m makroekonomika

27
1 leqcia 13 makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi M makroekonomika

Upload: maida

Post on 07-Jan-2016

58 views

Category:

Documents


9 download

DESCRIPTION

M makroekonomika. leqcia 13 makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi. leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi. sagadamxdelo balansi. sagadamxdelo balansi. - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: M     makroekonomika

1

leqcia 13 makroekonomikuri politika Ria

ekonomikaSi

M

makroekonomika

Page 2: M     makroekonomika

sagadamxdelo balansi – gviCvenebs drois garkveul SualedSi (Cveulebriv erTi wlis manZilze) mocemul qveyanasa da danarCen msoflios Soris ganxorcielebul operaciebs.

sagadamxdelo balansis kreditSi aRniSnulia operaciabi, romelic ukavSirdeba ucxouri valuris Semodinebas.

sagadamxdelo balansi debetSi aRniSnulia operaciebi, romelic ukavSirdeba ucxouri valutis gadinebas.

igi Sedgeba Semdegi angariSebisagan:

2

sagadamxdelo balansi

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

sagadamxdelo balansi

Page 3: M     makroekonomika

3

sagadamxdelo balansis cxrili:

angar i Si kr edi t i (+) debet i (-)

saqonel i da momsaxur ebasaqonl i sa da

momsaxur ebi s eqspor t isaqonl i sa da

momsaxur ebi s i mpor t i

Semosavl ebisxva qveyni s

moqal aqeebi sagan mi Rebul i Semosavl ebi

sxva qveyni s moqal aqeebz e gacemul i

Semosavl ebi

mi mdi nar e t r ansf er t ebi mi Rebul i t r ansf er ebi gacemul i t r ansf er ebi

mi mdi nar e oper ac i aTa angar i Si (Nx) eqspor t i (Ex) i mpor t i (Im)

kapi t al i s moZr aobi s angar i Si (I-S)

kapi t al i s

Semodi neba(KIm)kapi t al i s gadi neba(KEx)

sagadamxdelo balansi = kapitalis moZraobis angariSs + mimdinare operaciaTa angariSi ( (I-S)+Nx=0 )

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

sagadamxdelo balansi

Page 4: M     makroekonomika

roca Nx > (I-S), maSin qveynis sagadamxdelo balansi aqtiuria. es niSnavs rom mocemui qveyana kreditoria. imisaTvis rom balansi aRdges danarCeni msoflios centralurma bankebma TavianTi savaluto rezervebi unda Seamciron – Sedegad erovnuli bankis savaluto rezervebi izrdeba.

roca Nx < (I-S), maSin qveynis sagadamxdelo balansi pasiuria. es niSnavs rom mocemuli wlis ganmavlobaSi qveyanam ufro meti ucxouri valuta gasca vidre miiRo. imisaTvis rom balansi aRdges erovnul banks uwevs rezervebis xarjva danarCeni msoflios winaSe valdebulebebis dasafaravad.

qveynis savaluto rezervebis cvlileba kapitali moZraobis angariSis Semadganali nawilia.

4

sagadamxdelo balansi da savaluto rezervebi

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

sagadamxdelo balansi

Page 5: M     makroekonomika

5

saqarTvelos sagadamxdelo balansi (aTasi aSS dolari)

kr edi t i (+) debet i (-) kr edi t i (+) debet i (-)

saqonel i da momsaxur eba 1 288 509 _ 1 865 310 3 182 354 _ 5 916 873

Semosavl ebi 177 374 _ 163 902 481 784 _ 442 390

mi mdi nar e t r ansf er t ebi 216 3.6 _ 36 307 769 283 _ 80 032mi mdi nar e oper ac i aTa angar i Si (Nx)

pi r dapi r i i nvest i c i ebi 334 649 _ 3 762 1 750 242 _ 74 494

por T f el ur i i nvest i c i ebi 0 _ 9 33 634 _ 12 525

sxva i nvest i c i ebi da kapi t al i s nakadebi

63 153 _ 29 204 910 174 _ 224 130

sar ez er vo aqt i vebi 18 503 X _ 377 027 X

kapi t al i s moZr aobi s angar i Si (I-S)

_ 2 005 873

2 005 873

angar i Sebi 2003 2007

_ 383 329

383 329

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

sagadamxdelo balansi

Page 6: M     makroekonomika

savaluto kursis sistemebi

6

ganasxvaveben ori tipis savaluto sistemas:1. fiqsirebuli savaluto kursis sistema – romelic gulisxmobs

saxelmwifoebis mxridan valdebulebis aRebas erTmaneTis mimarT valutis kursis fiqsirebis Sesaxeb (koleqtiuri mibma) an erTi saxelmwifis mxridan Tavis valutis kursis dafiqsirebas sxva valutis mimarT (calmxrivi mibma). pirvelis magaliTia evropis savaluto sistema 1979-1999 wlebSi da ekius SemoReba. meoris magaliTia breton-vudis savaluto sistema 1944-1971 wlebSi da aSS dolaris mimarT sxva qveunebis mier erovnuli valutis kursebis dafiqsireba. dResac zogierTi qveyana iyenabs fiqsirebuli savaluto kursis sistemas.

2. mcuravi savaluto kursis sistema – gacvliTi kursebi oficialurad ar fiqsirdeba da ganisazRvreba savaluto bazarze moTxovna miwodebis mixedviT. dRe msoflios umetes qveyanaSi swored aseTi sistema funqcionirebs.

savaluto kursis sistemebi

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

Page 7: M     makroekonomika

valutis kursis cvlilebasTan dakavSirebuli terminebi

7

saval ut o kur si s si st emebi

nomi nal ur i gacvl i T i kur si s z r da

(val ut i s gaZl i er eba)

nomi nal ur i gacvl i T i kur si s Semc i r eba

(val ut i s dasust eba)

mcur avi val ut i s kur si

gaZvi r eba gauf asur eba

fi qsi r ebul i val ut i s kur si

r eval vaci a deval vaci a

realuri kursis zrda – realuri gaZvireba; raluri kursis Semcireba – realuri gaufasureba;

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

savaluto kursis sistemebi

Page 8: M     makroekonomika

mandel-flemingis modelis algebra

8

*

*

*

),(

)()()(

i

ii

iYLP

M

eNXGiItYYMPCCAP

Pe

a

daSveba kapitalis mobilurobis Sesaxeb;

msoflio saprocento ganakveTi;

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

Page 9: M     makroekonomika

E

Y

E,A

Ai

A

i

Y

LM

E=Y

ANXGiICa )(

YMPCAE

Ca+G

A1

A1

Y1

i*)()(

)(

eNXiICGA

eNXIS

a

A2Y2

A2

IS

9

IS(e)

S

i*=i

e

NXY

e

0

NX(e)

S-I

i1

LM(e)

Y1 Y2

e1

e0 *P

Pe

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi mandel-flemingis modeli

Page 10: M     makroekonomika

Tu saxelmwifo zrdis xarjebs es erTis mxriv gamoiwvevs Sida saprocento ganakveTis zrdas, Sida danazogebisa da maSasadame investiciebis Semcirebas da ucxouri investiciebis zrdas. Sedegad IS(i) da IS(e) mrudebi gadaadgildeba marjvniv. meores mxriv ucxouri kapitalis Semodineba iwvevs erovnuli valutis gaZvirebas. valutis kursis zrda iwvevs, qveynis Sida fasebis donis zrdas danarCen msofliosTan SedarebiT da amitom

10

fiskaluri politika mcuravi savaluto kursis pirobebSi

e

Y

e0

Y

IS(e)

LM(e)

IS(e)

e1

mimdinare operaciaTa angariSi(NX) uaryofiTi xdeba. rac amcirebs mSp-s. maSasadame mimdinare operaciaTa anga-riSis uaryofiTi saldo da saxelmwi-fo xarjebis zrda erTmaneTs akompen-sirebs da IS(i) mrudi ubrundeba Tavis sawyis mdgomareobas. IS(e) ar icvleba. ekonomika gadadis ufro maRali kursis da warmoebis da fasebis igive donis pirobebSi.

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

Page 11: M     makroekonomika

E

Y

E,A

Ai

A

i

Y

LM

E=Y

Ca+G

A1

i*

)()( eNXiICGA a

A1Y1

A1

IS

11

IS(e)

S

i*=i

e

NXY

e

0

S-I

i1

Y1

e1

e0

fiskalu

ri p

oliti

ka

m

cu

ravi

gacvliTi ku

rsis

pir

ob

eb

Si

Y2

Y2

A2

0

NX(e)

LM(e)

- NX

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi mandel-flemingis modeli

Page 12: M     makroekonomika

Tu saxelmwifo zrdis xarjebs es gamoiwvevs Sida saprocento ganakveTis zrdas da IS(i) da IS(e) mrudebi gadaadgildeba marjvniv. radgan valutis kursi fiqsirebulia da Tuki erovnuli banki ar zrdis fulis miwodebas, maSin aRmoCndeba, rom erovnuli banki ufro maRali kursiT yidis ucxour valutas vidre igi savaluto bazarze Rirs. amasTan, radgan Sida saprocento ganakveTi ufro maRalia msoflio saprocento ganakveTze adamianebi

12

fiskaluri politika fiqsirebuli savaluto kursis pirobebSi

e

Y

e*

Y0

IS(e)

LM(e)

IS(e)

LM(e)

Y1

gadawyveten erovnul aqtivebSi fulis dabandebas. amitom spekulaciuri moti-viT gaizrdeba moTxovna erovnul valu-taze da adamianebi ucxour valutas gacvlian erovnul valutaSi. Sedegad erovnuli bankis savaluto rezervebi gaizrdeba iseve rogorc erovnuli valu-tis miwodeba. LM(i) da LM(e) mrudebi gada-adgildeba marjvniv. ekonomika gadadis warmoebis da fasebis ufro maRali donis, pirobebSi.

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

Page 13: M     makroekonomika

E

Y

E,A

Ai

A

i

Y

LM

E=Y

Ca+G

A1

i*

)()( eNXiICGA a

A1Y1

A1

IS

13

IS(e)

S

i*=i

e

NXY

e

0

S-I

Y1

e0

fiskalu

ri p

oliti

ka

fiq

sir

eb

uli

gacvliTi ku

rsis

pir

ob

eb

Si

Y2

Y2

A2

0

NX(e)

LM(e)

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi mandel-flemingis modeli

Page 14: M     makroekonomika

erovnuli bankis mier fulis miwodebis zrda iwvevs LM(i) da LM(e) mru-debis marjvniv gadaadgilebas da saprocento ganakveTis Semcirebas. saprocento ganakveTis Semcireba ganapirobebs qveynidan kapitalis gadinebas, rac iwvevs vlutis gaufasurebas. valutis kursis Semcireba amcirebs qveynis Sida fasebis dones danarCen msofliosTan SedarebiT da amitom mimdinare operaciaTa angariSi(NX) dadebiTi xdeba. rac

14

monetaruli politika mcuravi savaluto kursis pirobebSi

e

Y

e0

Y0

IS(e)

LM(e)LM(e)

Y1

e1

zrdis mSp-s da maSasadame IS(i) mrudi gadaadgildeba marjvniv. ekonomika

gadadis warmoebis da fasebis ufro maRali donis, pirobebSi.

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

Page 15: M     makroekonomika

E

Y

E,A

Ai

A

i

Y

LM

E=Y

Ca+G

A1

i*

)()( eNXiICGA a

A1Y1

A1

IS

15

IS(e)

S

i*=i

e

NXY

e

0

S-I

Y1

e0

mon

eta

ruli p

oliti

ka

m

cu

ravi g

acvliTi ku

rsis

pir

ob

eb

Si

Y2

Y2

A2

NX(e)

LM(e)

i1

+ NX

e1

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi mandel-flemingis modeli

Page 16: M     makroekonomika

erovnuli bankis mier fulis miwodebis zrda iwvevs LM(i) da LM(e) mru-debis marjvniv gadaadgildebas da saprocento ganakveTis Semcirebas. saprocento ganakveTis Semcireba ganapirobebs qveynidan kapitalis gadinebas, rac iwvevs vlutis gaufasurebas. magram, radgan erovnuli bankis mier oficialuri gacvliT kursi dafiqsirebulia, aRmoCndeba, rom ervnuli banki ucxour valutas ufro iafad yidis vidre is savaluto bazarze Rirs. amasTan radgan

16

monetaruli politika fiqsirebuli savaluto kursis pirobebSi

e

Y

e*

Y0

IS(e)

LM(e)LM(e)

e1

Sida saprocento ganakveTi dabalia msof-lio saprocento ganakveTze adamianebi gadawyveten ucxour aqtivebSi fulis daban-debas. amitom gaizrdeba moTxovna ucxour valutaze. adamianebi manamde SeiZenen ucxour valutas vidre saprocento gana-kveTi ar daubrundeba msoflio saprocen-to ganakveTis dones, da ar aRdgeba fulis miwidebis sawyisi done. aseTi politikis erTaderTi Sedegi aris erovnuli banki mier savaluto rezervebis kargva.

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

Page 17: M     makroekonomika

E

Y

E,A

Ai

A

i

Y

LM

E=Y

Ca+G

A1

i*

)()( eNXiICGA a

A1Y1

A1

IS

17

IS(e)

S

i*=i

e

NXY

e

0

S-I

Y1

e0

mon

eta

ruli p

oliti

ka

fi

qsir

eb

uli g

acvliTi ku

rsis

pir

ob

eb

Si

NX(e)

LM(e)

e1

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi mandel-flemingis modeli

Page 18: M     makroekonomika

dauSvaT saxelmwifo awesebs importze kvotebsa da tarifebs, rac zRudavs imports. es gamoiwvevs mocemuli kursis pirobebSi wminda eqsportis zedas da NX(e) mrudi marjvniv gadaadgildeba. Sedegad gaizrdeba moTxovna erovnul valutaze(radgan erovnuli produqti konkurentul upiratesobas moipovebs) da erovnuli valutis kursi gaizrdeba. IS(e) mrudi marjvniv gadaad-

gildeba. Sedegad warmoebis moculoba ar Seicvleba.

18

savaWro politika mcuravi savaluto kursis pirobebSi

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

e

Y

IS(e)

LM(e)

IS(e)

e0

Y

e1

Page 19: M     makroekonomika

E

Y

E,A

Ai

A

i

Y

LM

E=Y

Ca+G

A1

i*

)()( eNXiICGA a

A1Y1

A1

IS

19

IS(e)

S

i*=i

e

NXY

e

0

S-I

Y1

e0

sag

are

o s

avaW

ro p

oliti

ka

m

cu

ravi g

acvliTi ku

rsis

pir

ob

eb

Si

NX(e)

LM(e)

e1

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi mandel-flemingis modeli

Page 20: M     makroekonomika

dauSvaT saxelmwifo awesebs importze kvotebsa da tarifebs, rac zRudavs imports. es gamoiwvevs mocemuli kursis pirobebSi wminda eqsportis zedas da NX(e) mrudi marjvniv gadaadgildeba, rac iwvevs valutis kursis amaRlebas. kursis SenarCunebisaTvis erovnuli banki zrdis erovnuli valutis miwodebas. LM(i) da LM(e) mrudebi gadaadgil-deba marjvniv. Semcirdeba Sida saprocento ganakveTi. Sida

20

savaWro politika fiqsirebuli savaluto kursis pirobebSi

e

Y

e*

Y0

IS(e)

LM(e)LM(e)

Y1

e1

saprocento ganakveTis Semcireba gamoiw-vevs kapitalis gadinebas. ucxoeTSi erov-nuli valutis miwodeba amcirebs erovnu-li valutis kurss, rac iwvevs samamulo produqtis gaiafebas ucxour produqt-Tan SedarebiT, Sedegad izrdeba wminda eqsporti. wminda eqsportis zrda zrdis mSp-s da IS(i) mrudi marjvniv gadaadgil-deba. Sida da gare bazari wonasworobaSi modis.

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

IS(e)

Page 21: M     makroekonomika

E

Y

E,A

Ai

A

i

Y

LM

E=Y

Ca+G

A1

i*

)()( eNXiICGA a

A1Y1

A1

IS

21

IS(e)

S

i*=i

e

NXY

e

0

S-I

Y1

e0

sag

are

o s

avaW

ro p

oliti

ka

fi

qsir

eb

uli g

acvliTi ku

rsis

pir

ob

eb

Si

Y2

Y2

A2

NX(e)

LM(e)

i1

+ NX

e1

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi mandel-flemingis modeli

Page 22: M     makroekonomika

makroekonomikuri politikis Sedegebi mcire Ria ekonomikisaTvis kapitalis mobilurobis pirobebSi:

mc ur avi val ut i s kur si 0 0 0 ↓ ↑

fi qsi r ebul i val ut i s kur si ↑ ↑ ↑ 0 0

mc ur avi val ut i s kur si ↑ ↑ 0 ↑ ↓

fi qsi r ebul i val ut i s kur si 0 0 ↓ 0 0

mc ur avi val ut i s kur si 0 0 0 0 ↑

fi qsi r ebul i val ut i s kur si ↑ ↑ ↑ ↑ 0

pol

itik

afi

skal

ur

i eq

span

sia

mone

tar

ul

i eq

span

sia

impo

rt

is

Sez

Ru

dva

saval ut o si st ema

gamoSveba (Y)

f asebi s done (P)

uc xour i val ut i s

r ez er vebi(R)

wmi nda eqspor t i

(NX)

val ut i s kur si

(e)

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

Page 23: M     makroekonomika

23

politikis arCevnis problema mcire Ria ekonomikaSi

e=0

0 Yπ 0

e≠0

0 Yπ 0

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

mandel-flemingis modeli

Page 24: M     makroekonomika

24

savaluto gaerTianeba da savaluto sabWo

savaluto gaerTianeba – es aris fiqsirebuli savaluto sistemis erTerTi saxesxvaoba. savaluto gaerTianebis wevrebi Tanxmdebian erTiani valutis da erTiani centraluri bankis Seqmnis Sesaxeb. amis magaliTia aSS-Si XIX saukuneSi, roca moxda aSS 13 Statis sakuTari valutebis gacvlis da erTiani valutis SemoRebis Sesaxeb SeTanxmeba; evrokavSiri, rodesac 1999 wels evrokavSiris qveynebma SemoiRes erTiani valuta – evro.

savaluto kavSirSi gaerTianebas ori efeqti axlavs: 1. monetaruli efeqtis sargebeli; 2. ekonomikuri stabilurobis danakargebi;

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

savaluto gaerTianeba

savaluto sabWo – gulisxmobs ucxouri valutis mimarT kursis calmxrivad dafiqsirebas. aseT qveynebSi fulis miwodeba ucxouri savaluto rezervebit ganisazRvreba. Misi magaliTia argentina, romelis valutac aSS dolarzea mibmuli.

Page 25: M     makroekonomika

25

monetaruli efeqtis sargebeli

monetarili efeqtis sargebeli – magaliTad laris evrosTan mibmisas izrdeba monetaruli sargebeli:

1. radgan gacvliTi kursis fiqsireba xels uwyobs qveynebs Soris investiciebis da saqonlisa da momsaxurebis moZraobas (fiqsirebuli kursis dros advili xdeba Semosavlis prognozireba);

2. qveyanas SesaZlebloba eZleva evrozonidan antiinflaciuri Ronisziebebis importis;

Tu evrozonis fasebis donis stabiluroba da winaswari ganWvretadoba ar axasiaTebs, maSin qveyana ver iRebs monetarul sargebelsa evrozonasTan mierTebiT;

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

savaluto gaerTianeba

Page 26: M     makroekonomika

26

ekonomikuri stabilurobis danakargi

ekonomikuri stabilurobis danakargi– magaliTad laris evrosTan mibmisas qveyana kargavs monetaruli instrumentis gamoyenebis SesaZleblobas warmoebis da dasaqmebis stabilizaciisaTvis:

1. Tu lari ar iqneboda mibmuli evroze da evrokavSiri Seamcirebda moTxovnas qarTul produqtze maSin gacvliTi kursis Semcirebis xarjze avtomaturad moxdeboda ekonomikis stabilizacia;

2. Tu evrokavSirTan savaWro integracia maRalia es uzrunvelyofs qarTul produqciis importis zrdas da dasaqmebis zrdas; agreTve kepitalis Tavisufal gadadinebas da Tu evrokavSirSi maRali saprocento ganakveTia, maSin Sida kapitals saSualeba aqvs maRalprocentiani datvirTva SeiZinos; aiolebs SromiT migracias;

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

savaluto gaerTianeba

Page 27: M     makroekonomika

ZiriTadi cnebebi

• sagadamxdelo balansi• mimdinare operaciebis angariSi• kapitalis moZraobis angariSi• savaluto rezervebi

• fiqsirebuli savaluto kursis sistema

• mcuravi savaluto kursis sistema

• mandel-flemingis modeli

• valutis gaZvireba• valutis gaufasureba• devalvacia• revalvacia • realuri gaZvireba• realuri gaufasureba

leqcia 13 – makroekonomikuri politika Ria ekonomikaSi

• savaluto gaerTianeba• monetaruli efeqtis sargebeli• ekonomikuri stabilurobis

danakargi