BAHASA MELAYU MODENDisediakan oleh:

1.2. 3. 4.

Shamsul haikal Kavita Fahtin

Tokoh-tokoh penting Bahasa Melayu Moden Pramerdeka

Institusi Bahasa Melayu moden

SUBTOPIK

Peranan dewan bahasa dan pustaka

Fungsi Bahasa Melayu

KONSEP BAHASA MELAYU MODEN1.

2.

3.

Bahasa Melayu moden berkembang pesat setelah Tanah Melayu mencapai kemerdekaan pada tahun 1957. Di bawah Perkara 152 Perlembagaan Malaysia,Bahasa Melayu ditetapkan sebagai bahasa kebangsaan. Bahasa Melayu digunakan sebagai: - Bahasa rasmi - bahasa pentadbiran - bahasa perhubungan umum - bahasa penghantar - bahasa ilmiah di sekolah dan institusi pengajian tinggi

Bahasa Melayu moden dan bahasa Melayu klasik mempunyai perbezaan:

BAHASA MELAYU KLASIKTiada perancangan bahasa Banyak dipengaruhi bahasa Arab Menggunakan laras bahasa sastera lama

BAHASA MELAYU MODENMelalui proses perancangan bahasa yang pesat Banyak menerima pengaruh bahasa Inggeris Menggunakan laras bahasa yang lebih pelbagai

Banyak menggunakan ayat pasif dan ayat songsangBanyak memanfaatkan bahasa istana/bahasa dalam

Banyak menggunakan ayat aktifBanyak memanfaatkan kosa kata bahasa moden

TOKOH-TOKOH PENTING BAHASA MELAYU MODEN PRAMERDEKA

o

Abdullah bin Abdul Kadir Munsyi(1796-1854) Raja Ali Haji(1809-1870)

o

o

Mohd. Said bin Haji Sulaiman(1876-1955)Zainal Abidin Ahmad(1895-1973)

o

SUMBANGAN ZABA TERHADAP PERKEMBANGAN BAHASA MELAYU PADA ZAMAN PRAMERDEKA

ZAINAL ABIDIN AHMAD (1895-1973)Dikenali

sebagai Zaba

Turut

menggunakan nama samaran lain seperti Anak Melayu Jati,Patriot dan Zai PenjelmaanDilahirkan

di Batu Kikir ,Jempol

Merupakan Buku

tokobahasa yang memberikan sumbangan dalam bidang tatabahasa(Pelita Bahasa Penggal I,II dan III) tatabahasa beliau: - Kitab Ilmu Bahasa Melayu

- Kitab Rahsia Ejaan Jawi- Daftar Ejaan Melayu Jawi Rumi - Ilmu Mengarang Melayu - Petua-petua Ejaan Rumi Melayu di Malaya

Zaba juga memberikan sumbangan mengangkat martabat bahasa melayu melalui jawatan yang dipegang. Antara jawatan yang disandang: - Pengarang dan Penterjemah Kanan Pejabat Karang Mengarang di Maktab Perguruan Sultan Idris - Ketua Jabatan Pengajian Melayu di Universiti Malaya - Pengarah Dewan Bahasa dan Pustaka Zaba juga telah memperjuangkan: - penubuhan Jabatan Pengajian Melayu,Universiti Malaya di Singapura - menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan dan bahasa rasmi negara Disebabakan beliau banyak menyumbang dalam bidang bahasa dan kesusasteraan Melayu,beliau telah dianugerahi gelran pendeta oleh Kongres Bahasa dan Persuratan Melayu Ketiga(1956)

INSTITUSI BAHASA MELAYU MODEN ZAMAN PRAMERDEKA(PEJABA T KARANG MENGARANG)

o

Pakatan Belajar Mengajar Pengetahuan Bahasa(PBmPB atau Pakatan) Persaudaraan Sahabat Pena Malaysia Pejabat Karang Mengarang Angkatan Sasterawan 50(ASAS 50)

o

o

o

PEJABAT KARANG-MENGARANGDiasaskan O.T. Dussek dan Zainal Abidin bin Ahmad (Zaba) di Maktab Perguruan Sultan Idris, Tanjung Malim,(1924). Dibiayai kerajaan NNS dan NNMB melalui peruntukan Maktab Perguruan Sultan Idris. Tidak berkembang seperti yang dicita-citakan Zaba kerana sikap tidak serius kerajaan Inggeris.

TUJUAN UTAMA PENUBUHANMengeluarkan buku-buku sekolah Melayu melalui Malay School Series sebanyak mungkin. Mengeluarkan bahan-bahan untuk bacaan masyarakat Melayu amnya melalui Malay Home Library Series.

SUMBANGANBerjaya memperkenalkan karya popular dari Barat kepada masyarakat Melayu. Membuka mata orang Melayu kepada hasil kesusasteraan dunia yang berbeza daripada hikayat-hikayat lama yang diwarisi daripada datuk moyang mereka.

IMPLIKASI SUMBANGANPembinaan asas pengetahuan bahasa Melayu dan ilmum karang-mengarang dalam kalangan orang Melayu di peringkat sekolah rendah. Buku-buku hasil keluaran digunakan di seluruh tanah air.

(1924-1957)Sebanyak 85 buah buku terbahagi kepada empat bahagian : Buku bacaan sekolah Buku teks mata pelajaran sekolah Buku pekerjaan tangan Buku panduan, seperti ilmu pengakap

(1929-1957)Sebanyak 64 buah buku karya terjemahan untuk umum dan untuk kanak-kanak diterbitkan. Terdiri daripada cerita-cerita mudah untuk masyarakat kampung.

Menubuhkan Pejabat Karang-Mengarang. Melawat ke Balai Pustaka di Indonesia (1931) lalu mencadangkan pembesaran Pejabat KarangMengarang tetapi tidak diterima.

Peranan dewan bahasa dan pustaka dalam perkembangan bahasa melayu

Ditubuhkan sebagai sebuah jabatan di bawah Kementerian Pelajaran pada 22 Jun 1956 Mula-mula dikenali sebagai Balai Pustaka tetapi atas cadangan Kongres Bahasa dan Persuratan Melayu Ketiga,namanya diubah kepada Dewan Bahasa dan Pustaka Tahun 1959,Ordinan Dewan Bahasa dan Pustaka diluluskan dan statusnya menjadi Badan Berkanun

ORDINAN DBP

Perancangan bahasa oleh DBP

Memajukan dan memperkaya bahasa kebangsaan. Memajukan bakat kesusasteraan terutama dalam bahasa kebangsaan. Mencetak atau menerbitkan atau membantu usaha pencetakan dan penerbitan buku-buku, risalah-risalah dan bentuk-bentuk persuratan lain dalam bahasa kebangsaan dan bahasa-bahasa lain. Menyamakan ejaan dan bunyi sebutan dan menggubal istilahistilah yang sesuai dalam bahasa kebangsaan

Penyelidikan bahasa Peristilahan Perkamusaan

Pelaksanaan bahasa

PERANCANGAN BAHASA MELAYUPerancangan bahasa merujuk kepada usaha untuk memupuk,membaiki dan mengembangkan sesuatu bahasa ke arah bahasa moden. Usaha ini termasuklah: Membuat keputusan dasar tentang bahasa Menyeragamkan variasi bahasa dan memupuk usaha pengembangan bahasa Meninjau semula hasil dan kesan aktiviti perancangan bahasa Mengumpulkan data dan menyusun strategi untuk memajukan bahasa

AKTIVITI-AKTIVITI PERANCANGAN BAHASA MELAYUa)

Perancangan taraf bahasa Perancangan korpus bahasa

b)

c)

Perancangan strategi

PERANCANGAN TARAF BAHASA1.

2.

Perancangan taraf bahasa merujuk kepada usaha meluaskan dan meningkatkan taraf penggunaan tau peranan bahasa dalam masyarakat Perkara 152 Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu telah menetapkan:

Bahasa Kebangsaan ialah bahasa Melayu dan hendaklah ditulis dalam apa-apa tulisan sebagaimana yang diperuntukkan dengan undang-undang oleh Parlimen

3.

Syarat-syarat penetapan Bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan: a) tiada sesiapa pun boleh dilarang atau ditahan ditahan daripada menggunakan ,mengajar atau belajar apa-apa bahasa lain b) selama tempoh 10 tahun selepas Hari Merdeka dan selepas,bahasa Inggeris boleh digunakan dalam kedua-dua Majlis Parlimen,dalam Dewan Negeri tiap-tiap negeri,dan bagi segala maksud rasmi yang lain c) selama tempoh 10 yahun selepas Hari Merdeka naskhah yang sahih: bagi segala Rang Undang-undang yang hendak dikemukakan atau pindaanpindaan mengenainya yang hendak dicadangkan dalam mana-mana majlis parlimen bagi segala Akta Parlimen dan segala perundanga kecil yang dikeluarkan oleh Kerajaan Persekutuan, hendaklah dalam bahasa Inggeris

d)

Selama tempoh 10 tahun selepas Hari Merdeka dan selepas itu diperuntukkan oleh parlimen,segala perbicaraan dalam mahkamah Persekutuan,Mahkamah Tinggi dan Mahkamah Rendah hendaklah dijalankan dalam bahasa Inggeris Antara perkara penting yg termaktub dalam Perkara 152 Perlembagaan Malaysia: - pertimbangan sewajarnya untuk mewujudkan satu bahasa negara(Bahasa Melayu) - pertimbangan sewajarnya utk memelihara bahasa ibunda kaum yang lain supaya tidak ditindas(bahasa ibunda kaum masing-masing boleh digunakan dalam hal tidak formal

4.

5.

Bahasa melayu dipilih menjadi bahasa kebangsaan kerana: - bahasa kaum majoriti negara ini - bahasa yang menjadi alat komunikasi antara kaum - bahasa kaum peribumi yang telah meluas penggunaannya Tujuan bahasa Melayu dipilih sebagai bahasa kebangsaan: - mencapai integrasi nasional - mewujudkan identiti nasional melalui bahasa Melayu Akta Bahasa Kebangsaan 1963/67 menguatkuasakan pelaksanaan bahasa Melayu sebagai Bahasa rasmi(kerajaan negeri atau kerajaan persekutuan dan pihak berkuasa awam mesti menggunakan bahasa melayu dalam semua urusan)

6.

7.

8.

Akta ini memberikan beberapa kekecualian kpd maksud rasmi dgn memberikan kuasa kepada yang di-Pertuan Agong untuk membenarkan penggunaan dalam perkaraperkara berikut: - undang-undang - hubungan dengan negara asing - latihan yang disampaikan oleh pakar asing - laporan,preskripsi,dan arahan pembedahan - urusan Jabatan Hasil Dalam Negeri dalam perkara - perkara tertentu

Laporan Razak mengesyorkan: - bahasa melayu mesti dipelajari disemua sekolah - bahasa melayu dijadikan sebagai satu bahan mustahak untuk mendapat sijil rendah dan sijil kebangsaan9

10.

laporan Rahman Talib mengesyorkan supaya kelulusan dalam bahasa Melayu sebagai syarat wajib untuk memasuki mana-mana skiim latihan perguruan

11.

Dasar bahasa Melayu di universiti tempatan mewajibkan pelajar mendapat kepujian dalam mata pelajaran bahasa melayu diperingkat SPM Akta Pendidikan 1996 mengekalkan bahasa Melayu sebagai bahasa penghantar utama untuk semua institusi pendidikan dalam sistem pendididkan kebangsaan kecuali sekolah jenis kebangsaan

12.

PERANCANGAN KORPUS BAHASA

Aktiviti perancangan korpus bahasa melibatjan usaha menetapkan kosa kata,ejaan,istilah,tatabahasa,dan sebutan yang menjadi bahan sesuatu bahasa

Perancangan krpus bahasa terdiri drp: - pengekodan/kodifikasi - pemupukan

PENGEKODAN/KODIFIKASI Pengekodan bermaksudpenyeragaman bahan bahasa supaya menghasilkan satu variasi bahasa baku atau bahasa standard yang sempurna dan seragam

Pengekodan bahasa melayu meliputi

Pengekodan perkamusan

Pengekodan tatabahasa

Pengekodan ejaan

Pengekodan peristilahan

Pengekodan sebutan

PENGEKODAN PERKAMUSAN

Penghasilan daftar-daftar kata untk keperluan perdaganagnSejarah pengekodan perkamusan bahsa melayu

Penyusunan kamus yang sebenarnya:

Penyusunan kamus untuk penyebaran agama kristian

Selepas kemerdekaan,pengekodan perkamusan merupakan usaha yang penting dalam proses pembinaan,pengembangan dan pembakuan bahasa Tugas penyusunanan kamus dijalankan oleh DBP

PENGEKODAN EJAAN Sebelum tulisan jawi dan rumi wujud ,bahasa melayu mempunyai tradisi tulisan iaitu kawi,batak,lampung dan rencong Sarjana inggeris mula-mula membincangkan ejaan bahasa melayu mula dibincangka oleh William Marsden yang mendapati bunyi ng,p,g dan ny merupakan hurufhuruf yang ditambah oleh melayu pada 28 huruf arab Tahun 1901 jawatankuasa ejaan berusaha membentuk satu sistem ejaan rumi kerana ejaan Jawi tidak menggambarkan sistem bunyi bahasa melayu yang sebenar

PENGEKODAN PERISTILAHAN Pengekodan istilah dalam pelbagai bidang ilmu amat penting untuk menjadikan Bahasa Melayu sebagai bahasa ilmu. Pembentukan istilah yang seragam bermula apabila Majlis Bahasa Indonesia Malaysia (MBIM) membuat satu ketetapan untuk menyediakan Pedoman Umum Pembentukan Istilah Bahasa Melayu Sejarah pengekodan peristilahan dibahagikan kepada zaman sebelum 1975 dan zaman selepas 1975.zaman sebelum 1975 terbahagi kepada zaman 1957-1960 dan zaman 1960-1975

Zaman 1957

Tiada sebarang pedoman pembentukan istilah pada tempoh ini

Cara pembentukan istilah adalah dengan mempertahankan sifat bahasa melayu dan menolak unsur asing

Zaman 1960-1975a)

b)

Terdapat 3 pedoman pembentukan istilah: - pedoman membentuk istilah-istilah baharu DBP - dasar,cara,dan pedoman membentuk istilah baharu bahasa melayu DBP - pedoman pembentukan Istilah Universiti Malaya ( 1971) yang disusun oleh Asmah Hj.Omar Zaman ini memperlihatkan peranan ahli-ahli bahasa dalam pembentukan istilah dan pembentukan jawatanjawatan kuasa istilah adalah sesuai dengan pelaksanaan bahasa Melayu sebagai bahasa Penghantar

Zaman selepas 1975a)

b)

Pedoman umum pembentukan istilah Bahasa Melayu yang ditetapkan oleh Majlis Bahasa Indonesia Malaysia mula dilaksanakan Pembentukan istilah berjalan dengan pantas dan bersifat akademik kerana: - bahasa melayu telah digunakan sebagai bahasa penghantar di maktab-maktab dan universiti - wujudnya kerjasama yang erat antara Malaysia dan Indonesia dalam aspek kebahasaan - jawatankuasa tetap bahasa malaysia dibentuk sebagai badan penasihat teryinggi untuk membantu usaha pembinaan bahasa melayu

PEMUPUKANPemupukan merujuk kepada usaha yang dilakukan untuk mengembangkan bahasa supaya tercapai keadaan saling menterjemah dengan bahasa yang lain Aktiviti pemupukaan bahasa melibatkan penciptaan istilah seperti sains,perubatan,undangundang,ekonomidan sebagainya.

PERANCANGAN STRATEGI Terdapat 3 bentuk strategi dilaksanankan untuk mencapai matlamat menjadikan bahasa melayu sebagai bahasa kebangsaan dan rasmi Bahasa melayu mempunyai nilai iaitu: - nilai sentimen - nilai pentadbiran - nilai ekonomi - nilai sosial Menubuhkan jentera-jentera-seperti DBP,Jawatankuasa Tetap Bahasa Melayu Mendorong rakyat menggunakan bahasa Melayu melalui kempen cintai Bahasa Kita pengajaran dan pemelajaran bahasa Melayu di radio dan televisyen,Anugerah Sastera Negara dan sebagainya.

Fungsi Bahasa Melayu

BAHASA KOMUNIKASI

Bahasa perantaraan untuk proses komunikasi Menyampaikan perasaan dan fikiran Pemerintahan dan pentadbiran kerajaan

BAHASA PERPADUAN

Menyatupadukan pelbagai kaum Memupuk perpaduan dalam kalangan rakyat yang bersifat heterogen

Memperoleh dan menyampaikan ilmu dalam pelbagai bidang

BAHASA ILMU

SEKIAN TERIMA KASIH