dewan negara parlimen keempat belas penggal … · untuk menjalankan tugas kita sebagai ahli dewan...
TRANSCRIPT
Naskhah belum semak
DEWAN NEGARA
PARLIMEN KEEMPAT BELAS
PENGGAL PERTAMA
MESYUARAT PERTAMA
Bil. 9 Rabu 5 September 2018
K A N D U N G A N JAWAPAN-JAWAPAN LISAN BAGI PERTANYAAN-PERTANYAAN (Halaman 1) USUL-USUL: Menjunjung Kasih Titah Seri Paduka Baginda Yang Di-Pertuan Agong
- YB Senator Dr. Mohd Nor bin Haji Monutty (Halaman 29) Waktu Mesyuarat dan Urusan Dibebaskan Daripada Peraturan Mesyuarat (Halaman 46)
DN. 5.9.2018 1
MALAYSIA
DEWAN NEGARA
PARLIMEN KEEMPAT BELAS
PENGGAL PERTAMA
MESYUARAT PERTAMA
Rabu, 5 September 2018
Mesyuarat dimulakan pada pukul 10.00 pagi
DOA
[Timbalan Yang di-Pertua mempengerusikan Mesyuarat]
__________________________________________________________________________
Timbalan Yang di-Pertua: Bismillahi Rahmani Rahim. Assalamualaikum warahmatullahi
wabarakatuh. Salam sejahtera kepada Ahli-ahli Yang Berhormat. Pagi ini saya nampak Ahli-ahli
Yang Berhormat kita masih lagi sihat, segar bugar dan semalam kita hampir pada jam 9 malam
lebih, kita balik. Jadi, pagi ini Ahli-ahli Yang Berhormat datang, saya nampak masih lagi segar
untuk menjalankan tugas kita sebagai Ahli Dewan Negara. Teruskan memberikan kerjasama.
JAWAPAN-JAWAPAN LISAN BAGI PERTANYAAN-PERTANYAAN
1. Dr. Mohd Nor bin Haji Monutty minta Menteri Luar Negeri menyatakan, apakah langkah-langkah melindungi hak asasi orang Palestin yang semakin terancam kerana kezaliman rejim Israel yang mahu memusnahkan elemen Islam di Baitulmuqaddis dan menambah rumah-rumah ibadat Yahudi.
Timbalan Menteri Luar Negeri [Dato' Haji Marzuki bin Yahya]: Bismillahi Rahmani
Rahim. Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh Tuan Yang di-Pertua.
Saya ingin mengucapkan terima kasih kepada Yang Berhormat Senator Dr. Mohd Nor bin
Haji Monutty di atas pertanyaan yang dikemukakan. Izinkan saya juga menjawab pertanyaan ini
bersekali dengan pertanyaan yang dikemukakan oleh Yang Berhormat Senator Datuk Haji Husain
bin Awang yang bertarikh pada hari ini, 5 September 2018 kerana pertanyaan yang dikemukakan
turut menyentuh isu Palestin.
Tuan Yang di-Pertua, sebelum saya menghuraikan usaha-usaha yang diambil oleh
Kerajaan Malaysia di persada antarabangsa dalam membela nasib rakyat Palestin daripada
DN. 5.9.2018 2
kezaliman rejim Israel, saya terlebih dahulu ingin memaklumkan di dalam Dewan yang mulia ini,
bahawa Kerajaan Malaysia sememangnya amat konsisten dalam pendekatannya apabila
berhadapan dengan isu-isu yang melibatkan Palestin ini. Sejak dahulu lagi, Kerajaan Malaysia
sentiasa memberikan sokongan padu kepada Palestin dan perjuangan rakyatnya sama ada dari
segi politik, ekonomi dan moral.
Sebagai sebuah negara yang menyanjung tinggi prinsip kemanusiaan dan keadilan
sejagat, Malaysia juga akan terus teguh dengan pendirian sedia ada untuk menyokong hak
mutlak rakyat Palestin ke atas penubuhan sebuah negara Palestin yang bebas dan berdaulat,
berdasarkan penubuhan dua buah negara, “two-states solutions”. Palestin-Israel yang wujud
secara sebelah menyebelah dengan aman, berdasarkan kepada sempadan sebelum tahun 1967,
dengan Baitulmuqaddis iaitu East Jerusalem, sebagai ibu negara Palestin.
Tuan Yang di-Pertua, mengenai isu hak asasi rakyat Palestin pula, di peringkat pelbagai
hala iaitu dengan konteks Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) dan Majlis Hak Asasi
Manusia (PBB), pendirian Malaysia adalah sentiasa menyokong resolusi-resolusi yang
menyentuh mengenai promosi dan perlindungan hak penentuan diri iaitu, dengan izin, “right to
save determination”. Hak asasi manusia bagi rakyat Palestin, pendirian Malaysia mengenai isu
ini adalah berdasarkan situasi kemanusiaan yang dihadapi oleh rakyat Palestin tanpa mengira
kaum dan latar belakang serta mengambil kira konflik yang melarat.
Pada 19 Disember 2017, Persidangan Agung PBB yang ke-72 telah meluluskan Resolusi
72/160, bertajuk, “The Right of the Palestinian People to Save Determination”, dengan undian
menyokong sebanyak 176, tidak menyokong 7, dan berkecuali 4, yang menyeru supaya perhatian
diberikan kepada maklum balas daripada Mahkamah Keadilan Antarabangsa- International Court
of Justice yang menyentuh mengenai penggunaan hak penentuan diri bagi rakyat Palestin di
dalam isu pembinaan tembok di wilayah Palestin yang ditakluki. Malaysia bukan sahaja
menyokong malah menaja bersama- co-sponsor resolusi tersebut.
Semasa Mesyuarat Majlis Hak Asasi Manusia PBB, sesi ke-37, pada awal tahun ini,
terdapat empat resolusi yang berkaitan dengan Palestin yang mana semua resolusi tersebut telah
diluluskan oleh Majlis Hak Asasi Manusia dengan undian yang dicatatkan. Walaupun Malaysia
bukan Ahli Majlis Hak Asasi Manusia pada masa itu, Malaysia telah menaja bersama kesemua
resolusi tersebut di bawah Pertubuhan Kerjasama Islam (OIC).
Disebabkan penindasan berlanjutan ke atas rakyat Palestin oleh rejim Israel, Malaysia
bersama beberapa negara PBB yang lain telah menggesa Majlis Hak Asasi Manusia PBB untuk
mengadakan satu sesi khas pada 18 Mei 2018. Sesi tersebut telah meluluskan satu resolusi
DN. 5.9.2018 3
bertajuk, “Violations of International Law in the Context of Large Scale Civilian Protest in the
Occupied Palestinian Territory Including is Jerusalem”.
Antaranya resolusi tersebut telah memutuskan untuk menubuhkan satu Commission of
Inquiry untuk menyiasat pencabulan perundangan kemanusiaan dan perundangan hak asasi
manusia antarabangsa yang berlaku di Palestin dalam konteks bantahan orang awam secara
berskala besar.
■1010
Malaysia dan negara-negara OIC yang lain telah menaja bersama resolusi tersebut.
Dalam kenyataan Malaysia semasa sesi khas tersebut, kita telah mengutarakan simpati terhadap
rakyat di Palestin yang menjadi mangsa pembunuhan beramai-ramai yang dilakukan oleh
anggota keselamatan Israel. Seterusnya Malaysia juga menekankan bahawa pesalah laku yang
terlibat seharusnya bertanggungjawab ke atas jenayah yang disifatkan crime against humanity.
Tuan Yang di-Pertua, seperti sedia maklum, Malaysia juga sememangnya giat
memainkan peranan aktif dalam usaha untuk mencari penyelesaian adil dan berkekalan kepada
konflik Palestin dan Israel termasuk menerusi platform OIC dan PBB. Malaysia sentiasa lantang
dalam mengetengahkan permasalahan yang dialami oleh Palestin dan rakyatnya, termasuk
memperjuangkan status Baitulmuqaddis sebagi ibu negara Palestin dan memelihara kesucian
Masjid Al-Aqsa.
Lanjutan daripada tindakan Parlimen Israel mengetepikan hak bangsa Arab melalui
kelulusan undang-undang, mengiktiraf tanah yang diduduki sebagai negara bangsa kaum
Yahudi, Israel State Law, Malaysia bersama negara-negara OIC yang lain telah mengutuk
sekeras-kerasnya tindakan Israel meluluskan undang-undang tersebut.
Antara usaha yang terbaharu bagi mencari penyelesaian ke atas isu ini, adalah melalui
peranan aktif Malaysia semasa Sidang Kemuncak Tergempar OIC Ketujuh mengenai Palestin
yang telah diadakan di Istanbul, Turki pada 18 Mei 2018. Negara-negara OIC telah sebulat suara
mengutuk dan menentang sekeras-kerasnya tindakan kejam tentera rejim Israel ke atas rakyat
Palestin. Kenyataan akhir tersebut juga menggesa Majlis Keselamatan PBB untuk menegakkan
undang-undang antarabangsa bagi memastikan akauntabiliti ke atas jenayah yang dilakukan oleh
Israel.
Pemimpin-pemimpin OIC, pada sidang kemuncak ini turut menegaskan peranan penting
yang dimainkan oleh United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near
East iaitu UNRWA untuk menyediakan perkhidmatan asas kepada 5.3 juga rakyat Palestin.
DN. 5.9.2018 4
Mereka juga menyeru supaya negara-negara OIC meningkatkan bantuan kepada UNRWA yang
kini mengalami masalah kewangan yang meruncing.
Tuan Yang di-Pertua, di peringkat PBB pula, Malaysia telah menaja dan menyokong
resolusi mengenai perlindungan orang awam Palestin pada sesi khas tergempar Perhimpunan
Agung PBB pada 13 Jun 2018 di New York. Resolusi berkenaan telah diluluskan dengan 120
undi menyokong dan 8 menolak. Resolusi berkenaan mengutuk serangan keganasan ke atas
orang awam oleh Israel, terutamanya di Semenanjung Gaza dan menggesa perlindungan ke atas
orang awam Palestin seperti yang termaktub di bawah undang-undang antarabangsa.
Malaysia juga akan terus berusaha menyeru dan mencari jalan penyelesaian yang adil
dan saksama terhadap isu Palestin melalui keahlian dalam Committee on the Exercise of the
Inalienable Rights of the Palestinian People dan Special Committee to Investigate Israeli
Practices Affecting the Human Rights of the Palestinian People and Other Arabs of the Occupied
Territories serta menyokong kerja-kerja UNRWA.
Semasa menjadi ahli tidak tetap Majlis Keselamatan PBB, bagi penggal 2015-2016,
Malaysia sentiasa lantang menyuarakan pendirian menyokong impian dan keinginan rakyat
Palestin untuk mewujudkan sebuah negara Palestin yang merdeka dan berdaulat. Malaysia akan
terus menyeru Majlis Keselamatan PBB bagi penyertaan di dalam debat terbuka mengenai isu
Timur Tengah yang diadakan setiap bulan supaya memainkan peranan lebih aktif dan
melaksanakan tanggungjawabnya sebagaimana termaktub di dalam Piagam PBB bagi mencari
penyelesaian yang berkekalan kepada konflik Palestin dan Israel. Sekian, Terima kasih.
Timbalan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat Menteri, sila.
Dr. Mohd Nor bin Haji Monutty: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Barangkali saya ada
satu soalan kepada Yang Berhormat Menteri yang telah menyampaikan satu huraian yang
panjang lebar dan juga jelas dan padat. Syabas kepada Kementerian Luar.
Soalan saya merupakan satu cadangan, adakah Kerajaan Malaysia bercadang untuk
mewujudkan satu jawatan khas yang boleh dinamakan sebagai Duta Khas Malaysia ke Palestin.
Sebabnya adalah kerana saya juga mempunyai hubungan dengan beberapa NGO Palestin dan
individu-individu tertentu di mana mereka kerap menyatakan keperluan Malaysia bukan sahaja
untuk memainkan terus peranan yang berkesan di platform-platform antarabangsa, tetapi perlu
untuk sentiasa berada di bumi Palestin bagi mengetahui perkembangan-perkembangan mutakhir
yang semakin gawat kedudukannya di sana.
Oleh demikian, saya mencadangkan kalau kerajaan dapat mempertimbangkan supaya
duta khas ini, bukanlah Duta Kelana. Kalau Duta Kelana itu dia bersiaran tetapi duta khas yang
DN. 5.9.2018 5
dapat melantik seorang duta yang begitu berwibawa dan begitu komited kepada perjuangan
Palestin. Terima kasih.
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Terima kasih Yang Berhormat Senator. Bagi saya itu satu
cadangan yang baik yang mana sekarang juga walaupun kita tidak ada duta di sana tetapi kita
juga selalu mengambil perhatian tentang kedudukan di Palestin melalui dutanya di Kuala Lumpur
dan juga rakan-rakan kita yang berada di Jordan dan juga di Mesir. Jadi berkenaan dengan
cadangan yang diutarakan oleh Yang Berhormat Senator, saya rasa ini satu cadangan yang baik
dan saya akan cuba bawa berbincang di dalam kementerian nanti. Terima kasih.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Mohon penjelasan sedikit, boleh?
Timbalan Yang di-Pertua: Sila.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Pertama
sekali saya hendak ucapkan tahniah kepada rakan saya di Pulau Pinang sebab dahulu orang
Kepala Batas, sekarang orang Tasek Gelugor, tahniah Timbalan Menteri Luar.
Yang Berhormat Menteri saya melihat isu Israel-Palestin ini akan sentiasa mendapat
sokongan yang sangat kuat terutama daripada pimpinan-pimpinan melangkaui parti politik dan
sebagainya di peringkat Malaysia. Kita akui di peringkat antarabangsa, isu ini adalah isu yang
bukan mudah. Isu yang sangat kompleks. Cumanya mengambil kedudukan istimewa Malaysia
terutama dalam konteks, negara-negara Islam, negara-negara Islam sering melihat arah tuju
kepimpinan Malaysia.
Oleh sebab itu, apa sahaja keputusan Malaysia berharap dengan isu Israel akan memberi
inspirasi, motivasi kepada rakan-rakan seperti Indonesia, terutama negara-negara Islam yang
lain. Itulah kedudukan Malaysia yang istimewa.
Atas dasar itu Yang Berhormat Menteri, saya memohon penjelasan, ada ataupun tidak
satu usaha yang strategik yang khusus di bawah pimpinan Malaysia kerana saya yakin satu
ketika, pimpinan Malaysia juga yang diangkat oleh dunia. Contohnya satu inisiatif untuk
memperkasakan masyarakat madani di Timur Tengah contohnya Foundation for the Future.
Dalam ramai-ramai pimpinan Arab itu, semua Menteri-menteri yang dipilihnya orang Ceruk Tok
Kun, nama Dato’ Seri Anwar Ibrahim.
Jadi saya melihat, dengan kekuatan pimpinan-pimpinan NGO, ABIM Ikram dan
sebagainya, dengan pimpinan-pimpinan politik yang ada di dalam kepimpinan Malaysia baharu
ini, saya mohon penjelasan Yang Berhormat Menteri, adakah wajar sekiranya agenda mencari
satu solusi baharu di Palestin ini merupakan satu agenda yang strategik dan khusus mengambil
kekuatan kedudukan strategik di Malaysia.
DN. 5.9.2018 6
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Terima kasih sahabat saya, Yang Berhormat Senator
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff daripada Balik Pulau, orang Pulau Pinang.
■1020
Saya amat tertarik dengan cadangan seperti Yang Berhormat Senator maksudkan tadi.
Sebenarnya berkenaan dengan isu Palestin ini, negara Malaysia memang tidak pernah lari
daripada tidak menyuarakan, maka kita konsisten daripada sebelum inilah. Makna lebih tujuh
dekad, kalau kita tahu peperangan, I mean berlaku di Palestin ini, mengambil masa yang begitu
panjang. Jadi kita telah mencuba dengan berbagai-bagai cara dan upaya kita ketengahkan demi
menyelesaikan isu kemelut di Timur Tengah ini terutama di Palestin.
Jadi, kita akan menggunakan segala cara dengan dasar baru kita yang mana kita akan
berbaik-baik dengan sebuah negara yang mana kita ingin menjalinkan hubungan dengan semua
negara-negara luar. Maka dengan itu, adalah satu daripada fakta yang boleh kita buat sebagai
bahan rujukan untuk kita mengangkat nama Malaysia dan terus menyuarakan akan pendirian kita
terhadap isu di Timur Tengah ini.
Saya rasa itu cukup untuk Yang Berhormat ya? Terima kasih.
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Saya
melihat isu Palestin ini Tuan Yang di-Pertua, seperti mana sahabat saya kata tadi memang rumit.
Kalau kita tengok, apabila kita mengadakan program-program untuk menyokong Palestin, pada
masa yang sama juga kita punya trading dengan Amerika Syarikat begitu besar. Amerika Syarikat
inilah di belakangnya Palestin itu sehinggakan kita tidak dapat buat apa, seluruh dunia tidak buat
apa apabila hendak dipindahkan ibu negara Israel itu.
Jadi, kalau begitulah keadaannya Yang Berhormat, pandangan Yang Berhormat
bagaimana hendak menyelesaikan isu ini? Soalan saya yang kedua, dahulu kita ada Tabung
Palestin, saya rasa tidak ada cara lain kalau hendak hantar askar sekalipun tidak mampu kita,
tidak mampu. Dengan pengumuman Yang Berhormat Menteri Pertahanan, kata ada tujuh ke
lapan buah kapal terbang yang boleh bergerak, tidak mampu kita. Jadi hanya dengan
menghantarkan wang kepada mereka ini dan setakat ini Yang Berhormat berapa banyak sudah
tabung untuk Palestin ini yang telah kita kumpul dan adakah Kerajaan Pakatan Harapan akan
mengadakan tabung ini untuk membantu mereka ini. Terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Terima kasih Yang Berhormat Senator Dato’ Suhaimi.
Pertama sekali soalan berkenaan dengan usaha kita. Jadi untuk pengetahuan Yang Berhormat,
kita sedar bahawa terdapat cabaran-cabaran besar yang mengehadkan pelaksanaan resolusi,
dasar, perancangan seperti pendirian kuasa-kuasa besar termasuklah Amerika Syarikat yang
DN. 5.9.2018 7
dimaksudkan oleh Yang Berhormat Senator Dato’ yang terlibat secara langsung dalam sesuatu
proses pelaksanaan sesuatu ketetapan. Namun demikian, ini bukanlah penghalang kepada
Malaysia untuk terus mengetengahkan kepentingan pelaksanaan sesuatu resolusi ataupun
ketetapan.
Jadi dengan pendirian dan berprinsip, kita tidak pernah dan tidak akan berputus asa dan
akan terus menyatakan pendirian kita dalam isu-isu kemanusiaan bukan sahaja di Palestin tetapi
juga di Rohingya, Yaman dan sebagainya di pelbagai platform antarabangsa sebagai tekanan
agar masyarakat antarabangsa akan sentiasa memberikan perhatian dan insya-Allah bersama-
sama mengubah keadaan semasa. Kita juga akan terus menyatakan pendirian di pertemuan-
pertemuan dua hala pada setiap peringkat.
Berkenaan dengan isu tabung, memang kita sebelum ini di kementerian kita mengadakan
tabung bantuan rakyat Palestin dan kita telah menyalurkan bantuan-bantuan tersebut kepada
rakyat Palestin melalui NGO-NGO yang telah ditubuhkan di bawah PBB iaitu UNRWA dan ada
juga peranan kita memberi bantuan langsung kepada negara Palestin iaitu melalui kedutaannya
yang berada di Malaysia.
Untuk pengetahuan Yang Berhormat, berkenaan dengan kedudukan wang yang ada
dalam tabung di bawah Tabung Palestin ini, saya dimaklumkan yang terakhir kita ada hampir
RM500,000 kalau tidak salah sayalah. Memang bukan satu jumlah yang besar tetapi kita akan
terus mengharapkan agar rakyat Malaysia dapat terus menyumbang kepada Tabung Palestin ini
demi membantu rakyat Palestin. Terima kasih.
2. Dato' Ong Chong Swen minta Menteri Pelancongan, Seni dan Budaya menyatakan, apakah tatacara, jumlah bayaran dan batasan untuk satu lokasi seperti Taman Negara, bangunan, kawasan diisytiharkan sebagai Tapak Warisan Dunia UNESCO.
Timbalan Menteri Pelancongan, Seni dan Budaya [Tuan Muhammad Bakhtiar bin
Wan Chik]: Terima kasih. Bismillahi Rahmani Rahim.
Tuan Yang di-Pertua, kementerian ini melalui Jabatan Warisan Negara yang merupakan
focal point, dengan izin, dan state party kepada United Nations Educational, Scientific and
Cultural Organization, World Heritage Convention 1972 berperanan untuk mengangkat tapak-
tapak warisan yang berpotensi di Malaysia sebagai Tapak Warisan Dunia.
Usaha yang dilakukan termasuk menyediakan atau memberi khidmat nasihat, penyediaan
dossier pencalonan berserta Conservation Management Plan (CMP), dengan izin, mengadakan
promosi di dalam dan luar negara, mendapatkan sokongan di peringkat antarabangsa dan lain-
DN. 5.9.2018 8
lain. Untuk makluman, proses yang diperlukan bagi mengangkat sesuatu tapak sebagai Tapak
Warisan Dunia adalah seperti berikut:
(i) melindungi setiap tapak yang dicalonkan terlebih dahulu di peringkat
nasional seperti mewartakannya di bawah Akta Warisan Kebangsaan, Akta
645 untuk tujuan pemuliharaan, pemeliharaan dan perlindungan selaras
dengan paragraph 97, UNESCO Operational Guidelines yang
menyatakan, dengan izin, “All properties inscribed on the World Heritage
List must have adequate long-term legislative, regulatory, institutional and
or traditional protection and management to ensure their safeguarding. This
protection should include adequately delineated boundaries. Similarly
States Parties should demonstrate adequate protection at the national,
regional, municipal and/or traditional level for the nominated property”;
(ii) menghantar dokumen tentative list kepada pihak UNESO sekurang-
kurangnya setahun sebelum penghantaran dossier pencalonan lengkap.
Tentative list ini perlu diperbaharui setiap 10 tahun selagi pengiktirafan
belum diperoleh;
(iii) menyediakan dossier pencalonan Conservation Management Plan (CMP)
dan Special Area Plan (SAP) sebagai dokumen pengurusan tapak bagi
memastikan OUV ataupun dalam bahasa Malaysia, nilai keunggulan
sejagat bagi satu-satu tapak terpelihara;
(iv) melalui proses penilaian oleh pihak UNESCO yang akan menyemak satu
tapak bagi memastikan ia masih tidak terganggu serta masih mengekalkan
keaslian dan integritinya. Mempunyai pengurusan dan mekanisme
kawalan yang baik dan lain-lain; dan
(v) melalui proses pembentangan oleh jawatankuasa penilaian akhir di
peringkat mesyuarat World Heritage Committee yang mana setiap tapak
akan dibahaskan sebelum keputusan akhir dibuat.
Proses keseluruhan untuk satu-satu pencalonan kebiasaannya mengambil masa sekitar
tiga hingga 10 tahun bergantung kepada data penyelidikan yang lengkap serta lain-lain perkara
berkaitan. Sebagai makluman untuk mengangkat sesuatu tapak ke peringkat UNESCO, ia
memerlukan perbelanjaan sekurang-kurangnya RM1.5 juta yang meliputi pelantikan pakar,
penyediaan dossier, penyediaan conservation management plan dan special area plan,
penyelidikan dan pengumpulan data kajian serta pelaksanaan program promosi dan lain-lain.
DN. 5.9.2018 9
■1030
Mengenai batasan utama untuk mengangkat sesuatu tapak bagi mendapatkan
pengiktirafan di peringkat dunia adalah termasuk dari segi memenuhi kriteria serta pembuktian
kepentingan satu-satu tapak di peringkat dunia. Selain itu, faktor kewangan juga perlu diambil
kira memandangkan peruntukan yang besar diperlukan bagi menyediakan satu-satu pencalonan.
Di samping itu, penglibatan semua pihak yang berkepentingan termasuk mendapat keizinan
daripada pihak kerajaan negeri yang juga sangat penting untuk mencalonkan sesuatu tapak
tersebut. Sekian, terima kasih.
Dato’ Ong Chong Swen: Soalan tambahan. Saya ada dua soalan untuk Kementerian
Pelancongan, Seni dan Budaya. Pertama, saya tadi dengar ada beberapa kualiti yang perlu
sebelum satu tapak warisan atau heritage yang boleh diadakan. Saya ingin tanya kepada Yang
Berhormat Menteri, di mana garis panduan kelayakan tapak warisan kebangsaan dan garis
panduan tapak warisan UNESCO.
Adakah kerajaan akan menyemak semula garis panduan Malaysia supaya lebih selari
dengan kriteria UNESCO? Ini adalah kerana tapak-tapak di Malaysia mendapat manfaat
sekiranya mendapat status UNESCO dan boleh membuka pelancongan heritage.
Soalan kedua, pada setiap musim atau hari cuti di Singapura dan ada ramai pelancong
dari negara yang lain yang datang dari Singapore ke Malaysia melalui Causeway dan Second
Link. Namun, setiap kali ada kesesakan yang amat teruk- 9 Ogos ialah hari national Singapore,
saya diberitahu Causeway dan Second-Link, ia sesak selama empat jam. Ini saya rasa tidak
begitu baik untuk pelancongan kita.
Maka, soalan saya, apakah tahap kerjasama Kementerian Pelancongan dengan
kementerian lain-lain seperti Kementerian Dalam Negeri untuk memastikan bahawa contohnya
imigresen atau kastam boleh dijalankan dengan lancar? Juga, apakah bentuk sokongan dengan
izin, support yang diberi oleh Kementerian Pelancongan kepada setiap negeri dan hal seperti ini?
Terima kasih.
Tuan Muhammad Bakhtiar bin Wan Chik: Ada dua soalan Tuan Yang di-Pertua. Akan
tetapi, soalan kedua itu tidak berkaitan dengan soalan yang pertama.
Sebenarnya, tentang garis panduan kelayakan warisan kebangsaan adalah selari dengan
warisan ataupun selari dengan pengiktirafan daripada UNESCO. Kalau kita lihat daripada empat
ataupun lima Tapak Warisan Dunia yang kita ada sekarang ini iaitu Georgetown dan Melaka iaitu
dalam serial nomination sekali. Mereka mempunyai kriteria yang sama yang kita letakkan dalam
warisan kebangsaan. Jadi sebenarnya sebelum kita diangkat untuk ke UNESCO, dia mesti
DN. 5.9.2018 10
diiktiraf sebagai warisan kebangsaan dahulu, warisan negara sebelum diangkat kepada
UNESCO. Jadi, kriteria-kriteria itu mesti dipenuhi di peringkat warisan kebangsaan sebelum
diangkat ke UNESCO. Itu garis panduan yang kita gunakan.
Soalan kedua, mengenai Causeway. Ini banyak berkait rapat dengan Kementerian Dalam
Negeri. Saya harap kawan daripada Kementerian Dalam Negeri dapat menjawabnya sebab kita
akui, memang ada kesesakan utama terutamanya pada musim perayaan. Sebenarnya saya juga
berbincang dengan Singapore’s High Commissioner di Malaysia dan kami dalam peringkat ada
komiti, special committee yang ditubuhkan antara Kementerian Pelancongan dan juga
Kementerian Dalam Negeri terutama sekali daripada Jabatan Imigresen Malaysia (JIM) untuk
mencari penyelesaian terhadap kesesakan yang begitu teruk di Causeway Singapura-Tambak
Johor dan Johor dan Singapore.
Jadi, saya rasa task force yang ditubuhkan ini diharap dapat mencari penyelesaian
secepat mungkin. Ini kerana pelancong Singapura adalah antara pelancong terbesar yang kita
dapati daripada pelancongan. Keseluruhan tourist arrival di Malaysia, Singapura menjadi
pelancong yang utama, yang pertama yang datang. Saya harap dapat menjawab soalan. Terima
kasih.
Tuan Ismail bin Yusop: Tuan Yang di-Pertua.
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: Tuan Yang di-Pertua.
Timbalan Yang di-Pertua: Nanti. Bagi... [Menunjuk kepada YB Dato’ Hajah Fahariyah]
Sila.
Tuan Ismail bin Yusop: Okey.
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Soalan
tambahan saya kepada Yang Berhormat Menteri adalah berkenaan dengan bangunan-bangunan
warisan dan bangunan-bangunan lama di negara kita. Sebab kita tahu Malaysia dalam ke arah
menuju ke sebuah negara yang maju dan kita lihat dalam usaha kerajaan untuk memajukan
negara, banyak bangunan lama, bangunan-bangunan yang mungkin ada nilai warisannya
dirobohkan terutamanya di kawasan-kawasan yang mempunyai nilai yang tinggi di kawasan
bandar.
Soalan saya kepada Yang Berhormat Menteri, adakah kerajaan mempunyai usaha-usaha
untuk melibatkan masyarakat dan memberikan kesedaran kepada masyarakat untuk memelihara
bangunan-bangunan yang mempunyai warisan? Kalau kita tengok negara-negara luar, negara-
negara yang maju seperti di London sebagai contoh, mereka preserve bangunan-bangunan lama.
Sebab walaupun mungkin bangunan itu tidak mempunyai nilai warisan yang begitu besar tetapi
DN. 5.9.2018 11
di preserve because of the culture. Maknanya, dia menyimpan nilai-nilai warisan, nilai-nilai tradisi
negara tersebut. Maknanya, dia menjadi identiti.
Akan tetapi kita di Malaysia ini, kalau katalah nilai tanah itu besar, bangunan apa pun,
bangunan lama pun walaupun bangunan sudah berusia 50 tahun, 60 tahun dirobohkannya. Tidak
dipreserve kerana nilai tanah tersebut. Maka, saya hendak bertanya kepada Yang Berhormat
Menteri, adakah di bawah kementerian mempunyai usaha-usaha untuk memberi kesedaran
kepada masyarakat, kepada rakyat negara kita untuk preserve nilai budaya dan juga nilai estetika
negara kita melalui bangunan-bangunan warisan ini? Sekian, terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Timbalan Yang di-Pertua: Terima kasih. Silakan Yang Berhormat.
Tuan Muhammad Bakhtiar bin Wan Chik: Terima kasih kepada Yang Berhormat
Senator yang bertanya. Okey, mengenai dengan bangunan-bangunan warisan kebangsaan, kita
mempunyai lebih kurang 25 bangunan yang telah diiktiraf sebagai bangunan warisan kebangsaan
dan kita juga bekerjasama dengan agensi-agensi ataupun state government. Ini kerana kita kena
angkat kepada kerajaan negeri untuk diluluskan. Jadi, seperti sesuatu bangunan kita anggap ia
sebagai mempunyai warisan sejarah, kita akan angkat kepada kerajaan negeri untuk diluluskan.
Jadi, kekangannya kadang-kadang kerajaan negeri mengambil masa yang lama untuk
meluluskan bangunan-bangunan tersebut.
Jadi, memang kita juga selalu menyusulkan kepada kerajaan negeri supaya bila ada
sesuatu site yang mempunyai unsur sejarah itu, kita selalu minta kerajaan negeri untuk
mewartakan sesuatu kawasan seperti Special Area Plan. Umpamanya seperti Lembah Bujang.
Lembah Bujang mempunyai sejarah yang begitu lama, lebih dari 2,500 tahun. I think antara first
human civilization discovered yang dijumpai, yang tertua di Asia Tenggara. Lembah Bujang
mempunyai sejarah yang cukup banyak dan banyak historical facts dan kita telah meminta
kerajaan negeri supaya mewartakan kawasan Lembah Bujang. Jadi, ia tidak terdedah kepada
mana-mana pembangunan yang akan dilakukan di situ.
Saya jawab balik yang berapa banyak tapak warisan kebangsaan ya. Sebanyak 69 tapak
warisan kebangsaan dan tapak warisan adalah sebanyak 225, 225 tapak warisan. Jadi, memang
pihak Jabatan Warisan Negara (JWN) sentiasa bekerjasama dengan agensi-agensi dan juga
universiti yang menjalankan penyelidikan supaya diangkat beberapa tapak untuk menjadi tapak
warisan. Ini kita lakukan untuk memelihara, preservation ataupun conservation of the cultural
heritage. Kita akan sentiasa melakukan benda ini, perkara ini dari semasa ke semasa dan
seterusnya, mengangkat kepada Tentative List untuk diangkatkan kepada UNESCO.
DN. 5.9.2018 12
Saya boleh bagi beberapa tempat UNESCO yang kita akan angkat iaitu seperti Royal
Belum, Permatang Kuarza, FRIM dan juga Taman Negara. Di antara tempat-tempat tapak
warisan yang berada dalam tentative list yang akan diangkat ke UNESCO. Terima kasih.
■1040
Tuan Ismail bin Yusop: Tuan Yang di-Pertua, sebenarnya perkara yang saya hendak
bangkitkan soalan yang sama juga. Terima kasih, atas penjelasan Yang Berhormat Menteri.
Timbalan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat Menteri Tuan Muhammad
Bakhtiar bin Wan Chik, memberi jawapan yang baik.
Sekarang saya beralih pula kepada Yang Berhormat Senator Prof. Emeritus Tan Sri Dato’
Seri Dr. Ibrahim Shah bin Abu Shah.
3. Prof Emeritus Tan Sri Dato' Seri Dr. Ibrahim Shah bin Abu Shah minta Menteri Pertanian dan Industri Asas Tani menyatakan, apakah langkah-langkah Kementerian untuk membantu mengurangkan ketidakstabilan harga makanan di pasaran tempatan.
Timbalan Menteri Pertanian dan Industri Asas Tani [Tuan Sim Tze Tzin]: Terima kasih
Tuan Yang di-Pertua. Terlebih dahulu saya ingin mengucapkan terima kasih kepada Prof.
Emeritus Tan Sri Dato’ Seri Dr. Ibrahim kerana bertanya soalan kepada MOA. Secara asasnya,
harga bagi sesuatu produk adalah ditentukan berdasarkan kepada bekalan dan permintaan,
supply and demand.
Walau bagaimanapun, kerajaan melalui FAMA telah melaksanakan pelbagai program
bagi membantu menstabilkan harga dan menjamin bekalan bahan makanan di pasaran
tempatan, contohnya seperti berikut:
(i) pada tahun 218, program Stok Bekalan Makanan (SBM) telah diperluaskan
kepada 27 komoditi seperti, sembilan jenis sayur-sayuran, barang kawalan
contohnya gula, tepung dan minyak, lima jenis ikan beku segar, Q’Fish,
ayam proses standard, telur ayam dan barangan industri asas tani.
Bekalan diperoleh dari pengusaha tempatan dan import dari negara
pengeluar. Program pembekalan ini melibatkan seluruh outlet peruncit
FAMA di seluruh Malaysia;
(ii) melaksanakan program Jimat Belanja Dapur (JBD) seperti di pasar tani,
Agro Bazar, kedai rakyat dan lain-lain outlet peruncitan yang dibangunkan
FAMA di seluruh negara. Program ini menawarkan penjimatan harga di
antara lima hingga 20 peratus lebih rendah berbanding harga pasaran
DN. 5.9.2018 13
setempat, bagi 27 komoditi terpilih. Bagi tempoh Januari hingga April 2018,
nilai jualan yang dicatatkan adalah sebanyak RM46 juta; dan
(iii) mempelbagaikan outlet pasaran kepada peserta-peserta ladang kontrak
serta peserta kukuh, iaitu program pembekalan sayur dari ladang terus ke
pasar atau pengukuhan bekalan dari ladang ke pasar.
Melalui program jualan terus dari ladang, program ini merupakan usaha untuk
menyediakan bekalan dalam negara yang mencukupi dan pada masa yang sama, memastikan
harga produk pertanian tempatan stabil di pasaran. Bagi tempoh Januari hingga Mei 2018,
seramai 337 orang peserta telah pun terlibat dalam program ini dengan nilai jualan yang
dicatatkan bernilai RM790,803. Terima kasih.
Prof Emeritus Tan Sri Dato' Seri Dr. Ibrahim Shah bin Abu Shah: Terima kasih Tuan
Yang di-Pertua dan terima kasih kepada Yang Berhormat Menteri. Cara jawapan yang cukup
jelas dan kita juga berterima kasih semalam yang telah memberikan keterangan, tindakan-
tindakan, peranan-peranan juga kekangan kementerian telah memastikan kita mempunyai
sumber makanan yang mencukupi.
Soalan saya Tuan Yang di-Pertua, dengan mengimport makanan, semalam Yang
Berhormat Menteri mengatakan kita akan mengimport makanan dengan harapan dapat
mengurangkan harga barangan. Apakah ini satu perkara yang kita telah teliti? Persoalan saya
apakah dengan mengimport makanan, sumber makanan dari luar itu, akan memastikan harga
barang akan turun?
Keduanya, apakah Yang Berhormat Menteri akan bersetuju, dengan kita memperkasakan
bidang pertanian kita, ianya sewajarnya dapat mengurangkan kebergantungan kita kepada
sumber-sumber makanan yang diimport dan seterusnya mengurangkan harga di dalam negara.
Itu soalan yang pertama.
Soalan yang kedua, tadi Yang Berhormat Menteri menerangkan tentang tindakan-
tindakan kementerian itu mengeluarkan hasil-hasil makanan di darat. Di darat kita ada tanah,
persoalan saya di laut. Apakah kita mempunyai ladang di dasar laut yang tidak diusik dan
dikacau? Ini kerana, untuk pengetahuan Yang Berhormat Menteri, di dasar laut yang sebenarnya,
jikalau ikut pengetahuan yang saya terima, bahawa kita mempunyai ikan yang mencukupi.
Saya setuju dengan Yang Berhormat Menteri dahulu yang mengatakan kita memang
mempunyai ikan yang mencukupi, memang cukup. Masalahnya ladang kita di dasar laut telah
dihancurkan oleh tindakan-tindakan pukat, bukan pukat tunda sahaja, kita panggil pukat harimau.
Pukat tunda ini, net dia lubang besar. Pukat harimau, lubang dia kecil iaitu apa yang mereka buat,
DN. 5.9.2018 14
bot-bot ini mereka telah kaut segala jenis hasil makanan di laut, waima anak-anak kerang, anak
ketam yang masih bawah umur, yang belum baligh lagi telah dihentam dan telah ditangkap dan
akhirnya di dasar laut itu memang jadi padang pasir Tuan Yang di-Pertua.
Persoalan saya, apakah perkara ini kita hendak teruskan. Ini kerana, sebab yang utama
adalah apabila terdapat vessel-vessel ataupun bot-bot yang menangkap ikan ini menggunakan
pukat tunda harimau. Mereka sewajarnya dibenarkan untuk menangkap ikan di laut dalam. Akan
tetapi mereka telah masuk ke kawasan kita, di perairan kita dan mereka telah menghancurkan
segala bentuk makanan yang kita ada di dalam dasar laut.
Cadangan saya juga, yang saya nampak Yang Berhormat Menteri, paling terbaik apa
yang kita patut, jikalau kita hendak lawan mereka pun susah, jikalau sekiranya kita invest sedikit,
kita mewujudkan tukun, ia kita panggil tukun dasar lembut. Iaitu apabila kita mewujudkan tukun
ini, ia juga kita berkesempatan untuk mewujudkan rumah ikan. Apabila ada tukun, maka nelayan-
nelayan asing ini tidak berani untuk masuk. Ini kerana jikalau mereka menggunakan net mereka,
net mereka akan hancur. Itu cadangan yang saya rasa yang boleh kita gunakan. Akan tetapi
memang memerlukan sedikit kos yang agak tinggi.
Kedua, untuk pengetahuan Yang Berhormat Menteri, masalah kita ialah, apabila kerajaan
memberikan lesen kepada nelayan kita untuk menangkap ikan melalui bot terutama di lautan
dalam, mereka telah menjual lesen ini kepada nelayan-nelayan Vietnam. So jikalau kita lihat bot
memang nampak lesen Malaysia, tetapi pekerja mereka memang adalah orang Vietnam dan polis
hendak tangkap pun susah kerana lesen itu adalah lesen Malaysia. Ini juga perkara yang patut-
saya bercakap kerana saya merasakan, jikalau ikut ikan Yang Berhormat Menteri memang kita
cukup, yang sebenarnya kita mempunyai ikan yang mencukupi. Akan tetapi langkah-langkah
tertentu masih belum dapat dijalankan dengan berkesan. Sekian, terima kasih.
Tuan Sim Tze Tzin: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua, terima kasih juga kepada
Profesor. Memang Profesor ini dia mempunyai ilmu yang banyak dan suka memberi penjelasan
yang panjang. Walau bagaimanapun, saya menghargai, it a good lecture.
Pertama sekali pengimportan bahan makanan adalah untuk memenuhi permintaan yang
semakin meningkat terhadap komoditi yang tidak ekonomik ataupun tidak boleh dihasilkan dalam
negara. Contohnya, buah-buahan dan sayur-sayuran temperate serta bagi menampung
kekurangan bekalan dalam negara seperti daging dan sediaan daging serta hasil tenusu.
Contohnya, ubi kentang, kubis dan beberapa bahan keluaran pertanian. Memang tidak dapat
dihasilkan dalam negara Malaysia. Permintaan masih ada, jadi kita terpaksa import untuk
keperluan dalam negara.
DN. 5.9.2018 15
Walau bagaimanapun, ada juga barang-barang pertanian, walaupun kita menghasilkan
contohnya tomato dan sebagainya, dia kita tidak mempunyai permintaan lebih tinggi daripada
pengeluaran, maka terpaksa kita import untuk menstabilkan harga. Contohnya tenusu juga, SSL
tenusu kita kurang daripada 10 peratus. Lembu-lembu kita, lembu-lembu tenusu tidak mencukupi
untuk to meet the demand.
■ 1050
Jadi kita terpaksa import tenusu daripada luar negara supaya sumber protein negara kita
mencukupi dan kanak-kanak kita ada susu untuk membesar dengan sihat. Jadi ini adalah
kekangan di mana kita terpaksa mengimport barang-barang daripada luar negara.
Walau bagaimanapun, kita pun ada eksport barang-barang pertanian, hasil-hasil
pertanian kita ada banyak yang kita boleh eksport untuk keluar negara. Ini adalah free trade.
Makanya walaupun kita import sesuatu tetapi kita pun mampu eksport contohnya, kelapa sawit
dan sebagainya. Jadi saya rasa itu adalah kita akan cuba pada asasnya, at the fundamental level
adalah bagaimana kita meningkatkan produktiviti dengan menghasilkan lebih banyak hasil
pertanian.
Produktiviti boleh ditingkatkan dengan teknologi baharu, dengan usaha ataupun pelbagai
program yang boleh meningkatkan hasil pertanian. Jadi kalau kita mampu meningkatkan hasil
pertanian, maka harga barang akan stabil dan ia akan mengurangkan kos. Kalau kita boleh
mengurangkan kos barang input harga hasil pertanian akan menurun lagi. Jadi itu adalah usaha
kita untuk meningkatkan produktiviti dan menurunkan harga kos input pertanian supaya
menstabilkan barangan pertanian negara kita.
Untuk isu yang kedua iaitu lautan. Pencerobohan- saya setuju dengan Profesor bahawa
kita mempunyai lautan dan hasil perikanan yang mencukupi. Walau bagaimanapun, ada juga isu-
isu tertentu, contohnya over fishing.
Kedua adalah kerosakan pada dasar laut oleh pukat-pukat tertentu. Kita maklum tentang
isu ini dan kita tengah usaha untuk menangani termasuk menzonkan semula Zon ‘A’, ‘B’ dan ‘C’.
Dahulu Zon ‘A’ kecil sahaja, kita perluaskan. Zon ‘B’ dianjak keluar sedikit dan Zon ‘C’ lebih
daripada 15 nautical mile.
Jadi, ini adalah usaha untuk kita memastikan bahawa dasar laut kita tetap dijaga. Dari
segi usaha tukun juga, kita pun melaksanakan program untuk meletakkan lebih banyak tukun di
tempat-tempat strategik supaya menjadi tempat pembiakan dan juga rejuvenation. Ia menjadi
tempat refuge, dipanggil kawasan refugia atau refugee area untuk ikan dan rejuvenation of the
DN. 5.9.2018 16
sea-bed. Jadi ini adalah usaha yang berterusan oleh kementerian untuk membantu nelayan
supaya ada hasil tangkapan ikan yang berterusan dan mampan.
Isu pencerobohan nelayan asing, kita sangat-sangat prihatin terhadap isi ini. Isu
pencerobohan nelayan asing perlu ditangani bersama dengan agensi lain terutamanya APMM di
mana kawan saya daripada KDN, dia tahu tentang isu ini. Semalam kita berpanjangan berbahas
tentang lebih daripada 122 ribu kilometer square, hanya lima bot APMM sahaja yang tidak
mencukupi untuk melaksanakan pelbagai tugas, menjaga pencerobohan, menjaga kemasukan
pendatang asing dan pelbagai lagilah tugas daripada APMM.
Jadi saya mohon supaya kita daripada Kementerian MOA, kita sering adakan dialog dan
adakan hubungan dengan KDN untuk usaha meningkatkan lagi prestasi APMM supaya
pencerobohan nelayan-nelayan daripada Vietnam dan juga negara-negara lain tidak merosakkan
dasar laut kita, tidak menceroboh kawasan perikanan kita dan mengancam keselamatan nelayan-
nelayan daripada Malaysia. Terima kasih.
Dr. Zaiedi Haji Suhaili: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Yang Berhormat Menteri,
apabila kita bercakap tentang kestabilan harga bahan makanan, kita tidak boleh lari daripada
memberi pertimbangan kepada kestabilan dalam bentuk kuantiti bahan makanan termasuk juga
kestabilan dari segi kualitinya dan sustainabilitynya dalam pengeluaran.
Jadi dalam hubungan ini, saya hendak bertanya kepada kementerian, sejauh manakah
kerjasama yang telah diberi oleh kerajaan-kerajaan negeri untuk mereservekan kawasan-
kawasan di negeri masing-masing untuk dijadikan Zon Tetap Pengeluaran Makanan Negara?
Dan di Zon Tetap Pengeluaran Makanan Negara ini, harusnya diberi aplikasi teknologi terkini iaitu
seperti the internet of things dan juga kaedah-kaedah pemasaran secara digital.
Soalan kedua ialah, sejauh manakah kejayaan kementerian untuk menarik penglibatan
belia-belia di negara kita di dalam bidang pertanian kerana inilah yang akan menjamin
sustainability bidang pertanian di negara kita. Terima kasih.
Tuan Sim Tze Tzin: Terima kasih Yang Berhormat Senator Dr. Zaiedi kerana menanya
soalan-soalan yang cukup menarik dan penting pada pendapat saya. Yang Berhormat Senator
Dr. Zaiedi telah membangkitkan kestabilan makanan,kualiti dan sustainability terutamanya dari
segi Zon Tetap TKPM, dipanggil Taman Kekal Pengeluaran Makanan. Kalau kita tengok dari segi
keluasan Taman Kekal Pengeluaran Makanan (TKPM), daripada tahun 2011 hanya 7,170 hektar
telah ditingkatkan kepada 10,306 hektar pada tahun 2017, ada peningkatan.
Walau bagaimanapun, kita tahu bahawa sememangnya kawasan pengeluaran makanan
atau Taman Kekal Pengeluaran Makanan masih tidak mencukupi. Ini kerana kalau kita ingin
DN. 5.9.2018 17
meningkatkan pengeluaran makanan di mana banyak yang kita import daripada luar negara tetapi
kalau kita tidak meningkatkan keluasan tanah, tidak mungkin kita boleh mencapai SSL yang
tinggi, maka terpaksa kita import, forever.
Jadi, saya berterima kasih kerana Yang Berhormat Senator Dr. Zaiedi telah
membangkitkan isu ini. Kita ingin menyeru kepada semua yang ada di sini terutamanya kepada
Yang Berhormat Senator yang mewakili negeri. Bincang dengan kerajaan-kerajaan negeri
supaya meningkatkan, menambah lebih banyak Taman Kekal Pengeluaran Makanan. We need
the land.
Kalau kita tidak ada tanah, maka tidak ada pengeluaran makanan. Kita harus tahu bahawa
the fundamental of the country, the basic needs of the country is makan. Tiap-tiap hari pagi,
petang, malam kita makan. Dan keperluan makanan is constant, ia perlu. Jadi daripada kita- saya
tidak menghalang kerajaan negeri untuk pursue perindustrian, atau perumahan dan sebagainya.
Akan tetapi fundamental adalah masih kepada makanan, ada keperluan kita menambah kerana
dengan peningkatan populasi negara Malaysia, ada keperluan untuk Taman Kekal Pengeluaran
Makanan. Supaya the future generation, anak-anak kita, ada makanan yang berkualiti dan
mencukupi di negara Malaysia.
Jadi saya harap benda ini Yang Berhormat Senator yang mewakili negeri harus
memainkan peranan untuk berbincang dengan kerajaan negeri supaya menambah lebih banyak
Taman Kekal Pengeluaran Makanan.
■1100
Bukan hanya dari segi Taman Kekal Pengeluaran Makanan tetapi juga Zon Industri
Akuakultur. Zon Industri Akuakultur perlu dikenal pasti kerana kita mempunyai potensi-potensi
yang besar di zon-zon yang tertentu di mana kita boleh menghasilkan ikan yang berkualiti dan
telah dikenal pasti 70 kawasan Zon Industri Akuakultur. Akan tetapi saya nampak selain daripada
Pulau Pinang, di mana saya mewakili negeri saya Pulau Pinang, tempat-tempat lain tidak take-
off, dia masih dalam perancangan atau ia tidak take-off.
Jadi saya rasa harus kita push lagi di negeri-negeri lain, saya nampak banyak tempat
yang berpotensi. Untuk Internet of Things (IoT) and Industrial Revolution 4.0, saya suka tentang
subjek ini kerana saya juga anak...
Datuk Razali bin Idris: Yang Berhormat Menteri mencelah sikit?.
Tuan Sim Tze Tzin: Boleh.
Datuk Razali bin Idris: Boleh?
Tuan Sim Tze Tzin: Ini bukan perbahasan. nanti boleh tanya soalan.
DN. 5.9.2018 18
Datuk Razali bin Idris: Tanya satu soalan saja, satu saja sebab Yang Berhormat Menteri.
Tuan Sim Tze Tzin: Tuan Yang di-Pertua, belum habis lagi, saya habiskan... [Disampuk]
Untuk Internet of Things, saya suka tentang isu ini kerana saya pun orang muda dan orang muda
itu suka tentang what we called menggunakan teknologi dalam semua bidang. Jadi kalau kita
ingin menarik orang muda menceburi pertanian dia perlu ada elemen teknologi dan buat masa
sekarang kita ada banyak tempat yang masih secara konvensional tetapi saya nampak bahawa
trend sudah bermula dari segi menggunakan mechanization dan juga teknologi dalam sektor
pertanian.
Jadi saya nampak itu adalah trend yang baru dan kerajaan sangat terbuka untuk
membantu. Kita ada memberi geran untuk mechanization dan juga dari segi melabur dalam
pelbagai insentif untuk menceburi menggunakan teknologi. Dari segi penglibatan belia-belia kita
mempunyai banyak program contohnya Program Agropreneur Muda. Program ini khusus kepada
belia berumur 18 hingga 40 tahun bagi menggalakkan dalam bidang keusahawanan pertanian
melalui insentif berikut contohnya:
(i) menyediakan kursus jangka pendek dan khidmat nasihat teknikal melalui
jabatan atau agensi berkaitan di bawah kementerian;
(ii) menyediakan bantuan geran berbentuk barangan in-kind contribution
sehingga RM20 ribu bagi projek baru; dan
(iii) menyediakan bantuan modal melalui pakej pembiayaan khas Agrobank
dan TEKUN Nasional sehingga RM200 ribu.
Maka ada banyak galakkan untuk orang muda menceburi pertanian dan contoh lain
adalah Program Latihan Kemahiran Pertanian Kebangsaan, Program MyAgrosis di bawah FAMA
dan program pembangunan usahawan lain seperti Inkubator Usahawan Belia Tani dan
sebagainya.
Kita ingin menarik lebih ramai orang muda masuk pertanian kerana kita tahu bahawa
petani kita mengalami proses aging population dari segi petani-petani dan kita memerlukan orang
muda untuk menceburi pertanian kerana pertanian itu adalah satu rezeki dan sumber kekayaan
yang baru. Then they can make it, orang muda can make it and saya nampak di mana-mana saya
pergi di seluruh negara saya nampak sebenarnya ada petani-petani muda, pengusaha-
pengusaha muda yang berjaya dan itu adalah satu tanda yang cukup menggalakkan. Terima
kasih.
Timbalan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat. Sila.
DN. 5.9.2018 19
Datuk Razali bin Idris: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua, Yang Berhormat Menteri.
Yang Berhormat Menteri menyebut fasal TKPM, saya berminat nak sentuh lagi fasal TKPM ini.
TKPM, ia terbahagi kepada tiga iaitu:
(i) pertanian secara keseluruhan;
(ii) integrasi; dan
(iii) penternakan.
Di tempat saya di Terengganu macam semalam saya sudah bertanya ada dua tempat,
satu di Setiu dan satu di Marang. Di Marang ini di kawasan saya. Kita nampak hasil daripada
TKPM tidak ada satu produk daripada tiga yang saya sebut tadi itu sebagai produk utama.
Contohnya pertanian tembikai, tembikai tidak sampai ke tahap pengeluaran yang boleh
dibanggakan ataupun yang kita boleh katakan petani itu berjaya, itu satu.
Kedua, penternakan pun sama. Jadi apakah kerajaan sekarang- ini kerajaan dulu, adakah
kerajaan sekarang mencari satu kaedah supaya setiap TKPM dapat mengeluarkan produk
utama.
Saya tidak tahu macam mana kementerian fikir, kalau dulu ia ada tiga tapi semua tidak
popular. Penternakan pun tidak menjadi, tidak menjadi popular ataupun pertanian secara
keseluruhan pun tidak menjadi. Sama ada jagung kah, tembikai kah, tidak boleh nak kata, ini di
Marang, Serating pengeluar tembikai yang terbesar di negeri Terengganu. Tidak boleh? Jadi itu
soalan saya, apa maksud sebenarnya TKPM ataupun adakah Kerajaan Malaysia baharu dapat
membaik pulih ataupun menambah nilai supaya TKPM ada pengeluaran pertanian yang utama.
Terima kasih.
Tuan Sim Tze Tzin: Terima kasih Yang Berhormat Datuk Razali yang membangkitkan
isu TKPM daripada Marang dan Serating. Saya belum melawat kedua-dua tempat itu, saya
kurang tahulah isu di sana. Walau bagaimanapun di tempat-tempat yang lain di TKPM yang saya
pernah lawati mereka menanam mengikut keperluan setempat. Contohnya di TKPM di Ara Kuda
Pulau Pinang, dia menanam sayur dan ada di sebelahnya ada menanam pelbagai sayur,
pengeluaran sayur kerana dia memenuhi pasaran tempatan. Pasaran tempatan memerlukan
sayur maka mereka mengeluarkan sayur.
Di TKPM yang satu lagi di Juru contohnya di negeri Pulau Pinang juga, dia ada tanaman
mushroom dia ada ternakan ikan, itu integrated. Tanaman nanas, buah-buahan dan juga
penternakan ayam integrated dalam satu TKPM. Saya nampak bahawa petani-petani itu agak
berjaya kerana memerlukan pasaran tempatan kerana demand itu cukup tinggi. Saya tanya
petani-petani, mereka puas hati dengan pengeluaran dan juga harga dan mereka membuat
DN. 5.9.2018 20
keuntungan. I think that is the fundamental. Kalau petani-petani mereka dapat memenuhi,
mendapat rezeki yang cukup, menjaga anak dan sebagainya memang sudah consider berjaya.
Akan tetapi saya setuju kita perlu tingkatkan lagi kalau kita nak jadikan mereka satu yang
sangat-sangat berjaya contohnya menanam tembikai di kawasan Marang atau Serating, TKPM
tersebut menjadi tembikai yang paling berjaya. Kementerian rela untuk membantu, kita sedia
untuk membantu untuk menjadikan dia sebagai satu yang berjenama. Walau bagaimanapun kita
kena tengok pasaran. Adakah demand untuk tembikai di kawasan itu memang tinggi dan
pemasaran yang efisien daripada Terengganu ke tempat pasaran, mungkin KL dan sebagainya,
kos dan sebagainya.
Ada banyak isu yang perlu petani membuat keputusan sebelum mereka menanam
sesuatu. Kalau mereka menanam sesuatu dan tiada pasaran maka tidak berbaloi, mereka akan
mengalami kerugian. Jadi saya nampak bahawa kita perlu tingkatkan lagi, saya setuju. Boleh lagi
berusaha untuk meningkatkan hasil dan produktiviti di setiap TKPM dan kita sedia untuk
membantu dari segi itu. Terima kasih.
Timbalan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat Tuan Sim Tze Tzin...
Tuan Aknan a/l Ehtook: Tuan Yang di-Pertua.
Timbalan Yang di-Pertua: ...Iaitu Timbalan Menteri Pertanian dan Industri Asas Tani.
Dan saya beralih kepada Yang Berhormat Mulia Engku Naimah binti Engku Taib.
■1110
4. YBM. Engku Naimah Binti Engku Taib minta Menteri Pendidikan menyatakan, sejauh manakah usaha mengkomersialkan produk penyelidikan universiti awam (UA) dan apakah strategi dan perancangan kerajaan dalam usaha ini serta sejauh manakah kerjasama antara universiti awam (UA) dan industri bagi menjayakan program tersebut? Timbalan Menteri Pendidikan [Puan Teo Nie Ching]: Terima kasih Tuan Yang di-
Pertua, terima kasih Yang Berhormat Senator.
Tuan Yang di-Pertua, untuk makluman Yang Berhormat Senator, penyelidikan-
penyelidikan yang dilaksanakan di institusi pendidikan tinggi (IPT) adalah bertepatan dengan
bidang keutamaan negara serta memberikan impak tinggi kepada masyarakat dan pembangunan
industri.
Dalam tempoh 2013 hingga 2017 universiti awam telah berjaya menghasilkan lebih
daripada 1,200 produk di mana lebih 350 produk telah berjaya dikomersialkan dan berada di
pasaran. Produk-produk selebihnya juga mempunyai potensi tinggi untuk dikomersialkan di
DN. 5.9.2018 21
dalam pasaran tempatan dan juga luar negara. Dalam tempoh lima tahun, UA telah menjana lebih
daripada RM200 juta hasil daripada pengkomersilan produk tersebut.
Jalinan kerjasama di antara universiti dan industri terus diperkasakan untuk
mempertingkatkan pengkomersilan hasil-hasil penyelidikan IPT tempatan antaranya dengan:
(i) mewujudkan pusat teknologi transfer office, dengan izin, di setiap UA
untuk mengenal pasti hasil penyelidikan berpotensi untuk
dikomersialkan serta sebagai pusat sehenti untuk industri dan pelabur;
(ii) menggalakkan penubuhan spin-off atau start-up, dengan izin, di
universiti bagi membolehkan fleksibiliti di dalam pemasaran produk
RND;
(iii) perjanjian pemindahan teknologi di antara universiti dan industri;
(iv) menggalakkan penyertaan persidangan antarabangsa bagi
mempertingkatkan visibility product;
(v) penganjuran dan penyertaan persidangan dan ekspo untuk
mempamerkan hasil ciptaan dan inovasi yang dihasilkan oleh semua
IPT awam dan swasta di Malaysia dan luar negara; dan
(vi) mempertingkatkan jalinan dan usaha bersama industri bagi
membangunkan prototaip dan seterusnya mengkomersialkan hasil
ciptaan dan inovasi yang dihasilkan.
Di samping itu Kementerian Pendidikan Malaysia turut melaksanakan program Public-
Private Research Network (PPRN) yang merupakan platform kerjasama strategik antara akademi
dan industri untuk melaksanakan projek inovasi dan penyelidikan dipacu permintaan, demand-
driven innovation project, dengan izin, bagi menggalakkan peningkatan produktiviti serta
pengukuhan ekonomi Malaysia. PPRN turut bertujuan untuk mewujudkan ekosistem mesra
pengetahuan, knowledge friendly ecosystem, dengan izin, iaitu persekitaran di mana
pengetahuan dan kepakaran yang dihasilkan oleh IPT dapat dihubungkan secara terus kepada
industri.
Sejak dilancarkan pada 24 Februari 2015 sehingga 30 Jun 2018, PPRN telah berjaya
memudahkan cara kerjasama antara 527 usahawan dan 539 kumpulan penyelidik IPT bagi
melaksanakan 725 projek. Sekian sahaja, Tuan Yang di-Pertua.
YBM. Engku Naimah binti Engku Taib: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua, terima kasih
kepada Yang Berhormat Menteri di atas jawapan yang diberikan. Di dalam Bajet 2018, Kerajaan
Barisan Nasional memperuntukkan RM400 juta bagi merencanakan produk penyelidikan
DN. 5.9.2018 22
universiti awam, ia bagi memastikan bidang berupaya memacu dan menyumbang kepada
pembangunan negara. Hasil daripada penyelidikan ini bukan sahaja memberi manfaat kepada
penyelidik malah dapat menaikkan taraf atau kualiti penyelidikan negara.
Soalan saya kepada Yang Berhormat Timbalan Menteri, sejauh manakah kementerian
menilai usaha pengkomersilan produk penyelidik di universiti awam ini telah berjaya membantu
pihak universiti dalam menjana pendapatan mereka secara holistik? Bagaimanakah kementerian
melihat produk penyelidikan universiti awam ini berupaya untuk menjadi penanda aras terhadap
kualiti penyelidikan Malaysia di peringkat antarabangsa? Terima kasih, Tuan Yang di-Pertua.
Puan Teo Nie Ching: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua, terima kasih Yang Berhormat
Senator atas soalan tambahan tersebut. Memang setakat ini dalam tempoh masa lima tahun UA,
universiti awam telah menjana lebih daripada RM200 juta hasil daripada komersilan produk-
produk penyelidikan mereka dan kita rasa di sini, saya memang ada sediakan bahawa bukan
sahaja kita memperuntukkan mereka, ada satu peruntukan untuk Fundamental Research Grant
Scheme (FRGS) di mana bahawa kita melibatkan IPTS, politeknik dan juga UA untuk
bekerjasama dengan industri untuk menghasilkan produk-produk yang boleh memenuhi
permintaan daripada industri.
Untuk setiap projek di bawah Fundamental Research Grant Scheme ini, maksimumnya
kita pada RM150,000 dan dari sana target kita adalah bahawa untuk setiap grant yang kita beri
kita berhasrat untuk menghasilkan bukan sahaja IP harta intelek tetapi kita juga mewajibkan pihak
universiti mengeluarkan dua pentadbiran, publication dan juga melahirkan sekurang-kurangnya
pelajar PhD.
Selain daripada itu kita juga mempunyai grant di bawah PPRN seperti yang saya sebut
tadi di mana kita memang bekerjasama dengan SME. Di mana untuk SME yang terlibat mereka
akan menyumbang dana di antara 10 peratus sampai 70 peratus dan untuk setiap grant di bawah
PPRN ini adalah RM50,000 untuk setiap projek.
Projek ini biasanya adalah tempoh masanya akan disiapkan dalam enam bulan sampai
paling panjang satu tahun di mana kita juga terima itu permintaan daripada SME di mana apa
sahaja jenis machine yang diperlukan oleh mereka kita akan bekerjasama dengan mereka untuk
mengatasi masalah yang dihadapi oleh SME dan juga pada masa yang sama kita melibatkan
politeknik kita dan juga pelajar-pelajar di IPTS, IPTA untuk membantu mereka untuk
menghasilkan produk-produk yang memang boleh dipasarkan.
Di sini kita boleh lihat bahawa antara produk-produk yang kita telah hasilkan termasuklah
benih PadiU Putra yang sebenar dan salah satu produk yang dihasilkan oleh UPM di bawah
DN. 5.9.2018 23
transnational research di mana kita mendapati bahawa benih ini boleh meningkatkan produktiviti
pesawah-pesawah kita dan projek ini telah memanfaatkan 300 pesawah-pesawah di Besut dan
juga Setiu.
Selain daripada itu, kita juga ada produk di mana UTM telah memberi di mana satu
machine bahawa kita boleh memberikan sokongan air yang bersih dan berkualiti kepada unit-unit
kecil di mana pengagihan air tidak boleh dilaksanakan semasa berlakunya bencana. Machine ini
sebenarnya telah digunakan semasa banjir di mana machine ini boleh diletakkan di dalam kereta
pick-up. Kita boleh bawa machine ini pergi ke tempat banjir dan kita boleh sekurang-kurangnya
menghasilkan air bersih untuk mangsa-mangsa semasa banjir itu.
Jadi, saya rasa di sini KPM kita memang berhasrat untuk memperluaskan kerjasama di
antara IPT dan juga dengan industri untuk teruslah memastikan bahawa hasil penyelidikan-
penyelidikan ini boleh diguna pakai oleh industri dan kita juga memastikan bahawa mahasiswa-
mahasiswi yang kita hasilkan ini, penyelidikan-penyelidikan yang kita hasilkan ini mempunyai
commercial value walaupun ini bukanlah matlamat utama kita untuk pelbagai kajian, pelbagai
penyelidikan, kita juga terlibat sesetengah dan sebahagian penyelidikan yang memang tidak ada
nilai pasaran tetapi penting juga untuk pembangunan negara. Akan tetapi kita memang berhasrat
untuk terus memperluaskan kerjasama di antara IPT dan juga industri untuk membantu
pembangunan negara. Itulah jawapan tambahan saya. Terima kasih, Tuan Yang di-Pertua.
Puan Asmak binti Husin: Soalan tambahan.
Dato’ Zahari bin Sarip: Tuan Yang di-Pertua, terima kasih. Dengan izin Tuan Yang di-
Pertua, saya ambil kesempatan juga untuk mengucapkan tahniah kepada sekolah-sekolah yang
juga telah menghasilkan produk-produk mereka setiap tahun. Antaranya sekolah di kampung
saya sendiri, Sekolah Menengah Kebangsaan Palong Timur, Segamat yang setiap tahun mereka
akan menghasilkan produk-produk baharu dalam pertandingan-pertandingan di peringkat
kebangsaan mahupun antarabangsa. Jika tidak ada usaha untuk mengkomersialkan produk ini,
saya bimbang ia lenyap kerana setiap tahun mereka akan menghasilkan produk baharu.
■1120
Jadi soalan tambahan saya, Yang Berhormat Tuan Yang di-Pertua, adakah pihak
kementerian juga bercadang atau mungkin telah melaksanakan usaha untuk mengetengahkan
penghasilan dan bakat-bakat di peringkat sekolah menengah ini? Termasuk memantapkan
ataupun mengkomersialkan penghasilan mereka seperti yang dilaksanakan di peringkat universiti
awam seperti Yang Berhormat sebut sebentar tadi, mungkin mengadakan geran-geran untuk
mereka mengkomersialkan atau mengetengahkan penghasilan mereka atau mungkin juga
DN. 5.9.2018 24
mengadakan hubungan antara sekolah dengan universiti supaya bakat yang ada di peringkat
sekolah ini, yang telah berjaya di peringkat kebangsaan dan antarabangsa tidak lenyap begitu
sahaja. Terima kasih.
Puan Teo Nie Ching: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua, terima kasih Yang Berhormat
Senator atas soalan tambahan tersebut. Setakat ini saya rasa kita memang tidak menyediakan
geran untuk pelajar-pelajar kita di sekolah menengah tetapi untuk memasarkan,
mengkomersialkan sesuatu produk, itu bukan sahaja kita melibatkan KPM tetapi juga untuk
seperti produk-produk yang telah dihasilkan oleh UA, sebenarnya kita juga bekerjasama dengan
MOSTI untuk mengkomersialkan produk-produk tersebut.
Jadi saya di sini terima baik cadangan yang dibawa oleh Yang Berhormat Senator dan
saya akan fikirlah bagaimana kita juga boleh membantu pelajar-pelajar sekolah menengah kita
untuk memasarkan produk-produk ataupun hasil ciptaan mereka. Sekian sahaja, terima kasih.
Puan Asmak binti Husin: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Soalan saya ialah
berkenaan dengan pengkomersialan produk di peringkat universiti. Pada pandangan saya, antara
isu yang terbit adalah para pensyarah ini ataupun penyelidik, mereka berkecenderungan
sekarang untuk mengkomersialkan produk secara peribadi tanpa attach dengan universiti.
Situasi ini berlaku kerana beberapa perkaralah.
Pertama, mereka tidak berapa terdedah dengan ruang dan peluang bagaimana untuk
mengkomersialkan produk dengan bantuan universiti. Yang kedua kerana kerenah birokrasi dan
isu tumpang menumpang. Maksudnya kalau kita pensyarah yang mungkin tidak mempunyai
nama dan kepakaran, kita terpaksa bergantung kepada pensyarah yang lebih pakar. Di situ ada
isu ketakutan, cantas mencantas, tumpang menumpang.
Yang ketiga pula adalah kerana banyak pensyarah pada hari ini tidak terdedah kepada
kepentingan memberi kredit kepada fakulti sebab kredit ini selalunya dikaitkan dengan kenaikan
pangkat. Kalau kita bagi kredit tapi pangkat sama juga, so kenapa kita hendak bagi kredit kepada
universiti? Jadi apakah langkah pihak kerajaan untuk memberi kesedaran kepada pensyarah dan
penyelidik sendiri atau insentiflah untuk mereka mengkomersialkan produk secara lebih
tersusun? Sekian, terima kasih.
Puan Teo Nie Ching: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua, terima kasih Yang Berhormat
Senator. Saya tidak nafikan bahawa memang mungkin ada pensyarah-pensyarah di UA yang
masih tidak sedar tentang peluang-peluang yang sedia ada. Jadi untuk KPM, hala tuju kita adalah
kita ingin melibatkan industri dari peringkat awal dan bukanlah di peringkat akhir. Ini kerana kalau
di peringkat akhir, maksudnya hasil-hasil itu, hasil ciptaan mereka ataupun hasil penyelidikan
DN. 5.9.2018 25
mereka susah untuk mereka hendak pasarkan lagi kalau mereka tidak ada peluang yang lebih
luas untuk mereka.
Jadi, salah satu hala tuju kita adalah kita melibatkan industri pada peringkat awal. Sejak
awal-awal sebelum penyelidikan ini dimulakan, kita melibatkan mereka supaya pensyarah-
pensyarah kita juga mempunyai lebih banyak pendedahan kepada pasaran kita supaya mereka
tahu apa itu demand, permintaan yang sedia ada di mana mereka boleh bawalah produk mereka
untuk dipasarkan kepada industri.
Beberapa inisiatif jalinan koperasi antara akademik telah dilaksanakan. Seperti di UM, kita
mewujudkan engineering @UM- Industrial Innovation Centre di kampus UM yang mengandungi
maklumat industri yang menempatkan fasiliti research dan development bagi kegunaan bersama
para jurutera syarikat, penyelidik universiti, staf universiti dan pelajar. Selain daripada itu, kita
juga mempunyai kerjasama Ericsson Malaysia dengan Universiti Teknologi Malaysia (UTM)
berbentuk Pusat UTM-Ericson IC5G berhubung research dan development dalam teknologi 5G
untuk rantau Asia Tenggara dan yang pertama seumpamanya di Malaysia.
Jadi, ini adalah usaha-usaha KPM untuk membantu pensyarah-pensyarah kita menjadi
lebih banyak exposure kepada pasaran kita supaya boleh membantu mereka untuk lebih senang
untuk commercializekan produk-produk mereka. Sampai sinilah jawapan saya. Terima kasih
Tuan Yang di-Pertua.
5. Datuk Haji Ismail bin Ibrahim minta Menteri Dalam Negeri menyatakan, bilangan sekolah integriti dan Henry Gurney serta penghuninya di seluruh negara serta bagaimanakah perancangan kerajaan untuk memastikan tahanan juvana mempunyai akreditasi kemahiran TVET dan akademik agar ia dapat membantu kemahiran hidup mereka apabila dibebaskan kelak.
Timbalan Menteri Dalam Negeri [Dato’ Mohd Azis bin Jamman]: Terima kasih Tuan
Yang di-Pertua, terima kasih Yang Berhormat Senator.
Sehingga 31 Julai 2018, seramai 1,495 orang penghuni telah ditempatkan di sembilan
buah sekolah integriti dan 1,361 penghuni di empat buah sekolah Henry Gurney yang mana
kedua-duanya ditadbir oleh Jabatan Penjara Malaysia.
Kementerian Dalam Negeri dan Jabatan Penjara Malaysia sentiasa prihatin terhadap
kebajikan juvana dan pesalah muda antara lain memberi keutamaan dalam bidang akademik dan
kemahiran vokasional. Sehubungan dengan itu, bagi tujuan pemulihan dan pembangunan
semula juvana dan pesalah muda, Jabatan Penjara Malaysia telah mewujudkan peluang
DN. 5.9.2018 26
pendidikan dan kemahiran TVET sebagai nilai tambah dalam melengkapkan diri mereka untuk
menghadapi alam pekerjaan setelah dibebaskan nanti.
Justeru itu, beberapa program kemahiran dan pensijilan dalam bidang-bidang yang boleh
dimanfaatkan setelah mereka selesai menjalani hukuman telah diperkenalkan. Antaranya seperti
berikut:
(i) program Sijil Kemahiran Malaysia (SKM) melalui kaedah Sistem Latihan
Dual Nasional (SLDN) Tahap 1 dan 2 dalam 10 bidang yang ditawarkan
iaitu jahitan, fabrikasi logam, pembuatan perabot, paip, elektrik, automatif,
pembuatan pastri, landskap tanaman sayuran dan muzik yang merupakan
program pensijilan bersama Jabatan Pembangunan Kemahiran (JPK)
Kementerian Tenaga Manusia;
(ii) latihan kemahiran jangka pendek ataupun kursus modular anjuran Kolej
Komuniti Selandar dan Kolej Komuniti Bukit Beruang, Kementerian
Pendidikan Malaysia seperti fertigasi cili dan juga jahitan;
(iii) program akademik di sekolah integriti dan sekolah Henry Gurney bagi
pengajian di peringkat diploma, sarjana muda, sarjana dan doktor falsafah
ataupun PhD; dan
(iv) pembebasan berlesen yakni pembebasan awal bagi penghuni yang terpilih
daripada sekolah Henry Gurney sekiranya mereka mendapat tawaran
pekerjaan yang bersesuaian atau menyambung pelajaran di peringkat
pengajian tinggi.
Untuk makluman Yang Berhormat Senator juga, pihak Jabatan Penjara dan kementerian,
kita sentiasa mengalu-alukan kerjasama daripada pihak industri ataupun institusi-institusi
pengajian tinggi yang lain agar dapat bekerjasama dengan kita agar kita sentiasa memberi atau
menaik taraf ataupun menawarkan program-program yang boleh diberikan kepada pesalah-
pesalah juvana ini agar apabila mereka bebas nanti, sudah ada industri yang boleh menerima
kemahiran mereka. Terima kasih.
Datuk Haji Ismail bin Ibrahim: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua dan juga kepada Yang
Berhormat Menteri yang telah memberikan jawapan yang terperinci sebentar tadi. Seterusnya
saya ingin mendapatkan penjelasan di akhir penerangan tadi, apakah kerajaan bersedia untuk
menjadikan penghuni yang berisiko rendah ini diberikan pendedahan latihan intensif bersama
dengan pihak industri dengan mengadakan modul yang khusus dibuat secara smart partnership
DN. 5.9.2018 27
dengan industri agar latihan ini menyumbang kepada motivasi diri dan disiplin tinggi bagi pesalah
juvana? Terima kasih.
Dato’ Mohd Azis bin Jamman: Terima kasih Yang Berhormat Senator dengan soalan
tambahan sebentar tadi. Untuk makluman Yang Berhormat, Jabatan Penjara telah mula
melaksanakan program latihan Corporate Smart Internship (CSI) yang merupakan sebuah
program kerjasama dengan penglibatan agensi kerajaan, badan berkanun dan syarikat-syarikat
swasta dalam menawarkan kemahiran kepada banduan dalam penjara terutama dalam sektor
pembuatan, perladangan, perindustrian dan perkhidmatan.
■1130
Melalui latihan tersebut, banduan akan menjalani latihan pekerjaan dengan tawaran gaji
yang sama dengan pekerja awam yang lain, serta boleh terus bekerja setelah banduan tersebut
bebas daripada penjara. Berasaskan faedah yang diperoleh oleh banduan, Jabatan Penjara serta
kementerian amat berharap agar program ini dapat diperkembangkan lagi di masa hadapan.
Untuk makluman juga, berdasarkan rekod Jabatan Penjara dari tahun 2012 sehingga 4
September 2018 seramai 14,110 orang banduan yang telah berjaya memperoleh sijil kemahiran
dalam 48 bidang kemahiran dan diberikan Sijil Kemahiran Malaysia (SKM), SLDN hasil
perkongsian strategik dan smart partnership dengan Jabatan Pembangunan kemahiran.
Manakala enam bidang kemahiran dalam industri pembinaan dan diberikan Sijil Kecekapan
Kemahiran dengan kerjasama Lembaga Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia (CIDB) dan
juga Sijil Asas Kemahiran dalam bidang perniagaan dan keusahawanan, hasil kerjasama dengan
agensi kerajaan seperti MARDI, MARA dan Jabatan Pertanian.
Bagi membuktikan komitmen kementerian dalam memperkasakan program kemahiran
kepada pesalah juvana dan pesalah muda sebagai persediaan untuk diterima semula oleh
masyarakat, kementerian telah memperkenalkan program-program seperti berikut:
(i) program fabrik batik, tenun dan songket melalui kerjasama dengan
Universiti Teknologi Mara dan Kraf Malaysia bagi menyediakan peluang
pekerjaan dalam industri batik, tenun dan songket;
(ii) program latihan dalam bidang pembuatan makanan, pastri dan sejuk beku
berasaskan pensijilan halal dan makanan selamat tanggungjawab industri
(MeSTI) bagi melahirkan usahawan berasaskan produk homemade. Ia
disokong dengan kerjasama MDEC dan MARA bagi menjadikan mereka
usahawan e-commerce;
DN. 5.9.2018 28
(iii) program pembuatan dan kraf tangan dengan kerjasama Kraf Malaysia dan
Syarikat Lypo Metal Sendirian Berhad bagi menyediakan peluang
pekerjaan dalam industri pembuatan perabot dan kraf tangan;
(iv) program latihan motor mekanik dan automotif dengan kerjasama Syarikat
Hino Motors Malaysia Sendirian Berhad dan Proton bagi menyediakan
peluang pekerjaan sebagai mekanik dalam bidang penyelenggaraan;
(v) program pertanian dan penternakan dengan kerjasama Universiti Putra
Malaysia dan Jabatan Pertanian bagi memberikan peluang pekerjaan
dalam bidang pertanian dan penternakan;
(vi) program latihan pemanduan kenderaan berat hasil kerjasama Metro Driving
Akademi, Jabatan Pembangunan Kemahiran, Jabatan Pengangkutan Jalan
serta syarikat pengangkutan awam bagi menyediakan peluang pekerjaan
sebagai pemandu kenderaan perdagangan;
(vii) program latihan pembinaan bangunan kerjasama Lembaga Pembangunan
Industri Pembinaan Malaysia bagi mewujudkan peluang pekerjaan dalam
bidang pembinaan bangunan dan perumahan; dan
(viii) bagi melatih penghuni wanita dalam bidang penjagaan kesihatan dan
kecantikan, latihan berasaskan spa diberikan kepada mereka bagi
memenuhi keperluan industri penjagaan kesihatan.
Selain itu, untuk makluman Ahli Yang Berhormat Senator juga, usaha menyediakan
program kemahiran ini telah diiktiraf oleh The Malaysia Book of Records sebagai First Agency to
Provide Malaysia's Skill Training Certificate Using National Dual Training Skill for Prison, dengan
izin, dan Most Number of Apprentice Registration for National Dual Training Skill bagi Single
Agency pada tahun 2015. Terima kasih.
Tuan Alan Ling Sie Kiong: Soalan tambahan Tuan Yang di-Pertua. Tuan Yang di-
Pertua, soalan tambahan boleh, satu sahaja? Last one, yang terakhir soalan tambahan.
Timbalan Yang di-Pertua: Ringkas.
Tuan Alan Ling Sie Kiong: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua kerana memberi peluang.
Terima kasih Yang Berhormat Timbalan Menteri Dalam Negeri. Saya memang menghargai usaha
Jabatan Penjara dalam memulihkan juvana supaya mereka boleh menyumbang kepada
masyarakat selepas mereka keluar daripada sekolah tersebut.
Saya hendak tanya, adakah satu sistem pemantauan ataupun, dengan izin, monitoring
system yang dikendalikan oleh Jabatan Penjara supaya kita boleh menilai dalam misal kata
DN. 5.9.2018 29
dalam tempoh lima tahun pencapaian mereka ini yang dikeluarkan daripada sekolah tersebut?
Juga kita boleh meneliti kadar kejayaan, successful rate sekolah-sekolah tersebut yang
dikendalikan oleh Jabatan Penjara bersama dengan Kementerian Pendidikan Malaysia. Itu
soalan tambahan saya. Terima kasih.
Dato’ Mohd Azis bin Jamman: Terima kasih dengan soalan tambahan tersebut. Untuk
maklumat Ahli Yang Berhormat Senator, sebenarnya apabila pesalah-pesalah ini telah kita
bebaskan, bermakna kita telah yakin bahawa mereka telah pun kita dari segi berjaya dipulihkan.
Jadi bilamana mereka ini dibebaskan, sebenarnya pihak penjara sudah tidak monitor lagi
melainkan mereka melakukan kesalahan berulang dan kita tangkap dan kita masukkan semula
ke dalam penjara. Jadi jawapannya, kita tidak monitor bila mana pesalah ini kita telah bebaskan.
Terima kasih.
[Sesi untuk Pertanyaan-pertanyaan bagi Jawab Lisan tamat]
USUL
MENJUNJUNG KASIH TITAH SERI PADUKA BAGINDA YANG DI-PERTUAN AGONG
Aturan Urusan Mesyuarat dibaca bagi menyambung semula perbahasan yang
ditangguhkan atas masalah:
Bahawa suatu ucapan yang tidak sepertinya dipersembahkan kepada Ke
Bawah Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong,
demikian bunyinya:
“Ampun Tuanku,
Patik, Yang di-Pertua dan Ahli-ahli Dewan Negara Malaysia
di dalam Persidangan Parlimen, memohon ampun
mempersembahkan suatu ucapan yang ikhlas daripada Majlis
Dewan Negara mengucapkan berbanyak-banyak syukur dan
menjunjung kasih kerana Titah Tuanku semasa membuka Penggal
Pertama, Majlis Parlimen Yang Keempat Belas.” [4 September
2018]
DN. 5.9.2018 30
Timbalan Yang di-Pertua: Minta Yang Berhormat Menteri Kesihatan menjawab.
Dipersilakan.
11.36 pg.
Timbalan Menteri Kesihatan [Dr. Lee Boon Chye]: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Pertama sekali saya ingin merakamkan ucapan terima kasih kepada 10 Ahli Yang Berhormat
Senator yang telah mengambil bahagian dalam sesi perbahasan Titah Diraja yang menyentuh
bidang kuasa kementerian Kesihatan Malaysia berkenaan dengan isu-isu utama berikut.
Pertama, isu kesihatan warga emas oleh Yang Berhormat Senator Tuan Chandra Mohan
a/l S. Thambirajah.
Kedua, isu HIV oleh Yang Berhormat Senator Tuan Aknan a/l Ehtook.
Ketiga, isu kesihatan mental oleh Yang Berhormat Senator Puan Sopiah binti Sharif.
Keempat, isu rawatan OKU dan skim insurans OKU oleh Yang Berhormat Senator Puan
Bathmavathi Krishnan.
Seterusnya isu merokok oleh Yang Berhormat Senator Datuk Ir. Yong Wui Chung.
Seterusnya cadangan penubuhan jawatankuasa pemantau bagi menjamin bahawa pembinaan
hospital disiapkan mengikut jadual khususnya di Sarawak oleh Yang Berhormat Senator Dr.
Zaiedi Haji Suhaili, juga isu perkhidmatan kesihatan kepada masyarakat Orang Asli oleh Yang
Berhormat Senator Tuan Manolan bin Mohamad berkenaan isu inisiatif-inisiatif untuk
mengurangkan masa menunggu di hospital kerajaan dan cadangan supaya Kementerian
Kesihatan mengambil doktor dari luar negara bagi menampung keperluan rakyat oleh Yang
Berhormat Senator Tuan Haji Muhammad bin Mustafa.
Isu yang dibawa oleh Yang Berhormat Senator Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah
berkenaan dengan tapak kosong hospital Kementerian Kesihatan yang digunakan untuk tujuan
rehabilitasi penagih dadah. Juga isu berkenaan dengan semakan caj yuran konsultasi perubatan
swasta dan status operasi Klinik 1Malaysia oleh Yang Berhormat Senator Dato' Hajah Fahariyah
binti Haji Md Nordin.
Jadi berkenaan dengan isu kesihatan warga emas yang dibangkitkan oleh Yang
Berhormat Senator Tuan Chandra Mohan a/l S. Thambirajah yang menyatakan bahawa Malaysia
menuju ageing nation menjelang tahun 2030. Yang Berhormat Senator menyentuh soal Dasar
Warga Emas dan Pelan Tindakan Warga Emas. Juga menyentuh soal kemudahan perkhidmatan
penjagaan kesihatan warga emas dan juga keperluan jumlah pakar geriatrik.
DN. 5.9.2018 31
Untuk makluman Dewan ini, Dasar Warga Emas dan pelan tindakan warga emas adalah
di bawah bidang kuasa Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat yang saya
difahamkan sudah terjawab semalam.
Cuma Kementerian Kesihatan mempengerusikan Jawatankuasa Kecil Kesihatan Dasar
Warga Emas Negara iaitu salah satu daripada tujuh jawatankuasa kecil di bawah Majlis Penasihat
dan Perundingan Warga Emas Negara dan Kementerian Kesihatan telah mengeluarkan Dasar
Kesihatan Warga Emas Negara untuk memastikan penuaan yang sihat, aktif dan produktif
dengan memperkasakan warga emas, keluarga dan komuniti dengan pengetahuan, kemahiran
dan persekitaran yang sewajarnya serta menyediakan perkhidmatan penjagaan kesihatan yang
optimum di semua peringkat oleh pelbagai sektor.
■1140
Di bawah Dasar Kesihatan Warga Emas Negara, telah disediakan Pelan Tindakan
Kesihatan Warga Emas yang menggariskan tindakan yang perlu dilaksanakan oleh semua
peringkat perkhidmatan Kementerian Kesihatan dalam melaksanakan perkhidmatan jagaan
kesihatan warga emas.
Melalui pelan tindakan ini, perkhidmatan kesihatan warga emas dilaksanakan secara
bersepadu di hospital dan klinik kesihatan di seluruh negara. Antaranya adalah menyediakan
perkhidmatan penjagaan kesihatan yang komprehensif dan berkesinambungan kepada warga
emas dengan melaksanakan perkhidmatan pendaftaran warga emas dalam kawasan operasi
klinik kesihatan. Saringan kesihatan untuk mengesan awal risiko penyakit, rawatan penyakit
kronik, rehabilitation dan perkhidmatan penjagaan domiciliary dan juga perkhidmatan geriatric
dan psychogeriatric juga diperkembangkan di hospital-hospital awam bagi memberikan
perkhidmatan rawatan yang khusus dan komprehensif kepada warga emas.
Selain itu, Kementerian Kesihatan juga membuat perancangan untuk memastikan
perkhidmatan jagaan kesihatan warga emas diperkukuhkan melalui perancangan dan
pembangunan sumber manusia, penyelidikan dan pembangunan serta menjalin kerjasama
antara agensi dan sektor berkaitan warga emas. Berkenaan dengan pakar geriatrik. Buat masa
ini, 15 pakar perubatan yang sedang mengikuti program sub kepakaran bidang geriatrik.
Kerajaan akan terus mengambil langkah untuk menambah lagi bilangan pakar geriatrik,
antara lain dengan meningkatkan lagi bilangan pelatih sub kepakaran dalam bidang geriatrik.
Antaranya, dengan menggalakkan pakar perubatan dalaman memilih program sub bidang
geriatrik dalam latihan lanjutan dan membuka lebih banyak peluang untuk mengikuti program
geriatrik khususnya melalui tawaran program sub kepakaran tanpa biasiswa dan juga memberi
DN. 5.9.2018 32
kelonggaran syarat untuk mengikuti program sub kepakaran bidang yang kritikal seperti bidang
geriatrik. Ini soal geriatrik.
Okey, saya nak alih kepada isu HIV yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator
Tuan Aknan a/l Ehtook yang menanyakan soal tindakan oleh kementerian untuk mencapai sifar
HIV dan sama ada mewajibkan pemeriksaan HIV ke atas bakal pengantin dan cadangan supaya
saringan HIV juga dikenakan kepada pasangan beragama bukan Islam. Jadi, negara-negara
seluruh dunia telah komited untuk mencapai ke arah sifar HIV pada tahun 2015 seperti mana
yang dipersetujui dalam matlamat Millennium Development Goals, dengan izin.
Mencapai ke arah sifar HIV merujuk kepada penurunan sebanyak 50 peratus jangkitan
HIV baru serta akses sejagat rawatan antiretroviral. Response AIDS tidak berakhir dengan
penurunan jangkitan HIV baru sahaja. Malaysia kini komited untuk terus mengorak langkah yang
lebih besar selari dengan sasaran AIDS global iaitu mengakhiri AIDS pada tahun 2030. Matlamat
mengakhiri AIDS dalam konteks Malaysia merujuk kepada penurunan sebanyak 90 peratus
jangkitan HIV baru pada tahun 2030 berbanding tahun 2010.
Kementerian Kesihatan telah mengambil langkah-langkah jangka pendek dan panjang
bagi mencapai matlamat ke arah sifar HIV dan mengakhiri HIV/AIDS. Langkah-langkah spesifik
ini digariskan melalui beberapa siri pelan strategik kebangsaan menangani penyakit HIV/AIDS
bermula tahun 1985 lagi. Terkini ialah Pelan Strategik Kebangsaan Bagi Mengakhiri AIDS 2016
hingga 2030 yang menggariskan fokus utama merangkumi:
(i) uji dan rawat;
(ii) perkukuhkan pengurangan mudarat;
(iii) pencegahan jangkitan ibu ke anak;
(iv) pengurangan jangkitan melalui transmisi seksual; dan
(v) elimination stigma dan diskriminasi terhadap HIV/AIDS.
Pelan strategik ini telah dibentuk dengan gabungan kerjasama agensi kerajaan dan bukan
kerajaan. Menjawab sama ada dengan mewajibkan pemeriksaan HIV ke atas bakal pengantin
dapat mengurangkan risiko jangkitan HIV dalam kalangan bayi. Saringan HIV kepada bakal
pengantin dapat memberi peluang kepada pasangan berbeza status HIV untuk menerima nasihat
berkenaan hubungan suami isteri dan isu kehamilan bagi memastikan bayi yang dilahirkan adalah
bebas HIV melalui pematuhan rejim rawatan antiretroviral yang sesuai dan berterusan.
Namun bagi pasangan yang tidak dijangkiti, keadaan ini tidak menjamin bahawa bayi yang
dilahirkan bebas HIV sekiranya ibu atau bapa meneruskan tingkah laku berisiko tinggi untuk
mendapat jangkitan HIV sepanjang tempoh perkahwinan dan kehamilan.
DN. 5.9.2018 33
[Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan Mesyuarat]
Justeru, adalah penting setiap rakyat Malaysia yang hendak berkahwin tidak kira bangsa
dan agama menjalani ujian HIV tanpa sebarang paksaan dan mengekalkan gaya hidup yang sihat
bagi mencegah daripada jangkitan HIV. Menjawab cadangan supaya saringan HIV bagi
pasangan beragama Islam seperti mana yang dikehendaki oleh Jabatan Agama Islam
diperluaskan kepada semua rakyat Malaysia yang bakal berkahwin. Kementerian telah
menyediakan perkhidmatan saringan HIV pra perkahwinan di semua klinik kesihatan kerajaan
sejak tahun 2010.
Program saringan ini disediakan secara percuma dan secara sukarela. Ianya memberi
peluang kepada semua pasangan yang hendak berkahwin tidak kira agama ataupun bangsa
untuk menjalani ujian dan mengetahui status HIV masing-masing sebelum berkahwin seterusnya
mengambil langkah pencegahan penularan kepada pasangan dan bayi.
Bagi pasangan beragama Islam, saringan HIV adalah berdasarkan keputusan yang
dicapai semasa Persidangan Ketua-ketua Pendaftar Nikah Cerai Rujuk Seluruh Negara yang
mewajibkan saringan ini kepada bakal pengantin Islam. Manakala bagi pasangan bukan Islam
pula, tiada peruntukan atau perundangan yang boleh digunakan untuk mewajibkan saringan ini
dilaksanakan. Tambahan pula, beberapa siri perbincangan awal dengan pemimpin dan wakil
agama lain bersetuju agar saringan ini hanya digalakkan di atas mereka yang hendak berkahwin.
Ini soal HIV.
Tuan Aknan a/l Ehtook: Yang Berhormat Menteri, boleh mencelah sekejap? Terima
kasih Yang Berhormat Menteri. Tadi Yang Berhormat Menteri bercerita tentang tiada
perundangan yang boleh memaksa. Adakah ruang dalam ruang lingkup kuasa-kuasa di bawah
Kementerian Kesihatan demi untuk masa depan generasi di Malaysia, mengadakan sesuatu
langkah untuk memastikan bahawa mereka yang akan berkahwin ini dimestikan melalui saringan
ini.
Dr. Lee Boon Chye: Terima kasih Yang Berhormat Senator. Sepertimana yang saya
sebutkan tadi, setakat ini tidak ada kuasa di bawah perundangan mana-mana untuk memaksa
mereka yang bukan Islam untuk saringan HIV tetapi kementerian menggalakkan supaya saringan
itu dibuat dan kita memberi perkhidmatan saringan HIV secara percuma di kesemua kemudahan
Kementerian Kesihatan sama ada di hospital ataupun di klinik kesihatan.
DN. 5.9.2018 34
Jadi, saya ingin beralih kepada isu kesihatan mental yang dibangkitkan oleh Yang
Berhormat Senator Puan Sopiah binti Sharif. Masalah kesihatan mental berlaku apabila
seseorang individu mengalami gangguan emosi atau perasaan yang boleh menyebabkan fungsi
kehidupan sehari-hari terganggu tetapi tidak sampai kepada tahap penyakit mental seperti stres,
keresahan dan kemurungan harian.
■1150
Ini tidak sama dengan penyakit mental. Penyakit mental adalah sejenis penyakit yang
melibatkan gangguan kepada fungsi otak dan menyebabkan gangguan-gangguan teruk dalam
pemikiran, perasaan dan tingkah laku. Gangguan-gangguan ini menyebabkan seseorang itu tidak
akan mampu untuk menghadapi cabaran kehidupan seharian sehingga perlukan rawatan.
Mengikut kajian National Health Mobility Survey, dengan izin, yang dikendalikan oleh
Kementerian Kesihatan pada 2015 mendapati prevalent masalah kesihatan mental di kalangan
penjawat awam adalah 24.6 peratus berbanding pekerja swasta iaitu 29.3 peratus. Ini bermakna
penjawat awam, prevalent antara penjawat awam adalah lebih rendah kalau banding dengan
pekerja di swasta. Peratusan ini merujuk kepada mereka yang mengalami masalah kesihatan
mental dan bukan penyakit mental.
Kementerian Kesihatan telah melaksanakan pelbagai inisiatif dalam menangani masalah
tekanan mental di kalangan penjawat awam. Antaranya ialah Program Akrab atau Rakan
Pembimbing Perkhidmatan Awam di mana penjawat awam boleh dibantu ahli-ahli Akrab yang
telah dilantik oleh jabatan masing-masing untuk menangani masalah tekanan kerja yang
dihadapi. Program yang JPA telah sediakan perkhidmatan psikologi bagi penjawat awam yang
berhadapan dengan di mana dari kalangan pelbagai kategori boleh membantu penjawat awam
dengan memainkan peranan penting dalam mendengar luahan perasaan dan berkongsi
pandangan serta pengalaman secara profesional.
Kita juga ada pelaksanaan lima hari bekerja seminggu dapat meningkatkan produktiviti
dan penyampaian perkhidmatan serta memberi peluang kepada pegawai untuk meluangkan lebih
masa bersama keluarga. Program KOSPEN Plus oleh Kementerian Kesihatan telah mula
diperkenalkan di mana salah satu skop program tersebut ialah skop Minda Sihat telah
dimasukkan selain skop lain seperti Makan Secara Sihat dan lain-lain. Bagi menjaga kebajikan
penjawat awam wanita, kerajaan telah menambah tempoh cuti bersalin bergaji penuh daripada
300 hari kepada 360 hari sepanjang tempoh perkhidmatan. Pegawai juga diberi fleksibiliti untuk
menentukan tempoh cuti bersalin antara 60 hari hingga 90 hari bagi setiap kelahiran.
DN. 5.9.2018 35
Bagi mengatasi tekanan mental pekerjaan, bukan sahaja setakat usaha-usaha kerajaan
tetapi pendekatan individu dan organisasi adalah juga penting. Di peringkat individu, seseorang
pekerja haruslah meningkatkan kesedaran tentang kesan-kesan yang memudaratkan daripada
tekanan pekerjaan serta mengambil tindakan segera untuk menghapuskan atau mengurangkan
tekanan yang dialaminya. Pekerja juga digalakkan untuk meningkatkan interaksi dan
perhubungan sesama rakan sekerja bagi mengurangkan risiko tekanan semasa bekerja.
Penanganan di peringkat organisasi melibatkan langkah-langkah untuk mengubah
amalan kerja bagi meredakan tekanan di tempat kerja. Selain itu, majikan juga dapat memainkan
peranan dengan memperbaiki kandungan kerja, menyusun semula masa kerja dan mengkaji
serta mempraktikkan amalan terbaik bagi mengurangkan stres kakitangannya.
Kementerian telah membangunkan modul menangani stres di tempat kerja dan latihan
menangani stres dan kemahiran kesihatan mental dilaksanakan kepada pekerja bagi membantu
mereka menangani cabaran hidup sehari-hari. Kementerian juga turut bekerjasama dengan
NIOSH- National Institute of Occupational Safety and Health dalam melaksanakan aktiviti-aktiviti
promosi kesihatan mental di tempat kerja.
Perkhidmatan kesihatan pula sentiasa senang diakses di peringkat kesihatan premier, di
mana sebanyak 958 klinik kesihatan menyediakan perkhidmatan saringan kesihatan mental
untuk mengenali tahap stres, keresahan dan kemurungan. Pakar perubatan keluarga ataupun
family medicine specialist yang ditempatkan di klinik-klinik kesihatan juga terlatih untuk merawat
masalah mental termasuk kemurungan dan pengurusan kes berkaitan cubaan bunuh diri.
Saya ingin beralih kepada isu rawatan OKU yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat
Senator Puan Bathmavathi Krishnan. Sebelum saya balik kepada isu OKU, saya ingin mengalu-
alukan kedatangan pelajar-pelajar daripada Universiti Tsinghua daripada Beijing dan Universiti
Fudan, Shanghai ke Dewan Negara... [Tepuk]
Isu rawatan OKU. Mengikut Akta Orang Kurang Upaya 2008, OKU termasuklah mereka
yang mempunyai kekurangan jangka panjang fizikal, mental, intelektual atau deria yang apabila
berinteraksi dengan pelbagai halangan boleh menyekat penyertaan bunuh dan berkesan mereka
dalam masyarakat. Jadi ada tujuh senarai yang ditetapkan oleh Kementerian Wanita dan
Pembangunan Masyarakat.
Yang Berhormat Senator telah bangkitkan soal isu spinal muscular atrophy (SMA) dan
amyotrophic lateral sclerosis (ASL). Penyakit-penyakit neurologi yang disebut tadi seperti spinal
muscular atrophy dan amyotrophic lateral sclerosis dan penyakit-penyakit neurologi yang lain
seperti parkinson, multiple sclerosis adalah penyakit-penyakit keturunan ataupun kronik serta
DN. 5.9.2018 36
boleh menyebabkan pesakit mendapat kecacatan kekal seperti kelumpuhan yang dimasukkan
dalam kategori kurang upaya fizikal yang melayakkan pesakit dikategorikan sebagai OKU dan
akan mendapatkan perkhidmatan percuma di hospital.
Jadi, berhubung dengan cadangan memperluaskan kategori OKU pada masa depan
untuk merangkumi kategori-kategori lain, ingin dimaklumkan bahawa perkara tersebut berada di
luar bidang kuasa Kementerian Kesihatan memandangkan ia berada di bawah bidang
Kementerian Pembangunan Wanita, Keluarga dan Masyarakat. Jadi, Kementerian Kesihatan
akan jawab dari aspek perkhidmatan rawatan kepada golongan OKU. Jadi, untuk semua
golongan OKU warganegara Malaysia yang berdaftar dengan Jabatan Kebajikan Masyarakat
adalah dikecualikan daripada bayaran rawatan perubatan di hospital kerajaan. Kelas wad yang
layak diduduki adalah wad kelas tiga. Selain daripada perkhidmatan rawatan percuma di hospital,
pesakit-pesakit OKU juga...
Puan Bathmavathi Krishnan: Minta pencelahan sedikit.
Dr. Lee Boon Chye: Mungkin saya habiskan dulu ya. Juga layak mendapatkan bantuan
alat tiruan, alat sokongan seperti kaki palsu, callipers, tongkat tangan dan ketiak, cermin mata,
alat pendengaran dan lain-lain yang disyorkan oleh pegawai perubatan atau pakar perubatan.
Pakar dan pegawai perubatan dan pelbagai disiplin seperti perubatan am, ortopedik,
rehabilitation, thermology, ENT dan pemulihan cara kerja yang ada di fasiliti kementerian akan
sentiasa memberikan rawatan sewajarnya bagi semua pesakit termasuk daripada golongan
OKU. Silakan Yang Berhormat.
Puan Bathmavathi Krishnan: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Terima kasih Yang
Berhormat Menteri.
■1200
Bagaimana dengan kecacatan yang timbul daripada genetic disorders seperti lysosomal
syndrome dan juga ichtyosis yang kena-mengena dengan kulit yang pecah dan berair dan juga
menyebabkan seseorang itu tidak boleh berfungsi seperti orang lain. Ini disebabkan kita perlukan
kepakaran daripada bidang perubatan untuk mengenal pasti dahulu. Dia digolongkan di bawah
rare diseases. So, bolehkah rare diseases dijadikan satu kategori juga? Terima kasih.
Dr. Lee Boon Chye: Terima kasih Yang Berhormat Senator. Untuk rare diseases dan
penyakit-penyakit yang lain, sebenarnya apabila mereka dikatakan disability ataupun kurang
upaya fizikal, mereka boleh menjalani saringan oleh pakar-pakar berkenaan yang sekiranya ada
pengiktirafan daripada pakar tersebut yang mengatakan mereka ini memang termasuk dalam
DN. 5.9.2018 37
golongan keempat iaitu kurang upaya fizikal, mereka boleh dimasukkan sebagai golongan OKU
dan menerima faedah di bawah Jabatan Kebajikan Masyarakat.
Jadi saya juga sentuh dengan OKU berkenaan dengan skim insurans sosial. Ingin saya
jelaskan apa yang dicadangkan oleh Kementerian Kesihatan adalah skim perlindungan kesihatan
dan bukan skim insurans sosial yang merupakan satu perlindungan pendapatan yang seperti
SOCSO dan sebagainya. Cadangan daripada Kementerian Kesihatan adalah skim perlindungan
kesihatan.
Pada masa ini, keutamaan Kementerian Kesihatan adalah untuk memenuhi janji
Manifesto Pakatan Harapan dalam memfokuskan skim perlindungan kesihatan untuk B40
termasuk OKU dalam kategori B40. Skim ini sedang dirangka dan diperincikan untuk
diperkenalkan ke seluruh negara. Ia merupakan inovasi serta anjakan paradigma yang berlainan
dari model Skim Peduli Sihat yang diperkenalkan oleh Kerajaan Negeri Selangor sebelum ini.
Pelbagai opsyen pakej untuk golongan B40 dikaji dan diteliti untuk memberi kumpulan
tersebut lebih faedah dan akses kepada saringan kesihatan rawatan, ubatan dan sebagainya,
termasuk di fasiliti kesihatan swasta. Saya hendak tegaskan di sini bahawa skim tersebut akan
diberikan kepada golongan B40 dengan percuma, kos yang ditanggung oleh kerajaan. Jadi kalau
berjalan lancar, dijangka boleh diumumkan semasa belanjawan tahun ini.
Saya ingin alih kepada isu merokok yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator
Datuk Ir. Yong Wui Chung. Pewartaan kawasan larangan merokok di bawah Peraturan 11,
(Peraturan-peraturan Kawalan Hasil Tembakau 2004) adalah bertujuan untuk melindungi orang
awam terutama golongan bukan perokok daripada bahaya asap rokok dan produk merokok yang
lain. Ini adalah selaras dengan komitmen Malaysia terhadap Artikel 8, WHO Framework
Convention on Tobacco Control.
Pewartaan kawasan larangan merokok juga bertujuan untuk membudayakan amalan
tidak merokok dalam kalangan masyarakat Malaysia dengan mengehadkan kawasan yang
dibenarkan untuk merokok terutama di kawasan tumpuan awam. Kebetulan kawasan larangan
merokok telah dilaksanakan secara berperingkat mulai 2004. Pada tahun 2004, semua premis
kerajaan adalah diwartakan sebagai larangan merokok dan juga 2/3 daripada kawasan restoran
yang berhawa dingin. Seterusnya pada 2014, R&R di lebuh raya utama dan pada tahun 2017,
semua taman awam dan beberapa kawasan di taman negara telah diwartakan sebagai kawasan
larangan merokok. Jadi setakat ini ada 23 tempat yang diwartakan.
Jenis tempat yang diwartakan sebagai kawasan larangan merokok ini termasuk:
DN. 5.9.2018 38
(i) dalam pusat hiburan atau teater kecuali pub, disko, kelab malam atau
kasino;
(ii) di dalam kawasan hospital atau klinik;
(iii) di dalam lif atau tandas awam;
(iv) di dalam tempat makan atau kedai berhawa dingin;
(v) di dalam kenderaan awam atau hentian pengangkutan awam;
(vi) di dalam lapangan terbang;
(vii) di dalam kawasan premis kerajaan seperti mana yang saya telah sebut;
(viii) di kawasan yang digunakan bagi apa-apa aktiviti perhimpunan di dalam
sesuatu bangunan selain bangunan kediaman atau persendirian atau di
mana-mana tempat awam;
(ix) di kawasan institusi pendidikan atau institusi pendidikan tinggi;
(x) di kawasan taman asuhan kanak-kanak;
(xi) di dalam bas sekolah;
(xii) di tingkat yang mempunyai kaunter perkhidmatan di dalam bangunan yang
dinyatakan di dalam Jadual 2;
(xiii) di kawasan di kompleks membeli-belah;
(xiv) di kawasan stesen minyak;
(xv) di kawasan stadium, kompleks sukan, pusat kecergasan atau gimnasium;
(xvi) di dalam kawasan bangunan atau tempat awam yang digunakan untuk
tujuan keagamaan;
(xvii) di kawasan perpustakaan;
(xviii) kawasan kafe internet;
(xix) di kawasan tempat latihan khidmat negara;
(xx) di dalam tempat kerja berhawa dingin dengan suatu sistem hawa dingin
berpusat;
(xxi) di bangunan atau tempat permainan kanak-kanak atau taman termasuk
lingkungan tiga meter daripada kawasan tempat tersebut;
(xxii) dalam kawasan taman awam kecuali tempat letak kereta awam terbuka;
dan,
(xxiii) dalam menara terapan, tapak perkhemahan, titian kanopi dan lima meter
dari laluan masuk atau keluar titian kanopi dalam taman negara atau taman
negeri.
DN. 5.9.2018 39
Selain Peraturan 11 di bawah Peraturan 22, Yang Berhormat Menteri juga boleh
menetapkan sesuatu kawasan sebagai kawasan larangan merokok. Sehingga tahun 2018,
terdapat lima buah negeri yang telah mempunyai kawasan-kawasan diwartakan di bawah
Peraturan 22 ini.
Kementerian adalah komited untuk mewartakan semua tempat awam sebagai tempat
dilarang merokok. Pewartaan ini adalah komitmen Malaysia sebagai sebuah negara parti kepada
Framework Convention on Tobacco Control dan mematuhi sepenuhnya garis panduan yang telah
ditetapkan di bawah Artikel 8 WHO FCTC.
Jadi, memang dalam rancangan untuk meluaskan lagi kawasan larangan merokok. Saya
dalam Dewan ini memohon sokongan daripada Ahli-ahli Yang Berhormat khususnya ada
dicadangkan supaya mulai bulan Oktober tahun ini, bilik merokok di Parlimen akan ditutup...
[Dewan ketawa] Sekiranya tidak ada halangan supaya kekalkan seluruh kawasan Parlimen
menjadi kawasan larangan merokok... [Tepuk] Juga mungkin dicadangkan mulai bulan Disember
2018, semua restoran terbuka diisytiharkan larangan merokok. Terpulang kepada perbincangan
seterusnya dengan stakeholders.
Jadi Yang Berhormat Senator juga membangkitkan soal pematuhan...
■1210
Tuan Haji Muhammad bin Mustafa: Mohon mencelah.
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Menteri.
Tuan Haji Muhammad bin Mustafa: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua dan Yang
Berhormat Menteri. Saya ingin tanya tentang enforcement terhadap peraturan-peraturan ataupun
kawasan-kawasan larangan merokok ini. Kalau ia sekadar peraturan begitu sahaja, tidak ada
apa-apa tindakan ataupun enforcement, sudah pasti ia tidak akan memberi apa-apa kesan. Jadi
bagaimana mempunyai enforcement, denda atau sebagainya? Terima kasih.
Dr. Lee Boon Chye: Memang saya hendak masuk bab enforcement ini yang juga
dibangkitkan juga oleh Yang Berhormat Datuk Ir. Yong Wui Chung tadi. Sebelum saya teruskan,
saya ingin mengalu-alukan kedatangan Melaka Educational Culture and Sport Society ke Dewan
Negara... [Tepuk] Diharap lawatan ini akan memberi manfaat kepada tetamu yang hadir pada
hari ini.
Di bawah Peraturan 11(3) Peraturan-peraturan Kawalan Hasil Tembakau, “Mana-mana
orang yang merokok di kesemua 23 kawasan yang telah diwartakan adalah melakukan kesalahan
dan boleh didenda tidak melebihi RM10,000 atau dipenjarakan tidak melebihi tempoh dua tahun.
Penguatkuasaan adalah dijalankan oleh pegawai yang diberi kuasa di Kementerian Kesihatan
DN. 5.9.2018 40
Malaysia". Setiap tahun pihak Kementerian Kesihatan akan mengeluarkan arahan-arahan bagi
melaksanakan operasi penguatkuasaan secara bertema bagi memastikan aktiviti
penguatkuasaan dijalankan secara serentak di seluruh negara.
Aktiviti penguatkuasaan ini dijalankan oleh semua pejabat kesihatan daerah di seluruh
negara di mana pemantauan ke atas aktiviti penguatkuasaan tersebut dijalankan oleh Bahagian
Perkembangan Kesihatan Awam melalui Sektor Penguatkuasaan Kesihatan Awam di
Kementerian Kesihatan.
Jadi bagi tahun 2017, operasi penguatkuasaan telah dijalankan di seluruh negara di mana
hasilnya sebanyak 45,799 notis kesalahan telah dikeluarkan kepada pesalah meliputi kesemua
kesalahan yang boleh diambil tindakan di bawah Peraturan Kawalan Hasil Tembakau 2004
termasuk pesalah yang dikesan merokok di kawasan larangan merokok. Hasil daripada notis
kesalahan yang telah dikeluarkan tersebut, sebanyak 25,531 kompaun ditawarkan dan bakinya
sebanyak 20,268 lagi diambil tindakan mahkamah. Daripada kompaun yang dikeluarkan,
sebanyak 23,813 kompaun dijelaskan dengan kutipan sebanyak RM2,511,621.
Saya ingin beralih kepada isu yang lain. Yang Berhormat Senator Dr. Zaiedi Haji Suhaili
telah membangkitkan isu berkenaan dengan pemantauan pembinaan hospital di Sarawak.
Kementerian Kesihatan Malaysia sentiasa berusaha menambah baik capaian sistem
perkhidmatan kesihatan demi kesejahteraan rakyat Malaysia terutamanya penduduk Sarawak.
Untuk makluman Dewan yang mulia ini, mekanisme pemantauan projek kementerian ini
dilaksanakan dengan melibatkan pelbagai peringkat dan agensi kerajaan. Agensi-agensi
kerajaan terlibat dalam pemantauan projek tersebut adalah seperti berikut:
(i) JKR Sarawak;
(ii) Jabatan Kesihatan Negeri Sarawak;
(iii) Pejabat Pembangunan Persekutuan Negeri Sarawak;
(iv) Unit Pemantauan Pelaksanaan Negeri di bawah Jabatan Ketua Menteri
Sarawak;
(v) Kementerian Kesihatan Malaysia;
(vi) Jabatan Kerja Raya Malaysia;
(vii) Unit Penyelarasan Pelaksanaan di bawah Jabatan Perdana Menteri; dan
(viii) Kementerian Kewangan Malaysia.
Kementerian ini bersama JKR dan agensi-agensi yang lain sentiasa bekerjasama dengan
erat bagi memastikan keseluruhan projek ini berjalan dengan lancar. Adalah menjadi aspirasi
kementerian ini agar projek ini disiapkan pada masa, kos dan standard yang telah ditetapkan.
DN. 5.9.2018 41
Saya ingin beralih kepada isu yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Tuan Haji
Muhammad bin Mustafa berkenaan dengan inisiatif untuk kurangkan masa menunggu di hospital
kerajaan. Tuan Yang di-Pertua, pelbagai inisiatif diambil pihak kementerian dalam usaha
mengurangkan masa menunggu di kalangan pesakit dalam mendapatkan rawatan.
Antara inisiatif yang dilaksanakan khususnya di klinik pesakit luar dan klinik kesihatan
ialah penggunaan LINK Healthcare yang melihat kepada keseluruhan proses kerja bagi
mengurangkan aktiviti-aktiviti yang tiada nilai tambah bagi meningkatkan efficiency. Manakala
untuk prosedur dan pembedahan, kementerian telah melaksanakan usaha untuk
mempertingkatkan dan memperluaskan perkhidmatan rawatan harian- daycare, dengan izin, di
hospital-hospital seluruh negara. Skop perkhidmatan rawatan harian telah dikembangkan dan
tidak hanya tertumpu kepada kes-kes pembedahan sahaja tetapi juga kes-kes seperti
pemindahan darah, kemoterapi dan prosedur perubatan yang lain seperti endoskopi dan
hemodialisis.
Pada masa hadapan, akan lebih banyak prosedur yang dapat dilakukan berkonsepkan
rawatan harian supaya kita boleh mengurangkan masa menunggu untuk pembedahan.
Kementerian juga melaksanakan perkhidmatan pembedahan elektif pada hari Sabtu bertujuan
untuk mengurangkan masa menunggu pembedahan. Selain daripada itu, kerjasama networking
di antara hospital berpakar dan hospital tanpa pakar melalui konsep hospital kluster juga
dilaksanakan untuk mengurangkan beban kerja di hospital pakar dan mengalihkan sedikit
sebanyak pesakit itu di hospital tanpa pakar.
Saya ingin beralih kepada isu yang lain berkenaan dengan pengambilan doktor daripada
luar negara yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Tuan Haji Muhammad bin Mustafa.
Kementerian Kesihatan pada masa ini tidak bercadang atau merancang untuk mengambil doktor
dari luar negara. Kementerian juga telah mengurangkan kebergantungan perkhidmatan
perubatan daripada doktor asing sejajar dengan peningkatan penghasilan doktor warganegara
Malaysia dan inisiatif meningkatkan bilangan pakar melalui program sarjana dan laluan parallel
kepakaran.
Secara keseluruhannya, sehingga 30 Jun 2018, terdapat seramai 30,039 orang doktor
terdiri daripada 5,425 pegawai perubatan pakar dan 24,614 pegawai perubatan yang sedang
berkhidmat di facilities Kementerian Kesihatan. Daripada jumlah tersebut, seramai 283 pegawai
perubatan pakar dan 947 pegawai perubatan ditempatkan di negeri Kelantan.
Berdasarkan rekod kementerian, pada masa ini terdapat hanya enam orang pakar bukan
warganegara iaitu daripada negara India seramai dua orang, daripada Mesir seramai dua orang,
DN. 5.9.2018 42
daripada Myanmar seorang dan daripada Yaman seorang, yang sedang berkhidmat dengan
Kementerian Kesihatan Malaysia.
Manakala terdapat hanya dua orang pegawai perubatan warga asing iaitu daripada Mesir
dan Myanmar. Walaupun dasar mengoptimumkan sumber manusia telah berkuat kuasa sejak
tahun 2015, Kementerian Kesihatan juga telah melantik graduan perubatan untuk berkhidmat
secara kontrak dan secara tidak langsung dia dapat meningkatkan penyampaian perkhidmatan
kesihatan tanpa melibatkan penambahan jabatan baru.
Selain daripada itu, Kementerian Kesihatan juga telah membenarkan Jabatan Kesihatan
Negeri membuat penjajaran semula untuk mengagihkan jawatan-jawatan sedia ada di setiap
facility kementerian bagi mengatasi masalah kekurangan pegawai perubatan di sesuatu facilities
sekiranya perlu.
■1220
Jadi saya ingin beralih kepada isu berkenaan dengan caj yuran konsultasi perbuatan yang
diuar-uarkan bahawa akan dinaikkan antara RM35 hingga ke RM125 daripada RM10 sebelum
ini. Jadi yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md
Nordin. Kementerian Kesihatan telah mengadakan beberapa sesi konsultasi, bagi mendapatkan
pandangan pihak-pihak berkepentingan terhadap cadangan semakan caj konsultasi pengamal
perubatan am swasta ini.
Ini termasuk sesi townhall yang baru sahaja diadakan pada 27 Ogos 2018. Di dalam
pertimbangan cadangan ini, Kementerian Kesihatan telah mengambil kira pandangan-
pandangan daripada pihak stakeholders yang terdiri daripada persatuan-persatuan pengguna,
majikan-majikan dan juga persatuan yang mewakili doktor. Kementerian Kesihatan juga
mengambil kira kesukaran yang dihadapi oleh pengamal perubatan am swasta yang menghadapi
kenaikan kos dalam memberikan perkhidmatan perubatan di klinik swasta yang disebabkan oleh
pelbagai faktor, antaranya peningkatan consumer price index. Walaupun begitu, cadangan
semakan caj konsultasi pengamal perubatan am swasta ini akan diangkat ke Jemaah Menteri
untuk keputusan...
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Timbalan Menteri, kalau..
Dr. Lee Boon Chye: Last sekali.
Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Berhormat yang tidak ada dalam Dewan yang telah
membangkitkan isu, boleh beri secara bertulis.
Dr. Lee Boon Chye: Okey, last sekali isu yang saya ingin jawab ialah isu Klinik 1Malaysia.
Kementerian akan melaksanakan program rasionalisasi perkhidmatan di fasiliti tersebut dengan
DN. 5.9.2018 43
penjenamaan semula pada Klinik Komuniti daripada Klinik 1Malaysia dengan menekankan
terhadap perkhidmatan rawatan pesakit luar. Rasionalisasi ini mempunyai empat komponen
utama.
Pertama, penempatan pegawai perubatan dan pegawai farmasi di semua fasiliti secara
berperingkat.
Kedua, fokus perkhidmatan yang disediakan adalah menjurus kepada rawatan pesakit
luar serta kecemasan.
Ketiga, menaik taraf fasiliti yang sesuai kepada klinik kesihatan. Keempat, penamatan
perkhidmatan fasiliti yang tidak cost effective.
Jadi dalam 346 buah Klinik 1Malaysia semasa, sejumlah 293 akan dijenamakan semula
sebagai klinik komuniti. 20 buah akan dinaiktarafkan kepada klinik kesihatan. Manakala, 33 yang
lain bakal ditutup secara berperingkat. Kementerian senarai pendekkan 33 buah fasiliti yang...
Dato’Ong Chong Swen: Tuan Yang di-Pertua, boleh saya mencelah?
Dr. Lee Boon Chye: Biar saya...
Dato’Ong Chong Swen: Berkenaan Klinik 1Malaysia..
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Senator Dato’Ong Chong Swen, sila benarkan
dia habis dulu.
Dr. Lee Boon Chye: Biar habis dulu, habis dulu.
Tuan Yang di-Pertua: Lepas itu Yang Berhormat Senator Dato’Ong Chong Swen boleh
mencelah.
Dato’Ong Chong Swen: Hanya senarai yang 33 yang tutup boleh tak dikemukakan?
Terima kasih.
Dr. Lee Boon Chye: Terima kasih, Yang Berhormat Senator Dato’ Ong Chong Swen.
Senarai tersebut saya akan serahkan secara bertulis. Cuma saya hendak terangkan di sini
bahawa, 33 buah fasiliti yang tidak cost effective ini memenuhi syarat-syarat seperti berikut:
(i) kedatangan kurang daripada 50 pesakit sehari;
(ii) mempunyai fasiliti kesihatan kerajaan lain dalam lingkungan lima kilometer;
(iii) tidak terletak di premis PPR; dan
(iv) mendapat persetujuan daripada Jabatan Kesihatan Negeri masing-masing.
Jadi, proses penutupan akan dilaksanakan setelah mendapat persetujuan Kabinet. Jadi
ada beberapa isu yang tidak sempat saya jawab, saya akan jawab secara bertulis. Sekian,
penggulungan saya.
Tuan Yang di-Pertua: Silakan, Yang Berhormat.
DN. 5.9.2018 44
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Mohon mencelah, Tuan Yang di-Pertua. Saya
menunggu daripada tadi jawapan kepada soalan saya kerana Yang Berhormat Timbalan Menteri
menyebut nama saya tadi. Jadi, saya tunggu sampai sekarang tidak perlu bertulis sebab saya
dalam Dewan Yang Berhormat Timbalan Menteri. Terima kasih, Tuan Yang di-Pertua.
Tuan Yang di-Pertua: Soalan apa itu Yang Berhormat Senator Dato’ Haji Mohd Suhaimi
bin Abdullah?
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Saya bercakap berhubung dengan dadah dan
dalam lawatan saya di AADK dan juga pusat-pusat Cure & Care, di mana penempatan anak-anak
dadah ini tidak cukup Yang Berhormat Timbalan Menteri. Mereka ini terpaksa membuat Cure &
Care itu di sebelah hospital sebab anak-anak dadah ini adalah pesakit, bukannya penjenayah.
Mereka memerlukan rawatan doktor dari semasa ke semasa, sebab itu diletakkan di sebelah
dengan hospital.
Saya ambil contoh di Johor Bahru dalam ucapan saya, di Johor Bahru itu tempatnya
hanya boleh memuatkan sebanyak 500 orang, tetapi disumbatkan 1,200 orang. Bayangkan bila
air, bayangkan fasiliti-fasiliti lain. Jadi, saya mencadangkan kerana terdapat hospital-hospital
yang tempatnya luas dan kadang-kadang ada bangunan-bangunan hospital yang tidak dipakai.
Jadi apa salahnya dalam Kerajaan Pakatan Harapan ini, kita gunakan tempat-tempat di hospital-
hospital sebagai Cure & Care untuk anak-anak kita ini.
Hal ini kerana masalah dadah ini sudah meningkat, Yang Berhormat Timbalan Menteri.
Sudah masuk ke sekolah, sudah masuk ke angkatan tentera dan sebagainya. Jadi saya
cadangkan begitu kerana tempat-tempat ini kadang-kadang ditutup begitu sahaja. Disimpan
kerusi dan meja, dibuat stor. Jadi, tempat-tempat ini boleh dijadikan Cure & Care dan tiap-tiap
daerah ada hospital. Maka, insya-Allah akan selesai masalah anak-anak kita yang ingin
mendapat rawatan ini. Terima kasih, Tuan Yang di-Pertua.
Tuan Yang di-Pertua: Terima kasih, silakan Yang Berhormat Timbalan Menteri.
Dr. Lee Boon Chye: Terima kasih, Yang Berhormat Senator. Memang satu cadangan
yang harus kita akan teliti secara mendalam. Cuma, kalau tidak silap saya mungkin teks ucapan
Yang Berhormat Senator itu semalam dan pegawai tidak sempat untuk sediakan jawapan secara
formal buat sementara ini. Ada isu berkenaan dengan perkhidmatan kesihatan kepada
masyarakat Orang Asli yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Tuan Manolan bin
Mohamad pun saya tidak sempat untuk jawab. Kedua-dua ini saya akan jawab secara bertulis.
Sekian, terima kasih.
DN. 5.9.2018 45
Tuan Yang di-Pertua: Silakan, Yang Berhormat. Kepada pegawai dan juga kementerian,
bila Ahli-ahli Yang Berhormat ini berbahas, kementerian kena ada pegawai di sini. Kadang-
kadang saya nampak mereka tiada di sini. Ini tidak dapat jawab, yang saya beri kelonggaran
kepada Yang Berhormat Timbalan Menteri ini untuk tidak menjawab kepada soalan kepada Ahli-
ahli Yang Berhormat yang tidak ada di dalam Dewan supaya boleh beri dengan secara bertulis.
Akan tetapi, soalan yang dibangkitkan ini harus dijawab oleh Yang Berhormat. Yang Berhormat
Menteri, silakan Yang Berhormat.
Puan Asmak binti Husin: Terima kasih, Tuan Yang di-Pertua. Saya sebenarnya ada satu
soalan yang telah dikemukakan kepada Yang Berhormat Timbalan Menteri. Akan tetapi, mungkin
pegawai tidak perasan untuk mencatatkannya iaitu soalan berkaitan dengan jaminan atau polisi
kesihatan terhadap anak-anak kapal di Malaysia. Ini sebab, mereka ini selalu dianggap sebagai
golongan bukan profesional. Memang ada simposium, contohnya mengenai keselamatan di
peringkat Asia Pasifik. Akan tetapi, kebanyakannya banyak terfokus kepada juruterbang dan tidak
banyak membincangkan isu berkaitan dengan anak kapal. Anak kapal ini, dia terdedah juga
kepada radiasi yang tinggi dalam tempoh yang lama. Sekian, terima kasih. Saya mohon
pandangan.
Tuan Yang di-Pertua: Terima kasih, silakan Yang Berhormat Timbalan Menteri. Kalau
jawapan dia ada...
Dr. Lee Boon Chye: Jawapan bertulis akan susul lah. Cuma, sejak pengetahuan saya,
semua anak-anak kapal itu ada jaringan kesihatan secara berkala sebelum mereka dibenarkan
untuk berkhidmat di kapal-kapal tersebut. Jadi, terima kasih kepada semua Ahli Yang Berhormat
yang terlibat dalam perbahasan dan saya tamatkan penggulungan saya. Sekian.
■1230
Tuan Yang di-Pertua: Terima kasih dan syabas kepada Yang Berhormat Menteri.
Silakan Yang Berhormat Menteri Kementerian Belia dan Sukan. Yang Berhormat Menteri, ada
usul. Silakan.
DN. 5.9.2018 46
USUL
WAKTU MESYUARAT DAN URUSAN DIBEBASKAN DARIPADA PERATURAN MESYUARAT
12.30 tgh.
Timbalan Menteri di Jabatan Perdana Menteri [Tuan Mohamed Hanipa bin Maidin]:
Minta maaf Tuan Yang di-Pertua, sebab saya kena bergegas selepas ini ke Jabatan Perdana
Menteri untuk Post Cabinet.
Tuan Yang di-Pertua, saya mohon mencadangkan:
“Bahawa mengikut Peraturan Mesyuarat 11(1), Mesyuarat pada hari ini
tidak akan ditangguhkan sehingga selesai giliran Kementerian Tenaga, Sains,
Teknologi, Alam Sekitar dan Perubahan Iklim seperti yang tertera sebagai No. 20
di dalam senarai susunan giliran Yang Berhormat Menteri-Menteri menjawab ke
atas perbahasan Titah Diraja yang telah diedarkan dan selepas itu Majlis
Mesyuarat akan ditangguhkan sehingga jam 10 pagi, hari Khamis, 6 September
2018.”
Timbalan Menteri Belia dan Sukan [Tuan Sim Chee Keong]: Saya mohon menyokong.
Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Berhormat, sekarang saya kemukakan masalah
kepada Majlis untuk diputuskan. Masalahnya ialah usul seperti yang dikemukakan tadi hendaklah
disetujukan.
[Usul dikemuka bagi diputuskan; dan disetujukan]
Tuan Yang di-Pertua: Silakan Yang Berhormat Menteri Belia dan Sukan.
12.31 tgh.
Timbalan Menteri Belia dan Sukan [Tuan Sim Chee Keong]: Terima kasih, Tuan Yang
di-Pertua. Terlebih dahulu, izinkan saya mengucapkan terima kasih kepada semua Ahli Yang
Berhormat Dewan Negara ini di atas segala pandangan, pertanyaan dan juga cadangan yang
telah dikemukakan terutamanya terhadap Kementerian Belia dan Sukan sepanjang tempoh
perbahasan Usul Menjunjung Kasih Titah Diraja dalam sesi sidang kali ini.
Tuan Yang di-Pertua, izinkan saya memberikan ulasan dan pandangan terhadap perkara-
perkara yang telah dibangkitkan sebagaimana berikut.
DN. 5.9.2018 47
Akan tetapi, terlebih dahulu, saya juga ingin memaklumkan Dewan yang mulia ini bahawa
saya baru pulang daripada Majlis Konvokesyen Institusi Latihan Kementerian Belia dan Sukan
Negara (ILKBS). Pada tahun ini lebih kurang 5,400 orang anak muda kita telah tamat pengajian
daripada ILKBS di seluruh negara.
Berkenaan perkara ini juga, pada dua hari lepas, pasukan Malaysia yang mengambil
bahagian dalam pertandingan ASEAN Skills Competition (ASC) 2018 di Bangkok telah berjaya
buat kali pertamanya meraih empat pingat emas, satu perak, lima gangsa dan 21 medalion
kecemerlangan... [Tepuk]
Tuan Yang di-Pertua: Tahniah, tahniah, Yang Berhormat Menteri.
Tuan Sim Chee Keong: Ini menunjukkan anak muda Malaysia iaitu belia kita yang berada
di dalam jurusan TVET, kemahiran dan latihan, tidak kurang keupayaan dan kebolehan mereka
dan telah mencapai tahap antarabangsa.
Justeru, bagi menjawab satu soalan atau usul daripada Yang Berhormat Senator Dr.
Mohd Nor bin Haji Monutty yang berada di dalam Dewan ini yang saya hormati iaitu tentang gejala
sosial di kalangan belia di bandar dan luar bandar, saya ingin merakamkan penghargaan dan
penghormatan saya kepada Yang Berhormat Ahli Dewan tersebut kerana beliau memang
merupakan salah seorang tokoh yang disegani dan sering mengambil perhatian terhadap isu-isu
anak muda.
Akan tetapi, di sini saya juga ingin memaklumkan Dewan yang mulia ini bahawa
Kementerian Belia dan Sukan terutamanya dalam pentadbiran baharu ini, kita ingin memulakan
dengan premis bahawa belia bukan sahaja secara automatik atau semula jadinya dikaitkan
dengan gejala sosial atau dengan perkara-perkara negatif seperti dadah, lepak, bohsia ataupun
benda-benda yang tidak diingini. Kita tidak mahu melihat belia semata-mata sebagai golongan
yang hanya memerlukan perlindungan kita atau asuhan sahaja. Kita di sini ingin melihat belia
sebagai golongan yang termasuk dalam rakan strategik bagi bersama-sama dengan kerajaan
untuk membentuk hala tuju negara kita di masa hadapan sebab mereka waris masa depan
negara ini.
Itu juga di antara sebabnya kerajaan terutamanya Kementerian Belia dan Sukan berhasrat
untuk menurunkan umur mengundi kepada umur 18 tahun iaitu bagi membolehkan ataupun
membuka peluang dan ruang demokrasi secara formalnya kepada anak muda di Malaysia ini
untuk mengambil bahagian.
Akan tetapi, untuk makluman Ahli-ahli Yang Berhormat, Kementerian Belia dan Sukan
ada menyediakan pelan strategik dalam menempuh lima tahun menjelang tahun 2020. Dalam
DN. 5.9.2018 48
merangka pelan ini, kementerian telah mendapatkan input dan maklum balas daripada pelbagai
pihak berkepentingan dan pemegang taruh ataupun, dengan izin, stakeholders. Ini merupakan
usaha ke arah youth power yang bertujuan untuk memperkasakan belia.
Seperti yang saya sebutkan tadi, kita ingin menyediakan atau kita ingin melihat golongan
belia sebagai rakan strategik dalam pembangunan negara. Justeru itu, pihak kementerian telah
mengambil inisiatif dan usaha berterusan melalui pelaksanaan program-program yang menjurus
ke arah positive youth development (PYD), dengan izin. Program-program ini merupakan
pendekatan yang mengiktiraf golongan belia dalam potensi mereka. Ia bertujuan untuk
membangunkan secara positif serta bersesuaian dengan sosial dan budaya masyarakat kita bagi
membolehkan belia-belia tersebut mencapai potensi mereka yang saya sebutkan tadi.
Kementerian Belia dan Sukan melalui Jabatan Belia dan Sukan Negara (JBSN) telah
merangka dan melaksanakan beberapa program yang bukan sahaja bertujuan untuk mendidik
dan menerapkan elemen-elemen kepimpinan jati diri, kesukarelawan, keusahawanan dan
kesukanan, tetapi juga bertujuan untuk memberikan platform kepada anak muda, kepada belia
untuk menyuarakan pandangan dan idea-idea mereka. Sebagai contoh, program-program
tersebut termasuklah Program Debat, Program Felo Perdana, Program Kesukarelaan
Antarabangsa (MyCorps), Program Pendidikan Demokrasi, Program Keusahawanan Belia
Bestari (B-Best), Youth Career, program-program sukan masyarakat seperti FitMalaysia,
Program Sukan Bermotor dan e-sports serta program seperti Parlimen Belia.
Untuk makluman Ahli-ahli Yang Berhormat dan Tuan Yang di-Pertua, program Parlimen
Belia kini sedang kita tinjau semula, kaji semula bagi memperkasakan lagi program ini
terutamanya dalam dua bahagian.
Pertama ialah kita ingin program ini mempunyai real representation iaitu perwakilan
sebenar-benarnya di mana pemimpin-pemimpin atau Ahli-ahli Parlimen Belia yang dilantik, dipilih
mestilah, tidak kira sama ada mempunyai latar belakang keahlian politik atau tidak, tetapi mereka
mestilah betul-betul mewakili suara anak muda dan suara belia.
Kedua, kita mahu Parlimen Belia ini mempunyai real power atau kuasa sebenar-benarnya
dan bukan satu platform atau satu program di mana mereka hanya berbincang secara sendiri
dan pandangan mereka akhirnya tidak mendapat perhatian.
Jadi, kita sedang berada dalam proses kajian semula Parlimen Belia ini untuk
memantapkan lagi program tersebut supaya merangkumi elemen real representation dan real
power.
DN. 5.9.2018 49
Program-program yang dilaksanakan tersebut adalah sebagai satu usaha untuk
memajukan golongan anak muda dengan menyediakan pelbagai peluang dan saluran untuk
setiap individu belia meningkatkan potensi serta bakat dan seterusnya memerangi gejala sosial
di kalangan belia sama ada di bandar atau di luar bandar.
Apa yang ingin kita lakukan ialah, seperti yang saya katakan tadi, kita ingin menerapkan
nilai-nilai jati diri, kepimpinan dan nilai-nilai lain yang kita boleh kongsi bersama sebagai rakyat
Malaysia atau common shared values by whole Malaysian agar anak muda, belia ini boleh menilai
dengan sendiri apa yang baik dan apa yang buruk. Bukan hanya semata-mata menjadi golongan
yang dipimpin dan dibawa dan diberitahu apa yang perlu mereka buat.
Di samping itu, Kementerian Belia dan Sukan melalui Pejabat Belia dan Sukan Daerah
dan Majlis Belia Daerah di setiap daerah berperanan menggerakkan program-program
pembangunan belia berdasarkan sembilan bidang keutamaan dalam Dasar Belia Malaysia di
peringkat akar umbi. Antara program pencegahan yang telah dilaksanakan adalah seperti
program Millenium Youth pada tahun 2018 iaitu tahun ini yang menyasarkan belia berusia 16
tahun hingga 17 tahun yang tinggal atau bersekolah di kawasan berisiko tinggi seperti di FELDA,
di kawasan Projek Perumahan Rakyat (PPR) dan di perkampungan-perkampungan, contohnya
perkampungan nelayan.
■1240
Tujuan program ini adalah untuk memberikan pengupayaan dari segi pendidikan dan
pengetahuan, latihan kemahiran kepada peserta terhadap kesan-kesan negatif dalam gejala-
gejala sosial termasuklah gejala dadah.
Saya mengambil maklum ucapan Yang Berhormat Senator, bahawa ada jurang dalam
program kepada belia-belia di luar bandar. Kementerian dalam pentadbiran baru ini berhasrat
untuk merapatkan jurang tersebut, menyediakan lebih banyak lagi program dan juga peluang
kecapaian, akses kepada sumber-sumber dan juga platform yang disediakan oleh Kementerian
Belia dan Sukan ataupun kerajaan secara amnya.
Dalam aspek ini, kita bertujuan untuk bekerjasama bukan sahaja mengerakkan jentera
kerajaan tetapi kita juga ingin bekerjasama dengan badan-badan ataupun persatuan belia sebab
mereka merupakan persatuan-persatuan ataupun organisasi akar umbi yang mempunyai- saya
percaya kecapaian yang lebih luas berbanding dengan pejabat kerajaan yang mungkin
mempunyai sumber manusia yang terhad.
Di sini, saya juga ingin mengalu-alukan penyertaan pemimpin-pemimpin seperti yang ada
dalam Dewan yang mulia ini, pemimpin-pemimpin dalam Dewan Rakyat, di kedua-dua belah
DN. 5.9.2018 50
untuk sama-sama kita mencari jalan bagaimana kerajaan boleh membuka peluang ataupun
membuka kecapaian terhadap sumber kerajaan kepada masyarakat di luar bandar terutamanya
para belia.
Untuk usul daripada Yang Berhormat Senator Tuan Aknan a/l Ehtook berkenaan dengan
jaminan masa depan atlet. Kementerian Belia dan Sukan melalui Majlis Sukan Negara (MSN)
ada menyediakan Skim Pelindungan Kemalangan Diri Berkelompok untuk atlet normal dan atlet
Paralimpik. Program ini adalah untuk merangkumi perkara-perkara seperti kematian akibat
kemalangan, perbelanjaan perubatan akibat kemalangan, hilang upaya sementara akibat
kemalangan melalui proses bayaran mingguan, pendapatan hospital secara harian jika terpaksa
tinggal di hospital dan manfaat lain seperti kos ambulans, kos penghantaran balik jenazah dari
luar negeri akibat kemalangan dan perbelanjaan pengebumian.
Selain itu, MSN turut menyediakan Skim Kebajikan Atlet Kebangsaan (SKAK) yang
merangkumi bantuan seperti khairat kematian bagi atlet dan keluarga terdekat, bantuan bencana
alam, rawatan penyakit dan bantuan elaun kehilangan pendapatan terutamanya bagi atlet yang
dipinjam daripada agensi lain yang menjalani latihan sepenuh masa di MSM.
Untuk makluman Ahli Yang Berhormat tersebut juga, program-program yang saya
sebutkan tadi sebenarnya hanya merangkumi atlet yang kini berada di bawah program Majlis
Sukan Negara sahaja. Jika atlet tersebut bertaraf antarabangsa dan sekurang-kurangnya pernah
mewakili negara di peringkat Sukan SEA dan telah bersara, mereka boleh memilih untuk
mendaftar ataupun berdaftar di bawah program Yayasan Kebajikan Atlet Kebangsaan (YAKEB).
YAKEB, untuk makluman Dewan yang mulia ini ditubuhkan untuk menguruskan hal ehwal
kebajikan atlet dalam pelbagai aspek serta memberikan manfaat kepada bekas para atlet negara
termasuk atlet Paralimpik. Enam fungsi utama YAKEB ialah sebagai pusat sumber strategik untuk
bekas atlet negara, pengumpulan dana, pembangunan pendidikan dan kerjaya, kemahiran dan
keusahawanan, bimbingan dan kaunseling serta kebajikan.
Pada masa ini, kementerian sedang dalam proses untuk mengkaji semula operasi dan
pengurusan YAKEB bagi memperkukuhkan lagi badan tersebut yang kita lihat sebagai satu
yayasan ataupun badan yang sebenarnya mampu untuk melindungi, menjaga, memelihara
kebajikan bekas atlet negara dengan lebih baik dan lebih mampan lagi.
Selain itu, Kementerian Belia dan Sukan melalui Majlis Sukan Negara (MSN) juga turut
menyediakan program Malaysian Athlete Career and Education (MACE). Program MACE ini
menyediakan peluang pendidikan, kerjaya dan kebajikan sebagai jaminan masa depan kepada
atlet-atlet negara. Antara program yang ditawarkan bagi atlet yang dilahirkan dari sekolah sukan
DN. 5.9.2018 51
adalah program prauniversiti Sekolah Sukan Malaysia. Program prauniversiti ini bermula di
Sekolah Sukan Bukit Jalil (SSBJ) pada bulan Jun, tahun 2000. Program ini dilaksanakan dengan
kerjasama Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM), MSN dan Universiti Putra Malaysia.
Program pra-universiti ini telah diiktiraf setaraf dengan program matrikulasi KPM sebagai
syarat kemasukan, syarat kelayakan untuk masuk ke Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA).
Selain itu, atlet juga berpeluang untuk melanjutkan pengajian di IPTA dan Institusi Pengajian
Tinggi Swasta (IPTS).
MSN telah menandatangani perjanjian persefahaman ataupun MoU dengan 11 buah
IPTS yang menawarkan kemudahan pembelajaran contohnya atlet kita akan diberikan
kelonggaran syarat kemasukan yang minimum dan fleksibel sesuai dengan pencapaian sukan
mereka. Atlet juga diberikan pelepasan dan penangguhan pengajian untuk menyertai latihan,
kejohanan ataupun program rasmi MSN. Pihak IPT juga akan menawarkan biasiswa berbentuk
yuran pengajian berdasarkan prestasi dan pencapaian sukan setiap atlet yang merupakan pelajar
mereka tersebut.
Atlet yang berada di bawah MSN yang berjaya mendapat tawaran pengajian di peringkat
diploma, sarjana muda dan sarjana. Juga layak untuk memohon biasiswa sukan kerajaan seperti
Biasiswa Sukan Persekutuan daripada Kementerian Belia dan Sukan ataupun Biasiswa Sukan
IPT daripada Kementerian Pendidikan Malaysia.
Tuan Yang di-Pertua, beralih pula kepada satu lagi usul daripada Yang Berhormat
Senator yang sama iaitu tentang peruntukan kewangan kepada persatuan sukan. Untuk
makluman Ahli Yang Berhormat tersebut, Kementerian Belia dan Sukan melalui Majlis Sukan
Negara juga ada memberikan sumbangan kepada Persatuan Sukan Kebangsaan (PSK) ataupun
National Sports Associations (NSA) melalui bantuan geran bagi persediaan atlet ke kejohanan
ataupun temasya.
Antara kriteria yang diambil kira untuk menyalurkan geran kepada PSK yang layak adalah
program tersebut mestilah berada di bawah program sukan teras. Sukan teras sebenarnya
diwujudkan untuk memberikan tumpuan ataupun fokus terhadap sukan-sukan yang mempunyai
potensi di peringkat antarabangsa. Antara kriteria penyenaraian sukan tersebut adalah
berdasarkan, populariti:
(i) sejarah sukan;
(ii) pencapaian, rekod prestasi yang cemerlang ataupun mempunyai prospek
memenangi pingat;
DN. 5.9.2018 52
(iii) faktor fizikal- kita pilih sukan yang tidak melibatkan ataupun tidak
bergantung semata-mata kepada faktor fizikal;
(iv) sukan wajib; dan
(v) sukan yang menjadi sukan tradisional di negara kita.
Di peringkat ini, kita ada 16 sukan teras. Pada masa ini kita ada 16 sukan teras iaitu
gimnastik, badminton, bola sepak, pelayaran, akuatik, olahraga, menembak, tinju, berbasikal,
memanah, hoki, karate, skuasy, wusyu, tenpin bowling dan lawn balls.
Selain daripada bantuan geran kepada PSK ataupun NSA, pihak majlis juga menyalurkan
sejumlah bantuan seperti berikut:
(i) bantuan elaun setiausaha eksekutif Persatuan Sukan Kebangsaan (PSK);
(ii) bantuan emolumen kepada pegawai PSK;
(iii) bantuan menghadiri forum, seminar dan persidangan di luar negara bagi
presiden dan setiausaha kehormat PSK sekurang-kurangnya dua kali
setahun berdasarkan permohonan yang diterima;
(iv) bantuan pentadbiran pejabat sebanyak RM5,000 setahun berdasarkan
permohonan dan mengikut garis panduan yang telah ditetapkan; dan
(v) bantuan elaun penyelaras PSK.
■1250
Kaedah yang digunakan untuk memantau penggunaan peruntukan ini seperti yang telah
dibangkitkan oleh Ahli Yang Berhormat Senator tersebut adalah seperti berikut:
(i) PSK mestilah mengemukakan laporan setiap empat bulan kepada pihak
MSN;
(ii) PSK mestilah mengadakan mesyuarat bersama tiga kali setahun; dan
(iii) PSK mestilah mengemukakan dokumen-dokumen yang berkaitan dengan
sesuatu permohonan sebagai bukti pembayaran.
Untuk maklumat Tuan Yang di-Pertua, kaedah-kaedah garis panduan ini dan juga KPI-
KPI terhadap peruntukan kerajaan terutamanya Majlis Sukan Negara kepada persatuan-
persatuan sukan juga sedang dalam proses diperincikan semula.
Kementerian Belia dan Sukan melalui Majlis Sukan Negara telah melaksanakan pelbagai
program pembangunan sukan dan juga program sukan berprestasi tinggi, terutamanya untuk
menjurus ke arah kejayaan ataupun pencapaian negara di dalam temasya sukan utama seperti
Sukan SEA, Sukan Asia, Sukan Komanwel, mahupun Sukan Olimpik. Melalui kerjasama yang
dilakukan bersama PSK dan beberapa pemegang taruh utama seperti Institut Sukan Negara dan
DN. 5.9.2018 53
Kementerian Pendidikan Malaysia, pelbagai kejayaan telah dicapai melalui program-program
pembangunan daripada akar umbi sehinggalah peringkat yang tertinggi di temasya-temasya
sukan utama seperti Program Jaya 98, Program Gemilang 2001, Program Gemilang 2006,
Program Cemerlang 2010 dan Program Kita Juara 2017.
Untuk makluman Dewan Yang Mulia ini, di kejohanan ataupun Temasya Sukan Asia ke-
18 yang baru selesai di Jakarta [Ketawa] Suara daripada belakang, terima kasih. Di Jakarta dan
Palembang baru-baru ini, kontinjen Malaysia, syukur kita telah mencapai target pingat emas kita
iaitu tujuh pingat emas dan berjaya meraih 13 pingat perak dan 16 pingat gangsa. Menjadikan
jumlah pingat kita 36 pingat iaitu lebih sedikit daripada pencapaian di Incheon, Korea dahulu iaitu
33 pingat. Jadi, syabas diucapkan kepada atlet dalam kontinjen Malaysia dalam Sukan Asia Ini.
Walau bagaimanapun...
Tuan Yang di-Pertua: Tahniah, tahniah Yang Berhormat Menteri... [Dewan tepuk]
Tuan Sim Chee Keong: Terima kasih. Kita nampak ada masih lagi banyak ruang untuk
penambahbaikan. Jadi segala semua pengalaman yang kita kecapi di Sukan Asia ini akan
dijadikan sebagai asas bagi post-mortem dan juga selepas itu, penilaian semula program-
program pembangunan sukan yang tadi saya sebutkan tersebut, bagi memantapkan program kita
supaya kita boleh mencapai prestasi yang diingini ataupun diimpikan dalam Sukan Olimpik Tokyo
2020 nanti.
Dalam pelaksanaan program latihan jangka panjang dan pendek yang telah dirangka
untuk menghadapi sesuatu temasya sukan, beberapa ketetapan dasar seperti sasaran utama
akan dilakukan. Seterusnya, pecahan sukan yang akan mampu menyumbang pingat kepada
kontinjen negara akan dilakukan bagi memastikan kumpulan-kumpulan atlet yang berpotensi
serta mempunyai peluang yang cerah untuk menyumbangkan pingat kepada negara akan
diberikan bantuan yang secukupnya. Proses pemilihan atlet dan jurulatih akan dilakukan dengan
penetapan beberapa kriteria yang bersesuaian dengan prestasi sukan semasa mereka.
Pihak kerajaan melalui Majlis Sukan Negara dan kerjasama dengan Persatuan Sukan
Kebangsaan dan Institut Sukan Negara akan merangka program latihan yang menyeluruh
dengan sasaran serta peruntukan kewangan yang setimpal. Pecahan peruntukan kewangan ini
akan merangkumi elaun latihan atlet, pendedahan pertandingan dalam dan luar negara, peralatan
latihan, penginapan dan makan, kejurulatihan serta kebajikan atlet. Bagi persatuan sukan yang
tidak lagi ataupun masih tidak berada dalam kelompok sukan yang mampu menyumbang pingat
kepada negara, pihak kerajaan akan juga mengambil perhatian dan prihatin kepada keperluan
mereka. Kita ada menyediakan bantuan khas kepada persatuan-persatuan sukan tersebut.
DN. 5.9.2018 54
Namun, jumlah serta bentuk bantuan yang akan diberikan adalah terhad dan bergantung
kepada kemampuan bajet dan kedudukan kewangan pihak kerajaan. Pihak persatuan sukan juga
sering kali disyorkan untuk menerokai peluang-peluang bagi mendapatkan tajaan daripada
badan-badan korporat serta syarikat swasta bagi mengelakkan kebergantungan sepenuhnya
daripada kerajaan. Salah satu kaedah yang digunakan dan dilihat berkesan adalah Program
Rakan Sukan yang telah diperkenalkan pada tahun 1994.
Bagi menjawab soalan Yang Berhormat Senator Datuk Sambathan a/l Manickam tentang
peruntukan Kementerian Belia dan Sukan kepada Malaysian Indian Football Association (MIFA).
Kementerian Belia dan Sukan, walaupun tidak ada peruntukan secara langsung kepada MIFA
kerana MIFA merupakan sebuah kelab sukan yang bergabung di bawah Majlis Sukan India
Malaysia yang kemudiannya bertanding di Liga Malaysia.
Namun, sejak tahun-tahun kebelakangan ini, MIFA memang menerima peruntukan secara
tidak langsung, terutamanya daripada badan induk sukan bola sepak FAM yang mendapat tajaan
daripada syarikat berkaitan kerajaan. Sebagai kelab yang bertanding di dalam Liga Malaysia di
bawah tiket kelab, MIFA juga mendapat sumber kewangan daripada pilihan penaja-penaja rasmi
mereka seperti Kappa, Umbro, Puma, MAHSA Universiti dan lain-lain lagi.
Sejak tahun 2016, istilah geran tahunan Football Association of Malaysia (FAM) kepada
pasukan yang bersaing dalam Liga Malaysia, iaitu Super League dan juga Premier League, tidak
lagi diguna pakai kerana Liga Malaysia telah diswastakan. Setiap pasukan telah diberikan hak
sebagai rakan kongsi liga dan menerima sejumlah peratusan daripada hak-hak penyiaran dan
komersial iaitu sebanyak 40 peratus yang dinyatakan sebagai agihan hak-hak penyiaran dan
komersial di atas penyertaan dalam liga.
Kepada usul daripada Yang Berhormat Senator Puan Asmak binti Husin, pembangunan
kemudahan sukan berprestasi tinggi di negeri-negeri banyak bergantung, bukan sahaja kepada
penglibatan Kerajaan Pusat, tetapi juga pada kerjasama yang dihulurkan oleh kerajaan-kerajaan
negeri khususnya apabila sukan merupakan antara perkara dalam senarai bersama dalam
Perlembagaan Persekutuan. Bagi permohonan tentang pembinaan sukan stadium ataupun
kemudahan sukan di negeri Kelantan, Kerajaan Pusat pentadbiran baharu ini sedia untuk
berbincang dan juga mempertimbangkan cadangan-cadangan dan permohonan daripada pihak
Kerajaan Negeri Kelantan.
Baru-baru ini, saya rasa bulan lepas kalau tidak silap saya, Exco Kerajaan Negeri
Kelantan, Exco Belia dan Sukan juga telah mengadakan mesyuarat ataupun berjumpa dengan
Menteri Belia dan Sukan dalam mesyuarat Menteri Belia dan Sukan bersama dengan Exco-Exco
DN. 5.9.2018 55
negeri. Kita telah mencapai satu kata sepakat iaitu there shall be no politics in sport dan kerajaan
sudi untuk menghulurkan kerjasama dengan mana-mana pihak di peringkat negeri bagi tujuan
untuk menjayakan sukan tersebut.
Untuk makluman Yang Berhormat Senator Puan, di negeri Kelantan, sememangnya
sudah ada juga kemudahan facilities sukan terutamanya yang dibina oleh Kerajaan Pusat.
Contohnya, kita ada satu kemudahan ataupun prasarana untuk track and field balapan, kita ada
lebih kurang 103 buah gelanggang futsal, sebuah gelanggang tenis, sebuah gelanggang bola
sepak takraw, satu dewan badminton, dua padang bola sepak, satu gelanggang boling padang,
satu gelanggang extreme park, satu gelanggang petanque, tiga gimnasium dan satu gelanggang
tembok mendaki. Jumlahnya 116 buah kemudahan ataupun prasarana sukan ini tidak termasuk
dengan kemudahan yang disediakan oleh kerajaan negeri.
Saya ingat yang ini akhir sekali agaknya. Boleh siaplah. Kalau bagi sedikit tambahan masa
boleh siap.
Tuan Yang di-Pertua: Silakan Yang Berhormat Menteri.
Tuan Sim Chee Keong: Ya. Ini adalah untuk menjawab usul daripada Yang Berhormat
Senator Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah tentang pertandingan sukan antara negara
Malaysia dan Indonesia. Kementerian sedar bahawa wujudnya satu keadaan apabila atlet negara
bertemu dengan atlet Indonesia, dalam mana-mana perlawanan akan wujud sedikit ketegangan.
Saya rasa kadangkala bukan sedikit pun antara semasa penonton dan juga penyokong kedua-
dua buah negara.
Walau bagaimanapun, menyedari hakikat tersebut ditimbulkan sekali lagi, tetapi atas
semangat kesukanan, maka pihak kita tidak akan melaksanakan ataupun menjalankan dasar
membalas dendam terhadap Indonesia, sebaliknya akan meningkatkan lagi hubungan kerjasama
dalam bidang sukan dan membiarkan the rule of law, dengan izin, bukan sahaja the rule of law
secara umumnya, tetapi the principle ataupun prinsip kesukanan mengadili sebarang
pertelingkahan yang berlaku dalam bidang sukan masing-masing. Sukan bukannya satu pentas
untuk menonjolkan kemarahan, kebencian dan keganasan tetapi sukan merupakan satu persada
bagi menjalin dan mempromosikan nilai-nilai seperti persaudaraan, persahabatan dan semangat
kesukanan.
Saya juga ingin secara sukacitanya melaporkan bahawa setakat ini, kita tidak ada apa-
apa laporan tentang kejadian yang tidak diingini berlaku ke atas atlet-atlet kita di Indonesia
sepanjang perjalanan Sukan Asia 2018. Setakat ini sahaja, Tuan Yang di-Pertua jawapan dan
maklum balas saya kepada...
DN. 5.9.2018 56
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Mohon mencelah Tuan Yang di-Pertua. Pukul
1 ya.
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Senator.
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Okey, faham.
Tuan Yang di-Pertua: Sudah Yang Berhormat Menteri?
Tuan Sim Chee Keong: Okey. Memang sudah habislah.
Tuan Yang di-Pertua: Terima kasih.
Tuan Sim Chee Keong: Okey, terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Tuan Yang di-Pertua: Ini kerana kita ada banyak pegawai daripada kementerian yang
boleh balik dan buat kerja masing-masing kerana jam pun telah 1.01 tengah hari. Yang Berhormat
Senator boleh jumpa dengan Yang Berhormat Menteri di luar.
Ahli-ahli Yang Berhormat, Dewan akan ditangguhkan sehingga pukul 2.30 petang.
[Mesyuarat ditempohkan pada pukul 1.02 tengah hari]
[Mesyuarat disambung semula pada pukul 2.30 petang]
■1430
[Timbalan Yang di-Pertua mempengerusikan Mesyuarat]
2.32 ptg.
Timbalan Yang di-Pertua: Bismillahi Rahmani Rahim. Assalamualaikum warahmatullahi
wabarakatuh. Kita sambung perbahasan kita. Perbahasan yang dijawab oleh Yang Berhormat
Menteri. Pertama sekali saya jemput Kementerian Pengangkutan, silakan.
Timbalan Menteri Pengangkutan [Dato' Kamarudin Jaffar]: Assalamualaikum
warahmatullahi wabarakatuh dan salam sejahtera.
Tuan Yang di-Pertua, saya ingin mengucapkan setinggi-tinggi terima kasih kepada Ahli-
ahli Yang Berhormat Senator yang mengambil bahagian dalam perbahasan Titah Diraja 2018
yang menyentuh perkara-perkara di bawah bidang tugas Kementerian Pengangkutan. Terima
kasih saya ucapkan di atas keprihatinan Ahli-ahli Yang Berhormat Senator terhadap kementerian
ini.
Isu yang pertama yang dibangkitkan ialah tentang Automated Enforcement System (AES).
Pertama sekali saya ingin menjawab isu yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Tuan
Chandra Mohan yang telah membangkitkan mengenai isu AES iaitu keperluan siasatan ke atas
proses pengambilalihan dan pembelian Beta Tegap Sendirian Berhad dan ATES Sendirian
Berhad oleh LTAT. Kementerian Pengangkutan mengambil maklum akan syor Yang Berhormat
DN. 5.9.2018 57
Senator supaya satu siasatan dilaksanakan ke atas proses pengambilalihan pembelian kedua-
dua syarikat tersebut.
Dalam hubungan ini, kerajaan telah pun menubuhkan jawatankuasa siasatan tadbir urus
perolehan dan kewangan kerajaan yang telah pun memulakan siasatan ke atas aspek tadbir urus
perolehan dan kewangan melibatkan projek AES, AwAS ini. Di samping itu, Kementerian
Pengangkutan sendiri juga telah memohon kerjasama Jabatan Audit Negara untuk
melaksanakan pengauditan yang terperinci ke atas aspek aliran wang tunai, kutipan hasil dan
perbelanjaan kedua-dua syarikat berkenaan sepanjang tempoh pengoperasian projek ini. Hasil
siasatan dan pengauditan ini akan diumumkan kepada orang ramai sebaik sahaja proses
berkenaan dilengkapkan.
Isu yang kedua ialah berkaitan dengan Pelan Induk Pengangkutan Pulau Pinang (PIPP).
Yang Berhormat Senator Puan Lim Hui Ying dalam perbahasan memohon pertimbangan
kerajaan untuk bekerjasama dengan pihak kerajaan negeri bagi menjayakan Pelan Induk
Pengangkutan Pulau Pinang (PIPP).
Untuk makluman Yang Berhormat Senator , Kementerian Pengangkutan dan
Suruhanjaya Pengangkutan Awam Darat (SPAD), mengalu-alukan usaha Kerajaan Negeri Pulau
Pinang dalam merancang dan melaksanakan pembangunan kemudahan pengangkutan awam di
Pulau Pinang.
Skim Kereta Api, Projek LRT negeri Pulau Pinang telah dikemukakan oleh SPAD pada 29
Mac 2016. Berikutan penerimaan Skim Kereta Api tersebut, pihak SPAD telah mengadakan
kajian penjajaran dan teknikal. SPAD meminta Kerajaan Negeri Pulau Pinang untuk
mengemukakan maklumat lanjut berkenaan kajian kebolehlaksanaan projek tersebut dan
susulan itu kerajaan negeri memberi maklum balas pada 9 Mei 2016 dengan mengemukakan
laporan-laporan seperti berikut, dengan izin:
(i) South Reclamation Scheme Request Proposal;
(ii) Ridership and Forecast an Economic Appraisal;
(iii) Railway System Section of the Railway Scheme; dan
(iv) Macro Alignment Options Study Report.
Dua mesyuarat telah diadakan iaitu pada 6 Oktober 2016, antara pihak SPAD dan
kerajaan negeri yang diwakili oleh Exco Pengangkutan dan diikuti oleh mesyuarat pada 8
November 2016. Antara SPAD dan kerajaan negeri yang diwakili setiausaha kerajaan negeri.
SPAD menyimpulkan dengan mengemukakan surat yang bertarikh 30 November 2016 kepada
Kerajaan Negeri Pulau Pinang memohon untuk mengemukakan perkara berikut:
DN. 5.9.2018 58
(i) SPAD memerlukan kelulusan bagi kajian Detail Environment Impact
Assessment (DEIA) dengan izin, dikemukakan sebagai pra syarat untuk
mempertimbangkan kelulusan Skim Kereta Api; dan
(ii) SPAD juga memerlukan kelulusan Majlis Pembangunan Fizikal Negara
untuk Penang South Reclamation (PSR), dengan izin, dikemukakan
memandangkan lokasi depot terletak di Island ‘A’ di dalam PSR.
Pihak SPAD berharap Kerajaan Negeri Pulau Pinang dapat mendapatkan kedua-dua
kelulusan tersebut daripada pihak berkuasa supaya permohonan kepada SPAD untuk
meluluskan pembangunan Skim Kereta Api, Projek LRT di Pulau Pinang di bawah Akta
Pembangunan Darat 2010 dapat di proses secara secepat mungkin.
Isu Perjanjian Akses Rangkaian Kereta Api (RNAA), KTMB dan rel Pantai Timur. Yang
Berhormat Senator Datin Rahimah binti Haji Mahamad telah membangkitkan mengenai
perancangan holistik kerajaan bagi industri rel seiring dengan cadangan Perjanjian Akses
Rangkaian Kereta Api (RNAA) dan perancangan kerajaan untuk memulihkan semula dan menaik
taraf infrastruktur landasan KTMB sektor Pasir Mas-Rantau Panjang.
Menjawab isu yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Datin Rahimah binti Haji
Mahamad ini, pelaksanaan RNAA bertujuan antara lain untuk meningkatkan kecekapan
perkhidmatan kereta api melalui penggunaan maksimum kapasiti landasan sedia ada. Dalam hal
ini, lebihan kapasiti yang tidak digunakan oleh KTMB boleh ditawarkan kepada pengendali
perkhidmatan kereta api lain, seterusnya menjadi ia satu ekosistem industri kereta api yang
berdaya saing.
Berhubung menaik taraf infrastruktur landasan KTMB sektor Pasir Mas-Rantau Panjang.
Untuk makluman Yang Berhormat Senator, landasan KTMB sektor Pasir Mas-Rantau Panjang
sepanjang 19 kilometer yang sebelum ini digunakan untuk perkhidmatan tren penumpang dan
kargo, telah ditamatkan operasi masing-masing mulai pada tahun 1982 dan 2003 atas arahan
Majlis Keselamatan Negara disebabkan peningkatan aktiviti penyeludupan beras serta
pergolakan yang berlaku di antara sempadan Malaysia-Thailand pada masa tersebut.
Selepas daripada itu, terdapat beberapa kejadian banjir menyebabkan landasan di sektor
tersebut mengalami kerosakan teruk dan kini tidak selamat untuk operasi tren. Memang tidak
dinafikan terdapat keperluan agar landasan ini diaktifkan semula kerana selain daripada
menyediakan laluan alternatif, terdapat juga beberapa permohonan daripada pihak Thailand
untuk mengaktifkan semula laluan ini bertujuan meningkatkan sosioekonomi setempat.
DN. 5.9.2018 59
■1440
Pada masa sekarang kerajaan masih menilai tahap keselamatan sempadan serta operasi
perkeretapian bagi sektor tersebut dengan penglibatan aktif Majlis Keselamatan Negara dan
agensi-agensi keselamatan yang lain.
Yang Berhormat Senator Puan Bathmavathi Krishnan, dalam perbahasan telah
membangkitkan isu-isu yang melibatkan orang kurang upaya dalam perkhidmatan pengangkutan
awam. Berhubung cadangan Yang Berhormat Senator, supaya penekanan kepada pelaksanaan
Rancangan Induk Pengangkutan Awam Darat Negara (RIPAD), khususnya dasar 3.4.3, iaitu
mempertingkatkan ketersampaian bagi OKU. Untuk makluman Yang Berhormat Senator, selaras
dengan objektif RIPAD Negara, kerajaan sememangnya senantiasa menyokong pembangunan
infrastruktur dan perkhidmatan pengangkutan awam darat yang dapat menyediakan
perkhidmatan yang mudah sampai bagi semua golongan masyarakat termasuk OKU.
Seterusnya berhubung isu penyelenggaraan fasiliti di terminal-terminal stesen
pengangkutan awam, Kementerian Pengangkutan Malaysia juga telah menjalankan program
OKU Accessibility Audit di bawah Majlis Kebangsaan Bagi Orang Kurang Upaya (MKBOKU).
Antara langkah proaktif bagi meningkatkan mutu perkhidmatan pengangkutan awam darat
termasuk fasiliti di terminal melibatkan golongan OKU adalah seperti berikut:
(i) meletakkan syarat lesen untuk pengendali terminal bagi memastikan
kemudahan yang terdapat di terminal sentiasa diselenggarakan dengan
baik dan selamat untuk digunakan;
(ii) menyediakan garis panduan dan piawaian terminal sebagai rujukan untuk
reka bentuk dan operasi terminal; dan
(iii) menjalankan audit terminal berdasarkan senarai semak yang telah
ditetapkan.
Seterusnya bagi memastikan ruang di antara platform dan tren di terminal stesen dan
monorel adalah senantiasa selamat dan mengikut spesifikasi bagi golongan OKU dan cadangan
pengenalan semula penggunaan ramp mudah alih bagi OKU berkerusi roda. Pihak pengendali
telah pun mengemas kini prosedur arahan kerja untuk tujuan membantu penumpang-penumpang
golongan OKU.
Ini termasuklah menambah polis bantuan dan kakitangan di stesen-stesen. Di samping
itu, setiap penumpang golongan OKU yang ingin menaiki tren perlu memaklumkan kakitangan
stesen untuk mendapatkan bantuan daripada polis bantuan dan kakitangan stesen di stesen-
stesen yang berkenaan.
DN. 5.9.2018 60
Menjawab isu penetapan peraturan supaya lima hingga 10 peratus teksi yang beroperasi
adalah bersaiz besar untuk memuatkan kerusi roda sebagaimana yang dibangkitkan oleh Yang
Berhormat Senator Puan Bathmavathi, Kementerian Pengangkutan menggalakkan syarikat-
syarikat teksi untuk menyediakan kenderaan khas bagi kegunaan pengguna OKU. Walau
bagaimanapun, ianya hanya boleh dilaksanakan secara berperingkat kerana ini melibatkan kos
yang tinggi kepada syarikat-syarikat teksi yang terlibat.
Namun begitu, terdapat pihak berkuasa tempatan seperti Majlis Bandaraya Shah Alam
(MBSA), Majlis Perbandaran Petaling Jaya (MPPJ) dan syarikat-syarikat seperti MAHB yang
menawarkan perkhidmatan kenderaan khas bagi kegunaan pengguna OKU. Yang Berhormat
Senator Puan Bathmavathi dalam perbahasan turut mencadangkan supaya disediakan feeder
bus untuk golongan OKU.
Untuk makluman Yang Berhormat Senator, bagi pengangkutan yang seamless bagi
warga OKU, penambahbaikan perkhidmatan akan dilaksanakan secara berfasa yang perlu
diiringi juga dengan penambahbaikan infrastruktur ekosistemnya, seperti siar kaki dan hentian
bas mesra OKU oleh pihak-pihak berkuasa tempatan.
Sementara itu, perkhidmatan pengangkutan secara door-to-door, pintu ke pintu telah pun
disediakan oleh pengendali-pengendali seperti RAPID yang menjalankan perkhidmatan RAPID
Mobiliti di Lembah Klang dan Pulau Pinang. Buat masa ini, perkhidmatan bas feeder bagi
destinasi ke stesen-stesen MRT menggunakan bas mesra OKU.
Isu Lapangan Terbang Sultan Ismail Petra, Kota Bharu. Yang Berhormat Senator Tuan
Haji Muhammad dalam perbahasan memohon penjelasan status projek menaik taraf Lapangan
Terbang Sultan Ismail Petra, Kota Bharu.
Untuk makluman Yang Berhormat Senator, projek pembesaran Lapangan Terbang Sultan
Ismail Petra, Kota Bharu melibatkan skop pembesaran bangunan sedia ada bagi
membolehkannya menampung jumlah penumpang daripada 1.5 juta orang penumpang setahun
kepada empat juta orang penumpang setahun.
Antara tumpuan utama adalah membesarkan bangunan terminal, menambah parkir
pesawat, pembesaran apron dan juga pembinaan bangunan airport fire rescue service, dengan
izin, yang baharu. Kerajaan telah memutuskan projek ini akan dilaksanakan secara tender
terbuka. Walau bagaimanapun sebelum perolehan boleh dipelawa semula secara tender terbuka,
kementerian ini akan membuat penilaian keutamaan perolehan dengan merujuk dan
mengadakan libat urus bersama agensi-agensi pusat seperti Kementerian Hal Ehwal Ekonomi
dan Pejabat Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan Malaysia.
DN. 5.9.2018 61
Berkenaan Lapangan Terbang Antarabangsa Kota Kinabalu (KKIA), Yang Berhormat
Senator Datuk Ir. Yong Wui Chung dalam perbahasan telah mencadangkan supaya kerajaan
memperbesarkan lagi terminal satu bagi memenuhi keperluan pertambahan kapasiti di KKIA.
Untuk makluman Yang Berhormat Senator, kapasiti penumpang yang boleh ditampung oleh
terminal satu Lapangan Terbang Antarabangsa Kota Kinabalu adalah sebanyak 9 juta orang
penumpang setahun.
Pada tahun 2017, KKIA telah mengendalikan seramai lapan juta lebih kurang orang
penumpang. Penumpang AirAsia merupakan penyumbang terbesar kepada statistik kendalian
penumpangan di lapangan terbang tersebut iaitu seramai 4,154,000 orang penumpang. Malaysia
Airports Holdings Berhad (MAHB) telah mengunjurkan kapasiti terminal satu akan mencapai had
kapasiti maksimum hanya pada tahun 2021.
Dalam hubungan ini Kementerian Pengangkutan akan terus memantau prestasi
pengendalian penumpang, kargo dan pergerakan pesawat di semua lapangan terbang di
Malaysia, termasuk KKIA dan akan memastikan...
Dato’ Dr. Ananthan a/l Somasundaram: Saya minta mencelah, Tuan Yang di-Pertua.
Minta mencelah? Terima kasih.
Saya ingin membangkitkan tentang satu isu yang berkaitan dengan khidmat wrapping
atau pembungkusan bagasi di lapangan terbang. Adakah rasional petugas-petugas di lapangan
terbang untuk mengarahkan penumpang yang membawa bagasi seperti kotak yang dibungkus
semula walaupun kotak bagasi tersebut diikat dan dibungkus dengan kemas? Ini jelas
menunjukkan bahawa terdapat sesuatu perkara yang tidak betul dengan tindakan petugas
tersebut di mana penumpang terpaksa menanggung kos yang tidak sepatutnya. Apakah
pendapat Yang Berhormat Menteri?
Dato' Kamarudin Jaffar: Terima kasih, Yang Berhormat Dato’ Dr. Ananthan.
Wrapping ini adalah suatu perkhidmatan yang diberikan kepada penumpang-penumpang
untuk bagasi mereka di lapangan terbang khususnya di KLIA. Ianya adalah di atas pilihan
penumpang-penumpang itu untuk keselamatan bagasi beliau. Di pihak syarikat penerbangan
pula, kadangkala apabila penumpang ini check in, dengan izin, untuk menaik pesawat,
kadangkala staf syarikat penerbangan ini menilai bagasi itu dan didapati mungkin bagasi itu akan
terburai, pecah dan sebagainya dan jika itu berlaku, itu merugikan penumpang itu sendiri.
Ataupun jika bagasi itu pecah dan sebagainya, ia mungkin menghalang kelicinan perjalanan
travelator ataupun conveyor belt, dengan izin, yang mengangkat barangan bagasi itu ke pesawat
nanti.
DN. 5.9.2018 62
Jadi, ada dua aspek di situ, kepentingan penumpang itu untuk keselamatan bagasinya di
atas pilihan beliau. Keduanya, keselamatan atau kelicinan pentadbiran pengurusan bagasi
daripada check in point kepada pesawat nanti. Jadi, itu pertimbangan kalau selebihnya berlaku,
maka sudah tentu kami akan beri perhatian supaya tidak ada unsur-unsur perniagaan yang
melebihi kepentingan-kepentingan pengguna dan juga syarikat yang berkenaan. Terima kasih.
Tertakluk kepada kedudukan kewangan negara, tumpuan akan diberikan kepada projek
menaik taraf atau meningkatkan kemudahan infrastruktur di lapangan terbang yang lebih kritikal
dan telah mencapai had kapasitinya.
Isu berkaitan perkhidmatan aerobridge AirAsia.
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Minta mencelah, Tuan Yang di-Pertua sebelum
Yang Berhormat Menteri masuk ke tajuk yang lain. Saya juga ada bertanya, saya kurang faham
sama ada kementerian Yang Berhormat atau kementerian lain yang akan menjawab soalan saya.
Kemungkinan kementerian lain, tetapi ada hubung kaitnya dengan lapangan terbang.
Saya bertanya, apakah kerajaan akan mengkaji semula lapangan ketiga di negeri Kedah
iaitu di Kulim yang dicadangkan dibuat untuk cargo airport?
■1450
Sekiranya kerajaan bercadang, saya ingin bertanya, apakah dananya akan datang
daripada kerajaan ataupun privatization project ataupun FDI? Terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Saya mohon penjelasan daripada Yang Berhormat.
Dato’ Kamarudin Jaffar: Terima kasih Yang Berhormat Senator Dato’ Haji Mohd
Suhaimi.
Saya ada mendengar cadangan-cadangan tersebut tetapi secara rasminya setakat
sekarang ini, di Kementerian Pengangkutan belum ada suatu pembentangan secara rasmi
kepada kementerian berkaitan dengan cadangan lapangan terbang di Kedah seperti yang Yang
Berhormat Senator sebutkan itu tadi.
Jika ia sampai kepada peringkat Kementerian Pengangkutan, saya yakin ia akan
diberikan pertimbangan yang sewajarnya. Jika ia menguntungkan perkhidmatan penumpang
ataupun kargo ataupun boleh membantu pembangunan negeri Kedah dan utara Semenanjung
misalnya, saya yakin ia akan diberikan pertimbangan yang amat positif oleh kerajaan dan
kementerian kita.
Berkaitan dengan isu aerobridge. Untuk makluman Yang Berhormat Senator, Malaysia
Airports Holdings Berhad (MAHB) telah menyediakan kemudahan aerobridge di kebanyakan
lapangan terbang di Malaysia dan sentiasa menggalakkan syarikat-syarikat penerbangan untuk
DN. 5.9.2018 63
menggunakan semua kemudahan yang disediakan di setiap lapangan terbang di Malaysia
termasuk aerobridge bagi memudahkan pergerakan penumpang terutamanya golongan warga
emas, kanak-kanak, ibu mengandung dan orang kurang upaya (OKU). Walau bagaimanapun,
syarikat penerbangan diberi pilihan sama ada menggunakan kemudahan tersebut atau
sebaliknya.
Menurut MAHB, caj bagi penggunaan aerobridge yang ditetapkan oleh pihaknya adalah
sebanyak RM85 bagi setiap tiga jam. Ini bermakna sekiranya ia digunakan untuk boarding atau
untuk naik dan disembarcation, dengan izin, atau untuk keluar dari pesawat jenis Airbus A320
dengan jumlah penumpang 180 orang, kos yang dikenakan bagi setiap penumpang adalah lebih
kurang 24 sen. Dalam hubungan ini, untuk satu perjalanan di dua lapangan terbang, jumlah yang
perlu dibayar oleh setiap penumpang adalah dianggarkan sebanyak 50 sen.
Secara umumnya, pihak AirAsia mengesahkan bahawa caj penggunaan aerobridge
adalah termasuk dalam harga tiket penerbangannya. Menurut AirAsia, syarikat penerbangan
tambang murah, low cost carrier, dengan izin, di serata dunia memilih untuk menggunakan
tangga daripada jambatan udara aerobridge ini. Ini selari dengan model perniagaan dan konsep
penerbangan tambang murah yang dipraktikkan oleh AirAsia.
Tempoh masa pendaratan kapal terbang dan berlepas, dengan izin, turnaround time bagi
syarikat penerbangan murah ini adalah hanya 25 minit. Penggunaan tangga untuk menurunkan
penumpang dan menaiki pesawat membolehkan kedua-dua pintu depan dan belakang digunakan
serentak. Dalam hubungan ini, disiplin untuk terus mengekalkan tempoh di bawah paras 25 minit
adalah sangat penting untuk syarikat penerbangan murah ini.
Walau bagaimanapun, AirAsia memaklumkan pihaknya sentiasa memberi keutamaan
terhadap keselamatan penumpang. Dalam hubungan ini, segala kesulitan yang dilalui oleh
penumpang ketika cuaca buruk sentiasa diambil kira. Sekiranya terdapat keadaan cuaca yang
buruk atau adanya tetamu OKU yang memerlukan perkhidmatan aerobridge, AirAsia akan
memberi keutamaan tanpa sebarang kos tambahan kepada penumpang.
Isu kajian harga tiket penerbangan. Isu seterusnya adalah berhubung hasil kajian
MAVCOM ke atas kawalan harga tambang kapal terbang bagi laluan domestik untuk destinasi-
destinasi di seluruh negara dan sebaliknya yang telah dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator
Dr. Zaiedi Haji Suhaili.
Untuk makluman Yang Berhormat Senator, pihak Suruhanjaya Penerbangan Malaysia
(MAVCOM) telah memuktamadkan kajian penetapan harga tiket penerbangan domestik di
DN. 5.9.2018 64
Malaysia. Laporan kajian telah dikemukakan kepada pihak Kementerian Pengangkutan pada 30
Julai 2018 untuk diteliti. Antara dapatan kajian MAVCOM adalah seperti berikut.
Pertama, secara umumnya, purata harga tiket penerbangan domestik di Malaysia telah
mengalami trend penurunan bagi tempoh antara Januari 2011 dan April 2018. Trend tersebut
adalah berbeza-beza mengikut laluan dan syarikat penerbangan tetapi trend umumnya harga
penerbangan menurun daripada tahun 2011 hingga 2018.
Kedua, harga tiket penerbangan telah mencatatkan peningkatan lebih daripada tiga kali
ganda tambang purata antara tahun 2016 dan 2017 khususnya semasa perayaan Tahun Baru
Cina yang merangkumi laluan-laluan di Semenanjung Malaysia serta laluan dari Semenanjung
Malaysia ke Sabah dan Sarawak serta laluan di antara Sabah dan Sarawak. Dalam kebanyakan
kes, peningkatan harga tiket penerbangan direkodkan untuk tempoh satu hingga empat hari
waktu puncak. Ini adalah disebabkan oleh permintaan yang melonjak berbanding bekalan
perkhidmatan yang berada pada paras yang sama.
Ketiga, trend harga tiket penerbangan pada waktu puncak di Malaysia adalah hampir
sama dengan negara-negara lain seperti Indonesia, Thailand, Filipina dan Amerika Syarikat. Ini
adalah kesan daripada prinsip harga dinamik yang diamalkan oleh syarikat penerbangan di
seluruh dunia yang mana tiket penerbangan dikategorikan mengikut kelompok harga yang
berbeza, bucket of flight seats, dengan izin. Setiap kelompok ini diberikan bilangan tempat duduk
tertentu yang mungkin berbeza mengikut permintaan. Semasa permintaan tinggi, syarikat
penerbangan berkemungkinan akan mengurangkan harga tiket penerbangan bagi kelompok
yang harga promosi.
Keempat, kebanyakan pihak berkuasa penerbangan awam di negara-negara lain tidak
mengawal harga tiket penerbangan bagi laluan antarabangsa atau domestik. Bagi negara-negara
yang mengenakan peraturan penetapan harga tiket seperti di Indonesia, pengawalan harga telah
menimbulkan implikasi negatif seperti peningkatan purata harga tiket penerbangan. Dalam situasi
ini, syarikat penerbangan didapati telah mengambil kesempatan daripada harga siling tiket
penerbangan yang ditetapkan oleh kerajaan untuk memaksimumkan keuntungan mereka
walaupun semasa di luar waktu puncak.
Maknanya, menetapkan harga siling hanya akan seolah-olah menjadikan syarikat-
syarikat lebih gemar pergi ke arah harga siling daripada harga yang lebih rendah walaupun bukan
di waktu puncak. Justeru, sebarang cadangan untuk menetapkan harga siling adalah tidak
digalakkan bagi tujuan mengelakkan manipulasi oleh syarikat-syarikat penerbangan yang
akhirnya merugikan pengguna.
DN. 5.9.2018 65
Sehubungan itu, berdasarkan kajian tersebut, MAVCOM mengesyorkan perkara-perkara
berikut.
Pertama, mewajibkan syarikat penerbangan membuat pemakluman berhubung harga
tiket penerbangan semasa musim puncak khususnya pada musim perayaan yang seterusnya
akan dilaporkan kepada kerajaan.
Kedua, meningkatkan kapasiti dan persaingan di laluan-laluan yang dimonopoli atau
laluan-laluan yang mempunyai permintaan yang tinggi atau laluan-laluan yang tidak mempunyai
mod pengangkutan alternatif pada musim puncak dengan menggalakkan lebih banyak syarikat
penerbangan berjadual atau charter untuk beroperasi.
Sehubungan dengan kajian dan syor MAVCOM tersebut, Yang Berhormat Menteri
Pengangkutan telah mengadakan satu mesyuarat dengan syarikat-syarikat penerbangan pada 4
September 2018 berhubung isu ini dan telah memutuskan seperti berikut.
Pertama, sebagai langkah interim, kerajaan tidak akan menetapkan harga siling dan
harga lantai bagi tambang tiket penerbangan domestik bagi tujuan mengelakkan sebarang
manipulasi oleh syarikat-syarikat penerbangan yang mana purata harga tiket akan menjadi lebih
tinggi walaupun di luar musim perayaan sekiranya ia dilaksanakan.
Kedua, kerajaan akan terus membenarkan harga tiket ditentukan oleh pasaran semasa
atau, dengan izin, market driven, di mana syarikat-syarikat penerbangan negara akan
menetapkan kadar tambang penerbangannya dengan mengambil kira permintaan pasaran,
keadaan ekonomi serta faktor-faktor lain seperti harga bahan api dan kos operasi.
Ketiga, bagi mengurangkan kenaikan harga tambang sempena musim perayaan,
kerajaan telah mendapatkan komitmen daripada syarikat-syarikat penerbangan negara untuk
meningkatkan kapasiti penerbangan melebihi 20 peratus bagi tempoh tujuh hari sebelum musim
perayaan Tahun Baru Cina, Hari Raya Aidilfitri, Hari Gawai dan Pesta Keamatan khususnya di
laluan-laluan yang mempunyai permintaan yang tinggi. Maknanya 20 peratus kerusi atau tempat-
tempat tambahan di hari-hari perayaan kemuncak itu.
■1500
Keempat, dalam hubungan ini, kementerian akan turut mendapatkan kerjasama daripada
operator lapangan terbang, syarikat pengendalian darat dan perkhidmatan ERL dan teksi untuk
melanjutkan operasi di lapangan terbang yang berkaitan dalam tempoh tujuh hari tersebut.
Kelima, orang ramai disarankan untuk membuat perancangan dengan membeli tiket
penerbangan lebih awal bagi mendapatkan tawaran harga tiket yang lebih murah berbanding
pembelian di saat akhir.
DN. 5.9.2018 66
Keenam, pihak MAVCOM telah diminta untuk membuat pemantauan berhubung
pengenaan kadar tambang yang dikenakan oleh syarikat penerbangan dan meneliti impact
pelaksanaan kaedah interim ini. Sekiranya kaedah ini tidak berjaya untuk menyelesaikan masalah
kenaikan harga tambang sempena musim perayaan, pihak kementerian akan
mempertimbangkan semula cadangan untuk menetapkan harga siling dan harga lantai bagi
tambang tiket penerbangan domestik.
Akhir sekali isu pramugari dan hidangan arak dalam penerbangan.
Dr. Zaiedi Haji Suhaili: Yang Berhormat Menteri saya mohon mencelah.
Timbalan Yang di-Pertua: Sila.
Dr. Zaiedi Haji Suhaili: Terima kasih di atas penjelasan tadi dan sekurang-kurangnya
kita ada menampakkan satu hasil daripada perundingan kita dengan MAVCOM. Akan tetapi saya
bukan concern dengan harga tiket penerbangan waktu puncak saja, waktu perayaan, hari raya
dan sebagainya tetapi harga tiket penerbangan untuk harian. Ini kerana didapati bahawa bila kita
membeli tiket penerbangan, semakin hampir dengan kita nak membuat penerbangan, jadi
harganya semakin tinggi, meningkat.
Jadi saya rasa kalau boleh, kementerian berunding dengan MAVCOM bahawa kita
letakkan satu jangka masa katakan 48 jam sebelum penerbangan itu, harga tiket itu tidak boleh
dinaikkan lagi, ia tutup dekat 48 jam sebelum penerbangan. Oleh sebab kalau kita pergi ke airport
hendak beli di kaunter di saat akhir, di atas sebab-sebab kecemasan dan sebagainya, kita
mendapati harganya begitu lebih tinggi daripada harga yang kita beli pada masa-masa yang
biasalah.
Oleh yang demikian, saya rasa kalau boleh cadangan sayalah 48 jam sebelum
penerbangan harga tiket itu sudah tutup tidak boleh dinaikkan lagi. Kalau boleh kementerian
berunding dengan MAVCOM untuk mengesyorkan perkara itu kepada syarikat penerbangan,
terima kasih.
Dato’ Kamarudin Jaffar: Terima kasih Yang Berhormat Senator Dr. Zaiedi. Saya faham
apa yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator tetapi kita harap MAVCOM akan menilai
dan mengkaji cadangan tersebut. Tinggal lagi sebagai mana yang saya maklumkan tadi, syarikat-
syarikat penerbangan ini dalam perniagaan mereka mempunyai konsep bahawa dalam satu-satu
pesawat itu, tempat-tempat itu dikelompokkan kepada kalau yang awal itu dapat misalnya 1/3
jumlah kerusi yang termurah, lewat sikit 1/3 kedua harga yang mahal sedikit, lewat sangat-sangat,
maka ia nya akan pergi kepada 1/3 harga yang paling tinggi itu.
DN. 5.9.2018 67
Akan tetapi ini semuanya adalah perkiraan-perkiraan perniagaan. Saya yakin MAVCOM
akan terus berbincang dengan syarikat-syarikat ini untuk memastikan bahawa kita penumpang
pun terjaga dan keuntungan syarikat tidaklah tergugat amat sangat. Saya harap begitu.
Dr. Zaiedi Haji Suhaili: Terima kasih Yang Berhormat Menteri, saya rasa satu perkara
lagi saya ingin hendak kemukakan di sini ialah, kalau dulu kita ada satu syarikat penerbangan,
Malaysia Airlines. Bagi kita dari Sarawak ke Semenanjung Malaysia ataupun sebaliknya,
dahululah kerajaan ada diberi keistimewaan untuk beberapa penerbangan dalam satu hari.
Kerajaan ada diberi dua seat yang disebut sebagai blocked seat. Blocked seat itu ia nya akan
diletakkan di bawah pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri.
Sekiranya ada keperluan, maka penumpang boleh menggunakan keistimewaan blocked
seat. Maksud blocked seat ialah dahulu kalau pegawai-pegawai ada mesyuarat di Kuala Lumpur,
jadi bila pegawai dari Kuching hendak pergi ke Kuala Lumpur, yang notis mesyuarat itu begitu
singkat sekali, maka keistimewaan blocked seat itu digunakan untuk urusan penerbangan ke
Kuala Lumpur. Ataupun ada kalanya ada masa-masa kecemasan, blocked seat itu boleh di-
release kepada orang awam untuk digunakan sebagai penerbangan.
Jadi keistimewaan ini telah pun- bila Airlines ini sudah pergi banyak kepada business
consideration terhadap AirAsia, Malindo, Malaysia Airlines Berhad, dan sebagainya, jadi segala-
galanya sudah menjadi persaingan komersial. Apa yang kita katakan CSR itu sudah diketepikan.
Jadi saya harap dalam beberapa perkara, kementerian boleh juga memikir balik keistimewaan
untuk kita dari Sarawak, ataupun dari Sabah dalam hubungan ini kerana bila waktu kecemasan
itu, kita tidak mengira apa masa, apa harinya.
Oleh demikian keistimewaan kalau boleh MAVCOM kirakanlah dalam satu hari mungkin
ada tempat-tempat tertentu. Ini kerana kita tidak ada alternatif lain, melainkan menggunakan
penerbangan itulah. Saya rasa kalau di fikir-fikirkan kerana itu satu CSR lah kepada rakyat.
Terima kasih.
Dato’ Kamarudin Jaffar: Terima kasih, itu satu cadangan dan peringatan yang baik dan
saya yakin kita akan memberi perhatian yang sesimpatinya terhadap apa yang Yang Berhormat
Senator sebutkan itu.
Yang Berhormat Senator Puan Asmak binti Husin dalam perbahasan membangkitkan
beberapa perkara yang menyentuh isu pramugari dan hidangan arak dalam penerbangan.
Datuk Razali bin Idris: Yang Berhormat sebelum sentuh pramugari Tuan Yang di-Pertua,
saya minta laluan sikit.
Timbalan Yang di-Pertua: Boleh.
DN. 5.9.2018 68
Datuk Razali bin Idris: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua, dalam ucapan Yang
Berhormat langsung tidak menyebut tentang perbahasan saya untuk negeri Terengganu. Jadi
saya ada menyebut penerbangan yang sangat sedikit ke Terengganu dalam perbahasan saya.
MAS hanya ada tiga penerbangan satu hari, Firefly ada empat, Malindo ada enam, AirAsia ada
tujuh. Keseluruhannya 20 penerbangan satu hari dan dalam penerbangan ini jarang kita tengok
kapal terbang itu penuh.
Akan tetapi saya difahamkan sudah lama airport negeri Terengganu masih lagi tidak beri
taraf regional. Maksudnya di sini direct international flight dan ia amat penting dalam industri
pelancongan. Semua orang tahu negeri Terengganu memang hebat dengan keindahan alam
semula jadi. Jadi saya nak ambil Indonesia sebagai contoh, setiap bandar sama ada besar
ataupun kecil, ada direct international flight.
Jadi soalan saya, apakah kerajaan tidak boleh naik taraf airport Terengganu kepada
tahap regional iaitu direct national flight. Itu soalan saya.
Kedua berkenaan dengan MAHB. Semalam Yang Berhormat Menteri Pertanian dan
Industri Asas Tani ada menyebut kita nak hapuskan monopoli. Akan tetapi MAHB dikhabarkan
memonopoli perniagaan di semua airport kecuali Airport Senai Johor. Jadi saya rasa ini satu
perkara yang perlu dikaji oleh kerajaan supaya kita buka peluang kepada perniagaan bebas
cukai di semua airport di negara kita dan kita buka kepada semua yang nak berniaga.
Jadi ada competition di situ dan saya rasa lebih ceria daripada kita membiarkan MAHB
memonopoli semua business di airport negara kita. Semua ini telah dilakukan di airport seperti
Dubai, Doha dan Heathrow, London. Itu cadangan saya. Terima kasih.
■1510
Dato’ Kamarudin Jaffar: Terima kasih Yang Berhormat Senator Datuk Razali bin Idris.
Pertamanya berkaitan dengan taraf Lapangan Terbang Kuala Terengganu. Kita setakat
ini, saya tahu taraf regional itu tidak ada taraf sama ada domestik atau pun antarabangsa. Pada
dasarnya memang kita ada lapangan terbang domestik dan antarabangsa. Akan tetapi walaupun
lapangan terbang itu tidak diberikan taraf lapangan terbang antarabangsa, ianya tidak
menghalang penerbangan-penerbangan antarabangsa daripada menggunakan lapangan
terbang tersebut.
Jika berlaku keperluan untuk penerbangan-penerbangan direct ke lapangan terbang yang
bukan bertaraf antarabangsa seperti Kuala Terengganu, urusan boleh dilakukan supaya ia
membolehkan penerbangan seperti itu berlaku. Akan tetapi ia tidak perlu diberikan taraf sebagai
lapangan terbang antarabangsa tetapi tidak menghalang penerbangan antarabangsa jika ada
DN. 5.9.2018 69
keperluan dan kelulusan-kelulusan dan sebagainya tanpa mengubah status lapangan terbang
tersebut.
Keduanya, berkaitan dengan monopoli saya telah dalam Dewan Rakyat menjawab
bahawa dasar monopoli sebagai kerajaan yang baru tidak lagi kita pentingkan. Apa yang penting
ialah perkhidmatan yang terbaik oleh pihak swasta dalam memastikan rakyat mendapat
perkhidmatan yang terbaik. Jadi, oleh sebab itu tidak ada monopoli dan kita terbuka kepada
pandangan-pandangan dan cadangan-cadangan.
Jika lapangan tersebut dipunyai oleh MAB sudah tentulah terminal itu MAB punya sebagai
tuan, land lot, tuan punya bangunan, MAB lah yang memberikan ataupun mengenakan sewaan
dan sebagainya. Akan tetapi jika misalnya berlaku keadaan yang mana kementerian memandang
sesuai untuk syarikat lain pula mengendalikan dan mempunyai lapangan terbang maka syarikat
yang itu pulalah yg menguasai sewaan dan sebagainya, kedai-kedai yang ada di lapangan
terbang tersebut.
Datuk Razali bin Idris: Sikit lagi ya. Saya juga difahamkan ada beberapa syarikat dalam
negara kita yang cuba memohon untuk bersama-sama meniaga di beberapa lapangan terbang
dan di beberapa negeri tetapi masih lagi dalam keadaan pertimbangan dalam dua tiga tahun lalu.
Jadi, saya hendak bangkitkan di sini supaya saya dapat pencerahan dan boleh bagi penjelasan
kepada sahabat-sahabat kita yang hendak meniaga di airport. Terima kasih.
Dato’ Kamarudin Jaffar: Terima kasih Yang Berhormat. Saya akan semak tetapi yang
saya tahu, yang sampai ke pengetahuan saya, pengenaan ataupun sewaan ini dilakukan secara
tender dan ianya tidak terhad atau tertutup kepada mana-mana syarikat. Ciri-ciri, syarat-syarat
tender itu saya boleh maklumkan tetapi itulah yang saya tahu amalan biasa penyewaan
penggunaan kedai-kedai di lapangan-lapangan terbang di negara kita ini. Terima kasih.
Berhubung dengan pakaian pramugari dan cadangan Yang Berhormat Senator supaya
pramugari memakai seluar panjang yang dilihat lebih sesuai dan selesa untuk bekerja. Untuk
maklumat Yang Berhormat Senator syarikat-syarikat perlu mematuhi standard keselamatan
antara lain termasuk pengungsian kecemasan, emergency evacuation, dengan izin, dalam
tempoh masa yang ditetapkan seperti mana yang telah ditetapkan oleh Jabatan Penerbangan
Awam dan International Civil Aviation Organization (ICAO), dengan izin.
Dalam hubungan ini syarikat-syarikat penerbangan adalah bebas untuk memilih pakaian
seragam asalkan mematuhi kriteria seperti berikut:
(i) pakaian seragam mampu menjalankan tugas-tugas semasa, pengungsian
kecemasan, emergency evacuation, dengan izin; dan
DN. 5.9.2018 70
(ii) keputusan komersial syarikat penerbangan tersebut berdasarkan
kesesuaian dan imej korporat masing-masing.
Dalam hubungan ini MAB telah memaklumkan bahawa pakaian pramugari yang
merupakan baju kebaya adalah mencerminkan budaya Malaysia di mana pakaian tersebut
menjadi identiti hospitaliti, Malaysian hospitality yang diamalkan oleh MAS. Kementerian
Pengangkutan tiada sebarang halangan langsung bagi mana-mana syarikat penerbangan untuk
menetapkan pakaian pramugari yang menepati kaedah syariah Islam selagi mana ianya
mematuhi kriteria-kriteria yang telah ditetapkan oleh CAM... [Disampuk] Saya habiskan nanti.
Yang Berhormat Senator juga turut membangkitkan polisi berkaitan kesihatan ataupun
perlindungan terhadap anak-anak kapal.
Untuk makluman Yang Berhormat Senator, MAB mempunyai polisi berkaitan kesihatan
terhadap anak-anak kapal yang meliputi kemudahan perubatan seperti rawatan pesakit luar,
hospital, rawatan khusus dan rawatan pergigian dengan kos yang terhad. MAB turut mengambil
berat terhadap persekitaran kerja anak kapal bagi memastikan mereka sentiasa dilindungi dan
selamat daripada sebarang kejadian yang tidak diingini semasa bertugas di atas pesawat.
Sekiranya terdapat sebarang situasi di mana terdapat penumpang yang dipercayai
mempunyai niat atau perlakuan untuk melakukan kesalahan yang boleh menjejaskan
keselamatan penumpang, krew atau harta benda di dalam pesawat maka peruntukan-peruntukan
yang terkandung dalam Tokyo Convention 1963 yang telah dikuatkuasakan secara domestik
melalui Akta Kesalahan-kesalahan Penerbangan 1984 boleh dilaksanakan. Antara lain, ia
memberi kuasa kepada komander pesawat atau juruterbang yang dalam penerbangan
antarabangsa untuk menguatkuasakan undang-undang terhadap mana-mana pihak atau
mempunyai niat atau perlakuan untuk melakukan kesalahan yang boleh menjejaskan
keselamatan penumpang, krew atau harta benda di dalam pesawat.
Berhubung dengan isu hidangan dan penjualan arak dan lain-lain minuman keras di dalam
penerbangan, Malaysian Airlines Berhad (MAB) sebagai sebuah syarikat penerbangan yang
beroperasi ke pelbagai destinasi di seluruh dunia dengan pelbagai lapisan penumpang perlu
memenuhi kehendak penumpang khasnya penumpang kelas perniagaan dan kelas pertama
yang mana sudah menjadi kelaziman bagi kebanyakan syarikat penerbangan di dunia untuk
menyediakan minuman keras kepada penumpang. Dalam hubungan ini, MAB tidak menetapkan
sebarang had bilangan gelas kepada penumpangnya.
Sungguhpun demikian tidak bermakna MAB menggalakkan penumpangnya untuk
mengambil minuman keras. Sekiranya anak kapal mendapati bahawa terdapat penumpang
DN. 5.9.2018 71
hampir atau telah mabuk maka anak kapal boleh untuk tidak menyajikan hidangan minuman
keras kepada penumpang berkenaan. Sepanjang tiga tahun lalu, terdapat sebanyak 19 kes
direkodkan oleh Jabatan Keselamatan Korporat MAB berkaitan ancaman oleh penumpang yang
mabuk.
Walau bagaimanapun, ancaman tersebut hanya lah berbentuk ugutan lisan dan tidak
melibatkan sebarang ancaman fizikal dan anak-anak kapal telah berjaya menangani situasi
tersebut memandangkan mereka sememangnya telah dilatih untuk menangani situasi
sedemikian. Sila.
Puan Asmak binti Husin: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Berhubung dengan
keselamatan pakaian tadi. Kita faham semasa pakaian ini direka ia untuk melambangkan tradisi.
Namun begitu pada masa itu kesedaran terhadap safety dalam penerbangan ini tidak seperti
sekarang. Bila kita tengok kepada pakaian tradisi itu, oleh kerana untuk menyesuaikan mereka
bekerja, maka anak kapal terpaksa memakai pakaian-pakaian sokongan seperti pantyhose dan
sebagainya yang dibiayai oleh bajet sendiri dan pakaian tersebut itu tidak rentan api. Itu isunya
di situlah. Oleh sebab itu dicadangkan supaya pakaian itu memenuhi piawaian antarabangsa.
Sekian, terima kasih.
Dato’ Kamarudin Jaffar: Terima kasih di atas...
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Saya mohon mencelah isu yang sama Yang
Berhormat Menteri. Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Tadi yang berhormat kata boleh
menyelamatkan penumpang masa kecemasan, saya rasa yang AirAsia itu kita hendak kena
selamatkan dia orang pula. Tak boleh bergerak, ketat sangat. Jadi, apa pandangan Yang
Berhormat? Terima kasih.
Dato’ Kamarudin Jaffar: Bab pakaian dan keselamatan ini saya amat-amat mengikuti
dan amat simpati dan amat berminat untuk juga mendengar penjelasan daripada syarikat-
syarikat. Saya mempunyai sikap yang terbuka dan cadangan, pandangan serta detail sebagai
mana Yang Berhormat Senator sebutkan tadi itu saya fikir akan diberi perhatian supaya kita
bukan sahaja mempunyai anggota, anak kapal, pramugari yang berpakaian yang baik, yang
sesuai dengan masyarakat dan budaya kita.
■1520
Di samping itu, tidak berkompromi daripada segi keselamatan pesawat dan penumpang
dan anggota-anggota krew itu sendiri. Terima kasih.
Kalau tidak ada lagi Tuan Yang di-Pertua, saya bagi pihak kementerian sekali lagi
mengucapkan terima kasih kepada ahli-ahli Yang Berhormat yang telah membahaskan isu-isu
DN. 5.9.2018 72
berkaitan Kementerian Pengangkutan dan saranan-saranan yang telah dikemukakan. Terima
kasih.
Timbalan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat Dato’ Kamarudin Jaffar yang
telah menjawab yang paling panjang lebar dan padat, terang, jelas ya. Terima kasih Yang
Berhormat dan bak kata orang tadi, ikan tenggiri ikan gelama, pak menteri ini kawan saya sudah
lama. Itu dia maklumat ringkas ya.
Dan sekarang saya jemput pula tadi Yang Berhormat Menteri daripada Kementerian Air
Tanah dan Sumber Asli. Dipersilakan.
15.21 ptg.
Timbalan Menteri Air, Tanah dan Sumber Asli [Tengku Zulpuri Shah bin Raja Puji]:
Bismillahi Rahmani Rahim. Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh dan salam sejahtera.
Tuan Yang di-Pertua, terlebih dahulu izinkan saya merakamkan ucapan terima kasih di
atas keprihatinan semua ahli Yang Berhormat yang telah membahaskan isu di bawah
Kementerian Air, Tanah dan Sumber Asli. Untuk makluman Tuan Yang di-Pertua, hanya satu
sahaja isu yang dibangkitkan di dalam kementerian saya. Isu-isu lain adalah di bawah bidang
kuasa negeri seperti yang termaktub di dalam Perkara 74(2), Perlembagaan Persekutuan.
Terima kasih kepada Yang Berhormat Senator Puan Lim Hui Ying yang memohon
kerajaan menjelaskan isu peruntukan perancangan tebatan banjir (RTB) di Pulau Pinang. Soalan
beliau ada dua perkara. Pertama, apakah punca-punca banjir di Sungai Pinang?
Kedua, adakah Kerajaan Persekutuan akan meneruskan projek RTB ini yang mana fasa
pertama telah dilaksanakan dengan peruntukan RM150 juta telah disalurkan.
Tuan Yang di-Pertua, punca-punca banjir di kawasan lembangan Sungai Pinang boleh
dibahagikan kepada empat sebab utama. Pertama, kapasiti Sungai Pinang telah tidak berupaya
menampung aliran banjir terutama ketika menerima keamatan hujan yang tinggi dalam tempoh
satu jam.
Kedua, pengaruh air pasang surut sehingga kira-kira dua kilometer up stream di Sungai
Pinang dan bersekali dengan hujan lebat turut memburukkan lagi keadaan. Ketiga, keadaan
topografi yang rendah dan yang keempat sistem perparitan sedia ada yang direka bentuk pada
tahun 1960 an terutamanya di bandar Georgetown yang sebahagiannya telah di dalam warisan
dunia, dengan izin, World Heritage tidak lagi sesuai dengan keadaan masa kini dan tidak mampu
mengalirkan air dengan sempurna.
DN. 5.9.2018 73
Susulan kejadian banjir pada 4 dan 5 November 2017, Jabatan Pengaliran dan Saliran
negeri Pulau Pinang telah membentangkan cadangan 13 projek mitigasi banjir di Pulau Pinang
dengan anggaran kos berjumlah RM1 bilion seperti berikut:
(i) RTB Seberang Perai Utara;
(ii) RTB Lembangan Sungai Perai daerah Seberang Perai Tengah;
(iii) RTB Lembangan Sungai Pinang Daerah Timur Laut;
(iv) RTB Sungai Junjung Daerah Seberang Perai Tengah;
(v) RTB Parit Empat Daerah Seberang Perai Tengah;
(vi) RTB Lembangan Sungai Juru Daerah Seberang Perai Tengah;
(vii) RTB Teluk Kumbar Daerah Barat Daya;
(viii) RTB Pondok Upih Sungai Burung Daerah Barat Daya;
(ix) RTB Lembangan Sungai Jawi Daerah Seberang Perai Selatan;
(x) RTB Sungai Kecil Daerah Seberang Perai Selatan;
(xi) RTB Bayan Lepas Daerah Barat Daya;
(xii) RTB Teluk Bahang Daerah Barat Daya; dan
(xiii) RTB kawasan perindustrian Perai Daerah Seberang Perai Tengah.
Daripada 13 projek yang dicadangkan dengan jumlah anggaran kos RM1 bilion, tiga
projek telah diluluskan telah diluluskan dalam RMP3 pada tahun 2018, RMK-11 di daerah Barat
Daya Pulau Pinang iaitu RTB Teluk Kumbar dengan kos projek sebanyak RM10 juta.
RTB Teluk Bahang dengan kos projek sebanyak RM8 juta dan RTB Pondok Upih Sungai
Burung dengan kos projek sebanyak RM10 juta. Jumlah siling kos projek yang diluluskan untuk
dilaksanakan dalam RP3 2018 RMK-11 bagi ketiga-tiga projek tersebut berjumlah RM28 juta.
Dalam RP2 2017 RMK-11, RTB Lembangan Sungai Pinang telah diluluskan untuk
dilaksanakan dengan siling kos sebanyak RM150 juta. Projek berkenaan dalam peringkat
pengiklanan bagi reka bentuk terperinci yang telah diiklankan pada 21 Ogos 2018 dan ditutup
pada 12 September 2018 akan datang.
Selain itu kajian semula ke atas semua Drainage Master Plan negeri Pulau Pinang
terutamanya kawasan Seberang Perai dan Kajian Pelan Induk Kulim yang komprehensif perlu
dijalankan bagi menyelesaikan masalah banjir secara holistik di Pulau Pinang dan di Kedah
dengan mengambil kira impak aliran air daripada lembangan di daerah Kulim dan Bandar Baharu
ke Seberang Perai, Pulau Pinang serta faktor perubahan iklim yakni banjir monsun dan banjir
kilat, pembangunan dan perubahan guna tanah. Untuk itu, permohonan peruntukan bagi kajian
tersebut telah dikemukakan dalam permohonan bajet RP4 2019.
DN. 5.9.2018 74
Tuan Yang di-Pertua, setakat ini sajalah penjelasan yang dapat saya berikan...
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Yang Berhormat Menteri, sikit boleh sebelum
tutup.
Tengku Zulpuri Shah bin Raja Puji: Okey.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Sebab mengenai Pulau Pinang.
Tadi Yang Berhormat Menteri mengatakan cuba mencari penyelesaian secara holistik.
Saya ingin sedikit penjelasan Yang Berhormat Menteri sebab kebetulanlah tempat-tempat yang
Yang Berhormat Menteri cakap tadi Teluk Kumbar, Teluk Bahang itu semua kebetulan dalam
Parlimen Balik Pulau. Hendak tanya Yang Berhormat Menteri, adakah Yang Berhormat Menteri
juga berurusan dengan kerajaan tempatan sebab melibatkan penggunaan tanah tadi kan, ini
melibatkan perancangan bandar dan sebagainya.
Saya yakin sekurang-kurangnya membesar di situ, ada kaitan kemungkinan juga dengan
perbandaran yang berlaku terutama di daerah Parlimen Balik Pulau yang mewakili hampir
separuh pulau. Jadi penjelasan saya Yang Berhormat Menteri adakah kajian yang Yang
Berhormat Menteri buat tadi atas nama Kementerian Air, Tanah dan Sumber Asli, kerajaan pusat
adakah satu kajian bersepadu dengan sekali dengan kerajaan negeri. Itu soalan saya.
Tengku Zulpuri Shah bin Raja Puji: Terima kasih Yang Berhormat Senator. Seperti yang
saya jelaskan sebelum ini, sebab-sebab punca banjir sama ada banjir kilat ataupun banjir yang
melanda 4 atau 5 November 2017 tersebut, dia ada kaitan dengan reka bentuk ataupun aliran
sungai monsun drain yang mana telah lama tidak di up grade kan. Maksud di sini dia berkait rapat
dengan PBT lah, Pihak Berkuasa Tempatan.
■1530
Saya yakin kerajaan baharu Pakatan Harapan, kita akan lebih menumpukan kepada
infrastruktur sebab bagi saya, ini adalah penting. Mungkin sebelum ini, kerajaan sebelum ini
hanya tumpu kepada development, pembangunan tanpa difokuskan dengan betul berkenaan
dengan saliran. Saya akan ambil maklumat itu, saya akan masukkan juga dalam nota nanti.
Tuan Yang di-Pertua, setakat ini sahajalah penjelasan yang dapat saya berikan mengenai
isu yang telah dibangkitkan sepanjang tempoh perbahasan Titah Diraja. Saya berharap daripada
penjelasan tersebut, ia dapat menjawab soalan yang telah dibangkitkan oleh Ahli Yang
Berhormat.
Sekali lagi saya mengucapkan terima kasih kepada Tuan Yang di-Pertua dan juga Yang
Berhormat Senator-Yang Berhormat Senator yang telah mengemukakan pertanyaan dan
DN. 5.9.2018 75
membangkitkan isu-isu yang berkaitan dengan kementerian saya. Kementerian akan mengambil
perhatian dan tindakan ke atas perkara-perkara yang telah dibangkitkan. Terima kasih.
Timbalan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat Tengku Zulpuri Shah bin Raja
Puji, Timbalan Menteri Air, Tanah dan Sumber Asli telah menjawab dengan panjang lebar dan
ringkas serta padat. Sekian.
Sekarang saya jemput pula wakil Menteri daripada Kementerian Perdagangan Dalam
Negeri dan Hal Ehwal Pengguna. Dipersilakan.
3.31 ptg.
Menteri Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna [Dato’ Saifuddin
Nasution bin Ismail]: Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh... [Mengucapkan kata-kata
aluan dalam bahasa Arab]
Tuan Yang di-Pertua, saya mulakan dengan merakamkan terima kasih kepada 11 orang
Ahli Yang Berhormat Senator yang ketika perbahasan menyentuh dan membangkitkan persoalan
dari hal perkara yang termasuk dalam daerah tanggungjawab Menteri Perdagangan Dalam
Negeri dan Hal Ehwal Pengguna.
Pertama, Yang Berhormat Senator Tuan Chandra Mohan a/l S. Thambirajah. Pertanyaan
adalah berkaitan dengan beliau membangkitkan saranan untuk kerajaan mengambil langkah-
langkah yang sesuai bagi mengurangkan bebanan rakyat, ekoran daripada pelaksanaan SST
sekarang. Saya hargai keprihatinan yang dibangkitkan dan sepanjang saya memberikan jawapan
nanti, ia akan menjawab secara langsung tentang langkah-langkah.
Antaranya adalah berkaitan soalan yang dikemukakan oleh Yang Berhormat Senator
Datuk Paul Igai yang secara khusus menyebut tentang insiden penyeludupan bahan gas, bahan
bakar, bahan makanan yang beliau berikan maklum balas dan memohonkan penjelasan.
Katanya, ada berlaku insiden penyeludupan dan beliau minta untuk kementerian memberikan
penjelasan. Pertama, saya akui bahawa insiden ini benar berlaku. Itu duduk perkaranya dahulu,
terutama di Sabah dan Sarawak.
Tuan Yang di-Pertua, dalam program penyeragaman harga supaya hendak memastikan
bahawa harga di Semenanjung itu sama harganya bagi kawasan-kawasan pedalaman Sabah
dan Sarawak. Kerajaan memperuntukkan dana subsidi yang besar untuk membiayai kos
pengangkutan bagi barangan-barangan utama. LPG gas, diesel, gula, tepung, semua ini.
Tujuannya supaya barangan ini, bila sampai ke kawasan pedalaman, sampai kepada golongan
yang memerlukan.
DN. 5.9.2018 76
Akan tetapi yang berlaku terutama di kawasan sempadan, ia bukan lagi jadi orong tikus
tetapi sudah jadi jalan gajah- bolos. Benar berlaku termasuk LPG gas juga berlaku. Maknanya
mereka gunakan kemudahan gas dan tong gas yang kita keluarkan tetapi kemudiannya
digunakan oleh rakyat dari negara jiran.
Jadi ditanya apakah langkah yang kementerian akan ambil. Kementerian akan sentiasa
bersedia Tuan Yang di-Pertua, menimbangkan kalau sudah berlaku penyeludupan, satu langkah
untuk kita atasi adalah kita lesenkan. Kalau kita keluarkan lesen, maka pihak yang mendapat
lesen itu, dia akan berusaha pastikan bahawa dia hantar ke luar itu betul-betul dengan tujuan
perniagaan dan dia tidak boleh menjual dengan harga subsidi. Gas kita dijual dengan harga
subsidi, dinikmati secara jalan penyeludupan oleh pengguna negara jiran. Kemudiannya yang
menanggung kerugian adalah kita. Jadi, kerajaan sentiasa peka dan melihat tentang keperluan
untuk pertama, mengetatkan aspek kawalan, bukan hanya fungsi kementerian melalui Bahagian
Penguatkuasa tetapi agensi penguatkuasaan yang mengawal sempadan negara kita juga ada
peranannya.
Yang Berhormat Senator Datuk Lim Pay Hen bertanyakan secara khusus tentang Majlis
Tindakan Sara Hidup Negara. Suka saya jelaskan Tuan Yang di-Pertua, bahawa kerajaan
bersetuju untuk menubuhkan Majlis Tindakan Sara Hidup Negara ini dan ia dipengerusikan oleh
Yang Amat Berhormat Perdana Menteri. Pada hujung bulan ini, kita akan mengadakan mesyuarat
yang pertama dan kita akan membincangkan enam kluster yang menyumbang kepada
peningkatan kos hidup. Kluster berkaitan dengan makanan, perumahan, utilities, kesihatan,
pendidikan dan pengangkutan.
Saya suka berkongsi maklumat bahawa ada tiga bidang yang merupakan penyumbang
utama kepada peningkatan kos hidup iaitu makanan, perumahan dan utilities dan pengangkutan.
Tiga ini yang akan memakan banyak kos perbelanjaan rakyat sekali gus meningkatkan kos sara
hidup. Oleh itu, Majlis Tindakan Kos Sara Hidup Negara ini bila memulakan mesyuarat yang
pertama pada hujung bulan ini, kita akan memperhalusi kesemua perkara yang menyumbang
kepada peningkatan kos sara hidup. Hasilnya kemudian kita akan formulasikan satu pelan
tindakan dan kalau ia berkaitan dengan kluster perumahan misalnya, maka kementerian yang
bertanggungjawab akan mengambil tindakan selanjutnya.
Kementerian Kewangan misalnya ketika melaksanakan SST mengumumkan bahawa
bahan-bahan binaan yang paling banyak digunakan dalam industri pembinaan rumah ini
dikecualikan pada SST. Jadi, itu adalah langkah untuk mengurangkan kos dalam pembinaan
rumah. Itu sebagai contoh. Bila kita selaraskan secara bersama di bawah Majlis Tindakan Sara
DN. 5.9.2018 77
Hidup ini, kita percaya bahawa semua isu yang berkaitan akan dapat kita teliti dan merangka
formula penyelesaiannya.
Yang Berhormat Senator Datuk Ir. Yong Wui Chung, saya ucap terima kasih kerana beliau
membangkitkan soal satu laporan World Bank dan Malaysia Economic Monitor tentang
kesenjangan pendapatan rakyat di negara kita ini. Itu memang isu yang lama kita bahaskan.
Antara ciri unik dalam negara kita ini adalah jurang pendapatan kaya dan miskin yang semakin
menjarak dan akibatnya, apabila pelaksanaan atau kesan terhadap sesuatu dasar yang berlaku
dalam negara kita, golongan yang paling terkesan atau terpukul adalah golongan pendapatan
bawahan.
Saya juga selalu dalam menyampaikan penerangan tentang perkara ini Tuan Yang di-
Pertua, selalu membayangkan waktu saya mula tamat universiti tahun 1987 dahulu, gaji pertama
saya adalah RM1,780, tahun 1987, 31 tahun dahulu. Hari ini, anak-anak kita yang tamat belajar,
bila mula dapat kerja, fresh graduate, gajinya RM2,400. Dalam masa 31 tahun, upah naik dalam
lebih kurang RM600 berbanding dengan kos hidup pada 31 tahun dahulu.
■1540
Harga minyak waktu itu RM1.10, harga minyak sekarang RM2.20. Peningkatan hampir
100 peratus tetapi kadar upah dan gaji naik hampir mendatar. Ini sangat fundamental sifatnya.
Oleh sebab itu apabila kos semakin meningkat ketika kadar upah di kalangan rakyat yang bekerja
itu naiknya tidak seberapa, maka rakyat sangat terasa kesan peningkatan kos sara hidup ini. Oleh
kerana itu, isu kesenjangan ini adalah merupakan isu besar yang harus diperbetulkan secara
struktur dan tidak secara picisan.
Yang Berhormat Senator Dr. Zaiedi Haji Suhaili turut mencadangkan, masih dalam topik
kos sara hidup dan meminta agar kerajaan dari segi ucapan yang sebenar adalah merujuk
kepada- memohon kerajaan agar dapat mengekalkan bantuan sara hidup dan subsidi harga
barang patut. Harga barang-barang utama yang tidak boleh dibiarkan sekadar kepada tuntutan
pasaran bebas biasa, supply and demand, saya akui. Oleh sebab itu, kita ada Akta Kawalan
Harga yang memberi kuasa kepada Yang Berhormat Menteri untuk memasukkan item barangan
yang popular digunakan oleh rakyat dalam kategori ini supaya peniaga yang menjualnya tidak
boleh menjual pada harga yang tinggi dan membebankan.
Oleh kerana itu misalnya minyak masak satu kilogram. Itu kita masukkan dalam kawalan
kita RM2.50. Dia tidak boleh jual lebih mahal daripada itu. Ini kerana apa? Ini kerana bagi setiap
satu kilogram minyak masak yang dibungkus dengan plastik ini paket- pouch ini, kerajaan berikan
subsidi 60 sen bagi setiap satu kilogram. Kalau minyak masak lima kilogram, 10 kilogram itu tidak,
DN. 5.9.2018 78
itu harga pasaran. Akan tetapi kalau untuk yang satu kilogram paket, itu adalah harga yang kita
tetapkan dan untuk capai pada harga RM2.50 itu, kerajaan subsidikan 60 sen. Itu sebagai contoh.
Jadi gesaan oleh Yang Berhormat Senator Dr. Zaiedi Haji Suhaili agar subsidi bagi harga
barang keperluan utama dikekalkan, dasar ini kita pertahankan. Cuma yang sedang saya teliti
sekarang adalah untuk memasukkan item barangan tambahan lagi. Apakah sekadar tepung,
minyak masak, gas atau perlu ada lagi tambahan. Kalau Ahli Yang Berhormat Senator merasakan
hasil pergaulan kita berdamping dengan rakyat, kita tahu ada item popular yang dalam item
kawalan kementerian tidak termasuk.
Saya mohon disyorkan maklum balas itu kepada kami kerana itu adalah satu proses untuk
kami menerima maklum balas dan kemudiannya membuat keputusan. Kaedah ini saya rasa lebih
munasabah kerana kita tidak buat keputusan sekadar dalam bilik dingin tetapi kita dengar dan
kita dapat maklum balas daripada kerajaan. Saya ucap terima kasih kepada Yang Berhormat
Senator Dr. Zaiedi Haji Suhaili.
Yang Berhormat Senator Datuk Rabiyah binti Ali. Ini secara khusus bertanyakan tentang
Ops Catut, antara lain penguatkuasaan Ops Catut. Ini adalah di bawah kuasa kementerian di
bawah Akta Kawalan Harga dan Antipencatutan 2011. Tuan Yang di-Pertua, Ops Catut ini adalah
satu proses penguatkuasaan yang berterusan yang dilakukan oleh pihak kementerian. Misalnya,
kalau saya boleh berkongsi kedudukan yang terkini yang saya terima daripada pegawai-pegawai
kementerian soal penguatkuasaan, soal Ops Catut ini ialah sekarang berlangsung Ops Catut 5.0,
sekarang ini.
Dalam operasi ini, sejumlah premis telah dilawati. Kemudian daripada premis yang telah
dilawati itu, akan ada kes yang kita berikan amaran, ada kes kita bagi Notis 21. Dia kena tampil,
peniaga yang dapat itu kena bagi alasan kenapa dia menaikkan harga sekian, sekian. Kemudian
kalau ia merupakan kejadian pelanggaran yang berulang, maka itu akan dijadikan sebagai kertas
siasatan dan dibawa kepada caj mahkamah dan sebagainya.
Ops Catut 5.0 ini, sekarang sedang berjalan dan kita sampai – minggu lepas saya berada
di Kulim untuk turut mengikuti dan meneliti tentang satu premis perniagaan yang menawarkan
perkhidmatan penyelenggaraan kenderaan. Semalam saya berada di Seremban melawat
beberapa buah premis termasuk premis yang mengeluarkan makanan. Itu adalah sebahagian
daripada usaha berterusan yang dijalankan.
Kalau di sana, Ahli-ahli Yang Berhormat Senator merasakan bahawa masih ada yang kita
terlepas pandang misalnya. Premis yang Ahli-ahli Yang Berhormat Senator sedia maklum
melakukan aktiviti pengambilan untung yang berlebihan, maka jalan yang terbaik adalah segera
DN. 5.9.2018 79
memaklumkan kepada kementerian ini yang bilik gerakannya itu dibuka. Bahkan kita baru sahaja
memperkenalkan untuk sepanjang SST berkuat kuasa ini, kita perkenalkan pula aduan yang
bersifat melalui WhatsApp yang popular, melalui gajet telefon pintar kita.
Maksudnya kita semua ada telefon pintar. Kita sampai di satu premis perniagaan
misalnya. Kemudian kita tengok item yang kita beli itu harganya tidak masuk akal Tuan Yang di-
Pertua. Tuan Yang di-Pertua pun selalu pergi Pasar Keramat contohnya, pasal duduk di cabang
bahagian Titiwangsa. Saya kenal Tuan Yang di-Pertua orang lama, pergi Pasar Keramat tengok-
tengok harga itu tidak munasabah, melampau sangat. Ambil gambar dan hantar kepada
kementerian. Pegawai kami sampailah di situ, peniaganya kena jawab. Sebagai contoh ya, kita
permudahkan.
Akan tetapi kalau hendak sampaikan cara e-mel dan sebagainya, banyak cara aduan.
Jadi hasilnya, apabila kita buat Ops Catut 5.0 ini seperti ditanya oleh Yang Berhormat Senator
Datuk Rabiyah binti Ali, dia hendak tahu 1 hari bulan kita mulakan Ops Catut 5.0 sampai 3
September, tiga hari. Kita telah pun memeriksa hampir 3,084 buah premis perniagaan dalam
masa tiga hari. Barangan yang kita semak dan kita periksa itu melibatkan 83,000 barangan dalam
masa tiga hari. Begitu agresif kita pergi dan Notis 21 ini kita sudah hantar sampai 434 notis dalam
masa tiga hari kalau berlaku.
Selain daripada kita kuatkuasakan, kita juga melayan aduan. Tiga hari pertama ini ada
pertanyaan, ada aduan kita juga sampai. Kita juga keluarkan 387 Notis di bawah seksyen 53A
Akta Kawalan Harga untuk peniaga menyenggara dan menyimpan rekod perniagaan mereka ini.
Jadi kita sampai ke kilang, kita pergi ke premis pengimport, pengedar, pemborong, peruncit sebab
itu rantaiannya yang akan menentukan harga akhir pengguna itu. Kementerian ini kena teliti
daripada pengilang dan pengimport yang bayar cukai ini kepada pengedar, pemborong dan
peruncit yang tidak kena cukai SST. Akan tetapi kos lain sudah tentu mereka terpaksa bayar juga.
Oleh kerana itu Tuan Yang di-Pertua, ketika cukai ini dikenakan kepada pengilang dan
pengimport, katakanlah satu kilang keluarkan satu barang berharga RM100. Dia ambil untung
RM10, jadi RM110. Cukai 10 peratus adalah ke atas RM110. Kastam kutip sebagai pendapatan
kerajaan RM110. Akan tetapi barang keluar daripada kilang kepada pengedar. Pengedar kena
ada kos pengangkutan, bil utiliti, sewa pejabat dan kos lain, kos pekerja. RM110 sudah jadi
RM120. Pengedar kepada pemborong, pemborong juga menanggung kos-kos yang lain dan
sudah jadi RM140. Kemudian pemborong kepada peruncit, peruncit juga menanggung kos yang
lain menjadi RM170.
DN. 5.9.2018 80
Jadi di peringkat pengedar, pemborong dan peruncit kerajaan tidak kenakan cukai. Akan
tetapi pengedar, pemborong dan peruncit harus pastikan pengambilan untung tidak sampai
keterlaluan. Di situ aspek penguatkuasaan oleh kementerian. Itu tentang Ops Catut.
Saya juga Tuan Yang di-Pertua ingin memberikan maklum balas kepada perkara yang
dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Datuk Lee Tian Sing. Ini berkaitan dengan kerangka
kerja perundangan yang lebih komprehensif bagi mendaftarkan semua perniagaan dan syarikat
yang bergiat dalam urus niaga digital agar sebarang pertikaian atau penyelewengan dapat
ditangani secara telus.
■1550
Ini soal fenomena perniagaan baharu, e-commerce ini. Tuan Yang di-Pertua, kita akui kita
ada keterbatasannya, trend perniagaan e-commerce ini tinggi sekarang ini menguasai pasaran
yang juga semakin besar. Kalau kita tengok di China, Alibaba ini dah world class, Lazada
misalnya. Jadi kerana penglibatan masyarakat berurus niaga dengan cara ini, maka kes-kes
pelanggaran, penipuan dan sebagainya juga meningkat. Maka di mana rakyat boleh mengadu?
Kadang-kadang mereka mengadu dengan kementerian ini, kadang-kadang mereka mengadu
dengan Kementerian Komunikasi yang memberikan lesen dan sebagainya terhadap ini.
Kementerian ini juga sebab ia berkaitan dengan jual beli barang, maka kementerian ini
juga terlibat. Jadi aspek penguatkuasaan ini agak cerewet di mana kalau ada aduan, pihak
kementerian akan siasat.
Kemudian nak serve notis itu kepada pihak yang menawarkan perkhidmatan ataupun jual
barang ini. Kalau syarikat yang established macam Lazada semua senang tapi kalau yang
menjual itu adalah si polan bin si polan, maka tindakan undang-undang menghendaki notis
disampaikan kepada mereka yang menawarkan ini. Jadi kerangka undang-undang yang lebih
kemas, lebih komprehensif dicadangkan oleh Yang Berhormat Senator Datuk Lee ini munasabah
dan saya mengambil maklum tentang keprihatinan dan cadangan yang beliau sampaikan.
Yang Berhormat Senator Dato’ Hajah Fahariyah Haji Md. Nordin ini bertanyakan
bagaimanakah Kementerian Kewangan, Bank Negara, Kementerian Perdagangan Dalam Negeri
dan MCMC meningkatkan aktiviti penguatkuasaan seiring dengan trend Revolusi Industri 4.0?
Beliau juga bertanya tentang penubuhan tribunal tuntutan pengguna ke atas perniagaan online
yang sebahagiannya saya sebut tadi dan beliau mahukan langkah-langkah yang berkesan
diambil dan memberikan kesedaran awam dan keyakinan rakyat.
Ini saya sangat hargai, ada beberapa perkara yang baik beliau sampaikan. Pertama,
meningkatkan kesedaran di kalangan rakyat. Kementerian ini ada satu bahagian yang berkaitan
DN. 5.9.2018 81
dengan advokasi pengguna dan advokasi tentang hak pengguna dalam berurus niaga secara
online dan kalau berlaku aspek pelanggaran itu, harus diambil tindakan yang lebih baik adalah
yang beliau sarankan di sini.
Penipuan urus niaga di atas talian ini yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator
Dato’ Hajah Fahariyah.
Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, semua perniagaan yang dijalankan di atas talian
ini perlu didaftar di bawah Akta Pendaftaran Perniagaan 1956 atau Akta Perkongsian Liabiliti
Terhad 2012 atau melalui syarikat yang diperbadankan di bawah Akta Syarikat. Peraturan
perlindungan pengguna, yang itu di bawah Akta Perlindungan Pengguna. Maka itu kementerian
ini terlibat bila berlaku umpamanya pelanggaran atau penipuan urus niaga atas talian ini, di
sinilah.
Jadi kementerian ini sangat mengalu-alukan bahawa untuk maklumat-maklumat aduan
yang disampaikan ini, maka peraturan yang telah berkuat kuasa pada 1 Julai Tuan Yang di-
Pertua, mewajibkan peniaga online untuk memaparkan maklumat-maklumat berikut dalam laman
web mereka, kalau mereka hendak menawarkan produk mereka.
Pertama- kena ada nama individu, nama perniagaan dan nama syarikat- Nama; Saifuddin
Ismail, perniagaan; jual alat sukan, syarikat; Ismail Enterprise. Kena ada nama sampai macam
itu supaya kalau berlaku penipuan itu senang pihak yang hendak mengadu itu membuat rujukan.
Nombor pendaftaran perniagaan atau syarikat, ini wajib. Dia kena ada juga nombor telefon dan
alamat peniaga. Ciri barangan yang dijual, harga kena masukkan juga termasuk kos
penghantaran, kaedah pembayaran, kad, cash on delivery- dia kena masuk, ada terma dan syarat
dan anggaran masa penghantaran. Dengan cara ini, maka pengendali atau peniaga talian ini dia
akan memberikan maklumat yang lebih jelas kepada pengguna. Kalau ada pelanggaran itu
mudah kementerian ini mengambil tindakan melalui bahagian penguatkuasaan.
Baik Tuan Yang di-Pertua, saya juga ingin menyinggung persoalan yang dibangkitkan
oleh Yang Berhormat Senator YBM. Engku Naimah binti Engku Taib yang masih membangkitkan
soal pertukaran GST kepada SST. Beliau ingin tahu apakah cara atau mekanisme untuk
membantu golongan sasaran yang berada di bawah paras kemiskinan?
Hari ini kerajaan baharu bercakap tentang subsidi bersasar. Itu antara cara kita
memastikan bahawa golongan sasaran yang di bawah paras kemiskinan itu betul-betul dapat
menikmatinya, subsidi bersasar.
Ini sekarang sedang menjadi perbincangan bukan sahaja oleh kementerian saya tetapi
juga oleh Kementerian Kewangan kerana hasrat kita adalah bagi setiap sen bajet yang kita
DN. 5.9.2018 82
peruntukkan untuk maksud subsidi, ia betul-betul sampai kepada golongan yang kita hasratkan.
Tidak boleh ada kebocoran, tidak boleh ada ketirisan, tidak boleh ada penyelewengan di tengah
jalan.
Jadi yang dianjurkan oleh Yang Berhormat Senator Engku Naimah ini adalah,
bertanyakan tentang cara dan mekanisme untuk membantu golongan ini. Salah satu ikhtiar yang
sedang kita bincangkan adalah berkenaan dengan subsidi bersasar yang untuk barangan subsidi,
minyak. Kalau di bawah kementerian saya ini adalah minyak masak, tepung, itu yang banyak.
Yang Berhormat Senator Tuan Khairul Azwan Harun, beliau membangkitkan dan meminta
untuk kerajaan memastikan rakyat terbela dari segi penawaran harga selepas SST kerana
pameran harga masih lagi gagal dilaksanakan oleh peniaga. Kegagalan peniaga mempamerkan
harga adalah satu kesalahan dan itu dianggap fatal, kesalahan besar kerana pengguna dinafikan
hak untuk mendapat maklum tentang kedudukan harga yang ditawarkan. Kalau berlaku
pelanggaran seperti itu sememangnya kita anjurkan untuk aduan seumpama itu diangkat. Ada
satu polisi yang jelas yang menghendaki peniaga mempamerkan harga sebelum dan selepas
SST.
Sehingga kini Tuan Yang di-Pertua, kementerian mengambil syor atau nasihat kepada
para peniaga untuk mengambil maklum tentang Dasar Harga Terangkum yang mewajibkan
pengiklanan, pempameran dan paparan harga akhir yang perlu dibayar oleh pengguna untuk
memperoleh sesuatu barangan atau perkhidmatan. Apa yang dia kena rangkum sekali? Semua
cukai, semua duti dan caj kerajaan dan semua caj lain yang hendak dikenakan terhadap satu
barangan atau perkhidmatan. Dia kena pamer semua itu supaya tidak ada hidden cost, supaya
pelanggan bila tengok satu harga barang atau masuk kedai minuman atau barangan, dia tengok
mi goreng RM12, teh ais RM3, dia tidak boleh ada hidden cost selain daripada yang telah
dipamerkan. Harga itu mestilah masuk semua sekali, service charge kah- itu maksudnya Dasar
Harga Terangkum.
Tuan Yang di-Pertua, saya berganjak kepada yang terakhir. Yang Berhormat Senator
Datuk Teo Eng Tee yang menyarankan ketika kerajaan melaksanakan cukai SST, beliau
menyeru agar pihak yang berkenaan pihak pengilang yang mengambil kesempatan
memindahkan cukai yang berlebihan kepada pengguna dan seterusnya mengakibatkan harga
barangan dan perkhidmatan naik diambil tindakan. Ini betul.
Jadi sebab itu langkah kementerian adalah ketika SST 1 September dijalankan,
engagement kita dengan pihak pembekal, engagement kita dengan MRA- Malaysian Retail
Association, engagement kita dengan FFM, itu memang kita buat dan peranan kementerian
DN. 5.9.2018 83
adalah memberi nasihat kepada mereka. Pertama, akta baharu SST sedang berjalan. Kedua,
minta kerjasama mereka untuk tidak menaikkan harga barang sewenang-wenangnya. Itu adalah
tindakan engagement yang dibuat oleh kementerian bagi memastikan tidak berlaku perbuatan
pengambilan untung yang berlebihan yang memberi kesan akhir kepada rakyat.
■1600
Tuan Yang di-Pertua, demikian reaksi saya terhadap 11 Ahli Yang Berhormat, saya
ucapkan terima kasih, di atas keprihatinan yang mereka suarakan melalui Dewan Negara ini dan
demikianlah penjelasan yang saya sampaikan. Terima kasih. Assalamualaikum warahmatullahi
wabarakatuh.
Timbalan Yang di-Pertua: Waalaikumussalam. Terima kasih, Yang Berhormat Dato’
Saifuddin Nasution Ismail, Menteri Perdagangan Dalam Negeri dan Hal Ehwal Pengguna.
Dewan hari ini kita mengucapkan terima kasih kerana Yang Berhormat Menteri sendiri
datang untuk menjawab. Tahniah, terima kasih Yang Berhormat Menteri... [Tepuk]
Dia pun pandai, dia pergi tempat saya ke pasar selalu- Datuk Keramat. Dia kata, oleh
sebab dia membalas jasa saya dan ingatan dia sebagai kawan lama itu. Dia cari Pasar Keramat
dulu. Terima kasih.
Yang Berhormat Menteri telah menjawab dengan panjang lebar, ringkas dan jelas dan
mudah difahami. Terima kasih Yang Berhormat Menteri, dan kami ucapkan terima kasih banyak
kerana Yang Berhormat Menteri sendiri datang. Sekian.
Sekarang saya jemput pula Kementerian Kerja Raya. Dipersilakan.
4.01 ptg.
Timbalan Menteri Kerja Raya [Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir]:
Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh, salam sejahtera.
Tuan Yang di-Pertua, terlebih dahulu saya ingin mengambil kesempatan ini untuk
mengucapkan terima kasih kepada Ahli-ahli Yang Berhormat Senator yang telah mengambil
bahagian dalam sesi perbahasan di atas Usul Menjunjung Kasih Titah Seri Paduka Baginda Yang
di-Pertuan Agong dan turut menyentuh isu-isu di bawah bidang kuasa Kementerian Kerja Raya.
Segala cadangan, pandangan dan teguran mengenai isu-isu yang dibangkitkan itu amatlah
dihargai dan akan diberikan perhatian oleh kementerian ini.
Tuan Yang di-Pertua, Ahli-ahli Yang Berhormat, sebagai pemimpin, kita memikul
tanggungjawab kepimpinan, penaungan, penjagaan dan penyantunan rakyat jelata. Harapan
rakyat terhadap kepimpinan dalam sosiopolitik adalah amat besar sekali. Harapan rakyat kepada
DN. 5.9.2018 84
kita terlalu besar dan rakyat mendambakan kita menjadi seperti yang disebut dalam ungkapan
klasik.
Bagaikan kayu besar di tengah padang, Rimbun daunnya tempat berteduh, Kuat dahannya tempat bergantung, Kukuh batangnya tempat bersandar, Besar akarnya tempat bersila.
Demikian penyataan harapan dan sekali gus peringatan rakyat kepada pemimpin bahawa
kepimpinan itu adalah taklif pertanggungjawaban untuk membahagiakan dan menyejahterakan
rakyat.
Tuan Yang di-Pertua, saya mula dengan membicarakan tentang hala tuju projek
Rancangan Malaysia Kesebelas. Harap bersabar kerana isu-isu tentang jalan raya semua ini
kadang-kadang membosankan. Tarik nafas, dan insya-Allah, saya akan cuba membicarakan
semuanya.
Isu pertama yang akan disentuh adalah berkaitan dengan hala tuju projek RMKe-11 di
bawah Kementerian Kerja Raya. Seperti yang Ahli-ahli Yang Berhormat Senator sedia maklum,
Kementerian Kewangan (MOF) telah mengeluarkan surat bertarikh 29 Jun 2018 berkaitan
dengan penambahbaikan tadbir urus dan pelaksanaan perolehan kerajaan. Antara perkara yang
diberi perhatian di dalam kandungan surat MOF tersebut, Tuan Yang di-Pertua, adalah seperti
berikut.
Pertama, projek yang melebihi RM10 juta dan belum dikeluarkan surat setuju terima
(SST), pelaksanaan perolehan hendaklah dibatalkan dan ditender semula secara tender terbuka
atau cara terbuka pra-kelayakan.
Kedua, projek yang melebihi RM10 juta, surat setuju terima (SST) telah dikeluarkan dan
pelaksanaan kemajuan projek kurang 15 peratus, kontrak hendaklah dikaji semula melalui
Contract Coordination Panel (CCP) kementerian masing-masing bagi memutuskan kesesuaian
pelaksanaan penamatan kontrak dengan mengambil kira jumlah pampasan yang perlu
ditanggung kerajaan. Selaras dengan arahan tersebut, Kementerian Kerja Raya telah meneliti
semua projek-projek yang terlibat dengan mengambil kira kriteria-kriteria yang telah ditetapkan
melalui arahan MOF.
DN. 5.9.2018 85
Sehubungan dengan itu, status kesemua projek yang terlibat yang ditentukan melalui
CCP bagi menentukan tahap kritikal atau tidak bagi projek-projek yang belum dikeluarkan SST
pula, proses tender akan dijalankan melalui tender terbuka.
Tuan Yang di-Pertua, lebuh raya di kawasan Pantai Timur. Ahli Yang Berhormat Senator
Datin Rahimah binti Haji Mahamad dan Yang Berhormat Senator Tuan Haji Muhammad bin
Mustafa- sahabat saya, telah menyentuh tentang jajaran Lebuhraya Kota Bharu-Kuala Krai yang
mempunyai potensi untuk disambung dengan projek Central Spine Road (CSR).
Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, jajaran projek lebuh raya dari Kota Bharu ke Kuala
Krai, Kelantan sepanjang 65 kilometer adalah bersambungan dengan jajaran projek Central
Spine Road dari Kuala Krai, Kelantan ke Simpang Pelangai di Pahang sepanjang 350 kilometer.
Kedua-dua projek berimpak tinggi ini telah pun dimulakan secara berperingkat di dalam
Rancangan Malaysia Kesembilan dan Rancangan Malaysia Kesepuluh.
Pada masa ini, Tuan Yang di-Pertua, jajaran yang telah diluluskan dan status semasa
adalah seperti berikut.
Projek Lebuhraya Kota Bharu ke Kuala Krai, Kelantan. Pertama, Pasir Hor ke Kadok
sepanjang 10.5 kilometer telah siap sepenuhnya pada bulan Julai 2018. Baru dua bulan ini sudah
disiapkan sepenuhnya.
Kedua, dari Kadok ke Kok Lanas sepanjang 13.05 kilometer sedang dalam pembinaan
dan dijangka siap secara berperingkat sehingga November 2020. Itu kita tunggulah setahun dua
baru boleh siap.
Projek Central Spine Road. Pertama, Merapoh ke Kampung Seberang Jelai, Lipis,
Pahang sepanjang 55.35 kilometer telah pun siap dan dibuka kepada pengguna secara
berperingkat sejak tahun 2013 hinggalah tahun ini tahun 2018.
Kedua, Bulatan Gua Musang, Kelantan-Merapoh, Pahang sepanjang 16.3 kilometer,
Kampung Orang Asli Sungai Chandan ke Kampung Sertik serta Bentong bypass, Pahang
sepanjang 44.5 kilometer kini sedang dalam pembinaan dan dijangka siap secara berperingkat
sehingga tahun 2021.
■1610
Ketiga, kilometer 180.5 FT08 ke Bulatan Gua Musang Kelantan sepanjang tujuh kilometer
dan Kampung Seberang Jelai ke Kampung Bapung, Pahang sepanjang 8.25 kilometer kini
sedang dalam peringkat perancangan perolehan.
Bagi pakej yang masih belum diluluskan, akan dilaksanakan dalam tempoh Rolling Plan
dan Rancangan Malaysia yang seterusnya.
DN. 5.9.2018 86
Tuan Yang di-Pertua, seterusnya Ahli Yang Berhormat Senator Datuk Razali bin Idris
membangkitkan isu projek jalan raya Simpang Pulai ke Kuala Berang.
Untuk makluman Ahli Yang Berhormat, Projek Jalan Raya Simpang Pulai-Lojing-Gua
Musang-Kuala Berang, Pakej 8 dari Kampung Kuala Generis ke Kuala Telemong Fasa Dua dan
Tiga Hulu Terengganu, telah ditangguhkan pelaksanaan dan perlu ditender semula selaras
dengan surat daripada Kementerian Kewangan bertarikh 29 Jun 2018 di mana perkara 2.1(a)
menjelaskan semua perolehan, bekalan, perkhidmatan dan kerjasama ada tender terbuka, tender
terhad dan rundingan terus yang belum dikeluarkan SST, pelaksanaan perolehannya hendaklah
dibatalkan dan ditender semula secara terbuka atau tender terbuka pra kelayakan.
Ketujuh, mesyuarat semakan kadar harga bagi projek belum keluar surat setuju terima
(SST) telah diadakan di peringkat Kementerian Kerja Raya pada 30 dan 31 Julai yang lalu dan
pada 9 Ogos yang lalu. Manakala satu sesi pembentangan keputusan semakan kadar harga
kepada pihak Seksyen Pengurusan Nilai, Unit Perancangan Ekonomi akan diadakan pada lima
dan enam September iaitu hari ini dan esok.
Ini selaras dengan surat daripada Kementerian Kewangan bertarikh 29 Jun 2018 di mana
perkara 2.1 menjelaskan yakni sebelum perolehan boleh diterima semula secara tender terbuka
atau tender terbuka pra kelayakan, agensi hendaklah membuat penilaian keutamaan perolehan
seperti di perenggan 2.2 dengan merujuk kepada Unit Perancang Ekonomi (EPU) dan mematuhi
surat arahan EPU bertarikh 7 Jun 2018 serta mengadakan sesi libat urus dengan Pejabat
Belanjawan Negara, Kementerian Kewangan.
Tuan Yang di-Pertua, Ahli Yang Berhormat Senator Datuk Razali bin Idris juga
membangkitkan tentang Lebuhraya LPT3.
Seperti Ahli Yang Berhormat sedia maklum, saya telah pun menjawab perkara ini di dalam
Dewan ini semalam. Maka tidak perlulah lagi diulang jawapan tersebut dan sudah tentulah kita
berpegang kepada jawapan yang telah kita sampaikan.
Tuan Yang di-Pertua, saya beralih kepada projek jalan raya di Johor.
Ahli Yang Berhormat Senator Datuk Lim Pay Hen telah membangkitkan isu berkaitan
projek menaik taraf Lebuh Raya Pasir Gudang FT17...
Datuk Razali bin Idris: Tuan Yang di-Pertua, sedikit sahaja. Boleh minta penjelasan?
Satu lagi berkenaan dengan maintenance LPT2 yang sekarang kita lihat banyak berlaku
kemalangan dan jalannya bergelombang. Masih belum dijawab. Terima kasih.
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Ya. Perkara itu telah kita ambil perhatian dan
memang saya pernah mendengar sungutan itu dibuat di dalam Dewan Rakyat juga dan insya-
DN. 5.9.2018 87
Allah pegawai-pegawai saya telah pun mengambil kira hal tersebut dan membuat kajian. Kami
tidak akan slow dalam soal melihat keadaan-keadaan yang tidak menyenangkan dalam jalan raya
kita. Insya-Allah, Yang Berhormat, kita akan berikan perhatian.
Tuan Yang di-Pertua, untuk makluman Ahli Yang Berhormat Senator, cadangan menaik
taraf laluan FT017 Lebuhraya Pasir Gudang kepada enam lorong, dua hala dengan piawaian R5
terbahagi kepada empat bahagian iaitu Fasa 1, 2A, 2B dan Fasa 3 yang merangkumi jajaran
sepanjang 23.2 kilometer.
Fasa Satu bermula daripada Persimpangan Kangkar Tebrau sehingga ke Persimpangan
Plentong melibatkan jajaran sepanjang lapan kilometer dan telah siap pada 31 Disember 2015.
Fasa 2A masih dalam pembinaan bermula dari Persimpangan Plentong dan berakhir di
Persimpangan Bandar Seri Alam, Taman Rinting melibatkan jajaran sepanjang 7.7 kilometer.
Fasa 2B masih dalam peringkat perancangan melibatkan jajaran sepanjang 5.5 kilometer
bermula daripada Persimpangan Bandar Seri Alam, Taman Rinting dan berakhir di Persimpangan
Lebuhraya Pasir Gudang.
Fasa 3 juga masih dalam peringkat perancangan melibatkan jajaran sepanjang tujuh
kilometer bermula daripada Persimpangan Perling sehingga ke Persimpangan Kangkar, Tebrau.
Tuan Yang di-Pertua, kementerian ini telah mengangkat permohonan projek Fasa 3
bermula dari Rolling Plan Pertama sehingga ke Rolling Plan Ketiga RMKe-11.
Walau bagaimanapun, berdasarkan kepada keutamaan projek serta keperluan teknikal,
permohonan tersebut tidak mendapat kelulusan agensi pusat dalam tempoh berkenaan. Justeru,
kementerian ini bersedia menyenaraikan semula projek ini di dalam pelaksanaan Rolling Plan
yang akan datang sekiranya memenuhi keperluan teknikal dan tersenarai dalam projek
keutamaan negeri.
Tuan Yang di-Pertua, Ahli Yang Berhormat Senator Datuk Lim Pay Hen juga telah
membangkitkan isu berkaitan jalan raya daripada Segamat ke Tangkak. Seperti yang Ahli Yang
Berhormat Senator sedia maklum, projek menaik taraf Jalan Segamat-Tangkak terbahagi kepada
tujuh pakej iaitu Pakej 1A, 1B, Dua, Tiga, Empat, Lima dan Enam yang melibatkan keseluruhan
jajaran 63.71 kilometer. Pelaksanaan projek ini adalah secara berperingkat mengikut keutamaan,
kelulusan agensi pusat dan keadaan kewangan semasa.
Berkenaan status pelaksanaan projek naik taraf Jalan Segamat-Tangkak FT023, dua
pakej iaitu Pakej 1B dari Pejabat KEMAS ke PUSPAKOM dan Pakej Dua dari PUSPAKOM ke
Kampung Ulu Jementah, telah siap sepenuhnya. Manakala Pakej Tiga dari Kampung Ulu
DN. 5.9.2018 88
Jementah ke Pintu B Taman Negara masih dalam pembinaan dan dijangka siap pada penghujung
tahun ini, 2018.
Bagi pelaksanaan Pakej Lima, jalan by-pass dan Bandar Baru Tangkak ke Persimpangan
Tol PLUS Tangkak telah diluluskan dengan kos siling sebanyak RM269 juta dalam Rolling Plan
Kedua.
Walau bagaimanapun, pelaksanaan projek masih tertangguh sehingga kajian semula
skop dan kos dimuktamadkan. Manakala bagi Pakej 1A, Empat dan Enam, ia masih dalam
peringkat perancangan dan tertakluk pelaksanaan kepada keutamaan negeri dan kelulusan
agensi pusat.
Tuan Yang di-Pertua, Ahli Yang Berhormat Senator juga meminta penjelasan mengenai
kaedah pelaksanaan pembinaan di sepanjang projek menaik taraf jalan.
■1620
Bagi aspek keselamatan pengguna, semasa pembinaan naik taraf jalan, pihak kontraktor
tertakluk kepada pematuhan Traffic Management Plan, dengan izin yang disemak dan diluluskan
oleh pihak JKR. Pihak kontraktor sentiasa dipantau dari semasa ke semasa agar Traffic
Management Plan tersebut sentiasa dipatuhi. Audit... ya.
Dato' Hajah Fahariyah binti Hj Md Nordin: Boleh saya mohon mencelah?
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Ya.
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: Saya mohon sedikit penjelasan berkenaan
dengan highway Segamat-Tangkak sebab Segamat-Tangkak ini kampung saya. Tadi Yang
Berhormat Timbalan Menteri kata, pakej kelima iaitu daripada Taman Tangkak Jaya itu ke Tol
Tangkak telah diluluskan. Akan tetapi, diperjelaskan tadi sama ada adakah ia akan dilaksanakan
ataupun akan ditender semula ataupun apa status sebenarnya? Sebab telah diluluskan di bawah
Rolling Plan Kedua. So, adakah ia akan dilaksanakan ataupun akan ditender semula ataupun
macam mana itu? Terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Ya, saya akan semak dengan pegawai saya dalam
hal ini. Banyak sangat jalan raya satu Malaysia ini yang kita hendak, jadi sesetengahnya itu saya
tidak dapat dengan tepat. Saya percaya kajian, apa pun semuanya kalaupun diluluskan juga
masih tertakluk kepada kajian yang ada semasa ini, kemampuan, soal kewangan dan
sebagainya. Pokoknya, kita akan jalankan sama ada hendak jalan dalam masa yang terdekat ini
atau selepas bulan November ini, keadaan akan ditentukan.
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: Yang Berhormat Timbalan Menteri, cuma
saya mengharapkan supaya sekurang-kurangnya yang pakej kelima ini dapat dilaksanakan
DN. 5.9.2018 89
sebab kalau Yang Berhormat Timbalan Menteri tengok, jalan Segamat-Tangkak ini memang
menghubungkan- untuk membantu orang Segamat lah, senang dari segi accessibility.
Sebenarnya jalan Bandar Tangkak ke tol ini yang agak sesak sebenarnya, especially Tangkak.
Oleh sebab itu kalau boleh walaupun sudah diluluskan, kalau diluluskan itu kita laksanakan terus.
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Ya, sudah diluluskan dengan kos siling saya sebut
tadi sebanyak RM269 juta dalam Rolling Plan Kedua dan pakej kelima ini daripada jalan bypass
dari Bandar Baharu Tangkak ke persimpangan Tol PLUS Tangkak. Saya percaya ini akan jadi
keutamaan.
Tuan Yang di-Pertua, Yang Berhormat Senator Datuk Paul Igai membangkitkan tentang
aspek penyelidikan dalam isu keselamatan jambatan di Malaysia.
Untuk makluman Ahli Yang Berhormat Senator, Jabatan Kerja Raya (JKR) ada
melaksanakan pemeriksaan tahunan mandatori jambatan, meliputi semua jambatan yang berada
di laluan persekutuan. Pemeriksaan ini dilaksanakan bagi mengenal pasti tahap keselamatan
jambatan di jalan-jalan persekutuan dan mengenal pasti program penyelenggaraan ke atas
jambatan sedia ada. Kita ada projek penggantian jambatan usang.
Di samping itu juga, Kementerian Kerja Raya (KKR) melalui Jabatan Kerja Raya (JKR)
turut melaksanakan kajian- National Axle Load Study, bridges on Federal and major State Road
in Peninsular Malaysia 2014 to 2017, dengan izin, menggunakan bahasa Inggeris. Melibatkan
jalan Persekutuan utama, jalan ke pelabuhan dan jalan industri utama. Kajian ini bertujuan untuk
merangka satu program bagi sektor pengangkutan jalan, pelan untuk meningkatkan had berat
dan konfigurasi kenderaan perdagangan serta menentukan kapasiti jambatan dan jalan sedia
ada.
Hasil dari kajian ini akan digunakan untuk merancang program penggantian jambatan
seluruh Malaysia jika perlu dan akan dilaksanakan secara berperingkat mengikut keutamaan
berdasarkan kelulusan yang diberikan oleh agensi pusat.
Tuan Yang di-Pertua, saya sekarang menyentuh tentang Lebuhraya Pan Borneo. Ahli-
ahli Yang Berhormat Senator Dr. Zaiedi Haji Suhaili dan Yang Berhormat Senator Datuk John
Ambrose telah membangkitkan isu berkaitan hala tuju dan status pembinaan Lebuhraya Pan
Borneo Sabah dan Sarawak yang sangat penting itu.
Untuk makluman Ahli Yang Berhormat Senator, pelaksanaan Fasa 1, projek Lebuhraya
Pan Borneo Sarawak, yang melibatkan anggaran kos pembinaan sebanyak RM16.488 bilion
akan terus dilaksanakan. Akan terus dilaksanakan dan dijangka siap pada bulan Jun 2021.
Sehingga kini, kemajuan fizikal pakej-pakej yang terlibat ialah antara 16 peratus sehingga 72
DN. 5.9.2018 90
peratus dengan tuntutan keseluruhan kemajuan kerja berjumlah RM2.4 bilion telah dibayar
kepada kontraktor pakej kerja, work package contractor, dengan izin Tuan Yang di-Pertua.
Manakala Fasa 2, projek Lebuhraya Pan Borneo Sarawak dari Limbang ke Lawas sedang
di peringkat penelitian teknikal dan kewangan dan kerajaan turut meneliti option perancangan
bagi laluan tersebut tanpa melalui negara Brunei.
Yang Amat Berhormat Perdana Menteri kita pun baru-baru ini bertemu dengan Duli Yang
Maha Mulia Paduka Seri Sultan Brunei dan telah memaklumkan hal ini secara langsung ataupun
tidak langsung.
Selain itu Tuan Yang di-Pertua, pelaksanaan 12 daripada 35 pakej kerja yang telah dibuat,
pelantikan kontraktor dan memulakan pembinaan bagi Fasa 1, projek Lebuhraya Pan Borneo
Sabah akan terus dilaksanakan. Manakala mekanisme pelaksanaan baki 23 pakej akan
diputuskan pada masa terdekat.
Datuk Theodore Douglas Lind: Tuan Yang di-Pertua, minta penjelasan. Yang
Berhormat Timbalan Menteri, pada akhir lawatan rasmi Yang Amat Berhormat Perdana Menteri
pada negara Brunei Darussalam. Dalam siaran akhbar Yang Amat Berhormat Perdana Menteri
menyatakan peruntukan khas untuk Pan Borneo ini, bahagian Sabah telah hilang. Saya minta
penjelasan daripada Yang Berhormat Timbalan Menteri, apakah ini akan bawa kesan yang buruk
kepada tempoh untuk menyiapkan Pan Borneo pada bahagian Sabah? Minta penjelasan.
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Hal ini memang menjadi perbincangan kami di
peringkat kementerian dan dengan Kementerian Kewangan dan juga dengan Kerajaan Negeri
Sabah yang baru. Ya, memang kalau hal ini tidak diambil perhatian dengan sewajarnya, mungkin
dia akan mengganggu dan merencatkan.
Oleh itu, kami bagi jaminan bahawa tidak akan kami biarkan keadaan itu berlaku di Sabah.
Apa maknanya kalau semua jalan siap sepanjang Sarawak, kalau sampai di Sabah tertangguh
lagi. Tidak, bukan namanya Pan Borneo lagi, Pan Sarawak sahaja. Jadi, insya-Allah kita akan-
pegawai saya hari ini ramai datang dan mereka mencatatkan isu ini. Kita akan bincang. Dua hari
yang lepas pun kita bincang tentang isu ini. Tuan Yang di-Pertua...
Dr. Zaiedi Haji Suhaili: Yang Berhormat Timbalan Menteri.
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Ya.
Dr. Zaiedi Haji Suhaili: Saya mohon mencelah sedikit. Saya rasa pembinaan jalan Pan
Borneo yang tidak melalui negara Brunei ini. Saya pernah mencadangkan di dalam Dewan yang
mulia ini, iaitu satu jajaran daripada Miri, Marudi terus ke Lawas dan sebagainya dan terus ke
Sabah. Bermakna kita tidak melalui Brunei, tidak melalui prosedur imigresen. Jawapan daripada
DN. 5.9.2018 91
kementerian ketika itu ialah bahawa mereka akan berunding dengan kerajaan Sarawak untuk
keputusan tersebut.
Akan tetapi, sekarang kita sudah membuat keputusan bahawa kita tidak lagi melalui
Brunei Darussalam. Akan tetapi, seperti mana kita ketahui bahawa jajaran melalui Lawas itu
adalah satu jajaran yang begitu mencabar.
■1630
Saya ingin tahu sama ada kos pembinaannya telah pun dimuktamadkan dan saya ingin
tahu apakah ada satu time frame untuk kita menyiapkan jajaran tersebut supaya rakyat tahu,
berapa lama kita boleh menyiapkan jajaran tersebut. Jajaran dari Miri, Lawas dan terus ke Sabah.
[Tuan Yang di-Pertua mempengerusikan Mesyuarat]
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Ya, Tuan Yang di-Pertua kalau dalam
pengetahuan saya, saya belum dapat maklumat sama ada kos untuk jajaran itu sudah pun
dimuktamadkan. Soal time frame juga sukar untuk saya pada saat ini memberi jawapan. Akan
tetapi kalau sekiranya pegawai-pegawai saya yang berada di belakang akan memberikan
maklumat selanjutnya ia akan dibuat secara bertulis, Yang Berhormat Senator. Maaf untuk itu.
Tuan Yang di-Pertua, selain itu pelaksanaan 12 daripada 35 pakej kerja yang telah
dibuat pelantikan kontraktor dan memulakan pembinaan bagi Fasa 1 projek Lebuhraya Pan
Borneo, Sabah akan terus dilaksanakan. Manakala mekanisme pelaksanaan baki 23 pakej akan
diputuskan dalam masa terdekat. Sehingga kini, kemajuan fizikal pakej-pakej yang terlibat adalah
di antara 1 peratus hingga 37 peratus dengan tuntutan keseluruhan kemajuan kerja berjumlah
RM431.93 juta telah dibayar kepada kontraktor. Pakej kerja, dengan izin, work package
contractor.
Tuan Yang di-Pertua berhubung dengan jaminan kerajaan mengenai penglibatan
kontraktor bumiputera di dalam projek Lebuhraya Pan Borneo sebanyak minimum 30 peratus
kuota penglibatan kontraktor bumiputera telah diperuntukkan bagi projek Lebuhraya Pan Borneo.
Antara skop kerja yang diperuntukkan kepada kontraktor bumiputera tersebut adalah pembinaan
kawasan rehat dan rawat- RSA iaitu rest and service area, dengan izin, boulevard, jejantas
pejalan kaki dan hentian bas.
Tuan Yang di-Pertua, untuk makluman Ahli Yang Berhormat Senator, pelantikan jurutera
perunding bebas yang bertanggungjawab dalam membuat penelitian dan penilaian semula
DN. 5.9.2018 92
terhadap kos dan skop projek Lebuhraya Pan Borneo dijangka akan dimuktamadkan, diputuskan
dalam masa yang terdekat.
Kerajaan akan tetapi mengutamakan pembangunan menyeluruh khususnya di kawasan
bandar dan luar bandar. Sehubungan itu, Kementerian Kerja Raya akan giat melaksana dan
menyelenggarakan jalan persekutuan yang menghubungkan antara bandar-bandar utama.
Manakala jalan bandar adalah di bawah bidang kuasa kerajaan negeri dan jalan luar bandar
merupakan bidang kuasa Kementerian Pembangunan Luar Bandar.
Tuan Yang di-Pertua, saya ingin berbicara tentang peranan salah satu daripada agensi
penting dalam Kementerian Kerja Raya iaitu CIDB dalam memperkasakan TVET. Untuk
makluman Ahli Yang Berhormat Senator Datuk Paul Igai, Kementerian Kerja Raya melalui agensi
di bawahnya iaitu CIDB sememangnya telah memainkan peranan dan menyumbang kepada
pelaksanaan Program Latihan Teknikal dan Vokasional ataupun lebih dikenali sebagai TVET,
terutamanya yang melibatkan di dalam bidang kemahiran berkaitan industri pembinaan.
Salah satu fungsi CIDB seperti yang dinyatakan dalam Akta 520, Lembaga
Pembangunan Industri Pembinaan Malaysia (Pindaan) 2011, adalah mengadakan, memajukan
dan menyelaras latihan di dalam industri pembinaan. Selaras dengan fungsi ini, CIDB telah
menubuhkan institut latihan kemahiran yang dikenali sebagai Akademi Binaan Malaysia (ABM)
yang akan bertanggungjawab bagi menyediakan peluang latihan kepada kumpulan sasaran
CIDB. CIDB telah menubuhkan enam buah ABM, Akademik Binaan Malaysia di seluruh Malaysia,
empat di Semenanjung, satu di Sabah dan satu di Sarawak. Selaras dengan keputusan Akta 520,
CIDB melalui ABM telah menawarkan dua kategori latihan kemahiran, iaitu:
(i) Program Latihan Kemahiran Personel Binaan, ditawarkan khusus untuk
pekerja binaan tempatan sedia ada bagi meningkatkan kemahiran dan
menambah kemahiran sedia ada bagi memastikan pekerja binaan
tempatan akan dapat dinilai dan diakreditasi sebagai pekerja mahir; dan
(ii) Program Latihan Kemahiran Belia, ditawarkan kepada golongan belia
lepasan sekolah tempatan yang berminat untuk menjalani latihan
kemahiran, berhasrat untuk menceburi kerjaya dalam industri pembinaan
sebagai pekerja mahir binaan.
Melalui Program Latihan Kemahiran Belia, CIDB menyasarkan tenaga pekerja mahir
tempatan akan terus dapat dilatih dan dihasilkan bagi menyediakan tenaga kerja baharu ke dalam
proses tenaga kerja industri pembinaan. Melalui peluang latihan di bawah Program Latihan
Kemahiran Belia, diharapkan belia tempatan akan dapat mengambil peluang menjalani latihan
DN. 5.9.2018 93
kemahiran dalam pelbagai bidang kemahiran binaan yang ditawarkan kerana ianya akan dapat
membuka peluang kepada mereka bagi menceburkan diri untuk berkerjaya di dalam industri
pembinaan. Melalui pelaksanaan program ini, ia akan dapat menyumbang kepada pengurangan
kadar pengangguran di kalangan belia tempatan.
Tuan Yang di-Pertua CIDB telah berjaya melatih 136, 944 orang belia dalam pelbagai
bidang kemahiran sejak program tersebut mula dilaksanakan mulai tahun 1999.
Sehingga bulan Julai 2018, untuk tahun 2018, sehingga bulan Julai, seramai 3,822 orang
pelatih telah dan sedang menjalani latihan di ABM. Berdasarkan kaji selidik yang dibuat ke atas
lepasan pelatih ABM, sebanyak 7,865 daripada 8,668 pelatih iaitu bersamaan dengan 91 peratus
pelatih telah menamatkan latihan dan dari bulan November 2017 sehingga 2018 telah bekerja di
dalam industri pembinaan.
CIDB telah melaksanakan program perantisan mulai tahun 2016 sebagai salah satu
inisiatif di bawah Construction Industry Transformation Programme, dengan izin, 2016-2020.
Melalui program ini, lepasan pelatih belia akan ditempatkan dengan majikan selepas menjalani
latihan di ABM bagi mendedahkan mereka kepada pekerjaan sebenar dan ini akan membuka
peluang bagi mereka mendapatkan pekerjaan berdasarkan bidang latihan yang diikuti oleh
mereka. Sehingga Julai 2018, seramai 2,140 orang perantis telah mengikuti program ini semenjak
tahun 2016.
Tuan Yang di-Pertua, saya yakin dengan apa yang ditawarkan oleh CIDB, standard
piawaian yang tinggi, latihan yang kita berikan kepada anak-anak muda kita kerana saya sendiri
dua hari yang lepas, berada di Bangkok untuk memberikan semangat kepada anak-anak muda
kita yang bertanding dalam pertandingan kemahiran di ASEAN Skills Competition di Bangkok
yang berlangsung 26 Ogos dan tamat 5 September.
Yang Berhormat sekalian, saya mendapat makluman e-mel daripada Bangkok sekejap
tadi bahawa, berdasarkan kepada keputusan rasmi yang telah dikeluarkan semalam, Kontinjen
Malaysia daripada Kementerian Kerja Raya dan Kementerian Sumber Manusia telah merangkul
empat Pingat Emas, satu Pingat Perak... [Dewan tepuk] Dan lima Pingat Gangsa, dan 21
Medallion of Excellence. Yang Berhormat sekalian, Kementerian Kerja Raya sahaja pun telah
memperoleh dua Pingat Emas, dua Pingat Gangsa dan tujuh Medallion of Excellence.
■1640
Ini menunjukkan bahawa anak muda kita apabila dilatih dengan baik, mereka boleh
bertaraf internasional, boleh menang dalam pertandingan kemahiran di peringkat ASEAN dan
DN. 5.9.2018 94
nanti selepas ini di peringkat Asia, dan kita akan menghantar anak-anak muda kita ke Kazan,
Rusia untuk bertanding di peringkat dunia.
Jadi saya percaya kementerian telah berupaya untuk meletakkan dirinya sebagai sebuah
kementerian kelas dunia, insya-Allah.
Ahli-ahli Yang Berhormat, setakat ini sahajalah penjelasan-penjelasan yang dapat saya
berikan mengenai isu-isu yang telah dibangkitkan sepanjang perbahasan...
Laksamana Pertama Haji Mohamad Imran (B) bin Abd. Hamid: Tuan Yang di-Pertua...
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Ya.
Laksamana Pertama Haji Mohamad Imran (B) bin Abd. Hamid: Kalau saya boleh
tanya, mungkin saya tidak bangkitkan semasa perbahasan tetapi saya hendak tahu sama ada
Yang Berhormat Timbalan Menteri ada membuat program untuk merasmikan jambatan daripada
Kampung Teluk ke Kampung Baru di Seri Manjung? Saya mengemukakan soalan ini dengan
alasan tidak terus- indirect, supaya jambatan itu disiapkan cepat sedikitlah. Itu sahaja.
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Belum siap lagi. Jadi kalau belum siap, belum
boleh dirasmikan lagi. Saya percaya nanti saya bertemu dengan Menteri selepas ini, saya harus
melaporkan kepada Menteri apa Yang Berhormat Senator kemukakan tadi.
Laksamana Pertama Haji Mohamad Imran (B) bin Abd. Hamid: [Berucap tanpa
menggunakan pembesar suara]
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Jambatan tidak siap penuh, jalan sudah siap.
Laksamana Pertama Haji Mohamad Imran (B) bin Abd. Hamid: [Berucap tanpa
menggunakan pembesar suara]
Tuan Haji Mohd. Anuar Mohd. Tahir: Okey. Insya-Allah, kita cuba dalam masa yang
terdekat. By November ini kita tahu kedudukan itu macam mana.
Oleh itu Ahli-ahli Yang Berhormat Senator, terima kasih di atas pertanyaan-pertanyaan
yang membangkitkan isu-isu yang berkaitan dengan Kementerian Kerja Raya. Saya juga
memohon maaf kerana ucapan penggulungan ini mungkin membosankan kerana kita berbicara
tentang kilometer-kilometer, tentang berapa juta wang yang diperlukan dan sebagainya. Akan
tetapi percayalah, ini demi kepentingan kita sebagai pemimpin seperti mana yang saya sebutkan
tadi.
Ahli-ahli Yang Berhormat Senator, kita harus menjadi kayu besar yang saya sebut tadi.
DN. 5.9.2018 95
“Bagaikan kayu besar di tengah padang,
Rimbun daunnya tempat berteduh,
Kuat dahannya tempat bergantung,
Kukuh batangnya tempat bersandar,
Besar akarnya tempat bersila.”
Tuan Yang di-Pertua, terima kasih banyak... [Dewan tepuk]
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Timbalan Menteri, terima kasih.
Silakan Yang Berhormat Timbalan Menteri Kementerian Luar Negeri.
4.42 ptg.
Timbalan Menteri Luar Negeri [Dato' Haji Marzuki bin Yahya]: Bismillahi Rahmani
Rahim. Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh dan salam sejahtera.
Tuan Yang di-Pertua, terlebih dahulu saya mengucapkan terima kasih di atas penglibatan
enam orang Ahli Yang Berhormat Dewan Negara yang telah mengambil bahagian dalam
perbahasan Titah Diraja yang menyentuh isu di bawah seliaan bidang kuasa Kementerian Luar
Negeri.
Pertamanya, bagi menjawab isu yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Dato’
Sri Khairudin Samad berkenaan isu kelewatan kelulusan sewa rumah bagi pegawai-pegawai
yang berkhidmat di Perwakilan Malaysia yang turut menyebabkan kesukaran kepada hal ehwal
persekolahan anak-anak pegawai-pegawai berkenaan.
Tuan Yang di-Pertua, sebagai makluman, secara keseluruhannya, terdapat sebanyak 111
buah pejabat perwakilan luar negeri di seluruh negara yang terdiri daripada pegawai dan
kakitangan daripada Kementerian Luar Negeri dan juga pelbagai kementerian dan agensi
kerajaan yang lain. Permohonan kelulusan sewa rumah oleh setiap pegawai dan kakitangan
adalah diproses oleh kementerian, agensi masing-masing.
Pada kebiasaannya, pegawai yang baru tiba di perwakilan akan dibenarkan menyewa di
service apartment sementara mengenal pasti rumah kediaman yang bersesuaian. Proses ini
memakan masa memandangkan terdapat beberapa faktor yang perlu diambil kira dalam
pemilihan rumah sewa yang bersesuaian termasuk faktor keselamatan, kadar siling sewa yang
ditetapkan, jarak antara kediaman dengan sekolah dan pejabat kedutaan, kemudahan-
kemudahan yang disediakan dan lain-lain.
DN. 5.9.2018 96
Tuan Yang di-Pertua, bagi Kementerian Luar Negeri, setiap permohonan sewa rumah
pegawai dan kakitangan yang lengkap mengikut format yang ditetapkan, akan diproses segera
oleh pihak kementerian sebaik sahaja permohonan tersebut diterima oleh perwakilan luar negeri
yang berkenaan.
Kelulusan permohonan sewa kediaman ini melibatkan beberapa proses, termasuk syor
oleh Jawatankuasa Perumahan Perwakilan luar negeri diangkat ke peringkat Jawatankuasa
Perumahan Kementerian dan seterusnya, semakan oleh Bahagian Undang-undang ke atas draf
perjanjian sewa rumah tersebut bagi melindungi kepentingan pegawai dan Kerajaan Malaysia
daripada sebarang implikasi undang-undang negara tuan rumah sebelum sebarang proses
pembayaran dibuat seperti bayaran pendahuluan diri dan cagaran keselamatan.
Bagi permohonan penyambungan sewa kediaman yang sama pula, perlu dikemukakan
kepada kementerian sekurang-kurangnya dalam tempoh dua atau tiga bulan sebelum tempoh
kontrak perjanjian rumah sewa berakhir seperti yang telah ditetapkan dalam prosedur semasa
yang berkuat kuasa. Walau bagaimanapun, kebajikan para pegawai dan keluarga sentiasa
diberikan perhatian serius oleh pihak kementerian.
Tuan Yang di-Pertua, selanjutnya bagi menjawab soalan yang dibangkitkan oleh Yang
Berhormat Senator Puan Sopiah binti Sharif berkenaan hasil lawatan Yang Amat Berhormat
Perdana Menteri sempena lawatan rasmi ke China baru-baru ini dan apakah perbezaan antara
perhubungan Malaysia dengan China di antara kerajaan sekarang dan kerajaan terdahulu.
Tuan Yang di-Pertua, untuk makluman Dewan yang mulia ini, Yang Amat Berhormat
Perdana Menteri telah mengadakan lawatan rasmi ke Hangzhou dan Beijing, Republik Rakyat
China dari 17 hingga 21 Ogos 2018. Lawatan tersebut adalah di antara jemputan Li Keqiang,
Perdana Menteri Republik Rakyat China. Secara keseluruhannya lawatan rasmi ini telah berjaya
mencapai matlamat dan hasil yang diharapkan iaitu:
(i) membuka lembaran baru dalam hubungan dua hala yang lebih dinamik di
antara Malaysia dengan Republik Rakyat China;
(ii) merapatkan lagi jalinan perhubungan di antara pemimpin kedua-dua buah
negara;
(iii) meningkatkan lagi jaringan kerjasama di antara para usahawan dan pelabur
Malaysia dengan RRC iaitu Republik Rakyat China; dan,
(iv) kedua-dua negara berpeluang untuk menjelaskan polisi dan dasar
masing-masing termasuk meningkatkan pemahaman terhadap isu-isu
yang mempunyai kepentingan bersama.
DN. 5.9.2018 97
Semasa lawatan Yang Amat Berhormat Perdana Menteri, para perwakilan RRC telah
memberi jaminan bahawa mereka akan terus mengekalkan hubungan dan kerjasama yang baik
dengan Kerajaan Malaysia walaupun berlaku perubahan landskap politik di Malaysia. Malah
pihak kerajaan RRC melihat lawatan rasmi Yang Amat Berhormat Perdana Menteri sebagai satu
permulaan baru kepada hubungan dua hala- Malaysia-China yang lebih jitu dan dinamik. Kedua-
dua buah negara juga bersetuju untuk meningkatkan lagi kerjasama dalam pelbagai bidang
termasuk e-perdagangan, agrikomoditi, teknologi dan inovasi.
Tuan Yang di-Pertua, Yang Amat Berhormat Perdana Menteri turut mengambil peluang
untuk menerangkan kepada para pemimpin RRC bahawa Malaysia sedang dalam proses untuk
menstrukturkan semula kedudukan kewangannya. Pihak kerajaan RRC sedia arif mengenai
perkara tersebut dan menyatakan kesediaan mereka untuk bekerjasama dengan Kerajaan
Malaysia bagi mencari jalan penyelesaian yang sesuai dan bakal membawa manfaat kepada
kedua-dua belah pihak.
■1650
Hasil daripada lawatan tersebut, pihak Kerajaan China telah bersetuju untuk mengimport
lebih barangan daripada Malaysia termasuklah produk minyak kelapa sawit dan pertanian. Pihak
China bersedia menambah import sebanyak 500,000 tan minyak kelapa sawit dari Malaysia pada
harga yang kompetitif. Tujuannya tidak lain iaitu untuk mengukuhkan imbangan dagangan antara
kedua-dua negara dan membantu pertumbuhan ekonomi Malaysia.
Tuan Yang di-Pertua, secara kesimpulannya lawatan rasmi Yang Amat Berhormat
Perdana Menteri ke RRC adalah sesuatu yang amat dinantikan oleh para pemimpin RRC.
Semasa di RRC, Yang Amat Berhormat Perdana Menteri telah diberikan pengiktirafan dan
penghormatan yang tertinggi melalui layanan istimewa yang diberikan kepada beliau di
sepanjang lawatan. Malah dikhabarkan, bahawa persiapan program lawatan Yang Amat
Berhormat Perdana Menteri ke Beijing mendapat sentuhan peribadi dari Presiden China, TYT Xi
Jinping sendiri.
Kejayaan lawatan ini harus dinilai daripada sudut kualitatif dan bukannya semata-mata
kuantitatif. Ini kerana matlamat utama lawatan ini adalah untuk merapatkan lagi hubungan dua
hala di antara Kuala Lumpur dan Beijing. Selain usaha untuk menjana kerjasama-kerjasama
baharu yang bakal dibentuk bagi memacu hubungan yang lebih baik, dinamik dan maju pada
masa hadapan.
Tuan Yang di-Pertua, seterusnya saya beralih kepada isu yang dibangkitkan oleh Yang
Berhormat Senator Datuk Paul Igai yang ingin mengetahui...
DN. 5.9.2018 98
Datuk Razali bin Idris: Yang Berhormat Menteri.
Tuan Yang di-Pertua: Ya?
Datuk Razali bin Idris: Tuan Yang di-Pertua, mencelah sedikit?
Tuan Yang di-Pertua: Ya.
Datuk Razali bin Idris: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Selain daripada negara China,
terdapat empat buah negara lagi yang diramalkan akan menjadi super power iaitu kuasa besar
dunia dalam masa 50 tahun iaitu Turki, Arab Saudi, India dan Indonesia.
Jadi soalan saya, apakah persediaan kita yakni Malaysia, bagi menghadapi senario ini
dari segi Dasar Luar Negara? Terima kasih.
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Terima kasih Yang Berhormat Senator Datuk Razali. Jadi
merujuk kepada empat buah negara kuasa besar yang mana dalam ramalan hubungan kita untuk
50 tahun akan datang.
Jadi pada hemat saya, senario geopolitik dunia pada tahun berikutnya iaitu lebih kurang
32 tahun dan ke hadapan adalah sesuatu yang amat sukar untuk diramalkan. Jadi, sebagai
contoh, pada masa ini digambarkan sebagai berada di dalam satu fasa multipolar, dengan izin,
di mana kuasa politik ketenteraan dan ekonomi, terletak pada beberapa negara atau kuasa besar.
Ini berbeza dengan senario pada suatu ketika dulu di mana dunia jelas berada dalam fasa bipolar,
iaitu Blok Barat dan Blok Timur.
Pada tahun 2050, senario semasa seperti yang kita kenali sekarang, mungkin sudah jauh
berbeza. Maka dengan itu apa saranan kita, kita akan terus dengan dasar kita untuk menjalinkan
hubungan yang baik dengan negara-negara tersebut demi menjaga kesinambungan kita pada
masa hadapan ya Yang Berhormat. Jadi, berbalik kepada jawapan saya...
Tuan Yang di-Pertua: Silakan.
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Ini adalah soalan daripada Yang Berhormat Senator
Datuk Paul Igai yang ingin mengetahui bukti aktiviti tentera asing yang memasuki kawasan
Sempadan Perairan China Selatan-Malaysia. Apakah langkah dan tindakan yang akan dan telah
diambil oleh kerajaan berkenaan hal ini?
Tuan Yang di-Pertua, dalam memastikan kepentingan maritim Malaysia sentiasa
terpelihara tindakan-tindakan sewajarnya termasuklah rondaan, pemantauan, pengawasan dan
penguatkuasaan sentiasa dilaksanakan. Daripada langkah inilah kemasukan tentera asing ke
dalam perairan negara dapat dipantau.
Mengambil kira bahawa kehadiran kapal perang daripada banyak negara di satu-satu
kawasan maritim seperti di Laut China Selatan, berpotensi meningkatkan ketenangan dan boleh
DN. 5.9.2018 99
mengancam keamanan, keselamatan dan kestabilan. Kerajaan mengambil pendirian bahawa
semua negara perlu mengurangkan kehadiran kapal perang di kawasan Laut China Selatan.
Kerajaan berpandangan, pendirian ini adalah selaras dengan prinsip dan konsep Zone of Peace,
Freedom and Neutrality (ZOPFAN).
Tuan Yang di-Pertua, undang-undang antarabangsa termasuklah Commission
Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengenai Undang-undang Laut 1982 iaitu United Nations
Convention on the Law of the Sea 1982 (UNCLOS) telah memperuntukkan bahawa semua kapal
termasuklah kapal perang mempunyai hak kebebasan pelayaran, freedom of navigation. Oleh
yang demikian, kehadiran kapal perang asing ke dalam kawasan perairan Malaysia tidak
dihalang, dibantah atau diambil tindakan melainkan jika kapal perang tersebut melaksanakan
aktiviti yang bercanggah dengan prinsip pelayaran seperti melaksanakan aktiviti penguatkuasaan
atau mengganggu kapal-kapal lain.
Seterusnya saya ingin menjawab soalan yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator
Puan Asmak binti Husin berkenaan dengan persediaan Wisma Putra dalam menghadapi
semakan Universal Periodic Review pada bulan November ini dan adakah Wisma Putra telah
mengemukakan laporan bagi pihak kerajaan.
Yang Berhormat Senator juga bertanyakan, adakah Wisma Putra telah merujuk kepada
pihak berkepentingan, khususnya NGO dan mengambil kira pandangan mereka syor-syor
kepada pihak kerajaan?
Mengenai proses penilaian berkala sejagat atau, dengan izin, Universal Periodic Review
yang bakal dijalani oleh Malaysia pada 8 November 2018.
Untuk makluman Dewan yang mulia ini, kerajaan telah mengemukakan Laporan
Kebangsaan Malaysia kepada Sekretariat UPR, pada 2 Ogos 2018. Dalam usaha untuk
menghasilkan Laporan Kebangsaan tersebut, kerajaan telah mengadakan sesi-sesi konsultasi
secara meluas dengan kementerian dan agensi-agensi kerajaan yang bertanggungjawab
terhadap isu-isu berkaitan hak asasi manusia di Malaysia.
Selain itu, Kementerian Luar Negeri turut mengadakan sesi konsultasi antara pihak
kerajaan dengan masyarakat madani termasuklah Suruhanjaya Hak Asasi Manusia Malaysia
(SUHAKAM) dan Badan Bukan Kerajaan (NGO) bagi memberikan ruang kepada mereka untuk
membincangkan isu-isu berkaitan dan menyuarakan pendapat dan pandangan.
Untuk makluman Dewan yang mulia ini, adalah harapan kerajaan bahawa pandangan-
pandangan daripada Badan Bukan Kerajaan (NGO) dapat dipertimbangkan secara seimbang
bagi menyeluruh. Oleh sebab yang demikian, selain daripada pendapat dan pandangan masa,
DN. 5.9.2018 100
cadangan-cadangan daripada NGO-NGO yang lain seperti EMPOWER, PROHEM dan Pusat
KOMAS serta Jaringan Kampung Orang Asli Semenanjung Malaysia dan sebagainya juga
diberikan perhatian yang sewajarnya oleh pihak kerajaan untuk proses UPR yang akan dijalani
oleh Malaysia pada 8 November 2018.
Pihak kerajaan bukan sahaja telah mengadakan sesi konsultasi bersama NGO, sebelum
dan semasa proses penyediaan laporan kebangsaan, malah Kementerian Luar Negeri juga telah
mengadakan beberapa sesi konsultasi bersama pihak-pihak berkepentingan seperti Suruhanjaya
Hak Asasi Manusia Malaysia, Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, MACSA, Pusat KOMAS,
EMPOWER dan sebagainya selepas kerajaan mengemukakan laporan kebangsaan kepada
Sekretariat UPR.
■1700
Konsultasi sedemikian adalah untuk membincang langkah seterusnya atau, dengan izin,
way forward untuk pihak kerajaan dalam mempertimbangkan saranan-saranan yang bakal
dikemukakan kepada Malaysia oleh negara-negara ahli PBB serta mewujudkan satu mekanisme
pemantauan yang lebih berkesan dan menyeluruh untuk saranan-saranan yang akan diterima
oleh Malaysia semasa sesi UPR 8 November 2018.
Pendekatan sedemikian adalah selari dengan pendirian Kementerian Luar Negeri supaya
mempunyai participatory, maaflah lidah saya terseliuh sangat- English ubah ke Melayu. Maaf,
dengan izin. Approach yang melibatkan pihak-pihak berkepentingan dalam proses membuat
keputusan yang akan memberi kesan kepada promosi dan pelindungan hak asasi manusia di
Malaysia.
Akhir kata, UPR yang akan dijalani oleh Malaysia pada 8 November 2018 dijangka dapat
memberi peluang kepada kerajaan untuk mengetengahkan komitmen dan usaha kerajaan baharu
untuk memajukan situasi hak asasi manusia di Malaysia serta mencapai satu keseimbangan
antara pelaksanaan hak-hak ekonomi, sosial dan budaya termasuk hak-hak sivik dan politik.
Tuan Yang di-Pertua...
Puan Asmak binti Husin: Boleh?
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Ada. Sila.
Puan Asmak binti Husin: Soalan tambahan.
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat boleh mencelah.
Puan Asmak binti Husin: Sebelum berpindahlah ke tajuk lain ya. Berkaitan dengan ini.
Berkaitan dengan kepatuhan. Pada 1 Mac 2018, kerajaan sebelum ini telah melancarkan Pelan
Tindakan Hak Asasi Manusia Kebangsaan (NHRAP).
DN. 5.9.2018 101
Jadi, kami ingin tahulah kedudukan NHRAP sekarang. Sebab NHRAP ini- terbelit lidah
juga. N-H-R-A-P ini boleh membantu rating Malaysia dalam pematuhan hak asasi di peringkat
antarabangsa.
Satu lagi ialah saya juga untuk- saya juga ingin meminta keprihatinan daripada pihak Yang
Berhormat Timbalan Menteri untuk tidak meninggalkan MACSA lah. Ini kerana MACSA ini adalah
terdiri daripada satu suruhanjaya terdiri daripada pakar-pakar hak asasi Islam dan sivil. Jadi,
selain daripada yang lain. Sekian, terima kasih.
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Terima kasih kepada Yang Berhormat Senator. Merujuk
kepada soalan yang pertama tadi, saya akan jawab dengan secara bertulis. Jadi, merujuk kepada
soal MACSA. Jadi, untuk pengetahuan Yang Berhormat Senator iaitu satu perjumpaan telah
diadakan bersama dengan MACSA pada 2 Ogos yang lalu. Jadi, kita baru sahaja ada
perjumpaan. Jadi, saya rasa boleh Yang Berhormat Senator merujuk dengan pihak MACSA itu
sendiri.
Jadi, seterusnya bagi menjawab soalan yang... [Disampuk]
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Boleh sedikit? Yang Berhormat Menteri.
Tuan Yang di-Pertua : Silakan, Yang Berhormat.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Yang Berhormat Menteri mengambil kira niat
baik Yang Berhormat Timbalan Menteri tadi untuk isi HAM ini Hak Asasi Manusia ini mendapat
orang kata apa- dokongan pihak-pihak ‘ORMAS’ dan pihak MACSA. Cuma satu sahaja yang saya
mohon penjelasan Yang Berhormat Timbalan Menteri sebab saya yakin di bawah Kerajaan
Malaysia baharu ini kita ada memberi satu komitmen yang kuat untuk aspek hak asasi manusia.
Di mana dikatakan SUHAKAM akan diletakkan di bawah Parlimen dan juga rungutan terdahulu
yang mungkin kita akan selesaikan iaitu boleh dikatakan bahawa laporan-laporan hak asasi
manusia tersebut tidak dibahaskan di Parlimen dan sebagainya- dahulukan?
Jadi, saya tahu secara fakta bahawa satu ketika Kabinet ada membuat keputusan bahawa
Select Committee untuk hak asasi manusia sebenarnya diluluskan. Cuma ketika pelaksanaan
dahulu mungkin atas aspek-aspek tertentu ia tidak dapat dilakukan. Mungkin saya mohon
penjelasan Yang Berhormat Timbalan Menteri sekiranya perkara itu tidak bersalahan ataupun
peluang itu ada, mungkin agak bersesuaian untuk laporan UPR itu dapat juga menjadi
perkongsian kami di Dewan- di Parlimen, Dewan Negara mahupun Dewan Rakyat semua
dibentangkan nanti.
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Terima kasih, Yang Berhormat Senator. Jadi, sebenarnya
laporan ini sudah pada saya... [Menunjukkan dokumen berkaitan] Dan mungkin nanti selepas
DN. 5.9.2018 102
Dewan ini saya boleh bagilah. Mungkin kita pun belum lagi edar kepada kesemua Ahli Parlimen.
Jadi, hendak... [Disampuk]
Puan Asmak binti Husin: Satu lagi boleh? Satu lagi sebelum pindah ini. Saya mohon
mencadangkan kepada pihak Yang Berhormat Menteri berkisarkan dengan kepatuhan ini untuk
membuka juga ruang latihan tentang kepatuhan hak asasi ini kepada kerajaan negeri. Sebab
kami di peringkat Kelantan juga menggubal polisi dan undang-undang yang mana berkait dengan
kepatuhan ini juga. Sekian, terima kasih.
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Menteri. Yang isu bertemu dengan Asmak tidak
boleh cakap dekat Parlimen kah, apa dia punya outcome?
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: [Ketawa] Apa dia itu, Tuan Yang di-Pertua?
Tuan Yang di-Pertua: Yang jumpa dengan...
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: MACSA
Tuan Yang di-Pertua: MACSA. Dia tiada keputusan?
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Baru perbincangan yang baharu. Kita hanya mendapat
mengumpulkan maklumat untuk kita hendak kemaskan.
Tuan Yang di-Pertua: Sedang teliti lah?
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Ya, dengan itu tetapi belum ada apa-apa keputusan
tetapi... [Disampuk]
Tuan Yang di-Pertua: Yang berkenaan dengan SUHAKAM?
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Sama juga.
Tuan Yang di-Pertua: Sama juga.
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Kita dalam proses ini.
Tuan Yang di-Pertua: Okey. Terima kasih.
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Jadi, kita jumpa- maaf, pada 28 Ogos bukan dua hari
bulan tetapi 28 Ogos. Makna baru lagilah.
Tuan Yang di-Pertua: Silakan Yang Berhormat.
Dato’ Haji Marzuki bin Yahya: Okey. Jadi, saya hendak menyambung juga lagi soalan
yang kedua daripada Yang Berhormat Senator Puan Asmak binti Husin juga.
Sebelum itu, membabitkan tentang soal melibatkan kerajaan negeri memang itu adalah
satu perkara baharu yang kita akan bawa kali ini dalam perbincangan untuk menetapkan tentang
soal hak asasi manusia. Kita pun faham memang kerajaan negeri juga kena memainkan peranan
yang besar termasuk untuk penggubalan undang-undang terutama undang-undang syariah.
DN. 5.9.2018 103
Jadi, seterusnya saya hendak menyambung terus tentang soalan yang kedua oleh Yang
Berhormat Senator Puan Asmak binti Husin iaitu tentang komitmen kerajaan dalam
menandatangani baki enam konvensyen hak asasi manusia di peringkat antarabangsa. Adakah
kerajaan akan menjalankan siri rundingan secara mendalam dengan semua pihak termasuk
pihak yang bertanggungjawab mengenai hal ehwal Islam dan budaya di Malaysia?
Jadi, kajian mengenai penyertaan Malaysia ke instrumen-instrumen antarabangsa hak
asasi manusia telah giat diteruskan oleh kumpulan kerja teknikal yang telah ditubuhkan di bawah
jawatankuasa antara kementerian dan agensi mengenai isu-isu hak asasi manusia.
Untuk makluman Dewan yang mulia ini, bagi tujuan mengkaji ratifikasi enam konvensyen
hak asasi manusia antarabangsa kerajaan telah menubuhkan enam jawatankuasa kecil teknikal
yang diterajui oleh kementerian atau agensi seperti Kementerian Dalam Negeri, Kementerian
Sumber Manusia, Jabatan Perpaduan Negara dan Integrasi Nasional serta Kementerian Luar
Negeri mengikut bidang kuasa mereka berkaitan dengan inti pati konvensyen hak asasi manusia
antarabangsa.
Ke arah meratifikasikan konvensyen-konvensyen ini, beberapa siri mesyuarat antara
agensi untuk mengkaji secara terperinci kedudukan Malaysia telah pun diadakan. Langkah ini
adalah perlu bagi dan penting bagi memastikan apakah peruntukan-peruntukan yang sedia ada
dalam konvensyen antarabangsa tersebut yang prima facie atau on the face of it dan
keserasiannya atau, dengan izin, compatibility dengan undang-undang yang sedia ada.
Langkah tersebut adalah penting kerana penyediaan menyeluruh perlu dilaksanakan
terutamanya dalam memastikan semua peruntukan konvensyen berkenaan boleh diaplikasikan
melalui rangka perundangan negara. Di samping itu, undang-undang sedia ada perlu disemak
bagi memastikan ia tidak bercanggah dengan peruntukan konvensyen yang disertai dalam jangka
masa yang terdekat. Jawatankuasa kecil teknikal yang diterajui oleh Kementerian Dalam Negeri
akan mengadakan bengkel bagi membincangkan Convention Against Torture dan International
Convention for the Protection of All Persons from Enforced Disappearance.
Tuan Yang di-Pertua, sebagai sebuah negara yang bertanggungjawab, Malaysia perlu
memastikan ia mampu memenuhi semua obligasi ke atas prinsip-prinsip yang terkandung di
dalam sesebuah konvensyen dengan sebaik mungkin. Seperti mana yang telah dijanjikan dalam
manifesto, pihak kerajaan akan terus mengambil inisiatif yang proaktif untuk mengkaji ratifikasi
konvensyen hak asasi manusia antarabangsa.
DN. 5.9.2018 104
■1710
Proses kajian mengenai kemungkinan penyertaan Malaysia ke konvensyen-konvensyen
antarabangsa mengenai hak asasi manusia akan diteruskan di bawah jawatankuasa antara
kementerian dan agensi yang ditubuhkan. Pihak kerajaan juga sedang giat mengadakan
konsultasi serta perbincangan dengan Jabatan Peguam Negara, Kementerian Dalam Negeri,
JAKIM serta agensi-agensi yang berkaitan dan juga pihak-pihak berkepentingan bagi tujuan
mengkaji dan menimbang kemungkinan Malaysia menyertai konvensyen-konvensyen tersebut.
Akhir kata, dalam usaha memenuhi obligasinya dalam promosi dan perlindungan hak
asasi manusia di Malaysia, pihak kerajaan tentunya juga akan terus mempertahankan keluhuran
Perlembagaan Persekutuan yang mana Islam sebagai agama bagi Persekutuan dan pada masa
yang sama, agama-agama yang lain juga akan dihormati dan diamalkan dengan aman dan
harmoni di negara kita sejajar dengan Perkara 3 Perlembagaan Persekutuan.
Tuan Yang di-Pertua, selanjutnya bagi soalan yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat
Senator Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin yang telah bertanyakan berkenaan adakah
kerajaan dapat merundingkan semula kadar caj bekalan air mentah yang dijual kepada
Singapura.
Tuan Yang di-Pertua, hak Malaysia untuk menyemak semula harga air tidak boleh
dipertikaikan. Malaysia berhak untuk menyemak semula harga air mentah sebagaimana yang
termaktub dalam Perjanjian Air 1962. Isu semakan harga air ini juga bukanlah satu perkara yang
baharu. Rundingan mengenai semakan harga air ini pernah dilakukan antara tahun 1998 ke tahun
2002 semasa Yang Amat Berhormat Tun Dr. Mahathir Mohamad menjadi Perdana Menteri
Malaysia dan Senior Minister Goh Chok Tong merupakan Perdana Menteri Singapura.
Malaysia sentiasa dan secara konsisten menegaskan bahawa Malaysia mempunyai hak
untuk semakan harga air mentah yang dijual kepada Singapura selepas 25 tahun perjanjian
tersebut berkuat kuasa bermula dari tahun 1987. Malaysia tetap berpegang teguh kepada
pendirian ini.
Tuan Yang di-Pertua, akhir sekali bagi menjawab isu yang dibangkitkan oleh Yang
Berhormat Senator Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff berkaitan apakah strategi dasar luar
Malaysia di bawah kepimpinan baharu bagi memastikan menjamin nama Malaysia disanjung di
persada antarabangsa.
Tuan Yang di-Pertua, strategi kerajaan dalam memantapkan imej Malaysia di persada
antarabangsa secara ringkasnya adalah berlandaskan beberapa prinsip utama sebagaimana
yang pernah diutarakan oleh Yang Amat Berhormat Perdana Menteri dan juga Yang Berhormat
DN. 5.9.2018 105
Menteri Luar sebelum ini. Antara lain strategi atau pendekatan baharu yang akan dan sedang
diambil oleh kerajaan termasuklah seperti berikut:
(i) mengamalkan dasar berbaik-baik dengan semua negara yang ingin
menjalinkan hubungan dengan Malaysia demi kebaikan dan keuntungan
bersama;
(ii) mengamalkan dasar berkecuali dan tidak memihak khususnya dalam
konteks konflik yang sedang berlaku di serata dunia dan juga dalam
konteks hubungan dengan kuasa-kuasa besar;
(iii) memberi penekanan kepada prinsip-prinsip sejagat seperti menghormati
hak asasi manusia, menghormati rules of law, dengan izin, ketelusan,
keterbukaan dan juga tadbir urus yang baik khususnya dalam memacu
negara mengecap status negara dan ekonomi maju; dan
(iv) memastikan agar Malaysia terus lantang dalam menyatakan pendiriannya
berkaitan situasi-situasi kemanusiaan sejagat khususnya seperti isu
Rohingya, isu Palestin baik di peringkat dua hala mahupun pelbagai hala
melalui platform seperti ASEAN, OIC dan PBB antara lainnya.
Suka juga saya tekankan bahawa di Kementerian Luar Negeri, kita memandang tinggi
sumbangan yang telah dimainkan oleh pemimpin-pemimpin terdahulu di peringkat antarabangsa
khususnya dalam membina landasan yang baik bagi Dasar Luar Malaysia yang masih kita
gunakan sebagai panduan pada masa kini. Contohnya seperti triti ZOPFAN bagi rantau Asia
Tenggara yang dicetuskan oleh Yang Amat Berhormat Tun Abdul Razak pada tahun 1971 seperti
yang disebutkan oleh Yang Berhormat Senator Yusmadi.
Dalam konteks ini, kerajaan terus komited untuk memperluas dan memperkukuhkan
landasan hubungan antarabangsa Malaysia yang telah dibina sejak sekian lama ke arah
memantapkan peranan negara di peringkat antarabangsa demi memastikan agar Malaysia
dikenali dan disanjung sebagai negara kuasa pertengahan atau, dengan izin, middle power, yang
berprinsip, mampu berdaya saing dengan mampan dan sentiasa bersedia untuk
mengetengahkan dan mempertahankan pendirian dan kepentingan di persada antarabangsa.
Tuan Yang di-Pertua, demikian sahaja penjelasan saya mengenai isu yang dibangkitkan
oleh Yang Berhormat...
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: [Bangun]
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Ada soalan?
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Boleh ya? Boleh, Tuan Yang di-Pertua?
DN. 5.9.2018 106
Tuan Yang di-Pertua: Silakan, Yang Berhormat.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Yang Berhormat Menteri, saya...
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Menteri, sila duduk.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Saya ucapkan tahniah, satu jawapan yang
meyakinkan. Pun begitu, saya hendak bagi staf-staf di belakang sana senyum sedikit, tolong
tambah sumber. Sebab, perancangan tadi itu pada pandangan saya, itu satu agenda yang besar
dan bagi saya, di kala Malaysia sekarang ini memang berada di kedudukan yang sangat kita
panggil, bukan kritikal tetapi saya bersifat optimistik, lebih strategik. Di kala kita mampu
berdiplomasi dengan semua orang dalam keadaan ekonomi kita juga tergugat, saya rasa motivasi
kepada staf-staf di belakang itu, jadi bajet kali ini tolong tambah sedikit...
Tuan Yang di-Pertua: Kena tambahlah.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Kena tambah, pada pandangan saya lah.
Kedua, cumanya saya ingin, atas nada tadi juga, mengatakan Malaysia sebenarnya
mempunyai potensi yang besar dan mungkin atas sebab latar belakang terdahulu, brand
Malaysia itu, mereka masih lagi mengatakan kita, dengan izin, competitive authoritarian atas
sebab-sebab tertentu.
Jadi sekiranya brand begitu yang dikatakan tadi dengan rules of law-nya, hak asasi
manusianya, komitmen terhadap aspek-aspek tata kelola, saya yakin perkara itu dapat diangkat
di bawah kepimpinan sekarang dan saya rasa ia akan mampu memberi satu lonjakan juga
kepada kementerian-kementerian lain untuk sekali lagi membawa Malaysia seperti mana yang
pernah kita suatu ketika dihormati dengan hebat. Saya ucapkan terima kasih dan syabas staf-
staf di belakang. Terima kasih.
Tuan Yang di-Pertua: Ini bukan soalan, Yang Berhormat. Ia satu sahaja.
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Ya. Jadi sebelum saya hendak...
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Menteri, dia minta tambah peruntukan
Kementerian Luar Negeri sahaja. Yang lain semua dia setuju dengan apa Yang Berhormat
beritahu sebentar tadi. Silakan, Yang Berhormat Dato’ Fahariyah.
Tuan Haji Marzuki bin Yahya: Oh, ada lagi?
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Saya
tidak pasti sama ada saya terlepas pandang kah, saya terlepas dengar kah, berkenaan Pulau
Pisang. Sebab saya rasa... [Disampuk] Sudah jawab kah belum ini, belum, kan?
Tuan Yang di-Pertua: Pulau Pisang mengenai nelayan.
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: Saya pun rasa saya...
DN. 5.9.2018 107
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat, Pulau Pisang yang berkenaan dengan nelayan
semua.
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: No, no, no. This Pulau Pisang, this is
different. Rumah api.
Tuan Yang di-Pertua: Oh, okey, okey.
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: Should I repeat the question?
Tuan Yang di-Pertua: Boleh, boleh.
Dato' Hajah Fahariyah binti Haji Md Nordin: Ini berkenaan Pulau Pisang yang terletak
berhampiran dengan Benut Pontian, lebih kurang lapan kilometer daripada Benut yang mana
pulau itu memang hak milik Johor, memang hak milik mutlak Malaysia. Akan tetapi, rumah api di
Pulau Pisang itu dikawal selia dan dioperasikan oleh Lembaga Maritim dan Pelabuhan Singapura.
Saya dimaklumkan bahawa rumah api ini pun telah dipagarkan dan Kerajaan Singapura telah
membina jalan yang besar dan sebagainya.
Saya hendak tanya pihak kerajaan, adakah pihak kerajaan bercadang, dengan secara
diplomatiklah, untuk mengambil alih semula rumah api ini supaya kejadian ataupun kes Pulau
Batu Putih tidak berulang semula? Terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Laksamana Pertama Haji Mohamad Imran (B) bin Abd. Hamid: Saya tambah sedikit.
Tuan Yang di-Pertua, berhubung Pulau Pisang ini, saya ingat saya dah bangkitkan tiga
kali atau empat kali di Dewan Rakyat tetapi jawapan Yang Berhormat Menteri, Timbalan Menteri
tidak memberikan keyakinan kepada saya. Ini kerana jawapan mereka menyatakan kita tidak
usah risau oleh sebab Pulau Pisang hak kita, kita jangan bimbang, ia tidak akan terlepas daripada
milikan kita.
Akan tetapi soalan saya, kenapa kita terus benarkan Kerajaan Singapura mengurus
rumah api tersebut? Oleh sebab pulau tersebut mempunyai nilai-nilai strategik untuk
mempertahankan negara, maka sebab itu saya desak Kementerian Luar untuk membawa
perkara ini ke Kabinet. Saya yakin dan percaya jawapan yang saya terima tidak sampai ke
Kabinet rasanya sebelum ini. Sekiranya tidak sampai kepada Kabinet, saya desak dan kalau tidak
sampai juga, saya akan mengadu kepada Yang Amat Berhormat Perdana Menteri untuk
mendapatkan jawapan. Ini saya serius berhubung perkara ini. Terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Tuan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat. Yang Berhormat Menteri.
DN. 5.9.2018 108
■1720
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Ya saya jawab sedikit. Jadi merujuk kepada pertanyaan
Yang Berhormat Senator Dato' Hajah Fahariyah berkenaan dengan Rumah Api, Pulau Pisang
jauh ke tengah ini.
So memang kita sedia maklum bahawa Pulau Pisang ini adalah hak mutlak Johor. Di
mana pada waktu itu Kerajaan British yang telah memberi kuasa kepada kerajaan Singapura
untuk mengurus tadbir sehingga ke hari ini. Jadi jikalau merujuk dari segi kedaulatan, dari segi
perundangan, saya rasa bukanlah kementerian saya untuk hendak menjawab ini, Tuan Yang di-
Pertua. Saya rasa lebih baik perkara ini diangkat kepada JPM untuk menjelaskan dengan lebih
lanjut tentang soal apa yang dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator tadi.
Jadi tentang kedudukan itu sehingga hari ini, apa yang kita difahamkan bahawa, Pulau
Pisang masih lagi dikawal selia oleh Singapura dan urusannya itu berjalan dengan baik tanpa
sebarang permasalahan dan aktiviti-aktiviti yang di luar jangkaan kita. Jadi tidak ada sebarang
laporan berkenaan dengan Pulau Pisang ini, Yang Berhormat.
Jadi yang akhir sekali saya hendak mengucapkan Terima kasih kepada Yang Berhormat
Yusmadi kerana memberi satu kata-kata semangat, terutama kepada kami di pihak...
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Menteri ini ditujukan kepada kementerian mana?
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Jabatan Perdana Menteri, Yang Berhormat Menteri
Undang-undang.
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Menteri Undang-undang.
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Berkenaan dengan Pulau Pisang ini, di bawah MKN. Jadi
yang akhir sekali saya hendak mengucapkan terima kasih Yang Berhormat Yusmadi yang telah
memberi pengiktirafan kepada pegawai-pegawai kami dan sehingga untuk ditambahkan bajet,
memang keadaan agak runcing bagi kami di KLN, dan saya yakin dengan kakitangan yang ada,
walaupun dalam keadaan apa sekalipun, they are the best for us... [Dewan tepuk]
Tuan Yang di-Pertua: Memang-memang, saya setuju dengan Yang Berhormat Menteri
saya setuju, saya pun pergi keluar negeri pun susah saya tengok mereka.
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Ya
Tuan Yang di-Pertua: Budget constraint
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Jadi harap kita sama-samalah berusaha.
Jadi saya ucapkan terima kasih kepada Yang Berhormat Senator semua yang bersimpati
dengan kakitangan saya di KLN. Sekian. Wabilahitaufik walhidayah...
DN. 5.9.2018 109
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Mohon mencelah Tuan Yang di-Pertua sebelum
“Wabilah...”
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Ada lagi?
Dato’ Haji Mohd Suhaimi bin Abdullah: Saya mendengar di kafe tadi Yang Berhormat
Menteri.
Saya ada menyebut di dalam perbahasan saya bahawa berhubungan dengan sukan kita
dengan Indonesia ini. Saya menyebut di dalam perbahasan saya bahawa kita bersukan dan
bersukan ini untuk mengeratkan di antara negara ke negara ataupun ke negeri dengan negeri.
Akan tetapi apa yang berlaku di Palembang baru-baru ini, Tuan Yang di-Pertua amat
menyedihkan. Jikalau kita tengok bagaimana Setiausaha Agung Silat Gayung sendiri membuat
kenyataan ‘dirompak’ Pingat Emas itu. Kita tengok macam mana pemain-pemain bola kita
terpaksa naik tanker pergi sana. Tadi Yang Berhormat Timbalan Menteri Sukan kata, tidak
mengapalah kerana sukan dan sebagainya.
Jadi saya minta penjelasan daripada Yang Berhormat, kita ada Duta kita di sana kenapa
tidak kita berbincang, duduk bersama dan melihat perkara ini. Ini kerana malu kita, kita pergi ke
sana, ‘bapak kita ini serumpun bapak’ serumpun taik minyak dia.... [Dewan ketawa] Betul, jikalau
asyik bergaduh, bergaduh, bergaduh, malu kita. Dalam Asia pulak itu, kita punya neighbouring
country, dengan izin, dan kita mempunyai ramai orang Indonesia di sini. Jadi minta penjelasan
Yang Berhormat, apakah tidak boleh wujud satu penyelesaian dalam hal ini? Terima kasih Tuan
Yang di-Pertua.
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Terima kasih bapak Senator Dato’ Suhaimi kerana
membangkitkan tentang soal sukan Asian Games baru-baru ini. Jadi memanglah kita sedia
maklum, bahawa kita Kementerian Luar Negeri ini adalah...
Tuan Yang di-Pertua: Tadi apabila Yang Berhormat Menteri Belia dan Sukan jawab, ada
atau tidak di dalam Dewan?
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Saya tidak ada.
Tuan Yang di-Pertua: Dia mengatakan bahawa, jikalau ada juga masalah begini, kita
kena memperkasakan lagi hubungan, supaya isu-isu sebegini tidak berbangkit lagi. Silakan.
Dato' Haji Marzuki bin Yahya: Jadi kadang-kadang inilah masalah yang kita hadapi di
Kementerian Luar, kadang-kadang apabila ada masalah, barulah cari kita. Jikalau tidak ada
masalah, dia orang tidak mahu beritahu... [Dewan ketawa]
Jadi inilah masalah yang kita hadapi, kadang-kadang terlalu banyak yang ingin menjadi
champion di luar sana yang pada akhirnya menimbulkan masalah dan akhirnya kita di
DN. 5.9.2018 110
Kementerian Luar terpaksa menjadi pengimbang untuk keadaan ini. Jadi mengambil apa yang
dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Dato’ Haji Mohd Suhaimi untuk kita berbincang di
dalam Kabinet dan sebagai satu surat supaya Menteri Luar ini menjadi ‘kepala’ untuk di luar
negara. Itu yang terbaik untuk menyelesaikan semua permasalahan ini.
Jadi setakat itu Tuan Yang di-Pertua. Kepada semua saya ucap terima kasih.
Wasalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh.
Tuan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat. Menteri akan menjadi kepala
kepada isu Pulau Pisang sekali [Ketawa]
Silakan Yang Berhormat Menteri Kementerian Industri Utama.
5.27 ptg
Timbalan Menteri Industri Utama [Tuan Shamsul Iskandar @ Yusre bin Mohd Akin]:
Bismillahi Rahmani Rahim... [Mengucapkan selawat ke atas Nabi] Assalamualaikum
warahmatullahi wabarakatuh, salam sejahtera, salam Malaysia Baharu.
Terima kasih Tuan Yang di-Pertua yang telah memberikan peluang kepada saya untuk
menggulung perbahasan Titah Diraja bagi tahun 2018.
Tuan Yang di-Pertua, terlebih dahulu saya ingin mengucapkan Terima kasih kepada Yang
Berhormat Senator Datuk Lim Pay Hen; Yang Berhormat Senator Datuk Paul Igai; Yang
Berhormat Senator Dato’ Isa Ab. Hamid; Yang Berhormat Senator Datuk Lee Tian Sing; dan Yang
Berhormat Senator Tuan Khairul Azwan bin Harun, yang telah membangkitkan isu dan
mengemukakan pandangan berkaitan dengan bidang kuasa Kementerian Industri Utama,
semasa perbahasan Usul Menjunjung Kasih Titah Duli Yang Maha Mulia Seri Paduka Baginda
Yang di-Pertuan Agong di Dewan yang mulia ini.
Antara perkara-perkara yang telah dibangkitkan oleh Ahli-ahli Yang Berhormat dalam
perbahasan ini adalah seperti berikut;
(i) langkah-langkah jangka pendek dan jangka panjang dalam mengatasi
kejatuhan harga komoditi, langkah-langkah membanteras manipulasi orang
tengah di dalam industri getah. Kaedah pengkomersialan produk-produk
sawit dan getah di pasaran global. Strategi mesra pelabur dan mesra
perniagaan dalam meneroka pasaran baharu global dan usaha
kementerian bersama dengan institusi dan penggiat industri sawit dan
getah untuk meningkatkan lagi nilai eksport di pasaran antarabangsa selain
daripada pasaran Negara China.
DN. 5.9.2018 111
Bagi menjawab isu yang pertama Tuan Yang di-Pertua, isu adalah berkaitan dgn
pertanyaan Yang Berhormat Senator Datuk Lim Pay Hen; Yang Berhormat Senator Datuk Paul
Igai; Yang Berhormat Senator Dato’ Isa Ab. Hamid; dan Yang Berhormat Senator Tuan Khairul
Azwan bin Harun, mengenai langkah-langkah dan usaha-usaha kementerian untuk menangani
isu kejatuhan harga komoditi sawit, getah dan lada, berikutan persaingan yang sengit di pasaran
antarabangsa seperti minyak sawit dan juga minyak kacang soya.
Bagi harga komoditi sawit, getah dan lada, sama seperti komoditi lain yang
diperdagangkan di peringkat global, bergantung kepada penawaran dan permintaan
terhadapnya, dengan izin, from demand perspective. Menyedari hakikat ini, langkah utama bagi
Kementerian Industri Utama dalam mengharungi turun naiknya harga komoditi negara, adalah
dengan mengurus permintaan ke atas produk-produk komoditi negara secara sistematik.
Keperluan yang tinggi sama ada sama ada di peringkat domestik ke atas produk-produk
komoditi negara, sama ada di peringkat domestik mahupun peringkat antarabangsa akan dapat
mengekalkan momentum harga berikutan permintaan yang stabil dan berterusan. Kementerian
juga sentiasa peka dan bersiap sedia untuk mengurus persaingan daripada negara-negara
pengeluar komoditi yang lain, sama ada untuk komoditi yang sama atau juga untuk komoditi
pengganti.
Sebagai contoh, penyusutan harga minyak sawit yang dialami di negara kita adalah selari
dengan kejatuhan harga minyak sayuran saingan di pasaran dunia, terutamanya minyak kacang
soya. Ini adalah kerana minyak kacang soya dan minyak sawit merupakan barang pengganti
yang hampir dan kedua-duanya bersaing merebut pasaran minyak sayuran dunia. Dalam hal ini,
langkah dan usaha jangka pendek kementerian meningkatkan permintaan terhadap komoditi
sawit adalah untuk meningkatkan penggunaan domestik minyak sawit melalui Program Biodiesel
daripada B7 kepada B10.
■1730
Bagi meningkatkan penggunaan minyak sawit di pasaran tempatan, kementerian telah
melaksanakan Program Biodiesel B7 mulai November 2014 di seluruh negara. Program B7
dianggarkan menggunakan sebanyak 358,000 tan minyak sawit setahun. Dalam tempoh hampir
empat tahun pelaksanaan Program Biodiesel B7, kementerian mendapati usaha ini dapat
menstabilkan harga sawit di peringkat kilang.
Sehubungan dengan itu, kementerian bercadang untuk meningkatkan penggunaan
domestik minyak sawit melalui pelaksanaan Program Biodiesel dalam sektor pengangkutan dari
B7 kepada B10. Langkah ini dijangka meningkatkan lagi penggunaan minyak sawit domestik
DN. 5.9.2018 112
yang seterusnya dijangka dapat memberikan harga di peringkat kilang yang stabil dan, dengan
izin, remunerative kepada pekebun-pekebun kecil sawit.
Sementara itu, untuk strategi jangka panjang, kementerian sentiasa proaktif dalam
menerajui usaha memperkukuh dan menstabilkan harga serta meningkatkan daya saing industri
sawit melalui inisiatif-inisiatif berikut.
Pertama, mempergiatkan aktiviti penyelidikan dan pembangunan serta memberi nilai
tambah kepada produk hiliran komoditi sawit supaya sektor sawit terus berdaya saing di pasaran
minyak dan lelemak dunia atau oil and fats, dengan izin. Untuk tujuan ini, kerajaan sentiasa
memberi keutamaan dan tumpuan kepada aktiviti R&D yang menjamin kelestarian dan
kebolehpasaran produk sawit.
Kedua, menjadikan Skim Kemapanan Minyak Sawit Malaysia (MSPO) mandatori wajib
pada Disember 2019. Skim MSPO ini akan dijadikan satu langkah ke arah mewujudkan sistem
kemapanan yang diterima secara global. MSPO akan menjenamakan semula minyak sawit milik
Malaysia untuk diterima sebagai pilihan utama pelanggan antarabangsa. Ini akan membuka
ruang pasaran yang lebih luas untuk pasaran minyak sawit mampan Malaysia di negara-negara
pengimport.
Ketiga, menjalankan aktiviti promosi produk-produk komoditi dan meningkatkan tahap
kesedaran tentang kebaikan produk sawit negara. Dalam hal ini, aktiviti promosi dan
pengembangan pasaran di dalam dan di luar negara giat dianjurkan bagi mengetengahkan
produk komoditi keluaran syarikat dan pembekal tempatan. Aktiviti ini juga turut meliputi usaha
meningkatkan tahap kesedaran tentang kebaikan produk sawit keluaran negara. Meningkatkan
akses pasaran yang lebih baik melalui perundingan Perjanjian Perdagangan Bebas (FTA) dua
hala dan perundingan pelbagai hala atau serantau.
Terakhir ialah menjalankan penanaman semula pokok sawit yang tidak lagi produktif.
Penanaman semula ini pada ketika harga komoditi berada di paras yang rendah boleh
mengurangkan stok bahan mentah komoditi ini. Untuk itu, mulai Rancangan Malaysia Kesebelas
kerajaan telah menyediakan dana dalam bentuk pinjaman bagi pelaksanaan skim tanam semula
ini.
Tuan Yang di-Pertua, untuk komoditi getah pula, kementerian telah mengambil langkah-
langkah di peringkat antarabangsa untuk mengukuhkan harga getah serta menyediakan bantuan
di peringkat domestik kepada pekebun kecil untuk menangani impak kejatuhan harga getah ke
atas pendapatan mereka.
DN. 5.9.2018 113
Antara langkah-langkah di peringkat antarabangsa yang dilaksanakan adalah
mengadakan kerjasama dengan Thailand dan Indonesia di bawah kerangka International
Tripartite Rubber Council (ITRC), dengan izin Tuan Yang di-Pertua. Malaysia tidak mampu untuk
bertindak sendirian kerana syer ataupun saham pengeluaran Malaysia hanyalah 5.5 peratus
daripada jumlah pengeluaran getah dunia.
Dalam hal ini, Malaysia akan terus bekerjasama dengan Thailand dan Indonesia di bawah
kerangka ITRC ini bagi memperkukuhkan harga. Di bawah kerjasama ini syer ataupun saham
pengeluaran ketiga-tiga negara ini adalah 66 peratus daripada pengeluaran getah asli dunia pada
tahun 2017.
Antara langkah-langkah yang diambil oleh International Tripartite Rubber Council (ITRC)
ini untuk mengukuhkan harga getah adalah seperti berikut.
Pertama, melaksanakan Agreed Export Tonnage Scheme (AETS). Langkah ini telah
dijalankan pada Januari hingga Mac 2018 yang mana tiga buah negara tersebut bersetuju untuk
mengurangkan eksport getah asli sebanyak 350,000 tan dan menubuhkan Demand Promotion
Scheme Committee. Jawatankuasa ini bertujuan untuk meningkatkan penggunaan getah dalam
negara sebanyak 10 peratus. Kerjasama dalam penyelidikan dan pembangunan (R&D) serta
pertukaran maklumat terutamanya mengenai penggunaan rubberized road dipertingkatkan
antara ketiga-tiga buah negara.
Manakala di peringkat domestik bantuan kepada pekebun kecil bagi menangani impak
kejatuhan harga getah adalah seperti berikut.
Pertama, melaksanakan Insentif Pengeluaran Getah yang akan diaktifkan apabila harga
purata bulanan getah menurun di bawah paras harga pengaktifan. Tanda aras paras harga
pengaktifan adalah purata bulanan harga getah gred SMR 20 Free on Board (FOB) berada di
paras RM5.50 sekilogram atau purata bulanan harga ladang cuplump di paras RM2.20
sekilogram. Sebarang kekurangan harga daripada paras harga pengaktifan ini akan ditampung
oleh kerajaan. Insentif ini bertujuan untuk menjamin pekebun kecil mendapat harga hasil jualan
getah sekurang-kurangnya pada harga RM2.20 sekilogram sepanjang tahun. Melalui IPG ini
semakin tinggi pengeluaran yang dihasilkan semakin banyak insentif yang akan diperoleh oleh
pekebun kecil.
Kedua, melaksanakan mekanisme penetapan harga di ladang dengan menyediakan
peruntukan sebanyak RM6.4 juta sebagai modal pusingan kepada koperasi-koperasi untuk
tujuan urus niaga getah. Langkah ini dapat meningkatkan harga pembelian getah di peringkat
DN. 5.9.2018 114
ladang dengan mengurangkan lapisan pembeli. Pengurangan orang tengah membantu pekebun-
pekebun kecil getah mendapat harga yang munasabah dan berbaloi.
Selain daripada itu, kementerian secara berterusan melaksanakan beberapa aktiviti bagi
meningkatkan permintaan tempatan ke atas getah asli antaranya yang pertama, meningkatkan
penggunaan getah dalam negara sebanyak 10 peratus setahun.
Contohnya, melalui penggunaan adunan getah dengan bitumen dalam pembinaan jalan
raya dan lain-lain penghasilan barangan getah oleh pihak industri hiliran.
Kedua, mempergiat aktiviti R&D bagi meningkatkan penghasilan produk baharu
berasaskan getah termasuk penghasilan ekoprena dan pureprena, seismic bearing, dan lain-lain
produk bernilai tambah tinggi
Tuan Yang di-Pertua, bagi menstabilkan harga komoditi pula kementerian melaksanakan
beberapa strategi berikut.
Yang pertama, melaksanakan pelbagai aktiviti dan program bagi meningkatkan
penggunaan lada dalam negara. Antaranya menganjurkan Pepper Day bagi meningkatkan
penggunaan lada domestik, mengambil bahagian dalam pameran-pameran di bandar-bandar
utama, menganjurkan program galakan pasaran dalam negara, membangunkan produk baharu
berasaskan lada seperti garlic pepper, black pepper marinate, sos lada hitam dan biskut perisa
lada.
Kedua, melaksanakan program untuk menggalakkan pekebun lada mengeluarkan lada
berkualiti premium seperti Lada Putih Krim dan Lada Berkualiti Eksport bagi mendapatkan
pulangan yang lebih lumayan berbanding menjual dalam bentuk lada mentah.
Ketiga, menjual terus ke pasaran istimewa atau niche market dengan memperkenalkan
beberapa produk lada tambah nilai peringkat kilang contohnya seperti Lada Steril- Mikro-kleen,
dan serbuk lada disediakan untuk pasaran yang lebih mementingkan keselamatan dan kualiti
makanan dan produk istimewa peringkat ladang seperti Lada Putih Krim. Pasaran istimewa ini
mampu membayar harga yang lebih tinggi berbanding harga lada mentah. Setakat ini pasaran
istimewa yang berjaya ditembusi ialah Jepun, Sweden, Korea Selatan, China, Amerika Syarikat,
Taiwan, New Zealand dan Australia.
Keempat, mempelbagaikan lagi pengeluaran produk berasaskan lada seperti sos lada
hitam, minyak wangi lada, smoke-flavoured seasoning, garlic pepper sauce, dan black pepper
marinade cube melalui aktiviti R&D secara berterusan bagi meningkatkan penggunaan domestik
lada. Hasil daripada usaha berterusan ini Sarawak Pepper sebagai contoh, telah dikenali sebagai
DN. 5.9.2018 115
salah satu rempah ratus yang berkualiti dan menepati piawaian dan standard yang telah
ditetapkan ISO, HACCP certified serta memenuhi kehendak pelanggan di serata dunia.
Dalam hal ini juga, produk-produk hiliran lada dalam pelbagai jenis seperti cracked coarse,
fine powder turut dipasarkan di bawah jenama Sara Spice keluaran Lembaga Lada Malaysia
(MPB) untuk memenuhi keperluan pasaran yang berbeza. Sehubungan itu, kementerian juga
sedang mempelawa usahawan-usahawan untuk mengkomersialkan hasil R&D berkaitan lada
bagi mempelbagaikan lagi produk-produk hiliran lada.
Kelima, menjalinkan kerjasama dengan negara-negara pengeluar contohnya Malaysia
sedang bekerjasama dengan negara-negara pengeluar utama lada melalui International Pepper
Community (IPC) untuk meneroka pasaran baharu bagi meningkatkan permintaan terhadap lada
pada keseluruhannya. Peningkatan permintaan lada dapat membendung bekalan yang
berlebihan di pasaran lada global dan menyumbang kepada tahap harga yang lebih tinggi.
Keenam, mengkaji dan memperhalus mekanisme jaringan keselamatan bagi sektor lada
yang melibatkan keseluruhan komuniti lada di Malaysia termasuk pihak industri, pekebun kecil
dan kerajaan.
Ketujuh ataupun yang terakhir, menggunakan kelebihan Sarawak Pepper yang telah
memperoleh pendaftaran Geographical Indications (GI) untuk menonjolkan produk lada keluaran
Malaysia. Melalui pendaftaran GI ini, nama dan imej Sarawak Pepper sama ada di dalam
mahupun luar negara akan terpelihara dan boleh meraih harga premium di pasaran
antarabangsa.
Tuan Yang di-Pertua, bagi langkah-langkah membanteras manipulasi orang tengah
dalam industri getah. Isu ini telah pun dibangkitkan susulan pertanyaan Yang Berhormat Senator
Datuk Lim Pay Hen mengenai langkah-langkah kerajaan untuk membanteras manipulasi orang
tengah di dalam industri getah.
■1740
Kementerian terus berusaha menambah baik urus niaga getah di peringkat ladang,
terutamanya bagi pekebun kecil getah yang berada di kawasan pedalaman. Pekebun kecil getah
terpaksa melalui banyak lapisan orang tengah sebelum getah berkenaan dapat dijual kepada
kilang pemprosesan. Kewujudan lapisan peniaga ini menyebabkan pekebun kecil getah
menerima harga yang lebih rendah.
Oleh itu, bagi menambah baik keadaan tersebut, kementerian telah memperkenalkan
mekanisme penetapan harga di ladang melalui koperasi dengan tujuan untuk mengurangkan
peranan orang tengah dalam urus niaga getah. Bagi maksud ini kerajaan telah menyediakan
DN. 5.9.2018 116
peruntukan sebanyak RM6.4 juta sebagai modal pusingan kepada koperasi-koperasi untuk
melaksanakan urus niaga jual beli getah.
Setakat ini, sebanyak 20 buah koperasi terlibat dalam skim tersebut dan mampu
menawarkan harga pada puratanya 10 sen hingga 20 sen sekilogram lebih tinggi berbanding
pembeli getah berlesen. Di samping itu kementerian turut menggalakkan pekebun kecil getah
menjual hasil getah secara berkelompok. Selain dapat memendekkan rantaian jualan, kuantiti
getah yang banyak adalah salah satu faktor yang boleh membantu mendapatkan harga tawaran
yang lebih baik dari kilang pemprosesan.
Lazimnya penjualan getah secara berkelompok akan dapat meningkatkan harga pada
kadar tambahan antara 10 sen sehingga 20 sen sekilogram berbanding purata harga yang
diterima dengan menjual secara runcit. Kaedah ini amat popular dan sering diamalkan pekebun-
pekebun kecil getah di negeri Kelantan dan Kedah.
Bagi isu ketiga Tuan Yang di-Pertua, Yang Berhormat Senator Datuk Lee Tian Sing telah
menyarankan supaya kementerian mencari kaedah yang lebih baik dalam pengkomersilan
produk-produk sawit dan getah di pasaran global. Bagi produk-produk sawit, Lembaga Minyak
Sawit (MPOB) adalah sebuah agensi yang dipertanggungjawabkan untuk menyelaras dan
memajukan industri sawit negara melalui R&D, pengkomersilan hasil R&D, pelesenan,
penguatkuasaan serta lain-lain aktiviti.
Pendekatan penyelidikan MPOB adalah menyeluruh iaitu merangkumi segmen huluan
hingga hiliran. Ini termasuk sektor perladangan, bioteknologi, kejuruteraan ladang, integrasi
tanaman dan ternakan, fitonutrient, biojisim, pengilangan, tenaga hijau, komponen automotif,
makanan dan oleokimia.
Sehingga kini, MPOB telah menghasilkan 673 teknologi dan 179 perkhidmatan, yang
mana 198 teknologi telah berjaya dikomersialkan kepada usahawan atau diguna pakai oleh
industri di dalam negara dan antarabangsa. Antara produk MPOB yang telah berjaya
dikomersialkan ke peringkat global ialah smart balance, palm oil based shortenings, trans free
palm-based shelf-stable margarine formulation, biodiesel dan oil palm phenolics.
Pengkomersilan teknologi telah memberi manfaat kepada peningkatan prestasi industri
sawit negara melalui pelaburan-pelaburan baharu, peningkatan produktiviti dan peningkatan
peluang pekerjaan terutamanya dalam bidang berteknologi tinggi. Pengkomersilan teknologi
dalam industri sawit turut membuka peluang perniagaan kepada usahawan kita di peringkat
negara dan global.
DN. 5.9.2018 117
Manakala bagi industri getah pula, Lembaga Getah Malaysia dan Malaysia Ruber Export
Promotion Council secara aktif menganjurkan pelbagai misi, program dan aktiviti untuk
mengembangkan eksport getah dan produk getah Malaysia ke pasaran global. Kementerian
yakin bahawa kemajuan sektor hiliran melalui peningkatan permintaan terhadap produk getah
bernilai tinggi buatan Malaysia seperti komponen automotif serta produk getah untuk industri
pembinaan dan kejuruteraan akan menggalakkan lagi penggunaan getah tempatan di peringkat
antarabangsa.
Selain itu, kementerian juga berusaha untuk mengukuhkan pasaran besar sedia ada
dengan menawarkan pelbagai produk baru. Baru-baru ini, melalui misi kementerian ke negara
China pada bulan Ogos 2018 yang lalu telah berjaya menghasilkan satu bentuk kerjasama antara
LGM dengan syarikat tempatan negara China dalam teknologi jalan bitumen getah dan juga
automasi dan mekanisasi penorehan getah. Kerjasama ini dipercayai akan juga membantu
kementerian untuk mengkomersialkan produk getah ke pasaran global, selain daripada negara
China.
Selain itu, LGM juga bertindak sebagai Standard Development Agency (SDA) untuk getah
dan barangan getah bagi memastikan produk getah itu berkualiti dan mengikut piawaian
antarabangsa.
Pada masa yang sama, LGM turut aktif di dalam ASEAN Consultative Committee for
Standards and Quality Rubber-Based Product Working Group dalam usaha menghapuskan
halangan teknikal dan mempermudah dagangan di peringkat ASEAN.
Bagi menjawab isu yang keempat Tuan Yang di-Pertua, Yang Berhormat Senator Datuk
Lee Tian Sing dan Yang Berhormat Senator Tuan Khairul Azwan bin Harun ingin tahu mengenai
strategi bagi memastikan pendekatan mesra pelabur dan mesra perniagaan kementerian untuk
meneroka pasaran baru di peringkat global.
Antara pendekatan mesra pelabur dan mesra perniagaan bagi industri sawit yang
dilaksanakan oleh kementerian adalah seperti berikut:
(i) mempergiatkan lagi usaha untuk memajukan industri sektor hiliran sawit
serta memperkasakan sektor ini melalui kaedah mempelbagaikan produk
nilai tambah dengan mempelawa pelabur-pelabur luar bekerjasama
dengan syarikat-syarikat tempatan;
(ii) menyediakan geran pelaburan bagi pengeluaran dan pengkomersilan
produk tambah nilai berasaskan oleokimia dan geran pengkomersilan
fitonutrient sawit bernilai RM100 juta setiap satu serta geran untuk
DN. 5.9.2018 118
perusahaan kecil sederhana (SME) yang menghasilkan produk makanan
tambah nilai berasaskan sawit bernilai RM50 juta di bawah RMKe-11.
Dengan adanya bantuan dalam bentuk geran ini Tuan Yang di-Pertua,
dijangkakan para pelabur dapat memperkasakan dan meningkatkan lagi
industri hiliran dan seterusnya dapat terus bersaing di peringkat global;
(iii) merangka strategi pemasaran untuk membezakan hasil sawit Malaysia
dengan negara pengeluar lain melalui peningkatan kualiti dan
pengeluaran produk sawit bernilai tambah tinggi serta mesra alam;
(iv) menganjurkan seminar perdagangan seperti Palm Oil Trade Seminar bagi
mewujudkan jaringan kerjasama dan peluang perniagaan di kalangan
penggiat industri sawit;
(v) melancarkan misi teknikal dan ekonomi ke negara-negara pengguna bagi
meningkatkan permintaan dan penggunaan minyak sawit Malaysia di
samping meneroka pasaran baru;
(vi) melaksanakan Skim Pensijilan Minyak Sawit Mampan Malaysia (MSPO)
secara mandatori bagi memastikan pengeluaran hasil sawit memenuhi
kriteria kemapanan;
(vii) menjalankan kajian saintifik bagi menyampaikan maklumat-maklumat
yang tepat dan menyeluruh mengenai kelebihan, kebaikan dan khasiat
minyak sawit khususnya kepada pengguna; dan
(viii) menganjurkan pelbagai program sempena sambutan 100 tahun industri
sawit Malaysia bagi meningkatkan profil dan jenama sawit Malaysia.
Terakhir Tuan Yang di-Pertua, bagi isu yang kelima yang saya perlu jawab telah
dibangkitkan oleh Yang Berhormat Senator Datuk Lee Tian Sing berkaitan usaha yang dijalankan
oleh kementerian bersama institusi dan penggiat industri dalam menyumbang kepada
pertumbuhan nilai eksport dan dagangan bagi komoditi sawit dan getah.
Bagi industri sawit, pihak kementerian bersama-sama dengan Kementerian Perdagangan
Antarabangsa dan Industri (MITI) dan Kementerian Luar Negeri sentiasa mengetengahkan
produk-produk sawit keluaran Malaysia dalam setiap misi teknikal dan ekonomi di luar negara.
Usaha ini disokong pula melalui promosi berterusan oleh Pejabat-pejabat Perwakilan Malaysia di
luar negara bagi meningkatkan kesedaran pengguna berhubung kebaikan produk-produk sawit
negara. Kementerian telah menempatkan pakar-pakar sawit kita di beberapa negara strategik
DN. 5.9.2018 119
kepada pasaran sawit Malaysia seperti di Kesatuan Eropah, India, China, Iran, Afrika dan
Amerika Syarikat.
Manakala bagi industri getah pula, pihak kementerian melalui Malaysia Rubber Export
Promotion Council turut menyediakan pelbagai insentif, kajian pasaran dan latihan kepada
penggiat industri mempromosi barangan keluaran masing-masing di peringkat global bagi
meningkatkan nilai eksport negara. Kementerian juga telah menempatkan pakar-pakar dalam
industri getah di beberapa negara strategik kepada pasaran getah Malaysia seperti di Kesatuan
Eropah, China dan Amerika Syarikat.
Tuan Yang di-Pertua, dengan jawapan saya yang terakhir ini, saya kira semua isu yang
dibangkitkan oleh Ahli-ahli Yang Berhormat dalam perbahasan...
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Menteri, Yang Berhormat Tuan Mohd Yusmadi
bin Mohd Yusoff hendak.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Boleh sikit sahaja?
Tuan Shamsul Iskandar @ Yusre bin Mohd Akin: Silakan.
Tuan Yang di-Pertua: Silakan.
Tuan Mohd Yusmadi bin Mohd Yusoff: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua. Terima kasih
Timbalan Menteri untuk direkod ucapan tahniah sebagai Timbalan Menteri, sangat mencabar.
Soalan saya kepada Timbalan Menteri, sepanjang penjelasan Timbalan Menteri tadi saya yakin
mengenai produk-produk yang bahagian pengkomersilan kerana Malaysia telah lama dalam
industri kelapa sawit.
Akan tetapi mungkin seperti yang Menteri maklum, ada perkara lain yang menjadi
kekangan sehingga menyebabkan pasaran kelapa sawit Malaysia di Eropah disalah fahami atau
pun tidak menerima sambutan yang baik iaitu isu hak asasi manusia. Kerana di Eropah Tuan
Yang di-Pertua, bisnes dan hak asasi manusia sama penting. Jadi, dia akan menilai kita juga
daripada sisi yang lain.
Soalan saya ialah tadi juga mengambil kira soalan sebelum tadi dengan komitmen Menteri
Luar dengan komitmen Malaysia Baharu dengan tahap hak asasi manusia yang ingin
dipertingkatkan. Saya rasa Yang Berhormat Timbalan Menteri, soalan saya mungkin satu strategi
baru bagi menyantuni aspek itu perlu ditingkatkan dan mungkin Timbalan Menteri boleh jelaskan
sikit ya apa yang sebenarnya perlu dilakukan, terutama dalam aspek memastikan bahawa
mereka memahami apa yang berlaku sebenarnya dikatakan sebagai pelanggaran asasi manusia.
Mungkin tidak berlaku tapi perkara itu tidak dijelaskan dengan sebaik mungkin atas kekangan,
DN. 5.9.2018 120
mungkin MPO tidak mempunyai kepakaran hak asasi manusia dan sebagainya. Mungkin boleh
beri penjelasan.
■1750
Laksamana Pertama Haji Mohamad Imran (B) bin Abd. Hamid: Tuan Yang di-Pertua.
Tuan Yang di-Pertua: Ya, sila.
Laksamana Pertama Haji Mohamad Imran (B) bin Abd. Hamid: Tuan Yang di-Pertua,
orang kampung saya di Sitiawan Estate sedang mendengar jawapan Yang Berhormat Menteri
tetapi nampaknya takkan menggembirakan mereka oleh kerana harga getah RM1.90. Mereka
memohon supaya kerajaan membantu menaikkan harga getah. Kalau boleh RM3.50 esok, oleh
kerana mereka akan menoreh esok.
Jadi nampaknya Tuan Yang di-Pertua, jawapan-jawapan yang agak terlalu teknikal
kepada mereka, tidak membantu penoreh-penoreh getah. Begitu juga dengan pengusaha kelapa
sawit...
Tuan Yang di-Pertua: Ahli Yang Berhormat Senator.
Laksamana Pertama Haji Mohamad Imran (B) bin Abd. Hamid: Kita harap kerajaan
lebih proaktif dan memikirkan bagaimana hendak menaikkan harga getah dan juga sawit ini.
Terima kasih Tuan Yang di-Pertua.
Tuan Yang di-Pertua: Ahli-ahli Yang Berhormat Senator, kena bagi masa sikitlah kepada
kerajaan baharu...
Tuan Adrian Banie Lasimbang: [Bangun]
Tuan Yang di-Pertua: Harga getah ini, harga kelapa sawit ini kalau atas tangan mereka,
kerajaan baharu ini sudah esok dia kasi naik RM3.50. Akan tetapi ini harga antarabangsa. Ya,
silakan.
Tuan Adrian Banie Lasimbang: Sebelum Yang Berhormat Menteri menjawab, saya
ingin tambah juga sedikit soalan berkenaan dengan MSPO. Ini berkaitan dengan pensijilan
minyak sawit kitalah. Jadi apa yang saya mahu tanya, apakah perbezaan antara MSPO dan
RSPO, antara dua sistem pensijilan yang lazimnya digunakan dalam industri sawit?
Jadi bagi saya, saya ingin tanya kepada Yang Berhormat Menteri, sejauh mana
penerimaan market ataupun pasaran-pasaran ini terhadap MSPO berbanding dengan RSPO
sebab kami di Sabah kebanyakan industri-industri sawit di Sabah banyak menghala tuju kepada
RSPO. Jadi, adakah implikasi jika kementerian akan menjurus kepada pensijilan MSPO? Terima
kasih.
DN. 5.9.2018 121
Tuan Yang di-Pertua: Ya, yang saya tahu Yang Berhormat Senator, bukan kerana hak
asasi. Akan tetapi bolehlah Yang Berhormat Menteri jawab. Ini kerana emission dari kelapa sawit
ini yang menjadi masalah di Europe. Silakan Yang Berhormat.
Tuan Shamsul Iskandar @ Yusre bin Mohd Akin: Terima kasih Tuan Yang di-Pertua
yang tolong jawab sebahagian... [Dewan ketawa] Ada tiga soalan Tuan Yang di-Pertua, soalan
yang begitu penting. Saya ucap terima kasih Yang Berhormat Senator-senator.
Tuan Yang di-Pertua: Soalan yang pertama itu sila jawab Yang Berhormat Senator
Laksamana ini.
Tuan Shamsul Iskandar @ Yusre bin Mohd Akin: Ya, saya boleh jawab. Jangan
bimbang. Yang Berhormat Senator Laksamana, rakan saya. Memang Dewan Rakyat pun sama
juga macam itu. Saya hendak beritahu berita gembira kepada Yang Berhormat Senator, hari ini
harga minyak sawit ini naik RM22. Saya sudah semak tadi. Ada berita gembira untuk orang estet
di Sitiawan. Ada RM22 ya. Getah pun saya semak, harga getah SMR 20 pun meningkat juga.
Mungkin hari ini sebab saya hendak jawab, dia meningkat... [Dewan ketawa]
Akan tetapi betul Tuan Yang di-Pertua. Harga meningkat RM542.98, harga SMR 20. Jadi,
ada peningkatan kerana dari segi getah ini sebenarnya Yang Berhormat Senator pun sedia
maklum, harga getah– saya ambil contoh harga getah dulu. Dari bulan-bulan lapan, sembilan
sehinggalah bulan dua tahun depan, akan ada peningkatan sebab banyak tempat yang
menghasilkan getah ini hujan. Macam di Selatan Thai, hujan. Sebelah utara negara kita nanti
akan mengalami hujan. Jadi bila berlaku hujan dan juga di Indonesia ini berlaku wintering, jadi
hasil produk ataupun stok kita itu akan berkurangan. Bila stok berkurangan, daripada perspektif
teori demand dan supply, harga itu akan meningkat.
Jadi untuk dua atau tiga bulan yang akan datang ini, insya-Allah saya yakin kalau
begitulah aturan secara alaminya, akan berlaku peningkatan harga getah. Bagi sawit, saya sudah
sebut tadi ada peningkatan yang cukup baik. Kita harap ia akan berterusan. Cuma saya hendak
sebut begini bagi harga getah ini, ada cadangan misalnya untuk meningkatkan paras harga getah
itu ke harga lantai, RM3, RM3.50 atau RM4. Kita sudah buat kajian dari segi perbelanjaan.
Perbelanjaan yang akan dibiayai oleh kerajaan untuk katalah RM3, kita naikkan RM3, belanja
yang terpaksa kita keluarkan Tuan Yang di-Pertua sudah mencecah hampir RM1.8 bilion.
Saya baru-baru ini turun ke Machang dan bertemu dengan penoreh-penoreh kerana dapat
laporan dan berita penoreh-penoreh di sana hendak gantung pisau toreh, sudah tidak mahu
menoreh lagi sudah. Jadi masalah juga kepada kita. Jadi kita pergi bertemu dan membuat
engagement ataupun mendengar pendapat mereka. Ada pandangan daripada misalnya
DN. 5.9.2018 122
Pertubuhan Usahawan Getah Bumiputera yang memberikan cadangan kepada kita, kalaupun
hendak beri bantuan ataupun insentif, jangan bagi kepada semua orang.
Kadang-kadang ada yang ‘tuan punya tanah kedaung’ ini Tuan Yang di-Pertua, dia duduk
rumah tetapi getah, orang lain toreh. Kita hendak bagi itu kepada mereka yang betul-betul terlibat,
yang menoreh dan sebagainya. Jadi harap itu boleh kita kaji sekarang ini kerana kita tahu
kedudukan kewangan negara, kita perlu sesuaikan dengan permintaan daripada rakyat, agar kita
dapat pendekatan ataupun strategi menang-menang supaya kedua-dua pihak akan dapat
manfaat.
Kedua soalan daripada Yang Berhormat Senator Tuan Adrian Banie Lasimbang, RSPO
dan MSPO. Memang dari segi pensijilan, RSPO ini lebih awal. Cuma kita memahami bahawa
dari segi perspektif industri sawit ini, Malaysia punya komitmen ialah untuk memastikan kita ikut
UNSDG, keperluan UNSDG iaitu kita mahu supaya industri sawit ini dapat membantu rakyat
meningkatkan lagi ataupun merapatkan lagi jurang kemiskinan. Malah laporan World Bank juga
memperakui bahawa industri sawit ini boleh membantu menyelesaikan masalah kemiskinan di
kalangan rakyat dan kita juga mahu ia industri yang sustainable, mampan, ia lestari dengan alam
sekitar dan sebagainya.
Sebab itulah kita mengemukakan pensijilan kita sendiri iaitu MSPO kerana RSPO ini ia
lebih kepada business to business, dengan izin Tuan Yang di-Pertua, dan ia mengenakan
bayaran yang tinggi dan ini tentunya akan memberikan kesan dan tekanan ekonomi kepada
pekebun-pekebun kecil. Kita ada 650,000 pekebun-pekebun kecil dan komitmen kerajaan ialah
untuk memastikan 650,000 pekebun-pekebun kecil ini kita bela. Kalau kita memperkenalkan
pensijilan yang akan memberikan tekanan dari segi biaya kepada mereka, ini tentunya tidak
viable, dengan izin Tuan Yang di-Pertua.
Sebab itulah kita bagi maksud menyempurnakan misi kita agar kita dapat memastikan
industri sawit ini dapat lestari, dapat ke depan dan sebagainya, kita memperkenalkan MSPO ini
supaya ia dapat memastikan elemen-elemen sustainable itu sesuai dengan keperluan UNSDG
dapat kita sempurnakan.
Terakhir, bagi menjawab soalan sahabat saya Yang Berhormat Senator Tuan Mohd
Yusmadi, saya tahu bahawa isu hak asasi manusia ini antara perkara isu yang dimainkan
terutamanya di peringkat di Eropah. Kita memang sentiasa menangani perkara ini dengan
membuatkan beberapa engagement. Kita membuat engagement dengan pelbagai coalition of
NGOs, dengan izin di Eropah.
DN. 5.9.2018 123
Kalau kita klik sekarang ini Google tentang industri sawit ini, kita akan nampak imej-imej
yang very negative macam imej orang utan dan sebagainya. Ini kita jawab dengan melakukan
engagement dan juga kita melakukan tindakan-tindakan yang boleh memulihkan persepsi
bahawa itu tidak benar sama sekali. Kita ada keperluan dariPADA segi UNSDG ini, kita bergerak
ke arah itu. Oleh sebab itulah kita merasakan bahawa engagement seperti ini perlu dilakukan
dalam skala yang lebih besar.
Misalnya, Malaysia pada tahun ini akan menjadi pengerusi kepada Council of Palm Oil
Producing Countries (CPOCC). Kita ada Indonesia, kita ada Malaysia. Kedua-dua negara ini
kalau bergabung, Indonesia dan Malaysia ini kita mengeluarkan 85 peratus daripada minyak
sawit seluruh dunia. Jadi kalau kita collaborate, dengan izin Tuan Yang di-Pertua, usaha ini
tentunya akan mencapai kejayaan terutamanya dalam menangani masalah pasaran kita di
Europe dan sekarang ini kita baru dapat juga permintaan dari Columbia untuk bersama-sama
dengan kita. Kalau kita work as a team dengan ini, ini tentunya akan dapat menjernihkan lagi
persepsi negatif yang cuba dipaparkan ataupun yang cuba dirosakkan oleh mereka yang tidak
bertanggungjawab di sebelah sana.
Ini kerana pada kita, minyak sawit ini tidak boleh ada elemen discriminative di pasaran
antarabangsa. Kita mesti sama dengan minyak-minyak yang lain. Jadi kenapa minyak soya dan
sebagainya tidak diberi tekanan dengan sebegitu rupa berbanding minyak sawit ini. Oleh sebab
itulah kita komited dengan perkara ini dan insya-Allah, saya sebutkan tadi pelbagai usahalah,
terlalu banyak usaha yang telah saya sebutkan tadi. Mudah-mudahan ia akan mencapai
kejayaan.
Tuan Yang di-Pertua, kalau tidak ada lagi soalan-soalan, saya ucapkan sekali lagi terima
kasih kepada semua isu yang telah dibangkitkan oleh Yang Berhormat dalam perbahasan Titah
Diraja. Saya amat menghargai setiap saranan, cadangan dan pandangan Ahli Yang Berhormat
Senator dalam Dewan yang mulia ini. Sehubungan itu, saya bagi pihak Kementerian Industri
Utama mengucapkan terima kasih dan insya-Allah, kita akan mengambil tindakan susulan
sewajarnya terhadap semua isu, saranan dan cadangan yang telah dibangkitkan dalam
perbahasan ini.
Cuma sedikit saja Tuan Yang di-Pertua, saya hendak minta oleh kerana rakyat Malaysia
juga melihat perbahasan ini secara live, jadi saya hendak rayu supaya rakyat kita akan terus
memberi sokongan kepada usaha terutamanya komoditi kita. Dalam hal ini, saya hendak
galakkan rakyat terus menggunakan minyak sawitlah. Jangan guna minyak yang lain lagi sudah
termasuk Ahli-ahli Yang Berhormat Senator dalam Dewan ini.
DN. 5.9.2018 124
Senyum si dara hati terpikat; Bila dikejar dia lari;
Minyak sawit banyak khasiat; Harap diguna setiap hari.
Terima kasih Tuan Yang di-Pertua... [Dewan tepuk]
■1800
Tuan Yang di-Pertua: Tahniah Yang Berhormat sahabat lama saya.
Silakan Yang Berhormat Timbalan Menteri Tenaga, Sains, Teknologi, Alam Sekitar dan
Perubahan Iklim.
6.00 ptg.
Timbalan Menteri Tenaga, Sains, Teknologi, Alam Sekitar dan Perubahan Iklim
[Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy]: Tuan Yang di-Pertua, terlebih dahulu
saya mengucapkan ribuan terima kasih kepada Ahli-ahli Yang Berhormat Senator yang telah
mengambil bahagian dalam perbahasan Usul Menjunjung Kasih Titah Diraja Seri Paduka
Baginda yang di-Pertuan Agong yang telah membangkitkan isu-isu yang menyentuh bidang
kuasa dan peranan Kementerian Tenaga, Sains, Teknologi, Alam Sekitar dan Perubahan Iklim
(MESTECC).
Isu ramalan cuaca, saya berterima kasih kepada Yang Berhormat Senator Dato’ Sri
Khairudin Samad yang telah membahaskan isu mengenai ketepatan ramalan cuaca di negara
ini.
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Menteri, kalau Ahli Yang Berhormat Senator tidak
ada dalam Dewan boleh beri secara bertulis.
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: Okey.
Tuan Yang di-Pertua: Ini saya hendak mengingatkan kepada Ahli-ahli Yang Berhormat
Senator, apabila bahas kena berada dalam Dewanlah apabila Yang Berhormat Menteri hendak
jawab. Dia tidak ada.
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: So, saya pergi next. Yang
Berhormat Senator Datuk Paul Igai.
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Senator Datuk Paul Igai pun tidak ada. Yang
Berhormat Menteri kena beri secara bertulis kepada Yang Berhormat Senator.
DN. 5.9.2018 125
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: Boleh, boleh. Yang Berhormat
Senator Datuk Lim Pay Hen.
Tuan Yang di-Pertua: Yang Berhormat Senator Datuk Lim Pay Hen pun tidak ada. Kalau
tidak ada seorang pun bacalah yang akhir itu.
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: Akhir ada [Ketawa] Yang
Berhormat Senator Puan Asmak binti Husin juga.
Tuan Yang di-Pertua: Dia masuk kot. Tidak ada.
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: Kalau macam itu saya ingat yang
terakhir Yang Berhormat Senator Gundohing Tuan Adrian Banie Lasimbang yang [Ketawa]
Beberapa Ahli: [Bercakap tanpa menggunakan pembesar suara]
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: ...Bertanya tentang komitmen
negara terhadap pengurangan pelepasan intensiti gas rumah kaca di bawah perjanjian
antarabangsa. Malaysia telah mengemukakan intended Nationally Determined Contributions
(NDC) kepada Konvensyen Rangka Kerja Perubahan Iklim Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu
(UNFCCC) pada 27 November 2015.
Menurut NDC tersebut, Malaysia berhasrat untuk mengurangkan intensiti pelepasan gas
rumah kaca green house gases (GHG) sebanyak 45 peratus berdasarkan Keluaran Dalam
Negara Kasar (GDP) menjelang tahun 2030 berasaskan intensiti pelepasan pada tahun 2005.
Daripada keseluruhan sasaran pengurangan ini, 35 peratus akan dilaksanakan tanpa syarat,
manakala baki 10 peratus lagi bersyarat iaitu tertakluk kepada penerimaan peruntukan
kewangan, pemindahan teknologi dan pembangunan kapasiti daripada negara maju.
Kerajaan Malaysia melalui kementerian dan agensi di bawahnya telah melaksanakan 12
program dan pelbagai inisiatif untuk mengurangkan pelepasan GHG di bawah sektor-sektor
utama GHG negara seperti sektor tenaga, pengangkutan, sisa pepejal, proses industri dan
pertanian. Antara program dan inisiatif tersebut adalah:
(i) menggalakkan penjanaan Tenaga Boleh Baharu melalui mekanisme feed-
in tariff (FIT) dan di luar mekanisme FIT;
(ii) menggalakkan aktiviti kitaran semula pembuangan sisa organik di dalam
tapak pelupusan;
(iii) mempertingkatkan kawasan hutan simpan yang mampu menyerap gas
rumah kaca;
(iv) membangunkan sistem pengangkutan awam darat berunsurkan rel; dan
DN. 5.9.2018 126
(v) menggalakkan penggunaan gas asli sebagai bahan api kenderaan
pengangkutan awam.
Tindakan mitigasi yang diambil oleh kerajaan bagi mengurangkan pelepasan gas rumah
kaca di bawah perjanjian Paris secara tidak langsung menyumbang kepada pencapaian negara
bagi Gol 13, climate action di bawah Sustainable Development Goals. Kalau Gundohing Yang
Berhormat Senator Tuan Adrian Banie Lasimbang sahaja yang hadir di sini maka nampaknya itu
sahaja jawapan saya Tuan Yang di-Pertua.
Tuan Yang di-Pertua: Dia ada hendak celah, Yang Berhormat Senator hendak celah
Yang Berhormat Menteri.
Tuan Adrian Banie Lasimbang: Boleh saya celah sedikit Yang Berhormat Menteri? Ini
berkaitan dengan disebut tadi berkenaan FIT, feed-in tariff.
Oleh sebab FIT bagi saya adalah satu cara untuk kita meningkatkan penggunaan ataupun
adaptation of renewable energies, dengan izin. Akan tetapi apa yang saya nampak adalah kuota-
kuota FIT ini sekarang ini sangat terhad. Apakah kuota ini akan ditingkatkan lagi untuk lebih
banyak sistem renewable energy khasnya teknologi- solar power untuk dimasukkan dalam sistem
grid.
Kemudian, dalam bahas saya ada juga menyentuh sedikit tentang penyelarasan di antara
Kementerian Pembangunan Luar Bandar dan Wilayah dengan kementerian ini berkenaan
teknologi yang sesuai digunakan untuk menangani bekalan elektrik luar bandar. Oleh sebab saya
dapati bahawa terdapat detachment antara dua kementerian ini. Apabila kementerian
Pembangunan Luar Bandar dan Wilayah melaksanakan bekalan elektrik luar bandar, teknologi
yang digunakan untuk tujuan itu banyak gagal.
Apa yang menyedihkan adalah teknologi-teknologi ini bukan murah, teknologi yang
diimport dari luar negara. Jadi, adakah kementerian mempunyai satu tindakan untuk memastikan
ada synergy antara dua kementerian untuk memastikan teknologi yang akan digunakan untuk
bekalan elektrik luar bandar itu bersesuaian dan tidak merugikan duit rakyat? Itu sahaja, terima
kasih.
Tuan Yang di-Pertua: Silakan Yang Berhormat.
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: Soalan tentang FIT itu sekejap
kalau saya dapat ini. Berkenaan dengan...
Tuan Yang di-Pertua: Kesinambungan kedua-dua kementerian.
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: Ya, kesinambungan kedua-dua
kementerian. Bekalan elektrik luar bandar ini salah satu juga yang selalu dalam hati saya kerana
DN. 5.9.2018 127
saya juga berasal daripada luar bandar, daripada Sabah. MESTECC dan juga Kementerian
Pembangunan Luar Bandar dan Wilayah saya rasa kita juga ada perbincangan di antara dua
kementerian ini.
Saya bersetuju dengan Gundohing Yang Berhormat Senator Tuan Adrian Banie
Lasimbang bahawa you know, apabila kita bangunkan sesuatu di kawasan luar bandar
terutamanya, kita sepatutnya melakukan yang terbaik supaya semua orang di seluruh Malaysia
ini dapat menikmati apa yang sepatutnya.
Untuk FiT ini, buat masa ini tidak ada cadangan untuk meningkatkan kuota FIT.
Selebihnya saya mohon Tuan Yang di-Pertua yang mungkin saya terlepas di sini, saya beri
jawapan bertulis. Termasuklah mungkin Ahli-ahli Yang Berhormat Senator yang bertanya soalan
awal tadi saya bagi jawapan yang bertulis. Terima kasih.
Tuan Yang di-Pertua: Terima kasih Yang Berhormat Menteri.
Puan Isnaraissah Munirah binti Majilis @ Fakharudy: Terima kasih.
Tuan Yang di-Pertua: Jawapan secara bertulis itu akan lebih terperinci berkenaan
dengan FiT ini dan sebagainya.
Ahli-ahli Yang Berhormat, Mesyuarat Dewan hari ini ditangguhkan sehingga jam 10 pagi,
pada hari Khamis, 6 September 2018.
[Dewan ditangguhkan pada pukul 6.08 petang]