meningkatkan kefahaman pelajar melalui pengajaran 7-e · pdf filepengalaman dalam mata...

Meningkatkan kefahaman pelajar melalui pengajaran 7-E: Satu

pengalaman dalam mata pelajaran Pendidikan Perakaunan

Oleh

Dr. Mohd Kamal bin Mohd Ali,

Jabatan Penyelidikan dan Pembangunan Profesionalisme,

Maktab Perguruan Kuala Terengganu

Abstrak

Kajian yang dilakukan ini bertujuan untuk membantu pelajar perakaunan yang menghadapi

menghadapi masalah menyediakan Penyata Kewangan dengan tepat. Pemerhatian

menunjukkan keadaan ini berlaku disebabkan kegagalan pelajar mengetahui cara merekod

jenis pelarasan selaras dengan konsep pemadanan dalam perakaunan. Sebagai refleksi dan

usaha membantu masalah tersebut, pendekatan 7-E (Expectation; Enticement; Engagement;

Explanation; Exploration; Extension; Evidence) telah digunakan dalam pengajaran dan

pembelajaran Pendidikan Perakaunan di Maktab Perguruan Kuala Terengganu pada bulan

Disember 2004 hingga Februari 2005 bagi pelajar Program Khas Pengsiswazahan Guru

kumpulan Sains Pertanian kerjasama antara MPKT dengan UPM. Populasi kajian terdiri

daripada 16 orang pelajar yang mengikuti kursus EDU 3415. Pengumpulan maklumat

dilakukan berdasarkan indikator kuantitatif dan kualitatif. Kaedah triangulasi juga digunakan

bagi meningkatkan kualiti kajian. Dapatan kajian menunjukkan terdapat peningkatan dalam

semua aspek yang dikaji setelah para pelajar didedahkan dengan pendekatan 7-E. Pelajar juga

menunjukkan minat yang memberangsangkan dalam pengajaran pembelajaran menggunakan

7-E. Kajian ini juga mengemukakan beberapa saranan penggunaan pendekatan 7-E bagi mata

pelajaran lain.

PENGENALAN

Perkembangan perdagangan dan ekonomi membuka ruang kepada perubahan teknik dan

proses perakaunan daripada konsep asal sejarah perakaunan melalui sistem catatan bergu yang

mula direkod di Venice, Itali pada tahun 1494. Antara yang paling ketara ialah sistem

perakaunan berkomputer yang membolehkan semua data dan maklumat dapat diproses

dengan cepat dan pantas. Ekoran itu, perkembangan sistem perakaunan di Malaysia

menyaksikan The Malaysian Association of Certified Public Accountants dan The Malaysian

Institute of Accountants, telah ditubuhkan bagi mengawal profesion perakaunan, menetapkan

standard-standard perakaunan dan mengadakan peperiksaan perakaunan untuk bakal-bakal

akauntan.

Dewasa ini semakin ramai pelajar, pelabur dan peniaga mempelajari perakaunan untuk

memahami kedudukan kewangan organisasi, merancang perbelanjaan, membaca laporan

kewangan dan membentuk strategi untuk mempertingkatkan prestasi perniagaan dengan lebih

cekap. Sejarah mencatatkan pelajar di Malaysia telah mula mengambil peperiksaan berkaitan

perakaunan yang dikendalikan oleh London Chamber of Commerce dan Pitman di akhir tahun

1920-an dan mata pelajaran Principles of Account pada awal tahun 1960-an. Kini, mata

pelajaran perakaunan ditawarkan sebagai mata pelajaran elektif di hampir semua sekolah di

Malaysia. Umumnya kursus ini membincangkan aktiviti-aktiviti yang terdapat dalam sesuatu

kitaran perakaunan bermula daripada analisis aktiviti ekonomi/urusniaga sehingga kepada

penutupan akaun-akaun. Manakala, di institusi pendidikan lain, pengenalan kepada

perakaunan ditawarkan kepada pelajar dengan mengguna pakai subjek Simpan Kira, Prinsip

Akaun, Pengenalan Perakaunan, Pendidikan Perakaunan, Perakaunan Kewangan, Perakaunan

Kos atau Perakaunan Perniagaan bergantung kepada topik atau skop yang diliputi dalam

sukatan mata pelajaran tersebut. Di Maktab Perguruan Kuala Terengganu, subjek berkaitan

dikenali sebagai EDU 3415, Pendidikan Perakaunan yang melibatkan 3 jam kredit meliputi 3

jam kuliah dan 2 jam tutorial seminggu selama satu semester.

REFLEKSI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN YANG LALU

Di Terengganu, mata pelajaran ini ditawar secara meluas bermula di Sultan Sulaiman

Secondary School pada tahun 1972. Saya adalah ahli pelajar kumpulan pertama seramai 80

orang yang meduduki kertas peperiksaan tersebut pada peringkat MCE. Pada ketika itu, saya

beranggapan Prinsip Akaun adalah mata pelajaran yang sukar untuk mencapai keputusan pada

tahap yang cemerlang. Malah ramai rakan sekelas yang menganggap mata pelajaran ini

sebagai mata pelajaran yang kritikal sehinggakan hilang minat serta gagal menguasai

kemahairan-kemahiran tertentu.

Pada tahun 1987, saya diarahkan bertugas di Sekolah Menegah Sultan Sulaiman, sekolah asal

saya serta diberi amanah untuk mengajar Prinsip Akaun. Pada tahun 1996, saya mula

mengajar kertas-kertas berkaitan dengan perakaunan pada peringkat diploma di Politeknik

Kuching, Sarawak. Saya mula mengajar Pendidikan Perakauan di Maktab Perguruan Kuala

Terengganu kepada pelajar PKPG anjuran bersama UPM mulai tahun 2002 hingga sekarang.

Selama lebih 18 tahun saya melaksana pengajaran dan pembelajaran bagi mata pelajaran ini

dengan tertumpu kepada strategi berpusatkan guru dan teknik penyelesaian masalah.

Pengaruh pengajaran seperti ini yang dianggap sebagai pendidikan perakaunan pasif

dipertikai keberkesanannya oleh pendidik kontemporari yang mahukan pendekatan yang lebih

aktif serta mampu melahirkan akauntan yang lebih berkemahiran dan boleh menyesuaikan diri

dengan perubahan (Lindquist, 1995).

Pemerhatian dan pembacaan menunjukkan pengajaran dan pembelajaran dalam mata

pelajaran ini tidak banyak mengalami perubahan. Pembicaraan aspek ini berkait rapat dengan

saranan yang mencadangkan agar pengajaran dan pembelajaran Perakaunan dibuat

pembaharuan. American Accounting Association (1992) menjelaskan

”Fifty years ago the method of lecture with routine-problem solving was

generally used. Today, that same method tends to dominate accounting teaching

methods…….. Learning theory suggests that such methods were inadequate, primarily

because they are not condusive to creative thinking and do not motivate students to self-

development”.

Dapatan kajian juga menunjukkan ketidaksefahaman bagi akauntan dalam kaedah pengajaran

dan matlamat pendidikan perakaunan. Ada penyelidik yang berkeyakinan bahawa pengajaran

secara tradisi lebih berkesan kerana dengan teknik tumpuan adalah berpusatkan guru,

menyelesaikan masalah dan mengumpul menghafal kaedah-kaedah mencatat urusniaga

(Adams, 1992). Namun, perubahan-perubahan dalam amalan perakaunan telah

mengakibatkan rasa tidak puas hati di kalangan pendidik khususnya pengajaran yang

dilaksana secara pasif (Emore dan Cresss, 1989). Pendekatan ini sukar dipertikai terutamanya

bagi pelajar dan ibubapa yang lebih pentingkan kelulusan cemerlang sebagai matlamat akhir

tujuan mengikuti kursus pendidikan perakaunan.

Selain itu, ada penyelidik mencadangkan penggunaan pendekatan konsep dalam pengajaran

(Boyd dan Boyd, 2000). Kajian juga menyarankan agar perubahan dibuat dalam pengajaran

dari tradisional ke aktif khususnya melalui pembelajaran koperatif kerana dilaporkan

mempunyai keberkesanan yang tinggi (Cottell dan Millis, 1992).

Pada pandangan saya, kedua-dua kaedah tersebut tidak dapat dipisahkan. Bagi saya

penyediaan akauntan bertauliah pada masa depan lebih memerlukan mereka yang berfikiran

kritis, memahami dan mengaplikasi pelbagai prinsip-prinsip perakaunan dalam pelbagai

konteks dan suasana. Saya masih ingat apa yang dinasihatkan oleh profesor saya dan sering

ditulis oleh beliau bahawa guru seharusnya menguasai aktiviti pengajaran dan pembelajaran

serta lebih mengutamakan pencapaian objektif pengajaran yang dirancang. Bagi beliau tradisi

pendidikan perakaunan lebih berfokus kepada pengajaran perakaunan khususnya secara

keseluruhan kepada prosedur-prosedur dalam proses data kewangan (Glautier dan

Underdown, 1994). Sebagai murid saya masih bersetuju dengan Prof. Underdown bahawa

kita melihat akauntan sebagai kemahiran dan bukannya sebagai badan ilmu kerana

”accounting is what accountants do”.

Tinjauan awal mendapati sikap pelajar dan cara guru melaksanakan pengajaran dan

pembelajaran menyumbangkan kemerosotan prestasi pelajar terhadap mata pelajaran

perakaunan. Dalam konteks kajian ini, pada keseluruhannya pencapaian pelajar PKPG agak

lemah. Ini dapat dilihat melalui ujian pra, kemampuan menyiapkan latihan berkaitan dengan

tajuk yang dipelajari serta perasaan yang diluahkan oleh pelajar. Saya dapati pelajar-pelajar

sering mengeluh untuk memahami konsep asas. Tinjauan rambang dan temu bual mendapati

para pelajar kurang berminat dan sukar memahami kerana ada di antara mereka yang tidak

mempunyai asas langsung. Daripada pandangan yang diberikan oleh rakan pensyarah dan

pengalaman saya sendiri menyebabkan saya membuat kesimpulan bahawa perlu ada tindakan

yang boleh mengatasinya. Saya telah mencuba menggunakan pendekatan proses dan juga

pendekatan pembelajaran koperatif dalam semester-semester yang lepas tetapi agak sukar

untuk membuktikan keberkesanannya.

Dalam hal ini, saya telah memilih tajuk Penyata Kewangan sebagai tajuk yang akan dianalisa

dan diberi pendekatan baru dalam pengajaran dan pembelajaran. Ini disebabkan maklumat

yang diperoleh daripada tafsiran akaun tentang sesuatu perniagaan menjadi semakin penting.

Pengguna dalaman memerlukannya bagi membantu pihak pengurusan merancang dan

membuat keputusan manakala pihak luaran pula menggunakan maklumat tersebut bagi

menilai keupayaan perniagaan berkenaan. Namun, didapati sebilangan pelajar perakaunan

menghadapi masalah menyediakan maklumat tersebut khususnya Penyata Kewangan dengan

betul. Pemerhatian menunjukkan keadaan ini berlaku disebabkan kegagalan pelajar

mengetahui cara merekod jenis Pelarasan selaras dengan konsep pemadanan dalam

perakaunan. Hasil daripada permasalahan ini maka tercetuslah idea menggunakan 7E sebagai

strategi untuk meningkatkan kefahaman pelajar dalam tajuk berkaitan.

MODEL PENGAJARAN 7-E

Model Pengajaran 7-E dilaporkan telah digunakan dengan berkesan dalam pengajaran sains

(Burton dan Campbell, 1997). Penggunaan model ini oleh mereka melibatkan prosedur

interaksi pengajaran dan pembelajaran yang melibatkan

1. Expectation

2. Enticement

3. Engagement

4. Explanation

5. Exploration

6. Extension

7. Evidence

Model ini menggabungkan kaedah inkuiri, kecerdasan pelbagai dan pembelajaran berpusatkan

pelajar sebagai cara memberi arahan. Ketujuh-tujuh aspek yang dinyatakan sebenarnya tidak

terasing dan dipisahkan dan boleh dilaksana tanpa mengikut urutan. Model ini memberi

peluang kepada pelajar untuk terlibat dalam inkuiri atau pembelajaran penemuan. Cara pelajar

terlibat dalam pembelajaran dirangkakan mengikut asas kecerdasan pelbagai seperti yang

disarankan oleh Gardner (1983). Pelajar diberi peluang untuk menerokai pelbagai aspek

dalam perakaunan melalui pelbagai kecerdasan yang dinyatakan menjadikannya lebih

berpusatkan pelajar.

Expectation ialah jangkaan yang melibatkan matlamat yang luas, idea utama atau gambaran

keseluruhan tentang pengajaran sesuatu tajuk yang diajar. Jangkaan yang ditetapkan oleh guru

secara konkrit sering gagal mengesan dinamai serta kreativiti pelajar. Oleh itu adalah penting

bagi guru membuat jangkaan yang boleh alir serta berubah semasa perkembangan pengajaran

dan pembelajaran. Expectation boleh berakhir dengan sesuatu yang berbeza dengan apa yang

dirancang. Aspek penerokaan dan perluasan kepada pelajaran menggalakkan pelajar membaca

apa yang guru jangkakan. Perluasan ini boleh jadi perbincangan kepada persoalan ”Apa-jika”

dan akan berubah daripada apa yang dijangkakan pada peringkat awalnya.

Enticement ialah pengumpanan atau aktiviti yang mendorong pelajar untuk belajar. Aspek ini

boleh dilakukan dalam pelbagai rupa seperti persembahan video, carta, melalui penglihatan,

bunyi, jenaka atau tunjuk cara.

Engagement ialah interaksi melibatkan aktiviti yang menjadi inti kepada pelajaran. Ini

melibatkan persembahan, tunjuk cara atau aktiviti hands-on yang boeh menjawab aspek

expectation.

Explanation ialah penerangan meliputi perbincangan dan huraian konsep utama kepada aspek

jangkaan. Walaupun pengajaran didaktik diperlukan pada sesuatu ketika, namun aspek ini

lebih tertumpu kepada masa interaksi pelajar. Perbincangan yang dikawal oleh guru boleh

dilaksana dalam kumpulan kecil atau besar. Selain itu, guru perlu juga menyediakan sumber

yang tidak hanya terbatas kepada buku teks. Bagi aspek ini lawatan atau kajian kes juga boleh

dicadangkan.

Exploration ialah penerokaan yang memberi peluang kepada pelajar membuat efleksi

terhadap pengetahuan sedia ada dan pengalaman-pengalaman lalu yang boleh dikaitkan oleh

pelajar dengan tajuk yang diajar.

Extension ialah lanjutan apa yang dipelajari yang mana menyediakan peluang kepada pelajar

untuk mengguna pakai idea dan konsep bagi megaitkannya dengan amalan yang dilaksana.

Pada peringkat ini, tumpuan lebih tertumpu kepada persoalan ”I wonder what would happen

if.........”

Evidence ialah bukti yang boleh ditunjukkan bukan hanya melalui ujian tetapi juga melalui

penilaian alternatif lain dan penulisan jurnal. Aspek ini melibatkan penulisan dan refleksi

yang melibatkan aspek FGOLFeRS. Permulaan penulisan dimulakan dengan bahagian yang

menjawab persoalan:

F- What was I tryning to find?

G- What did I guess would happen?

O- What was the order for the activity?

L- What did I learn from this experience?

Fe- What feelings did I have during and after this activity?

R- What other experience did this activity remind me of?

S- How can this activity affect the subject today and tomorrow?

FOKUS KAJIAN

Pendekatan yang biasa diamalkan ialah mengikut berpusatkan guru dalam menghurai maksud

dan cara merekod Pelarasan. Sebagai satu inovasi dalam pengajaran kajian ini bertujuan

meninjau keberkesanan pengajaran pembelajaran Pendidikan Perakaunan dengan

menggunakan pendekatan 7E. Kajian ini dilakukan di MPKT pada bulan Disember 2004

hingga Februari 2005 dengan memberi fokus kepada pelajar PKPG Sains Pertanian. Peserta

kajian terdiri daripada 16 orang pelajar . Pengumpulan maklumat dilakukan melalui ujian pra

dan pasca, soal selidik dan pemerhatian berstruktur. Kajian tindakan ini dilaksanakan dengan

menggunakan 7E sebagai satu cara untuk meningkatkan kefahaman pelajar supaya lebih

bersikap positif terhadap pelajaran mereka.

OBJEKTIF KAJIAN

Objektif kajian ialah meningkatkan kefahaman pelajar melalui pengajaran 7-E. Di akhir

pelajaran pelajar akan dapat menjawab soalan tentang Penyata Kewangan dengan tepat

PERANCANGAN DAN PELAKSANAAN KAJIAN

Berpandukan kpada tinjauan awal, saya cuba merancang dan melaksanakan suatu tindakan

yang boleh membantu pelajar meningkatkan kefahaman dan kemahiran menjawab soalan,

tetapi juga menarik minat untuk menjawab dan mempelajari tajuk berkaitan dengan baik

terutamanya bagi mereka yang tidak mempunyai asas perakaunan di peringkat sekolah. Cara

yang diberi pertimbangan ialah mengikut kaedah kajian tindakan. Secara umumnya Cohen

dan Manion (1986,) mendefinisikan “action research is a small-scale intervention in the

functioning of the real world and a close examination of the effects of such intervention”.

Beberapa perkara lain yang boleh dilihat sebagai sifat penyelidikan tindakan ialah ianya

situational, collaborative, participatory dan self-evaluative. Beberapa model kajian tindakan

telah diketengahkan dan diguna pakai oleh penyelidik dalam pelbagai situasi. Model yang

digunakan dalam kajian ini cuba dirancang dan dilaksana dengan urutan sembilan langkah

utama. Walau bagaimanapun perbincangan tertumpu kepada rajah satu yang menunjukkan

kitaran kajian tindakan dilakukan.

Langkah1. Mengenal pasti masalah

Langkah 2. Membuat tinjauan/mengutip data

Langkah 3. Analisis data

Langkah 4. Fokus kajian

Langkah 5. Perancangan tindakan

Langkah 6. Pelaksanaan tindakan

Langkah 7. Pengesanan tindakan

Langkah 8. Penilaian keberkesanan tindakan

Langkah 9. Tindakan susulan

Analisis tinjauan masalah

Saya dapati terdapat dua masalah yang perlu diatasi iaitu sikap pelajar itu sendiri dalam

mengikuti program PKPG anjuran MPKT dengan UPM dan sejauh manakah kemampuan

saya berjaya menarik minat pelajar terhadap pengajaran dan pembelajaran Pendidikan

Perakaunan dalam bilik darjah. Bagi tujuan tersebut, saya telah mengadakan Ujian Pra,

pemerhatian dan temu bual bagi mengenal pasti punca masalah.

Rajah Satu


PENGENALAN

Perkembangan perdagangan dan ekonomi membuka ruang kepada perubahan teknik dan

proses perakaunan daripada konsep asal sejarah perakaunan melalui sistem catatan bergu yang

mula direkod di Venice, Itali pada tahun 1494. Antara yang paling ketara ialah sistem

perakaunan berkomputer yang membolehkan semua data dan maklumat dapat diproses

dengan cepat dan pantas. Ekoran itu, perkembangan sistem perakaunan di Malaysia

menyaksikan The Malaysian Association of Certified Public Accountants dan The Malaysian

Institute of Accountants, telah ditubuhkan bagi mengawal profesion perakaunan, menetapkan

standard-standard perakaunan dan mengadakan peperiksaan perakaunan untuk bakal-bakal

akauntan.

Dewasa ini semakin ramai pelajar, pelabur dan peniaga mempelajari perakaunan untuk

memahami kedudukan kewangan organisasi, merancang perbelanjaan, membaca laporan

kewangan dan membentuk strategi untuk mempertingkatkan prestasi perniagaan dengan lebih

cekap. Sejarah mencatatkan pelajar di Malaysia telah mula mengambil peperiksaan berkaitan

perakaunan yang dikendalikan oleh London Chamber of Commerce dan Pitman di akhir tahun

1920-an dan mata pelajaran Principles of Account pada awal tahun 1960-an. Kini, mata

pelajaran perakaunan ditawarkan sebagai mata pelajaran elektif di hampir semua sekolah di

Malaysia. Umumnya kursus ini membincangkan aktiviti-aktiviti yang terdapat dalam sesuatu

kitaran perakaunan bermula daripada analisis aktiviti ekonomi/urusniaga sehingga kepada

penutupan akaun-akaun. Manakala, di institusi pendidikan lain, pengenalan kepada

perakaunan ditawarkan kepada pelajar dengan mengguna pakai subjek Simpan Kira, Prinsip

Akaun, Pengenalan Perakaunan, Pendidikan Perakaunan, Perakaunan Kewangan, Perakaunan

Kos atau Perakaunan Perniagaan bergantung kepada topik atau skop yang diliputi dalam

sukatan mata pelajaran tersebut. Di Maktab Perguruan Kuala Terengganu, subjek berkaitan

dikenali sebagai EDU 3415, Pendidikan Perakaunan yang melibatkan 3 jam kredit meliputi 3

jam kuliah dan 2 jam tutorial seminggu selama satu semester.

REFLEKSI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN YANG LALU

Di Terengganu, mata pelajaran ini ditawar secara meluas bermula di Sultan Sulaiman

Secondary School pada tahun 1972. Saya adalah ahli pelajar kumpulan pertama seramai 80

orang yang meduduki kertas peperiksaan tersebut pada peringkat MCE. Pada ketika itu, saya

beranggapan Prinsip Akaun adalah mata pelajaran yang sukar untuk mencapai keputusan pada

tahap yang cemerlang. Malah ramai rakan sekelas yang menganggap mata pelajaran ini

sebagai mata pelajaran yang kritikal sehinggakan hilang minat serta gagal menguasai

kemahairan-kemahiran tertentu.

Pada tahun 1987, saya diarahkan bertugas di Sekolah Menegah Sultan Sulaiman, sekolah asal

saya serta diberi amanah untuk mengajar Prinsip Akaun. Pada tahun 1996, saya mula

mengajar kertas-kertas berkaitan dengan perakaunan pada peringkat diploma di Politeknik

Kuching, Sarawak. Saya mula mengajar Pendidikan Perakauan di Maktab Perguruan Kuala

Terengganu kepada pelajar PKPG anjuran bersama UPM mulai tahun 2002 hingga sekarang.

Selama lebih 18 tahun saya melaksana pengajaran dan pembelajaran bagi mata pelajaran ini

dengan tertumpu kepada strategi berpusatkan guru dan teknik penyelesaian masalah.

Pengaruh pengajaran seperti ini yang dianggap sebagai pendidikan perakaunan pasif

dipertikai keberkesanannya oleh pendidik kontemporari yang mahukan pendekatan yang lebih

aktif serta mampu melahirkan akauntan yang lebih berkemahiran dan boleh menyesuaikan diri

dengan perubahan (Lindquist, 1995).

Pemerhatian dan pembacaan menunjukkan pengajaran dan pembelajaran dalam mata

pelajaran ini tidak banyak mengalami perubahan. Pembicaraan aspek ini berkait rapat dengan

saranan yang mencadangkan agar pengajaran dan pembelajaran Perakaunan dibuat

pembaharuan. American Accounting Association (1992) menjelaskan

”Fifty years ago the method of lecture with routine-problem solving was

generally used. Today, that same method tends to dominate accounting teaching

methods…….. Learning theory suggests that such methods were inadequate, primarily

because they are not condusive to creative thinking and do not motivate students to self-

development”.

Dapatan kajian juga menunjukkan ketidaksefahaman bagi akauntan dalam kaedah pengajaran

dan matlamat pendidikan perakaunan. Ada penyelidik yang berkeyakinan bahawa pengajaran

secara tradisi lebih berkesan kerana dengan teknik tumpuan adalah berpusatkan guru,

menyelesaikan masalah dan mengumpul menghafal kaedah-kaedah mencatat urusniaga

(Adams, 1992). Namun, perubahan-perubahan dalam amalan perakaunan telah

mengakibatkan rasa tidak puas hati di kalangan pendidik khususnya pengajaran yang

dilaksana secara pasif (Emore dan Cresss, 1989). Pendekatan ini sukar dipertikai terutamanya

bagi pelajar dan ibubapa yang lebih pentingkan kelulusan cemerlang sebagai matlamat akhir

tujuan mengikuti kursus pendidikan perakaunan.

Selain itu, ada penyelidik mencadangkan penggunaan pendekatan konsep dalam pengajaran

(Boyd dan Boyd, 2000). Kajian juga menyarankan agar perubahan dibuat dalam pengajaran

dari tradisional ke aktif khususnya melalui pembelajaran koperatif kerana dilaporkan

mempunyai keberkesanan yang tinggi (Cottell dan Millis, 1992).

Pada pandangan saya, kedua-dua kaedah tersebut tidak dapat dipisahkan. Bagi saya

penyediaan akauntan bertauliah pada masa depan lebih memerlukan mereka yang berfikiran

kritis, memahami dan mengaplikasi pelbagai prinsip-prinsip perakaunan dalam pelbagai

konteks dan suasana. Saya masih ingat apa yang dinasihatkan oleh profesor saya dan sering

ditulis oleh beliau bahawa guru seharusnya menguasai aktiviti pengajaran dan pembelajaran

serta lebih mengutamakan pencapaian objektif pengajaran yang dirancang. Bagi beliau tradisi

pendidikan perakaunan lebih berfokus kepada pengajaran perakaunan khususnya secara

keseluruhan kepada prosedur-prosedur dalam proses data kewangan (Glautier dan

Underdown, 1994). Sebagai murid saya masih bersetuju dengan Prof. Underdown bahawa

kita melihat akauntan sebagai kemahiran dan bukannya sebagai badan ilmu kerana

”accounting is what accountants do”.

Tinjauan awal mendapati sikap pelajar dan cara guru melaksanakan pengajaran dan

pembelajaran menyumbangkan kemerosotan prestasi pelajar terhadap mata pelajaran

perakaunan. Dalam konteks kajian ini, pada keseluruhannya pencapaian pelajar PKPG agak

lemah. Ini dapat dilihat melalui ujian pra, kemampuan menyiapkan latihan berkaitan dengan

tajuk yang dipelajari serta perasaan yang diluahkan oleh pelajar. Saya dapati pelajar-pelajar

sering mengeluh untuk memahami konsep asas. Tinjauan rambang dan temu bual mendapati

para pelajar kurang berminat dan sukar memahami kerana ada di antara mereka yang tidak

mempunyai asas langsung. Daripada pandangan yang diberikan oleh rakan pensyarah dan

pengalaman saya sendiri menyebabkan saya membuat kesimpulan bahawa perlu ada tindakan

yang boleh mengatasinya. Saya telah mencuba menggunakan pendekatan proses dan juga

pendekatan pembelajaran koperatif dalam semester-semester yang lepas tetapi agak sukar

untuk membuktikan keberkesanannya.

Dalam hal ini, saya telah memilih tajuk Penyata Kewangan sebagai tajuk yang akan dianalisa

dan diberi pendekatan baru dalam pengajaran dan pembelajaran. Ini disebabkan maklumat

yang diperoleh daripada tafsiran akaun tentang sesuatu perniagaan menjadi semakin penting.

Pengguna dalaman memerlukannya bagi membantu pihak pengurusan merancang dan

membuat keputusan manakala pihak luaran pula menggunakan maklumat tersebut bagi

menilai keupayaan perniagaan berkenaan. Namun, didapati sebilangan pelajar perakaunan

menghadapi masalah menyediakan maklumat tersebut khususnya Penyata Kewangan dengan

betul. Pemerhatian menunjukkan keadaan ini berlaku disebabkan kegagalan pelajar

mengetahui cara merekod jenis Pelarasan selaras dengan konsep pemadanan dalam

perakaunan. Hasil daripada permasalahan ini maka tercetuslah idea menggunakan 7E sebagai

strategi untuk meningkatkan kefahaman pelajar dalam tajuk berkaitan.

MODEL PENGAJARAN 7-E

Model Pengajaran 7-E dilaporkan telah digunakan dengan berkesan dalam pengajaran sains

(Burton dan Campbell, 1997). Penggunaan model ini oleh mereka melibatkan prosedur

interaksi pengajaran dan pembelajaran yang melibatkan

1. Expectation

2. Enticement

3. Engagement

4. Explanation

5. Exploration

6. Extension

7. Evidence

Model ini menggabungkan kaedah inkuiri, kecerdasan pelbagai dan pembelajaran berpusatkan

pelajar sebagai cara memberi arahan. Ketujuh-tujuh aspek yang dinyatakan sebenarnya tidak

terasing dan dipisahkan dan boleh dilaksana tanpa mengikut urutan. Model ini memberi

peluang kepada pelajar untuk terlibat dalam inkuiri atau pembelajaran penemuan. Cara pelajar

terlibat dalam pembelajaran dirangkakan mengikut asas kecerdasan pelbagai seperti yang

disarankan oleh Gardner (1983). Pelajar diberi peluang untuk menerokai pelbagai aspek

dalam perakaunan melalui pelbagai kecerdasan yang dinyatakan menjadikannya lebih

berpusatkan pelajar.

Expectation ialah jangkaan yang melibatkan matlamat yang luas, idea utama atau gambaran

keseluruhan tentang pengajaran sesuatu tajuk yang diajar. Jangkaan yang ditetapkan oleh guru

secara konkrit sering gagal mengesan dinamai serta kreativiti pelajar. Oleh itu adalah penting

bagi guru membuat jangkaan yang boleh alir serta berubah semasa perkembangan pengajaran

dan pembelajaran. Expectation boleh berakhir dengan sesuatu yang berbeza dengan apa yang

dirancang. Aspek penerokaan dan perluasan kepada pelajaran menggalakkan pelajar membaca

apa yang guru jangkakan. Perluasan ini boleh jadi perbincangan kepada persoalan ”Apa-jika”

dan akan berubah daripada apa yang dijangkakan pada peringkat awalnya.

Enticement ialah pengumpanan atau aktiviti yang mendorong pelajar untuk belajar. Aspek ini

boleh dilakukan dalam pelbagai rupa seperti persembahan video, carta, melalui penglihatan,

bunyi, jenaka atau tunjuk cara.

Engagement ialah interaksi melibatkan aktiviti yang menjadi inti kepada pelajaran. Ini

melibatkan persembahan, tunjuk cara atau aktiviti hands-on yang boeh menjawab aspek

expectation.

Explanation ialah penerangan meliputi perbincangan dan huraian konsep utama kepada aspek

jangkaan. Walaupun pengajaran didaktik diperlukan pada sesuatu ketika, namun aspek ini

lebih tertumpu kepada masa interaksi pelajar. Perbincangan yang dikawal oleh guru boleh

dilaksana dalam kumpulan kecil atau besar. Selain itu, guru perlu juga menyediakan sumber

yang tidak hanya terbatas kepada buku teks. Bagi aspek ini lawatan atau kajian kes juga boleh

dicadangkan.

Exploration ialah penerokaan yang memberi peluang kepada pelajar membuat efleksi


pelajar dengan tajuk yang diajar.

Extension ialah lanjutan apa yang dipelajari yang mana menyediakan peluang kepada pelajar

untuk mengguna pakai idea dan konsep bagi megaitkannya dengan amalan yang dilaksana.

Pada peringkat ini, tumpuan lebih tertumpu kepada persoalan ”I wonder what would happen

if.........”

Evidence ialah bukti yang boleh ditunjukkan bukan hanya melalui ujian tetapi juga melalui

penilaian alternatif lain dan penulisan jurnal. Aspek ini melibatkan penulisan dan refleksi

yang melibatkan aspek FGOLFeRS. Permulaan penulisan dimulakan dengan bahagian yang

menjawab persoalan:








FOKUS KAJIAN

Pendekatan yang biasa diamalkan ialah mengikut berpusatkan guru dalam menghurai maksud

dan cara merekod Pelarasan. Sebagai satu inovasi dalam pengajaran kajian ini bertujuan

meninjau keberkesanan pengajaran pembelajaran Pendidikan Perakaunan dengan

menggunakan pendekatan 7E. Kajian ini dilakukan di MPKT pada bulan Disember 2004

hingga Februari 2005 dengan memberi fokus kepada pelajar PKPG Sains Pertanian. Peserta

kajian terdiri daripada 16 orang pelajar . Pengumpulan maklumat dilakukan melalui ujian pra

dan pasca, soal selidik dan pemerhatian berstruktur. Kajian tindakan ini dilaksanakan dengan

menggunakan 7E sebagai satu cara untuk meningkatkan kefahaman pelajar supaya lebih

bersikap positif terhadap pelajaran mereka.

OBJEKTIF KAJIAN

Objektif kajian ialah meningkatkan kefahaman pelajar melalui pengajaran 7-E. Di akhir

pelajaran pelajar akan dapat menjawab soalan tentang Penyata Kewangan dengan tepat


Berpandukan kpada tinjauan awal, saya cuba merancang dan melaksanakan suatu tindakan

yang boleh membantu pelajar meningkatkan kefahaman dan kemahiran menjawab soalan,

tetapi juga menarik minat untuk menjawab dan mempelajari tajuk berkaitan dengan baik

terutamanya bagi mereka yang tidak mempunyai asas perakaunan di peringkat sekolah. Cara

yang diberi pertimbangan ialah mengikut kaedah kajian tindakan. Secara umumnya Cohen

dan Manion (1986,) mendefinisikan “action research is a small-scale intervention in the

functioning of the real world and a close examination of the effects of such intervention”.

Beberapa perkara lain yang boleh dilihat sebagai sifat penyelidikan tindakan ialah ianya

situational, collaborative, participatory dan self-evaluative. Beberapa model kajian tindakan

telah diketengahkan dan diguna pakai oleh penyelidik dalam pelbagai situasi. Model yang

digunakan dalam kajian ini cuba dirancang dan dilaksana dengan urutan sembilan langkah

utama. Walau bagaimanapun perbincangan tertumpu kepada rajah satu yang menunjukkan

kitaran kajian tindakan dilakukan.

Langkah1. Mengenal pasti masalah

Langkah 2. Membuat tinjauan/mengutip data

Langkah 3. Analisis data

Langkah 4. Fokus kajian

Langkah 5. Perancangan tindakan

Langkah 6. Pelaksanaan tindakan

Langkah 7. Pengesanan tindakan

Langkah 8. Penilaian keberkesanan tindakan

Langkah 9. Tindakan susulan

Analisis tinjauan masalah

Saya dapati terdapat dua masalah yang perlu diatasi iaitu sikap pelajar itu sendiri dalam

mengikuti program PKPG anjuran MPKT dengan UPM dan sejauh manakah kemampuan

saya berjaya menarik minat pelajar terhadap pengajaran dan pembelajaran Pendidikan

Perakaunan dalam bilik darjah. Bagi tujuan tersebut, saya telah mengadakan Ujian Pra,

pemerhatian dan temu bual bagi mengenal pasti punca masalah.

Rajah Satu


Pada semester ini saya mendapati pelajar sangat berminat mengikuti pengajaran pembelajaran

pada setiap hari selasa pada jam 7.45 hingga 9.45 berbanding pada jadual hari Ahad bermula

pada 7.45 hingga 12.15. Melalui pemerhatian, saya mendapati keadaan ini berlaku kerana

pada hari Ahad, kebanyakan pelajar baru sampai ke Maktab setelah pulang ke kampung pada

hari cuti mingguan. Mereka sering berpuas hati dengan pencapaian yang mereka terima,

malahan mereka yakin untuk berjaya dengan sekurang-kurangnya gred ”B” dalam kertas yang

diikuti. Perkara ini dibuktikan semasa pemulangan ujian satu yang mengandungi sepuluh

peratus daripada markah keseluruhan. Pelajar program ini juga berpuas hati kerana

pencapaian sedemikian sudah memadai bagi mereka yang mengira subjek ini sebagai subjek

minor dan tidak akan ditawarkan lagi pada semester berikutnya ketika menyambung

pengajian di universiti. Malah, salah seorang pelajar telah memberanikan diri bertanyakan

kepada saya, ”Apakah kelebihan guru macam Dr. Yang telah lama terlibat dengan pengajaran

Pendidikan Perakaunan”. Sebenarnya soalan ini telah menyentuh perasaan dan memerlukan

pengorbanan dan ketabahan untuk menjawab. Oleh sebab itu saya menjawabnya secara

umum. Bagi mereka yang asas kelayakan akademik bukannya Sarjana Muda Perakaunan,

mereka tidak dapat menikmati gaji pada empat tangga lebih daripada graduan biasa. Keluhan

ini banyak juga berlaku di institusi pengajian lain jika yang mengajar pada semester akhir

ialah mereka yang mempunyai kelulusan Sarjana Muda Pentadbiran Perniagaan. Saya

meminta pelajar saya melihat kepada graduan KPLI yang mempunyai kelayakan akademik

Sarjana Muda Perakaunan dan mengajar di sekolah rendah dan yang menjadi tanda tanya

ialah mereka bukannya akauntan bertauliah dan ahli bersekutu dengan badan profesional. Saya

cuba yakinkan kepada pelajar bahawa pencapaian akademik merupakan sebahagian daripada

kepuasan individu. Apa tidaknya, mereka yang mengikuti persekolahan dalam aliran Inggeris,

di universiti sehingga ke peringkat ijazah lanjutan juga dalam Bahasa Inggeris, tetapi tidak

berpeluang untuk mendapat lima peratus elaun pengajaran dalam Bahasa Inggeris

kerana tidak mengajar dalam subjek tersebut, matematik atau sains. Sering kita mendengar

keluhan mereka yang termasuk dalam antara 80 orang Pegawai Perkhidmatan Pelajaran yang

berkelulusan Ph. D daripada 300,000 ribu guru yang menunggu perubahan untuk mendapat

sedikit imbuhan. Ekoran daripada peristiwa tersebut, saya berfikir bahawa ramai pelajar

sering bertanyakan imbuhan kewangan kerana mereka mengukur kejayaan berdasarkan apa

yang diperoleh dan kurang memberi tumpuan kepada kecerdasan emosi.

Saya berkeyakinan dan mampu untuk menarik minat mereka untuk mengikuti pelajaran

dengan lebih bersemangat. Saya telah meminta bantuan penyelaras program dan rakan

pensyarah yang lain untuk mendapat maklum balas tentang pengajaaran yang telah saya

laksanakan. Setelah melihat pada data tersebut, saya telah membuat beberapa kesimpulan.

Antaranya ialah:

1. Pelajar mengatakan saya mempunyai pengetahuan kandungan yang sangat mencukupi.

2. Pelajar mengatakan bahawa saya selalu menggunakan pelbagai strategi, teknik dan kaedah

dalam pengajaran dan pembelajaran.

3. Pelajar mengatakan saya sering bertukar jadual kerana sibuk dengan program luar maktab.

4. Pelajar mengatakan bahawa saya lemah dalam menggunakan bahan bantu mengajar.

5. Pelajar cukup tidak seronok dan penuh dengan “anxiety” ketika saya meminta mereka

yang telah berpengalaman menjadi guru selama lebih kurang tiga hingga sepuluh tahun ke

atas untuk menyelesaikan masalah/latih tubi yang dibuat di papan hitam.

Tindakan/Aktiviti

Bagi mengatasi masalah tersebut serta masalah yang sudah dijangkakan saya melaksanakan

pengajaran dan pembelajaran dengan menggunakan pendekatan 7-E selama lapan minggu dan

memberi tumpuan kepada tajuk Penyata Kewangan.

PELAKSANAAN TINDAKAN DAN PEMERHATIAN

1. Dalam aspek expectation atau jangkaan saya telah menyediakan Laporan Tahunan sebuah

organisasi/koperasi. Rata-rata pelajar menjawab kedatangan mereka ke mesyuarat agung ialah

untuk mendapat pembayaran dan membuat pemilihan ahli jawatankuasa yang baru. Mereka

tidak memahami apa yang dicatat dalam Penyata Kewangan, apatah lagi proses

menyediakannya.

2. Bagi enticement atau pengumpanan saya telah memberikan kad prabayar telefon bernilai

RM10 kepada salah seorang pelajar. Saya berpeluang untuk berinteraksi dengannya dengan

fokus saya ialah memberi penerangan tentang doktrin pemadanan. Saya lanjutkan

perbincangan dengan menghurai konsep terdahulu dan terakru baik bagi hasil atau belanja.

3. Bagi engagement iaitu interaksi melibatkan aktiviti yang menjadi inti kepada pelajaran saya

contoh kereta yang dibeli

4. Bagi explanation atau penerangan meliputi perbincangan dan huraian konsep utama kepada

aspek jangkaan saya memberi fokus kepada makna susutnilai. Saya cuba bandingkan

mengapa alairan keluar wang hanya pada rekod tetapi tidak kepada alir tunai.

5. Bagi exploration atau penerokaan saya memberi peluang kepada pelajar membuat refleksi


pelajar dengan tajuk yang diajar. Bagimana jika kita biayai kereta kita semula menarik minat

pelajar.

6. Bagi extension, pelajar berpeluang untuk mengguna pakai idea dan konsep bagi

megaitkannya dengan amalan yang dilaksana. Pada peringkat ini, tumpuan lebih tertumpu

kepada persoalan ”I wonder what would happen if.........” kita membuat pinjaman bagi

perniagaan yang melibatkan overdraft, pinjaman peribadi atau daripada tabung pinjaman yang

diperkenalkan oleh kerajaan.

7. Bagi evidence pula bukti yang ditunjukkan dicatatkan dalam kajian kes yang dilaksana

secara kumpulan dengan memberi tumpuan menjawab soalan-soalan berkaitan seperti;








REFLEKSI KAJIAN

Analisis Pencapaian Pelajar

2. Bagi enticement atau pengumpanan saya telah memberikan kad prabayar telefon bernilai

RM10 kepada salah seorang pelajar. Saya berpeluang untuk berinteraksi dengannya dengan

fokus saya ialah memberi penerangan tentang doktrin pemadanan. Saya lanjutkan

perbincangan dengan menghurai konsep terdahulu dan terakru baik bagi hasil atau belanja.

3. Bagi engagement iaitu interaksi melibatkan aktiviti yang menjadi inti kepada pelajaran saya

contoh kereta yang dibeli

4. Bagi explanation atau penerangan meliputi perbincangan dan huraian konsep utama kepada

aspek jangkaan saya memberi fokus kepada makna susutnilai. Saya cuba bandingkan

mengapa alairan keluar wang hanya pada rekod tetapi tidak kepada alir tunai.

5. Bagi exploration atau penerokaan saya memberi peluang kepada pelajar membuat refleksi


pelajar dengan tajuk yang diajar. Bagimana jika kita biayai kereta kita semula menarik minat

pelajar.

6. Bagi extension, pelajar berpeluang untuk mengguna pakai idea dan konsep bagi

megaitkannya dengan amalan yang dilaksana. Pada peringkat ini, tumpuan lebih tertumpu

kepada persoalan ”I wonder what would happen if.........” kita membuat pinjaman bagi

perniagaan yang melibatkan overdraft, pinjaman peribadi atau daripada tabung pinjaman yang

diperkenalkan oleh kerajaan.

7. Bagi evidence pula bukti yang ditunjukkan dicatatkan dalam kajian kes yang dilaksana

secara kumpulan dengan memberi tumpuan menjawab soalan-soalan berkaitan seperti;








REFLEKSI KAJIAN

Analisis Pencapaian Pelajar

MATA PELAJARAN: PENDIDIKAN PERAKAUNAN

KOD: EDU 3415

NAMA PENSYARAH: DR.MOHD KAMAL BIN MOHD ALI

BIL

NAMA

MATRIK

UJIAN1

UJIAN2

TUGASAN

JUMLAH

20%

20%

20%

60%

1

P1

15

13

16

44

2

P2

14

16

18

48

3

L1

14

14

16

44

4

L2

14

15

16

45

5

P3

14

16

18

48

6

P4

15

13

17

45

7

P5

14

13

16

43

8

L3

12

14

16

42

9

L4

15

13

17

45

10

P6

13

15

18

46

11

P7

15

13

16

44

12

L5

16

15

17

48

13

L6

14

17

16

47

14

P8

15

15

16

46

15

P9

15

15

18

48

16

L7

17

15

17

49

Tindakan yang telah diambil telah meningkatkan keberkesanan terutamanya pengalaman pada

semester lepas menunjukkan pencapaian pelajar dalam ujian 2 sangat tidak memuaskan.

Walau bagaimanapun saya mengakui dapatan ini tidak memberi sebarang wajaran kepada

kajian keseluruhannya kerana saya tidak menggunakan eksperimen secara terkawal yang

melibatkan kumpulan yang didedahkan dengan pendekatan pengajaran 7-E manakala

sekumpulan lagi tidak didedahkan dengan pengajaran 7-E dan masih mengamalkan

pengajaran secara tradisi. Namun markah pencapaian ini boleh dijadikan ukuran perubahan

dalam pencapaian pelajar kerana seringkali dalam ujian 2 yang meliputi permulaan dokumen

sumber sehingga penyediaan akaun penamat sering menimbulkan masalah kepada pelajar

untuk menguasainya.

Analisis Soal selidik

Daripada soal selidik yang dijalankan didapati 12 pelajar (75%) menyatakan bahawa kaedah

pengajaran 7- E telah mempengaruhi mereka mengingat konsep asas yang berkaitan dengan

tajuk Penyata Kewangan. Pelarasan untuk hasil dan belanja yang perlu dibuat menyukarkan

mereka mengira untung. Oleh kerana dalam aspek huraian, doktrin tempoh perakaunan telah

diberi penekanan dengan banyak memberikan contoh carta dan garisan untuk membezakan

pengiraan untung. Malah 13 pelajar (81%) telah menyatakan pengajaran menggunakan 7-E

dapat menarik minat mereka.

Analisis Pemerhatian

Pelajar telah menunjukkan minat untuk menduduki ujian. Ini berbeza kerana sebelum ini

cubaan untuk meniru atau bercakap agak tinggi. Pemerhatian juga menunjukkan saya dapat

menerapkan beberapa ciri yang terkandung dalam kecerdasan emosi (Mohd Kamal, 2004)

Analisis Temubual

Aspek kajian ini lebih tertumpu kepada temu bual yang berkait dengan ujian, suasana semasa

pengajaran dilaksana dan penyediaan tugasan yang memperuntukkan markah sebanyak 20%.

Dapatan ditranskrip yang mana keseluruhannya pelajar memberikan respons yang sangat

positif. Dalam hal berkaitan, saya mendapati mereka cukup berkeyakinan dan bersemangat

untuk mengikuti palajaran ini. Malah ada tiga pelajar (19%) telah ditemui oleh pemilik

perniagaan tunggal untuk membantu mereka menyediakan akaun dan memberi tafsiran

kepada akaun berkaitan.

PENILAIAN DAN REFLEKSI KENDIRI SELEPAS PELAKSANAAN KAJIAN

Hasil daripada kajian di peringkat ini telah membolehkan saya dapat mengenal pasti

kelemahan pelajar dalam memahami, mencatat dan menyediakan Penyata Kewangan. Faktor

yang mungkin menjadikan mereka kurang berjaya ialah kerana kesungguhan untuk membuat

pembacaan tambahan dan masa untuk ke pusat sumber sangat kurang. Oleh itu, tindakan yang

dilakukan oleh saya ialah untuk memasukkan bacaan atau senarai kajian yang dilakukan oleh

pendidik dalam tugasan yang dihantar.

Temu bual dengan pelajar dan pemerhatian yang dijalankan menunjukkan bahawa

penggunaan 7E memberi kesan positif memotivasikan pelajar. Pelajar kini lebih berminat

untuk belajar, sentiasa bersemangat untuk membaiki prestasi mereka dan mempunyai

keyakinan untuk menghadapi peperiksaan yang bakal menjelang.

CADANGAN UNTUK KAJIAN SETERUSNYA

Hasil daripada kajian ini, saya mencadangkan agar dilakukan kajian yang berkaitan:

1. Perubahan dalam Pendidikan Perakaunan

2. Kajian perbandingan antara kaedah taradisional dengan kaedah yang lebih aktif

3. Kajian perbandingan pendekatan koperatif dengan pengajaran 7-E.

4. Kajian yang mempunyai ciri kesahan dan kebolehpercayaan yang baik di mana boleh

diasingkan faktor pengajaran dengan faktor-faktor lain khususnya melibatkan faktor analisis.

RUJUKAN

Accounting Education Change Commission (AECC). (1992). The first course in accounting:

Position Statement No. 2. Torrance, CA: Author. "AECC urges priority for teaching in higher

education." (1990). Issues in Accounting Education, Fall, pp. 330-331.

Adams, B. (1992) An integrated approach to teaching a one-semester course in auditing.

Journal of Education for Business, 67(5), 291-293

Burton, V. dan Campbell (1997). The seven “E” teaching model. Science scope; Oct; 21,2.

Eric pg.32

Cohen, L. and Manion, L. (1986). Research methods in education. London: Croom Helm.

Cottell, P. dan Millis, B. (1992). Cooperative learning in accounting. Journal of Accounting

Education, 10. 95-111

Emore, S dan Cress, S (1989). Accounting education. A time for change. Journal of education

for business.64(8).361-365

Galutier, E. dan Underdown, B. (1994). Accounting theory and practice (Fifthe ed. Pitman

Publishing.

Gardner, H. (1983). Frames of mind: The theory of multiple intelligences. New York: Bantam

Books.

Linquist, Tim M., (1995). Tradistional versus contemporary goals and methods in Accounting

Education: Bridging the gap with cooperative learning. Journal of Education for Business.

70(5)

Mohd Kamal bin Mohd Ali (2004). Kompetensi kecerdasan emosi: Pengalaman guru

permulaan’. Kertas kerja yang dibentangkan dalam Seminar Penyelidikan Pendidikan di

Maktab Perguruan Keningau. Sabah bpada 24 – 25 Jun 2004

RUJUKAN

Accounting Education Change Commission (AECC). (1992). The first course in accounting:

Position Statement No. 2. Torrance, CA: Author. "AECC urges priority for teaching in higher

education." (1990). Issues in Accounting Education, Fall, pp. 330-331.

Adams, B. (1992) An integrated approach to teaching a one-semester course in auditing.

Journal of Education for Business, 67(5), 291-293

Burton, V. dan Campbell (1997). The seven “E” teaching model. Science scope; Oct; 21,2.

Eric pg.32

Cohen, L. and Manion, L. (1986). Research methods in education. London: Croom Helm.

Cottell, P. dan Millis, B. (1992). Cooperative learning in accounting. Journal of Accounting

Education, 10. 95-111

Emore, S dan Cress, S (1989). Accounting education. A time for change. Journal of education

for business.64(8).361-365

Galutier, E. dan Underdown, B. (1994). Accounting theory and practice (Fifthe ed. Pitman

Publishing.

Gardner, H. (1983). Frames of mind: The theory of multiple intelligences. New York: Bantam

Books.

Linquist, Tim M., (1995). Tradistional versus contemporary goals and methods in Accounting

Education: Bridging the gap with cooperative learning. Journal of Education for Business.

70(5)

Mohd Kamal bin Mohd Ali (2004). Kompetensi kecerdasan emosi: Pengalaman guru

permulaan’. Kertas kerja yang dibentangkan dalam Seminar Penyelidikan Pendidikan di

Maktab Perguruan Keningau. Sabah bpada 24 – 25 Jun 2004

meningkatkan kefahaman pelajar melalui pengajaran 7-e · pdf filepengalaman dalam mata...

Documents