kontrak ijarah

8/16/2019 KONTRAK IJARAH

http://slidepdf.com/reader/full/kontrak-ijarah 1/4

KONTRAK IJARAH

IJARAH (Sewa) telah lama diamalkan dalam masyarakat dan ia telah

wujud sejak zaman pra-Islam lagi. Malah k ntrak ini !ukanlah merupakan

sesuatu yang asing kepada masyarakat hari ini. " leh dikatakan semua

indi#idu pernah terli!at dengannya. "agi mereka yang mempunyai

kemampuan yang terhad untuk mem!uat pem!elian rumah dan premis$

maka jalan alternati%nya adalah dengan mem!uat sewaan.

Melalui k ntrak !erkenaan$ mereka tidak perlu mem!uat pem!elian

kepada aset !erkenaan yang !erkemungkinan tidak sesuai dengan

kemampuan mereka$ se!aliknya hanya mem!ayar sejumlah wang sewaan

untuk mendapatkan man%aat kepada aset terse!ut. &amun$ hak pemilikan

tidak !erpindah kepada penyewa.

'erkataan ijarah adalah kata nama !agi ujrah . Ia !erasal daripada

perkataan ajr yang !ermaksud !alasan atau ganjaran ke atas sesuatu

pekerjaan. 'erkataan lain yang seerti dengan ijarah ialah kira' .

Menurut Majallah al-Ahkam $ selain daripada makna ujrah $ perkataan ijarah

juga digunakan dengan makna ijar iaitu per!uatan menyewa sesuatu ataumengupah sese rang.

ari sudut istilah pula$ menurut para ulama$ ijarah (sewa)

!ermaksud k ntrak pertukaran hak milik harta ( mu'awadah ) dengan

mem!eri milik man%aat dengan ganjaran atau !ayaran tertentu .

(rujuk Ibn Qudamah $ Al-Mughni$ *+,). aripada de nisi ini$ kita dapat

memahami !ahawa k ntrak ijarah seakan-akan sama dengan k ntrak jual-

!eli (se!agaimana yang telah di!in angkan dalam artikel minggu lepas).'ersamaannya adalah kedua-dua k ntrak ini adalah

k ntrak mu'awadah (pertukaran) iaitu apa!ila pihak yang pertama

mem!eri$ dia akan menerima !alasan atau pergantiannya daripada pihak

kedua$ setimpal dengan nilai yang telah di!erikan.

/etapi$ per!ezaan antara keduanya adalah k ntrak jual !eli adalah

pertukaran 'ain (!arang) dengan 'ain $ manakala k ntrak sewaan adalah

pertukaran yang meli!atkan 0ain dengan man%aat. engan kata lain$

k ntrak sewaan adalah k ntrak jual !eli man%aat. 1leh se!a! itu$ mazha!



Hana mentakri%kan sewa se!agai k ntrak ke atas man%aat dengan

!ayaran ganti ( 'iwad ). (rujuk r. 2ah!ah 3uhaili$ Fiqh Islam wa Adillatuhu $

jil I4$ ms 5,5). 6e!anyakan ulama mem!ahagikan k ntrak sewaan ini

kepada dua iaitu Ijarah 'Ain dan Ijarah 'Amal . Ijarah 'Ain adalah k ntraksewaan man%aat kepada !arang. Se!agai nt h$ A!dullah menyewakan

kedainya kepada Salman dengan !ayaran RM7$888 se!ulan selama dua

tahun.

Ijarah 'Amal pula adalah menyewakan man%aat kerja dan kemahiran

indi#idu. "ayaran sewa untuk kateg ri ini !iasanya dinamakan se!agai

upah. Se!agai nt h$ Ahmad !ekerja se!agai juruwang di kedai run it

'ak A!u dan di!ayar upah RM7$588 se!ulan.

Se!agaimana k ntrak-k ntrak yang lain$ dua pihak yang !erk ntrak iaitu

penyewa dan pem!eri sewa perlu !ersetuju dengan segala syarat-syarat

yang termaktu! dalam k ntrak !erkenaan seperti kadar sewa$ tarikh

!ayaran sewa$ temp h masa sewaan dan tanggungjawa!

penyelenggaraan.

6eredaan amat penting di antara kedua-dua !elah pihak dise!a!kan

ia adalah k ntrak pertukaran yang memerlukan kesepakatan. 1leh se!a!itu$ kadar sewa dan kadar upah juga tidak ! leh diu!ah sesuka hati. Ia

perlu mendapatkan persetujuan kedua-dua !elah pihak. Ia !erasaskan

rman Allah S2/ dalam surah al-&isa0 ayat 9:.

'enentuan kadar sewa dan upah ini perlu mendapat persetujuan

antara pihak-pihak yang terli!at dalam k ntrak. "anyak perselisihan dan

suasana yang tidak sihat !erlaku antara penyewa dan pem!eri sewa

kerana dise!a!kan kadar sewa yang tidak ditentukan pada peringkat awal

se ara spesi k. Justeru$ amat penting untuk disediakan d kumen !ertulis

yang mengandungi syarat dan terma yang perlu dipatuhi leh kedua-dua

!elah pihak. 6emudian$ ia perlu ditandatangani leh mereka untuk

menjadi rujukan pada masa akan datang khususnya apa!ila terjadinya

pertelingkahan atau perselisihan.

emikian juga sekiranya kita !ekerja atau mengam!il pekerja untuk

melakukan sesuatu tugas. 'erlu ditetapkan temp h masa$ jenis pekerjaan



dan kadar upah pada peringkat awal. Se!agai nt h$ ketika mem!aiki

kereta$ mekanik dan pemilik kereta perlu !ersetuju dengan kadar upah

kepada mekanik$ apa yang perlu di!aiki dan temp h masa yang perlu

diam!il. 6adang-kadang ada mekanik yang sesuka hati menukar danmenggantikan !ahagian serta peralatan kereta tanpa persetujuan pemilik

kereta. /idak ukup dengan itu$ !ayaran upah yang dikenakan terlalu

tinggi mele!ihi kadar yang sepatutnya. "egitu juga sekiranya kita

menggunakan khidmat d kt r atau peguam. 'astikan mereka tentukan

se ara spesi k !ayaran untuk rundingan dan se!againya pada peringkat

awal.

alam industri kewangan Islam sekarang$ k ntrak Ijarah sangatsigni kan dalam pem!angunan pr duk-pr duk per!ankan Islam yang

patuh syariah. Antaranya$ k ntrak Ijarah digunakan untuk pem!iayaan

kepada pelanggan !agi mendapatkan tunai. "iasanya$ pr duk ini

digunakan leh syarikat-syarikat !esar yang mempunyai aset tertentu

untuk digunakan se!agai man%aat dalam k ntrak !erkenaan.

Se!agai nt h$ syarikat A ingin mendapatkan tunai daripada pihak

!ank se!anyak RM78 juta. Syarikat !erkenaan akan menjual aset yangdimilikinya dengan harga RM78 juta kepada !ank. "ank kemudiannya

akan mem!ayar se ara tunai kepada syarikat terse!ut. Setelah mem!uat

pem!ayaran$ !ank akan mendapat pemilikan terhadap man%aat aset

!erkenaan ( benefcial ownership ). &amun$ legal ownership akan kekal

!ersama pelanggan. "ank seterusnya akan menyewakan aset !erkenaan

kepada syarikat A selama lima tahun se!agai nt h dengan mengam!il

kira margin keuntungan yang ingin diper lehi leh pihak !ank. Setelahtamat temp h sewaan lima tahun$ !ank mempunyai pilihan sama ada

untuk menghadiahkan aset terse!ut kepada syarikat A atau menjualnya

dengan harga yang telah dipersetujui.

6 ntrak Ijarah juga digunakan leh per!ankan Islam !agi

menyediakan pr duk-pr duk pem!iayaan kenderaan. Salah satu #ersi

pr duk yang terdapat dalam industri per!ankan Islam adalah Al-Ijarah

Thumma Al- ai' (AI/A"). 6 ntrak ini adalah ga!ungan dua k ntrak iaituk ntrak ijarah (sewa) dan k ntrak bai' (!eli). Semasa k ntrak pertama$



pelanggan menyewa kereta daripada !ank pada kadar sewaan yang

dipersetujui untuk suatu temp h tertentu. Apa!ila temp h sewaan

terse!ut matang$ pelanggan menandatangani k ntrak kedua iaitu k ntrak

mem!eli kereta terse!ut daripada pemilik pada harga yang dipersetujui.Menerusi AI/A" ini $ pertamanya pelanggan mengenalpasti kereta yang

ingin di!eli. "iasanya$ pelanggan tidak mem!ayar apa-apa !ayaran

kepada syarikat kereta !erkenaan. &amun !egitu$ terdapat juga !ank

yang mensyaratkan pelanggannya mem!ayar sejumlah wang se!agai

dep sit sekuriti ( hamis! jiddi!ah ).

6emudian$ pelanggan seterusnya mem!erikan janji untuk menyewa

kereta terse!ut daripada !ank. 'ihak !ank akan mem!eli kereta terse!utdengan harga tunai. Selepas itu pihak !ank seterusnya menyewakan

kereta terse!ut kepada pelanggan. Setelah !erakhir temp h sewaan$ !ank

akan menjual kereta terse!ut kepada pelanggan dengan harga yang

dipersetujui !ersama antara !ank dan pelanggan.

emikian !e!erapa #ersi pr duk !erasaskan ijarah yang terdapat di

!ank-!ank Islam. 2alaupun ia telah menjadi satu pr duk dalam

per!ankan Islam. &amun masih ramai lagi yang masih !elum jelastentang k nsepnya yang se!enar aki!atnya tim!ul ketidakyakinan

terhadap pr duk-pr duk yang ditawarkan leh per!ankan Islam dan ramai

yang le!ih rela memilih pr duk-pr duk per!ankan k n#ensi nal walaupun

jelas terli!at dengan ri!a.

kontrak ijarah

Documents