1

Cara-Cara Mengatasi Masalah Penerapan Etnomatematik Dalam Pengajaran

Matematik Sekolah Rendah Yang Efektif di Daerah Kuala Selangor

Jamuna, Dhanaletchumy, Chandrakala dan Anthiri

Pengajian Matematik

Abstrak

Kajian ini dijalankan untuk mengenalpasti cara-cara mengatasi kesukaran

penerapan etnomatematik dalam pengajaran matematik sekolah rendah di

daerah Kuala Selangor. Seramai 20 orang guru sekolah jenis kebangsaan

dan guru sekolah kebangsaan terlibat dalam kajian ini.Sampel pula dipilih

melalui persampelan rawak berstrata manakala pendekatan yang digunakan

dalam kajian ini adalah berbentuk kuantitatif iaitu soal selidik. Kemudian,

data-data di analisis dengan menggunakan Ms Excel. Dapatan kajian

menunjukkan bahawa responden-responden menerima kaedah etnomatematik

sebagai kaedah matematik dan cara mengatasi masalah penerapan

etnoamtematik. Analisis mengikut kategori sekolah kebangsaan dan jenis

kebangsaan adalah berbeza dari segi pemilihan cara mengatasi masalah

penerapan etnomatematik dalam pengajaran yang paling efektif.

Walaubagaimanpun, didapati bahawa responden bersetuju dengan ketiga-

tiga cara mengatasi masalah penerapan etnomatematik..

Kata kunci : Etnomatematik, Ms Excel, kuantitatif

1.0 PENGENALAN

Etnomatematik ialah matematik yang mengambil kira budaya di mana matematik itu

berkembang. Menurut Maria (1999), etnomatematik merupakan kaedah untuk menjelaskan

atau memikirkan matematik dalam budaya dan mikro budaya di mana ahli-ahlinya

berhubungan antara satu sama lain dengan menggunakan komunikasi biasa. Manakala

Shaharir (2002) pula mendefinisikan etnomatematik Melayu sebagai matematik tinggalan

tamadun Melayu yang diajar, diucap, diujar, ditulis, dipakai dan dibaca dalam bahasa Melayu

dan mengikut nilai Melayu. Bagi menjelaskan tafsiran matematik Melayu pula, kupasan oleh

2

Shaharir (2001) lebih menyeluruh, iaitu Matematik yang mengikut persepsi rumpun Melayu,

termasuklah matematik yang diubahsuai kegunaan, konsep dan teorinya mengikut budaya

Melayu yang luas, termasuk cara hidup, nilai, kepercayaan, ideologi, agama dan sebagainya.

Etnomatematik ialah sesuatu yang mengkaji hubungan antara matematik dengan

budaya. Andaian yang dibuat ialah budaya mempengaruhi matematik dan begitu juga

sebaliknya. Interaksi dan saling mempengaruhi antara budaya dan matematik membentuk

etnomatematik. Dengan kata lain, etnomatematik membabitkan kajian tentang matematik

yang mengambil kira budaya dalam matematik itu tersebut terbentuk dan berkembang.

Sesetengah orang mengaitkan etnomatematik dengan cara kumpulan budaya yang berbeza

menggunakan matematik dan dengan bentuk matematik yang berubah akibat dari keadaannya

yang terkandung dalam aktiviti pembudayaan yang mempunyai tujuan lain dari melakukan

matematik secara langsung. Aktiviti tersebut termasuklah membina rumah, menganyam

tikar, membina kolam ikan, menukar wang, menimbang benda, menyukat ramuan bagi

sesuatu masakan, menyatakan masa, melukis potret dan menenun kain.

2.0 LATAR BELAKANG KAJIAN

Dalam pendidikan Matematik, etnomatematik merupakan satu kajian mengenai

perkaitan di antara matematik dan budaya. Etnomatematik juga boleh dikatakan sebagai

budaya tanpa ekspresi yang bertulis dan boleh didefinisikan sebagai matematik yang

dipraktikkan dikalangan kumpulan budaya. Ethnomatematik menyumbang ke arah

pemahaman budaya dan juga pemahaman tentang matematik serta perkaitan di antara kedua-

duanya. Secara ringkas, bidang etnomatematik menumpukan aspek sejarah dan falsafah

matematik dan dikaitkan dengan pendidikan atau pengajaran matematik mengikut budaya

sesuatu bangsa.

Dalam konteks pendidikan, etnomatematik memberi keutamaan dalam hal-hal seperti

bagaimana nilai budaya mempengaruhi pengajaran, pembelajaran dan sukatan.

Etnomatematik dalam pendidikan matematik juga mempengaruhi dinamik budaya dalam

politik dan sosial. Akhirnya, terdapat juga pengkritik yang mendakwa bahawa pendidikan

matematik di sesetengah negara terlalu menekankan etnomatematik untuk menggalakkkan

kepelbagaian budaya sementara menghabiskan masa yang terlalu singkat pada kandungan

matematik teras dan ini menyumbang kepada pembelajaran pseudosains.

3

Kurikulum adalah untuk murid-murid dan seperti yang disarankan oleh Hamilton

(2005), adalah penting murid-murid kita didahulukan. Murid-murid harus diberi peluang

untuk memilih topik, kaedah bagi mempelajari topik tersebut dan cara belajarnya sekali.

Tetapi di negara kita, kita sedia dibekalkan dengan kurikulum siap dengan kaedah dan

aktiviti-aktivitinya sekali. Murid-murid mahupun para guru terikat dengan garis panduan

yang diberikan oleh kementerian kita.

Jika kita lihat melalui matlamat pendidikan matematik itu sendiri, kita tidak dapat

melihat unsur etno dalam matematik di mana kurikulum lebih berfokus kepada sains dan

teknologi. Senario kurikulum matematik di negara kita memperlihatkan subjek matematik

dipandang sebagai satu subjek yang sangat penting. Sesungguhnya ramai yang beranggapan

bahawa pengajian matematik sebagai suatu keperluan.

Di Malaysia terdapat tiga jenis sekolah rendah iaitu Sekolah Kebangsaan, Sekolah

Jenis Kebangsaan Cina dan Sekolah Jenis Kebangsaan Tamil. Walaupun sukatan kurikulum

yang digunakan adalah sama tetapi bahasa penghantarannya berbeza. Jadi unsur-unsur

etnomatematik tidak dapat disampaikan secara sama rata kepada semua murid. Guru-guru

akan menyampaikannya mengikut budaya dan bahasa masing-masing dan ini mungkin akan

merumitkan murid untuk memahami etnomatematik yang terdapat budaya lain. Hal ini turut

disokong oleh seorang penyelidik terkenal iaitu Karen Francois (2009).

3.0 PERNYATAAN MASALAH

Walaupun terdapat beberapa ciri etnomatematik dalam pendidikan terkini, sejauh

manakah guru-guru menghubungkaitkannya dalam pengajaran mereka? Maka , timbulnya

isu-isu dari aspek guru untuk penerapan kaedah ini dalam pengajaran mereka. Isu pertama

yang dihadapi oleh para guru ialah kurangnya pengetahuan etnomatematik di kalangan

mereka. Terdapat banyak kajian yang menunjukkan bahawa pengajar di peringkat sekolah

mahupun institusi tinggi kurang berpengetahuan dalam bidang matematik dan kurikulum

yang sedia ada, Shirley (2006). Apatah lagi dengan bidang etnomatematik. Menurut

penyelidik-penyelidik terkenal seperti Francois dan Kerkhove (2009), para pengajar di

sekolah atau institusi tinggi mahupun guru pelatih yang sedang mendidik kurang memberi

perhatian terhadap nilai matematik yang merupakan akar umbi untuk pendidikan matematik.

4

Selain daripada masalah pengetahuan guru, isu lain yang timbul adalah dari segi

peluang bagi perlaksanaannya. Seperti yang kita sedia maklum, pendidikan matematik di

Malaysia adalah berdasarkan kurikulum pendidikan yang telah digubal oleh pihak

Kementerian Pendidikan Malaysia. Di dalam kurikulum tersebut telah dinyatakan matlamat

dan objektif pembelajaran. Turut dinyatakan juga adalah masa dan juga kaedah pembelajaran

yang dirasakan sesuai. Oleh yang demikian, guru tertakluk kepada kurikulum yang

disediakan. Menurut Olay dan Rosa (2006), guru tidak diberi kepercayaan atau peluang untuk

bekerja selain daripada kurikulum dan teks yang dibenarkan. Berhadapan dengan kekangan

seperti ini, guru-guru terus menggunakan kaedah-kaedah yang sedia ada dalam pengajaran

mereka. Ianya menjadi kebiasaan kepada para pengajar untuk menggunakan kaedah

tradisional untuk mengajar matematik di sekolah. Lebih-lebih lagi mereka lebih selesa

dengan penggunaan kaedah tersebut.

Terdapat murid-murid yang berpendapat bahawa matematik adalah satu perkara yang

sukar dan membosankan. Pembelajaran matematik dianggap satu beban terutamanya apabila

ia melibatkan pengiraan yang rumit dan angka semata-mata. Bagi mereka, matematik adalah

subjek yang sukar untuk menguasai dan terlalu kompleks untuk menyelesaikannya.

Kebanyakan pengiraan matematik memerlukan formula-formula yang kompleks untuk

menyelesaikannya. Disebabkan formula yang kompleks ini, murid gagal dalam

menyelesaikan soalan matematik. Secara tidak langsung, minat mereka terhadap subjek

matematik semakin kurang dan lemah.

Tahap kefahaman dan pencapaian murid di sekolah dalam penguasaan kemahiran

matematik masih lagi rendah dan ini bergantung kepada kaedah dan pendekatan yang

diamalkan oleh guru. Menurut MarzitaPuteh (2002), ramai di antara murid yang ditemubual

meluahkan bahawa formula dan kaedah yang dipelajari dan perlu digunakan di dalam

pengiraan selalunya menyebabkan kekeliruan.

Dalam kajian ini nanti, cara-cara mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik

dalam pengajaran matematik sekolah rendah di daerah Kuala Selangor akan dikaji dan

dianalisis untuk mengenalpastipandangan guru mengenai kaedah etnomatematik dan cara

mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik yang paling efektif.

5

4.0 OBJEKTIF KAJIAN

Secara khususnya, kajian ini diharapkan akan dapat:

a) Mengenalpasti penerimaan kaedah etnomatematik dan cara mengatasi penerapan

etnomatematik.

b) Mengenalpasti cara mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik yang paling

efektif

5.0 PERSOALAN KAJIAN

Berdasarkan kajian di atas, kajian ini akan menjawab soalan-soalan berikut :

a) Bagaimanakah penerimaan kaedah etnomatematik dan cara mengatasi kesukaran

penerapan etnomatematik?

b) Apakah cara mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik yang paling efektif?

6.0 SKOP KAJIAN

Kajian ini dijalankan ke atas guru sekolah kebangsaan dan sekolah jenis kebangsaan di

daerah Kuala Selangor.

7.0 BATASAN KAJIAN

Kajian ini terbatas kepada perkara-perkara yang berikut :

a) Kajian ini melibatkan 20 orang guru, Sekolah Kebangsaan dan Sekolah Jenis

Kebangsaan yang dipilih secara rawak di daerah Kuala Selangor.

b) Kajian ini bertujuan untuk mengenal pasti cara mengatasi kesukaran penerapan

etnomatematik dalam pengajaran matematik sekolah rendah di daerah Kuala Selangor

6

8.0 REKA BENTUK KAJIAN

Pendekatan kaedah yang digunakan dalam kajian ini adalah berbentuk kuantitatif di

mana soal selidik digunakan untuk mengkaji penerimaan kaedah etnomatematik dan cara

mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik yang efektif di sekolah rendah. Bentuk kajian

ini dipilih kerana pengkaji mudah mengumpulkan maklumat serta dapat menumpukan lebih

perhatian terhadap kajian yang dilakukan. Pengkaji telah membuat rujukan di perpustakaan

awam, melayari internet dan mengedarkan soal selidik di sekolah.

9.0 SAMPEL KAJIAN

Populasi bagi kajian ini adalah guru-guru yang mengajar mata pelajaran matematik di

sekolah rendah daerah Kuala Selangor, Selangor. Dalam pemilihan sampel kajian, kaedah

pensampelan rawak berstrata mengikut kadar dipilih kerana tempoh kajian adalah pendek

dan ahli sampel dipilih mengikut peratus guru yang mengajar matematik di sekolah. Melalui

kaedah ini, dua jenis sekolah dipilih iaitu sekolah kebangsaan dan sekolah jenis kebangsaan.

Untuk mewakili Sekolah Kebangsaan di Daerah Kuala Selangor, Sekolah Kebangsaan Sultan

Abdul Aziz dan Sekolah Kebangsaan Tanjung Keramat dipilih manakala untuk mewakili

sekolah Jenis Kebangsaan, Sekolah Jenis Kebangsaan Tamil Bukit Rotan Baru, Sekolah Jenis

Kebangsaan Tamil Vageesar, Sekolah Jenis Kebangsaan Cina Pui Chi dan Sekolah Jenis

Kebangsaan Cina Aik Thee dipilih. Setelah sekolah-sekolah dipilih sebagai lokasi untuk

kajian, pemilihan sampel secara rawak dilakukan.

Sampel yang diambil untuk kajian ini ialah seramai 4 orang masing-masing dari

Sekolah Kebangsaan dan 3 orang masing-masing dari sekolah jenis kebangsaan. Sejumlah 20

responden diberikan soal selidik untuk kajian ini. Hal ini adalah disebabkan tempoh untuk

melaksanakan kajian ini adalah pendek. Rasional pemilihan sampel kajian di kalangan guru

sekolah rendah adalah kerana tahap tersebut adalah tahap permulaan pelajar mencorakkan

hala tuju masa depan mereka. Maka guru-guru di tahap inilah yang perlu menggunakan

pelbagai kaedah pengajaran supaya pelajar dapat mempelajari matematik dengan penuh

keseronokan dan mengukuhkan pengetahuan asas matematik mereka. Walaupun semua guru

matematik sedaya upaya mengajar mata pelajaran tersebut, sebagai langkah pertama, kajian

ini dijalankan ke atas guru sekolah rendah supaya pengkaji boleh mengetahui penerimaan

7

kaedah etnomatematik di kalangan guru dan cara mengatasi paling efektif untuk kesukaran

penerapan etnomatematik dalam pengajaran matematik.

10.0 INSTRUMEN KAJIAN

Satu instrumen kajian telah digunakan dalam kajian ini. Ia merupakan borang soal

selidik yang terdiri daripada soalan berkenaan kajian .Tuckman(1994), menyatakan bahawa

soal selidik digunakan oleh para penyelidik untuk menukarkan maklumat yang diperoleh dari

subjek kepada bentuk data. Soal selidik yang digunakan dalam kajian ini, terdiri daripada

tiga bahagian iaitu Bahagia A, Bahagian B dan Bahagian C. Bahagian A terdiri daripada 3

soalan deskriptif iaitu mengenai latar belakang guru . Bahagian B pula terdiri daripada 5

soalan berkaitan dengan penerimaan kaedah etnomatematik dan cara mengatasi kesukaran

penerapan etnomatematik manakala Bahagian C pula terdiri daripada tiga sub-bahagian

tentang cara mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik di mana setiap sub bahagian

terdiri daripada lima soalan. Soalan-soalan yang disediakan dalam soal selidik adalah jenis

soalan tertutup.

Di akhir kajian, penerimaan kaedah etnomatematik dan cara mengatasi kesukaran

penerapan etnomatematik yang paling efektif dikenal pasti serta perbandingan cara mengatasi

yang efektif di antara sekolah kebangsaan dan sekolah jenis kebangsaan telah dibuat.

11.0 KAJIAN RINTIS

Sebelum kajian sebenar dijalankan, kajian rintis telah dilakukan terlebih dahulu untuk

mengetahui kesahan dan kebolehpercayaan soal selidik yang dibina. Kajian rintis tersebut

telah dilakukan ke atas 5 orang responden yang terdiri daripada guru matematik Sekolah

Kebangsaan Assam Jawa. Menurut AziziYahya et. al (2007), bagi setiap instrumen soal

selidik yang dibentuk, penyelidik perlulah menjalankan kajian rintis. Ia bertujuan mengukur

kesahan soalan soal selidik dan juga melatih penyelidik mentadbir instrumen yang dibentuk

itu. Data yang diperoleh daripada kajian rintis itu dianalisis dengan menggunakan perisian

Statistic Package For The Social Science (SPSS). Hasil daripada kajian rintis yang dijalankan

itu, didapati nilai Alpha yang diperolehi adalah 0.85. Menurut MohdSalleh dan Zaidatun

(2001), nilai pekali Alpha yang melebihi 0.6 menunjukkan instrumen kajian mempunyai nilai

8

kebolehpercayaan yang tinggi dan boleh digunakan untuk kajian sebenar. Oleh itu, soalan

soal selidik tersebut digunakan untuk kajian sebenar.

12.0 ANALISIS DATA

Bahagian A : Latar Belakang

Carta 1: Bilangan Responden Mengikut Jantina

Carta 2: Bilangan Responden Mengikut Kategori Sekolah

0 5 10 15

Perempuan

Lelaki

Bilangan Responden

Jan

tin

a

Bilangan Responden Mengikut Jantina

0

2

4

6

8

10

12

14

Sekolah Kebangsaan Sekolah Jenis Kebangsaan

Bila

nga

n R

esp

on

de

n

Kategori Sekolah

Bilangan Responden Mengikut Kategori Sekolah

9

Carta 3: Peratus Responden Mengikut Tahun Mengajar

Carta 1 menunjukkan bilangan responden mengikut jantina. Didapati seramai 14

responden daripada keseluruhan adalah guru perempuan manakala seramai 6 responden

adalah daripada golongan lelaki. Carta 2 pula menunjukkan bilangan responden mengikut

kategori sekolah. Kebanyakan responden adalah dari sekolah jenis kebangsaan iaitu seramai

12 responden manakala selebihnya adalah dari sekolah kebangsaan. Hal ini adalah

disebabkan sekolah jenis kebangsaan dibahagikan kepada dua aliran iaitu sekolah jenis

kebangsaan Tami dan Cina. Carta 3 menunjukkan peratus responden mengikut tahun

mengajar di sekolah. Didapati kebanyakan responden mengajar tahun 1, 4 dan5 iaitu 20 %

masing-masing. Responden yang mengajar tahun 2 dan 6 pula adalah sebanyak 15 % masing-

masing. Peratus responden yang mengajar tahun 3 ialah sebanyak 10 % daripada keseluruhan

sahaja. Walaupun terdapat perbezaan peratus di antara bilangan responden yang mengajar

tahun 1 hingga 6 tetapi perbezaan di antara peratus responden dari setiap tahun sedikit

sahaja.

Tahun 120%

Tahun 215%

Tahun 310%

Tahun 420%

Tahun 520%

Tahun 615%

Peratus Responden Mengikut tahun Mengajar di Sekolah

10

Bahagian B : Penerimaan Kaedah Etnomatematik dan Cara Mengatasi Penerapan

Etnomatematik.

Jadual 1: Penerimaan Guru Terhadap Kaedah Etnomatematik dan Cara Mengatasi

Kesukaran Penerapan Etnomatematik Mengikut Kategori Sekolah

Item Kategori

Sekolah

Sangat

Tidak

Setuju

Tidak

Setuju

Tidak

Pasti Setuju

Sangat

Setuju Min

f % f % f % f % f %

1 SK 0 0.0 1 13.0 1 13.0 2 26.0 4 48.0 4.13

SJK 0 0.0 1 8.3 1 8.3 4 33.4 6 50.0 4.25

2 SK 0 0.0 0 0.0 1 13.0 2 26.0 5 61.0 4.5

SJK 0 0.0 2 16.7 1 8.3 5 41.7 4 33.4 3.92

3 SK 1 13.0 1 13.0 0 0.0 4 33.4 2 26.0 3.62

SJK 0 0.0 1 8.3 1 8.3 6 50.0 4 33.4 4.08

4 SK 0 0.0 0 0.0 1 13.0 4 33.4 3 39.0 4.25

SJK 0 0.0 0 0.0 1 8.3 5 41.7 6 50.0 4.42

5 SK 0 0.0 0 0.0 1 13.0 2 26.0 5 61.0 4.5

SJK 0 0.0 0 0.0 1 8.3 6 50.0 5 41.7 4.33

Purata

peratus

dan min

SK 2.5 5.0 10.0 35.0 47.5 4.2

SJK 0.0 6.7 8.3 43.3 41.7 4.2

Jadual 1 menunjukkan data analisis kekerapan, peratusan dan min responden

berkenaan penerimaan guru terhadap kaedah etnomatematik dan cara-cara mengatasi

kesukaran penerapan etnomatematik mengikut kategori sekolah. Berdasarkan jadual tersebut,

didapati bahawa purata min bagi persoalan kajian yang pertama ialah 4.2 untuk kedua-dua

kategori sekolah. Nilai min tertinggi dicatat oleh item 2 dan 5 iaitu 4.5 bagi kategori sekolah

kebangsaan manakala item 4 iaitu 4.42 bagi kategori sekolah jenis kebangsaan.

Purata peratus responden bersetuju dengan persoalan kajian pertama ialah 82.5 % bagi

kategori Sekolah Kebangsaan dan 85 % peratus bagi kategori Sekolah Jenis Kebangsaan.

Walau bagaimanapun, didapati item 3 iaitu „Saya berpendapat masalah penerapan kaedah ini

boleh diatasi jika murid-murid mampu mengatasi masalah ‟math anxiety‟ ‟ mencatat nilai

min sebanyak 3.62 untuk kategori sekolah kebangsaan dan item 2 iaitu ”Saya berpendapat

kaedah ini sesuai digunakan dalam pengajaran harian saya” mencatat nilai min sebanyak 3.92

untuk kategori sekolah jenis kebangsaan. Walaupun nilai min adalah kurang daripada 4 tetapi

nilai-nilai tersebut adalah hampir kepada skor 4(setuju).

11

Bahagian C: Cara Mengatasi Kesukaran Penerapan Etnomatematik

Jadual 2 (i): Kategori Sekolah Kebangsaan

Mengatasi Masalah “Maths Anxiety” di kalangan murid

Item

Sangat

Tidak

Setuju

Tidak

Setuju

Tidak

Pasti Setuju

Sangat

Setuju Min

f % f % f % f % f %

6 0 0.0 0 0.0 0 0.0 5 62.5 3 37.5 4.38

7 1 12.5 0 0.0 1 12.5 3 37.5 3 37.5 3.88

8 0 0.0 0 0.0 0 0.0 6 75.0 2 25.0 4.25

9 0 0.0 1 12.5 1 12.5 2 25.0 4 50.0 4.13

10 0 0.0 0 0.0 0 0.0 4 50.0 4 50.0 4.50

Purata

peratus

dan min

2.5 2.5 5.0 50.0 40.0 4.23

Jadual 2 (ii) : Kategori Sekolah Jenis Kebangsaan

Mengatasi Masalah “Maths Anxiety” di kalangan murid

Item

Sangat

Tidak

Setuju

Tidak

Setuju Tidak Pasti Setuju

Sangat

Setuju Min

f % f % f % f % f %

6 0 0.0 0 0.0 0 0.0 7 58.3 5 41.7 4.42

7 0 0.0 1 8.3 1 8.3 6 50.0 4 33.3 4.08

8 0 0.0 0 0.0 0 0.0 7 58.3 5 41.7 4.42

9 0 0.0 0 0.0 0 0.0 4 33.3 8 66.7 4.67

10 0 0.0 0 0.0 0 0.0 4 33.3 8 66.7 4.67

Purata

peratus

dan min

0.0 1.7 1.7 46.7 50.0 4.45

Jadual 2 (i) dan (ii) menunjukkan cara mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik

dalam pengajaran matematik; mengatasi masalah maths anxiety‟ di kalangan murid mengikut

kategori sekolah. Daripada jadual 2(i), item 10 iaitu „Saya akan memastikan murid-murid

seronok mempelajari matematik melalui kaedah etnomatematik‟ yang mempunyai nilai min

yang tertinggi bagi kategori sekolah kebangsaan manakala dari jadual 2(ii), item ke 9 (Saya

akan mengurangkan latihan yang membebankan murid-murid.) dan 10 (Saya akan

memastikan murid-murid seronok mempelajari matematik melalui kaedah etnomatematik)

12

mempunyai nilai min yang tertinggi dan sama iaitu 4.67. Walaupun nilai min tertinggi adalah

berbeza, tetapi kedua-dua kategori sekolah memilih item ke 10 sebagai item yang paling

disetujui di kalangan responden. Peratus responden bersetuju dengan cara mengatasi masalah

maths anxiety untuk mengatasi masalah kesukaran penerapan etnomatematik adalah tinggi

iaitu 96.7 % bagi kategori sekolah jenis kebangsaan manakala 90 % bagi kategori sekolah

kebangsaan. Purata min juga adalah tinggi iaitu 4.45 bagi kategori sekolah jenis kebangsaan

dan 4.23 bagi kategori sekolah kebangsaan yang merupakan nilai dalam lingkungan sangat

setuju. Selain itu, nilai min bagi kesemua item dalam bahagian ini adalah tinggi iaitu melebihi

nilai 4 kecuali satu item bagi kategori sekolah kebangsaan iaitu 3.88.

Jadual 3 (i) Kategori Sekolah Kebangsaan :

Memperluaskan pengetahuan etnomatematik

Item

Sangat

Tidak

Setuju

Tidak

Setuju

Tidak

Pasti Setuju

Sangat

Setuju Min

f % f % f % f % f %

11 0 0.0 0 0.0 0 0.0 6 75.0 2 25.0 4.25

12 0 0.0 0 0.0 1 12.5 3 37.5 4 50.0 4.38

13 0 0.0 0 0.0 0 0.0 2 25.0 6 75.0 4.75

14 0 0.0 0 0.0 0 0.0 3 37.5 5 62.5 4.63

15 0 0.0 0 0.0 0 0.0 4 50.0 4 50.0 4.50

Purata

peratus

dan min

0.0 0.0 2.5 45.0 52.5 4.50

Jadual 3 (ii) Kategori Sekolah Jenis Kebangsaan :

Memperluaskan pengetahuan etnomatematik

Item

Sangat

Tidak

Setuju

Tidak

Setuju Tidak Pasti Setuju

Sangat

Setuju Min

f % f % f % f % f %

11 2 16.7 0 0.0 0 0.0 4 33.3 6 50.0 4.00

12 0 0.0 0 0.0 0 0.0 6 50.0 6 50.0 4.50

13 0 0.0 0 0.0 1 8.3 5 41.7 6 50.0 4.42

14 0 0.0 0 0.0 1 8.3 3 25.0 8 66.7 4.58

15 0 0.0 0 0.0 0 0.0 7 58.3 5 41.7 4.42

Purata

peratus

dan min

3.3 0.0 3.3 41.7 51.7 4.38

13

Jadual 3 (i) dan (ii) menunjukkan cara mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik

dalam pengajaran matematik; guru memperluaskan pengetahuan etnomatematik mengikut

kategori sekolah. Jadual 3 (i) menunjukkan nilai purata min yang lebih tinggi iaitu 4.5

berbanding dengan jadual 3 (ii) iaitu 4.38. Selain itu, peratus responden bersetuju dengan

cara mengatasi ini adalah tinggi untuk kedua-dua kategori sekolah iaitu 97.5 % bagi sekolah

kebangsaan dan 93.4 % bagi kategori sekolah jenis kebangsaan. Item yang mencatat nilai min

tertinggi ialah item ke 13 (Saya ingin memperluaskan pengetahuan saya dalam bidang

etnomatematik) bagi kategori sekolah kebangsaan dan item ke14 (Saya rela menghadiri

kursus berkaitan dengan etnomatematik.) bagi kategori sekolah jenis kebangsaan. Cara

mengatasi melalui memperluaskan pengetahuan etnomatematik juga sangat disetujui oleh

responden dari kategori sekolah kebangsaan dan sekolah jenis kebangsaan.

Jadual 4 (i) Kategori Sekolah Kebangsaan :

Menggabungjalinkan etnomatematik dengan kurikulum sedia ada

Item

Sangat

Tidak

Setuju

Tidak

Setuju

Tidak

Pasti Setuju

Sangat

Setuju Min

f % f % f % f % f %

16 0 0.0 0 0.0 1 12.5 4 50.0 3 37.5 4.25

17 0 0.0 0 0.0 1 12.5 4 50.0 3 37.5 4.25

18 0 0.0 0 0.0 1 12.5 4 50.0 3 37.5 4.25

19 0 0.0 0 0.0 1 12.5 4 50.0 3 37.5 4.25

20 0 0.0 0 0.0 0 0.0 4 50.0 4 50.0 4.50

Purata

peratus

dan min

0.0 0.0 10.0 50.0 40.0 4.3

Jadual 4 (ii) Kategori Sekolah Jenis Kebangsaan :

Menggabungjalinkan etnomatematik dengan kurikulum sedia ada

nItem

Sangat

Tidak

Setuju

Tidak

Setuju Tidak Pasti Setuju

Sangat

Setuju Min

f % f % f % f % f %

16 0 0.0 0 0.0 2 16.7 7 58.3 3 25.0 4.08

17 0 0.0 1 8.3 0 0.0 6 50.0 5 41.7 4.25

18 0 0.0 0 0.0 1 8.3 5 41.7 6 50.0 4.42

19 0 0.0 0 0.0 0 0.0 3 25.0 9 75.0 4.75

20 0 0.0 0 0.0 2 16.7 5 41.7 5 41.7 4.25

Purata

peratus dan

min

0.0 1.7 8.3 43.3 46.7 4.35

14

Jadual 4 (i) dan (iii) pula menunjukkan cara mengatasi masalah kesukaran penerapan

etnomatematik dalam pengajaran matematik melalui penggabungjalinan etnomatematik

dengan kurikulum sedia ada mengikut kategori sekolah. Peratus responden bersetuju dengan

bahagian ini ialah 90% bagi kedua-dua kategori sekolah. Purata nilai min juga adalah lebih

kurang iaitu 4.3 bagi kategori sekolah kebangsaan dan 4.35 bagi kategori sekolah jenis

kebangsaan. Item yang mencatat nilai paling tinggi ialah item ke 20 (Saya mampu

menggabungjalinkan etnomatematik dengan kurikulum sedia ada untuk topik-topik tertentu

dalam matematik.) iaitu 4.5 bagi kategori sekolah kebangsaan dan item ke 19 (Saya tidak

mengalami kesukaran dalam penyediaan bahan bantu mengajar yang bersesuaian dengan

kaedah etnomatematik.) iaitu 4.75 bagi kategori sekolah jenis kebangsaan. Justeru,

kebanyakan responden berasa penggabungjalinan etnomatematik juga mampu mengatasi

masalah penerapan etnomatematik.

13.0 PERBINCANGAN

Secara keseluruhannya, kebanyakan responden daripada kedua-dua kategori

menerima kaedah etnomatematik sebagai kaedah matematik yang sesuai digunakan dalam

pengajaran mereka Selain itu, responden-responden juga menerima ketiga-tiga cara untuk

mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik dan bersetuku mempraktikkan di negara

kita.Ini menunjukkan masalah pembelajaran matematik di kalangan pelajar juga boleh diatasi

melalui kaedah etnomatematikterutamanya apabila „math anxiety‟dapat diatasi. Bukan itu

sahaja, pengetahuan yang luas mengenai etnomatematik di kalangan guru mampu

menggalakkan mereka menghubungkaitkan etnomatematik dalam pengajaran harian mereka.

Daripada hasil analisis tentang cara mengatasi masalah penerapan etnomatematik

dalam pengajaran matematik didapati bahawa responden daripada kedua-dua kategori

bersetuju bahawa ketiga-tiga cara mengatasi kesukaran penerapan etnomatematik mampu

membawa perubahan dalam sistem pendidikan negara kita. Responden dari kategori sekolah

kebangsaan berpendapat keutamaan perlu diberi kepada cara mengatasi masalah yang kedua

iaitu guru perlu memperluaskan pengetahuan etnomatematik mereka manakala responden

dari kategori sekolah jenis kebangsaan memilih cara mengatasi masalah yang pertama iaitu

mengatasi masalah „maths anxiety‟ di kalangan murid-murid sebagai cara yang paling efektif

untuk penerapan etnomatematik.

15

14.0 KESIMPULAN

Kesimpulannya ialah guru-guru bersetuju dengan kaedah etnomatematik yang mampu

membawa perubahan dalam sistem pendidikan di negara kita. Malah mereka berpendapat

bahawa isu-isu yang timbul di negara kita berkenaan penerapan etnomatematik dalam

pengajaran mampu diatasi jika guru berfikiran positif dan sentiasa memperluaskan

pengetahuan mereka dalam bidang etnomatematik serta mencuba sesuatu yang baru di dalam

bilik darjah . Gurulah yang berperanan untuk mengatasi masalah „maths anxiety‟ di kalangan

murid-murid supaya murid-murid lebih seronok mempelajari matematik. Kaedah

etnomatematik sememangnya mampu memberangsangkan murid-murid mempelajari

matematik melalui pengalaman dan warisan mereka.

16

SENARAI RUJUKAN

Katsap, A. & Silverman, F. L. (2008). A Case Study of the Role of Ethnomathematics among

Teacher Education Students from Highly Diverse Cultural Backgrounds. Journal

ofMathematics and Culture, v3(1). Diambil pada 10 November 2013 daripada

http://www.google.com.my/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CFcQ

Orey, D. C. & Rosa, M. (2006). Ethnomathematics: Cultural Assertions and Challenges

Towards Pedagogical Action. Diambil pada 24 Oktober, 2013 daripada

http://ufop.academia.edu/DanielOrey/Papers/299448/Ethnomathematics_Cultural_Assertions

_and_Challenges_Towards_Pedagogical_Action

Karen Francois &Kerkhove.(2010)Ethnomathematics and the philosophy ofmathematics

(education).Diambil pada 21 Oktober 2013 daripada

http://www.lib.uni-bonn.de/PhiMSAMP/Data/Book/PhiMSAMP-

bk_FrancoisVanKerkhove.pdf

Nancy Ng.(2013). Hubungan Tingkah Laku Pengajaran Efektif Dan Kualiti Etika Terhadap

Profesion Keguruan Dalam Kalangan Guru Matematik Di Daerah Beluran, Sabah. Diambil

pada 10 November 2013 daripada http://ums.academia.edu/NancyNgYutKuanNg

Abdul Kalamudinsah A.K, Rusmiza R, Noraini M.S, NurulAziyan A.A.(2012). Diskusi Isu

Semasa dalam pendidikan matematik. Diambil pada 20 Oktober 2013 daripada

http://diskusimatematik.blogspot.com/2012/05/pembentangan-isu-12-etno-matematik.html

Karen Francois.(2009).The Role Of Ethnomathematics Within Mathematics Education.

Diambil pada 20 Oktober 2013 di

http://ife.ens-lyon.fr/publications/edition-electronique/cerme6/wg8-08-francois.pdf

Helene Smuts.(2009). Africa meets Africa Project: Making a living through the Mathematics

of Zulu Design. Diambil pada 10 November 2013 dari

http://www.africameetsafrica.co.za/makingaliving.html

Tuckman (1994). Dalam Wan Norain Binti Wan Mamat @ Wan Ali (2007). Pandangan

Guru Terhadap Latihan Pengajaran dan Pembelajaran Matematik Dalam Bahasa Inggeris.

Universiti Teknologi Malaysia : Tesis Sarjana Muda.

Widad Othman ( 1998 ). “Kaedah Mengajar Lukisan Kejuruteraan”

17

LAMPIRAN

Borang Kaji Selidik

Cara-Cara Mengatasi Masalah Penerapan Etnomatematik dalam Pengajaran

Matematik Sekolah Rendah di Daerah Kuala Selangor.

Assalamualaikum/Salam sejahtera,

Soal selidik ini dibentuk untuk mendapatkan cara mengatasi kesukaran penerapan

etnomatematikyang efektif di kalangan guru sekolah rendah.

Diharapkan anda menjawab semua soalan dengan ikhlas bagi membantu kumpulan

penyelidik untuk mencadangkan penambahbaikan dalam perlaksanaan ini.

Segala maklumbalas yang diberikan akan diRAHSIAKAN.

Kerjasama anda melengkapkan soal selidik iniadalah amat dihargai.

Bahagian A: Latar Belakang

Bagi setiap item, sila tandakan (x) atau isi tempat kosong pada ruangan yang berkaitan.

1. Jantina

[ ] Lelaki [ ] Perempuan

2. Kategori sekolah tempat berkhidmat:

[ ] Sekolah Kebangsaan

[ ] Sekolah Jenis Kebangsaan

5. Tahun anda mengajar Matematik

[ ] Tahun 1 [ ] Tahun 4

[ ] Tahun 2 [ ] Tahun 5

[ ] Tahun 3 [ ] Tahun 6

18

Bagi setiap item, sila bulatkan untuk menyatakan pendapat anda mengikut skala yang

diberikan.

Bahagian B : Penerimaan Kaedah Etnomatematik dan Cara Mengatasi Penerapan

Etnomatematik.

No Perkara San

ga

t

tid

ak s

etu

ju

Tid

ak

setu

ju

Tid

ak p

asti

Setu

ju

San

ga

t

setu

ju

1 2 3 4 5

1 Saya menerima kaedah etnomatematik sebagai kaedah

pengajaran matematik . 1 2 3 4 5

2 Saya berpendapat kaedah ini sesuai digunakan dalam

pengajaran harian saya. 1 2 3 4 5

3 Saya berpendapat masalah penerapan kaedah ini boleh diatasi

jika murid-murid mampu mengatasi masalah ’math anxiety’. 1 2 3 4 5

4

Saya berpendapat masalah penerapan kaedah ini boleh diatasi

jika guru memperluaskan pengetahuan dalam bidang

etnomatematik.

1 2 3 4 5

5 Saya berpendapat masalah penerapan kaedah ini boleh diatasi

jika kaedah ini digabungjalinkan dalam kurikulum sedia ada.

1 2 3 4 5

Bahagian C: Cara Mengatasi Kesukaran Penerapan Etnomatematik

No Perkara San

ga

t

tid

ak s

etu

ju

Tid

ak

setu

ju

Tid

ak p

asti

Setu

ju

San

ga

t

setu

ju

1 2 3 4 5

i) Mengatasi masalah ’maths anxiety’ di kalangan murid-murid

6 Saya menggunakan pelbagai kaedah dalam pengajaran

matematik. 1 2 3 4 5

19

7 Saya menitikberatkan pengajaran melalui pengalaman sendiri. 1 2 3 4 5

8 Saya akan menghubungkaitkan aktiviti harian murid-murid

dalam pengajaran. 1 2 3 4 5

9 Saya akan mengurangkan latihan yang membebankan murid-

murid. 1 2 3 4 5

10 Saya akan memastikan murid-murid seronok mempelajari

matematik melalui kaedah etnomatematik.

1 2 3 4 5

ii) Memperluaskan pengetahuan etnomatematik

11 Saya ingin mengetahui makna dan istilah sebenar

etnomatematik. 1 2 3 4 5

12 Saya ingin tahu kepentingan etnomatematik dalam pengajaran

matematik. 1 2 3 4 5

13 Saya ingin memperluaskan pengetahuan saya dalam bidang

etnomatematik 1 2 3 4 5

14 Saya rela menghadiri kursus berkaitan denganetnomatematik. 1 2 3 4 5

15

Saya akan memikirkan perhubungan di antara teori-teori dan

etnomatematik. 1 2 3 4 5

iii) Menggabungjalinkan etnomatematik dengan kurikulum sedia ada

16 Saya tidak menghadapi masalah untuk merancang aktiviti yang

boleh menerapkan nilai budaya dalam pengajaran. 1 2 3 4 5

17 Saya akan menjalankan aktiviti yang boleh menerapkan nilai

kepelbagaian budaya. 1 2 3 4 5

18

Saya mendapat galakan daripada pihak pentadbiran sekolah

untuk menerapkan etnomatematik dalam pengajaran saya. 1 2 3 4 5

20

19

Saya tidak mengalami kesukaran dalam penyediaan bahan

bantu mengajar yang bersesuaian dengan kaedah

etnomatematik.

1 2 3 4 5

20 Saya mampu menggabungjalinkan etnomatematik dengan

kurikulum sedia ada untuk topik-topik tertentu dalam matematik. 1 2 3 4 5

~ ~ ~ T E R I M A K A S I H ~ ~ ~