201 5eko martxoa

1 0. alea

2

Kaixo Kalapita zaleooooooook!Badatoz oporrak, eta gu hemengara txutxumutxuak eta gori-goriandauden gaiak zuei helarazteko.Ikasturtea bukatzear dago etalaster izango gara udan.Batzuentzat, ordea, azken txanpahau gogorragoa izango da. Bainalaster gara denok eguzki azpiantxaparrotan. Eta seguru zuetakoasko neskalagun edo muti lagunbaten zain zaudetela. Hona hementrikimailu batzuk maitasunkontutarako.

3

MAITASUNAREN FORMULAAskotan hitz egiten dugu maitasunaren izenean adituakbagina lez. Bizipen sentimental batek maitasunarenkonstituzioa idazteko lain emango baligu bezala.Maitasunaren irudia islatzen digu, gehienetan, zoritxarrez,irudi bakarra. Bizitakoaren araberako ondorioak ateratzenbaititugu.Denon eskura dagoen sentimendua da, baina badirudinorberak bere modura bizi dugula ahazten zaigula.Unibertsala dena bizipenak norberaren bihurtzen duela,alegia, ez duela errezetarik, ez duela araurik. Horregatik,nahiz eta askotan tematu garen, ezin ditzakegu mugakfinkatu, ezin gaitezke eredu bakarrean zentratu.Maitasunak ez du kolorerik, maitasunak ez du mugarik,maitasunak ez du formularik. Nik modu batean maitatuizanak ez baitizu zuri maitasunerako atea zabalduko, etaeskerrak. Zein tristea nahiz aspergarria izango litzatekeeninposatutako legeek gure sentimenduak eta ekintzakmugatzea.Beraz, ahaztu ditzagun behingoz buruz ikasi beharrekoformulak, eredu bakarra bultzatzen duten teknikak.Maitasunak ez baitu hori merezi. Maitasuna zerbaitgehiago baita. Denok modu guztietara bizi dezakegunzerbait.

4

Zuri-beltz, zuri-beltz

zoratutako pertsianak bail iran jokatzen dute ene begiek

bat, biF

zer moduz joan dira?

auskalo

Zuri-beltz, zuri-beltz

badoaz orduak aurrera

hizkien dantza geldoarekin bat lokartzen naiz umetxo bat lez

begiek heuren jolas bihurrian jarraitzen dutelarik

neke gorriari ezaxolati

Hiru, lau, bost, seiF

egunerokotasuna amets antzu bilakatu da

begi aztoratuen lagun min

zortzia zuri? Niri bost lauren. . .

zer moduz gaurkoak?

gaizki

5

Zazpi, zortziF

gauak egun argi bihurtu dira, egunak gau ilun

eguneroko lokuluxka egin nahi eta ezin

lagunekin egon nahi eta ezin

irribarre egin nahi eta ezin

ezin

Bederatzi, hamarF

tunel amaigabearen amaiera noizbait iritsiko den itxaropena

basamortuko oasiak deuseztatzeko grina

pertsianak guztiz ixteko beharra

desioak

Denborak aurrerantz dihardu

berarekin noa korrika

arrastaka

mutur parean dago amaiera

mutur parean argi izpiz beteriko irteera

pertsianak jasotzeko beharra

Eguzkiak bihotza alaitu diezadan

baina heuren pisuak irabazi dit ordea

argi izpien goxotasunean murgildurik sentitu baititut

sentitu lasaitasunaren islada diren ametsak.

6

Letra zopa

1 .- I rakasleak txuletekin harrapatzen dizunean

2.- Ingeleseko aurkezpenak egiterakoan

3.- Azterketa batean 1 0 ateratzen duzunean

4.- Zure gelakide batek keinu edo begirada goxo bat botatzen

dizunea

5.- Irakasleak gelakide guztien aurrean gai bati buruz

galdetzen dizunean eta zuri geratzen zarenean

6.- Goizero edukitzen duguna

7

PUBLIZITATEA, GEHIEGIZKO?

Igande gaua, astea ondo bukatzeko lasai-lasai sofan etzanda

gaude, gure gustuko programa ikusten. Ederki pasatzen dugu dena

delakoa egiten: pertsonaia xelebreekin barre egiten, abenturazko

reality-ak ikusten edo adi-adi gaur egungo politika saio bat entzunez.

Halako batean iritsiko da saioaren puntu gorena, non abisurik gabe,

iragarkietara joango diren. Ikusleak, noski, jakin-mina ase nahian,

iragarki denak ikusiko ditu, Perurenaren kolesterola jaisteko

metodoarenetik hasi eta auto aseguruak konparatzen ditueneraino.

Azkenean, programa berriz hasiko da, pi l-pi lean utzitako lekutik.

Drama, ordea, ez da hainbesterainokoa izango eta bi minutu

eskasean amaituko da.

Haserrea, amorrua, ez dira urrun ibi ltzen. Hala ere, etsipena

da sentimenduen borrokan irabazteko aukera gehiena izaten

dituena. Multinazionalen txotxongilo sentitzen gara, nahi duten

bezala kontrolatzen gaituztela. Bestetik, egia da iragarkiei esker izan

dezakegula doako telebista, telebista publikoa. Honek, aitzitik, ez

l ioke eskubiderik eman beharko programak manipulatzeko.

Gainera, iragarkiak, ez telebistan soil ik, edozein lekutan aurki

ditzakegu. Nori ez zaio gertatu, herrian sakabanatutako panel

urdinetara joan Amenabarren partidua noiz den jakiteko, esaterako,

eta hori aurkitzeko bilaketa lanak egin behar izatea. Ez da arraroa

kartel bat bestearen gainean aurkitzea edo nork bere iragarkia argi

eta garbi ikusteko besteenak apurtzea. Herritarrok nahi duguna

aurkitzea zailagoa izateaz gain, errespetu falta ikaragarria da

besteen lana hondatzea.

Honekin guztiarekin, publizitatea bere maila gorenean

dagoela esan daiteke. Edozein lekutan aurki daiteke: telebistan,

mugikorretan eta kalean, besteak beste. Hori horrela, iragarki

kopurua murrizteko neurriak hartzeko beharra dago, bai gobernutik

baita telebista konpainietatik ere. Bestela, sloganen artean itota

amaituko dugu.

8

SSaarraa II ppaarrrraagg ii rrrree:: ""bbeettii ddaann ii kk gguussttaattuu ii zzaann zzaaii zzkkii tt ttaa ll ddee--

kkii rrooll aakk""

Saskibaloian esanguratsua bilakatzen ari den oriotarra gurekin

mintzatzeko gogoz etorri da.

11 -- NNooll aa hhaassii zzii nneenn ssaasskkii bbaall ooii aann?? ZZeerrggaattii kk aauukkeerraattuu zzeennuueenn

kkii rrooll hhaauu bbeessttee kkii rrooll aakk eedduukkii ttaa,, eessaattee bbaatteerraakkoo eesskkuubbaall ooii aa eeddoo

ffuu ttbbooll aa??

Saskibaloian, futbolean eta eskubaloian bezala eskola

kirolean hasi nintzen, betidanik gustatu izan baitzaizkit

taldekako kirolak. Denbora aurrera zihoan eta azkenean iritsi

zen kirol bat aukeratu behar nuen momentua. Hainbat zalantza

izan nituen hiru kirol horietatik bat hautatzeko denek

baitzituzten alde onak eta baita txarrak ere. Kirol guztietan

antzeko nenbilen, batetik Gipuzkoako selekzioa zela, bestetik

Euskadikoa, jokalari onenaren saria plaierotanF Ez nekien zer

egin. Baina azkenean saskibaloiko Euskadiko txapelketan

jokatu nuenez eta jada lagun oso onak egin nituenez

saskibaloia aukeratu nuen. Egia esan gurasoen bultzada

txikiak ere asko lagundu zidan. Eta ez naiz damutzen kirol hau

aukeratu izanaz.

22-- OOrraaii nn zzee mmaaii ll aattaann zzaauuddee?? NNooll aa ii rrii ttss ii zzaarraa?? GGooggoorrrraa ii zzaann aall

ddaa?? EEttaa aasskkoo eenn ttrreennaattzzeenn dduuzzuu??

Bi mailetan jolasten dut, Primera Nacionalean eta Liga

Femeninan. Egia esan ez dakit nola iritsi naizen hona.

Azkenean gogo pixkat jarrita hobetzea eta niri asko gustatzen

zaidanez kirol hau berez ateratzen zait. Saiatzen baldin bazara

lortuko duzu zure metak lortzea. Nik inoiz ez ditut jarri eta

9

honaino iritsita batzuk jartzea ondo egongo litzateke.

Entrenamenduei dagokionez, beste dinamika bat da azkenean,

astean lau entrenamendu dira; bi orduko hiru eta bat, bi ordu

eta erdietakoa baina ohitzean dago gakoa. Behin ohituta ezta

gogorra egiten.

33-- II bb ii ll bb ii ddeeaa ll aabbuurr ll aabbuurr kkoonn ttaattzzeerrii kk bbaaii ??

Hasieran nire lagunekin jokatzen nuen baina urtebete

eta gero Zarautzera pasa ninduten urtebete zaharragokoekin

eta hortik aurrera beti egon naiz zaharragokoekin entrenatzen

eta jokatzen. Egia esan pena ematen dit nire lagunekin

gehiago jokatu ez izanak, dena den oso ondo pasa dut nire

taldekideekin oso pertsona onak baitira. Oraintxe bertan

Donosti Basketen nago jokatzen senior mailan, hobetzen

jarraitzeko leku ona iruditu baizitzaidan eta eman zizkidaten

aukerak oso onak baitziren jokalari bezala hazteko.

44-- ZZeerr oonnuurraa eettaa ssaakkrrii ffii zzii oo ii kkuusstteenn dd ii zzkkii oozzuu kkii rrooll hhoonn ii ??

EEttoorrkkii zzuunneeaann ssaasskkii bbaall ooii jj ookkaall aarrii ii kkuusstteenn aall zzaarraa??

Asko disfrutatzen dut jokatzen eta lagunak egiteko

aukera paregabea da. Esperientzi oso onak bizi izan ditut eta

oso gustura nago. Alde txarrei begiratuz, astean lau aldiz

Donostiara joaten naiz entrenatzera eta horrek denbora asko

lapurtzen dit. Dena den ez nioke sakrifizioa deituko, azkenean

onura hori lortzeko beharrezkoa izan baita. Gustatuko

litzaidake etorkizunean saskibaloiko jokalari izatea baina

oraindik ez ditut gauzak argi. Agian lagunekin patxanga

moduan jarraituko dut edo liga on batean, orain dakidan

bakarra de saskibaloian jokatzen eta disfrutatzen jarraituko

dudala.

1 0

55--GGaauurr eegguunn zzaaii ll aa aall ddaa pprrooffeessii oonnaall aa ll ttuu rraarraa ii rrii sstteeaa?? NNeesskkaa

ii zzaatteeaakk zzeerrii kkuussii rrii kk ddaauukkaall aa ii rruudd ii ttzzeenn zzaaii zzuu?? HHaauu ddaa,, nneesskkaa

ii zzaatteeaakk oozzttooppooaakk ssoorrttzzeenn dd ii ttuu??

Ez dakit, maila oso ona dago, hori egia da, baina lehen

esan bezala saiatuz gero gauza asko lor daitezke. Neska

izateak profesional izatean ez du oztoporik jartzen, hori bai,

beti egongo da muti l edo nesken arteko ezberdintasun hori beti

emango zaie muti lei diru gehiago, garrantzia handiagoa,

ospetsuagoak izango diraF Ia ez dago neskarik saskibaloitik

soil ik bizi ahalko duenik, muti lak berriz, asko.

11

JEROGLIFIKOAK

ZELAIAREN INGURUAN DAGO.. .

NORK DU ABANTAILA. . .

1 2

1 3

Zein irakasle da?

1 4

Anton etxera itzul i zen arratsalderoko paseoa eman ostean.

Galtzetako poltsikoan eskua sartu eta giltzak hartu zituen

baina portaleko giltza zirrikituan sartu baino lehen norbaitek

barrutik ireki zion atea; Andrea zen, Iñigoren alaba.

Beti izan zen neska zurbila, baina duela hiru egunetik

are eta zurbilago zegoen eta izugarrizko begi-zuloak zituen,

eta ez zen harritzekoa, duela hiru egun bere aitaren gorpua

aurkitu zuten eta ordutik poliziez inguraturik zeuden bai bera

eta baita bere ama.

-Kaixo Andrea –agurtu zuen Antonek hamasei urteko neska.

-Kaixo Anton –erantzun zion neskak.

-Badakit zer moduz zauden galdetzea tontakeria bat dela,

baina, zer moduz zaude?

-Bueno, egia esan, ez dakit –sorbaldak jaso zituen eta sakon

arnastu zuen- Anton, zuk badakizu nolakoa zen nire aita. Triste

nagoen? Ba bai, tira, aita hi l zait, normala da tristura apur bat

sentitzea, baina bestaldeF -hasperen egin zuen- izugarrizko

lasaitasuna sentitzen dut barruan. Badakit ez nukeela

lasaitasuna sentitu beharko bainaF -Antonek ez zion

jarraitzen utzi.

-Lasai -isi larazi zuen eskuarekin keinu bat eginez- Zuen azpiko

solairuan bizi naiz eta dena entzuten nuen. Ez zaitez gaizki

sentitu lasaitasuna sentitzeagatik. Badakit zure aita zela baina

IñigoF -momentu batez isi ldu egin zen hitz egokien bila- Esan

dezagun egia, mozkor nazkagarri bat zen, denoi emango digu

bake pixka bat.

-Egia da –onartu zuen Andreak irribarre txiki batez.

-Eta zer moduz dago zure ama?

-Ba egia esan ez dakit, sentimenduak kanalizatzeko eta

barruan gordetzeko ohitura dauka baina dezente ondo dagoela

esango nuke, aitak berari ere asko sufriarazi zion.

1 5

Oraintxe komisarian dago. Eguerdi aldera deitu dute etxera

arratsaldean galdeketa egin nahi ziotela esanez.

Amaia urduritasunez azkazalei hozkaka zebilen.

Denbora luzea eraman zion bizio txarra galtzeak eta bere

senarraren heriotzari esker berriro hasi zen. Ingurura begiratu

zuen. Gela hura ez zen pelikula eta telesail amerikarretakoa

bezalakoa. Atentzioa gehien deitu ziona ispilu baten falta izan

zen. Telesail pol izialetan beti egoten zen trukaturiko ispi lu bat;

barrutik ispi lu bat eta kanpotik leiho bat zena. Gela hartan ez

zegoen inolako ispilurik, horma zuriak besterik ez ziren.

Gelaren erdian zegoen mahaiak ere atentzioa eman

zion. Fikzioan mahaiak metal kolorekoak eta oso sinpleak izan

ohi ziren, mahai hura bestalde, ez zen metal kolorekoa,

zurezkoa zen eta berniz kapa baten azpian egurraren uztaiak

ikus zitezkeen.

Amaiaren begiek aterantz begiratu zuten hau ireki eta bi

pertsona sartu zirenean. Lehenengoa emakume bat zen,

berrogei bat urtekoa, eta honen atzetik muti l bat sartu zen,

emakumea baino nabarmenki gazteagoa, hogei bat urtekoa.

-Arratsalde on –agurtu zuen lehorki Lourdesek bera eta Mikel

Amaiaren aurrean zeuden bi aulkietan esertzean.

-Arratsalde on –erantzun zion Amaiak.

-Lourdes Erribera eta Mikel Urtega gara, inspektore eta

inspektore-ordea –esan zuen Lourdesek- Gaur goizean zure

senarraren autopsiaren emaitzak jaso ditugu. Orfidala irentsi

zuela diote emaitzek.

-Eta? –Amaiak betondoa zimurtu zuen- Medikuak errezatu zion

lo hartzeko.

-Bai, baina ez dut uste medikuak gaindosi bat hartzeko

gomendatu zionik –erantzun zion Lourdesek besoak

gurutzatuz.

***

1 6

Belusezko sofa urdinean eserita Antonek telebistari begira

zegoen interesik gabe. Isi ltasun handia zegoen eta

eskertzekoa zen. Atsegina zen behingoagatik ez entzun

beharra Iñigoren garrasiak eta bere emazte eta alabari

botatzen zizkion isekak. Andreak arrazoi zuen, behingoagatik

lasaitasuna sentitu zitekeen.

Asko preziatzen zituen Andrea eta bere ama. Agian

beraiekin identifikatzen zelako zen. Gaztea zenean bere

aitaren tratu txarrak jasan behar izan zituen. Bere aita

alkoholiko bat zen Iñigo bezala. Urte luzeak igaro zituen aitaren

isekak jasaten eta gauean bere logelatik amaren negarrak

entzuten. Horregatik, sufrimenduzko urte haien ostean, bere

emazte eta semeak inoiz gaizki tratatuko ez zituela erabaki

zuen. Maria Carmenek inoiz ez zuen umerik izatea lortu, baina

hala ere, Antonek bere hitza bete zuen eta honen heriotza

eguna arte, merezi zuen maitasun eta errespetuaz tratatu zuen

emaztea.

-Dozena bat aldiz esan dizuet nik ez nuela hil Iñigo –esan zuen

Amaiak desesperaturik ukondoak mahai gainean jarriz eta

aurpegia eskuez ezkutatuz.

-Ulertu egin behar duzu guk protokolo bat jarraitu behar dugula

–esan zion Mikelek emakume koitadua lasaitu nahian.

Lourdesek betondoa zimurtu zuen Mikelek esana

entzutean. Hiru urte zeramaten batera lan egiten eta Lourdesek

oraindik ez zituen ulertzen Mikelen metodoak. Berak nahiago

zituen gauzak azkar eta labur egin, beharrekoa lortu eta akabo.

Mikelek aldiz nahiago zuen, berak esaten zuen bezala, gauzak

“ondo” egitea. Lourdesek ulertu ez zezakeen arrazoiren

batengatik Mikel kezkatu egiten zen jende guztiarengatik. Ziur

zegoen aurrean zuten emakume hura hiltzai le bat zela eta

Mikelek hiltzai le bat goxotasunez tratatzea kontraesankorra

iruditzen zitzaion.

1 7

-Esan duzu asteburua zure jaioterrian pasa zenuela eta Andrea

zurekin joan zela –esan zion apalki Mikelek.

-Bai, egia da –erantzun zion.-Eta ez zitzaizun burutik pasa

senarrari deitzea zer moduz zegoen galdetzeko? –galdetu

zuen Lourdesek irribarre ironiko batekin.

-Ez, ez zitzaidan sekula burutik pasatuko nire senarrari deitzea

ondoren asteburu guztian egonezin handi bat sentitzeko

–erantzun zion lehor Amaiak. Inspektore hark sumindu egiten

zuen.

-Hitz egin dezagun franko. Zure senarra alkoholiko bat zen,

auzokideek esan digutenaren arabera zuk eta Andreak tratu

txarrak jasaten zenituzten. Zergatik ez zara zu izango

hiltzai lea? Iñigo seirak-zazpirak aldera hil zen eta zure

testigantzaren arabera bostetan irten zinen eta zortziak laurden

gutxi inguruan iritsi zinen zure gurasoen etxera. Denbora asko

egon zinen errepidean ordu bateko bidaiarako –esan zuen

Lourdesek. Mikelek aho zabalik begiratu zuen bere buruzagia.

Egia zen agian Amaia hiltzai le bat zela baina gauza bat

susmoak izatea da eta beste gauza bat zeharka oso zuzen

batez hiltzai lea bera zela esatea.

Jarraituko du. . .

1 8

AKUARIO: Hurrengo azterketei eutsi gogor, orain artekoak baino

emaitza hobeak izango baitituzu. Kontu izan hortzak garbitzerakoan,

laster iritsiko baitzaizu aspalditik minduta duzun hagineko infekzioa.

Maitasunari dagokionez, oraingoz ez duzu zorte handirik edukiko.

KANTZER: Adi ibi l i hirugarren ebaluazioan! Orokorretan ondoan

tokatutako kidea ez baituzu bikote txarra izango. Bestalde, egin kasu

neba txikiari , zeu baino hobeto moldatzen da matematiketan eta.

LEO: EGA azterketa gainditzeko aukera handia, letretakoen

probabil itatearen estatistikaren arabera. Maitasunean, aspaldiko

partez, zortea izango duzu, zorionak! Zure printze edo printzesa

urdina heltzear da! Gainontzean ezer berririk ez, bizitza aspergarria

bezain berdina.

VIRGO: Negu aspergarria igaro ondoren, udaberrian alaituko

zaituen arrazoiren bat izango duzu, lagunekin plan bereziak eginez.

Maitasunari dagokionez, itxaropena galdu ezazu, jende gutxi

sentituko da zugandik erakarria zure udaberriko alaitasun berri hori

dela eta.

GEMINIS: Nahiz eta ez jasan irakasle hori, hobe duzu pentsatzen

duzuna gorde eta gero kexatu zaitez lagun artean. Hala ere

komenigarria l itzateke zenuke irakasle horren alderdi onari

begiratzea, ziur baduela eta.

ESKORPIO: Garai zailei aurre egiteko nahikoa ausardia duzula

erakutsi duzu orain arte. Eutsi gogor. Azterketa garaia ere pasako da

eta gogoan izan zuk uste baino hurbilago duzula laguntza. Berezia

izan daiteke.

1 9

SAGITARIO: Bazen garaia! Azkenean pilak jarri eta zure azterketako

emaitzek gora egingo dute, eta ez gutxi, alajaina! Ikasten igarotako

denborak maitasunari eman beharrekoa kenduko dizu, ordea.

Neska/muti l baten atzetik bazabiltza, orain ez da garaia harreman

bati ekiteko. Diru kontuan eta osasunean aldaketarik gabe.

LIBRA: Askatasuna zer den badakizu eta horren beharra sentituko

duzu. Ez beldurtu. Goizero eguzkia irteten duela gogoratu. Zure

asteko egunik onena osteguna izango da, eta maitasunerako unerik

goxoena? Larunbat gaua.

KAPRIKORNIO: Haserre zaudela uste dute ingurukoek. Umore ona

nahi baduzu berreskuratu egizu txangoa mendi aldera, oxigeno

garbia arnastu eta txoriei begira gelditu, on egingo dizu eta.

TAURO: Lo harrapatu al zaitu udaberriak? Lanik ez, emaitza onik

ez! Erromantiko jarriko zara, amodioari dagokionez, denboraldi

honetan; txorohaizea ez al da izango, ordea!? Diru faltan ibi l iko zara,

eta uda iristerako zorretan lepo bukatuko duzu. Baina lasai, kirola

egiten jarraituz gero osasun bikaina izango duzu.

ARIES: Zailtasunen aurrean ez zara kiki ltzen, horregatik, eutsi gogor

oraingo borrokari eta egin kasu zure senari, arrakastaz gaindituko

baituzu.

PISCIS: Udaberria gogoz iritsi zaizu, behingoz zure esfortzuek eman

dute merezitako fruitua. Badirudi atzetik zabiltzan horren bihotza

l imurtzen ari zarela.

20

TXOKOLATEZKO BIZKOTXOA

Osagaiak:

Ekilore olioa baso erdia

Nesquick baso 1

Irina baso eta erdi

Azukrea baso eta erdi

Esnea baso erdia

Lau arrautza

Legamia sobre 1

Gurina piska bat

Nola:

1 . Lehenik labea jarri berotzen 1 80 Cºra

2. Ondoren lau arrautzak eta azukrea bol batera bota eta

nahastu batidorarekin ondo-ondo guztia homogeneoa izan arte.

3. Jarraian bota olioa, esnea nesquicka, irina eta legamia.

4. Segi nahasten jotasu.

5. Ontzia gurinaz igurtzi eta irin piska bat bota ontzi barrura

bixkotxoa labean dagoenean ez dadin itsatsi.

6. Ore osoa ontzira bota eta labean sartu.

7. Ordu bete labean goxo-goxo eta l ixto!