JA3A7AN KEHAKIHAN,

. MJ\HKAMAH PER~EKUTUN-1 I

KUi\L:1 L.UMPUR. TEL : 924155 . -------------------------------·--·---------------------------------------------------------

. -

Bil . (56)dlm.JK/I P 39/54-U

Tarikh: 2lhb. Sept. 1981

Semua Y. A. Hakim-hakim Mahkarnah Per sekutuan , Kuala Lumpur .

semua Y . A. Hakim- hakim Mahkamah Tinggi Tanah Melayu.

Sejua Y. B. Pesuruh j aya Kehakiman , Mahle amah Tinggi 1

Tanah Mel ayu .

Semua Yang Di Pertua , Mahlc_amah Sesyen, Tanah Melayu .

Semua Me j is tret, Mahlcamah Mejis tre t , Tanah Melayu .

Semua Penolong Kanan Pendaftar/Penolong Pendaftar 1

Mahkamah Tinggi, Tanah Melayu .

Tan Sri/Datuk;Tuan/Puan 1

Penggunaan Bahasa Malaysia di Mahlcamah

Adalah saya diarah oleh Pemangku Ketua Hakim Negara , Malaysia untuk perhatian Tar,'.Sri/0.:\tuk/Tuan/Puan Jcepada soal penggunaan Bahasa Malaysiu. di mahkamah yang pacta masa ini menjadi satu isu yang sering diperkatakan di Parlimcn dan di akhbar-akhbar. Pekeliling ini adal ah bertujuan untuk meletakkan garisrgaris panduan dalam perkara ini.

2. Pemangku Ketua Hakim Negara, Malaysia sedar bahawa penggunaan Bahasa Malaysiu tidak akan mcr1imbulkan apa- apa masalah dal am bidang pentadbiran dan boleh digunakan .sepcouhnyu. . Tetapi kita mas i h belum sampai ketahap di mana Bahasa t-1a l aysia balch di ·;unakan sepenuhnyu. dalam perbicu.raan . Walau !bagaimanapun usaha- usaha yang pos i tif henaakl ah dibuat ha:aupun secara bcransur-ansur un tuk mcncapai matl amat penggunaan Bahasa Malaysia. sepenuhnya di mahkumah . Beliau juga sedar bahawa matl amat paling penting dalam pcntadbiran keu.di lan ialah mencapai keadi lan. Oleh itu usaha untuk menc.npai mat l amat penggunaan Bahasa l1alaysia sepenuhnya dalcm pentadbiran k~:!adilan tidak s.:harusnya men JeJas pencapaian keu.dil <'!n . Seba1iknya "k<::-.;1dilan" tidak s eh arus nya menjadi dal ih untuk tidak melnksanakan pt~nggunaan Bahasa Ma l aysia •

.. . 2/-

: =~~~ . ~~~~:

' •C I IIC:~

I ~: · ~

. ·a~:: : ... ,~:· :c:::·

.............

?.

3. Mcnycduri h,.,J<ikat ~. ni , lJC!n.1ngku Ke·..:u ,l H-~~m Nr:g:u.-r· mengar ahkan seperti berikut:

(A) URUSAN PENI'ADBIRAN

4 . semua sur~t menyurat berhubung d~ngan urusan pentadbiran hendakl ah ditulis dclam Bahasa Malaysia sepenuhnya. surat- surat yang dit erima yang tidak menggunakan Bahasa Malaysia hendaklah dilayan tetapi semua jawapan kepada hcndak l ah dibuat dalarn Bahasa Halaysia .

( 8) URUSAN KEHAKIMAN

(a) Sur~t menyurat

5. Semua sur:at menyurat berhubung dengan urusan kehaki.man hendaklah ditul~s dalam Bahasa Malaysia sepenuhnya. Berhubuhg dengan : layahan kcpada surat-surat yang diterima y;:mg tid'ak menggun*an Bahasa Malaysia, arahan yang tE:rsebut dalam b.:.i·,d,Jic.m (A) · di atas hendaklah dipakaL

' (b) Dokumen- dokum8n

6. Bagi dokum~-dokumen y~ng diperuntukkan dal3m mana-mana undang- undang atau kaeoah-ka~dah, bahasa sahih undang?undang a tau kaedah- kaA9ah. itu hendak lah digunakan. Bagi dokum80-dokumen untuk~digunakan dalam pembicaraan sibil, pcruntukkan

.. , - .€l.92, r.l Rules of the High Court, 1980 dan 0 . 1 4 . 9 dan 0 . 53; r. 5 Subor-:iinate: Courts ttu1 es, 1980 hendak1ah di pakai . Tetapi oleh sc3bab n.:Jskah Behas~ Hclaysia bcgi ka~ah-kaedah terst::but masih belum ada , Bahasa Inggeris bo1eh1ah digunakan untuk sementara waktu untuk ~eng~lakkan t2rjcmahan y~~g berlai nah yang akan mcnimbulkan berbagai kesulitan.

( c) Pembicaraan (proc.eedings )

7. Penggunaan bahasa dalam sesuatu pembicaraar. udalah tertakluk kepada seksyen 8 :\k:ta Bahasa Malaysia 1973- 67 (disemak - 1971) yang berbunyi: -

"Seg.::Ua pembicaraan (mcluinkiln k.::tcrangan y?.ng dibcri oleh seseorun9 saksi) dalan1 l"lahkamah Persekutuan, !'-lL>h!c2.1llah Tinggi atau mane1-mana r-tahkamah Rendah h2ndaklah dclam Bahasa Kebangsaan w.tau bahasa. Inggeris , atau sebahagiannya dclam Bahasa Kebangsaan dan s~bahagiannya dalam aahasc Ing~eris:

Dengan syarat mahkamah bol~h, samada atds k~hendaknya sandiri a tau .:.1tas permintaan mana-mana pihak d.:olam pPtnbicaraan d an selep~s menimb~ngkan kepentingan keadilan bagi p~mbicaraan itu , memvrintah b::~hawa pcmbicaraan itu (m~loinkan kct-=rang2.n yahg dibcri ol-::!h :S~s.:?ort'lng saksi) h..:ndi'lklah sama .:~ ja kescmuanya

. .. 3/ -

It:

dalam Bahasa Kcbangsaacn atau kes~uanya da1am Bahasa Inggeris".

8. Walaupun selcsy en tersebut tidc.k membezakan pembicaraan di­Mahkamah Persekutuan 1 Mahkamah Tinggi atau Mahkamah Rendah , adalah disedari bahawa penggunaan Bahasa Malaysia dalam pembicat;aan­pembicaraan di Mahkamah-mahkamah Rendah ada1ah lebih rnudah dilakukan da_ripada di .Mar.k:amah Peraekutucm dan Mahkamah Tinggi. Menycdari hakikat ini maka Pemangku Ketua Hakim Negara rnengarahkan sep~rti berikut:-

9.

10.

11.

12.

(i) Mahkamah Rcndah

(aa) Pertuduhan (charge)

Bagi kes- kes jenayah, pertuduhan hendalc1a!r dibuat ' ' .

dalam bapasa sahih sesuatu undang- undang y~ng di bawa~ya sesuatu p=rtuduhan itu dibuat. Terj emah<;m nya dalam Bahasa Malaysia at au Bahasa Inggeri~ 1

perlulah dikembarkan .

(bb) Sebutan (mention)

Semua sebutan hendaklah dijalankan dalam Bahasa Malaysia . Tetapi untuk pengetahuan mana-mana pihak yang memahami Bahasa Malaysiq .. t erjemahan bolehlah di­buut ke dalam mana-mana bahasa yang di£ahami oleh pihak itu.

(eel · Ket erangan saksi-saks i

Saksi- saksi boleh memberi keterangan dalam bahasa apa juga yang dipilihnya. Tetapi ketar angan­keterangan tersebut hendaklah diterjemahkan terus ke Bahasa Malaysia dan catitan mahkamah hendaklah dibuat dalam Bahasa Malays ia. Tetapi mahkamah bolehlah samada di atas kehendakny~ sendiri atau di atas permintaan mana-mana pihak dalam sesuatu pembicaraan dan selepas menimbangkan kepentingari. bagi pembicaraan i~~, memerintahkan keterangan te~s~t~t Gitcrjamahkan ke Bahasa Inggeris samada kesemuanya atau sebahagian darir:·~danya.

(dd ) Pcmeri.lcsaan, Pemeri.lcsaan Balas dan Pemcri.Jcsaan Scmula Saksi-saksi (Examination Cross-Examination and Re-Examination of Witnesses )

Seberapa yQng bo1eh pemeriksaan pemeriksaan balas dan pemeriksaan semula saksi- saksi hendaklah dijalankan di dalam Bahasa Malaysia. Soal an- soalan

. • . 4/ -

I: ! '

13.

14 .

15.

16.

\ ' i i !

'

4

itu ditc.:rj emahku.n kc buhasa s.aksi berkenaan memberi keterungan s~kiru.nya ia tidak memberi keterangan di dalam Bahasa Malaysia. Tetapi mahkamah bolehlah, samada di atas kehendaknya sendiri atau di atas permintaan mana-mana pihak dan selepas menimbangkan kepentingan keadil an bagi pembicara.~m i tu 1 memerintahkan pemerik sa an 1 pemerik sa an balas dan pemeriksaan semula saksi-saksi dijalankan dalam Bahasa Inggcris samada kesemuanya atau sebahagian daripada­nya.

(ee) Hujjah-hujjah (submissions)

Scberapa yang boleh hujjah-hujjah hendaklah dibuat da1am Bahasa Malaysia dan c a titannya dibuat dalam bahasa Malaysia. Tetapi mahkamah bolehlah , di atas kehendaknya seDdiri atas permintaan mana-mana pihak dan selepas menimbangkan kepentingan keadilan bagi pembicar:aan itu mcmerintnhkan hujjah-hujjah itu dibuat dan membunt c~titan nyu. dalam Bahasa Inggeris samada kesemuanya atau seb~hagian daripadanya . ·

(££) /,1asan-a1asan Keputusan (Grounds of Judgment)

Semua Yang Di Pertua dan Mejistret adalah digalakkan menulis alasan-alasan keput usan dalam Bahasa Malaysia . Petikan-petik an daripaqa mana-mana undang-u~d~g yang naskah sahihnya dalam Bahasa Inggeris atau daripada mana-mana lapur an undang- undang ( law reports)dan lai~­lain dalam Bahasa Inggeris tidak1ah pe rlu diterjemahkan ke Bahasa Malaysia. Dalam lain perkataan Bahasa Malaysia dan Bahasa I nggeris bolehlah digunaknn serentak. Tetapi sekiranya oleh sebab-sebab yang tidak dupat dielakkan d<!n demi kepentingan keadilan, alasan- alasan keputusan

4

bolchlah ditulis di da1am Bahasa Inggeris ~epenuhnya.

(gg ) Ruj~an

Rujukan hendak1ah dibunt kepada naskah s~hih sesuatu· undang- undang itu dan SGbarpng panafsiran , jika perlu , hendaklah di buat terhadap naskah tersebut.

(hh) Pen+ata- penyata Rayuan ( Records of Appeal)

Dal om m~nyediakan Penya~a~p~nyata Rayuan catitan­catitan asal tidakl ah perlu diterjemahkan samada ke Bahasa Malaysia atau Bahasa Inggeris.

• . • 5/-

..........

R •• • ...

..

5

(ii) Mahk:amah Tinggi dan Mahkamah Persc.lcutuan

17 . Sehingga satu tarikh yang akan ditetapkan, seberapa yang boleh aral!an berkenaan pembicaraan di C-lahkamah-ma.hkamah Rendah hendaklah dipatuhi.

(C) MA.TI...IS-MAJLIS KERAIAN

18. Semua ucapan- ucapan di majlis-majlis keraian seperti upacara r.:.::naikki (elevation ceremony) dan upacara mengenang kematiw seaeorang (~eference) hendaklah dibuat dalam Bahasa Malaysia.

(D) PENGISYTIHARAN PERSIDANSAN (PROCLAMATION) I . .

19. Sebagai ~;I~engganti pengisytiharan-pengisytiharan yang pada masa ini dibuat dalam Sahasa Inggeris, salah satu daripada pengisytiharan­pengisytiharan yang ter.sebut di. J:::t,~wah, atau diubahsuaikan? jika perlu, her.daklah digunakan: · ·

(a) Mahlcamah Perse.lcutuan

(i) "Ketua Hakim Negara t-1alaysia, Hakim Besar T anah Melayu , Hakim Besar Borneo dan Hakim-Hak.iJTI Mahkamah Persekutuan".

(ii ) "Hakim Bcsar Tnnah Melayu dan Hakim-Hakim Mahkamah Perselcutuan".

(iii) · "Hakim Besa.!' BornE:O dan Hakim-Hakim Hahkamah P2rsckutuan" .

( i v) "Hakim:....hakir:1 Mahkamah Persekutuan".

(b) Mahlcamah Tinggi

(i) "Hakim Mahk:1!llah Tinggi".

(ti) "Pesuruhjay-• Kehakiman" .

20. Untuk mengelak sebarang keraguan adalah dijelaskan bahawa Pekeliling ini 'adalah tcrtakluk kupada pcruntukan- peruntukan ,\kta Bahasa Ke~angsaan 1963- 67 (disemdk - 1971).

21. Pe.'<elil)..ng ini hendaklah dipi'lkai di Semenanjung Malaysia sahaja .

22. Akhir s<:!kali P0llangk,u Ketua llakim Negara menyeru semua pihak yang terlibat· dalam pentadbiran k:!adilan memberi kerjasarna sepenuhnya kcpada Badan ~ehakiman dalan peck .>ra ini. Tanpa kerjasama semua pihak natlamat nega+a berhubung dengnn perlaksanaan Bahasa Kebangsaan, tcrutama

••. 6/-

sekal~ d.i. mahk-a.rnuh 1 tidak. mungkin. dica~~L

t.t. ( s:rr+ HOR..."'.i\ Yl!.lJ<OB Ketun l?e.r~daftar.

( 56)d].m.JK/IP 39/54-;U

s.k.

l ) Y .A..A.. Ketua Hakim Negara 7 tialaysia, Mahkarr:ah P~rsekutuar , Kuala Lumpur.

2) Y.A. Penangh.-u Hakim Besar , ,·-tahkamah Tinggi, Kuala Lumpur.

3) :.· . i"1 . :~:.' ~:.:. r.~ BE: sar 1 Borneo.

4) Y.£~ Peguc.m ·r-.·egara, Malays·3, Jabatan Peguarn Negara, E :'!l\]•.:412:-l Bank Rakyat, Jala T;:ngsi, Kuala Lumpur.

5 ) Y. ,\~ ·H.:kirr.-hc:kim: Mahkamah inggi, Borneo.

6) ::.a. Peguemcc:ca t-fegar<i 1 Jc;·atan Peguam Negara, B.m~~.::-..?.n Pu.nk Rakyat, . Jala; t Tangsi, , Kuala Lumpur.

7) K·:=:tua E.lu!icgi.cn S.:j.bil, Jab a :3n Peg am Negarq., Bm~:unn.'1 Eank Rakyat, Jala:l Tangsi, Kuala Lumpur .

8) K·~tua .-.- .ihcgic:;'l J en ayah, J al btan Peguam Nega ra, Bcli"l"J~n~ Eank Rckyat, Jalc: i T~ngsi, Kuala Lumpur.

9) ::En::'.c..ftar, Nankamah ~inggi i . Borneo.

lOl T.;mhalan Pend3..ftar, Mahkam ::1 -Tinggi, Borneo.

11) 3 .::mua ::~nc:si.h:lt Undang-und"19 Negeri Tanah Melayu.

12l S · ~~:' .1 :".i.:::-tl:' :d a-:1. P~ndakwa Raj : ,, Negeri-negeri Tanah Me19:YU·

13) Y;:ng Oj. P~:::-tu:1 Ma'j1is Pegu;p Malaysia 1 Lot 5.55, 5th Floor, w::.:-:rna C(~nt:-al. Jalan AmpancJ, Kuala Lumpur.

14) ~~i.:.!..<'.US-3l1a, Mljlis Peguam hllaysia, Lot 5.55, 5th floor, '!" isr::.:t : O=~n t cc: l , J alan i\ll\P an~ :, Ku al a Lumpur •

l:i) ~-.::::>··.•::c:ha, Js-.'atanlcuasa Pcl(uam Tempatan, :-.l.·ge:::-.1.·-:1eg~ri ·.ranah Mel ayu .;

1

16) .H;:·-·gL-:g E:Jit•)r, Malayan I I v~ Journal (Pte) Ltd., L1(· ~-:3C'1, Sh.mton House, ;.henton Way, s:.ng _--:lc;:e OlcJG.

17) E~~L~-, IN3/~ c:~·o ·s,u:· Co:.mc.'.l, Malays i a, Lot 5. 55 1 5th Flooc, J ;-,J. an ,\r:pa:1g·, ~'/isma C8!"\t.ra ~. 1 Kuala Lumpur.

18\ t-t.:-~l<:>y :;ion La1-1 Pub:f-ish~rs (r1) Sdn. Bhd ~ ::(11 .• ~·.:u Flco: ~, Lee Yan Li~n Ouilding, 3.--;.~c: n 'l11r. P cr:- :11:, Kuala Lum::>ur.

• I

J. _ · · ••• ~ l J a"". a t an k u n ~:; Ci • · e c l r~ k s ,-, n. t 2 n iJ r~ has,·, 1-1 ,, 1 a y s i ,, rl i M a hi~ ilmah