11

BBM 3104 Kuliah 13BBM 3104 Kuliah 13Manuskrip dan teks Bahasa Melayu klasik di barat dan Manuskrip dan teks Bahasa Melayu klasik di barat dan

TimurTimur

Prof.Madya Dr. Zaitul Azma bt Zainon HamzahProf.Madya Dr. Zaitul Azma bt Zainon Hamzah Jabatan Bahasa Melayu, FBMK,Jabatan Bahasa Melayu, FBMK,

UPMUPM

22

Simpanan di timurSimpanan di timur

• Hikayat Raja-raja Pasai- TM 1450- tentang negeri Pasai ditakluk Acheh TM 1524.

• Hikayat Muhammad Ali Hanafiah di Universiti Cambridge. Didapati oleh Erpenius, pelajar Belanda urusan bahasa Arab daripada Pieter Willemsz van Elbinck

• Hikayat Nabi Allah Yusof• Cherita Maharaja Ravana (salinan daripada Hikayat Seri Rama)

yang tersimpan di Berlin menampakkan unsur tambahan yang bercirikan Melayu, iaitu penggunaan pantun. Contoh pantun:

• Dari mana terbang-nya merak• Permata jatoh ka-api• Dari mana mula-nya hendak,• Dari mata turun ka-hati

33

Naskah di barat Naskah di barat

• Jerman – terdapat hampir seratus buah buku kesusasteraan tersimpan di perpustakaan di Berlin, Dresden, Munich, dan Hamburg.Contoh:

• Hikayat Krisna, Hikayat Indera nata, Hikayat Sema’un, Hikayat Raga Singasayah, Hikayat Puteri Salamah dll.

44

Di LondonDi London

• Naskhah sastera tersimpan di Khutub Khanah Royal Asiatic Society, Bodleain Library, Oxford, Cambridge University Library, Library of the India Office, British Museums dan The School of Oriental Studies.

• Karya yang tersimpan di Library of the India Office, London ialah

• Hikayat Mesa Tandraman, • Hik. Pendawa Lima,

• Hik. Isma Yatim, • Hik. Indera Jaya pati, • Hik. Ular Nankawang, • Hik. Dewa Mandu, • Hik. Raja Dewa Maharipa, • Hik. Parang Putting, • Hik. Shah-I Mardan • Hik. Indera jaya, • Sha’er aran Tamsa, • Babat Sekundar dll.

55

66

Di British Museum, LondonDi British Museum, London

• Hik. Bahari Kala, • Hik. Kera Mas/Misa Kementar Ismu Rencan, • Hik. Charung Kolina, • Hik Putera Gangga, • Hik Sultan Mengindera Chuacha,• Hik. Misa Taman Jayeng Kesoma, • Hik. Dalang Wesa Purba, • Hik.Simbu Mangkurat, • Hik. Raja Babi, • Sha’er Sultan Mautana.

77

Di BrusselsDi Brussels

• Taj-ul salatin,

• Hik. Kalilah dan Daminah,

• Hik. Indera Putera,

• Hik. Dewa Asmara Jaya,

• Hik. Maharaa Bikrama Sakti,

• Bustanus Salatin

88

Di HugeDi Huge• Sejarah Melayu, • Surat Tambo Raja,• Undang-undang Minangkabau, • Cherita bangsa, • Sejarah Raja-raja Riau, • Hik. Salasilah Perak, • Hik. Negeri Jambi,

• Cherita Sebab Jatoh Kuasa Sultan Jambi, Cherita Adipati Wira Tanah Datar, Kedatangan Islam ke Preanger,

• Cherita Siam,

• Salasilah Raja-raja di dalam Negeri Palembang,

• Atoran Raja-raja di dalam negeri Palembang,

• Turunan Raa Luwu dan Raja Soppeng.

99

1010

Hikayat lainHikayat lain

• Hik. Ahmad Muhamad,

• Hik. Sultan Ibrahim,

• Hik.Sang Bima,

• Hik. Abu Samah,

• Hik. Amir Hamzah,

• Hik Nabi Mi’raj,

• Hik. Nabi Bercukor, • Hik. Nabi Wafat, • Hik. Muhamad Badruddin, • Cherita Manggarai.• Buku undang-undang berkenaan negeri Minangkabau, • Palembang, • Moko-moko, • Bangkahulu, • Musi Hilir, • Malang dll.

1111

1212

KesimpulanKesimpulan

• Karya klasik tersimpan di luar negara sebagai bahan kajian dan rujukan untuk mengetahui peradaban bangsa Melayu dan aspek bahasanya.

• Kajian terhadap karya klasik harus dapat meningkatkan peradaban bangsa dan bahasanya seperti kajian terhadap karya-karya barat.