Ahli kumpulan : Sharrence Aweng Ragina Zamzatul Carlisa Ridin

Bab 4 laras bahasa

konsep

KONSEP LARAS BAHASA

Laras bahasa bermaksud gaya atau cara penggunaan sesuatu bahasa.

Ure & Ellis (1997) menganggap laras sebagai “jenis-jenis bahasa yang digunakan mengikut situasi-situasi yang berlainan”.

Halliday (1968), mendefinisikan laras bahasa sebagai variasi bahasa yang berbeza mengikut fungsi.

Laras bahasa merupakan konvensi sosial.

Sesuatu laras tertentu digunakan untuk keadaan atau situasi tertentu.

Jumlah laras seseorang menggambarkan keseluruhan pengalaman bahasanya dan peranan yang dimainkan olehnya dalam masyarakat.

Jenis & ciri-ciri laras bahasa

Ciri-ciri keperihalan

Situasi luaran

Situasi persekita

ran

Cara penyamp

aian

Hubungan sosial dan peribadi antara

pengguna bahasa

Bahan yang

diperkatakan

Fungsi-fungsi sosial

perlakuan bahasa.

Situasi luaran • Latar belakang sosial dan kebudayaan

sesuatu masyarakat bahasa.

• Contohnya:

- huraian tentang laras bahasa Melayu lama hendaklah dikaitkan dengan situasi istana dan tradisi sastera lisan

Situasi persekitaran• Aspek-aspek yang terlibat secara langsung dalam

penggunaan bahasa.

• Aspek-aspek ini menghasilkan laras bahasa yang berbeza-beza.

• Empat faktor situasi persekitaran yg ketara :

- cara penyampaian

- hubungan sosial dan peribahasa antara pengguna bahasa

- bahan yg diperkatakan

- fungsi-fungsi sosial perlakuan bahasa.

Cara penyampaian • Merujuk kepada bentuk perhubungan

yang digunakan termasuk jenis bahasa, peserta-peserta yang terlibat dan jangka masa yang diambil.

• Bahasa lisan berlainan daripada bahasa tulisan.

Hubungan sosial dan peribadi pengguna bahasa • Terbahagi kepada 2 : bersifat

peribadi dan tidak bersifat peribadi.

• Bersifat peribadi : antara individu dengan individu sebagai anggota masyarakat

• Tidak bersifat peribadi : hubungan yang jauh jaraknya

Bahan yang diperkatakan • Menentukan jenis atau laras bahasa

yang digunakan

• Meliputi perkara-perkara biasa dalam kehidupan sehari-hari

Fungsi-fungsi sosial perlakuan bahasa

• Bahasa ialah bahagian utama daripada perlakuan sosial.

• Diperlukan untuk berhubung dan untuk menyampaikan fikiran dan perasaan.

• Perbezaan laras bahasa ditentukan oleh faktor :• Rasmi atau tidak rasmi sesuatu

peristiwa penggunaan bahasa• Isi atau kandungan • Hubungan antara individu yang

terlibat.

CIRI-CIRI LINGUISTIK

Aspek Ayat.

Ciri-Ciri Linguistik

Aspek Bunyi.

Ayat aktif dan Ayat pasif

Sunsunan bahagian dalam ayat.

Kepanjangan ayat

Aspek Perkataan.

Perkataan khusus

Unsur kolokasi

Perkataan pinjaman

ASPEK BUNYI

Tujuan: membezakan satu laras dengan laras yang lain, terutama laras berbentuk lisan.

Dalam pengucapan : nada suara turun amat ketara dalam laras

Kita menggunakan cara tertentu, melalui nada suara dan corak pengungkapan.

Aspek lain yang mendapat tekanan sewaktu menyampaikan kuliah atau tatkala memberi khutbah Jumaat di masjid.

ASPEK PERKATAAN

PERKATAAN KHUSUS• Satu ciri yang jelas membezakan laras ialah

perkataan-perkataan atau kosa kata yang digunakan.

UNSUR KOLOKASI• Kehadiran dua atau lebih yang masing-masing

merupakan perkataan tersendiri,tetapi lazimnya dikaitkan antara satu sama lain.

PERKATAAN PINJAMAN• Perbezaan antara laras juga dapat dikesan

melalui kata-kata pinjaman yang digunakan dalam ayat.

Pasif

Aktif

ASPEK AYAT

• Perbezaan antara ayat terletak pada penekanan yang diberikan, dan ini membawa perbezaan pada laras.

Pemburu itu telah menembak rusa jantan.

Rusa jantan ditembak oleh pemburu itu.

Rusa jantan telah ditembak.

a)

b)

c)

Digambarkan melalui pilihan antara ayat aktif dan ayat pasif.

Sebagai contoh, ayat pasif digunakan dalam laporan.

Aspek Keformalan.

Kajian itu telah dijalankan selama enam bulan. Salah satu dapatan kajian tersubut ialah gejala itu dapat diselesaikan dalam masa

yang singkat.

Contoh penekanan yang berbeza-beza hasil daripada perubahan kedudukan bahagian-bahagian dalam ayat.

Susunan Bahagian dalam Ayat

• Mereka ke Melaka minggu lalu.a

• Minggu lalu mereka ke Melaka.b

• Ke Melaka, mereka minggu lalu.c

Kepanjangan Ayat.Kata sahibul hikayat, maka tersebutlah

perkataan Kampar, Maharaja Jaya namanya, Pekan Tua nama negerinya, asalnya daripada Maharaja Minangkabau; tiada ia menyembah

ke Melaka.Fasal yang kesebelas, pada menyatakan

hukum mencuri. Masuk ia ke dalamkampung orang itu, maka tahu yang empunya kampung

itu, maka ditikamnya mati atau diturutnya antara dua kampung, maka bertemu,

dibunuhnya mati; tiadalah lagi salahnya yang membunuh iu.

Kerajaan disarankan untuk menubuhkan Kelab Perpaduan di semua sekolah tahun

depan, dalam usaha merapatkan hubungan antara pelbagai kaum dalam kalangan pelajar yang bakal menjadi

pemimpin negara.Dasar Ekonomi Baru (DEB) yang

diperkenalkan oleh kerajaan dengan matlamat untuk menyusun semula

masyarakat dan membasmi kemiskinan serta meningkatkan penglibatan

bumiputera dalam bidang perniagaan masih belum dapat dicapai sepenuhnya.

Ayat-ayat panjang

LARAS SAINSCIRI-CIRI

merupakan laras ilmiah

Berbahasa moden

Bersifat formal & menindakkan bahasa basahan

Mempunyai sifat intelektual, saintifik, & bersifat objektif serta berdasarkan kajian dan fakta.

Terdapat istilah pinjaman

Banyak penggunaan kata nama dan ragam ayat pasif

Dibahagikan kepada sub bidang seperti laras fizik, kimia, biologi dan teknologi

Contoh JE (Japanese Encephalitis) ialah

sejenis penyakit yang disebabkan oleh virus yang disebarkan melalui

gigitan naymuk culex. Virus ini menyerang sistem saraf pusat.

Beberapa spesies culex yang dikenali sebagai vektor kepada JE di Malaysia

ialah culex trigeniortyehus, culex gelidus, dan culex vishnui.

LARAS EKONOMI bersifat ilmiah dan formal serta mementingkan ketepatan makna dan fakta.

Pemilihan katanya tepat seperti kos lepas, keanjalan silang, utiliti marginal dan barang modal.

Banyak menggunakan graf untuk memaparkan maklumat tertentu.

Ayat-ayat yang digunakan bersifat deskriptif

• Tujuan untuk menjelaskan aspek ekonomi seperti hal kewangan, pelaburan dan perniagaan.

Contoh:Pembelian semasa saham murah berpilih-pilih oleh dana-dana tempatan dan asing mungkin meningkatkan Bursa Saham Kuala Lumpur (BSKL) minggu depan. Pembelian saham murah mungkin memberikan sedikit sokongan kepada Indeks Komposit melebihi 870 mata.

Laras UNDANG-UNDANG

• Sejenis laras teknikal.

• Mempunyai ciri-ciri yang tersendiri : tidak mempunyai gambar, gambar

rajah, graf, jadual, simbol-simbol, peta dan formula.

Struktur ayat terdiri daripada huraian tentang prinsip undang-undang, diikuti oleh syarat-syarat dan diakhiri oleh keputusan undang-undang.

Terdapat bentuk FSN yang tidak digunakan dalam teks teknikal yang lain.

Sebahagian besar klausa dan ayat dalam laras ini ditulis menggunakan ayat penyata.

Contoh

Defendan membantah pada awal prosiding

kerana tidak bersetuju dengan cadangan plaintif

untuk mengemukakan saksi-saksi yang

dikatakan tidak relevan dengan perbincangan

berkenaan.

DEFINISI apa-apa teks yang diungkapkan untuk memperkatakan hal ehwal agama.

TUJUAN untuk menerangkan apa-apa topik yang berkisar tentang keagamaan.

LARAS AGAMA

Ciri-ciri khusus laras agama:a. Terdapat unsur bahasa klasik.b. Terdapat istilah-istilah agama yang khusus

bagi sesuatu agama.c. Mengandungi bentuk-bentuk cerita, kias

dan ibarat.

Contoh: Wahai Tuhan kami, kami meminta daripada Engkau kesejahteraan dalam agama, kesihatan tubuh badan, keberkatan rezeki dan keampunan selepas mati. Wahai Tuhan kami, senangkanlah kami waktu menghadap kematian, dan lepaskan kami dari neraka serta anugerahi kami kemaafan pada waktu perkiraan.

Laras ini berbentuk pemohonan dan cara penyampaiannya adalah secara lisan dengan hubungan secara langsung dengan Tuhan.

Kata ganti nama yang digunakan adalah orang ketiga:

Kata ganti nama orang kedua ialah:

Kami- merujuk bagi diri yang memohon / memberi gambaran bahawa pemohon itu bagi pihak yang lebih ramai.

Tuhan- kata ganti nama kedua Tuhan ialah Engkau, iaitu bentuk mesra antara Tuhan dengan hamba-Nya

Ayat yang digunakan ialah ayat perintah jenis permintaan seperti Kami meminta daripada Engkau… atau Senangkanlah kami waktu menghadapi kematian.

Bahasanya bersifat merayu, bermula dengan sapaan.

“ Wahai Tuhan kami…”

Berbentuk naratif, deskriptif, preskriptif, dramatik &

puitis.

terbahagi kepada 2 : Kreatif (puisi, cerpen, novel

drama) dan bukan kreatif (esei sastera, kritikan

sastera, biografi tokoh sastera, autobiografi tokoh

sastera, sejarah dan catatan harian sastera)

Mementingkan penyusunan, pengulangan dan

pemilihan kata.

LARAS SASTERA

• Sastera kreatif : bersifat khayalan

menggunakan bahasa konotatif

memenuhi syarat estetika seni

• Sastera bukan kreatif : menekankan

unsur fakta menggunakan bahasa

denotatif memenuhi unsur estetika

seni.

LARAS SUKAN

• Tidak banyak menggunakan istilah khusus atau spesifik.

• Bersifat bersahaja.

• Gaya bahasa yg digunakan dpt difahami.

• Istilah mudah difahami. contohnya: - tendangan percuma,

pengadil, pukulan, lontaran dan balingan

• Sebahagian besar ayat terdiri daripada ayat penyata dan ayat tunggal.

• Ayat majmuk = digunakan untuk menjelaskan fenomena secara lebih jelas.

Contoh :Selepas rehat, Azim masuk selaku pemain gantian dan tidak lama kemudian Hisham menyamakan kedudukan pada minit ke-50 sebelum Brandon memberi gol kemenangan pada minit ke-58. Ini merupakan kemenangan pertama untuk pasukan Japing FC di Kidurong sejak 2009.

LARAS RESEPI• Situasi yang berlaku ialah resipi disampaikan

oleh seorang tukang masak kepada orang lain.

• Diperluas penggunaannya untuk tujuan

perniagaan dan perkongsian ilmu masakan

dengan orang lain.

• Kata-kata atau istilah teknikal tidak

digunakan kerana laras ini ditujukan kepada

semua orang dan tidak bersifat ilmiah.

• bersifat formal dan tidak melibatkan hubungan peribadi.

• Bahan yang diperkatakan adalah tentang penyediaan makanan, iaitu bahan-bahan dan langkah-langkah untuk menyediakan makanan.

• Perbincangan banyak berkisar tentang cara penyediaan makanan atau masakan.

Buah Melaka Bahan-bahannya½ kg tepung pulut¼ cawan air3 helai daun pandanSedikit garam½ biji kelapa parut200 gram gula melakaCara membuat :1. Mesinkan daun

pandan dengan air. Perah dan ambil airnya.

2. Potong gula melaka kecil-kecil

3. Gaulkan air pandan

dengan tepung pulut hingga rata (jika kurang warna tambah lagi pewarna hijau). Jadikan betul-betul kental.

4. Leperkan tepung, masukkan gula, bulatkan, dan rebus dalam air mendidih.

5. Apabila timbul, angkat dan gaul dengan kelapa parut yang telah dibubuh garam.

RESIPI JUS MANGGA SEGARBahan-bahan:o Buah mangga masak dan segar 4 biji.o Gula pasir 2 sudu makan.o Air suam 400ml.o Ais batu 1cawan.Cara membuat:1. Kupas mangga dan potong isinya dengan

cara potongan dadu.2. Masukan ke dalam blender bersama gula

pasir dan air suam, kemudiannya ais batu.3. Tuangkan jus tersebut kedalam cawan dan

siap untuk dinikmati.

• Bentuknya ringkas, kandungannya maksimum.

• Tidak mementingakan gaya dan nahu.

• Menitikberatkan ketetapan, kejituan, dan

keringkasan.

• Mudah difahami.

• Tidak menggunakan bahasa yang berlapis-lapis,

berbelit-belit dan berbunga-bunga.

• Kandungannya berbentuk piramid terbalik.

LARAS MEDIA MASSA

Contoh Laras Media Massa

KUANTAN- Malaysia akan memasang alat

mengesan Tsunami di perairan Sabah, Sarawak,

dan Utara Semenanjung untuk membolehkan

negara ini mendapatkan maklumat awal jika

ada gempa bumi berlaku di rantau ini. Datuk

Seri Jamaludin Mohd. Jarjis, berkata,

pemasangan alat yang bernilai RM19 juta setiap

satu itu dijangka dipasang selewat-lewatnya

sebelum akhir tahun 2005.

Laras iklanPenggunaan bahasa berdasarkan bidang

pengiklanan

Merangkumi semua jenis iklan, termasuk

iklan papan tanda, iklan tender, iklan promosi

barangan, iklan jawatan kosongdan lain-lain

Tujuan : memperkenalkan barangan atau

perkhidmatanyang hendak diniagakan

Ciri- ciri

Bahasanya

ringkas

Bahasanya

kreatif dan

berkesan

Menggunakan kata

adjektifKurang

menitikberatkan

tatabahasa

Menggunakan

bahasa yang

bersifat emotif

Mempengaruhi

pengguna

Bentuk-bentuk iklan

Perkaitan kosep

Pengisytiharan

Bandingan

Slogan

Gesaan Umpanan

Penyataan

Pertanyaan

Jualan gudang di Pasar Raya Mesra. Potongan harga sehingga 80% untuk semua barangan keperluan. Pelanggan berbelanja sehingga RM 500.00 dalam satu resit pembelian akan diberikan baucer bernilai RM 50.00. datanglah beramai-ramai ke pasar raya kami.