T4 Bab 1Kemunculan Tamadun

Awal Manusia

Mengandungi :• Makna Tamadun

(Melayu/Arab/Inggeris)• Ciri-ciri Tamadun (6 aspek utama)• Proses Pembentukan Tamadun

(Tamadun Mesopotamia/Mesir Purba/Indus/Hwang Ho)

Zaman Prasejarah (Zaman manusia masih blm kenal tulisan) :• Zaman Paleolitik- hidup nomad- tinggal di tasik/sg/dlm gua- hidup dlm kelompok/berkumpulan- memungut hasil

hutan/berburu/tangkap ikan- alat2 utamakan fungsi dripada seni- amalkan aminisme- mayat dikebumikan dgn alat2 spt

batuan & makanan- wanita hias diri dgn anting2 &

gelang

- Pertemuan : * Kapak Genggam* Alat repihan = meraut dan

memotong* Alat penetak = menetak pokok dan

memotong daging

* Manusia Perak, iaitu rangka manusia yang dikebumikan dengan kaki terlipat

- tmpt2 di Malaysia :* Kota Tampan, Perak - 1989* Bukit Jawa, Perak - 1996* Bukit Bunuh, Perak - 1987* Gua Niah, Sarawak - 1975* Tingkayu, Sabah - 1992

Zaman Prasejarah (Zaman manusia masih blm kenal tulisan) :

• Zaman Neolitik - mula hidup menetap- tinggal di gua/berhampiran sg- hidup dlm kelompok masyarakat- bercucuk tanam/menternak binatang- penciptaan alatan batu yg dilicinkan

& pelbagai fungsi spt bekas air,periuk,tembikar,belanga

- kehidupan bermasyarakat wujudkan pembahagian tugas & pengkhususan kerja

- peleburan logam di peringkat akhir- lahirkan sistem barter yg mana

cangkerang cowrie digunakan sbg nilai tukaran dagangan

-Pertemuan :* beliung = menggali & mengetam tanah* pemukul kulit kayu = haluskan kayu

- ciptaan barang2 kemas

- tmpt2 di Malaysia :* Gua Cha di Kelantan* Bukit Tengkorak di Sabah

Zaman Prasejarah (Zaman manusia masih blm kenal tulisan) :

• Zaman Logam- Zaman Gangsa dan Zaman Besi- sesetengah kws muncul sbg

petempatan besar/kota pertahanan- ada yg hidup berpindah randah, ada

yg sdh hidup menetap- tinggal di gua/sg/atas pokok- ada adat resam yg tersendiri- menghasilkan alatan logam dripada

gangsa & besi- kegiatan barter dlm

perniagaan/menternak/cucuk tanam/berburu

- mayat (kepingan batu)- pandai buat keranda bentuk perahu

-tmpt2 di Malaysia :* Sungai Tembeling, Pahang* Gua Harimau, Perak* Changkat Menteri, Perak* Lembah Bernam, Selangor* Sungai Muar, Johor* Sungai Langat, Selangor

Apakah Maksud Tamadun?

Makna Tamadun

Arab- mudun/madain- madana (tinggi budi bahasa & pembukaan bandar)

Inggeris - civilization (civitas = bandar)- Gordon Childe (lahiriah)- Darcy Riberio & R.A.Burchanan (tolak prinsip rohaniah)

Islam- rohaniah + lahiriah- Syed Naquib tekankan tatasusila tinggi & kebudayaan luhur yg disokong Richard Sullivan

Ciri2 Tamadun :

Ciri2 Utama

Petempatan Kekal

Kehidupan

Berorganisas

i

Sistem Pemerintaha

nPengkhusus

an Pekerj

aan

Agama &

Kepercayaa

n

Bahasa dan

Sistem Tulisa

n

• Petempatan Kekal1. corak hidup lbih bersistematik2. penting utk kelangsungan

bekalan makanan dan minuman3. inovasi lahirkan kemajuan dlm

pertanian4. tingkatkan pengeluaran yg

sebabkan lebihan makanan5. hasil lebihan blh tampung

pertumbuhan penduduk

• Kehidupan Berorganisasi1. politik, sosial dan ekonomi2. mampu atur cara hidup manusia utk

kestabilan & kemakmuran hidup3. kepelbagaian ekonomi wujudkan

masyarakat yg lbih kompleks4. pada awal guna sistem keluarga5. guna sistem lapisan berpiramid6. raja > pembesar (upacara/hal ehwal

agama/org yg dihormati) > rakyat biasa (tunjang ekonomi) > hamba

• Sistem Pemerintahan1. raja guna unsur magis 2. turut dakwa diri sbg wakil

tuhan utk dpt pengiktirafan sbg ketua

3. wujudnya sistem perundangan yg kekalkan keamanan & kemakmuran

• Pengkhususan Pekerjaan1. hasil peningkatan produktiviti

manusia2. barangan dihasilkan olh kumpulan yg

pakar3. barter titik tolak kpd perdagangan4. pertukaran brg bawa kpd pertukaran

teknologi/pengetahuan/budaya5. kedinamikan ekonomi pengaruhi

proses pertumbuhan & perkembangan tamadun & hubungan luar dgn tamadun luar

• Agama dan Kepercayaan1. pengiktirafan golongan

pemerintah2. pembahagian sosial 3. perkembangan ilmu pengetahuan4. kesenian5. pembinaan6. kemunculan tamadun bermula

apabila manusia cuba utk faham & sesuaikan hidup dgn alam

7. aminisme (pokok/batu/sun/laut) yg dipercayai ada semangat & harus dihormati

8. manusia awal percaya kuasa ghaib yg kuasai alam sekeliling

9. politeisme (percaya lbih 1 Tuhan)

10.kepercayaan ini akan betukar menjadi agama

• Bahasa dan Sistem Tulisan1. bahasa tertua ialah bahasa sanskrit

dan Yunani

2. sistem tulisan awal ialah hieroglif, ideagram dan cuneiform

3. penting utk sebarkan ilmu & perhubungan sesama masyarakat

4. penghasilkan sistem tulisan adalah utk urusan pentadbiran (rekod/undang2)

5. utk sampaikan,kembangkan,catat idea manusia

Kenapa lembah sg dipilih sbg lokasi petempatan manusia?

Kesuburan Tanah (blh bercucuk tanam > lbih makanan akibat kemajuan teknologi > pertambahan penduduk)

Bentuk Muka Bumi(rendah dan rata > dorong manusia utk bina petempatan)

Sistem Pengairan yang Maju(galakkan pertumbuhan tamadun > sg aliri kws pertanian > terusan dan empangan sejak 5000

tahun dahulu > tingkatkan pengeluaran

Bekalan Air yg Semula Jadi(ikan/mensiang/tanah air)

Pertahanan(lindungi tamadun dripada serangan luar)

Sistem Pengangkutan & Perhubungan(hubungkan kws hulu & hilir > jalan sg > mudahkan pengangkutan barangan )

Iklim yang sesuai(Iklim sederhana > kegiatan ekonomi mudah dijalankan > x risau ttng masalah iklim sejuk)

Lokasi Tamadun Mesopotamia :• Mesopotamia (Yunani) ialah tanah antara 2 sg• disaliri sg iaitu terletak antara Sg Tigris dan Sg Euphrates yg alir

daripada kws pergunungan Turki• Bertanah/Berlembah pamah iaitu sg mengalir sehingga ke lembah

Iraq dan tanah pamah Teluk Parsi• Bergunung ganang iaitu dikelilingi Pergunungan Zagros di timur• Berdataran tinggi iaitu mempunyai dataran tinggi Arab di barat daya

Kerangka Masa Mesopotamia :• banyak kerajaan2, iaitu SAUBKAC (Sumeria, Akkad, Ur, Babylon,

Kassites, Assyria, Chaldea)• bermula sekitar Zaman Neolitik • selepas kejatuhan kerajaan Chaldea, Parsi kuasai Mesopotamia yg

meruntuhkan kerajaan tamadun Mesopotamia

Proses Pembentukan• bahagian utara ialah Sg tigris hingga Sg Zab (Assyria)• bahagian selatan ialah Sg tigris-euphrates (Babylon)• Babylon terbahagi kpd Akkad & Sumeria• pertumbuhan tamadun ini bermula dri orang Sumer, Semitik, satu

lagi etnik yang x diketahui di wilayah selatan• bina petempatan • menjalankan pertanian dgn tebus guna tanah • membina sistem pengairan yg dpt kawal aliran sg• mempunyai banyak kota (Ur, Eridu, Uruk, Lagash, Kish, Nippur,

Mari)- lebih kurang 1000 orang persegi- berkerajaan daulat yg ada unit politiknya yg tersendiri- negara2 kota bersatu tenaga & berperang utk menentang musuh • terletak di sepanjang sg dan terusan

Ciri2 Tamadun Mesopotamia• Petempatan kekal- mempunyai negara kota (pusat

kota, tembok kota, luar kota & pelabuhan)

(a) ada pintu gerbang sbg lambang kekayaan sesebuah kota

(b) pelbagai kemudahan (istana, rumah, rumah kedai, pasar)

- berjalan lurus & lebar - rumah ibadat jadi pusat kota- tanah pamah yg mudahkan

pengangkutan dgn kapal, pedati & keldai

- ada jalan laut yg hubungkan kota melalui wilayah

• Kehidupan Berorganisasi- terbahagi kpd golongan pemerintah

dan golongan rakyat(a) Pemerintah : raja/ketua

tentera/ketua pendeta/bangsawan(b) rakyat : rakyat bebas/hamba

Ciri2 Tamadun Mesopotamia• Sistem Pemerintahan- sistem pemerintahan teokrasi (a) raja wakil Tuhan(b) raja pemilik negara kota(c) x dipaksa utk sembah raja sbg

Tuhan kecuali pada zaman Raja Naramsin di Akkad yg gelar dirinya Raja Empat Penjuru Alam

(d) raja ketua pentadbir/tentera/pendeta yg berkuasaan dlm keagamaan

(e) raja ketua agama(f) raja berkuasa lantik ahli keluarga

diraja yg pegang jawatan Zigurat- Zigurat sbg pusat ibadat, pusat

perdagangan & penyimpanan khazanah negara

(a) dibantu pegawai yg kebanyakkan ada ikatan kekeluargaan

• Pengkhususan Pekerjaan- akibat lebihan hasil pertanian- jalankan pelbagai kegiatan ekonomi

spt logam/kayu/emas/perak dibawa masuk utk ditukar dgn hasil pertanian

- pekerjaan spt tukang tekstil/tembikar/alat keperluan harian/kayu/tentera/artisan/pedagang/petani

• Agama dan Kepercayaan- politeisme/aminisme

• Bahasa & Sistem Tulisan- tulisan bergambar > simbol atas

tanah liat (cuneiform)

Sumbangan Sumbangan Huraian

(a) Kod undang2 Hammurabi dipahat pada dinding dan tekankan keadilan kpd rakyat

(b) Sistem tulisan berkembang tulisan bergambar kpd tulisan cuneiform

(c) Sistem pendidikan perpustakaan diraja kpd keluarga kerabat diraja

(d) Kelahiran jurutulis urusan pentadbiran & perdagangan direkodkan

(e) Melahirkan tradisi sastera epik gilgamesh adalah tentang falsafah & cara hidup

(f) Astronomi pencerapan kpd bulan, bintang & matahari

(g) Ilmu Matematik + , - , x, bahagi, kira tmpt perpuluhan & punca kuasa 2

(h) Geometri

(i) Penciptaan kalendar guna sistem solar yg ada 12 bulan setiap tahun

(j) Ilmu perubatan utk merawat tentera yg cedera, ada 500 jenis ubatan dan herba, diajar cara merawat penyakit tertentu

(k) Penciptaan roda utk peperangan atau kegunaan lain secara aman

(l) Kincir air utk mengaliri kws pertanian di samping kawal banjir

(m) Pengangkutan terawal di dunia

kapal layar & kenderaan beroda spt pedati dan keldai

Sumbangan Sumbangan Huraian

(n) Perkembangan seni bina arca dan tiang batu spt arca raja Gudea

(o) Perkembangan pembuatan perkenalkan cara buat batu bata dripada tanah liat

(p) Kelahiran Empayar atas kewibawaan raja Sarjon yg membentuk kerajaan akkad telah wujudkan empayar pertama di dunia

(q) Masyarakat lebih berestetika

Lokasi Tamadun Mesir Purba :• mempunyai sg iaitu anugerah Sg Nil yg mengalir dri utara Mesir hingga ke Laut

Mediterranean• Sg Nil berpunca dripada Sg Nil Biru (tanah tinggi Ethiopia) & Sg Nil Putih (Tasik

Victoria di Uganda)• berdataran subur krn sg mampu mengalir hingga ke tanah Mesir yg gersang &

berpasir • bertanah lanar• berdelta subur yg sesuai utk sebarang kegiatan pertanian & petempatan

Kerangka Masa Mesir Purba :• berkembang dripada petempatan awal pada Zaman Neolitik• wilayah sekitar delta berkembang jadi pusat tamadun awal• dibahagi kpd 4 Zaman, iaitu APEK (awal, pertengahan, empayar, keruntuhan)• tempoh peralihan antara keruntuhan dgn pembentukan kerajaan baru adalah

lama• zaman empayar tamat apabila dikuasai org asing spt

Libya/Kush/Assyria/Parsi/Yunani/Rom

Proses Pembentukan• org lembah Nil telah capai tahap kebudayaan gangsa pada Zaman Logam• Penciptaan alatan logam utk tujuan pertanian• Sistem pengairan & perparitan yg baik utk pertanian• kawalan air & terusan dibina utk tinggikan kesuburan pertanian• kws kampung berkembang > nome (daerah) > pusat pentadbiran

(gabungan daerah yg mana salah satu bandar ialah pusat)• contoh bandar ialah Thinis, Memphis, Thebes

Ciri2 Tamadun Mesir Purba• Petempatan Kekal- Firaun Menes satukan nome menjadi

sebuah kerajaan- Thinis sbg pusat pentadbiran yg

terletak di tengah Sg Nil yg kemudian berpindah ke Memphis

- bandar2 penting spt Heliopolis, Fayoum dan Abydos

- bandar sngt penting krn merupakan :(a) tempat kediaman Firaun

(b) pusat pemerintahan & pentadbiran(c) pelabuhan (d) pusat keagamaan(e) pusat tumpuan penduduk

• Kehidupan Berorganisasi- diketuai firaun/pharaoh (a) pharaoh ialah pihak perlu kenakan

bayaran cukai tanah & harta(b) firaun raja berkuasa mutlak

Ciri2 Tamadun Mesir Purba(c) firaun juga dianggap suci(d) firaun dianggap sbg jelmaan

Tuhan Horus(e) firaun digelar Raja Matahari krn

dipercayai bahawa firaun anak Re-Amon

- firaun ialah ketua pendeta/hakim/pahlawan/pemilik tanah

• Sistem Pemerintahan- rajanya ialah firaun yg dibantu olh

golongan bangsawan - tugas2 firaun :(a) jalankan pentadbiran(b) jaga keamanan(c) urus & agih makanan dlm negara- golongan bangsawan terdiri dripada

pembesar iaitu pegawai/penasihat/gabenor yg tadbir wilayah takhlukan

- rahib : tadbir hal keagamaan- jurutulis : dilantik org awam utk tulis

segala rekod kerajaan- meninggikan & iktiraf wanita sbg

pemimpin sbg Firaun Hatshepsut pada Zaman Empayar

Ciri2 Tamadun Mesir Purba- Kepimpinan Firaun Hatshepsut :(a) pembaharuan spt pembinaan

terusan(b) penukaran kws padang pasir kpd

tanah pertanian yg subur(c) pencapaiannya setanding dgn

firaun yg lain- empayarnya luas yg liputi wilayah

Nubia (selatan) sehingga utara & barat dan juga Asia (palestin hingga ke Lubnan & Syria)

- jalankan sistem pemerintahan perwarisan

• Pengkhususan Pekerjaan- jalankan penenunan & pembuatan

tembikar dan perlatan- eksport utama : tekstil & kertas- juga jalankan perlombongan emas

di Nubia

- kewujudan pelabuhan2 di TTM krn kapal2 dtg menyusuri krn faktor sg sbg jalan pengangkutan

- sistem pemerintahan terancang menarik pedagang2 Laut Mediterranean & Merah utk dtg

• Agama dan Kepercayaan- amalkan politeisme - tuhan org Mesir dikait dgn unsur

alam, iaitu Re, Ra-Atum (langit) & Amun (angin)

- mayat :(a) dijaga & disimpan dgn baik(b) dipenuhi dgn barangan keperluan

slps mati & peralatan yg ditanam bersama2

(c) solekan, alat kebesaran & jumlah barang tunjukkan kedudukannya

Ciri2 Tamadun Mesir Purba• Bahasa dan Sistem Tulisan- berasaskan kombinasi gambar dan simbol yg berdasarkan bunyi- kepentingan sistem tulisan :(a) catatkan rekod pertanian & pengutipan cukai(b) tujuan keagamaan(c) amalan ritual kepercayaan- hieroglif > hieratik (berangkai) > demotik

Sumbangan Sumbangan Huraian

(a) Piramid atas jasa imhotep utk pembinaan piramid Sakkara

(b) Teknik pembinaan Imhotep perkenalkan pembinaan bangunan guna tanah liat

(c) Jasa Imhotep saintis/ahli fizik/penasihat Firaun Djoser/pengamal perubatan/arkitek/pengarang buku sain & sastera

(d) Penciptaan kertas kertas dicipta dripada pokok papayrus di Lembah Nil

(e) Tulisan hieroglif tulisan yg dipahat cantik, halus dan penuh kesenian

Sumbangan Sumbangan Huraian

(f) Perkembangan pendidikan kpd kanak-kanak keluarga atasan yg dididik sejak umur yg rendah utk lahirkan pegawai kerajaan, terutama jurutulis. institusi pendidikan diurus olh rumah ibadat.

(g) Ilmu geometri/matematik/sains

utk golongan terlatih yg blh urus hal ehwal pertanian, kawalan air sg Nil dan binaan bangunan & piramid

(h) Kelahiran pengamal ubat mereka berstatus tinggi kpd masyarakat & berkhidmat dgn firaun

(i) Proses Memumiakan Mayat berkait dgn kepercayaan org Mesir Purba

(j) Perkembangan ilmu2 lain spt ilmu kimia/fizik/perubatan/pembedahan

(k) Ilmu matematik spt geometri/algebra/astronomi dpt kawal banjir sg Nil yg berlaku sekali setahun

(l) Era pembaharuan kws gersang & berpasir tukar kpd kws pertanian subur

(m) Perkembangan Pertanian Firaun Senuusret III tlh bina tembok 10000 hektar utk tebus guna kws padang pasir & terusan

(n) Penciptaan Kalendar mempunyai 365 hari dan 12 bulan setahun

Lokasi Tamadun Indus :• tamadun terawal di India• disaliri sg iaitu Sg Indus di lembah Indus • dikelilingi gunung iaitu pergunungan Himalaya yg alir ke Laut Arab• juga dikenali sbg tamadun Harappa sempena bandar Harappa• mempunyai banjaran spt Banjaran Makran• Banjaran makran + gunung Baluchistan + Punjab + Rajasthan = timur• Kathiawar + Gujerat = tenggara• terletak di barat laut India

Kerangka Masa Mesir Purba :• muncul pada 2500SM dan merosot pada 1800 SM• punca kemerosotan masih x diketahui• kemungkinan faktor keruntuhan tamadun :(a) serangan org Aryan(b) bencana alam

Proses Pembentukan• penduduk hidup bernomad di barat laut India (buru/kumpul hasil hutan)• petempatan kekal dibina di sepanjang Sg Indus yg menyuburkan tanah & sediakan

sumber air• penduduk bijak sesuaikan diri dgn alam sekitar tingkatkan hasil pertanian• kebijaksanaan ini dorong kpd perkembangan bandar• bandar utama ialah Mohenjo-Daro & Harappa• ada pelabuhan utama ialah Sutkagen-Dor & Lothal

Ciri2 Tamadun Indus • Petempatan Kekal- bandarnya yg :(a) ada 2 bahagian(b) dikelilingi tembok(c) bahagian utama, pusat

pentadbiran & keagamaan (bangunan pentadbiran/tmpt mandi awam/tmpt hasil pertanian)

(d) dibina dgn sudut susun aturnya yg sistematik

(e) hasil kemajuan ilmu geometri, ilmu pembinaan & hasil sumbangan tamadun MMP

- bandar dihubung dgn sg sbg jalan perhubungan

- sistem kumbahan yg terancang(a) setiap rumah ada bilik mandi & tandas(b) air rumah salir keluar melalui paip ke

longkang2 bawah jalan(c) dihantar ke pusat pembuangan luar

bandar

Ciri2 Tamadun Indus- wujudnya bandar terancang yg :(a) disusun dgn blok segi 4(b) setiap blok dipisahkan dgn 1 jln

yg lurus & bersambung- bandar dihubungkan dgn sg sbg

jalan perhubungan

• Kehidupan Berorganisasi- x ada maklumat jelas- jumpaan arkeologi bayangkan

masyarakat terbahagi kpd golongan atasan & bawahan

- x ada bukti yg ketuanya ialah raja- atasan : pendeta/pedagang(a) pendeta kelas atasan utama(b) golongan bawahan taat setia dgn

golongan atasan(c) pendeta ialah golongan minoriti

yg kawal kegiatan masyarakat, khususnya hal keagamaan

- bawahan : petani/buruh/hamba(a) petani jalankan & salurkan hasil

sebahagian pertanian kpd pihak berkuasa

(b) buruh jlnkan kerja buruhan spt jaga kebersihan bandar/bina tembok/membina terusan

• Pengkhususan Pekerjaan- jalankan aktiviti

perdagangan/pertanian/pertukangan/pembuatan

Ciri2 Tamadun Indus- perdagangan :(a) cap mohor buktikan hubungan

perdagangan dgn tamadun lain spt Mesopotamia

(b) hasil yg penting ialah emas/gading gajah/manik/pertanian

- pertanian :(a) dijalankan olh petani(b) tanaman spt barli/kacang- pembuatan/pertukangan(a) dilakukan olh golongan artisan(b) terlibat dlm penghasilan

barangan logam/tembikar

• Agama dan Kepercayaan- hanya ada 1 pegangan agama- penemuan patung dan ukiran

unsur keagamaan- patung Proto-Siva

(a) patung yg duduk bersila yoga(b) 3 tanduk di kepalanya BVS

(Brahma, Vishnu, Siva)- percayakan Tuhan Ibu :(a) sdh diamalkan olh masyarakat

Mesopotamia, Asia Kecil, Syria & Palestin

(b) penemuan patung wanita(c) melambangkan kesuburan

• Bahasa dan Sistem Tulisan- sistem tulisan piktograf- tulisan ini masih blm dpt ditafsir &

masih menjadi misteri

Sumbangan Sumbangan Huraian

(a) Mempengaruhi ketamadunan manusia

mengeksploitasi kelebihan yg dimiliki utk mudahkan kehidupan mereka utk hasilkan tamadun cemerlang (pengeksploitasian Sg Nil)

(b) Perancangan bandar kesan pertukaran teknologi & ilmu serta gabungan kepakaran akibat pertembungan dgn tamadun lain

(c) Perkembangan ilmu geometri & pembinaan

kemajuan perancangan bandar berkait dgn kemajuan ilmu2 tersebut

(d) Peningkatan mutu bata x bergantung kpd panas matahari utk hasilkan batu bata, tapi guna cara pembakaran

(e) Sifat keterbukaan menekankan pandangan org utk kemajuan tamadun, pertembungan dgn tamadun lain beri manfaat yg besar, pengaruh luar disesuaikan dgn pengaruh tempatan

Lokasi Tamadun Hwang Ho :• muncul kerana mempunyai kesuburan tanah di sg Hwang Ho/Sg

Kuning• mempunyai sg Hwang Ho sbg kedua terpanjang dunia (5464km)• Sg Hwang Ho mengalir dri kws tanah tinggi dri barat ke Teluk Bo Hai di

timur• lokasi jauh dripada tamadun2 yg lain• bergunung ganang • keadaannya yg berpadang pasir menyebabkan ia bersifat setempat

Kerangka Masa Hwang Ho :• tamadun ini muncul krn penemuan tengkorak homo-sapien/Peking Man

yg dipercayai hidup pada Zaman Paleolitik• pada zaman Neolitik muncul aktiviti pertanian & penternakan• Dinasti Hsia (blm ada bukti) > Dinasti Shang (dilucut krn muncul

gerakan hamba Chou krn kezalimannya) > Dinasti Chou (tinggai di lembah sg Wei)

Proses Pembentukan• pembinaan tamadun ini berdasarkan peranan Hwang Ho yg

suburkan kws• Tapak Banpo yg terletak dekat dgn bandar Sian Moden

merupakan petempatan awal• menjalankan pelbagai jenis kegiatan

berburu/penternakan/berburu/memungut hasil hutan• melahirkan beberapa bandar spt Anyang• raja2 berkepimpinan tinggi• Raja Shang(a) menjadikan anyang sbg pusat pemerintahan(b) tlh bawa bnyk kemajuan(c) tekankan usaha perluasan & penyebaran wilayah ke sekitar

kawasan Hwang Ho• Raja Chou tlh meluaskan wilayah sehingga ke Yangtze

Ciri2 Tamadun Hwang Ho• Petempatan kekal- Anyang terletak di kws tanah tinggi

di Sg Huan- peranan bandar :(a) istana(b) kuil(c) pusat pentadbiran(d) dikelilingi tembok utk halang

pencerobohan musuh (sistem pertahanan yg baik)

(e) dikelilingi olh perkampungan yg petani tinggal

- kws bandar didiami olh raja/pembesar/golongan agama

• Kehidupan Berorganisasi- golongan atasan ialah raja- lapisan bawahan terdiri kpd

golongan petani/artisan- Kemunculan golongan artisan :(a) muncul pada Dinasti Shang krn

kemahiran mereka dalam teknologi gangsa

(b) gangsa hasilkan senjata perang/perisai/hiasan kereta kuda perang/upacara keagamaan

(c) barangan gangsa hanya mampu dimiliki olh golongan raja & pembesar

(d) mereka gunakan kelebihan ini utk gulingkan golongan bawah

- hamba ialah ciri umum dlm susun lapis tamadun ini

Ciri2 Tamadun Hwang Ho• Sistem Pemerintahan- sistem pemerintahan beraja(a) pengganti raja dilantik dlm

kalangan saudara lelaki yg muda/anak lelaki raja

(b) kewibawaan politik, ekonomi, sosial & agama oleh Raja Shang

- mereka tidak perlu pengesahan politik utk jadi raja krn anggap mereka ialah Mandat dri Tuhan

(a) jika raja adil, rakyat dpt kemakmuran & kesejahteraan krn pemerintahan direstu Tuhan)

(b) Raja Shang dianggap hilang mandat krn tlh berlaku zalim

- raja dibantu olh golongan bangsawan & pegawai kerajaan

- peranan golongan pembesar(a) tadbir wilayah sendiri(b) berkuasa utk pungutan cukai,

pertahanan & undang2(c) berhak rangka sistem

pemerintahannya sendiri

(d) menguruskan pemilikan tanah yg dibahagikan raja

(e) mereka mesti buat lafaz ikrar taat setia kpd raja semasa zaman Raja Chou

Ciri2 Tamadun Hwang Ho(e) pembesar juga perlu beri hadiah

kpd raja, iaitu kereta kuda/senjata gangsa/binatang/hamba

(f) diminta utk melindungi raja dlm apa jua keadaan

(g) berikan bantuan ketenteraan semasa perang

(h) bertindak sebagai ketua agama dlm upacara korban

(i) pembesar feudal kendalikan pemerintahan peringkat wilayah

- raja berkuasa dlm soal pertanian/tentera/kerja awam/upacara agama/hal ehwal monarki/undang

• Pengkhususan Pekerjaan- pembesar ada tenteranya yg

berkuda & infantri (berjalan kaki)- petani tonggak utama yg

melahirkan golongan artisan- golongan artisan membuat bekas makan minum/senjata/tembikar

- golongan hamba dijadikan korban dlm upacara sembah, buat kerja2 buruh

• Agama dan Kepercayaan- aminisme & politeisme- Shang percayakan roh nenek

moyang- sembah tuhan syurga (Shang-ti)

dan tuhan bumi (Tu)

Ciri2 Tamadun Hwang Ho- sembah sg/bukit/gunung- upacara penyembahan(a) hamba dijadikan korban(b) ada permainan muzik, tarian &

upacara korban(c) melibatkan bomoh(d) perjumpaan tulang binatang &

kulit kura2 di Anyang dikenali sbg tulang oracle

(e) tulang oracle melalui rekahannya mampu ramal suatu keadaan yg diletakkan atas tunggul api

(f) rekahannya turut ditafsir & disabitkan

• Bahasa dan Sistem Tulisan- rekahan tulang oracle dorong kpd

kemunculan sistem tulisan- rekahan ini bawa idea kpd

masyarakat tmptan utk cipta tulisan

- sistem tulisan ideogram yg berbentuk simbol dan kebanyakkannya ialah gambar spt gambar kanak2/bulan/matahari/sg

- tulisan ini tlh berubah kpd yg lbih kompleks yg ada pada hari ini

Sumbangan Sumbangan Huraian

(a) Sistem Monarki gelaran raja diganti dgn maharaja

(b) Amalan Mandat Tuhan & Anak Tuhan

masih diteruskan sehingga abad ke-20

(c) Pembinaan sistem pengairan raja Shang yg prihatin tlh bina terusan spt di Szchewan utk airan kws pertanian & kawal banjir yg diteruskan olh Shih Huang Ti hingga ke barat daya

(d) Kemajuan teknologi bajak menggunakan kaedah membina batas utk penanaman

(e) Penciptaan cangkul & sabit yg menggantikan alatan yg diperbuat kayu & besi

(f) Sistem tulisan meluas dlm bidang penulisan & pencetakan

(g) Pemujaan roh nenek moyang

masih diteruskan sejak Dinasti Shang lagi

(h) X ada upacara korban upacara korban manusia diganti dgn makanan/duit kertas/perhiasan

(i) Yin dan Yang Yin (pasif) & Yang (aktif) yg saling melengkapi

(j) Feng Hsui falsafah Taoisme yg tekankan hubungan manusia dgn alam sekitar & cara hidup harmoni dgnnya

Sumbangan Sumbangan Huraian

(k) Sistem kalander mempunyai 30 hari sebulan dan 360 hari setahun

(l) Falsafah perang Sun Tzu dahulunya tentang taktik berperang tpi org skrg membacanya yg menjelaskan taktik2 perniagaan