BAHAGIAN B: GEOGRAFI ALAM SEKITAR MANUSIA

BAHAGIAN B: GEOGRAFI ALAM SEKITAR MANUSIA1IMPAK AKTIVITI MANUSIA TERHADAP ALAM SEKITAR23KEMEROSOTAN KUALITI ALAM SEKITARHakisan Tanah runtuhKegagalan cerunBanjirKemarauTanah tandusPemanasan setempat dan globalPencemaran air, tanih, udara, bunyi dan bau, sampah sarap, dan sisa toksik

4Dilihat melalui kejadian yang dihasilkan oleh aktiviti manusia yang dilakukan secara berlebihan tanpa melihat kemampuan alam sekitar semula jadiMerangkumi hakisan,tanah runtuh, kegagalan cerun,banjir,kemarau, tanah tandus, pemanasan setempat ,pencemaran air,tanih,udara,bunyi dan bau,sampah sarap dan sisa toksiki. Kemerosotan Kualiti Alam Sekitar5Fenomena kerosakan tanah akibat daripada hakisan air @ anginTanah yang dahulunya subur menjadi tandus akibat hakisan yang teruk Tanah tidak dapat memberi kesan langsung kepada kehidupan manusia Tekanan populasi dunia-semakin bertambah menyebabkan masalah hakisan kian ketaraa) Hakisan6Dikaitkan dengan kejadian geologi jenis pergerakan jisim cepat berlaku disebabkan faktor manusia dan faktor manusiaMemusnahkan padang darat fizikal kawasan tanaha tinggi yang menarik dan berharga kepada manusia tanah tinggi (kawasan tadahan air) akan terhapus tanpa dapat diganti walaupun usaha pemuliharaan dijalankanTanah runtuh memusnahkan sebahagian besar kawasan bercerunCth: Kejadian tanag runtuh di Hulu Langat-Rumah anak-anak Yatim & Anak-anak Hidayah Madrasah Al-Taqwa-21 Mei 2011b) Tanah Runtuh7Kawasan lereng tanah tinggi cerun curam atau landai mengalami pergerakan ke bawah (dalam bentuk pergerakan cepat@ lambat)Akibat aktiviti manusia & semulajadi-hujan lebat & lamaMenghasilkan beberapa kejadian tanah runtuh,aliran lumpur,aliran tanih,runtuhan batu,jatuhan tanih & kesotan tanihc) Kegagalan Cerun8Menyebabkan sumber alam merosotTanih di kawasan lereng bukit @ bawah bukit akan musnah Ketidakhadiran tumbuhan tanih menjadi longgar & cerun mengalami kegagalan lalu runtuh ke bawah9Menyebabkan kemerosotan sumber kualiti alam- permukaan bumi ditenggelami air terutamanya di kawasan tanah pamahMenyebabkan kejadian tanag runtuh & aliran lumpur di kawasan yang dilanda menjejaskan kualiti alam sekitarApabila banjir surut- sejumlah besar wang diperlukan untuk membaikpulih kawasan yang musnahd) Banjir 10Tanaman musnah-manusia tidak dapat menjalankan kegiatan pertanian dengan sempurna-Tiada sumber air untuk mengairi kawasan pertanian mereka- pengeluaran berkuranganKemusnahan pengeluaran-boleh berlaku dalam jangka masa panjang bekalan makanan berkurangan-manusia mengalami kebuluranMendatangkan kesan terhadap alam sekitar fizikal-tanah merekah kerana hilang air yang banyak-sukar untuk bercucuk tanam & hilang kesuburane) Kemarau11Tanah yang kering & gondol tidak ditumbuhi tumbuhan Berlaku secara semula jadi @ tindakan manusia yang merosakkan sumber alam secara berlebihanWujud akibat aktiviti manusia-hasil tinggalan kawasan perlombongan bijih timah secara kapal korekTanah yang diambil sumber mineral-menjadi tanah tandus & dibiarkan berlonggok Memerlukan kos yang tinggi untuk dibaik pulih sebagai kawasan pertanianf) Tanah Tandus12Suhu di permukaan bumi meningkat- ruang atmosfera dipenuhi gas tercemar,asap,debu dan habuk menghalang bahangan bumi daripada keluar terus ke ruang angkasa dan terperangkap di dalam lapisan atmosfera bumiBerlaku pemanasan setempat & global- flora & fauna musnah akibat kebakaran hutan-sistem hidrologi terganggu-Bongkah ais di kutub Utara & Selatan cair limpahan air laut-kawasan rendah tenggelamPemanasan global-dikaitkan dengan suhu dunia yang kian panasg) Pemanasan setempat & global13h) Pencemaran14Pencemaran AirBerlaku disebabkan terdapat pelbagai jenis bahan tercemar di dalam airBahan toksik bahan pencemar berbentuk kimia- punca utama racun rumpai,racun serangga & bahan buangan industri yang disalurkan ke dalam sistem saliran15Hasil dpd perindustrian sisa efluen plumbum,sisa kimia disalirkan ke sungai bagi mengurangkan kos merawat semula sisa buangan air sungai akan tercemar & hidupan akuatik akan mati akibat daripada peningkatan kadar BODPenggunaan bahan kimia dalam pertanian- Beri kesan kepada kualiti air-baja kimia seperti DDT,paraquat,baja Urea & baja fosfat dilarut resap oleh air hujan ke dalam sungai-menyebabkan PH air meningkat tidak sesuai digunakan oleh manusia16Pelancongan pembinaan hotel,pusat peranginan dll kemerosotan kualiti air-Peningkatan bakteri E-Coli yang berasal dari najis manusia menyebabkan air laut @ sungai di kawasan pelancongan tidak boleh digunakan manusiaPantai Port Dickson N9,Batu Feringgi Pulau Pinang17ii) Pencemaran Tanih Tanih sesuatu kawasan hilang kesuburan & mengalami proses hakisan serta berubah dari warna asalTanih bertukar menjadi warna hitam & tumbuhan menjadi layu @ matiTanih hilang fungsi sebagai kawasan pertanian yang subur tanaman merosotPenggunaan baja kimia & racun serangga meningkatkan pencemaran tanih-Berfungsi sebagai bahan buangan dalam bentuk air @ pepejal-minyak,sisa toksik & sisa kilang- bahan dibiarkan dalam tanih-tanih tercemar & hilang subur18iii) Pencemaran Udara Kehadiran 1 @ lebih bahan & gas tercemar dalam atmosfera dengan jumlah yang banyak & membahayakan kesihatan manusia & hidupan lainBoleh menganggu kualiti hidup manusia & menjejaskan kehidupan ketidakselesaan dan halangan hidupan sosial penduduk lain.Punca aktiviti manusia @ semula jadi.Aktiviti manusia- perindustrian,pembakaran terbuka,pembakaran hutan 19Penggunaan kenderaan bermotor di bandar bandar utama- menyebabkan pencemaran udara & jerebu yang terukKajian yang dilakukan penggunaan kenderaan diesel- penyumbang utama pencemaran udara Asap kenderaan mengandungi karbon monoksida,sulfur dioksida,nitrogen dioksida & plumbum- gas rumah hijau-peningkatan suhu global20Aktiviti perlombongan kuari Aktiviti letupan untuk mendapatkan batuan menyebabkan debu dan partikel halus berterbangan di kawasan sekitar- diburukkan lagi dengan lori mengangkat batuan yang keluar masuk ke kawasan perlombongan telah menambahkan debu yang berterbangan-pencemaran udara & jerebu21Pencemaran bunyi

Aktiviti manusia @ haiwan yang wujud di persekitaran

Bunyi daripada sistem pengangkutan, perindustrian- menghasilkan bunyi mesin yang kuat dalam menggerakkan jentera kilang & kawasan tapak binaan22Beri kesan negatif kepada haiwan- Ganggu keseimbangan sensitif pengesanan & mengelak pemangsa dan mangsa- tingkatkan tekanan dan bawa kematian

Aktiviti perlombongan batu(kuari)- yang dijalankan melalui aktiviti letupan bagi memecahkan batuan menyebabkan pencemaran bunyi yang kuat dihasilkan23v) Pencemaran Bau Aktiviti manusia melepaskan sisa pencemaran yang menghasilkan bau busuk sama ada ke udara,sungai ataupun kawasan terbukaContoh: Aktiviti penternakan,pemprosesan hasil pertanian serta pembuangan sampah Penternakan Penternakan khinzir di Sepang telah menyalurkan najis ternakan,sisa haiwan yang disembelih @ mati ke sungai -24 - menyebabkan air sungai berbau busuk sehingga menyebabkan penduduk berasa terganggu dengan bau busuk

Pembuangan sisa pertanian menyebabkan berlakunya pencemaran bau- hampas kelapa sawit yang telah diproses menyebabkan pencemaran bau akibat proses penapaian- bau masam menimbulkan ketidakselesaan penduduk25vi) Pembuangan sampah sarap Menyebabkan kemerosotan alam sekitar sama ada terhadap sumber udara & airSumber udara terjejas sampah sarap yang tidak diurus dengan baik mengeluarkan bau yang kurang menyenangkan & kawasan sampah sarap akan menjadi tempat pembiakan haiwan mendatangkan penyakit26vi) Pembuangan sampah sarapSumber air bersih terjejas akibat pembuangan sampah sarap menyebabkan kesukaran mendapatkan air bersih & menjejaskan hidupan akuatik kerana permukaan air ditutup- bekalan oksigen berkurangan 27vi) Pembuangan sisa toksikDikaitkan dengan sektor perindustrianMalaysia- usaha untuk menjadi negara industri/negara maju telah mendatangkan masalah terhadap alam sekitarPenghasilan sisa industri merupakan kesan sampingan yang tidak dapat dielakkan kerana jumlah yang besar & kepelbagaian jenis serta bahaya kepada alam sekitar fizikal & manusia

28Pembuangan sisa toksik

Walapun loji rawatan & pelupusan sisa toksik dibina- masih ada pengusaha yang membuang ke kawasan lapang dan terpencilContoh: Penemuan > 500 tong sisa toksik di ladang kelapa sawit di Ijok SelangorKos pembersihan menelan belanja jutaan ringgit- terpaksa ditanggung kerajaan negeri

KEMEROSOTAN & KEPUPUSAN SUMBERAncaman kepupusan sumber kepelbagaian biologi dan kehabisan sumber

29Kemusnahan hutan- hutan hujan tropika yang kaya dengan pelbagai biologiKepelbagaian biologi hampir pupus disebabkan manusiaOrang Utan-spesies flora dan fauna terancam- wujudkan tempat perlindungan- Pusat Perlindungan Orang Utan di Sepilok Sabah301. Ancaman kepupusan kepelbagaian biologiKepupusan pelbagai jenis tumbuhan & pokok-pokok kayu keras- meranti, keruing, cengal hutan hujan tropika akibat kegiatan pembalakan- memusnahkan keseluruhan hampir kawasan hutan hujan tropika di seluruh dunia31Pupus akibat eksploitasi yang berlebihanBIJIH TIMAH di Pantai Barat SM hampir pupus kerana menjadi tumpuan kaum cina sejak abad ke 19 menyebabkan bijih timah dieksploitasi secara berterusanEksploitasi secara berlebihan menyebabkan stoknya habis dan hanya sedikit sahaja yang diusahakan sehingga kini322. Kehabisan sumberSUMBER TANAH semakin terancam,kawasan penduduk padat seperti bandar bandar besar,saiz tanah menjadi semakin sempitPerebutan tanah untuk petempatan, industri, pengangkutan & perniagaan menyebabkan skala tanah menjadi semakin berkurangan dan meningkatkan harga tanahSELANGOR & PERAK Fungsi tanah sebagai kawasan pertanian(getah & kelapa sawit) diambil alih untuk perumahan dan perindustrian- beri tekanan kepada sumber pertanian33AKTIVITI MANUSIA YANG BOLEH MENJEJASKAN ALAM SEKITAR(i) perhutanan; (ii) perindustrian; (iii) pengangkutan dan perhubungan; (iv) pertanian dan penternakan; (v) perikanan dan akuakultur; (vi) pembinaan (petempatan dan infrastruktur); (vii) perlombongan dan kuari; (viii) pelancongan dan rekreasi.

34 Pembalakan yang tidak terkawal-pembalakan haram @ kaedah pembersihan hutan secara besar-besaran telah menyebabkan kemusnahan flora & fauna.Kegiatan tersebut- menyebabkan kemusnahan rantaian makanan,kemusnahan habitat hidupan & berlakunya gangguan terhadap biodiversitiWalaupun pembalakan ambil kayu yang matang-ukur lilit 40 cm tetapi kaedah penebangan menyebabkan pokok kecil turut musnah

35i) PERHUTANAN Kawsan yang diteroka-ambil masa yang lama untuk pulihHutan-menyederhanakan suhu,sebagai kawasan tadahan, habitat flora & fauna & lokasi kawasan tanah tinggi Kesan aktiviti perhutanan Tanah runtuh & peningkatan suhu Cth: Tanah Runtuh di Hulu Langat-Mengorbankan anak yatim

36 Kilang memproses menggunakan bahan api fosil sebagai bahan bakar- pelbagai partikel terampai PM 10 & bahan pencemar dihasilkanKilang kayu gergaji-bebaskan bahan pencemar-karbon monoksida, sulfur dioksida, hidrokarbon, habuk,debuPembuangan sisa toksik ke dalam badan air/sungaihidupan akuatik musnahPelepasan sisa kilang-hasil pertanian- bau busukKenaikan suhu setempat- Gas rumah hijau-selimut atmosfera

37ii) PERINDUSTRIAN Pembinaan kemudahan pengangkutan- Jalan raya,lapangan terbang & pelabuhan- menyebabkan hakisan tanah.Kerja-kerja pemotongan,penarahan,peneresan,penebukan telah menyebabkan cerun bukit menjadi tidak stabil & akhirnya membawa kepada kejadian tanah runtuh & hakisanPembinaan jaringan pengangkutan-kemusnahan kawasan tadahan-proses penyahutanan menyebabkan fungsi hutan sebagai span yang menyerap air hujan telah musnah

38iii) PENGANGKUTAN & PERHUBUNGANPembukaan kawasan pertanian secara besar-besaran kawasan tanah rancangan untuk pertanian ladang seperti di rancangan pembangunan wilayah menyebabkan pemusnahan hutan secara besar-besaran & ditukar kepada kawasan pertanian ladang seperti tanaman getah & kelapa sawitPembakaran hutan untuk aktiviti pertanian pindah dan ladang telah menyebabkan kemusnahan ekosistem hutan-kemusnahan proses rantaian makanan seperti gangguan terhadap kepelbagaian biologi hutan39iv) PERTANIAN & PENTERNAKANAmalan tebang & bakar menyebabkan jerebu yang banyak mendatangkan masalah kepada penduduk di persekitarannyaCth: Kebakaran hutan dijadikan kawasan ladang kelapa sawit di Sumatera & KalimantanPenggunaan racun serangga dan baja kimia tanih berasid- tanih tidak subur-merugikan petani dalam jangka masa panjang & hasil pengeluaran merosot

40PENTERNAKAN

Pembuangan sisa buangan & najis tidak diselanggara dengan baik dibuang ke dalam sistem saliran-sungaiMendatangkan pelbagai penyakit bawaan air-cirit-birit & muntahAir sungai yang mengandungi najis haiwan-tidak sesuai untuk menjadi habitat hidupan akuatik kerana kandungan oksigen dalam air semakin berkurangan 41 Kegiatan perikanan yang tidak berhemah- menyebabkan kepupusan.Kadar tangkapan berlebihan & kaedah tangkapan-memusnahkan habitat-penggunaan pukat tunda & harimauAktiviti menuba- menyebabkan kepupusan ikanTerumbu karang musnah- Penggunaan pukat apollo- Ikan berhijrah ke laut lain yang berhampiranPencemaran yang berlaku- menjejaskan sumber alam- pembuangan sisa ikan,pembersihan bot, tumpahan minyak

42v) PERIKANAN & AKUAKULTURAkuakultur Kolam-kolam akuakultur menyebabkan alam sekitar terjejasPembersihan dan penebangan hutan paya bakau di pinggir pantai boleh menjejaskan ekosistem kawasan sehingga hidupan akuatik ikan tembakul,lokan dan anak-anak ikan terancam

43 Pembinaan kemudahan pengangkutan- Jalan raya,lapangan terbang & pelabuhan- menyebabkan hakisan tanah.Kerja-kerja pemotongan,penarahan,peneresan,penebukan telah menyebabkan cerun bukit menjadi tidak stabil & akhirnya membawa kepada kejadian tanah runtuh & hakisanPembinaan jaringan pengangkutan-kemusnahan kawasan tadahan-proses penyahutanan menyebabkan fungsi hutan sebagai span yang menyerap air hujan telah musnah

44vi) PENGANGKUTAN & PERHUBUNGAN Pembinaan kemudahan infrastruktur jalan raya,saluran paip,lebuh raya, kabel elektrik beri kesan terhadap alam sekitar melalui aktiviti penebangan kawasan hutan bagi memudahkan kerja-kerja pembinaan kemudahan tersebutKerja penurapan muka bumi dengan asfalt,bitumen dan tar- menyebabkan permukaan bumi tertutup- proses susupan air hujan berkurangan- ganggu aliran air bawah tanah dan sistem akuifer

45vii) PEMBINAAN(PETEMPATAN & INFRASTRUKTUR Kerja pemotongan,penarahan,peneresan,penebukan bukit menyebabkan hakisan & tanah runtuhPemotongan cerun- menyebabkan cerun menjadi tidak stabil menyebabkan kejadian gelongsoran atau tanah runtuhKawasan tadahan musnah- pembinaan infrastrukturPembinaan kawasan setinggan- aktiviti pembuangan sampah menyebabkan pencemaran air

46vii) PEMBINAAN(PETEMPATAN & INFRASTRUKTURPerlombongan- terhasilnya kawasan bekas lombong yang membentuk lekukan,tasik & kolamStruktur tanah menjadi longgar tumbuhan yang bertindak sebagai pelindung permukaan bumi telah dimusnahkanPenggunaan kaedah melombong secara pam hidraulik menyebabkan kerosakan cerun bukit- tanah runtuh,jatuhan batu kerana pancutan air yang kuat ke atas cerun47viii) PERLOMBONGAN & KUARIDi kawasan pemprosesan hasil perlombongan-petroleum & gas asli-pencemaran udara berlaku akibat pembebasan bahan pencemar udara- menyerap wap air -hujan asid terjadiTumpahan minyak- pencemaran air-menjejaskan ekosistem halang cahaya matahari ke dasar laut-pelbagai hidupan musnahPerlombongan kuari- hasilkan letupan,tinggalan ketulan batuan- pencemaran udara & jerebu48vii) PERLOMBONGAN & KUARIPembuangan & pengaliran sisa kumbahan & sisa makanan oleh hotel,pusat peranginan dan restoran makanan laut menyebabkan pencemaran bakteri E ColiAktiviti pemusnahan hutan paya bakau untuk dijadikan kawasan tarikan pelancong seperti pusat peranginan & hotel- menyebabkan ekosistem hutan paya bakau & ekosistem akuatik musnah49ix) PELANCONGAN & REKREASIKawasan tanah tinggi Perubahan iklim mikro akan berlaku kesan daripada kemusnahan tumbuhan semula jadi akibat pembinaan kawasan pelanconganTanah Tinggi Cameron Aktiviti penyahutanan berlaku kerana untuk dirika hotel & pusat peranginan yang telah menyebabkan kenaikan suhu50ix) PELANCONGAN & REKREASI