persepsi staf maybank taman universiti terhadap …€¦ · islamic banking product and service...

PERSEPSI STAF MAYBANK TAMAN UNIVERSITI TERHADAP

PENYERTAAN MASYARAKAT BUKAN ISLAM DALAM SISTEM

PERBANKAN ISLAM

MOHAMAD ASHROF BIN ISMAIL

Laporan projek ini dikemukakan sebagai memenuhi sebahagian daripada syarat

penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Sains Serta Pendidikan

(Pengajian Islam)

Fakulti Pendidikan

Universiti Teknologi Malaysia

APRIL 2008

iii

DEDIKASI

Buat insan yang dikasihi & disayangi

Ayahanda & Bonda

Ismail bin Ahmad & Maznah binti Othman

Terima kasih atas kesabaran dan pengorbanannu dalam mendidik dan membesarkanku

serta sentiasa mendoakanku, sesungguhnya kasih ibu dan ayah membawa ke syurga.

Khas untuk isteri tercinta, Azizah binti Mat Daud

Terima kasih atas pengorbananmu sepanjang pengajianku di UTM yang sentiasa

memberi dorongan dan kekuatan untuk meneruskan pengajian.

Permata Hati Abah dan Ummi, Mumammad Faiz Zakwan

Hadirmu memberikan segunung harapan dan seribu makna buat abah dan ummi,

Semoga dirimu membesar sebagai anak yang soleh

Kekanda, Adinda & Sahabat

Mohd Ismadi, Mohd Rohib, Mohd Basri serta kawan-kawan khasnya Balya, Fikri, Abe

Zul, Zulkiflie, Shukri, Fatim, Zikri dan Roslan,

Jasa dan pertolonganmu semua akan kukenang hingga akhir hayat dan semoga Allah

melimpahkan rahmat buat kita semua.

Amiiinnn...

Terima Kasih.

iv

PENGHARGAAN

الرحيم الرمحن اهللا بسم

Dipanjatkan rasa kesyukuran kepada Allah S.W.T. kerana dengan keizinan dan

rahmatNya dapat saya menyiapkan Projek Sarjana Muda ini seadanya. Selawat dan

salam buat junjungan Rasulullah S.A.W. serta pada sahabat baginda dan para mujahidin.

Dalam usaha untuk menjayakan projek ini, ucapan jutaan terima kasih yang tidak

terhingga buat PM Dr Hussin bin Salamon, selaku penyelia PSM yang banyak

membantu serta tidak jemu-jemu memberi bimbingan, nasihat dan dorongan sepanjang

tempoh dua semester ini bagi memastikan PSM yang dijalankan dapat disempurnakan

dengan baik. Jutaan terima kasih juga buat pensyarah-pensyarah Pusat Pengajian Islam Dan

Pembangunan Sosial (PPIPS) di atas tunjuk ajar yang diberikan membantu melengkapkan

lagi laporan ini.

Rasa penghargaan juga dihulurkan kepada semua pihak yang terlibat secara

langsung ataupun tidak. Terutamanya buat En. Nizam bin Mohd Din selaku Penolong

Pengurus Maybank Taman Universiti serta staf-stafnya yang sudi bekerjasama dalam

penyelidikan ini. Semoga keikhlasan yang diberikan mendapat berkat dariNya

Tidak dilupakan buat isteri tercinta dan rakan-rakan seperjuangan yang banyak

memberi dorongan, kata-kata semangat serta bantuan. Jasa mereka amat dihargai.

Semoga kita sama-sama beroleh kejayaan. Wallhu a'lam.

v

ABSTRAK

Kajian ini bertujuan untuk meninjau persepsi staf Malayan Banking Berhad

(Maybank) cawangan Taman Universiti, Skudai, Johor mengenai faktor-faktor yang

mendorong dan menghalang masyarakat bukan Islam memilih produk dan perkhidmatan

perbankan Islam serta langkah-langkah yang boleh dilaksanakan bagi meningkatkan

penyertaan masyarakat bukan Islam dalam produk perbankan Islam. Seramai 25 orang

staf telah dipilih sebagai sampel kajian yang juga merupakan populasi dalam kajian ini.

Set soal selidik yang mengandungi 45 item telah diedarkan kepada responden. Soal

selidik tersebut dibahagikan kepada bahagian A dan bahagian B, manakala respon

dinilai berdasarkan lima skala Likert. Data yang terkumpul dianalisis menggunakan

perisian Statistical Package for Social Science 12.0 for Windows secara deskriptif untuk

mendapatkan nilai kekerapan, peratusan dan min bagi setiap item yang digunakan.

Dapatan data dipersembahkan dalam bentuk jadual. Nilai kebolehpercayaan soal selidik

ialah α = 0.769. Secara keseluruhannya hasil kajian menunjukkan responden

memberikan persepsi yang positif terhadap aspek yang dikaji iaitu berkaitan persepsi

responden terhadap faktor yang mendorong masyarakat bukan Islam memilih produk

perbankan Islam dengan nilai min 3.96 dan persepsi mereka terhadap faktor yang

menghalang masyarakat bukan Islam memilih produk perbankan Islam dengan nilai min

3.95. Begitu juga dengan persepsi mereka terhadap langkah-langkah yang boleh

dilaksanakan bagi meningkatkan penyertaan masyarakat bukan Islam dalam produk

perbankan Islam dengan nilai min 4.39 yang berada pada tahap yang tinggi. Sebagai

maklum balas kepada kajian yang dijalankan, penyelidik mengemukakan beberapa

cadangan untuk meningkatkan penyertaan masyarakat bukan Islam dalam perbankan

Islam. Kajian lanjutan juga turut dicadangkan untuk penyelidikan pada masa akan

datang.

vi

ABSTRACT

The aim of this study was to determine Malayan Banking Berhad (Maybank) of

Taman University branch, Skudai, Johore’s staff perception about factors that drive and

prevent non-Muslim community to choose Islamic banking product and service, also

measures that could be implemented to increase the non-Muslim participation in Islamic

banking product and service. There were 25 staff has been chosen as sample which all of

them were population in this study. A set of questionnaire contained a number of 45

items were circulated among the respondents. This questionnaire was divided into part A

and part B and the response was evaluated according to five Likert scale. The collected

data were then analyzed using Statistical Package for Social Science 12.0 for Windows.

The analysis was done in descriptive statistical approach included frequency, percentage

and means of the each items used. The findings of this analysis were then presented by

means of tabulation. The reliability, of the questionnaire was at high level at α = 0.769.

The overall result of the research showed that respondents give a positive perception on

the related aspects of the study which were factors that motivate non-Muslim to choose

Islamic banking product and service with mean 3.96 and factors that prevent them for

not choose it with mean 3.95. Also their perceptions towards measures that could be

implemented to increase the non-Muslim participation in Islamic banking product and

service were highly with mean 4.39. Several suggestions have been proposed to increase

the number of non-Muslim participation in Islamic banking product and service.

Researcher concluded with few recommendations for further study.

vii

ISI KANDUNGAN

BAB PERKARA MUKA SURAT

PENGESAHAN STATUS TESIS

PENGESAHAN PENYELIA

HALAMAN JUDUL i

HALAMAN PENGAKUAN ii

HALAMAN DEDIKASI iii

HALAMAN PENGHARGAAN iv

ABSTRAK v

ABSTRACT vi

ISI KANDUNGAN vii

SENARAI JADUAL xiv

SENARAI DAFTAR SINGKATAN/SIMBOL/ISTILAH xvii

SENARAI LAMPIRAN xviii

BAB 1 PENGENALAN

1.1 Pendahuluan 1

1.2 Latar Belakang Masalah 4

1.3 Pernyataan Masalah 6

1.4 Objektif Kajian 8

1.5 Persoalan Kajian 8

1.6 Kepentingan Kajian 9

viii

1.7 Batasan Kajian 10

1.8 Definisi Konsep dan Istilah 11

1.8.1 Persepsi 11

1.8.2 Staf 11

1.8.3 Bank 11

1.8.4 Maybank 12

1.8.5 Bukan Islam 12

1.8.6 Sistem 12

1.8.7 Perbankan Islam 12

1.9 Penutup 12

BAB 2 SOROTAN KAJIAN

2.1 Pengenalan 14

2.2 Perbankan Islam 16

2.2.1 Definisi Perbankan Islam 16

2.2.2 Sejarah Perbankan Islam di Malaysia 17

2.2.3 Akta Bank Islam 1983 19

2.3 Prinsip-prinsip Islam Yang Digunakan Di Dalam

Produk Dan Perkhidmatan Sistem Perbankan Islam 20

2.4 Bank Malayan Banking Berhad (Maybank) 23

2.4.1 Pengenalan 23

2.4.2 Jawatankuasa Syariah 24

2.4.3 Produk Dan Perkhidmatan Sistem Perbankan

Islam Yang Ditawarkan Oleh Maybank 25

2.5 Faktor Yang Mendorang Masyarakat Bukan Islam

Memilih Sistem Perbankan Islam 26

2.5.1 Kemudahan Insfrastruktur 27

2.5.2 Kelebihan Produk dan Perkhidmatan

Perbankan Islam 28

ix

2.5.3 Staf Bank yang Berdedikasi 29

2.5.4 Kesedaran dan Sikap Masyarakat Bukan Islam 30

2.5.5 Konsep Pembahagian Untung Rugi 31

2.6 Faktor Yang Menghalang Masyarakat Bukan Islam

Memilih Sistem Perbankan Islam 32

2.6.1 Isu Keagamaan 32

2.6.2 Keuntungan atau Faedah Yang Diperolehi 33

2.6.3 Keyakinan dan Kefahaman Masyarakat

Bukan Islam 34

2.6.4 Publisiti Yang Tidak Menyeluruh 35

2.6.5 Persaingan Dengan Sistem Perbankan

Konvensional (SPK) 36

2.7 Langkah Menggalakkan Masyarakat Bukan Islam

Menyertai Sistem Perbankan Islam 37

2.7.1 Peranan Staf Bank 37

2.7.2 Peranan Bank 39

2.7.3 Peranan Kerajaan 40

2.7.4 Peranan Masyarakat Islam 41

2.7.5 Memperluaskan Produk dan Perkhidmatan

SPI 42

2.8 Kajian Lepas 43

2.9 Penutup 45

BAB 3 METODOLOGI KAJIAN

3.1 Pendahuluan 46

3.2 Rekabentuk kajian 47

3.2.1 Kajian Perpustakaan 47

3.2.2 Kajian Lapangan 48

3.2.2.1 Tempat Kajian 49

x

3.2.2.2 Populasi dan Sampel Kajian 49

3.2.2.3 Instrumen Kajian 50

i) Kajian Dokumen 50

ii) Rujukan Perpustakaan 51

iii) Soal Selidik 51

3.2.2.4 Kajian Rintis 54

3.2.2.5 Anlisis Data 56

3.3 Prosedur Kajian 57

3.4 Jangka Masa Kajian 58

3.5 Penutup 58

BAB 4 ANALISIS DATA

4.1 Pengenalan 59

4.2 Analisis Data dan Keputusan 60

4.2.1 Bahagian A (Analisis Maklumat

Latar Belakang Responden) 61

4.2.2 Bahagian B (Analisis Deskriptif Soal Selidik) 63

4.2.2.1 Analisis Persepsi Terhadap Faktor

Yang Mendorong Masyarakat Bukan

Islam Memilih Perbankan Islam 63

a) Kemudahan Insfrastruktur 63

b) Kelebihan Produk dan

Perkhidmatan Perbankan Islam 64

c) Staf Bank yang Berdedikasi 65

d) Kesedaran dan Sikap Masyarakat

Bukan Islam 66

e) Konsep Pembahagian Untung Rugi 67

4.2.2.2 Analisis Persepsi Terhadap Faktor

xi

Penghalang Masyarakat Bukan Islam

Memilih Perbankan Islam 68

a) Isu Keagamaan 68

b) Keuntungan atau Faedah Yang

Diperolehi 69

c) Keyakinan dan Kefahaman

Masyarakat Bukan Islam 71

d) Publisiti Yang Tidak Menyeluruh 72

e) Persaingan Dengan Sistem

Perbankan Konvensional (SPK) 73

4.2.2.3 Analisis Persepsi Terhadap

Langkah-Langkah Menggalakkan

Masyarakat Bukan Islam Menyertai

Perbankan Islam 74

a) Peranan Staf Bank 74

b) Peranan Bank 75

c) Peranan Kerajaan 76

d) Peranan Masyarakat Islam 77

e) Memperluaskan Produk dan

Perkhidmatan SPI 79

4.2.3 Analisis Keseluruhan Bahagian B 80

4.2.3.1 Analisis Keseluruhan Persepsi

Terhadap Faktor Yang Mendorong

Masyarakat Bukan Islam Memilih

Perbankan Islam 80

4.2.3.2 Analisis Keseluruhan Persepsi

Terhadap Faktor Penghalang

Masyarakat Bukan Islam Memilih

Perbankan Islam 83

xii

4.2.3.3 Analisis Keseluruhan Persepsi Terhadap

Langkah-Langkah Menggalakkan


Perbankan Islam 85

4.2.4 Rumusan Min Dapatan Kajian 88

4.3 Kesimpulan 89

BAB 5 PERBINCANGAN, RUMUSAN DAN CADANGAN

5.1 Pendahuluan 90

5.2 Ringkasan Kajian 90

5.3 Perbincangan Hasil Dapatan 91

5.3.1 Maklumat Latar Belakang Responden 92

5.3.2 Faktor Yang Mendorong Masyarakat

Bukan Islam Memilih Perbankan Islam 93

5.3.3 Faktor Penghalang Masyarakat Bukan


5.3.4 Langkah-Langkah Menggalakkan


Perbankan Islam 100

5.4 Rumusan 103

5.4.1 Faktor Yang Mendorong Masyarakat

Bukan Islam Memilih Perbankan Islam 103

5.4.2 Faktor Penghalang Masyarakat Bukan


5.4.3 Langkah-Langkah Menggalakkan


Perbankan Islam 105

5.5 Cadangan 106

5.5.1 Peranan Kerajaan 106

xiii

5.5.2 Peranan Institusi Perbankan 107

5.5.3 Peranan Masyarakat dan Individu 108

5.6 Cadangan Kajian Lanjutan 109

5.7 Penutup 110

RUJUKAN 111

LAMPIRAN

xiv

SENARAI JADUAL

NO. JADUAL TAJUK MUKA SURAT

2.1 Prinsip-prinsip syariah yang ditawarkan

di dalam produk dan perkhidmatan

perbankan Islam. 20

3.1 Pengkelasan Skala Likert dan Skor 32

3.2 Agihan Soalan Mengikut Klasifikasi

Persoalan Kajian 32

3.3 Aras Persetujuan 33

3.4 Hasil Kategori Kajian 35

3.5 Rangka Kerja Kajian 56

4.1 Taburan responden mengikut jantina, bangsa,

umur, tahap, pendidikan dan tempoh bekerja 60

4.2 Taburan kekerapan, peratusan dan min

kemudahan insfrastruktur 63

4.3 Taburan kekerapan, peratusan dan min

bagi kelebihan produk dan perkhidmatan

perbankan Islam 64

4.4 Taburan kekerapan, peratusan dan min bagi

staf bank yang berdedikasi 65


kesedaran dan sikap masyarakat bukan Islam 66


konsep pembahagian untung rugi 67

xv


isu keagamaan 69


keuntungan atau faedah yang diperolehi 70


keyakinan dan kefahaman masyarakat bukan

Islam 71


publisiti yang tidak menyeluruh 72


persaingan dengan Sistem Perbankan

Konvensional (SPK) 73


peranan staf bank 74


peranan bank 76


peranan kerajaan 77


peranan masyarakat Islam 78


memperluaskan produk dan perkhidmatan SPI 79

4.17 Analisis keseluruhan bagi item 1 hingga 15

(Bahagian B) 80


(Bahagian B) 84


(Bahagian B) 87

4.20 Taburan min untuk persepsi staf Maybank

Taman Universiti 88

xvi

DAFTAR SINGKATAN/SIMBOL/ISTILAH

ATM - Automated Teller Machine

BIMB - Bank Islam Malaysia Berhad

BNM - Bank Negara Malaysia

BBMB - Bank Muamalat Malaysia Berhad

IBU - Unit Perbankan Tanpa Faedah

IDB - Islamic Development Bank atau Bank Pembangunan Islam

KS - Kurang setuju

Maybank - Malayan Banking Berhad

PSZ - Perpustakaan Sultanah Zanariah

RM - Ringgit Malaysia

SPI - Sistem Perbankan Tanpa Faedah

SPK - Sistem Perbankan Konvensional

SPM - Sijil Pelajaran Malaysia

SPACE - School of Professional and Continuing Education atau Sekolah

Pendidikan Professional dan Pendidikan Berterusan

SPTF - Skim Perbankan Tanpa Faedah

SPSS - Statistical Package for Social Science

S - Setuju

SS - Sangat setuju

STS - Sangat tidak setuju

STPM - Sijil Tinggi Persekolahan Malaysia

S.W.T - Subhanahu Wa Ta'ala

TS - Tidak setuju

UTM - Universiti Teknologi Malaysia

% - Peratus

xvii

SENARAI LAMPIRAN

LAMPIRAN TAJUK

A Borang Soal Selidik

B Surat Pengesahan Menjalankan Kajian (PPIPS)

BAB 1

PENGENALAN

1.1 Pendahuluan

Islam adalah agama yang diwahyukan oleh Allah S.W.T sebagai panduan yang

lengkap lagi sempurna meliputi semua aspek kehidupan manusia seperti firman Allah

dalam surah Al-Maidah ayat 3:

tΠ öθu‹ø9 $# àM ù=yϑø. r& öΝä3 s9 öΝä3 oΨƒ ÏŠ àM ôϑoÿ øCr& uρ öΝä3 ø‹n= tæ ÉL yϑ÷è ÏΡ àMŠÅÊu‘uρ ãΝä3 s9

zΝ≈ n=ó™ M} $# $YΨƒ ÏŠ 4

Terjemahannya:

“Pada hari ini Aku telah sempurnakan bagi kamu agama kamu dan Aku

sempurnakan ke atas kamu nikmatKu, dan Aku redha Islam itu sebagai

agama bagi kamu”.

2

Islam sebagai cara hidup yang lengkap bukan sahaja tertakluk kepada

permasalahan ibadat ritual tetapi ia juga merangkumi setiap aspek kehidupan termasuk

hubungan sesama manusia. Manusia yang dijadikan oleh Allah SWT di dunia ini

dibekalkan dengan fitrah saling memerlukan antara satu sama lain. Untuk mencapai

matlamat ini, manusia memerlukan satu sistem perhubungan yang lengkap untuk

menjadi panduan hidup yang dinamakan muamalat.

Konsep muamalat dalam Islam ialah tatacara perhubungan antara seorang

manusia dengan manusia lain dalam segenap aspek kehidupan yang merangkumi

undang-undang, sosial, kekeluargaan, ekonomi, politik, perlembagaan, pemerintahan

dan jenayah. Dalam bidang ekonomi, Allah S.W.T. telah menentukan cara muamalat

yang tertentu untuk menjadi garis panduan kepada manusia (Abdul Jalil Borham, 1999:

1). Di antara garis panduan tersebut ialah sebagaimana firman Allah dalam al-Quran :

Æ tGö/$#uρ !$ yϑ‹Ïù š�9t?#u ª! $# u‘# ¤$! $# nο t�Åz Fψ $# ( Ÿω uρ š[Ψ s? y7 t7ŠÅÁ tΡ

š∅ ÏΒ $ u‹÷Ρ‘‰9 $# (

Terjemahannya:

“Dan tuntutlah dengan harta kekayaan yang telah dikurniakan Allah

kepadamu akan pahala dan kebahagiaan hari akhirat dan janganlah

engkau melupakan bahagianmu (keperluan dan bekalanmu) dari

dunia….” ( Surah al-Qasas 28: 77)

Dalam muamalat, segmen terbesar merupakan kegiatan ekonomi yang dijalankan

oleh seseorang dalam sistem ekonominya di mana dalam sistem ekonomi tadi terdapat

kegiatan perbankan dan kewangan. Dalam sektor perbankan dan kewangan Islam,

3

syariah atau perundangan Islam merupakan undang-undang yang digunapakai dalam

operasi perbankan Islam seiring dengan undang-undang sivil.

Islam melarang sama sekali sebarang bentuk atau perbuatan yang membawa

kepada penindasan, kekejaman dan kezaliman dalam setiap urusan, malah Islam

menggalakkan supaya mengerjakan sesuatu urusan dengan berteraskan kepada konsep

keadilan dan persamaan. Justeru itu, setiap muslim bertanggungjawab sepenuhnya untuk

mentadbir sumber ekonomi yang dianugerahkan oleh Allah berlandaskan syariat Islam

serta memastikan sumber pendapatan dan kewangan adalah halal dan bebas daripada

unsur haram dan syubhah. Panduan ini telah dijelaskan oleh Allah SWT dalam

firmanNya :

Ÿωuρ (#þθè=ä. ù' s? Νä3 s9≡ uθ øΒ r& Νä3 oΨ ÷� t/ È≅ÏÜ≈ t6 ø9 $$ Î/ (#θ ä9ô‰ è?uρ !$yγ Î/ ’n< Î) ÏΘ$ ¤6 çt ø:$#

(#θè= à2 ù'tGÏ9 $ Z)ƒÌ�sù ôÏiΒ ÉΑ≡ uθ øΒ r& Ä¨$ ¨Ψ9 $# ÉΟøO M} $$ Î/ óΟçFΡr& uρ tβθßϑn=÷è s? ∩⊇∇∇∪

Terjemahannya:

“Dan janganlah sebahagian kamu memakan harta sebahagian yang lain di

antara kamu dengan jalan yang bathil dan (janganlah) kamu membawa

(urusan) harta itu kepada hakim, supaya kamu dapat memakan

sebahagian daripada harta benda orang lain itu dengan (jalan berbuat)

dosa, padahal kamu mengetahui.” ( Surah al-Baqarah 2: 188)

Sebagai salah satu daripada segmen terbesar dalam sistem mua’malat, segala

prinsip dan falsafah mengenai perbankan dan kewangan Islam sebenarnya telah lama

digariskan dalam al-Quran dan sunnah Rasulullah s.a.w. lebih daripada 1400 tahun yang

4

lalu. Cuma pada dekad mutakhir ini, ianya telah mula dibincangkan dan diparaktikkan

semula terutamanya di Malaysia.

Di Malaysia, sistem kewangan Islam pada masa kini bukannya retorik politik

atau sebagai topik perbualan di meja makan. Sistem kewangan Islam di Malaysia kini

telah menjadi satu fenomena yang berkembang pesat dan berdaya maju seiring dengan

kemajuan negara. Malah boleh dikatakan bahawa sistem kewangan Islam di Malaysia

pada waktu ini sedang menuju ke arah sebuah pembentukan sistem kewangan yang lebih

kukuh dan mantap bersandarkan kepada falsafah dan prinsip yang telah digariskan oleh

Islam. Jika ditinjau, pada hari ini semakin ramai masyarakat yang bukan beragama Islam

berurusniaga dalam perbankan Islam yang memberikan pelbagai manfaat dan faedah

yang tidak seharusnya dilepaskan oleh seluruh masyarakat di Malaysia.

1.2 Latar Belakang Masalah

Fungsi asas penubuhan sesebuah bank ialah untuk memudahkan orang ramai

menyimpan wang dan sebagai tempat mereka mendapatkan kemudahan bantuan

pinjaman kewangan. Maka dilihat dari sudut ini, wujudnya persamaan antara penubuhan

bank Islam dan konvensional. Walaupun terdapat kesamaan dari aspek fungsi dan

aktiviti antara kedua-duanya, namun konsep dan teorinya adalah berbeza lantaran

perbezaan yang terdapat pada matlamat penubuhannya. Antara objektif utama

penubuhan bank konvensional adalah untuk memaksimumkan keuntungan sedangkan

objektif penubuhan perbankan Islam adalah berdasarkan kepada dua faktor utama, iaitu

faktor agama dan faktor keuntungan.

Perbankan Islam, pada mulanya berkembang sebagai perantaraan kewangan

untuk komuniti Islam bagi menjalankan perniagaan menurut rukun Islam. Hari ini,

5

perbankan Islam telah mula diterima dengan luasnya di seluruh dunia dikalangan

komuniti bukan Islam dan telah menjadi satu kompenen yang penting untuk sistem

kewangan sedunia. Ciri yang penting untuk perbankan Islam ialah bahawa ia adalah

tanpa faedah.

Perbankan Islam bermula di Malaysia pada tahun 1983 dengan penubuhan bank

Islam pertama, Bank Islam Malaysia Berhad.. Bank Islam kedua yang berdedikasi, Bank

Muamalat Malaysia Berhad pula telah ditubuhkan pada tahun 1999. Di samping itu,

sejak 1993, institusi kewangan di negara ini telah dibenarkan menawarkan produk dan

perkhidmatan perbankan Islam di bawah Skim Perbankan Islam (SPI). Walau

bagaimanapun, institusi-institusi ini mesti menyimpan dana yang berasingan untuk

transaksi perbankan Islam dan yang lain untuk perbankan konvensional. Pada peringkat

awalnya, hanya tiga buah bank tempatan sahaja yang menyertai skim tersebut iaitu

Malayan Banking Berhad (Maybank), Bumiputera Malaysia Berhad (kini dikenali

sebagai CIMB) dan United Malayan Banking Berhad (sekarang dikenali sebagai RHB

Bank Berhad). Kini, Malaysia mempunyai satu sistem kewangan Islam yang

komprehensif yang termasuk perbankan Islam, takaful, pasaran modal Islam dan

pasaran wang Islam.

Perkembangan industri perbankan Islam yang begitu pesat sehingga dapat

menarik pelabur luar dan dalam negara menyertai industri perbankan Islam tempatan

menunjukkan bahawa syariah sudah dapat diterima dengan meluasnya oleh semua tanpa

mengaitkannya dengan sentimen keagamaan. Oleh kerana syariah merupakan paksi

kepada perjalanan dan operasi perbankan Islam, sesebuah bank yang menyertai Sistem

Perbankan Islam itu perlulah memastikan ia betul-betul mematuhi kehendak syariah. Ini

adalah berdasarkan kepada maksud firman Allah dalam surah al-Jaathiyah , ayat 18 :

6

¢Ο èO y7≈ oΨ ù=yè y_ 4’ n?tã 7π yèƒ Î� Ÿ° zÏiΒ Ì�øΒ F{ $# $ yγ÷è Î7 ¨?$$ sù Ÿωuρ ôì Î7 ®Ks? u!# uθ÷δr&

tÏ% ©! $# Ÿω tβθßϑ n=ôè tƒ ∩⊇∇∪

Terjemahannya:

“Kesudahannya Kami jadikan engkau (wahai Muhammad dan utuskan

engkau) menjalankan satu syariat (yang cukup lengkap) dari hukum-

hukum agama ; maka turutlah syariat itu, dan janganlah engkau menurut

hawa nafsu orang-orang yang tidak mengetahui (perkara yang benar) ".

Perbankan Islam dibangunkan bagi memenuhi keperluan masyarakat Islam dan

bukan Islam di Malaysia. Pada peringkat awal, sambutan hebat datang dari kalangan

masyarakat Islam tetapi dengan perkembangan pada masa ini menyaksikan perbankan

Islam telah diiktiraf dan diterima secara meluas. Ia diterima bukan sahaja oleh orang

Islam tetapi juga bukan Islam. Senario ini membuktikan bahawa sudah semakin ramai

yang mengetahui dan menghargai kelebihan perbankan Islam. Namun begitu,

masyarakat Islam masih lagi menjadi majoriti pelanggan perbankan Islam (Utusan

Malaysia, 17 Februari 2005).

1.3 Pernyataan Masalah

Walaupun perkembangan pesat berlaku dalam sistem kewangan Islam di seluruh

dunia, terdapat juga segelintir masyarakat yang masih meragui tentang kehadiran

institusi-institusi dan produk perbankan Islam ini di bank-bank konvensional

terutamanya bagi masyarakat bukan Islam. Bagi mereka, sistem perbankan Islam yang

7

diperkenalkan ini adalah untuk masyarakat Islam sahaja. Selain itu, masyarakat juga

kurang arif tentang produk dan perkhidmatan yang terdapat di dalam produk perbankan

Islam di kaunter bank-bank konvensional. Mereka beranggapan bahawa apa yang

ditawarkan di dalam produk perbankan konvensional tidak diperolehi di dalam produk

perbankan Islam. Malah ada juga yang berpendapat bahawa tidak ada perbezaan di

antara kedua-duanya.

Walaubagaimanapun, jika ditinjau dengan lebih teliti masih terdapat segelintir

masyarakat bukan Islam yang menyertai produk dan perkhidmatan perbankan Islam di

bank-bank konvensional yang menyediakan Sistem Perbankan Islam (SPI) kepada para

pelanggannya. Bagi masyarakat bukan Islam yang telah menyertai Sistem Perbankan

Islam ini, sudah tentu terdapat beberapa aspek tertentu yang mendorong dan menarik

minat mereka untuk menyertainya yang perlu diketahui. Manakala yang masih lagi ragu-

ragu terhadap sistem perbankan ini, maka kajian perlu dilakukan untuk meninjau apakah

faktor-faktor yang menghalang mereka daripada menyertainya dan bagaimana pula

caranya untuk menggalakkan dan menarik minat masyarakat bukan Islam memilih

Sistem Perbankan Islam dan seterusnya menjadikan ia sebagai urusniaga perbankan

utama mereka.

Justeru itu, penyelidik merasakan bahawa kajian ini perlu dilakukan untuk

melihat persepsi staf di salah sebuah bank konvensional yang menyediakan produk

perbankan Islam kepada para pesertanya iaitu bank Maybank di Taman Universiti,

Skudai, Johor terhadap penglibatan masyarakat khususnya bukan Islam dalam Sistem

Perbankan Islam.

8

1.4 Objektif Kajian

Fokus utama kajian ini dijalankan ialah untuk:

1.4.1 Meninjau persepsi staf Maybank terhadap faktor-faktor yang mendorong

masyarakat bukan Islam memilih produk perbankan Islam.

1.4.2 Melihat persepsi staf Maybank terhadap faktor-faktor yang menghalang

masyarakat bukan Islam memilih produk perbankan Islam.

1.4.3 Mengetahui persepsi staf Maybank terhadap langkah-langkah yang boleh

dilakukan bagi meningkatkan penyertaan masyarakat bukan Islam dalam

produk perbankan Islam.

1.5 Persoalan Kajian

Berdasarkan objektif kajian, persoalan yang dikaji adalah seperti berikut :

1.5.1 Apakah persepsi staf Maybank terhadap faktor-faktor yang mendorong

masyarakat bukan Islam memilih produk perbankan Islam?

9

1.5.2 Apakah persepsi staf Maybank terhadap faktor-faktor yang menghalang

masyarakat bukan Islam memilih produk perbankan Islam?

1.5.3 Apakah persepsi staf Maybank terhadap langkah-langkah yang boleh

dilaksanakan bagi meningkatkan penyertaan masyarakat bukan Islam

dalam produk perbankan Islam?

persepsi staf maybank taman universiti terhadap …€¦ · islamic banking product and service...

Documents