahagian Sukan, Kementerian Pelajaran Malaysia di Universiti Teknologi PETRONAS di sini, semalam.

Sufaat berkata, kajian pada 2009 menunjukkan 10 peratus atau 1,150 daripada 11,500 kanak-kanak berusia enam hingga 12 tahun mengalami masalah kegemukan, manakala enam peratus (690 kanak-kanak) mengalami obesiti.

Satu kajian lain di Kuala Lumpur membabitkan 5,995 kanak-kanak berusia tujuh hingga 10 tahun pula mendapati murid lelaki mengalami peratusan berat paling tinggi iaitu 9.7 peratus berbanding 7.1 peratus murid perempuan.

Kajian itu juga mendapati sekurang-kurangnya 10 daripada 40 murid di dalam satu kelas mengalami masalah kegemukan, tidak aktif dan berisiko berpenyakit, katanya.

Beliau berkata, langkah Kementerian Pelajaran melaksanakan program sukan dan kegiatan kokurikulum adalah alternatif bagi menangani masalah kegemukan dan obesiti murid.

Dalam perkembangan lain, beliau berkata, kementerian juga memperkenalkan biasiswa sukan kepada pelajar cemerlang dalam bidang sukan, sama ada di peringkat kebangsaan atau antarabangsa.

Ia sebagai menghargai jasa dan pengorbanan atlit sekolah yang berjaya mengharumkan nama negara dalam bidang sukan masing-masing, katanya.

Hak Cipta Terpelihara Berita Harian 2012 E m e l kami untuk sebarang maklum balas.

k ana k a l a m i obe s i t i m en i n g k a t/ A r t i c l e / c e t a k 4/2

Lampiran 5

O BE SI T I M A SA L A H P E MA K A N A N

Bersama Dr Nur Atiqah Ng Abdullah KELEBIHAN berat badan dan obesiti di kalangan kanak-kanak dan remaja adalah masalah pemakanan yang kian meningkat di sebilangan negara di dunia. Ia berkaitan perubahan cara hidup, kekurangan aktiviti fizikal di samping perubahan dalam tabiat pemakanan. Obesiti didefinisikan sebagai kelebihan tisu lemak dalam badan yang menyebabkan kesan sampingan terhadap parameter metabolik, tahap kesihatan jangka panjang dan pendek dan kesan psikologi. Jisim lemak badan dinilai dari antropometri dengan ukuran ketebalan lipatan kulit (contohnya pada tricipital), ukuran lilitan (lengan atau perut) atau ukuran teknikal. Secara tradisinya, kelebihan berat badan dan obesiti di kalangan kanak-kanak didefinisikan sebagai kelebihan berat badan relatif kepada ketinggian. Kebelakangan ini, 'body mass index' (BMI: berat (kg)/tinggi(m)2 ) semakin diterima sebagai pengukur kelebihan berat badan dan obesiti. Ia mencerminkan jisim lemak badan dengan lebih tepat daripada ukuran berat. Agihan BMI di kalangan kanak-kanak dan remaja berbeza mengikut umur dan jantina. BMI meningkat selepas lahir hingga umur enam ke 12 bulan kemudian menurun ke tahap minimum pada umur empat ke enam tahun dan meningkat sehingga kanak-kanak itu mencapai umur dewasa. Kira-kira satu pertiga daripada obesiti di kalangan dewasa bermula dari usia kanak-kanak. Sebilangan kecil kanak-kanak menjadi obes disebabkan penyakit lain seperti; Hypothyroidism (kekurangan hormon tiroid) Human growth hormone deficiency (kekurangan hormon pertumbuhan) Cushing's syndrome' atau jangkitan, trauma atau ketumbuhan di 'hypothalamus'. Kecacatan genetik merangkumi sindrom obesiti seperti sindrom Lawrence Moon Biedl, sindrom Prader Willi, sindrom trisomi 21, sindrom Wiedemann Beckwith dan lain-lain. Bagaimanapun sejak kebelakangan ini, beberapa kes kecacatan genetik di kenal pasti sebagai punca 'hyperphagia' (makan berlebihan) dan obesiti yang bermula dari usia kanak-kanak. Faktor kecacatan genetik yang menyebabkan obesiti biasanya disebabkan perubahan atau mutasi kepada beberapa gen seperti gen leptin dan perubahan pada keronsong gen leptin. Bagi ‘prevalens obesity’ (obesiti lazim) ia dipengaruhi, variasi genetik, tradisi kawasan, persekitaran, faktor iklim dan tabiat budaya.

h tt p :// www . bha r i an . c o m . m y / bha r i an / a r t i c l e s / P e r a t u s an k ana k - k ana k a l a m i obe s i t i m en i n g k a t/ A r t i c l e / c e t a k

6/2

Masalah obesiti di kalangan kanak-kanak semakin serius

Lampiran 6

MASALAH obesiti atau kegemukan di kalangan kanak-kanak semakin serius apabila dianggarkan 40 peratus berlaku berikutan gaya hidup ibu bapa yang gemar membawa keluarga makan di luar terutama pada waktu malam.

Presiden Persatuan Pediatrik Malaysia (MPA), Prof Dr Zulkifli Ismail, berkata masalah itu lebih ketara terutama di kawasan Pantai Barat seperti di Lembah Klang yang sudah menjadi kebiasaan dengan cara hidup sedemikian.

“Gaya hidup yang lebih kepada bersenang-lenang seperti bermain komputer, menonton, bermain video, penurunan aktiviti fizikal dan peningkatan pengambilan makanan yang berlemak dan berkalori tinggi juga menyumbang kepada obesiti,” katanya kepada pemberita selepas majlis perasmian Kongres Saintifik Tahunan MPA, di Kuala Terengganu, baru-baru ini.

Kongres berkenaan dilancarkan oleh Menteri Besar Datuk Seri Idris Jusoh. Turut hadir, Pengerusi Jawatankuasa Kesihatan, Perpaduan, Hal-Ehwal Pengguna dan Alam Sekitar Negeri, Toh Chin Yaw dan Ketua Jabatan Pediatrik Hospital Sultanah Nur Zahirah (HSNZ), Datuk Dr Jimmy Lee Kok Foo.

Prof Zulkifli berkata, kanak-kanak yang mengalami obesiti biasanya membesar sebagai orang dewasa yang gemuk dan terdedah kepada pelbagai jenis penyakit berbahaya seperti darah tinggi, kencing manis, masalah jantung serta barah.

Katanya, walaupun tiada kajian menyeluruh dilakukan, berdasarkan kepada gaya hidup yang diamalkan masyarakat kini, ia menyumbang kepada peningkatan kadar obesiti kanak-kanak.

Mengikut data rasmi Kementerian Kesihatan, kadar obesiti kanak-kanak negara ini adalah 15 peratus, tetapi jumlah itu dipercayai lebih tinggi sekarang terutama di Kuala Lumpur dan Selangor yang mencecah antara 30 hingga 40 peratus.

“Masalah itu perlu diberi perhatian serius kerana berat badan yang berlebihan boleh membawa risiko kesihatan

h tt p :// www . bha r i an . c o m . m y / bha r i an / a r t i c l e s / P e r a t u s an k ana k - k ana k a l a m i obe s i t i m en i n g k a t/ A r t i c l e / c e t a k

8/2

berpanjangan. Obesiti pada kanak-kanak tidak boleh dipandang mudah dan apa yang boleh dilakukan ialah dengan mengubah kepada gaya hidup yang lebih selamat,” katanya.

Sementara itu, Idris berkata, Terengganu mencatatkan kadar kematian bayi baru lahir tertinggi di negara ini iaitu 6.8 kes bagi setiap 1,000 kelahiran.

Katanya, kekurangan perkhidmatan pediatrik di hospital dan pusat kesihatan di negeri itu menyebabkan kadar kematian bayi baru lahir di Terengganu tinggi.

Beliau berkata, ketika ini ada lima pakar, 20 doktor dan 160 jururawat pediatrik di HSNZ dan jumlah itu tidak mencukupi berbanding 400,000 kanak-kanak daripada sejuta populasi penduduk di Terengganu.