BAB 4 KOMPONEN UTAMA SISTEM KERAJAAN MALAYSIA

Pengenalan Setelah kedatangan British pada abad ke-19, berlaku perubahan

ketara dalam sistem politik dan pentadbiran negara. Sistem beraja mengikut peraturan perlembagaan iaitu

Perlembagaan Malaysia. Terdapat dua institusi utama iaitu Yang Di Pertuan Agong dan Majlis Raja-Raja.

YDPA sebagai ketua Negara dipilih secara bergilir daripada sembilan raja negeri-negeri yang ada.

Gelaran rasmi dari segi kedudukan YDPA sebagai Ketua Utama Negara

YDPA ketua raja-raja seluruh Negara. Dari segi jentera pentadbiran sebenar, ia diketuai oleh Perdana

Menteri. YDPA mengetuai tiga badan :

a) Badan Perundangan b) Badan Pemerintahan c) Badan Kehakiman

Sistem Pentadbiran Kerajaan Malaysia

Yang Di Pertuan Agong

Majlis Raja-raja

Perundangan Eksekutif Kehakiman

Parlimen Kabinet Mahkamah

Yang DiPertuan Agong

Yang Dipertuan Agong bertindak sebagai Ketua Negara dan ketua bagi tiga badan eksekutif, perundangan dan kehakiman.

YDPA dilantik lima tahun sekali daripada kalangan 9 Raja-raja Melayu yg dipilih oleh Raja-raja Melayu.

PEMILIHAN YDPA

Jawatan YDPA diisi secara pilihan seperti yang ditetapkan dalam Perlembagaan Malaysia.

Kaedah Pemilihan : Hanya raja-raja sahaja yang boleh dipilih. Raja-raja sahaja yang boleh mengundi. Pemilihan dibuat berdasarkan kepada giliran. Seseorang Sultan / Raja boleh melantik seorang lain dari negeri

baginda sebagai proksi untuk wakili baginda.

Peraturan Perlembagaan boleh mempercepatkan juga perubahan giliran.

a) Seseorang Raja / Sultan mangkat semasa dalam jawatan sebagai YDPA.

b) Seseorang Raja / Sultan yang giliran negerinya tiba dn baginda didapati layak, menolak jawatan YDPA.

c) Seseorang Raja / Sultan yang giliran negerinya tiba, didapati tidak layak oleh Majlis Raja-Raja. Memerlukan undi sulit sekurang-kurangnya 5 undi Majlis Raja-raja.

Tugas YDPA Tugas mengikut nasihat kabinet atau Perdana Menteri Tugas mengikut budi bicara Memperkenankan rang undang2 dari Parlimen

Berkuasa memanggil, menangguh dan membubarkan parlimen Melantik Ketua Hakim negara, Hakim Besar serta Hakim

Mahkamah persekutuan dan Tinggi atas nasiahat PM selepas berunding dgn MRR

Kuasa mengampun – segala kesalahan di mahkamah tentera, di mana-mana wilayah Persekutuan dan kesalahan dari Mahkamah Syariah di Melaka, P Pinang, Sarawak, Sabah dan W Persekutuan.

Tugas-tugas Lain Panglima Angkatan Tertinggi Tentera Malaysia dan Ketua

Agama Islam di Melaka, P Pinang, Sabah, Sarawak dan WP. Pelihara kedudukan istimewa org Melayu dan Bumiputera

Sabah/Sarawak. Berkuasa melantik atau lucutkan jawatan Kabinet Menteri dan

timbalan (atas nasihat PM) Perlantikan jawatan – Ahli Suruhanjaya perkhidmatan

Awam+P/raya, Ketua Audit Negara, Peguam Negara, Ahli Dewan Negara)

Kuasa Budi Bicara YDPAMengikut perkara 40 (2) Perlembagaan memperuntukan bahawa

YDPAbertindak ikut budi bicara :a) Melantik seorang PMb) Tidak mempersetujui permintaan PM untuk bubar Parlimenc) Meminta diadakan suatu mesyuarat Majlis Raja2.

Majlis Raja-rajaSejarah dan Perkembangan Majlis Raja-Raja Bermula dengan Persidangan Durbar Raja-Raja dari empat buah

Negeri-Negeri Melayu Bersekutu dengan pegawai-pegawai kanan Inggeris pada tahun 1897. Pertemuan untuk bincangkan masalah-masalah negeri-negeri mereka dengan pegawai-pegawai kanan Inggeris.

Bentuk MRR yang ada sekarang bermula secara formal pada tahun 1946, di bwh gagasan MU, dan pertama kalinya disertai oleh semua sembilan orang raja-raja Melayu.

1948 – perlembagaan PTM menyentuh tentang raja-raja Melayu. Suruhanjaya Reid tidak membuat apa-apa syor atau memberikan

sebarang peranan penting kepada MRR.

Persidangan Majlis Raja-Raja Bersidang sebanyak tiga atau empat kali setahun, dan

berlangsung selama 3 hari. Raja-Raja dan Gabenor diiringi oleh Menteri Besar atau Ketua

Menteri masing-masing. Pada hari ketiga, YDPA berangkat, diiringi oleh Perdana Menteri. Dipengerusikan oleh Raja yang terkanan mengikut senioritinya.

Setiausaha ialah Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja. Majlis juga boleh mengadakan persidangan khas bila-bila

diperlukan. Ahli bukan raja – fungsi hanya terhad kepada fungsi majlis

membincangkan hal-hal berhubung dengan persoalan-persoalan negara.

Tugas-tugas lain MRR seperti yang ternyata dalam Perkara 32Perlembagaan adalah : memilih atau memecat YDPA dan Timbalan YDPA mempersetujui atau tidak mempersetujui apa-apa

perbuatan, amalan atau upacara agama Islam, dan mempersetujui atau tidak mempersetujui

perlantikan seseorang bagi jawatan-jawatan tertentu yang dinyatakan dalam perlembagaan

Kuasa Budi Bicara Majlis a) Pelembagaan Persekutuan memberi kuasa budi bicara kepada

MRR berhubung dengan perkara-perkara tertentu. Maksud kuasa budi bicara ialah kuasa mengikut pertimbangan sendiri tanpa mendapatkan nasihat Perdana Menteri atau mana-mana badan lain.

b) memilih atau memecat YDPA dan Timbalan YDPAc) memberi nasihat mengenai apa-apa perlantikan;

d) mempersetujui atau tidak mempersetujui apa-apa undang-undang yang mengubah sempadan-sempadan sesuatu negeri atau yang menyentuh keistimewaan, kedudukan, kemuliaan atau kebesaran Raja-Raja; atau

e) mempersetujui atau tidak mempersetujui supaya apa-apa perbuatan, amalan atau upacara agama Islam meliputi seluruh Semenanjung Malaysia.

MRR bersidang 3 atau 4 kali setahun. Setiausaha MRR – Penyimpan Mohor Besar Raja-raja.

Tugas Setiausaha

a) urus pentadbiran MRR dgn memanggil msyrt dan edar kertas

kerja

b) catat minit mesyuarat

c) mengesahkan dan umum keputusan mesyuarat

d) umum tarikh mula puasa, hari raya Fitri dan raya Haji.

Badan EksekutifPeringkat Persekutuan Di Malaysia, kuasa eksekutif dijalankan oleh pentadbiran peringkat

Kerajaan Persekutuan, Kerajaan Negeri dan Kerajaan Tempatan. Tugas utama kabinet ilah menggubal dan menjalankan dasar

tertinggi negara. Ia diketuai oleh Perdana Menteri dan diikuti oleh menteri-menteri lain.

PM dilantik oleh YDPA dan menteri2 dilantik oleh YDPA atas nasihat PM.

Peringkat Negeri Kuasa Eksekutif - Raja/Sultan/Yang Dipertua Negeri. Semua perlembagaan negeri mengandungi syarat seksyen 1(2)

bertindak mengikut kuasa budi bicara berikut :

a) Melantik Menteri Besar

b) Tidak setuju permintaan bubarkan DUN

Badan Eksekutif – Peringkat Persekutuan

YANG DI PERTUAN AGONG

PERDANA MENTERI

MENTERI

KEMENTERIAN

JABATAN

Kuasa Eksekutif Peringkat Negeri

Raja/Sultan/Yang Dipertua Negeri

Majlis Mesyuarat KerajaanNegeri

Dewan Undangan Negeri

Badan Perundangan - Struktur Parlimen

YDPA

DEWAN NEGARA DEWAN RAKYAT

YANG DI PERTUA

SENATOR

YANG DIPERTUA

AHLI DEWAN RAKYAT

Fungsi dan Kuasa Parlimen Parlimen berkuasa untuk membuat undang-undang yang ditentukan

oleh Perlembagaan Persekutuan Malaysia melalui Perkara 66-68, bahagian 4, Bab 5.

Antara fungsi parlimen :

a) kuasa perundangan iaitu kuasa membuat, meminda/memansuhkan undang-undang

b) mengenakan cukai-cukai baru, tambahan atau mansuhkan mana2 cukai

c) meluluskan belanjawan negara bagi satu-satu tahun tertentu.

Badan PerundanganDewan Negara Dewan Negara ditubuhkan untuk membahaskan rang undang-undang

dengan lebih teliti berbanding Dewan Rakyat. Ahli Dewan Negara ialah berjumlah 70 orang. Tempoh perkhidmatan 3 tahun dan tidak boleh memegang jawatan tidak

lebih dua penggal. Dikenali sebagai senator.

Keahlian Cara Lantikan Bilangan Ahli

2 orang wakil dari 13 negeri Dipilih dari DUN 26

2 orang dari Wilayah Persekutuan (KL)

Dilantik oleh YDPA 2

1 orang wakil dari W. Labuan Dilantik oleh YDPA 1

1 orang wakil dari Putrajaya Dilantik oleh YDPA 1

Orang yang beri sumbangan pada negara

Dilantik oleh YDPA 40

Jumlah 70

Dewan Rakyat Dewan Rakyat bertindak sebagai penggubal undang-

undang. Fungsi Dewan Rakyat :

a) Meluluskan undang-unadang b) Menentukan belanjawan negarac) Mengawasi perjalanan kerajaan

219 ahli Dewan Rakyat Berumur 21 tahun ke atas

Ahli Dewan Rakyat akan hilang kelayakan dengan syarat berikut :

a) seorang yang tidak sempurna akal

b) muflis yg belum dibebaskan

c) pegang jawatan bergaji dan berfaedah- sepenuh masa

(perkhidmatan awam)

d) tidak hadir 6 bulan berturut2 tanpa keizinan

e) gagal hantar penyata perbelanjaan pilihanraya

f) disabitkan dgn kesalahan jenayah mana2 mahkamah dan hukuman tidak kurang dari 1 tahun/ denda tidak kurang RM2000/tidak dapat pengampunan.

g) perolehi kewarganegaraan asing secara sukarela.

Empat Rang Undang-undang Parlimen

Jenis Rang Undang-undang Pembentangan

Rang Undang-undang Awam Dibentang oleh menteri yg mewakili kerajaan dan melibatkan kepentingan awam

Rang Undang-undang Persendirian

Melibatkan pertubuhan, persatuan, perbadanan atau orang tertentu

Rang undang-undang Ahli Persendirian

Dibentang oleh ahli2 Parlimen drpd parti pembangkang

Rang Undang-undang Hibrid Dibentangkan oleh ahli2 Parlimen (pemerintah/pembangkang) kepentingan tertentu.

Proses Penggubalan Undang-Undang

Bacaan pertama Bacaan pertama bermaksud bacaan atas tajuk rang undang-

undang. Apabila rang undang-undang dibaca buat pertama kalinya, rang

undang-undang ini dicetak sekiranya belum dicetak dan menanti untuk dibaca buat kali ke dua.

Bacaan kedua Bacaan kedua juga bermaksud bacaan atas tajuk rang undnag-

undang selepas usul mencadangkan bacaan kedua dipersetujui oleh Majlis Parlimen.

Bacaan kedua adalah penting oleh sebab ia memberi publisiti tentang apa yang dikemukakan dan memberi peluang bagi perbahasan mengenai rang undang-undang itu dari segi prinsip dan kebaikan dan keburukan rang undang-undang itu.

Perbincangan dalam Jawatankuasa Apabila rang undang-undang dibaca buat kali keduanya, rang

undang-undang itu dibahaskan dengan lebih terperinci lagi dalam jawatankuasa.

Jawatankuasa membahaskan rang undang-undang itu terbahagi kepada tiga jenis : a) Jawatankuasa merangkumi semua ahli Majlis Parlimen

b) Jawatankuasa Perbekalan c) Jawatankuasa PilihanBacaan yang ketiga. Bacaan ketiga ialah bacaan tajuk rang undang-undang dan adalah

bacaan yang terakhir. Bacaan dibuat apabila usul yang mencadangkan bacaan ini

dipersetujui oleh Majlis Parlimen dan usul dibuat setelah jawatankuasa yang berkenaan membahaskan rang undang-undang itu.

Dengan bacaan ketiga, rang undang-undang itu dianggap diluluskan oleh Majlis Parlimen.

Apabila rang undang-undang sudah diluluskan, ia dihantar kepada Majlis yang satu lagi.

Apabila diluluskan oleh Majlis yang satu lagi, rang undang-undang dipersembahkan kepada YDPA.

Perkara 66(3): Sekiranya rang undang-undang itu telah dipinda oleh Majlis yang satu lagi, pindaan ini hendaklah dipersetujui oleh Majlis Parlimen yang mengemukakan rang undang-undang itu sebelum rang undang-undang itu dipersembahkan kepada YDPA.

Perkara 66(4): YDPA hendaklah dalam masa tiga puluh hari selepas rang undang-undang itu dipersembahkan kepada baginda, memberi persetujuan kepada rang undang-undang itu dan persertujuan itu dimeterikan dengan dicapkan rang undang-undang itu dengan Mohor besar.

Perkara 66(4A) : sekiranya YDPA tidak memberi persetujuan kepada rang undang-undang itu dalam masa tiga puluh hari, rang undang-undang itu hendaklah menjadi undang-undang apabila tamat tempoh tiga puluh hari itu seolah-olah baginda telah memberi persetujuan

Perkara 66(5) : rang undang-undang itu kemudiaanya disiarkan sebagai undang-undang yang dibuat dalam Warta Kerajaan dan undang-undang itu berkuatkuasa pada tarikh siaran Tetapi Parlimen mempunyai kuasa menangguhkan kuatkuasa

undang-undang itu kepada masa yang akan datang atau memberi kuatkuasa kepada undang-undang itu sebelum disiarkan.

Prosedur Penggubalan Rang Undang-undang di Parlimen

Bacaan Pertama Menteri membaca buat kali pertama tajuk rang undang2 yg akan dibentangkan. Menteri juga akan memberitahu secara lisan bila bacaan kali kedua akan dilakukan

Bacaan Kedua Rang undang2 akan dibahaskan dengan membincangkan prinsip2 am serta pengaruh dan implikasinya kpd rakyat dan negaraMenteri akan menjawab segala pertanyaan yang dikemukakan dlm sidang DewanRang undang2 diundi utk dapatakn kelulusan sama ada melalui majoriti mudah atau 2/3.

Peringkat Jawatan kuasa

Rang undang2 itu dibentang di peringkat jawatankuasa utk dibahaskan dgn lebih teliti dari segi fasal, jadual dan pendahuluan rang undang2 dan pindaan

Bacaan Ketiga Menteri usulkan kpd DR supaya diluluskan.Undian akan dibuat utk kali kedua sblm diluluskan oleh Dewan Rakyat.

Bidang tugas jawatan penting di Dewan Rakyat Yang Dipertua DR

- dikenali speaker- tugas mempengerusikan sidang dewan rakyat

Setiausaha DR- ketua Pentadbir Jabatan Parlimen- peranan menguruskan sidang parlimen

Tim Yg Dipertua DR- dikenali tim speaker yg terdiri dari 2 org - bantu tugas speaker

Ketua Pembangkang- dilantik oleh ahli parti pembangkang DR dan dibayar elaun- peranan sbg ketau pembangkang

Ketua Whip- gelaran utk ahli parti politik utk menentukan kehadiran ahli bagi sokong sesuatu usul

Ketua Majlis- PM berperanan dlm menentukan tarikh utk mengadakan mesyuarat

Badan Kehakiman

Sejarah Perundangan Di Malaysia Sebelum kedatangan penjajah Barat, T Melayu mempunyai

undang2 sendiri iaitu Undang-undang Adat Melayu (adat Perpatih dan Adat Temenggung) dan di Sabah dan Sarawak (Adat Bumiputera)

Msyrkt Melayu terbahagi kpd dua iaiatu masyarakat matrilineal dan patrilineal. Hukum Knaun Melaka dan Undang-undang Laut Melaka digunakan semasa pemerintahan Kerajaan Melayu Melaka.

Kedatangan British, undang2 mengalami perubahan iaitu Commom Law dan kaedah2 Ekuiti.

Undang-undang Malaysia diperolehi dari lima sumber :

a) Undang2 Bertulis(perlembagaan dan perundangan persekutuan dan negeri)

b) Keputusan2 mahkamah d) Undang2 Islam

c) Undang2 Inggeris e) Undang2 Adat

Fungsi Badan Kehakiman Mentafsir undang-undang Mengadili pendakwaan jenayah Mengadili tindakan sivil Mendengar rayuan drpd mahkamah bawahan Pengurusan harta pusaka Mengeluarkan waran tangkap Menguruskan dan mengadili hal-hal berkaitan hal-ehwal keluarga

Islam khususnya Mahkamah Syariah

Kebebasan Badan Kehakiman Kedudukannya tidak memihak dan bebas drpd kawalan dua badan

(perundangan dan eksekutif). Kebebasan badan kehakiman melalui perkara berikut :

a) seseorang hakim(mahkamah agung, Tinggi) setelah dilantik tidak boleh dilucutkan jawatannya oleh YDPA sbl mencapai umur bersara (65 tahun) kecuali bbrp sebab.

Saraan seorang hakim diperuntukan oleh akta parlimen dan dibayar pada kumpulan wang yang disatukan

Saraan hakim dan syarat2 jawatan yg lain tidak boleh diubah Kelakuan hakim tidak boleh dibincangkan dlm mana2 majlis

parlimen.

Sistem dan Corak Kehakiman di Malaysia

Mahkamah di Malaysia dibahagikan kpd dua :

1. Mahkamah Persekutuan Mahkamah atasan

Mahkamah Rendah

Mahkamah Khas

2. Mahkamah Negeri Mahkamah Syariah

Mahkamah Adat

Mahkamah

Mahkamah Persekutuan

Mahkamah Negeri

Mahkamah Persekutuan a) Mahkamah Atasan Mahkamah Agung

Mahkamah RayuanMahkamah Tinggi Malaya dan Borneo

b) Mahkamah Rendah SesyenJuvanaMajistret

kelas I dan IITuntutan

KecilPenghulu

c) Mahkamah KhasTenteraPerusahaanBuruhKhas Raja-rajaNegeri

Mahkamah Negeri Mahkamah syariah

- Syariah Rayuan

- Tinggi Syariah Mahkamah Adat (Sabah dan Sarawak)

- Adat Daerah

- Ketua Adat

- Penghulu