Bahan Bukti Penggunaan

Bahasa Melayu Klasik

MUHAMMAD AFIQ BIN IBRAHIM NUR HAIMAH BINTI ABDUL RAHSI

NUR AFIZAH BINTI SULAIMAN DIRWANA BINTI RAMLEE

BATU BERSURAT a) Ditemukan di Pagar Ruyung , Minangkabau pada 1356 Masihi .ditulis dengan Huruf India. Mengandungi sedikit prosa Melayu kuno dan beberapa baris sajak Sanskrit .

Terdapat beberapa bahan bukti yang menunjukkan penggunaan

Bahasa Melayu klasik . Antaranya ialah :

b)Batu bersurat yang ditemukan di Sungai Tersesat, Kuala Berang, Terengganu pada 1303/1397 Masihi . Ditemukan oleh Saiyed Hussein Ghulam

al-Bukhari semasa beliau bersama-sama Tunku Abdul Kadir bin Engku Besar Paduka Raja yang tiba di Kampung Buluh, Kuala Berang pada tahun 1902 .

-Semua tulisan pada batu bersurat ini berhuruf jawi

2) BATU NISAN a) Dikatakan Marco Polo melawat ke Sumatera Utara pada tahun 1292. Dari situ islam mula bertapak luas ke Melaka dan ke daerah-daerah lain b) Batu nisan Sultan Pasai-Samudra,Malik al-Salleh yang bertarikh 1297 Masihi -Ditulis dalam bahasa arab dengan menggunakan kaligrafi Nishki dari India .

c)Pada batu nisan di Minye Tujuh Aceh(1380M) tercatat perkataan seperti “hijrat nabi”,’haji”,’iman”,”rahmat Allah”,”illahi Ya Rabbi”,”swarga tuhan”-tertulis dengan huruf India tetapi bahasanya ada beberapa perkataan Arab.Terdapat juga wartadan doa dalam bentuk sajak Sanskrit yang putis dan halus.d)Pada batu nisan di Aceh ini;kosa kata dipengaruhi bahasa arab walaupun tulisannya berhuruf lama,tetapi kosa kata lama Sanskrit tidak dibuang.

e) Implikasi besar dalam perkembangan bahasa melayu ialah selepasa kedatangan Islam iaitu penyesuian aksara jawi untuk mengeja bahasa Melayu

f)Antara batu nisan lain tinggalan sejarah berhubung prasasti ini antaranya ialah : i. Batu Nisan Campa 1039 Masihi(Arab)ii. Batu Nisan Brunei 1048 Masihi(Arab)iii. Batu Nisan Leran Jawa 1082 Masihi(Arab)iv. Batu Nisan Ahmad Majnun Negeri

Sembilan 1465 Masihi(Arab-Jawi)

3) HUKUM KANUN a) Penulisaan undang-undang Melayu dalam masyarakat tradisional tidak boleh disamakan dengan maksud undang-undang(law) yang terpakai hari ini . -Lebih sesuai di anggap sebagai penulisan yang memperincikan kebiasaan atau tatasusila hidup.b)Qanun mengikut kamus al-Marbawi (Syeikh Idris ab rauf al Marbawai) berdasarkan kata dasarnya,”qanna”,yakni qanun yang bererti undang-undang atau peraturan yang diikuti .

c)Kebangkitan kerajaan Melaka berlaku serentak dengan penyebaran Islam dikepulauan Melayu terutama dalam abad ke-15.-Hakikat ini penting kerana hukuman dan undang—undang yang digagaskan berkait rapat dengan pelaksanaan hukum kanun.-Terbukti kebenarannya kerna “kanun” itu sendiri merupakan undang-undang syariah.

d)Pada zaman pemarintahan Sultan Mudzaffar Shah muncul pahlawan Tun Perak yang menguasai daerah di Siam,Pahang dan Pasai Pada zaman Sultan Mansor Shah(1458-

1477) Empayar diluaskan hingga ke Kedah.Pulau Carimon,Trengganu, Johor,Bengkalis,dan Pulau Bintang .Munculnya Hang Tuah pada zaman ini yang telah menjadi mitos Melayu

Menurut Hashim Awang ,dalam sastera perundangan terdapat beberapa karya penting :

1) Undang-undang Melaka 2) Undang-undang Laut Melaka 3) Undang-undang Pahang 4) Undang-undang Sembilan Puluh

Sembilan

a)Misi Portugis menegakkan Kristian dan mengagungkan bahasa mereka-Kedatangan Belanda dan Inggeris pula berorientasi penjajahan politik dan kebudayaan b)Walaupun kolonial Barat memerintah ,Bahasa Melayu tetap menjadi bahasa perantaraan dan bahasa pemerintah .

SURAT AWAL

Pigafetta (seorang ketua kelasi) menyusun draf

awal berupa kata Itali-Melayu(1521 Masihi),sewaktu berlabuh di Tidore,Maluku, dan Ternate.

Surat Perjanjian jual beli antara syahbandar Tun Jawa dengan kapten kapal Belanda(1600 Masihi)

Raja Acheh menggunakan bahasa melayu dalam surat perjanjian dan kebenaran berniaga kepada Sir James Lancaster(1601 Masihi)

Surat daripada Sultan Alauddin Shah kepada Harry Middleton(1602 Masihi)

ANTARA SURAT AWAL YANG MENITIPKAN UNSUR SEJARAH BERKAITAN PENGGUNAAN BAHASA

MELAYU SEBAGI BUKTI IALAH :

Surat daripada Sultan Alauddin Shah

kepada King James 1(1612 Masihi ) Raja Maluku (abad ke-16) menulis surat

kepada raja Portugis menggunakan bahasa Melayu

Saint Francies Xavier (abad ke -16) yang menen tang islam di Kepulauan Maluku telah menulis draf-draf tentang kepercayaan Kristian dalam bahas a Melayu semata-mata untuk menarik pengaruh Katholik Kristian.

Bahan Bukti Penggunaan

Bahasa Melayu Klasik

MUHAMMAD AFIQ BIN IBRAHIM NUR HAIMAH BINTI ABDUL RAHSI

NUR AFIZAH BINTI SULAIMAN DIRWANA BINTI RAMLEE

Naskhah sastera klasik banyak terhasil,dengan pelbagai jenis tema dan karya ,sama ada dalam bentuk prosa atau puisi.

Hikayat Hang Tuah lahir sesudah Masyarakat Melayu memeluk Islam dan tergolong dalam jenis sastera epik bersifat tempatan

Hikayat Muhamad Ali Hanafiah dan Hikayat Amir Hamzah.Pengarang Sejarah Melayu pertama (tokoh sastera istana Melaka)menyiapkan sejarahnaya pada tahun 1535 selepas jatuhnya Melaka ke tangan Portugis

NASKAH SASTERA KASIK

Sejarah Melayu,Hikayat Raja-raja

Pasai,Hikayat Merong Mahawangsa ,Hikayat Acheh, Salasilah Melayu dan Tuhfat al-Nafis.Naskhah ini menceritakan jurai keturunan raja Melaka kesultanan Melayu

Sastera Klasik hasil karya Raja Ali Haji.Antaranya termasuklah Salalsilah Melayu Bugis,Tuhfat al-Nafis,dan Gurindam Dua Belas

Jenis keagamaan antaranya :

Hikayat Nur Muhamad,Hikayat Mukjizat

Nabi,Hikayat Nabi Bercukur,dan Hikayat Nabi Bercukur

Cerita tentang sahabat pula: Hikayat Abu Bakar,Hikayat Amirul Mukminin Umar,Hikayat Raja Handak dan Hikayat Taman al- Dari.

1) LINGUA FRANCA -Pengaruh hindu di Kepulauan Melayu bermula sejak zaman prasejarah melalui pelayaran dan perdagangan dan menjadi platform kepada kelahiran bahasa Melayu Klasik. -Bahasa Melayu Klasik tetap menjadi “bahasa pelabuhan”pada zaman pemerintahan Melayu Melaka . -Mengalami evolusi pertama Menerima pengaruh Bahasa Sanskrit .

Fungsi Bahasa Melayu Klasik terbahagi kepada 5

iaitu :

2 Bahasa Pentadbirana) -Sebelum kedatangan kolonial barat,kerajaan

melayu tradisional menggunakan bahasa Melayu klasik.

-Pada era pascapenjajahan juga bahasa Melayu menjadi wahana pentadbiran b) Boleh dilihat melalui susur galur kesultanan Melayu Melaka yang mendaulatkan penggunaan bahasa peribumi dalam hubungannya dengan komuniti luar

c) Menerima kosa kata luar terutamanya setelah menerima pengaruh Islam Beberapa contoh kosa kata dari arab diguna

pakai dalam konteks pentadbiran : mufti,imam,hormat,hukum,hakim,mahkamah

,mansuh, Tertib,wakaf,wilayah,zalim,ilmu,falak,fasal,seja

rah,takwim,tabib,ahli,hisab, dan lain-lain .

3 Bahasa Ilmu(Agama) Tamadun India di kepulauan Melayu dikatakan

agama Hindu adalah agam kaum bangsawan Bahasa Sanskrit menjadi bahasa agama,bahasa

atasan,dan bahasa kebudayaan(penyataan seni sastera)

Peranannya sebagai bahasa ilmu dan menyebarkan agama.Pada peringkat awalnya,tradisi pendidikan berlaku di sekitar pusat politik dan budaya,iaitudi isatana sama ada di Pasai,Melaka,dan Acheh .Di Trengganu terletak di Istana Raja Mandalika

Berlaku di rumah-rumah tuk guru surau,balai

dan masjid Sistem pendidikan pondok telah berkembang

di alam Melayu seperti di Acheh dan Pattani,diikuti di Terengganu diasakan oleh Syeikh Abd Malik bin Abdullah(1700) di Pulau Manis.Turut berkembang di Kuala Berang dan Besut

4 Bahasa Undang-undang Bukan sahaja ajaran agam

Islammdiutamakan tetapi perundangan dalam kebudayaan dan resam masyarakat.Disejajarkan dengan kebudayaan Melayu sehingga Islam tu tidak sukar untuk diterima dan diterjemahkan melalui peraturan dan undang-undang tertentu yang perlu dipatuhi Pemakaian tulisan jawi menjadi pemangkin

dalam pelaksanaan undang-undang seperti yang terdapat dalam buku Hukum Kanun

5 Bahasa Persuratan a) Bahasa Melayu klasik sebagai bahasa

persuratan diorientasikan oleh cendekiawan Islam.

b) Antara ulama Islam yang telah menaghasilkan karya berhubung panduan pemerintahan ataupun terjemahan termasuklah ::

i. Taj al-Salatin (1603 Masihi) oleh Bukahari

al-Jauhari ii. Bustain al-Salatin(1644 Masihi) oleh

Nuruddin Al-Rawimi iii. Kitab Sulalat al-Salatin (1612 Masihi) oleh

Tun Sri Lanang iv. Safinat al-Hukkan oleh Syeikh Jalaludin al-

Tursani

c) Di Terengganu,selepas 400 tahun pengisytiharan batu bersurat,muncullah tokoh persuratan seperti Syeikh Abd Malik bin Abdullah(terjemahan hikam Melayu ;1700an) d)Skrip jawi terawal ditulis pada kertas ialah dua pucuk surat Sultan Ternate yg ditujukan jepada Raja Porugal pada tahun 1521 Masihi dan 1522 Masihi

e) Teks jawi tertua ialah Aqa’id al-Nasafi bertarikh 1590 Masihi (988 Hijrah) mengandungi 43 halaman dengan lima baris Arab,Lima baris terjemahan dalam bahasa Melayu setiap muka surat f) Sebuah hasil berbentuk manuskrip,iaitu Hikayat Bayan Andina,ynag dikarang pada tahun 1600 Masihi

g) Awal abad ke-20,lahir pula tokoh penulis seperti Tengku Ampuan Marian binti Tengku Wook Khazaki dalam bentuk catatan sejarah,syair dan ingatan

TERIMA KASIH :D