jenis rujukan

8/17/2019 JENIS rujukan

http://slidepdf.com/reader/full/jenis-rujukan 1/5

JENIS-JENIS RUJUKAN KEHORMAT

1. Ke bawah Duli Yang Maha Mulia Seri Pau!a "agina

• untuk Yang di-Pertuan Agong dan Raja Permaisuri Agong

• berasaskan kata-kata Yang Mulia• Ke bawah - menunjukkan rendah kedudukan orang yang menyapa (hanya negeri

Pahang dan Kelantan sahaja yang gunakan kata-kata ini

• Duli - baginda mewarisi takhta kerajaan

• Maha - betapa besarnya kemuliaan baginda

• Seri Paduka aginda - hanya untuk Agong dan Raja Permaisuri Agong (berasal

dari perkataan Sanskrit Syri Paduka!

#. Duli Yang Maha Mulia Pau!a Seri

• untuk Sultan Perak sahaja (untuk Raja Perempuan Perak - Duli Yang Maha Mulia

tanpa Paduka Seri!

$. Ke bawah Duli Yang Maha Mulia

• untuk sultan-sultan" sultanah" raja perempuan serta tengku ampuan negeri #ohor"

Kedah" Kelantan" $erengganu" Selangor" Pahang" Yang Di-Pertuan esar %egeri

Sembilan" $unku Ampuan baginda" $uanku Raja Perlis" $uanku Raja Perempuan

dan Pemangku Raja&

• perkataan $uanku ada kalanya digunakan selepas rujukan kehormat ini (di

Kelantan digunakan al-Sultan!

%. Duli Yang Maha Mulia Al-Mu&awa!!il Alallah (khas untuk Sultan #ohor sahaja!

'. Duli Yang Tera(a& Mulia

• untuk Raja Muda Perak dan Yang Di-Pertuan Muda %egeri $erengganu

• untuk negeri lain digunakan juga untuk tengku mahkota dan raja muda

• $eramat - menunjukkan kedudukannya yang paling kanan iaitu setingkat di bawah

kedudukan sultan'raja

). Duli Yang A(a& Mulia

• untuk Raja Di-ilir Perak

*. Yang Maha Mulia

• khas untuk bekas $unku Ampuan %egeri Sembilan" sultanah" raja perempuan"

tengku ampuan dan juga orang yang setara) dengannya

+. Yang Tera(a& Mulia

• untuk $engku Mahkota" $unku endahara dan $unku Puan endahara %egeri

Kedah" Raja Muda" Raja Puan Muda %egeri Perlis dan anak-anak raja yang setara)

dengannya



• juga untuk Ahli Darjah *tama Seri Mahkota %egara (DM%!

• untuk golongan pelapis bagi menggantikan takhta kerajaan apabila takhta kerajaan

itu kosong ataupun dikosongkan

,. Yang A(a& Mulia

• sama atau di bawah sedikit daripada orang yang mempunyai rujukan kehormatYang $eramat Mulia

• untuk tengku mahkota" raja muda" kerabat-kerabat diraja yang bergelar" kerabat-

kerabat diraja yang karib" para *ndang +uak dan $engku esar $ampin di %egeri

Sembilan (masih kanan atau sekurang-kurangnya menjadi *ndang +uak!

1. Yang Mulia

• untuk orang yang bergelar warisan dengan tidak mengira sama ada daripada

kerabat diraja yang memerintah ataupun dari kalangan lain asalkan ada gelaranwarisan seperti anak-anak raja yang bergelar $engku" $unku" Raja" Sayid (Syed!"

Syekh" Syari)ah" Raden" Daeng" *ngku" Megat" Puteri" $uanku (Sarawak! dan

Datu

• $engku" $unku dan Raja yang diberi rujukan ini telah jauh serta kerabat diraja

yang tidak bergelar

11. Yang Di-Mulia

• untuk $engku Panglima esar %egeri Pahang dan isteri serta ,rang Kaya Segara

dan $ok Puan ndera Pahang (orang besar %egeri Pahang!

• sepatutnya mereka ini diberi gelaran Yang Di-ormat sahaja tetapi oleh sebab

mereka terdiri daripada keturunan orang-orang yang bergelar warisan maka

perkataan ormat diganti dengan perkataan Mulia& Proses penggabungan dua

rujukan kehormat yang berlainan iaitu Yang Di-ormat dengan Yang Muliamenjadi Yang Di-Mulia

(rujukan kehormat . - .. diberikan kepada orang yang mempunyai gelaran warisan yang

beasaskan gelaran Yang Mulia - kesimpulannya rujukan kehormat yang berasaskan Yang

Mulia diberi kepada orang yang bergelar warisan!

1#. Yang A(a& "erhr(a&

• untuk perdana menteri" timbalan perdana menteri" menteri-menteri besar dan

ketua-ketua menteri (ketua'timbalan ketua eksekuti) pentadbiran kerajaan persekutuan'negeri

•

untuk orang yang bergelar $un dan pada masa yang sama mesti juga menjadiwakil rakyat atau menteri

1$. Yang "erhr(a&

• untuk para menteri kerajaan pusat" kerajaan negeri Sarawak dan Sabah" timbalan

menteri" Speaker Dewan Rakyat" Yang Dipertua Dewan %egara" Anggota Dewan*ndangan %egeri (AD*%!" dan Anggota /01o-Kerajaan atau Majlis Mesyuarat



Kerajaan" Setiausaha Kerajaan %egeri" Pegawai Kewangan %egeri dan Penasihat

*ndang-*ndang negeri

1%. Yang "erhr(a& Mulia

• khusus bagi para orang-orang yang menjadi menteri atau wakil rakyat ataupun

anggota /01o-Kerajaan atau Majlis Mesyuarat Kerajaan yang mempunyaigelaran warisan yang kanan (seperti $engku" $unku atau Raja!

• sebenarnya rujukan ini ialah gabungan rujukan Yang erhormat dan Yang Mulia

1'. Yang Di-Hr(a&

• untuk ,rang esar erempat di negeri Pahang yang bukan keturunan langsung

daripada raja" misalnya ,rang Kaya ndera Maharaja Perba #elai dan $oh Puan

ndera2 $ok Muda ,rang esar /mpat Perak" $ok Muda ,rang esar +apanPerak" ,rang esar /nam elas Perak" dan ,rang esar $iga Puluh Dua Perak

serta ,rang-orang $ua dan ,rang-orang esar di negeri Selangor (pentadbir

negeri tradisional sebelum adanya sistem pentadbiran moden

1). Yang Hr(a&

• untuk ,rang esar erlapan dan $oh Puan Setia di %egeri Pahang

1*. Yang Dihr(a&i

• rujukan kehormat yang umum yang digunakan untuk pegawai-pegawai di

peringkat bawah seperti ketua kampung" penghulu mukim" ketua-ketua

pertubuhan politik di peringkat 1awangan" guru-guru dan pegawai lainseumpamanya yang dihormati oleh masyarakat

(rujukan kehormat .3 -.4 ditujukan kepada orang-orang yang terlibat dengan pentadbiran

negara" negeri" daerah" jajahan" mukim dan kampung sama ada berbentuk tradisionalataupun moden" tara) kedudukan mereka dibe5akan dengan penggunaan kata atau kata-

kata dan imbuhan tertentu!

1+. Yang A(a& "erbahagia

• untuk orang yang bergelar kurniaan yang tertinggi seperti $un dan $oh Puan

(dianugerahkan oleh Yang Di-Pertuan Agong!

• juga untuk ,rang esar /mpat di negeri Perak iaitu ,rang Kaya endahara Seri

Maharaja" ,rang Kaya esar Maharaja Di-Raja" ,rang Kaya $emenggong

Paduka Raja dan ,rang Kaya Menteri Paduka $uan (kurniaan yang kanan yang

dianugerahkan oleh D&Y&M&M& Sultan Perak!

1,. Yang "erbahagia

• untuk orang yang bergelar Datuk" Datin" Datuk Seri" Datin Seri" $ok Puan" $an

Sri" Puan Sri" Datin Papduka" Datuk Seri *tama" Datin Seri *tama" DatukPatinggi" Datin Patinggi" Datuk Amar" Datin Amar dan Datuk-datuk 6elaran"

Datuk Kurnia dan juga ,rang-orang esar +apan di Perak



• ketua-ketua jabatan yang kanan atau pemegang jawatan yang kanan juga ada

yang diberi rujukan kehormat ini iaitu ketua jabatan atau orang yang bergelar

seperti +aksamana" #eneral" Pro)esor Diraja" Pro)esor" Pro)esor Madya

(rujukan kehormat ini adalah untuk orang yang bergelar kurniaan terutama kurniaan

daripada kerajaan dan juga yang didapati daripada bidang pro)esional!

#. Yang A(a& "ahagia

• khas untuk datuk-datuk yang menjadi pegawai kanan kerajaan di negeri

Kelantan

#1. Yang "ahagia

• untuk orang-orang yang bergelar Dato7 di negeri Kelantan tetapi tidak memegang

jawatan ketua jabatan yang paling kanan di negeri itu

##. Tuan Yang Teru&a(a

• khusus untuk Yang Dipertua %egeri Pulau Pinang" Melaka" Sarawak dan Sabah• juga untuk pesuruhjaya tinggi negara-negara Komanwel" duta-duta asing"

pemimpin-pemimpin dan pembesar-pembesar negara asing yang bukan raja

#$. Yang A(a& Ari/

• khusus untuk Ketua akim %egara iaitu Datuk akim yang paling kanan

#%. Yang Ari/

• untuk para hakim mahkamah $inggi dan hakim lain

• untuk $uan Kadi juga kerana kadi juga bertugas dalam mahkamah iaitu

Mahkamah Kadi atau Mahkamah Syariah

#'. Yang A(a& "eru0aha

• untuk pegawai jajahan (sama seperti pegawai daerah! di negeri Kelantan yang

tidak mempunyai gelaran warisan atau kurniaan seperti $engku atau Datuk atau

seumpamanya

#). Yang "eru0aha

• untuk ketua-ketua jabatan kerajaan negeri dan persekutuan yang tidak bergelar

kurniaan atau warisan di negeri Perak dan Sarawak

• untuk merujuk kepada penolong pegawai jajahan di negeri Kelantan

• untuk pegawai-pegawai kerajaan yang tidak bergelar sama ada warisan ataukurniaan di negeri-negeri lain

34& Sahibul-Sa(ahah a&au Sahibu00a(ahah (bermaksud $uan yang berkeadaanmurah hati!

• untuk merujuk kepada Mu)ti %egeri atau 8ilayan Persekutuan dan juga kepada

alim ulama yang terkemuka (mereka yang mempunyai ilmu pengetahuan yang



luas dalam hukum-hakam dalam bidang agama slam serta dapat mentarjih dan

mengeluarkan pendapat atau )atwa!

#+. Sahibul-a2ilah a&au Sahibul/ailah (bermaksud $uan yang mempunyai

kelebihan!

•untuk orang yang alim dan berpengetahuan dalam bidang agama slam seperti$uan Kadi esar ataupun kadi biasa (jika tidak digunakan rujukan Yang Ari)!

• kadang-kadang ditukarkan kepada rujukan al-9ad5il yang bermaksud Yang

berbakti" Yang berjasa" Yang mempunyai kelebihan - digunakan di negeri Perak

untuk kadi biasa

#,. Yang Se&ia

• untuk pegawai-pegawai berpakaian seragam seperti bomba" kastam" imigresen"

polis" tentera dan pegawai beruni)orm yang lain

jenis rujukan

Documents