Bab 2:

Bahasa Melayu

Moden Dan unsur

Asing

A. Konsep Bahasa Melayu Moden

1. Bermula abad ke-19 dan ke-20.

2. Berasaskan kepada pembaharuan oleh Abdulah bin

Abdul Kadir Munsyi (abdulah Munsyi).

3. Melalui karya Kitab Adat Segala Raja-raja Melayu

dalam Segala Negeri (1837), Hikayat Abdulah (1838),

Kisah Pelayaran Abdullah ke Kelantan (1838), dan

Kisah Pelayaran Abdulah ke Jeddah (1854)

B. Tahap Perkembangan Bahasa Melayu

1. Bahasa Melayu menjadi bahasa penghantar

sebelum British.

2. Pada zaman British, Bahasa Melayu digunakan

secara rasmi di lima buah Negeri Melayu Tidak

Bersekutu (Johor, Terengganu, Kelantan, Kedah, dan

Perlis) dan Negeri Melayu Bersekutu (Perak, Pahang,

Selangor, dan Negeri Sembilan).

3. Pegawai British yang berminat dan menulis

sarjana Bahasa Melayu ialah R.O.Winstedt,

R.J.Wikinson, C.C.Brown, W.E.Maxwell, W.Marseden,

O.T.Dussek, A.M.Skinner, J.Crawfod dan

W.G.Shellabear.

•BAHASA MELAYU MODEN

1. Sebelum merdeka, Bahasa Inggeris diutamakan.

2. Muncul pergerakan secara persorangan dan

pertubuhan

memperjuangkan Bahasa Melayu.

3. Pergarakan individu oleh Ishak Hj. Muhammad

(Pak Sako),Shamsudin Saleh dan A. Rahim Kajai.

4. Perjuangan secara pertubuhan seperti Pakatan

Belajar

Mengajar Pengetahuan Bahasa Pena, Asas 50

(Angkatan

Sasterawan 50).

Fungsi Bahasa Melayu Moden

1. Sebagai bahasa rasmi, bahasa pentadbiran, bahasa

perhubungan umum dan bahasa penghantar serta ilmiah di

sekolah-sekolah dan institusi-institusi pendidikan tinggi.

2. Berkembang sebagai media komunikasi yang lengkap dan

sempurna.

Fungsi Bahasa Melayu

Bahasa Ilmu

Bahasa Komunikasi

Bahasa Perpaduan

Tujuan Penubuhan Pertubuhan Bahasa Melayu

Zaman Pramerdeka Dan Institusi Yang

Memperjuangkan Bahasa Melayu

a) Pakatan Belajar Mengajar Pengetahuan

Bahasa (PBmPB atau PAKATAN)

1. Mengendalikan perbincangan tentang

permasalahan bahasa Melayu.

2. Mengendalikan ceramah tentang permasalahan

bahasa Melayu

3. Permasalahan yang dibincang merangkumi ejaan

dan perkataan

4. Mewujudkan perpustakaan

b) PERSAUDARAAN SAHABAT PENA (PASPAM)

1. Mengeratkan persaudaraan sesama ahli

2. Menggalakkan penulisan dalam bahasa

Melayu

3. Menggalakkan pembacaan dalam bahasa

Melayu

4. Mendirikan perpustakaanc) PEJABAT KARANG MENGARANG

1. Menerbitkan buku teks untuk kegunaan

sekolah Melayu

2. Menerbitkan bahan bacaan umum dalam

bahasa Melayu

3. Menerbitkan jurnal

4. Mengadakan perpustakaan bergerak.

d) ANGKATAN SASTERAWAN 50 (ASAS 50)

1. Mengembangkan bahasa Melayu

2. Mengembangkan kesusasteraan Melayu

3. Menjaga kebajikan dan kepentingan penulis

4. Melindungi hak pengarang

5. Mengadakan pembaharuan dalam bidang penulisan

TOKOH-TOKOH BAHASA MELAYU MODEN ZAMAN PRAMERDEKA

•ABDULLAH BIN ABDUL KADIR MUNSYI•Buku-Buku Tulisan Beliau Syair Singapura Terbakar, Hikayat Kalilah, dan DaminahKisah Perlayaran Abdullah,Hikayat Abdullah,Kisah Perlayaran Abdullah ke Jeddah.

RAJA ALI HAJI•Buku-Buku Tulisan Beliau Kitab Bustanul Katibin, Kitab Pengetahuan Bahasa, Kitab Salasilah Melayu dan Bugis, Tuhfat al-Nafis.

Mejar Dato' Haji Mohd. Said bin Haji Sulaiman•Buku-Buku Tulisan Beliau Hikayat Queen Victoria, Manual of the Malay Language.

ZAINAL ABIDIN AHMAD•Buku-Buku Tulisan Beliau Pelita Bahasa Melayu, Rahsia Ejaan Rumi,Daftar Ejaan Melayu.

•BAHASA MELAYU MODEN PASCAMERDEKA

1. Para nasionalalis yang menuntut kemerdekaan

mahu menjadikan Bahasa Melayu sebagai Bahasa

Kebangsaan.

2. 1957 menyatakan yang Bahasa Melayu digunakan

dalam semua urusan rasmi negara.

5. Akta Pendidikan 1961 membantu perkambangan

sistem pelajaran yang bahasa penghantarnya ialah

Bahasa Melayu.

6. Perlaksanaan Bahasa Melayu sebagai Bahasa Rasmi

dikuatkuasakan melalui Akta Bahasa Kebangsaan

1957.

7. Akta Pendidikan 1961 membantu perkembangan

sistem pelajaran yang bahasa penghantarnya ialah

bahasa kebangsaan.

Peranan Dewan Bahasa dan Pustaka(DBP) dalam

Mengembangkan Bahasa Melayu.

•Berusaha memajukan dan mengembangkan peristilahan

bahasa Melayu.

•Bertanggungjawab menyelaraskan penggunaan istilah

dan ejaan Bahasa Melayu

•Menyusun kamus am dan kamus istilah dalam berbagai-

bagai bidang ilmu.

•Bertanggungjawab menyalurkan atau menyebarkan

istilah baru secara berkesan kepada semua pihak yang

memerlukannya.

•Berusaha mengawasi penggunaan bahasa,khususnya

penggunaan istilah dan ejaan,di sektor awam dan

swasta.

Perancangan Bahasa

• Suatu usaha memperkembangkan bahasa secara sistematik.• Dirangka oleh ahli dan pakar bahasa dan dilaksanakan oleh satu badan khusus.

Perancangan

Bahasa

Perancangan taraf,memartabat bahasa Melayu

menjadi

Perancagan korpus

•Bahasa kebangsaan •Bahasa pengantar•Bahasa rasmi

•Istilah & kosa kata•Kamus•Ejaan•Tatabahasa•Sebutan

Konsepa) Bahasa kebangsaan

•Berfungsi untuk menunjukkan identiti atau jati diri

sesuatu

bangsa dan negara

•Terdiri daripada bahasa peribumi

•Dijadikan bahasa kebangsaan kerana dapat memainkan

fungsi di

atas

•Dijadikan bahasa kebangsaan atas hakikat bahawa

Bahasa Melayu:

-telah sekian lama menjadi lingua franca

-menjadi bahasa majoriti penduduk

-telah dijadikan bahasa perhubungan antara kaum

-mempunyai sejarahnya yang gemilang sejak kerajaan

Sriwijaya.

b) Bahasa Rasmi

• Bahasa yang digunakan dalam urusan atau

pentadbiran kerajaan

iaitu bahasa yang digunakan dalam

hubungan atau

konteks rasmi negara.

• Bahasa rasmi tidak semestinya terdiri

daripada

bahasa peribumi

• Bahasa rasmi juga tidak semestinya terdiri

daripada satu bahasa.

c) Bahasa pengantar

• Bahasa yang dijadikan sebagai medium

pendidikan,iaitu bahasa yang digunakan di

institusi –institusi pengajian.

• bahasa pengantar seharusnya mengalami

pemodenan supaya mampu berperanan

sebagai

wahana ilmu.

d) Bahasa Perpaduan

• Bahasa yang disarankan

penggunaannya oleh

pihak berkuasa untuk memudahkan

perhubungan antara kaum.

• Lazimnya merupakan bahasa yang

dapat

difahami oleh majoriti penduduk.

Peringkat-peringkat perancangan bahasa

(I) Perancangan• Membuat keputusan

tentang dasar• Mengumpulkan data• Menyusun strategi

(II) Pelaksanaan• Kodifikasi• Pemupukan

(III) Pemasyarakatan• Penerapan korpus-

korpus bahasa yang telah dirancang untuk digunakan oleh masyarakat.

(IV) Penilaian• Melihat dan menilai hasil atau kesan pada peringkat pemasyarakatan• Membaiki kelemahan• Membuat perancangan

KONSEP

Perancangan bahasa Usaha menjadikan sesuatu bahasa itu mencapai status bahasa moden.

Variasi Bahasa Kelainan bahasa yang wujud kesan penggunaannya dalam latar geografi dan latar sosial yang berbeza.

Pengekodan atau kodifikasi Proses menyeragamkan beberapa variasi bahasa untuk mewujudkan satu baku yang sempurna dapat menjadi rujukan semua masyarakat penutur. Pengekodan melibatkan penyeragaman aspek-aspek:

-Tatabahasa: morfologi dan sintaksis - Ejaan - Istilah -Kamus/Kosa kata -Sebutan

Pinjaman Unsur Asing

Sebab peminjaman

o status bahasa itu lebih tinggi

o Penaklukan/penjajahan

o Hubungan perdagangan

o Usaha perancangan dan pembinaan bahasa

Unsur yang dipinjam

o sistem tulisan

o kosa kata/istilah

o bunyi/fonem

o imbuhan

Bidang penggunaan

o penyebaran agama

o penghasilan karya sastera

o Lingua franca-hubungan perdagangan

o Bidang ilmu

o Urusan pentadbiran kerajaan

SekianTerimaKasih