BAB 10 PENGEKOSAN PIAWAIAN DAN ANALISIS VARIANS

Definisi Pengekosan Piawaian

Kos Piawaian /kos standard - merupakan kos yang dijangkakan atau kos dipratentukan - berbeza dengan kos sebenar yang merupkan kos yang dibelanjakan untuk setiap unit produk (perbezaan di antara kos piawaian dan kos sebenar dikenali sebagai varians)

Elemen Kos Piawaian

Harga Piawaian Kuantiti Piawaian

- merupakan jangkaan amaun yang dibayar untuk membeli bahan mentah dan jam buruh langsung untuk mengeluarkan satu unit produk siap

- dinyatakan dalam bentuk : a) bahan mentah RM/kg, RM/gelen b) buruh langsung RM/jam

- merupakan jangkaan bahan langsung dan jangkaan jumlah jam buruh langsung untuk satu unit produk siap

- dinyatakan dalam bentuk :a) bahan mentah kg, gelen, meter b) buruh langsung jam

Kegunaan Pengekosan Piawaian

a) kayu ukur dalam proses pengawalan

- dapat kesan sesuatu perubahan ke atas kos yang diramalkan

b) pengukuran prestasi

- alat pengukut prestasi syarikat secara keseluruhan atau mengikut jabatan

c) penyediaan belanjawan

d) perancangan pengurusan / Alat Motivasi

Jenis – jenis Piawaian

Piawai Unggul (Ideal) Piawai Praktikal Piawai Normal

- juga dikenali sebagai piawai ideal

- dikenali sebagai pencapaian semasa / piawaian boleh capai

dikenali sebagai paiwai asas / sejarah

- hanya boleh dicapai jika kecekapan firma adalah tahap maksima iaitu 100%, penggunaan kos pada tahap yang paling rendah dan produk dihasilkan berkualiti

- secara praktisnya diamalkan oleh firma dalam pembentukan standard / dijangka berlaku dalam keadaan operasi normal

- digunakan sebagai untuk membandingkan prestasi dijangkakan dengan prestasi sebenar yang dicapai dalam sesuatu jangka masa / piawai yang diguakan adalah piawai yang dibentuk beberapa tahun lepasa dan masih digunakan sehingga kini

- syarikat mengandaikan tiada pembaziran, gangguan kerja, kesilapan manusia dan ada

- mengambil kira pembaziran, kerosakan, bekalan bahan mentah

kesetiaan pembekal

- sukar untuk dicapai - lebih praktikal kerana menggambarkan kebolehan syarikat dari segi fasiliti dan tenaga kerja pada paras normal dan sebenar

- paling mudah dicapai

Kos Standard Bahan Langsung

Kos Standard Buruh Langsung

Kos Standard Overhed

Piawai harga bahan langsung

Piawai kuantiti bahan langsung

Kadar Piawai buruh langsung

Kecekapan Piawai buruh langsung

- untuk menentukan kadar overhed piawai, belanjawan overhed perlu disediakan iaitu kadar overhed pratentu

kos memperolehi

kuantiti bahan langsung

merupakan kadar upah

merupakan jumlah masa

bahan langsung :

- harga barang - kos pengankutan - kos penerimaan - kos penyimpanan - cukai - upah yang terlibat

diperlukan untuk mengeluarkan seunit produk siap

piawai untuk sejam kerja buruh, meliputi :

- gaji asas- faedah berkenaan - persetujuan majikan - kesatuan sekerja

yang sepatutnya di ambil untuk menyiapkan seunit barangan siap

penting kerana kecekapan pekerja mempengaruhi masa yang diambilnya.

Analisis Varians

Varians Bahan Mentah Langsung

Varians Buruh Langsung Varians Overhed Berubah Varians Overhed Tetap

Varians Harga Varians Kuantiti

Varians Kadar Upah

Varians Kecekapan

Varians perbelanjaan

Varians Kecekapan

Varians Belanjawan

Varians Volum

merupakan perbezaan antara harga sebenar yang telah dibayar untuk BML dan harga piawai

merupakan perbezaan antara jumlah kuantiti sebenar BML digunakan dan kuantiti piawai output

perbezaan antara kadar buruh sebenar dan kadar buruh piawai di darabkan dengan jam bekerja sebenar

perbezaan antara jumlah jam piawai dibenarkan pada unit pengeluaran sebenar dan jumlah jam

perbezaan antara kos overhed berubah sebenar dan kos overhed piawai pada kadar jam

perbezaan antara jumlah jam mesin sebenar digunakan dan jumlah jam mesin piawai yang

perbezaan antara kos sebenar yang terlibat dan kos belanjawan

perbezaan antara amaun belanjawan overhed tetap dengan amaun overhed tetap diserap kepada pengeluaran

sebenar bekerja sebenar pada kadar buruh piawai

pekerja sebenar dibenarkan pada kadar piawai

Pihak bertang gung jawab

- pengurus pembelian (bahan mentah)

- pengurus stor tidak cekap ( kawalan tahap inventori)

- pengurus pengeluaran

- pengurus sumber manusia (pekerja tidak cekap berlaku pembaziran bahan)

- bahagian penyelenggaraan peralatan (mesin tidak diselenggara dengan baik, pembazir bahan

- pengurus sumber manusia ( kadar upah yang tidak selaras dengan kecekapan)

- kesatuan sekerja dalaman (desakan untuk upah)

- pengurs sumber manusia (pekerja tidak cekap-pembaziran masa)

- pengurs pengeluaran (mesin dan peralatan yang tidak efisyen)

- bahagian penyelenggaraan peralatan (mesin tidak diselenggara dengan baik, pembaziran masa bekerja)

Sebab-sebab berlaku Varians

- perancangan belian teratur atau tidak pembelian yang tergesa-gesa

- perubahan harga bahan mentah (berlaku infasi) - harga piawai yang agak rendah

- kos angkutan

- bahan mentah berkualiti - penggunaan bahan mentah boleh ganti

- pengawalan barangan buang atau rosak dengan baik

- jenis alat atau kemahiran pekerja yang

- bekalan buruh berlebihan yang menyebabkan kejatuhan dalam kadar buruh di pasaran

- penggunaan tenaga kerja yang berkemahiran rendah

- bahan tidak berkualiti

- buruh kurang kemahiran - kurang penyeliaan - gangguan utility

- kerosakan mesin

- harga lebih mahal - menerima diskaun

digunakan - penyeliaan bahan yang cekap atau tidak

- penggunaan mesin yang kerap rosak