MENJELAJAH PENGURUSAN SUMBER MANUSIA bersama MAIMUNAH PERHUBUNGAN PERUSAHAAN

Topik-topik dalam Ruang ini adalah:

Hak Menubuhi atau Menyertai Kesatuan Sekerja

Aktiviti Kesatuan Sekerja

Reaksi Majikan terdahap Kesatuan Sekerja

Dalam Ruang PERHUBUNGAN PEKERJAAN, kita bincang bagaimana untuk membina satu

perhubungan yang efektif di antara majikan dan pekerja. Perhubungan perusahaan ialah sub-set

perhubungan pekerjaan. Perhubungan perusahaan ialah mengenai perhubungan antara seorang

majikan dan kesatuan sekerja yang mewakili pekerja beliau. Ia juga ialah mengenai peranan

kesatuan sekerja dalam mempengaruhi undang-undang dan polisi kerajaan. Hak-hak setiap pihak,

termasuk majikan, kesatuan sekerja dan anggota mereka ada dinyatakan dalam undang-undang

yang berkenaan. Oleh itu, ia juga akan diperiksa dengan teliti.

Maimunah Aminuddin merupakan

seorang pensyarah, penulis terkenal dan

perunding di bidang pengurusan sumber

manusia. Tajuk buku beliau termasuk:

Human Resource Management (2nd ed, 2011, Oxford University Press)

Malaysian Industrial Relations and Employment Law (7th ed, 2011, McGraw Hill)

Termination of Employment: Understanding the Process (2010, CLJ Publication)

Bagi pekerja dalam perusahaan kecil dan sederhana (SME) menyertai kesatuan sekerja bukanlah

perkara biasa. Tetapi apabila organisasi bertambah besar, kemungkinan besar pekerja akan

kehendaki satu kesatuan mewakili mereka. Dalam Ruang ini kita akan periksa hak pekerja untuk

menyertai kesatuan, lihat apa kesatuan buat, dan terangkan beberapa keputusan yang anda perlu

ambil apabila pekerja mula berminat dengan kesatuan.

Hak Menubuhi atau Menyertai Kesatuan Sekerja

Pekerja berhak menubuhi atau menyertai kesatuan sekerja. Jika pihak majikan mengganggu hak ini,

beliau boleh dituduh melakukan satu kesalahan. Kemudian dalam Ruang ini, kita akan bincangkan

beberapa tindakan pihak majikan boleh ambil apabila pekerja beliau menunjukkan minat menjadi

anggota kesatuan.

Sekiranya pihak pekerja membuat keputusan untuk menubuhkan satu kesatuan baru untuk mewakili

kepentingan mereka, mereka perlu memohon kepada Jabatan Hal Ehwal Kesatuan Sekerja untuk

mendaftar kesatuan mereka. Sekurang-kurangnya 7 orang anggota diperlukan untuk tujuan

tersebut. Sekiranya rancangan mereka ialah untuk mendapatkan keanggotaan pekerja dari berbagai-

bagai syarikat dalam negara, mereka sedang cuba menubuhkan satu kesatuan sekerja kebangsaan.

Sekiranya mereka memilih untuk memulakan satu kesatuan di mana keanggotaannya terbuka

kepada pekerja dalam syarikat anda sahaja, kesatuan tersebut dikenali sebagai kesatuan dalaman.

Prosedur untuk memohon pendaftaran bagi kedua-dua rancangan adalah sama. Sebagai alternatif,

pekerja boleh sertai kesatuan sekerja yang sedia ada.

Seorang majikan mungkin akan menghadapi satu daripada tiga keadaan berikut:

1. Pekerja beliau sertai salah satu kesatuan kebangsaan yang sedia ada

2. Pekerja beliau, mungkin bersama pekerja daripada syarikat lain, cuba tubuhkan satu

kesatuan kebangsaan yang baru

3. Pekerja beliau putuskan untuk tubuh satu kesatuan dalaman

Undang-undang Perhubungan Perusahaan

Akta Perhubungan Perusahaan 1967

Akta Kesatuan Sekerja 1959

Terpulang kepada pekerja sama sekali untuk memilih yang mana daripada tiga pilihan di atas. Pihak

majikan mesti tidak dilihat sebagai mengganggu keputusan pekerja. Kebanyakan majikan percaya

bahawa ia adalah senang untuk bekerjasama dengan kesatuan dalaman yang berkemungkinan

faham dengan keperluan pihak majikan dan masalah yang dia mungkin hadapi.

Sekatan ke atas Keanggotaan Kesatuan Sekerja

Kesatuan sekerja hanya boleh didaftar dan menjadi organisasi yang sah jika beberapa syarat tertentu

dipenuhi. Ia termasuk:

1. Semua anggota kesatuan mesti bekerja dalam pekerjaan, tred atau industri yang sama

2. Semua anggota kesatuan mesti bekerja di Semenanjung atau Sabah atau Sarawak. Sesiapa

yang bekerja di Semenanjung tidak boleh menjadi anggota kesatuan yang sama seperti

mereka yang bekerja di Sabah atau Sarawak. Sama juga mereka yang bekerja di Sarawak

tidak boleh menyertai kesatuan yang sama seperti mereka

yang bekerja di Sabah atau di Semenanjung. Ia itu, kesatuan

di Semenanjung mempunyai anggota yang bekerja di

Semenanjung sahaja, kesatuan di Sabah mempunyai anggota

yang bekerja di Sabah sahaja dan kesatuan di Sarawak

mempunyai anggota yang bekerja di Sarawak sahaja.

3. Semua anggota kesatuan mesti berada dalam salah satu

sektor sahaja, iaitu swasta atau awam. Sekiranya organisasi

anda ialah sebuah hospital swasta, misalnya, pekerja anda

tidak boleh menyertai kesatuan yang mewakili pekerja

hospital di sektor awam.

4. Untuk tujuan perundingan bersama, (yang akan dibincang

kemudian dalam Ruang ini) anggota kesatuan mesti daripada

peringkat yang sama dalam organisasi, iaitu pekerja bukan

eksekutif, atau semuanya eksekutif atau semuanya pengurus.

5. Mereka yang bekerja dalam jawatan berkaitan dengan

perkara sulit atau kerja sekuriti boleh juga sertai kesatuan

yang anggotanya berada dalam jawatan yang sama. Jawatan

yang berkait dengan perkara sulit termasuk kewangan, IT,

setiausaha peribadi atau penolong kepada pengurusan

atasan, iaitu mereka yang boleh akses maklumat sulit.

Kebanyakan kesatuan di Malaysia pada masa kini mempunyai

anggota yang bekerja di peringkat bukan eksekutif. Kesatuan yang

terbesar dalam sektor swasta dengan beribu-ribu keanggotaan

kebanyakannya ialah kesatuan kebangsaan, iaitu anggotanya bekerja

di berbagai-bagai syarikat dalam industri yang sama di seluruh

Semenanjung Malaysia. Beberapa contoh kesatuan yang terkenal ini

ialah:

Kenapa Pekerja Sertai

Kesatuan Sekerja?

“Ada tiga sebab

mengapa mereka

tubuhkan dan sertai

kesatuan sekerja. Ia

adalah:

Untuk

memperbaiki

kedudukan

ekonomi mereka

Untuk

mempastikan hak

mereka

dipertahankan

Kerana sebab-

sebab sosial” Malaysian Industrial

Relations &

Employment Law, by

Maimunah Aminuddin,

7th ed, McGraw Hill

Kesatuan Kebangsaan Pekerja-pekerja Bank

Kesatuan Kebangsaan Pekerja-pekerja Hotel, Bar dan Restoran

Kesatuan Pekerja-Pekerja Pengangkutan

Kesatuan Pekerja-pekerja Perusahaan Logam

Kesatuan Kebangsaan Pekerja-pekerja Komersil

Hampir setiap industri utama ada kesatuan kebangsaan yang mewakili pekerjanya, melainkan

industri elektronik yang ada beberapa kesatuan wilayah di Semenanjung Malaysia dan sektor

teknologi maklumat yang masih belum ada kesatuan. Hampir separuh kesatuan dalam sektor swasta

di Malaysia adalah kesatuan dalaman yang mewakili pekerja dalam satu syarikat sahaja.

Dalam sebilangan kecil syarikat yang besar, eksekutifnya, yang mungkin beberapa ribu orang, telah

menubuhkan kesatuan dalaman mereka sendiri. Sebagai contoh beberapa kesatuan ini terdapat di

beberapa bank dan syarikat utiliti seperti TM Bhd dan Tenaga Nasional Bhd.

Pengurus-pengurus berhak menyertai kesatuan sekerja dengan syarat semua anggotanya ialah

pengurus. Namun begitu, pengurus tidak sertai kesatuan sekerja. Pengurus ialah mereka yang

mewakili pihak pengurusan. Mereka buat keputusan bagi pihak majikan dan organisasi. Biasanya

mereka terselamat daripada dieksploitasikan. Sekiranya mereka menyertai kesatuan sekerja ia

adalah tersangat janggal. Ahli profesional berpendatapan tinggi yang bukan pengurus mungkin sertai

kesatuan untuk menjaga kepentingan mereka. Sebagai contoh, juruterbang Syarikat Penerbangan

Malaysia adalah anggota kesatuan dalaman yang bersuara bagi pihak juruterbang Syarikat.

Hak Tidak Menyertai Kesatuan Sekerja

Pekerja mempunyai hak menyertai kesatuan sekerja tetapi mereka juga mempunyai hak untuk tidak

menganggotai mana-mana kesatuan. Ini boleh menyebabkan perbalahan dan pertengkaran di

kalangan pekerja apabila mereka sedang cuba menubuhkan kesatuan dan mahukan seberapa ramai

pekerja yang boleh untuk menjadi anggota atau apabila satu kesatuan kebangsaan sedang

mengadakan kempen menambahkan keanggotaan.

Jikalau pekerja meminta nasihat daripada pegawai sumber manusia mengenai hak mereka, memberi

keterangan adalah dibenarkan. Walau bagaimanapun, jangan cuba mempengaruhi mereka untuk

menyertai atau tarik diri daripada kesatuan. Jangan beri apa-apa komen mengenai kebaikan atau

keburukan apabila pekerja diwakili oleh kesatuan. Hati-hati dengan apa yang anda katakan.

AKTIVITI KESATUAN SEKERJA

Perundingan Bersama

Salah satu fungsi utama kesatuan sekerja adalah merunding dengan majikan yang ada anggota

kesatuan mengenai terma dan syarat pekerjaan. Jika kesatuan ialah kesatuan dalaman, ia akan

berunding dengan pihak pengurusan syarikat berkenaan dan tidak dengan pihak lain, manakala

kesatuan kebangsaan mungkin mempunyai anggota dari beberapa syarikat, maka kesatuan

kebangsaan akan cuba berunding dengan setiap syarikat yang terlibat. Proses perundingan bersama

mesti ikut peraturan yang ada dalam Akta Perhubungan Perusahaan.

Proses Pengiktirafan

Apabila kesatuan sekerja ingin memulakan perundingan bersama dengan pihak majikan pada kali

pertama, kesatuan mesti perolehi pengiktirafan daripada majikan berkenaan. Ini adalah satu proses

genting bagi kesatuan sekerja kerana anggota mereka mungkin tidak sabar menunggu untuk

kenaikan gaji dan faedah lain. Sebaik sahaja kesatuan diiktiraf oleh majikan, ia berhak mewakili

pekerja, iaitu untuk bersuara bagi pihak mereka.

Untuk mendapat pengiktirafan, pihak kesatuan mesti

kemukakan borang (Borang A) kepada majikan yang

berkenaan. Borang ini boleh dilihat dan dimuat turun

daripada laman Web Jabatan Perhubungan Perusahaan

(www.jpp.mohr.gov.my). Pihak majikan mesti jawab dalam

masa 21 hari.

Apabila pihak majikan terima tuntutan pengiktirafan, beliau

ada dua pilihan:

1. Berikan pengiktirafan, atau

2. Maklumkan kepada kesatuan bahawa tuntutannya

ditolak dan berikan sebab-sebabnya.

Pilihan mana yang akan diambil oleh majikan bergantung

kepada polisi syarikat terhadap kesatuan sekerja yang akan

dibincang kemudian dalam Ruang ini. Jikalau pihak majikan

menolak tuntutan pengiktirafan (atau tidak memberi jawapan), pihak kesatuan boleh laporkan

kepada Ketua Pengarah Perhubungan Perusahaan (KPPP).

KPPP akan periksa beberapa faktor sebelum menasihati Menteri Sumber Manusia, sama ada untuk

mengeluarkan perintah pengiktirafan kesatuan berkenaan. Faktor-faktor tersebut termasuk:

1. Sama ada kesatuan tersebut ialah kesatuan yang layak untuk mewakili pekerja di syarikat

anda, iaitu adakah kesatuan mewakili pekerja di dalam tred, pekerjaan atau industri yang

sama seperti pekerja anda. Ini dipanggil menentukan “competency” kesatuan untuk

mewakili pekerja anda. Jika kesatuan yang memohon pengiktirafan ialah kesatuan dalaman,

isu ini tidak timbul. KPPP boleh arahkan anda untuk memberi maklumat mengenai jenis

perniagaan anda dan salinan huraian kerja pekerja yang diwakili oleh kesatuan yang

memohon pengiktirafan.

2. Sama ada kesatuan mewakili majoriti daripada pekerja anda yang layak menyertai kesatuan.

Untuk tujuan ini, seorang pegawai dari Jabatan Perhubungan Perusahaan akan menjalankan

pengundian sulit di kalangan pekerja anda. Pegawai tersebut akan bincang dengan anda

bilakah tarikh dan masa yang sesuai untuk pengundian dan di mana ia akan di adakan.

Majoriti bermakna lebih daripada 50% pekerja yang layak menyertai kesatuan.

Semasa proses pengiktirafan, yang boleh mengambil masa beberapa bulan, pekerja tidak boleh

diberhentikan melainkan atas sebab salahlaku. Pekerja juga dilarang melakukan beberapa aktiviti

termasuk berpiket atau bermogok.

Pengiktirafan

Kesatuan Sekerja

Semasa proses

pengiktirafan,

perhubungan di antara

pengurusan dan pekerja

yang menyokong kesatuan

boleh jadi tegang dan

penuh dengan emosi.

Setelah Ketua Pengarah Perhubungan Perusahaan selesai proses menentukan sama ada kesatuan

yang tuntut pengiktirafan layak untuk mewakili pekerja berkenaan, dan telah jalankan pengundian

sulit, perkara ini akan dilaporkan kepada Menteri Sumber Manusia yang akan maklumkan kepada

majikan dan kesatuan mengenai keputusan beliau. Sekiranya Menteri mengarah pengiktirafan, pihak

majikan tidak perlu buat apa-apa melainkan tunggu langkah seterusnya oleh kesatuan sekerja.

Jabatan Perhubungan Perusahaan mempunyai risalah mengenai proses pengiktirafan yang mudah

dibaca dan boleh dilihat dalam laman Webnya. Tajuknya ialah Pengendalian Tuntutan Pengiktirafan

Kesatuan Sekerja.

Proses Perundingan Bersama

Kesatuan sekerja yang telah diiktiraf oleh majikan berhak menjemput majikan memulakan

perundingan bersama. Jemputan ini boleh dalam bentuk surat daripada kesatuan bersertakan

cadangan perundingan bersama.

Majikan yang terima jemputan ini diperlukan menjawab dalam masa 14 hari. Pihak majikan

mungkin:

1. Setutju supaya perundingan dimulakan dan cadangkan tarikh untuk diadakan sesi pertama,

atau

2. Tolak jemputan untuk memulakan perundingan.

Sebaik sahaja kesatuan sekerja diberi pengiktirafan, menangguhkan proses perundingan bersama

tidak digalakkan kerana ia akan membuat pekerja sangat kecewa. Mereka mengharapkan gaji dan

faedah yang lebih baik, lebih-lebih lagi jikalau syarikat mempunyai keuntungan dan keadaan

ekonomi adalah stabil.

Sebelum pihak syarikat mulakan perundingan bersama dengan pemimpin-pemimpin kesatuan untuk

memasukkan terma dan syarat dalam perjanjian bersama, satu kumpulan perundingan akan dilantik

biasanya terdiri daripada seorang pegawai bertanggungjawab dengan pengurusan sumber manusia,

dan perhubungan perusahaan, pengurus kewangan dan satu atau dua orang ketua jabatan. Mereka

akan adakan beberapa mesyuarat pra-perundingan untuk aturkan strategi dan putuskan berapa

banyak yang syarikat boleh tambahkan kepada gaji dan faedah untuk pekerja. Jumlah kenaikan yang

pihak syarikat rela setuju dikenali sebagai mandat. Untuk memutuskan mandat, perlu diselidik

keadaan ekonomi untuk jangka masa 3 tahun yang akan datang. Sekiranya ekonomi masa depan

nampak tidak stabil, pihak syarikat mungkin membuat keputusan bahawa mereka tidak mampu

untuk naikkan gaji dan faedah. Walau bagaimanapun, pihak syarikat terpaksa membayar gaji yang

sama dengan norma di pasaran. Penyelidikan tambahan mungkin diperlukan untuk tujuan ini.

Pasukan perundingan dan pihak kesatuan akan duduk bersama dan gunakan berbagai-bagai strategi

dan taktik untuk mencapai kehendak masing-masing, iaitu kumpulan pengurusan biasanya mahu

kurangkan jumlah kenaikan gaji atau faedah, dan pihak kesatuan sebaliknya inginkan kenaikan gaji

dan faedah supaya semua anggotanya sentiasa berpuas hati.

Sekiranya kedua-dua pihak dapat mencapai persetujuan, ianya akan direkodkan secara rasmi.

Perjanjian bersama ini akan diserahkan kepada Mahkamah Perusahaan yang akan sahkan bahawa ia

mematuhi undang-undang, dan seterusnya ia menjadi kontrak yang boleh dikuatkuasa.

Perjanjian Bersama

Perjanjian bersama ialah perjanjian bertulis yang dirundingkan antara kesatuan sekerja dan majikan.

Ia meliputi terma dan syarat pekerjaan di dalam syarikat berkenaan bagi mereka yang layak

menyertai kesatuan. Semua pekerja yang layak menyertai kesatuan adalah dalam skop perjanjian

bersama, bukan sahaja mereka yang menganggotai kesatuan.

Undang-undang memerlukan tempoh perjanjian bersama sekurang-kurang 3 tahun. Ini bermakna,

sebaik sahaja perjanjian bersama diluluskan oleh Mahkamah Perusahaan, terma dan syarat

pekerjaan telah ditetapkan untuk tempoh tersebut dan semasa tempoh itu ia hanya boleh dipinda

dengan persetujuan kedua-dua pihak.

Sungguhpun perjanjian bersama banyak pentingkan mengenai terma dan syarat pekerjaan, perkara

lain boleh juga dimasukkan seperti prosedur menangani aduan tidak puas hati pekerja, disiplin,

kenaikan pangkat, dan perpindahan pekerja.

Perjanjian bersama dari berbagai-bagai industri dan majikan boleh dibaca di laman Web Mahkamah

Perusahaan, www.mp.gov.my. Pergi ke halaman utama di bawah Perjanjian Bersama dan pilih

industri dan sektor yang anda ingin lihat. Mengambil sedikit masa tambahan untuk memeriksa

perjanjian bersama syarikat lain adalah sangat berfaedah walaupun pekerja anda bukan anggota

kesatuan. Anda boleh tahu kadar bayaran gaji bagi beberapa pekerjaan pada masa kini dan apa

faedah yang diberi kepada pekerja di berbagai-bagai sektor. Ini adalah berguna apabila anda sedang

Penyediaan untuk Perundingan Bersama

Lantik kumpulan perundingan

Selidik kedudukan

kewangan & kadar pasaran

Dapatkan mandat

Buat keputusan mengenai taktik

membuat keputusan berapa yang hendak dibayar kepada pekerja dan apa faedah yang akan diberi di

bawah kontrak pekerjaan seperti dinyatakan dalam Ruang GAJI DAN FAEDAH.

Kegagalan Mencapai Persetujuan

Sekiranya, setelah beberapa sesi rundingan, pihak pengurusan dan kesatuan masih tidak dapat

mencapai persetujuan, mereka mungkin ambil keputusan untuk hentikan rundingan dan isytihar

bahawa pertikaian perusahaan wujud. Kedua-dua pihak boleh laporkan kepada Jabatan

Perhubungan Perusahaan yang akan membantu kedua-dua pihak mencapai kompromi. Jika usaha ini

gagal, pertikaian tesebut akan dirujuk kepada Mahkamah Perusahaan. Mahkamah tersebut ada

kuasa menetapkan terma dan syarat yang mana kedua-dua pihak gagal bersetuju semasa

perundingan bersama.

Sebaik sahaja pertikaian perusahaan telah dirujuk kepada Mahkamah Perusahaan oleh Menteri

Sumber Manusia, piket atau mogok tidak dibenarkan. Kedua-dua majikan dan pekerja mesti tunggu

keputusan mahkamah. (Maklumat tambahan mengenai Mahkamah Perusahaan boleh didapati

dalam Ruang bertajuk PENAMATAN PEKERJAAN).

Mewakili Pekerja Yang Bersungut

Kesatuan sekerja bukan sahaja berunding dengan majikan untuk mendapatkan terma dan syarat

pekerjaan yang lebih baik untuk pekerja, tetapi mereka juga bantu dan bersuara bagi pihak mana-

mana pekerja yang ada masalah di tempat kerja. Sebagai contoh, apabila pihak majikan putuskan

untuk ambil tindakan disiplin ke atas seorang pekerja, pihak kesatuan akan menolong dia, termasuk

beraksi sebagai “peguambela” semasa siasatan dalaman. (Lihat perbincangan mengenai topik ini

dalam Ruang PENAMATAN PEKERJAAN).

Tindakan Perusahaan

Pekerja yang menyertai kesatuan sekerja mempunyai beberapa hak, terhad oleh undang-undang,

untuk mengambil tindakan perusahaan mencuba dan memaksa majikan supaya tunduk kepada

tuntutan mereka. Biasanya, anggota kesatuan sekerja ambil tindakan menentang majikan apabila

mereka percaya bahawa majikan tidak begitu serius mengenai tuntutan mereka untuk kenaikan gaji

dan faedah. Sebagai contoh, sekiranya mereka sangka bahawa majikan sengaja melambatkan

perundingan, mereka mungkin buat keputusan untuk berhenti merunding dan mula berpiket.

Mereka tidak mungkin akan mogok kerana di Malaysia adalah sangat sukar bagi pekerja untuk

bermogok. Ini akan diterangkan kemudian.

Pekerja Berpiket

Piket

Pekerja di Malaysia yang menyertai kesatuan sekerja membuat keputusan untuk berpiket supaya

dapat menarik perhatian kepada pertikaian mereka dengan majikan mereka. Piket merupakan satu

tindakan yang sah, sekiranya syarat-syarat berikut dipatuhi:

1. Pekerja yang berpiket mesti menjadi anggota kesatuan sekerja yang berdaftar

2. Pekerja yang berpiket mesti telah isytiharkan bahawa ada pertikaian perusahaan dengan

majikan mereka

3. Pertikaian perusahaan pekerja itu mesti belum dirujuk kepada Mahkamah Perusahaan

4. Piket tersebut mesti diadakan di tempat kerja mereka atau berdekatan dengan tempat kerja

mereka

5. Piket tersebut mesti tidak menghalang jalan atau pintu masuk atau keluar tempat kerja

6. Piket mestilah tenteram

Semasa berpiket pekerja akan berada di luar premis syarikat memegang poster dan sepanduk

mereka, mungkin riuh, bersorak slogan dan cuba dapatkan sokongan daripada orang yang lalu lalang

terutamanya kereta. Mereka akan meminta pemandu kereta untuk bunyikan hon menandakan

sokongan kepada pekerja.

Oleh kerana di Malaysia mogok adalah hampir mustahil, apabila pekerja membuat keputusan untuk

berpiket mereka masih bekerja seperti biasa. Ini bermakna mereka akan berpiket di luar waktu

bekerja, mungkin sebelum waktu kerja, semasa rehat makan tengahari, atau selepas kerja.

Sekiranya pekerja anda mengadakan piket di luar premis anda tetapi tidak mematuhi undang-

undang, misalnya ada orang yang bukan pekerja anda dan bukan pegawai kesatuan sekerja

menyertai piket tersebut, atau kelakuan pekerja tidak terkawal, dan mungkin akan terjadi

pergaduhan, anda patut hubungi pihak polis supaya berada di situ.

Mogok

Apa yang mungkin berlaku akibat daripada mogok adalah lebih serius daripada piket. Oleh kerana

itu, Akta Perhubungan Perusahaan dan Akta Kesatuan Sekerja mempunyai peraturan yang sangat

tegas untuk dipatuhi sebelum pekerja mulakan mogok.

KEANGGOTAAN

KESATUAN SEKERJA

DI SELURUH DUNIA

ADALAH MENURUN

Walaupun di negara

seperti Sweden, di

mana hampir setiap

pekerja menyertai

kesatuan,

keanggotaannya

berkurangan,

terutama sekali di

kalangan Generasi Y

Pekerja yang ada pertikaian perusahaan dengan majikan sahaja boleh bermogok. Untuk mematuhi

undang-undang, anggota kesatuan yang hendak bermogok perlu:

1. Adakan pengundian sulit bersama semua anggota yang terlibat dalam pertikaian dengan

majikan mereka. Kelulusan bermogok perlukan majoriti dua pertiga, jika tidak mogok adalah

tidak sah

2. Semua kertas undi mesti dihantar kepada Jabatan Hal Ehwal Kesatuan Sekerja tidak lebih

daripada 14 hari selepas pengundian diadakan.

3. Tunggu sekurang-kurangnya 7 hari selepas menghantar kertas undi kepada Jabatan Hal

Ehwal Kesatuan Sekerja sebelum memulakan mogok.

Pertikaian Perusahaan

Tidak semua pertikaian antara kesatuan sekerja dan majikan dianggap pertikaian perusahaan.

Pertikaian perusahaan ialah satu pertikaian mengenai terma dan syarat perhidmatan. Piket atau

mogok mengenai isu lain dianggap bukan pertikaian perusahaan dan tidak dibenarkan.

Undang-undang larang mogok dalam keadaan berikut:

1. Mengenai isu sama ada kesatuan sekerja diberi

pengiktirafan

2. Mengenai perjanjian bersama yang telah disahkan oleh

Makhamah Perusahaan

3. Mengenai mana-mana isu yang ditakrifkan dalam

undang-undang sebagai hak pengurusan termasuk kuasa memilih

siapa yang diambil bekerja, kenaikan pangkat pekerja,

perpindahan dan pemberhentian pekerja

4. Sebaik sahaja pertikaian antara kesatuan dan majikan

dirujuk ke Mahkamah Perusahaan untuk timbangtara

Hukuman Ke Atas Mogok Haram

Ia adalah satu kesalahan bagi mana-mana pekerja terlibat dengan

mogok haram. Sekiranya kesatuan sekerja mengatur mogok

haram, pendaftarannya boleh dibatalkan. Jabatan Hal Ehwal

Kesatuan Sekerja boleh mengarahkan kesatuan untuk batalkan

keanggotaan pekerja yang menyertai mogok tersebut.

Sekiranya pekerja anda mengatur dan ambil bahagian dalam

mogok haram, mereka telah melakukan satu kesalahan yang

sangat serius. Selepas mengikuti prosedur yang betul, anda boleh

tamatkan perkhidmatan mereka. Prosedur ini akan diterangkan

dalam Ruang PENAMATAN PEKERJAAN.

Jenis Tindakan Perusahaan Lain

Apabila pekerja merasa kecewa dengan majikan mereka, mereka mungkin akan bekerjasama

mengambil berbagai-bagai tindakan dengan tujuan mendesak syarikat supaya tunduk kepada

tuntutan mereka. Jikalau pekerja adalah anggota kesatuan, tindakan-tindakan itu boleh juga

dilakukan semasa mereka sedang berpiket.

Tindakan bersama oleh pekerja boleh dalam berbagai-bagai cara, cuma terhad oleh kreativiti

mereka. Contoh biasa tindakan perusahaan yang tidak formal ini termasuk:

1. Berjumpa doktor beramai-ramai. Ini akan kurangkan pengeluaran kerana ramai pekerja

berjaya mendapat cuti sakit

2. Kekerapan pergi ke tandas sepanjang hari bekerja dengan alasan pekerja rasa tidak sihat

3. Memakai pakaian melambangkan protes; lencana, topi atau band lengan dengan pesanan

tertulis di atasnya.

Sekiranya pihak majikan ada bukti bahawa lawatan berjumpa doktor diatur oleh pekerja, tindakan

disiplin boleh diambil ke atas mereka yang terlibat dengan alasan mereka telah mengadakan satu

mogok haram. Di bawah undang-undang, mogok tidak semestinya semua kerja berhenti. Mana-

mana cubaan untuk mengurangkan pengeluaran atau melewatkan kadar pengeluaran dianggap

mogok.

Memakai pakaian melambangkan protes asalkan pengeluaran tidak terjejas, bukannya satu

salahlaku melainkan di mana majikan kehendakkan pekerja memakai uniform dan peraturan syarikat

terang-terang menyatakan bahawa kegagalan memakai uniform dengan betul adalah satu salahlaku.

Ketua eksekutif dan pengurus kanan menjadi sangat marah apabila pekerja mengatur tindakan

perusahaan. Reaksi segera daripada mereka mungkin mengeluarkan arahan supaya pekerja yang

terlibat diberhentikan. Ini bukannya penyelesaian yang terbaik kerana:

1. Ia mungkin akan mengurangkan pekerja terlatih dan akan menjejaskan pengeluaran

2. Ia mungkin akan mengeruhkan lagi perhubungan di antara majikan dan pekerja

Satu penyelesaian kompromi perlu diperolehi. Bantuan boleh didapatkan daripada Jabatan

Perhubungan Perusahaan di Kementerian Sumber Manusia.

Mewakili Pekerja Negara

Fungsi utama kesatuan sekerja adalah untuk bercakap bagi pihak anggota mereka dan cuba

mendapatkan terma dan syarat pekerjaan yang lebih baik untuk pekerja dalam organisasi. Setiap

kesatuan berikan keutamaan kepada keperluan anggota mereka sendiri. Walau bagaimanapun,

banyak kesatuan pula adalah anggota Kongres Kesatuan Sekerja Malaysia (MTUC). Badan ini

melaksanakan beberapa fungsi termasuk:

1. Menyelidik mengenai perkara yang berkaitan dengan pekerjaan

2. Melatih pemimpin-pemimpin kesatuan

3. Mewakili semua pekerja di seluruh negara, termasuk mereka yang tidak menjadi anggota

kesatuan

Fungsi ketiga di atas selalu menyebabkan MTUC dilaporkan dalam berita. MTUC bukan merupakan

kesatuan sekerja (ia didaftarkan di bawah Akta Persatuan 1966) dan oleh itu tidak boleh

menjalankan perundingan bersama, piket atau mengaturkan mogok. Cuma anggotanya sahaja, iaitu

kesatuan sekerja yang mempunyai hak undang-undang, boleh lakukan aktiviti tersebut.

REAKSI MAJIKAN TERHADAP KESATUAN SEKERJA

Anda patut bincang bersama dengan kumpulan pengurusan anda dan buat keputusan mengenai

polisi ke atas kesatuan sekerja.

Pilihan polisi termasuk:

1. Cuba tidak menggalakkan pekerja menyertai kesatuan sekerja, tetapi hormat hak mereka

untuk berbuat demikian, sekiranya itu yang mereka kehendaki

2. Ambil langkah-langkah untuk mengelakkan pekerja menubuhkan kesatuan atau menyertai

kesatuan

3. Cuba untuk bekerjasama secara aktif dengan kesatuan yang mewakili pekerja dalam syarikat

anda

Apa sahaja keputusan yang dibuat oleh pengurusan, ingat bahawa anda sedang bincangkan

mengenai pekerja organisasi anda. Sekiranya anda ambil tindakan untuk mengecewakan cubaan

mereka untuk menubuhkan atau menyertai kesatuan, pengeluaran mereka akan terjejas. Ramai

pekerja juga mungkin berhenti akibat daripada tindakan syarikat untuk menghalang penubuhan dan

penyertaan dengan kesatuan. Kemungkinan juga akan berlakunya sabotaj oleh pekerja yang marah.

Strategi Jangka Panjang untuk Mengurangkan Kemungkinan Berlakunya

Kewujudan dan Penyertaan Kesatuan

Beberapa strategi jangka panjang perlu diatur sekiranya syarikat anda lebih suka apabila pekerja

tidak menyertai kesatuan sekerja. Tidak ada jaminan bahawa ia akan berkesan. Kadangkala pekerja

berpuas hati bila tidak ada kesatuan sehingga datang seorang pekerja baru yang mempunyai

pengalaman luas dalam kesatuan sekerja dan juga sangat percaya bahawa semua pekerja patut

menyertai kesatuan. Dia mungkin boleh mempengaruhi pekerja-pekerja lain untuk menjadi anggota

kesatuan sekerja sebagai satu perlindungan daripada sebarang perubahan dalam syarikat pada masa

hadapan, terutama sekali perubahan di pengurusan atasan.

Baca Ruang bertajuk PERHUBUNGAN PEKERJAAN. Semua cadangan dalam Ruang tersebut adalah

releven untuk mengurangkan kemungkinan pekerja akan menyertai kesatuan. Ini termasuk:

1. Memperkenalkan beberapa saluran komunikasi antara pekerja dan pengurusan. Tidak

mungkin boleh diadakan terlalu banyak komunikasi dalaman

2. Mengadakan sesi dialog selalu dengan pekerja

3. Mendesak pengurus-pengurus selalu adakan mesyuarat bersama orang bawahan mereka

supaya menggalakkan pekerja suarakan pendapat mereka mengenai beberapa isu

4. Menubuhkan skim formal untuk menggalakkan pekerja berikan pendapat tentang

bagaimana pengeluaran boleh ditingkatkan

5. Mencari cara-cara membuat tempat kerja lebih selesa

6. Melatih pengurus-pengurus supaya mereka boleh mengelakkan dan mengurangkan

gangguan dan penganiayaan antara pekerja

Langkah-langkah lain yang perlu diambil sepanjang masa adalah:

1. Meningkatkan pakej gaji dan faedah seberapa yang boleh (lihat Ruang bertajuk GAJI DAN

FAEDAH)

2. Mempastikan wujudnya sistem pengurusan prestasi yang efektif (lihat Ruang bertajuk

PENGURUSAN PRESTASI DAN PENILAIAN PRESTASI)

Pengurusan dengan Kesatuan Sekerja

Sekiranya pekerja di organisasi anda sudah menyertai kesatuan sekerja, anda dan pengurusan anda

terpaksa cari jalan bagaimana untuk bekerjasama dengan mereka dan tidak selalu bertengkar

dengan pemimpin mereka. Pertikaian mungkin berlaku tetapi ia boleh dikawal.

Usaha pengurusan sumber manusia anda patut tumpukan kepada strategi dan taktik yang sama

seperti tersebut di atas.

Sama-sama dengan strategi dan taktik tersebut, anda juga patut:

1. Jadualkan mesyuarat selalu dengan pemimpin-pemimpin kesatuan untuk membincangkan

masalah dan isu. Jangan tunggu sehingga timbul masalah serius.

2. Libatkan pemimpin-pemimpin kesatuan sekerja dalam seberapa banyak yang mungkin

jawatankuasa yang membuat keputusan

3. Aturkan program latihan bersama penyelia-penyelia dan pemimpin kesatuan sekerja

4. Pastikan pengetahuan anda mengenai hak kesatuan sekerja dan hak pengurusan adalah

yang terbaru

PENAMATAN PEKERJAAN

SISTEM DISIPLIN

PERHUBUNGAN PEKERJAAN

SENARAI SEMAK PERHUBUNGAN

PERUSAHAAN

Sudahkah anda dan pengurusan

syarikat anda putuskan reaksi anda

terhadap penyertaan pekerja dalam

kesatuan?

Apakah langkah-langkah yang anda

ambil supaya syarikat mencapai

objektif berhubung dengan

kewujudan dan penyertaan

kesatuan sekerja?

Adakah wujudnya strategi jangka

panjang untuk mengurangkan

kemungkinan pekerja menyertai

kesatuan sekerja?