1.0 PENDAHULUAN

Negara Malaysia merupakan negara yang terdiri daripada penduduk yang berbilang kaum. Rakyat

Malaysia menganuti agama yang berbeza-beza serta mengamalkan budaya dan adat-adat masing-

masing. Melalui kursus Tamadun Islam dan Tamadun Asia (TITAS), rakyat Malaysia berpeluang

menambah ilmu pengetahuan terhadap konsep tamadun, Tamadun Islam yang agung, Tamadun Asia,

tokoh-tokoh yang telah memberi sumbangan dalam pembangunan sesuatu tamadun serta membuat

sintesis daripada sumbangan mereka dan mengapikasikan nilai-nilai murni pada diri sendiri.

Selain itu, kami tidak dapat menafikan bahawa perkembangan tamadun lain pada masa yang

lalu telah banyak menyumbang dalam pembentukan dan perkembangan negara Malaysia yang tercinta,

sehinggalah negara Malaysia dikenali sebagai negara maju yang dapat setanding dengan negara-

negara lain di persada dunia. Tamadun Islam dan Tamadun Asia juga telah memberi sumbangan yang

tidak dapat dinilaikan terhadap kemajuan masyarakat dunia pada zaman globalisasi dan modenlisasi ini.

Oleh yang demikian, sebagai bakal guru yang merupakan tonggak masyarakat yang berkewajipan

mendidik dan mendorongkan negara Malaysia ke arah kemajuan, kursus TITAS ini amat diperlukan

untuk mengkaji tamadun lain di samping membantu menyemai sifat keterbukaan dalam rakyat Malaysia

supaya menerima dan mengambil ikhtibar daripada peristiwa-peristiwa sejarah yang sangat bermakna.

2.0 ULASAN KRITIS

Tajuk : Islam dan Tamadun Melayu

Buku yang saya kaji untuk membuat ulasan kritis ialah Tamadun Islam dan Tamadun Asia yang

dikarang oleh Mohd Razimi Husin pada tahun 2013. (Buku A). Saya juga memilih dua buah buku lain

untuk dijadikan rujukan tambahan dan bahan banding beza. Antaranya ialah Sejarah Tingkatan 4 Buku

Teks (Buku B) yang dikarang oleh Nik Hassan Shuhaimi Nik Abdul Rahman, Muhd. Yusof Ibrahim,

Muhammad Bukhari Ahmad dan Rosnanaini Sulaiman pada tahun 2012 serta Tamadun Islam dan

Tamadun Asia (TITAS) Edisi Kedua yang dikarang oleh Ahmad Zaki Abd. Latiff, Azam Hamzah dan

Azhar Mad Aros pada tahun 2012.

Agama Islan mempunyai kaitan rapat terhadap perkembangan tamadun manusia termasuklah

negara Malaysia. (Mohd Razimi Husin, 2013). Sejarah tersebut haruslah dihayati dan rakyat Malaysia

haruslah mampu mengambil iktibar daripada peristiwa sejarah yang berlaku. Oleh yang demikian,

ulasan kritis akan memberi penekanan kepada beberapa aspek seperti kandungan serta persembahan

isi dan maklumat.

1

2.1 Kandungan

Buku A Buku B Buku C

Bab dan Tajuk

4: Islam dan Tamadun Melayu 7: Isalam di Asia Tenggara; 3: Tamadun Melayu: Teras

Tamadun Malaysia

Hasil Pembelajaran

Dinyatakan.

1. Menjelaskan teori

kedatangan Islam ke Alam

Melayu

2. Menganalisis peranan Islam

dalam pembinaan tamadun

Malaysia

3. Menganalisis kesan dan

pengaruh Islam dalam

tamadun-tamadun Melayu

dari aspek politik, ekonomi

dan sosial.

4. Menghuraikan peranan Islam

dalam pembinaan tamadun

Malaysia.

Dinyatakan.

1. Menghuraikan dan

membahaskan teori

kedatangan Islam ke Asia

Tenggara

2. Menerangkan proses

penyebaran Islam di Asia

Tenggara

3. Mengklasifikasikan pengaruh

Islam di Asia Tenggara

Dinyatakan.

1. Menghuraikan 3 teori

kedatangan Islam ke Alam

Melayu

2. Menjelaskan pengaruh Islam

dala bidang akidah, politik,

sosial, undang-undang,

ekonomi, kesenian, bahasa

dan sastera serta pendidikan

di Alam Melayu

3. Menganalisis peranan

tamadun Melayu dalam

pembinaan tamadun Malaysia

Pengenalan

1. Panjang

2. Ditulis dalam beberapa

perenggan yang panjang

3. Mengenai kepentingan Islam

dalam tamadun Melayu dan

latar belakang tamadun

Melayu

1. Sederhana

2. Ditulis dalam beberapa

perenggan yang lebih pendek

3. Mengenai latar belakang Asia

Tenggara

1. Pendek

2. Ditulis dalam satu perenggan

yang pendek

3. Mengenai isi dan maklumat

yang akan dibincang

Kandungan

1. Teori Kedatangan Islam

- Teori Kedatangan Islam dari

Arab

1. Teori Kedatangan Islam

- Teori Kedatangan Islam dari

Semenanjung Tanah Arab

1. Bukti kewujudan Manusia di

Alam Melayu Zaman Paleolitik

2

- Teori Kedatangan Islam dari

China

- Teori Kedatangan Islam dari

India

- faktor yang menjadi pemangkin

Islamisasi di Alam Melayu

2.Peranan Islam dalam

pembinaan Tamadun Malaysia

3. Kesan dan pengaruh Islam

dalam Tamadun Melayu

- aspek politik

- aspek ekonomi

- aspek sosial

- aspek pendidikan

- aspek bahasa dan

kesusasteraan

- aspek perundangan

- Teori Kedatangan Islam dari

China

- Teori Kedatangan Islam dari

India

2. Penyebaran Islam di Asia

Tenggara

- perdagangan

- perkahwinan

- pengislaman raja dan golongan

bangsawan

- kelahiran kerajaan Islam

- peranan pusat kebudayaan

- peranan mubaligh

- keistiwewaan Islam

3. Pengaruh Islam di Asia

Tenggara

- pemerintahan dan pentabdiran

- pendidikan

- bahasa dan kesusasteraan

- cara hidup

- kesenian

- ekonomi

2. Istilah Melayu, Alam Melayu

dan Tamadun Melayu

3.Islam dalam Tamadun Melayu

- Teori Kedatangan Isam (India,

China / Champa, Arab)

- Kesan dan pengaruh Islam

dalam Tamadun Melayu

- Akidah

- politik/ kerajaan

- sosial

- undang-undang

- ekonomi

- kesenian

- bahasa dan sastera

- pendidikan dan ilmu syariah

4. Sejarah pencapaian Tanah

Melayu

5. Peranan tamadun Melayu

dalam Pembinaan Tamadun

Malaysia

Rumusan

1. Pendek

2. Ditulis dalam satu perenggan

3. Merumuskan isi dan

maklumat dalam bab tersebut

1. Sederhana

2. Ditulis dalam beberapa

perenggan

3. Mempunyai sintesis dan boleh

mengambil iktibar dan

menyemai nilai-nilai yang

dapat dirumuskan melalui

peristiwa sejarah

1. Pendek

2. Ditulis dalam bentuk butiran

3. Mempunyai sintesis dan boleh

mengambil iktibar dan

menyemai nilai-nilai yang

dapat dirumuskan melalui

peristiwa sejarah

3

Dalam Buku A, B dan C, hasil pembelajaran telah dinyatakan dengan jelas. Hal ini telah memberi

panduan kepada pembaca tentang objektif dan ilmu pengetahuan yang akan dikuasai pada akhir bab

tersebut. Selain itu, pembaca boleh menguji penguasaan diri berdasarkan hasil pembelajaran.

Pengenalan dalam Buku A yang ditulis dalam bentuk perenggan adalah terlalu panjang. Namun,

pengenalan Buku A mempunyai pelbagai infomasi yang sangat lengkap mengenai kepentingan Islam

dan tamadun Melayu dan latar belakang tamadun Melayu. Pengenalan Buku B mengenai latar belakang

Asia Tenggara adalah sederhana panjang dan ditulis dalam bentuk perenggan. Pengenalan Buku C

mengenai maklumat dan isi yang akan dibincangkan dalam bab adalah sangat pendek. Infomasi adalah

tidak mencukupi. Pengenalan buku yang baik haruslah tidak terlalu panjang, merangkumi isi dan

maklumat yang akan dipelajari serta mengandungi serba sedikit latar belakang mengenai tajuk tersebut.

Dalam bab-bab dalam ketiga-tiga buah buku yang dipilih, pengarang telah memberi fokus

kepada teori kedatangan Islam. Teori kedatangan Islam boleh dibahagikan kepada tiga, iaitu dari Arab,

China dan India.

Dalam Buku C, pengarang telah memberi serba sedikit latar belakang berkaitan kewujudan

manusia di Alam Melayu pada zaman Paleolitik dan istilah Tamadun Melayu. Namun, Buku A dan Buku

B tidak berbuat sedemikian. Pada pendapat saya, dengan adanya latar belakang, pembaca boleh

memahami peristiwa sejarah daripada yang mudah dan ringkas kepada yang lebih kompleks.

Di sampig itu, dalam Buku A, teori kedatangan Islam dari Arab dikemukakan oleh dua orang

tokoh, iaitu T.W Arnold dalam bukunya The Preaching of Islam dan John Crawford. T.W Arnold

mengatakan bahawa kemasukan Islam ke Alam Melayu dilakukan oleh pedagang Arab, manakala John

Crawford menyebutkan bahawa Islam dibawa terus dari Semenanjung Tanah Arab pada kurun ke-7.

Pendapat John Crawford ini disokong oleh Profesor Syed Muhammad Naquib al-Attas. Buku A

mempunyai maklumat yang lebih daripada Buku B dan Buku C kerana pengarang mengemukakan

pendapat tokoh T.W Arnold yang tidak wujud dalam dua buah buku yang lain. Namun, Buku B dan Buku

C menceritakan peristiwa-peristiwa penting yang menyebabkan Islam bertapak di Alam Melayu seperti

melalui aktiviti perdagangan di Selat Melaka, perkahwinan antara pedagang Arab dan wanita tempatan

serta menunjukkan bukti di mana adat resam orang Melayu banyak terpengaruh oleh budaya Arab.

Dengan penjelasan seperti itu, pembaca boleh mendapat ilmu yang lebih mendalam serta memahami

proses keseluruhan kedatangan Islam dari Arab. Teori kedatangan Islam dari China dan India dalam

Buku B dan Buku C juga diterangkan dengan jelas manakala Buku A tidak berbuat demikian. Oleh itu,

adalah lebih baik jika Buku A boleh menerangkan peristiwa sejarah dengan lebih terperinci.

Dalam Buku A, subtopik kecil yang dinamakan sebagai “faktor yang menjadi pemangkin

Islamisasi di Alam Melayu” yang merangkumi faktor-faktor seperti keunggulan dan kemurniaan Islam,

pengislaman raja dan bangsawan, perkahwinan, hubungan diplomatik, politik dan penaklukan, kegiatan

4

perdagangan dan sebagainya telah dimasukkan di bawah topik teori kedatangan Islam manakala

kandungan tersebut menjadi topik besar “penyebaran Islam di Asia Tenggara” di dalam Buku B. Di

sebaliknya, kandungan tersebut tidak wujud dalam Buku C. Pada pendapat saya, kandungan tersebut

adalah penting dan perlu dititikberatkan dan dijadikan sebagai topik besar supaya mudah dirujuk oleh

pembaca.

Topik “peranan Islam dalam pembinaan Tamadun Malaysia” dalam Buku A merupakan

kandungan yang amat istimewa kerana tidak dapat dijumpai dalam Buku B dan Buku C. Dalam topik ini,

pengarang memperkenalkan peranan Islam sebagai anutan mejoriti penduduk Tamadun Malaysia,

peranan bahasa Melayu sebagai lingua franca, kesedaran seluruh hiduo terfokus ke arah Tuhan dan

yakin bahawa Allah yang Maha Berkuasa dan Maha Mengasihani.

Dalam topik “kesan dan pengaruh Islam dalam Tamadun Melayu”, Buku A telah menceritakan

pengaruh Islam dalam bidang politik, ekonomi, sosial, pendidikan, bahasa dan kesusasteraan dan

perundangan. Kandungan yang difokuskan dalam Buku B adalah seperti Buku A tetapi kandungannya

adalah lebih lengkap berbanding dengan Buku A. Di sebaliknya Buku C mengandungi kandungan yang

berbeza berbanding dengan kedua-dua buku yang lain. Perbezaan dalam kandungan Buku A dan Buku

C adalah seperti yang contoh yang berikut. Kesan Islam dalam bidang poliktik yang dikemukakan dalam

Buku A memberi penekanan kepada Yang di-Pertuan Agong dan Sultan menjadi ketua agama, ulama

menjadi penasihat kepada Yang di-Pertuan Agong dan Sultan, kewujudan Institusi Kesultanan dan

Perundangan dan istilah “sultan” digunakan menggantikan raja, manakala Buku C memberi penekanan

kepada contoh kerajaan Islam yang pernah muncul di Alam Melayu serta peruntukan tentang kuasa-

kuasa perundangan, pentadbiran dan kehakiman yang tertinggi.

Rumusan Buku A adalah pendek dan ringkas. Rumusan tersebut merumuskan isi utama yang

dipelajari dalam bab tersebut. Rumusan Buku B adalah sederhana panjang dan ditulis dalam beberapa

perenggan. Rumusan Buku C adalah pendek dan ditulis dalam bentuk butiran. Kedua-dua rumusan ini

bukan sahaja merumuskan idea utama dalam bab tetapi juga mempunyai sintesis supaya pembaca

boleh mengambil iktibar dan menyemai nilai-nilai daripada peristiwa sejarah yang lalu.

5

2.2 Persembahan Isi dan Maklumat

Buku A Buku B Buku C

Pengurusan Grafik

1. Terdapat pengurusan grafik

dan peta minda yang ringkas

untuk memberi gambaran

keseluruhan bab

2. Hanya satu pengurusan grafik

yang digunakan untuk

menyampaikan isi

1. Terdapat pengurusan grafik

dan peta minda yang lengkap

untuk memberi gambaran

keseluruhan bab

2. Tidak digunakan untuk

menyampaikan isi dan

maklumat

1. Terdapat pengurusan grafik

dan peta minda yang ringkas

untuk memberi gambaran

keseluruhan bab

2. Tidak digunakan untuk

menyampaikan isi dan

maklumat

Gambar

Kurang digunakan Kerap dijumpai dalam bab

tersebut

Kurang digunakan

Kegunaan Ruang

Terdapat ruang di bahagian tepi

sebagai sudut maklumat

tambahan

Ruang untuk sudut maklumat

tambahan disediakan sekiranya

perlu

Tiada ruang untuk sudut

maklumat tambahan

Font dan Saiz Font

1. Font : Times New Roman

2. Saiz huruf sesuai

3. Jarak langkau sesuai

1. Font : Times New Roman

2. Saiz huruf sesuai

3. Jarak langkau terlalu sempit

1. Font : Times New Roman

2. Saiz huruf terlalu kecil

3. Jarak langkau sesuai

Persembahan Isi

Isi ditulis dalam bentuk

perenggan dan butiran

Isi ditulis dalam bentuk

perenggan yang panjang

Isi ditulis dalam bentuk butiran

Sebelum memasuki pelajaran yang sebenar, Buku A, Buku B dan Buku C menggunakan pengurusan

grafik dan peta minda untuk mempamerkan isi kandungan utama di dalam bab tersebut. Hal ini telah

berjaya memberi pembaca satu gambaran yang jelas tentang apa-apa kandungan dan ilmu

pengetahuan baharu yang akan dipelajari pada akhir bab tersebut. Namun, kebanyakan isi dalam Buku

A ditulis dalam bentuk perenggan yang panjang lebar tanpa menggunakan pengurusan grafik, manakala

Buku B dan Buku C langsung tidak menggunakan pengurusan grafik untuk mempamerkan isi.

Gambar yang dimasukkan ke dalam teks dapat menarik perhatian pembaca di samping memberi

imej yang sebenar tentang sesuatu objek atau gambaran peristiwa sejarah yang berlaku pada masa

6

dulu. Dalam Buku A dan Buku C, gambar kurang digunakan. Hal ini telah menyebabkan buku tersebut

amat membosankan kerana kebanyakan muka surat dipenuhi dengan perkataan sahaja. Di sebaliknya,

Buku B kerap memasukkan gambar ke dalam teks dan hal ini memudahkan penyampaian maklumat

dan dapat menarik perhatian pembaca.

Di samping itu, Buku A dan Buku B mempunyai ruang sudut maklumat tambahan di bahagian

tepi. Ruang tersebut berfungsi untuk memberi penekanan kepada definisi istilah yang baharu atau

merumuskan isi-isi dalam subtopik tersebut. Isi tambahan adalah mudah dirujuk dan jelas. Sekiranya

tiada maklumat yang ditambah, ruang tersebut boleh dijadikan sebagai ruang catatan nota ringkas oleh

pembaca. Pembaca boleh membuat ulangkaji serta menyediakan pengurusan grafik tentang topik yang

dipelajari di bahagian tersebut bagi mengukuhkan lagi ingatan. Buku C tidak disediakan dengan ruang

untuk sudut maklumat tambahan. Oleh yang demikian, kadang-kala isi dalam Buku C adalah tidak

mencukupi seperti Buku A dan Buku B. Pembaca juga tidak boleh membuat nota ringkas di dalam buku.

Di sebaliknya, mereka perlu melekat kertas tambahan yang kecil seperti sticky note pada buku kerana

tiada ruang kosong. Bahkan, Buku C kelihatan kompleks kerana muka surat dipenuhi dengan perkataan

tanpa ruang kosong.

Jenis font dan saiz font adalah penting dalam sesuatu buku. Buku A, B dan C menggunakan font

Times New Roman yang jelas, kemas dan formal. Saiz font dalam Buku A dan Buku B adalah sesuai

dan mudah dilihat manakala saiz font dalam Buku C adalah terlalu kecil. Sekiranya Buku C dibaca

dalam jangka masa yang panjang, pembaca mungkin berasa pening dan penglihatan mata akan

merosot kerana saiz font adalah tidak sesuai. Jarak langkau Buku A dan Buku C adalah sesuai

manakala langkau Buku B adalah sempit jika dibandingkan dengan kedua-dua buku yang lain itu. Jarak

langkau yang sesuai membolehkan kami membaca tanpa berasa tertekan dan bosan kerana semua

perkataan tidak kelihatan sempit dalam ruang yang terhad.

Malahan, bagi aspek persembahan isi, pengarang Buku A memaparkan isinya melalui

perenggan dan butiran; pengarang Buku B menulis semua isi dalam bentuk perenggan yang panjang

manakala pengarang Buku C menulis isinya dalam bentuk butiran. Persembahan idea dalam bentuk

butiran adalah lebih sesuai kerana semua isi telah disusun dalam urutan yang tepat dan tidak

membosankan seperti isi yang ditulis dalam perenggan yang panjang lebar.

2.3 Kekuatan Buku Tamadun Islam dan Tamadun Asia oleh Mohd Razimi Husin, 2013.

Kekuatan Buku A jika dibandingkan dengan Buku B dan Buku C ialah pengenalan dalam Buku A adalah

lengkap dan merangkumi banyak aspek. Pengenalannya mengandungi kepentingan Islam dan tamadun

Melayu dan latar belakang tamadun Melayu. Selain itu, pengenalan tersebut memberi gambaran

tentang isi keseluruhan.

7

Kandungan adalah padat meliputi semua aspek. Terdapat isi dan maklumat tambahan yang lain

daripada kedua-dua buah buku. Perkataan yang mudah difahami digunakan. Kesalahan ejaan juga

sukar dijumpai.

Pengurusan grafik digunakan dalam Buku A adalah untuk mempamerkan isi utama dalam bab

tersebut dengan jelas dan mudah difahami. Selain itu, terdapat ruang di bahagian tepi sebagai sudut

maklumat tambahan. Oleh yang demikian, pembaca boleh menimba ilmu pengetahuan yang lebih serta

mampu membuat nota ringkas di ruang-ruang tersebut.

2.4 Kelemahan Buku Tamadun Islam dan Tamadun Asia oleh Mohd Razimi Husin, 2013.

Kelemahan Buku A ialah pengenalannya terlalu panjang walaupun maklumatnya lengkap. Pengenalan

yang panjang adalah membosankan dan seterusnya tidak dapat menarik perhatian pembaca.

Kandungan dalam buku adalah sekadar ilmu pengetahuan asas sahaja dan tidak terperinci

seperti kedua-dua buah buku yang lain. Sebagai contoh, dalam teori kedatangan Islam dari Arab,

pengarang tidak menceritakan peristiwa keseluruhan yang berlaku seperti aktivit perdagangan,

perkahwinan antara pedagang Arab dan wanita tempatan. Hal ini menyebabkan pembaca susah

mengukuhkan ingatan kerana tidak memahami proses secara menyeluruh.

Selain itu, bahagian rumusan adalah tidak lengkap jika dibandingkan dengan Buku B dan Buku

C kerana hanya merumuskan isi utama dalam bab tersebut tetapi tidak mempunyai sintesis supaya

pembaca boleh mengambil iktibar dan menyemai nilai-nilai daripada peristiwa sejarah yang lalu.

Tambahan pula, bilangan pengurusan grafik dan gambar rajah yang dimasukkan adalah tidak

mencukupi. Persembahan isi juga berada dalam bentuk perenggan yang panjang. Hal ini telah

menyebabkan buku dipenuhi dengan perkataan dan membosankan. Penyampaian maklumat juga tidak

berkesan kerana pembaca perlu mencari isi-isi penting dalam perenggan.

2.5 Penambahbaikan

Bilangan perkataan dalam pengenalan perlu dikurangkan, hanya isi-isi yang benar-benar penting dan

berkaitan dengan tajuk bab dikekalkan.

Isi boleh diubahsuai dengan mengkaitkannya dengan peristiwa yang terkini. Pengarang juga

boleh menceritakan peristiwa keseluruhan secara ringkas tetapi bukan sekadar memberikan fakta-fakta.

Dengan mengetahui seluruh proses, pembaca boleh memahami peristiwa sejarah dengan lebih

mendalam dan seterusnya menghayati jasa-jasa tokoh yang lalu. Oleh yang demikian, pembaca boleh

mengetahui sejarah di samping mengambil iktibar bahawa kesan-kesan sejarah adalah saling berkaitan

kepada kehidupan pada zaman kini.

8

Malahan, bahagian rumusan perlu diubahsuai. Sesuatu rumusan yang sempurna bukan sahaja

merumuskan setiap isi penting dalam bab tetapi mempunyai sintesis supaya pemaca boleh mengambil

iktibar daripada peristiwa sejarah yang lalu.

Bilangan pengurusan grafik dan gambar rajah perlu ditambahkan. Adalah lebih baik sekiranya

pengarang membuat pengurusan grafik untuk memberi gambaran keseluruhan pada permulaan setiap

subtopik supaya isi-isi penting difokuskan dan tidak hanya menulis isi-isi dalam perenggan yang

panjang dan membosankan.

Pengarang boleh berubah cara persembahan isi dan janganlah menulis dalam perenggan yang

panjang sahaja. Persembahan dalam bentuk butiran juga amat berkesan dan mampu memberi

gambaran yang jelas terhadap sesuatu perkara. Bahkan, pembaca boleh memperoleh idea baharu

dengan lebih mudah dan sistematik.

3.0 PENULISAN AKADEMIK

Isu : Interaktif Positif Tamadun China dengan Tamadun Malaysia

Tamadun China merupakan salah sebuah tamadun tertua di dunia. Tamadun China terletak di Lembah

Hwang Ho dan meliputi ke bahagian selatan China. Perluasan kuasa bermula dengan kemunculan

Dinasti Chin pada tahun 221 SM. Dinasti Chin merupakan dinasti pertama di Tamadun China dan

berakhir pada 206 SM. Pengasas Dinasti Chin ialah Maharaja Shih Huang Ti yang menjalankan aktiviti

perluasan kuasa hingga ke Sungai Merah di Vietnam dan berjaya membentuk sebuah empayar.

Tamadun ini telah diperkembangkan dan telah menyumbangkan kepada kegemilangan dalam beberapa

bidang seperti pentadbiran, falsafah, sastera, sains dan teknologi dan sebagainya. Kegemilangan

tersebut membawa kemajuan dan kemakmuran kepada tamadun ini serta memberi sumbangan kepada

kehidupan masyarakat di dunia pada hari ini.

3.1 Politik dan Sistem Pentadbiran

Tamadun China memperkenalkan jawatankuasa dalam sistem perkhidmatan awam yang dikenali Hon

Kao Tzu. Pegawai kerajaan yang dilantik mesti lulus peperiksaan awam. (Siti Bahriah, 2011). Di

Tamadun China, pemerintah berperanan sebagai bapa kepada rakyatnya. Raja harus mempunyai moral

yang baik dan sebagai pelindung kepada rakyat. Mandat akan ditarik balik oleh Tien (Maha Agung)

China melalui pelbagai bencana sekiranya raja tidak mempunyai sifat-sifat atau kelayakan yang

diperlukan. (Irene Bunsie Anak Bandang, 2012).

Sejak dari zaman Dinasti Chin, Tamadun China sudah mempunyai sistem pemerintahan yang

amat bersistematik dan teratur. Malaysia pula mengamalkan Sistem Demokrasi Berparlimen di bawah

pentadbiran Raja Berperlembagaan. Seri Paduka Baginda Yang Di-Pertuan Agong sebagai Ketua

9

Negara. (Isma Abadi, 2013). Pemerintah negara tidak mengabaikan kepentingan rakyat dan mempunyai

sikap terpuji yang boleh dicontohi oleh rakyat. Di samping itu, dengan sumbangan dan inspirasi

daripada Tamadun China, Malaysia mempunyai sistem peperiksaan tersendiri untuk melantik pegawai

kerajaan. Calon-calon harus lulus peperiksaan atau temu duga serta mempamerkan sikap yang baik.

3.2 Hubungan Diplomatik

Menurut Mohammad Syamsul Izwan (2009), hubungan diplomatik negara China dan Melayu semakin

berkembang khususnya pada zaman Dinasti Yuan dan Ming serta zaman Kesultanan Melayu Melaka.

Laksamana Yin Ching telah mengetuai rombongan Melaka membawa permintaan Parameswara kepada

Maharaja China untuk memohon bernaung di bawah perlindungan China. Maharaja China menerima

pertuanan tersebut dengan syarat Melaka membayar ufti kepada China. (Mohd Razimi Husin, 2013).

Selain itu, pada abad ke-15, angkatan kapal dan diplomasi pimpinan Laksamana Cheng Ho singgah di

Melaka pada zaman Dinasti Ming. Laksamana Cheng Ho membawa perutusan pengiktirafan

Parameswara sebagai pemerintah kerajaan Melaka dan dianugerahkan alat kebesaran seperti cap

mohor, pakaian sutera dan sekaki payung kuning. Walau bagaimanapun, Melaka dikehendaki

membayar ufti sebagai menerima pertuanan China. Peristiwa lain yang menunjukkan hubungan

diplomatik antara Tamadun China dengan Tamadun Malaysia ialah Melaka telah memohon

perlindungan daripada ancaman Siam. Melaka mengadu tentera Siam telah dihantar ke Melaka dan

merampas cap kempa. Oleh yang demikian, Maharaja Ming mengarahkan Siam mengembalikan cap

kempa empayar kepada Melaka. Kemudian pada 1409 Cheng Ho diutuskan pergi ke Siam untuk

menegah persengketaan antara Siam-Melaka.

Hubungan tamadun Malaysia dan China semasa Dinasti Ming mencapai puncak hubungan

diplomatik yang halus dan teratur, baik hubungan politik mahupun hubungan perdagangan dan

kebudayaan. (Liang Liji, 1996). Negara kita telah mendapat perlindungan daripada China bagi

mengelakkan ancaman kuasa asing. Bukan itu sahaja, kedatangan Laksamana Cheng Ho

menyebabkan kewujudan Bukit Sam Po, Perigi Sam Po dan Tokong Sam Po di Melaka. Di samping itu,

wujudnya pelbagai entik seperti Baba-Nyonya dalam kaum Melayu berdasarkan perkahwinan antara

orang Cina dan orang Mekayu. Hubungan diplomatik menyemai sifat keterbukaan antara kedua-dua

tamadun. Pada tahun 1993, Persatuan Persahabatan China-Malaysia (PPCM) berjaya ditubuhkan di

Beijing. Pada tahun 2008 dan 2013, gempa bumi yang amat menakutkan berlaku di Sichuan, China.

Pada masa tersebut, negara Malaysia telah menghulurkan bantuan kepada China dari segi kewangan,

iaitu sumbangan berjumlah RM1 juta dan kerja-kerja pembinaan semula bandar Ya'an. (Berita Harian,

2013). Pada tahun 2014 berlakunya tragedi kapal terbang MH370 yang disangka terhempas di Lautan

Hindi. Negara China telah melibatkan diri secara aktif dalam operasi mencari serpihan pesawat di lokasi

10

tersebut. Bedasarkan Berita Harian (2014), Kapal Tentera Laut China Jinggangshan yang membawa

dua helicopter tiba di kawasan pencarian baharu pesawat MH370 di Lautan Hindi.

3.3 Ekonomi

3.3.1 Perdagangan

Catatan Geografi menjelaskan pelayaran utusan Maharaja Wu Di (140-87 SM) ke India melalui

Semenanjung Tanah Melayu. Di samping pelayaran itu, mereka melakukan perdagangan dan

perniagaan kaedah sistem barter dengan negeri-negeri di Asia Tenggara dan Asia Selatan. (Liang Liji,

1996). Jalan Darat yang dikenali Jalan Sutera Darat digunakan untuk berdagang dengan Barat

manakala Jalan Laut digunakan untuk berdagang dengan negara luar. Pada zaman Kesultanan Melayu

Melaka, pelabuhan Melaka yang mempunyai kedudukan geografi yang strategik dan dilengkapi dengan

kemudahan menjadi tumpuan pedagang dari kawasan Asia Tenggara dan Barat semasa menunggu

pertukaran angina monsun. (Jumali, 2012). Oleh yang demikian, pedagang China singgah di pelabuhan

dan menjalankan perdagangan. China membekalkan kain sutera, seramik, gula, tembikar, logam dan

teh cina manakala memperoleh bijih, tembaga, gaharu dan rempah ratus daripada Tanah Melayu.

Perusahaan logam dan tembikar telah berkembang sejak zaman Dinasti Han dan diperdagangkan ke

pelabuhan Melaka. Penemuan tembikar China di beberapa tapak pelabuhan kerajaan awal adalah bukti

perdagangan maritim telah mula wujud sejak zaman Dinasti Tang.

Oleh yang demikian, pada zaman kini, rakyat Malaysia berpeluang memakai pakaian yang

diperbuat daripada kain sutera. Selain itu, perindustrian membuat tembikar, seramik dan seni ukir China

telah diwarisi dan menjadi salah satu jenis kemahiran orang Cina di Malaysia. Perdagangan antara

China dan Malaysia mengembangkan kesenian seramik di Malaysia kerana seramik seladon dan

tembikar biru-putih telah dihasilkan.

3.3.2 Pertanian

Sejak zaman Dinasti Shang dan Dinasti Han, pemimpin mereka amat prihatin terhadap pembangunan

pertanian. Oleh yang demikian, tenggala telah diperkenalkan untuk membuat batas. Terusan-terusan

dibina untuk mengairkan kawasan pertanian selain mengelakkan berlakunya banjir. Sistem pengairan ini

telah diteruskan pada zaman Dinasti Chin oleh Shih Huang Ti ke kawasan barat daya China. Sebuah

terusan telah dibina di Szechwan untuk mengairkan kawasan pertanian di wilayah tersebut. Sistem

penggiliran tanaman diperkenalkan untuk menjaga kesuburan. Pada zaman Dinasti Shang, kawasan

bukit ditereskan untuk pertanian. Kolar kuda dicipta dan digunakan untuk menarik kereta kuda, tenggala

kayu, kereta sorong dan penyisir tanah. Maharaja Qin yang bergelar Maharaja Kangxi dan Qianlong

telah memperkenalkan teknik penanaman bahru yang dipelajari daripada orang Barat. (Ahmad Zaki

Abd. Latiff et al., 2012)

11

Pembangunan dalam sektor pertanian menyumbang kepada kemajuan teknologi pembajakan

serta penciptaan cangkul dan sabit. Pada zaman ini juga petani mula menggunakan batas untuk tujuan

penanaman. Perubahan juga berlaku secara evolusi apabila petani China mula menggantikan alat

pertanian yang dibuat daripada kayu dengan yang dibuat daripada besi. Pencapaian Tamadun China

memberi inspirasi kepada Tamadun Malaysia untuk mengubah teknik-teknik penanaman dan

menggunakan alat yang lebih maju. Malaysia telah mengimport mesin pembajakan daripada China

untuk memudahkan pertanian. Hal ini amat menjimatkan masa dan tenaga manusia, di samping

meningkatkan hasil tanaman.

3.3.3 Kemudahan Pengangkutan

Di Tamadun China, perkembangan ekonomi yang besar dicetuskan oleh perkembangan dalam sistem

perhubungan iaitu pembinaan jalan raya, jambatan dan alat pengangkutan seperti alat pengangkutan

kereta kuda dan kereta lembu. Oleh yang demikian, bagi memajukan ekonomi Malaysia, pengangkutan

darat seperti jalan raya dan lebuh raya telah ditubuhkan. Selain itu, jalan air juga digunakan untuk

mengangkut kayu balak. Dengan kemajuan teknologi, alat pengangkutan seperti kapal dan lori boleh

digunakan untuk mengangkut barang secara besar-besaran dan menjimatkan masa.

3.4 Kepercayaan dan Falsafah

Masyarakat Cina lebih mementingkan aspek kepercayaan yang boleh memberikan kesejahteraan,

kemakmuran, kebahagiaan dan kekayaan. Tuhan orang Cina banyak digambarkan dalam bentuk dewa-

dewi dan mempunyai perwatakan manusia yang mencerminkan kepercayaan mereka iaitu

mementingkan manusia berhubung dengan kebaikan dunia dan akhirat.

Dalam Tamadun China, masyarakat Cina mengamalkan konsep penyembahan kepada roh

nenek moyang. Oleh yang demikian, wujudnya festival Qing Ming pada bulan April, di mana masyarakat

Cina akan menziarahi kubur dan upacara sembahyang diadakan. Sehingga pada hari ini, orang Cina di

Malaysia juga mengamalkan amalan ini dan secara tidak langsung, sikap taat kepada ibu bapa disemai

pada generasi muda dan mereka akan menghargai jasa nenek moyang pada masa dahulu.

Falsafah Toeisme, Legalisme dan Konfusianisme menjadi rujukan ahli falsafah moden. Ajaran

Konfusianisme merupakan ajaran yang paling banyak diperkatakan dan menjadi teladan bagi

kebanyakan masyarakat Cina dan masyarakat lain. Ajaran tersebut menekankan amalan nilai dan sifat

moral yang mulia, terutama mengenai perikemanusiaan, kesusilaan dan ketaan kepada ibu bapa.

Ajaran Konfusius diketengahkan di Malaysia kerana selari dengan beberapa aspek kehidupan

terutamanya kepada masyarakat Cina. Menurut ajaran Konfusius, Raja perlu mempunyai moral yang

baik dan menjalinkan hubungan baik dengan rakyat. Dalam ajaran Islam, penekanan hubungan erat

antara rakyat dan pemerintah juga diutamakan. Dalam Rukun Negara Malaysia, rakyat perlu setia

12

kepada raja. Kesetiaan warganegara mampu memantapkakn kedaulatan dan kedudukan negara di

pentas dunia dari segi politik dan ekonomi.

3.5 Pendidikan

3.5.1 Sistem Peperiksaan

Masyarakat China amat menyanjungi pendidikan negara kerana terdapat sistem peperiksaan. Sistem

peperiksaan di China dinamakan Peperiksaan Awam China. Peperiksaan awam ini dibahagikan kepada

3 tahap iaitu Hsiu Tai, Chun Jen dan Chin Shih. Matlamat sistem peperiksaan di China adalah untuk

lulus peperiksaan awam untuk menjadi pegawai kerajaan.

Sistem peperiksaan awam diperkenalkan dalam pendidikan di Malaysia dan diamalkan hingga

hari ini. Contoh sistem peperiksaan awam di Malaysia ialah Sijil Pelajaran Malaysia dan Sijil Tinggi

Persekolahan Malaysia. Tujuan peperiksaan ini diakankan adalah untuk menguji tahap penguasaan

pelajar terhadap mata pelajaran yang dipelajari. Pelajar yang mendapat pencapaian cemerlang dalam

peperiksaan awam berpeluang untuk melanjutkan pelajaran di institusi pengajian tinggi.

3.5.2 Sistem Bahasa dan Sistem Tulisan

Tamadun China kaya dengan bahasa kerana penduduknya terdiri daripada pelbagai bangsa dan

agama. Perbezaan loghat dari segi bunyi, sebutan dan pertuturan adalah ketara di tempat-tempat

tertentu. Pada zaman kini, penggunaan bahasa umum di China ialah PutongHua atau Hanyu. Negara

Malaysia yang terdiri daripada penduduk pelbagai kaum turut mempunyai pelbagai bahasa. Antaranya

ialah Bahasa Melayu, Bahasa Cina dan Bahasa Tamil. Bahasa rasmi di Malaysia ialah Bahasa Melayu

yang wajib dipelajari oleh setiap warganegara di sekolah rendah dan menengah.

Selaras dengan perkembangan bahasa, sistem tulisan turut muncul. Tulisan Tamadun China

pada zaman dulu ialah piktograf, iaitu gambaran yang membawa maksud. Tulisan Cina tidak bersifat

fonetik sebaliknya berbentuk grafik. Tulisan Cina atau Hanzi merupakan tulisan tertua di dunia. Orang

Cina di Malaysia menggunakan tulisan Hanzi dalam penulisan.

Pelbagai karya kesusasteraan seperti puisi, sajak dan prosa telah dihasilkan. Sebagai contoh

karya The Art War dihasilkan oleh Sun-Tzu membincangkan strategi peperangan yang menyediakan

negara untuk log peperangan dan kegunaan pengintip serta propaganda. Pada zaman kini, rakyat

Malaysia turut membaca karya tersebut dan mengaplikasinya dalam perniagaan.

3.6 Perkembangan Sains dan Teknologi

3.6.1 Kertas

Pada kurun ke-2 SM, kertas telah dicipta oleh Cai Lun. Kenyataan bahawa kertas terawal diperbuat

daripada kulit pokok papyrus sesungguhnya tidak benar. Kulit pokok mulberi, kain buruk, tali dan

13

sebagainya merupakan bahan utama dalam proses pembuatan kertas. Teknologi membuat kertas telah

menyumbangkan dalam bidang penulisan di Malaysia. Hal ini jelas ditunjukkan apabila ulama mampu

merekod urusetia istana pada zaman Kesultanan Melayu Melaka.

3.6.2 Serbuk Letupan

Menjelang kurun ke-7, orang Cina menggunakan serbuk letupan untuk permainan bunga api. Teknologi

membuat serbuk letupan diaplikasikan dan berjaya menghasilkan bom yang digunakan untuk tujuan

peperangan pada zaman kini.

3.6.3 Kompas

Pengetahuan kompas diperoleh apabila para saintis Cina telah mendapati bahawa terdapat sesetengah

besi yang berkutub akan menunjukkan ke arah utara-selatan apabila digantung bebas dengan tali.

Penciptaan kompas membawa revolusi pelayaran dan pengembaraan pada zaman kini. Kapal layar dan

kapal terbang banyak bergantung kepada penggunaan kompas.

3.6.4 Percetakan

Percetakan awal telah diperkenalkan oleh bangsa Cina pada kurun ke-8 M dengan menggunakan blok

kayu daripada jenis pear, boxwood, pokok deciduous, dakwat dan kertas. (Dr, Rozeyta Omar, 2002).

Bahan-bahan yang ingin dicetak, diukirkan pada permukaan kayu dan disentuhkan pada kertas dengan

berhati-hati. Teknologi ini menyumbangkan dalam menghasilkan buku-buku agama Buddha dan buku-

buku Konfusius secara besar-besaran.

3.6.5 Kalendar

Ilmu astronomi dan matematik terhadap gerak geri matahari dan bulan menghasilkan kalendar yang

mengandungi unsur-unsur feng-shui dan sebagainya. Pada zaman kini, kalendar masih digunakan oleh

masyarakat setiap hari.

3.7 Perkembangan Bidang Perubatan

Ilmu sains dan teknologi dalam bidang alkimia menyumbang kepada perkembangan bidang perubatan.

Alkimia ialah cara perubatan bagi mencapai kehidupan yang lebih lama. Alkimia melibatkan

pengetahuan yin (darah) dan yang (nafas). Terdapat satu teknik terapeutik yang dikenali sebagai

akupunter dan mokibusi. Kebanyakan orang tidka yakin akan perubatan Barat. Oleh itu, ilmu perubatan

tradisional China yang berasakan penggunaan herba masih menjadi rujukan pada hari ini.

3.8 Budaya

3.8.1 Seni Bina

Kayu merupakan bahan binaan struktur utama yang juga sebagai medium kesenian seperti ukiran,

lukisan dan perhiasan tradisional. Struktur bangunan diperbuat daripada kepingan kayu yang

14

disambung dengan rekaan cantuman yang khas tanpa dipaku dan dibebat. Di Malaysia, Istana Lama

Seri Menanti yang terletak di Negeri Sembilan juga dibina tanpa menggunakan paku.

Terdapat 4 ciri bangunan yang menunjukkan identiti seni bina China, iaitu Dagoba, Pagoda,

Pavilion dan Stupa. Contoh seni bina Pagoda di Malaysia dapat dilihat pada reka bentuk bumbung

Masjid Tanjung Kling dan Masjid Tengkera di Melaka.

Tembok Besar Cina yang ditubuhkan pada Dinasti Chin bertujuan untuk mengelakkan ancaman

musuh. Pada zaman kini, Tembok Besar Cina telah menjadi tempat pelancongan yang menarik dan

diperkenalkan sebagai salah satu keajaiban dunia. Ramai rakyat Malaysia yang melancong ke China

setiap tahun. Perbuatan tersebut meningkatkan ekonomi dan sektor perlancongan negara.

3.8.2 Seni Kaligrafi dan Lukisan

Seni kaligrafi muncul sebagai seni halus yang agung sejak abad ke-3 SM. (Rozeyta Omar, Suaibah Abu

Bakar, Syaharizatul Noorizwan Muktar, 2002). Kaligrafi Cina merupakan seni yang menggunakan berus

Cina. Kaligrafi ini telah digunakan selama 4000 tahun dalam penulisan dan masih menjadi kebanggaan

masyarakat Cina pada hari ini. Kesenian ini digunakan pada kain sutera sama ada untuk membuat

pakaian, bahan tontonan umum atau untuk menyampaikan mesej tertentu.

Tulisan kaligrafi Cina telah menjadi kemahiran rakyat di Malaysia tanpa mengira bangsa dan

agama. Pertandingan menulis kaligrafi diadakan setiap tahun, terutamanya semasa perayaan Tahun

Baru Cina. Pertandingan tersebut dikategorikan kepada kumpulan berbangsa Cina dan bukan

berbangsa Cina. Hal ini membolehkan rakyat Malaysia lebih memahami budaya kaum lain dan

menyemai sifat keterbukaan. Perpaduan kaum turut dipupuk dalam kalangan masyarakat. Tulisan

kaligrafi dimodifikasi dengan penambahan unsur-unsur lukisan Cina. Tokoh Kaligrafi yang terkenal di

Malaysia ialah Lim Shu Poh. Dia telah mengetuai Persatuan Kaligrafi Malaysia, sesebuah persatuan

NGO. Dengan mengadakan seminar-seminar kaligrafi, budaya ini boleh diwarisi oleh generasi muda.

3.8.3 Muzik

Muzik klasik Cina adalah antara muzik yang paling lama dan berkembang pesat dalam dunia ini. Sistem

melodi muzik Cina klasik dalah kompleks. Alat-alat muzik boleh dikategorikan mengikut bahan akustik

digunakan dan cara sesuatu alat itu dimainkan. Seni muzik klasik Cina juga diwarisi oleh rakyat Cina

Malaysia, di mana kebanyakan sekolah menengah jenis kebangsaan (SMJK) menubuhkan Persatuan

Orchestra Cina dan dijadikan sebagai salah satu aktiviti kokurikulum. Pertandingan antarabangsa

seperti Malaysia Chinese Orchestra Competition 2012 diadakan di Selangor pula mengilap bakat

generasi muda yang berminat dalam muzik klasik ini.

Industri Muzik di China juga berkembang dengan maju. Ramai artis baharu atau kumpulan

penyanyi yang ditubuhkan mendapat sambutan hangat dari seluruh dunia. Ramai artis Malaysia menjadi

popular apabila mereka menyertai pertandingan menyanyi di China. Sebagai contoh, Shila Hamzah

15

telah menyertai Pertandingan “I’m Singer” yang disiarkan di China dan mendapat sokongan daripada

penonton China. Hal ini akan dapat meningkatkan ekonomi negara China dan Malaysia.

3.8.4 Sukan dan Permainan

Seni mempertahankan diri seperti Wushu, Kung Fu, Tai Chi telah dipelajari oleh rakyat Malaysia. Wushu

juga dijadikan sebagai salah satu pertandingan Sukan Olimpik. Negara Malaysia mempunyai wakil

Wushu yang mampu bertanding di persada dunia. Permainan China seperti mahjong juga dimainkan

oleh orang Cina di Malaysia terutamanya pada perayaan Tahun Baru Cina.

3.8.5 Makanan dan Hari Perayaan

Terdapat pelbagai jenis makanan masyarakat China yang diperkenalkan kepada masyarakat Melayu

seperti tauhu, kicap, tauge dan sebagainya. Orang Cina di Malaysia merayai hari perayaan seperti

Festival Kuih Bulan, Festival Dumpling dan Festival Winter Solstis. Semasa festival tersebut, orang Cina

akan makan makanan tradisional seperti kuih bulan, kuih bola, dumpling dan sebagainya bagi

memeriahi festival tersebut. Orang Cina turut mematuhi segala pantang larang kerana dipercayai

durjana akan dialami sekira melanggar pantang larang tersebut.

4.0 REFLEKSI

Saya berasa amat bersyukur kerana dapat menyiapkan tugasan WAJ 3101 Tamadun Islam dan

Tamadun Asia yang diamanahkan dengan jayanya. Saya ingin mengucapkan ribuan terima kasih

kepada pensyarah saya, Tn. Hj. Zakaria Bin Nasirudin kerana sudi menerangkan aspek-aspek kerja

kursus ini yang harus dicapai dengan teliti dan terperinci. Beliau menghulurkan bantuan kepada saya

serta meluangkan masa untuk menjawab soalan yang dikemukakan dengan penuh sabar.

Setelah menerima taklimat kerja kursus ini, saya berasa agak bimbang kerana saya tidak

memahami kehendak soalan iaitu penulisan ulasan kritis. Saya tidak mempunyai pengalaman berbuat

sedemikian. Oleh yang demikian, saya telah bertanya pensyarah untuk mendapat penyelesaian. Saya

dapati saya perlu mencari buku teks TITAS yang lain sebagai sumber rujukan dan membuat banding

beza antara kandungan dalam buku-buku tersebut. Saya mengadakan perbincangan dengan rakan

saya sekira saya tidak memahami bahagian tertentu. Selain itu, saya mencari maklumat tambahan di

pusat sumber dan melayari lawan web untuk mendapatkan panduan bagi memudahkan saya membuat

ulasan kritis. Saya melakar draf berkaitan tentang kandungan, kekuatan dan kelemahan buku. Setelah

menyiapkan ulasan kritis, saya juga mengemukakan pendapat saya untuk menambahbaik kandungan

buku teks.

Semasa saya membuat ulasan kritis saya, saya telah menganalisis kandungan yang terdapat

dalam buku Tamadun Islam dan Tamadun Asia dan mencari sumber rujukan tambahan yang relevan

untuk membuat perbandingan. Akhirnya, saya mendapati bahawa kandungan dalam buku tersebut agak

16

ringkas tetapi mudah difahami. Dengan menjalankan tugasan ini, saya mengambil iktibar bahawa untuk

memahami sesuatu tajuk dengan mendalam, kita perlu membuat rujukan daripada pelbagai sumber dan

tidak hanya memberi fokus pada satu buah buku sahaja. Di samping itu, saya juga memahami setiap

buku mempunyai kekuatan dan kelemahan masing-masing yang telah merefleksikan kehidupan

manusia. Oleh yang demikian, kita haruslah sentiasa memajukan diri, memantapkan kekuatan diri dan

mencari jalan memperbaiki kelemahan diri.

Kekuatan yang dapat saya kenalpasti ialah saya dapat berkomunikasi dengan baik semasa

mengadakan perbincangan dengan rakan. Saya memberi komitmen yang tinggi dan sudi berkongsi

maklumat dengan rakan. Selain itu, saya berkemampuan untuk mendapatkan sumber maklumat yang

berbagai. Semasa menjalankan kerja kursus ini, saya telah menghadapi banyak masalah. Bagi

mendapatkan maklumat, saya perlu berjalan kaki ke perpustakaan untuk meminjam buku-buku yang

bersesuaian dengan tajuk yang dipilih. Pada masa yang sama, saya terpaksa bersaing dengan rakan-

rakan lain kerana sumber buku yang sedia ada di perpustakaan agak terhad dan tidak dapat

menampung bilangan pelajar yang ramai. Oleh itu, saya berkunjung ke perpustakaan awam dan

melayari internet untuk mendapatkan maklumat tambahan. Kelemahan saya ialah saya tidak dapat

membahagikan masa dengan sempurna dan menyiapkan kerja kursus ini pada akhir masa.

Semasa melaksanakan tugasan kerja kursus ini, saya sedar bahawa penubuhan sesuatu

tamadun bukanlah usaha yang senang. Saya haruslah mencontohi tokoh-tokoh Tamadun China kerana

mereka telah berjaya membangunkan Tamadun China sehingga mencapai kegemilangan. Maharaja

China mentadbir negara dengan cara tersendiri. Bagi memastikan sistem pentadbiran yang sistematik,

Maharaja China mencipta sistem peperiksaan bagi memilih pegawai kerajaan yang berkualiti. Tokoh-

tokoh Tamadun China juga mempunyai ciri-ciri seperti berinovatif, kreatif, berfikiran kritis dan gigih

berusaha. Mereka telah mencipta pelbagai jenis alatan bagi memudahkan kehidupan masyarakat pada

zaman dahulu dan zaman kini. Mereka cinta akan ilmu dan berusaha sehingga mencapai

kecemerlangan diri. Melalui segala pengalaman dan ilmu-ilmu baru yang telah saya perolehi, saya akan

mempraktikan dan mengamalkan ciri-ciri tersebut dalam kehidupan harian. Saya juga akan

menyampaikan nilai-nilai tersebut kepada anak murid saya pada masa yang akan datang.

Sebagai seorang bakal guru, saya akan melengkapkan diri dengan ilmu pengetahuan. Saya juga

akan mengaplikasikan ilmu yang dipelajari dalam kehidupan serta mengamalkannya dengan berkesan

supaya dapat menjadi teladan kepada anak murid. Dengan mengkaji peristiwa sejarah, saya telah

mengambil iktibar bahawa kesilapan haruslah diperbaiki dan elak daripada mengulanginya. Saya juga

akan menghargai dan menghayati jasa tokoh-tokoh dahulu. Secara kesimpulan, saya akan berusaha

bersungguh-sungguh supaya menjadi seorang guru yang seimbang dari segi jasmani, rohani, emosi,

intelek dan sosial supaya disanjung tinggi oleh anak murid saya pada suatu hari nanti.

17

5.0 BIBLIOGRAFI

Ahmad Zaki Abd. Latiff, Azam Hamzah, Azhar Mad Aros. (2012). Tamadun Islam dan Tamadun Asia

(TITAS) edisi kedua. Shah Alam: Oxford Fajar Sdn. Bhd.

Berita Harian. (2013). Kerajaan Malaysia beri bantuan bencana RM1 juta kepada daerah Ya'an.

Didapatkan 29 Mac, 2014, daripada Berita Harian Online:

http://www.bharian.com.my/bharian/articles/KerajaanMalaysiaberibantuanbencanaRM1jutakepad

adaerahYa_an/Article/index_html

Berita Harian. (2014). MH370: Kapal China mula cari serpihan pesawat di lokasi. Didapatkan 29 Mac,

2014, daripada Berita Harian Online:

http://www.bharian.com.my/bharian/articles/MH370_KapalChinamulacariserpihanpesawatdilokas

i/Article/index_html

Irene Bunsie Anak Bandang. (2012). Persamaan dan perbezaan antara tamadun. Didapatkan 29

Mac, 2014, daripada Slideshare: http://www.slideshare.net/IreneBunsie/persamaan-n-

perbezaan

Isma Abadi. (2013). Sistem pemerintahan di Malaysia pada sebelum dan selepas merdeka.

Didapatkan 29 Mac, 2014, daripada Isma_abadi@yahoo.com: http://wwwjelai-

isma.blogspot.com/2013/10/sistem-pemerintahan-di-malaysia-pada.html

Jumali. (2012). Faktor Melaka sebagai pusat perdagangan. Didapatkan 29 Mac, 2014, daripada

Wordpress: http://fastnote.wordpress.com/faktor-melaka-sebagai-pusat-perdagangan/

Liang, Liji. (1996). Lembaran sejarah gemilang hubungan empayar Melaka - Dinasti Ming abad ke-15.

Kuala Lumpur: Universiti Malaya.

Mohd Razimi Husin. (2013). Tamadun Islam dan Tamadun Asia (TITAS). Shah Alam: Oxford Fajar Sdn.

Bhd.

Nik Hassan Shuhaimi Nik Abdul Rahman, Muhd Yusof Ibrahim, Muhammad Bukhari Ahmad, Rosnanaini

Sulaiman. (2012). Sejarah tingkatan 4 buku teks. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

Rozeyta Omar, Suaibah Abu Bakar, Syaharizatul Noorizwan Muktar. (2002). TITAS II Beberapa aspek

Tamadun Melayu, India, China dan Jepun. Johor Bahru: Universiti Teknologi Malaysia.

Siti Bahriah. (2011). Sejarah TG4-bab 2 peningkatan tamadun. Didapatkan 29 Mac, 2014,

daripada Sejarah: http://sitibahriahsejarah.blogspot.com/2011/01/sejarah-tg4-bab-2.html

18