Sistem – Tingkatan Lima

Pengenalan :

1. Merupakan elemen penting yang perlu ada dalam sesebuah

peralatan atau mesin.

2. Fungi sIstem dalai untuk memastikan segala fungsi yang

telah ditetapkan dapat dilaksanakan dengan sempurna.

3. Gabungan beberapa sistem dapat membantu manusia

menjalankan kerja dengan lebih efisien.

4. Sistem adalah gabungan beberapa elemen atau komponen

yang beroperasi mengikut fungsi yang diprogramkan untuk

menjalankan sesuatu kerja.

5. Terdapat empat jenis sIstem yang biasa digunakan dalam

projek reka cipta iaitu :

a. sIstem ............................. b.

sIstem ..............................

c. sIstem ............................. d. sIstem ..............................

Sistem mekanikal

1. Sistem mekanikal ialah gabungan komponen yang

membolehkan sesuatu barangan .....................................,

..................................... atau ….................................……

2. Tujuan pergerakan mekanikal ialah untuk memindahkan satu

sumber ……............….… seperti motor kepada satu

pergerakan …….........................…

3. Dalam sIstem mekanikal, terdapat beberapa komponen

penting yang digunakan dalam menghasilkan gerakan iaitu :

a. …………….......... b. ……….......................…

c. ….....................… d. …..................................

Gear

1. Apakah gear ?

………………………………………………………………………

……………………………….….................................................

2. Terangkan bagaimana gear berfungsi.

Gear berfungsi apabila beberapa gear yang sama atau

berbeza saiznya mampu mengawal ……...................….. atau

…............................ atau ….....................................

Gear dipasang pada aci sesebuah …........................ dan

digabungkan dengan gear yang lain bagi

8

Bab 3 SISTEM

Sistem – Tingkatan Limamenghasilkan

......................................dan ..............................................

Jenis-jenis gear

Terdapat lima jenis gear. Berdasarkan rajah, nyatakan jenis dan kegunaannya serta contoh penggunaannya.

Jenis gear KegunaanContoh

Pegunaan

1.Gear taji

2. Gear heliks

3. Gear serong

4. Gear belitan

5. Gear rak & pinan

Aci engkol

1. Menggabungkan pergerakan …...............… dengan gerakan

….................................……..atau sebaliknya.

2. Sistem ini terdiri daripada ……………………………,

…………………..., ………………….. dan ………………….

3. Pergerakan omboh turun naik dinamakan

……………………………………………

4. Sistem aci engkol banyak digunakan pada

…………………………………………..

9

Sistem – Tingkatan Lima

Sistem sesondol

1. Terdiri daripada komponen sesondol dan pengikut.

2. Dipasang pada sebatang ………………………………….

3. Banyak digunakan pada enjin kenderaan untuk mengawal

pergerakan ………………….. dan ……………………………

Sistem Takal dan Tali Sawat

1. Komponen yang dipasangkan pada hujung aci

sesebuah ..........................................

2. ............................. diperbuat daripada besi padu berbentuk

bulat dan berlurah pada sekeliling bahagian tepinya.

3. Mesin .................................... merupakan contoh alat yang

menggunakan sistem takal.

4. Jika diameter takal pemacu pada gerudi lebih kecil daripada

diameter takal pengikut, maka gerudi akan berputar

……………………………berbanding takal pemacu.

Sistem takal dan tali sawat mesin gerudi meja

10

Sistem – Tingkatan Lima

Contoh sistem mekanikal

Basikal

1. Tenaga …..............................…………....….digunakan untuk

menggerakkannya.

2. Basikal biasanya mempunyai dua jenis gear iaitu

…………………....……… dan …….....………………….

3. Basikal moden mempunyai gear ……………………… iaitu

lima gegancu gear dibahagian belakang dan tiga dibahagian

hadapan.

4. ………………………… berfungsi untuk mengalihkan rantai

dari satu set roda bergigi kepada satu set yang lain.

5. Sistem gear ini membantu penunggang untuk

………………………………………. yang betul ketika

menunggang dalam beberapa keadaan.

6. Dalam sistem robot kit bahagian sendi yang bergerak

menggunakan sistem ……………………yang membolehkan

pergerakan dilakukan.

Sistem Pneumatik

1. Sistem pneumatik merupakan salah satu sistem mekanikal

yang menggunakan prinsip ……………………………………

2. Biasanya digunakan pada :

a. …………………...............................…

b…………………………………………….

c. ………………………....………………..

d. …………………………….……………..

e. ………………………………....………..

11

Sistem – Tingkatan Lima

3. Terangkan bagaimana sistem pneumatik berfungsi?

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

……………………………………………………..............………

Sistem Hidraulik

1. Sistem ini menggunakan …………..........……………. bagi

memindahkan tenaga hidraulik kepada tenaga mekanikal.

2. Sistem hidraulik banyak digunakan pada ;

a. ……………………………………....…..

b. …………………………………………..

c. ……………………………………......…

3. Secara ringkas, jelaskan bagaimana sistem hidraulik

dikendalikan.

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

.............................................................................................

...............................................................................................................

...............................................................................................................

......................................................................................................

12

Sistem – Tingkatan Lima

4. Perbezaan antara sistem hidraulik dan sistem pneumatik

ialah :

a. ……………………………………………………………...…

.........................................................................................

b. ……………………………………………………….............

........................................................................................

c. ……………………………………………………………...…

.........................................................................................

5. Nyatakan 3 contoh sistem mekanikal mudah yang dipelajari

dalam mata pelajaran reka cipta ?

a. …………………………………………………………………

b. …………………………………………………………………

c. …………………………………………………………………

Sistem Elektrik

1. Lengkapkan jadual di bawah dengan pernyataan yang betul.

Jenis Komponen SIMBOL FUNGSISuis

Fius

Mentol

Reostat

Motor elektrik .

Bateri

Pembumian

13

Sistem – Tingkatan Lima

Wayar a. Wayar kuprum berenamel

b. Wayar teras tunggal

c. Wayar lembar tunggal

d. Wayar teras berkembar

e. Wayar tiga teras

3. Mengapa komponen elektrik perlu diuji kefungsiannya?

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

4. Alat yang digunakan untuk menguji komponen elektrik ialah

……………………………………….

5. Terangkan kaedah menguji fius.

……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

………………………………………………………………….......

6. Menguji motor elektrik dilakukan dengan pengujian pembumian dan pengujian gelungan motor. Apakah tujuan kedua-dua kaedah pengujian ini dilakukan?

Pengujian pembumian :

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

.................................................................................................

Pengujian gelungan motor :

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

.................................................................................................

7. Sumber elektrik boleh dihasilkan melalui turbin oleh sumber tenaga seperti:

a. …………………………………………..

b. …………………………………………..

c. …………………………………………..

d. …………………………………………..

8. Jelaskan bagaimana motor kipas arus ulang alik berfungsi.

………………………………………………………………………

………………………………………...........................................

14

Sistem – Tingkatan Lima……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

……………………………………………………………………

………………………………………….......................................

....

Sistem Elektronik

1. Lakarkan simbol dan fungsi komponen elektronik berikut.

KOMPONEN SIMBOL FUNGSI

Transistor

Litar Bersepadu

Kapasitor

Perintang

Perintang boleh laras

Diod isyarat / penerus

15

Sistem – Tingkatan Lima

Diod pemancar cahaya

Diod foto

Buzer electromagnet

Buzer piezo

Sensor peka cahaya

2. Dua kaedah membaca nilai perintang iaitu :

a. …………………………………………………………………...

b. …………………………………………………………………...

3. Nyatakan jumlah rintangan pada rajah di atas.

………………………………

Sistem Kawalan

1. Sistem kawalan ialah satu kaedah bagi memastikan peralatan

atau komponen itu dapat berfungsi dengan sempurna.

2. Sistem mempunyai punca ………………………..seperti suis

dan ………………………… yang akan menghasilkan sesuatu

yang dikehendaki seperti contoh dibawah.

16

Sistem – Tingkatan Lima

INPUT PROSES OUTPUT (suis ditekan ) ( litar elektrik berfungsi) (Produk –air mendidih )

Peringkat Sistem Kawalan

1. Peringkat masukan ( input ) terdiri daripada:

a. ………………………………………….

b. ………………………………………….

c. …………………………………………

2. Peringkat Pemproses (Processor ) terdiri daripada :

a. ………………………………………….

b.…………………………………………..

c…………………………………………..

3. Peringkat keluaran ( output ) terdiri daripada :

a…………………………… b……………………………

c……………………........... d……………………....……

e……………………………

Mekatronik

1. Mekatronik ialah gabungan antara sistem mekanikal dengan

sistem ……………………………..

2. Pergerakan mekatronik mempunyai mekanisma seperti

gabungan :

a. Komponen dan ………………………………………….

b. Komponen dan ………………………………………….

3. Contoh penggunaan sistem mekatronik ialah

…………………………………………

Pengawal Logik boleh Atur Cara (PLC)

1. PLC banyak digunakan dalam kilang atau industri.

2. Ia berupaya mengawal dan melaksanakan pelbagai tugas

secara…………………………..

3. Bahagian utama system PLC ialah:

a. Bahagian …………………………......

b. Bahagian ………………………………

c. Bahagian …………………………......

d. Bahagian ………………………………

e. Bahagian …………………………......

4. Dua kelebihan menggunakan PLC ialah :

a. ……………………………………………………….......……

..........................................................................................

b. …………………………………………………………………

...........................................................................................

Pemilihan Sistem

17

Sistem – Tingkatan Lima

1. Terdapat beberapa aspek yang perlu dipertimbangkan semasa

memilih sistem dalam proses merekacipta, antaranya ialah:

a. …………………………………………….

b…………………………………………......

c………………………………………………

d……………………………………….......…

e………………………………………………

f……………………………………….......….

2. Sistem yang baik mestilah dapat beroperasi dengan sempurna

dan tidak mencemarkan…………………………………………

3. Contoh sistem kawalan dalam peralatan pengguna ialah :

a………………………………………………

b……………………………………….....…..

c……………………………………………….

4. Nyatakan 3 sistem yang digunakan pada mesin basuh

elektronik.

a………………………………………………

b…………………………………………......

c………………………………………………

5. Nyatakan tiga langkah keselamatan ketika menjalankan kerja

penyelenggaraan elektrik.

a………………………………………………………………………

b…………………………………………………………..............…

c………………………………………………………..................…

18