8/10/2019 Bincang Teori Birokrasi Max Weber

1/5

BINCANG TEORI BIROKRASI MAX WEBER. SEJAUH MANAKAH

TEORI INI RELEVAN DALAM KONTEKS PENTADBIRAN AWAM

MASA KINI?

-Birokrasi merupakan satu tatacara aturan pengurusan skop tugas yang berkait rapatdengan pentadbiran awam.

LATAR BELAKANG MAX WEBER

- Max Weber atau nama asal beliau Maximillian Weber dilahirkan pada 21 April 186

di !n"urt# $uringia# %erman dan meninggal dunia pada 1 %un 1&2' di Munich#

%erman.

- Weber banyak menumpukan terhadap teori organisasi. Beliau berpendapat bahawa

organisasi berstruktur yang dipanggil birokrasi adalah yang paling baik.

KONSEP BIRIKRASI SECARA UMUM

- (onsep Birokrasi mula digunakan pada awal abad ke)18 di !ropah Barat

- Birokrasi meru*uk kepada sebuah organisasi berstruktur# penuh dengan prosedur dan

tatacara yang perlu diikuti sebelum mencapai tu*uan dan matlamat bagi sesebuah

organisasi.

KONSEP BIROKRASI MAX WEBER

-$iada de"inisi khusus yang digunakan Weber bagi men*elaskan maksud birokrasi.

+amun# birokrasi boleh di*elaskan sebagai bermaksud badan pentadbiran bagi

pegawai,pegawai yang dilantik.

- -ada pandangan Weber# birokrasi wu*ud dalam semua organisasi berskala besar

(large-scale organization).

- Weber berpendapat pegawai dan peker*a mempunyai kedudukan yang sama tetapi

kriteria yang membeakan antara kedua,duanya adalah/ pegawai mempunyai kuasa

0authority.

-

(onsep kuasa yang digunakan *uga merupakan simbolik bagi memberi penekanankepada bentuk birokrasi melalui elemen,elemen berikut

- i. -ertama ialah birokrasi tradisional3-atrimonial birokrasi 0traditional authority.

!lemen kuasa tradisional adalah bersi"at warisan atau bersandarkan kepada keturunan.

- Ii. (edua ialah birokrasi rasionalisme 0rational-legal authority. -elantikan seorang

pemerintah atau pentadbir adalah secara rasmi melalui pemilihan sama ada secara

tetap# kontrak atau sementara.

- Iii. (etiga ialah karismatik 0charismatic authority. 4i"at kuasa pemerintah

karismatik adalah seseorang dilantik secara tidak rasmi dan kuasa yang diperolehi

adalah daripada hak dan per*uangan.

8/10/2019 Bincang Teori Birokrasi Max Weber

2/5

- 4eorang pemerintah yang mempunyai ciri karismatik adalah seorang yang

berpengaruh (inspiration

- 4emua kriteria birokrasi ideal oleh Weber mempunyai satu matlamat untuk

mempertingkatkan kecekapan organisasi dalam pencapaian yang berkesan.

CIRI-CIRI TEORI BIROKRASI MAX WEBER

- 5iri utama dalam teori Weber adalah kuasa hierarkiyang digunakan dalam sesebuah

organisasi yang melihat bagaimana sistem pengurusan berskala hierarki yang

didokongi oleh pengurusan tertinggi# pertengahan dan peker*a bawahan.

- $eori birokrasi Weber antara lain memberi gambaran tentang wu*udnyapembahagian

tugas atau pengkhususan ker*a.

- Menurut $eori Max Weber# aspek peningkatan gred ke *awatan yang lebih tinggi atau

kenaikan pangkat adalah berasaskan pencapaian# kelayakan# kecekapan# pengalaman

dan kekananan 0seniority seseorang pegawai itu.

- (etidak peribadian atau impersonality adalah salah satu ciri yang diusulkan oleh

Weber dalam teori beliau yang mana beliau berpendapat bahawa pegawai awam atau

pentadbir tidak boleh mementingkan diri sendiri dan perlu ada ker*asama serta

perkongsian idea bagi mencapai matlamat dan tu*uan sesebuah organisasi.

- Weber *uga menekankan aspek keba*ikan dan tanggung*awab seorang pentadbir

terhadap perker*a)peker*anya.

- Birokrasi Weber *uga meru*uk kepada unsur chain of command dalam pentadbiran

iaitu dikatakan sebagai seorang pegawai itu hanya perlu memberi arahan kepada

peker*a bawahannya saha*a dan peker*a hanya menerima arahan daripada pegawai

atasannya saha*a.

- Arahan secara dokumen bertulis digunapakai secara berterusan dan kerap *uga

merupakan ciri birokrasi Weber di mana setiap arahan ker*a atau panduan ker*a perlu

dilaksanakan di dalam bentuk bertulis.

KESESUAIAN TEORI BIROKRASI WEBER DALAM PENTADBIRAN AWAM

MASA KINI

- $eori Birokrasi Weber meru*uk kepada sebuah organisasi berstruktur# terdapatnya

pengkhususan ker*a dan berprosedur serta mempunyai tatacara tersendiri yang mana

ber*aya digarapkan oleh Weber mengikut pemahaman dan kesesuaian dalam konteks

membangunkan sebuah pentadbiran awam yang cekap# telus dan e"isien untuk

mencapai matlamat dan tu*uan organisasi itu ditubuhkan

-

-entadbiran awam sebagai sebuah organisasi besar dan semakin berkembang dengane"isien dari segi perkhidmatannya serta telah dapat diterima oleh masyarakat# perlu

8/10/2019 Bincang Teori Birokrasi Max Weber

3/5

menggunakan kaedah birokrasi yang se*a*ar dengan amalan pengurusan dan

pentadbiran awam supaya ianya tidak kabur dan tidak terpusat.

- 4ebetulnya# teori birokrasi Max Weber masih relean dan boleh digunapakai dalam

konteks pentadbiran awam masa kini# namun terdapat sesetengah pandangan Max

Weber sudah tidak sesuai dengan perubahan dan konteks pentadbiran awam seperti di

Malaysia sendiri.

- Apa yang dapat di"ahami daripada teori dan konsep yang digunakan oleh Max Weber

adalah sebuah organisasi yang besar adalah sama# bersikap neutral dan perlu

mempunyai matlamat atau halatu*u tersendiri

- teori birokrasi Weber lebih "okus kepada konsep pengkhususan atau pemusatan ker*a

0centralized dan tidak menyeluruh.

- Weber *uga menekankan konsep peralihan kuasa atau peningkatan gred *awatan

berasaskan merit iaitu berasaskan kebaikan# kecekapan dan pengalaman.

- (onsep hierarki yang ditekankan oleh Weber masih relean dan diamalkan dalam

pentadbiran awam masa kini walaupun tidak secara menyeluruh.

- sistem pengagihan kuasa daripada pengurusan tertinggi kepada pengurusan

pertengahan dan seterusnya kepada peker*a bawahan masih dilaksanakan dalam

konteks pengurusan dalam pentadbiran awam.- Antara lain teori yang masih dipraktikkan dalam institusi pentadbiran awam masa kini

adalah sistem meritokrasi dalam kenaikan pangkat atau peningkatan gred hakiki

pegawai awam ke gred yang lebih tinggi.

- $eori Weber ini men*elaskan bagaimana sistem kenaikan pangkat dinilai berdasarkan

kecekapan# pengalaman# pencapaian dan kekananan (seniority) seseorang pegawai

awam itu sendiri. Weber menolak unsurfavorismatau pilih kasih dalam menentukan

produktiiti dan pencapaian seseorang pegawai awam untuk layak ditingkatkan gred

*awatan.

- 4istem gan*aran# insenti" dan bonus merupakan pengiktira"an yang diberikan kepada

pegawai awam di atas sumbangan mereka terhadap organisasi dan negara amnya

adalah elemen)elemen yang diketengahkan dalam pemikiran Weber.

- Weber *uga berpendapat birokrasi adalah bercirikan chain of command dalam

pengurusan iaitu arahan diterima daripada satu saluran saha*a

- $umpuan terhadap rasionalisme dalam dunia pentadbiran merupakan antara ciri

Weber yang masih relean *ika diguna pakai dalam pentadbiran awam pada hari ini

8/10/2019 Bincang Teori Birokrasi Max Weber

4/5

- 7asionalisme merupakan antara aspek penting dalam prosedur pelantikan ke dalam

perkhidmatan awam atau dalam men*alankan tugasan ker*a dan hubungan antara

pegawai atasan dan peker*a.

- Antara teori yang dikira sudah tidak sesuai bagi sebuah organisasi besar seperti

pentadbiran awam adalah pembahagian tugas dan pengkhususan bidang ker*a.

- Weber *uga menekankan ciri)ciri manual dokumen dan arahan atau direction secara

bertulis dalam teori birokrasinya.

- Arahan secara bertulis sudah tidak begitu relean untuk digunapakai dalam konteks

pentadbiran awam pada masa kini.

- interaksi antara pihak pengurusan dan kakitangan bawahan perlu dititikberatkan

dalam pentadbiran awam dan mengurangkan penggunaan memo atau surat edaran

apabila memberi arahan kepada kakitangan dapat menghasilkan pe*abat atau

organisasi yang kondusi" dan pro"esional kerana wu*udnya komunikasi dua hala.- (omunikasi adalah aspek penting dalam sesebuah organisasi dalam mencapai

matlamat dan misinya dan ini sepatutnya di tekankan oleh Weber dalam teori beliau.

- -erkhidmatan Awam *uga disarankan supaya men*adi a thinking public serviceyang

berlandaskan kebi*aksanaan dan budi bicara dalam men*alankan tugas dan memberi

perkhidmatan kepada orang ramai. ni berbea dengan teori Weber yang menekankan

elemen pengkhususan ker*a dan hubungan antara pegawai atasan dan peker*a

bawahan saha*a/ lebih terhad dan tertutup.

-$iada aspek nilai)nilai kemanusiaan dan moral pegawai awam yang ditekankan oleh

Weber dalam teorinya. 9rganisasi *uga tidak disusun atur berdasarkan unsur

kemanusiaan tetapi lebih kepada hubungan antara pengurusan dalaman organisasi itu

sendiri.

- :i dalam teori birokrasi yang diasaskan oleh Weber# tiada perbandingan struktur

antara sub)organisasi dalam perkhidmatan awam. -ada dasarnya# struktur awam

adalah berbea dari struktur "ungsi# perkhidmatan dan hubungan dengan masyarakat.

- ;ubungan pentadbiran awam dengan masyarakat siil tidak di*elaskan secara khusus.

Weber lebih menumpukan hubungan pentadbir dan peker*a saha*a.

- Weber begitu menekankan aspek rasionalisme dalam teori birokrasinya dan lebih

bersi"at "ormal. (uasa hierarki# peningkatan gred hakiki# tawaran gan*aran demi

produktiiti adalah perlu bagi menentukan halatu*u sesebuah organisasi.

- -embahagian skop tugas kepada *abatan,*abatan tertentu dilihat banyak

mendatangkan kelemahan daripada kebaikan.

- +ilai,nilai kemanusiaan dan hubungan antara pihak pengurusan dan peker*a bawahan

dalam sesebuah organisasi dilihat tidak begitu ditekankan oleh Weber bagi mencapai

matlamat organisasi.

8/10/2019 Bincang Teori Birokrasi Max Weber

5/5