!

PANDUAN PELAKSANAAN

PERKHIDMATAN PERUNDINGAN

(KHIDMAT NASIHAT, BIMBINGAN &

KONSULTASI)

MAKTAB KOPERASI MALAYSIA (MKM)

2017

PUSAT PENYELIDIKAN DAN KONSULTASI (CRC)

! 1

MAKTAB KOPERASI MALAYSIA SIDANG REDAKSI PENERBITAN

PANDUAN PELAKSANAAN PERKHIDMATAN PERUNDINGAN

MAKTAB KOPERASI MALAYSIA (MKM)

PENAUNG

Prof. Madya Dr. Abdul Rahman Abdul Razak Shaik

Ketua Pengarah Maktab Koperasi Malaysia

PENASIHAT

Tn. Hj. Ramlan Kamsin

Timbalan Ketua Pengarah (Akademik)

KETUA PENGARANG

Hjh. Rahimah Abd. Samad

Pengarah Kanan Pusat Penyelidikan & Konsultasi (CRC)

SIDANG PENGARANG

Dr. Zurita Mohd Salleh

Ashaari B. Arshad

Rafedah Juhan

Nazirah Bt Baharudin

Pegawai Pusat Penyelidikan & Konsultasi (CRC)

! 2

PRAKATA

PENGARAH KANAN PUSAT PENYELIDIKAN & KONSULTASI (CRC)

Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh.

Dengan nama Allah yang Maha Pemurah lagi Maha mengasihani. Syukur Alhamdulillah,

dengan limpah kurniaNya Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan MKM telah

dapat dihasilkan.

Perkhidmatan Perundingan merupakan suatu aktiviti berbentuk khidmat nasihat, khidmat

konsultasi dan khidmat bimbingan yang diberikan oleh MKM. Perkhidmatan ini perlu

dikendalikan secara sistematik, holistik serta strategik bagi bertindak balas dengan

keperluan pelanggan utama MKM iaitu gerakan koperasi di Malaysia.

Justeru, Buku Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan MKM ini memberi

panduan dan membantu para pegawai perunding MKM untuk melaksanakan

Perkhidmatan Perundingan dari peringkat awal (persediaan) sehingga peringkat akhir

(penilaian dan penamatan perjanjian antara pihak perunding dengan pelanggan). Buku

panduan ini juga bertujuan untuk memastikan format laporan laporan Perkhidmatan

Perundingan yang dihasilkan adalah komprehensif, konsisten dan sistematik sebagaimana

yang telah digariskan.

Secara amnya, buku panduan ini mengandungi tiga bahagian utama iaitu Bahagian 1:

Tanggungjawab Dan Etika Sebagai Pegawai Perunding, Bahagian 2: Pelaksanaan dan

Penilaian Perkhidmatan Perundingan 3: Dokumen-Dokumen Berkaitan.

Saya percaya Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan MKM yang diterbitkan

ini akan dapat mencapai tujuan pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan yang lebih

sistematik dan berstruktur. Walau bagaimanapun, Pusat Penyelidikan dan Konsultasi

! 3

(CRC) mengalu-alukan cadangan untuk memperbaiki lagi Panduan Pelaksanaan

Perkhidmatan Perundingan MKM ini dari semasa ke semasa.

HJH. RAHIMAH ABD. SAMAD

Pengarah Kanan

Pusat Penyelidikan dan Konsultasi (CRC), Maktab Koperasi Malaysia

KATA PENGANTAR

KETUA PENGARAH MAKTAB KOPERASI MALAYSIA (MKM)

Assalamualaikum, Salam Sejahtera dan Salam 1Malaysia.

Alhamdulillah segala puji dan syukur ke hadrat Allah SWT kerana dengan limpah

kurniaNya, buku Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan MKM ini dapat

diterbitkan. Buku ini diterbitkan sebagai panduan kepada pelaksanaan Perkhidmatan

Perundingan Maktab Koperasi Malaysia (MKM).

MKM merupakan satu-satunya pusat latihan dan pendidikan koperasi serta menjadi

rujukan kepada gerakan koperasi di negara ini. Selain menganjurkan program latihan,

aktiviti Perkhidmatan Perundingan dijadikan sebagai satu usaha berterusan bagi

membangunkan modal insan yang kompeten, inovatif dan efektif. Dengan penerapan nilai

dan prinsip koperasi, adalah diharapkan MKM akan terus kompeten menjadi pusat rujukan

pendidikan, penyelidikan dan konsultasi yang mampu membantu koperasi ke arah

penambahbaikan dalam sistem pentadbiran dan pengurusan perniagaan koperasi.

Penerbitan Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan MKM ini adalah selaras

dengan salah satu fungsi yang telah diletakkan di bawah KPI (Key Performance Index)

Maktab Koperasi Malaysia untuk menjadikan MKM lebih mantap dan efisien serta

diiktiraf sebagai penggerak dan penyumbang kepada perkembangan gerakan koperasi

khususnya di Malaysia. Saya juga berharap buku ini mampu menjadi bahan rujukan serta

panduan kepada mereka yang menceburi bidang konsultasi koperasi.

! 4

Akhir kata, tahniah dan terima kasih kepada semua pegawai Pusat Penyelidikan dan

Konsultasi (CRC) yang telah berusaha gigih dan komited dalam merealisasikan penerbitan

Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan MKM ini.

Sekian, terima kasih.

PROF. MADYA DATO DR. ABDUL RAHMAN BIN ABDUL RAZAK SHAIK

Ketua Pengarah

Maktab Koperasi Malaysia

! 5

KATA PENGANTAR

TIMBALAN KETUA PENGARAH, MAKTAB KOPERASI MALAYSIA (MKM)

Assalamualaikum Warahmatullahi Wabarakatuh.

Tahniah dan Syabas kepada Pusat Penyelidikan dan Konsultasi (CRC) kerana berjaya

menerbitkan Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan MKM.

MKM sentiasa mempergiatkan aktiviti Perkhidmatan Perundingan bagi meningkatkan

mutu perkhidmatan berasaskan kepada pengetahuan dan kepakaran yang dimiliki oleh

modal insan di MKM. Perkhidmatan Perundingan yang ditawarkan perlu seiring dengan

isu semasa yang relevan kepada gerakan koperasi di Malaysia. Bagi memastikan

Perkhidmatan Perundingan dilaksanakan dengan berstruktur dan berimpak tinggi, maka

penerbitan Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan MKM sememangnya amat

diperlukan.

Harapan saya, inti pati buku ini dapat dijadikan sumber rujukan pegawai perunding MKM

untuk melaksanakan Perkhidmatan Perundingan yang berkualiti dan memberi impak

dalam mempertingkatkan usaha demi memartabatkan gerakan koperasi di Malaysia. Ia

juga seharusnya memudahkan pegawai perunding menghasilkan satu laporan

Perkhidmatan Perundingan berdasarkan format dan standard yang telah ditetapkan. Hasil

laporan ini nanti dapatlah dijadikan sebagai asas rujukan dan panduan untuk pegawai

perunding yang melaksanakan perkhidmatan yang sama.

Justeru, diharapkan Perkhidmatan Perundingan yang dilaksanakan mampu menyediakan

tenaga pakar dan para ilmuwan MKM yang sentiasa menjadi pusat rujukan yang unggul

dalam pengurusan dan pentadbiran koperasi di Malaysia. Selamat Maju Jaya, wassalam.

TN. HJ. RAMLAN BIN KAMSIN

Timbalan Ketua Pengarah Akademik

Maktab Koperasi Malaysia

! 6

KANDUNGAN

PERKARA MUKA SURAT

Prakata i

Kata Pengantar Ketua Pengarah MKM

Kata Pengantar Timbalan Ketua Pengarah MKM

Isi Kandungan

Pendahuluan 1

Objektif 1

BAHAGIAN 1: TANGGUNGJAWAB & ETIKA

PELAKSANAAN PERKHIDMATAN PERUNDINGAN

1.1 Pengenalan

1.2 Pentakrifan

1.3 Polisi Perundingan

1.4

1.5

1.6

1.7

Tujuan Perkhidmatan Perundingan

Jenis Perkhidmatan Perundingan

Tanggungjawab Pegawai Perunding

Bidang Perkhidmatan Perundingan

! 7

B A H A G I A N 2 : P E L A K S A N A A N & P E N I L A I A N

PERKHIDMATAN PERUNDINGAN

2.1 Pendekatan

2.2 Kaedah Pelaksanaan Khidmat Nasihat

2.3 Kaedah Pelaksanaan Khidmat Konsultasi

2.4

2.5

2.6

2.7

Kaedah Pelaksanaan Khidmat Bimbingan

Menerima Permintaan Daripada Pelanggan

Penyediaan Kertas Cadangan Perkhidmatan Perundingan

Surat Perjanjian Bagi Perkhidmatan Perundingan

! 8

1. PENDAHULUAN

1.1 PENGENALAN

Maktab Koperasi Malaysia (MKM) berperanan mengendalikan program latihan kepada

gerakan koperasi. Selain menganjurkan program latihan dan menjalankan penyelidikan

mengenai isu-isu semasa yang relevan kepada gerakan koperasi di Malaysia, MKM juga

berperanan untuk memberi Perkhidmatan Perundingan (khidmat nasihat, bimbingan dan

konsultasi) bagi membantu koperasi ke arah penambahbaikan dalam sistem pentadbiran

dan pengurusan serta prestasi perniagaan koperasi. Perkhidmatan Perundingan merupakan

salah satu fungsi yang telah diletakkan di bawah KPI (Key Performance Index) Maktab

Koperasi Malaysia serta Kementerian Perdagangan Dalam Negeri Koperasi dan

Kepenggunaan (KPDNKK) yang perlu diberi perhatian yang sewajarnya oleh semua

pihak. Sehubungan itu, Pusat Penyelidikan dan Konsultasi (CRC) bertanggungjawab

untuk memberi Perkhidmatan Perundingan berdasarkan kepada visi dan misi yang telah

ditetapkan iaitu:-

a. Visi

Menjadi perunding yang kompeten dan reliable dalam membangunkan koperasi ke

arah yang berdaya saing.

b. Misi

Membantu koperasi melaksanakan penambahbaikan dalam aspek pentadbiran,

pengurusan, kewangan, teknologi maklumat dan perniagaan koperasi serta

BAHAGIAN 3: DOKUMEN-DOKUMEN BERKAITAN

1. Carta Alir Proses Perkhidmatan Perundingan

2. Carta Alir Penyediaan Kertas Cadangan Perkhidmatan Perundingan

3. Dokumen-Dokumen Berkaitan

! 9

penghasilan nilai ekonomi kepada satu tahap yang lebih tinggi melalui pendekatan

program perundingan yang praktikal dan berimpak.

Bagi memastikan visi dan misi yang telah ditetapkan tercapai, CRC mengambil inisiatif

untuk menghasilkan buku Panduan Pelaksanaan Perkhidmatan Perundingan Maktab

Koperasi Malaysia (MKM) 2017. Buku ini hendaklah menjadi panduan kepada pegawai

perunding untuk melaksanakan Perkhidmatan Perundingan secara sistematik dan

berstruktur. Sepanjang perundingan dilaksanakan elemen keseragaman serta standard

proses