bab 4 kepelbagaian sumber dibumi

7/27/2019 Bab 4 Kepelbagaian Sumber Dibumi

1/43

BAB 4:

Kepelbagaian

Sumber Bumi


2/43

Kepelbagaian sumber bumi Bumi adalah satu-satunya planet dalam sistem solar yang

didiami oleh hidupan.

Air, udara, tanah, mineral, bahan api fosil dan benda hidup adalahsumber yang paling penting di bumi.

Air, udara, tanah, mineral dan bahan api fosil adalah sumber yangtidak hidup.

Sumber-sumber asas ini amat diperlukan untuk mengekalkanproses kehidupan manusia dan semua organisma yang hidup dibumi.


3/43

AIR

Air meliputi dua-pertiga daripada permukaan

bumi. Hanya kira-kira 1% sahaja air bumi yang

digunakan. Kira-kira 97% lagi adalah air laut dan

2% dibekukan dalam bentuk glasier dan kawasan

kutub.

Semua hidupan di bumi memerlukan air untukterus hidup. Kehilangan air dalam sel hidup

dipanggil dehidrasi (dehydration).


4/43

UDARA

Udara yang terdapat di sekeliling bumi dipanggil

atmosfera . Udara mengandungi gas penting

yang menyediakan bahan-bahan untuk

menyokong kehidupan.

Semua hidupan memerlukan oksigen untuk

bernafas. Tumbuhan memerlukan udara untuk

menjalankan fotosintesis .


5/43

TANAH DAN MINERAL

Tanah (soil) yang meliputi kebanyakan

permukaan tanah bumi dipanggil kerak (crust).

Tanah adalah suatu campuran zarah mineral

dan batu, tinggalan organisma mati, air dan

udara.


6/43

BAHAN API FOSIL

Bahan api fosil (fossil fuels) terdiri daripada fosiltumbuhan dan haiwan berusia ratusan juta tahun.

Bahan api fosil terdiri daripada petroleum

(minyak), gas asli dan arang batu.

Produk petroleum (seperti petrol dan diesel)

digunakan pada kereta, bas, keretapi, dan kapal

terbang.

Arang batu digunakan dalam loji janakuasa untuk

menghasilkan elektrik.

Gas asli digunakan dalam industri pembuatan,

untuk memanas, memasak, atau sebagai bahan

api kenderaan.


7/43

BENDA-BENDA HIDUP

Benda-benda hidup/hidupan (living things) sepertihaiwan dan tumbuhan adalah sumber yang pentingbagi manusia untuk mendapatkan makanan,bahan pakaian dan bangunan, dan bahan api.

Sumber makanan yang diperolehi daripada ayam danmakanan laut dan sayur-sayuran dan buah-buahan.

Sumber bahan untuk pakaian diperolehi daripada kulithaiwan (seperti biri-biri, ulat sutera, dan buaya) dantumbuhan (seperti kapas, pokok getah).

Sumber bahan binaan diperoleh dari kayu, rotan,casuarina, nibung, dll.

Sumber bahan api diperolehi daripada minyak sawitdan pokok getah.


8/43


9/43

UNSUR Terdapat 112 jenis unsur. Daripada jumlah tersebut, 92

jenis unsur adalah terjadi secara semulajadi di bumi,manakala 20 dicipta oleh para saintis.

Contoh-contoh unsur:

Emas (gold).

Zink (zinc).

Besi (iron).

Oksigen (oxygen).

Karbon (carbon).

Nitrogen. Hidrogen (hydrogen).

Aluminium.


10/43

CONTOH UNSUR


11/43

LOGAM Unsur-unsur boleh dikelaskan kepada logam (metal) dan bukanlogam (non-metal).

Logam87 jenis logam telah dikenal pasti.

Contoh-contoh logam:

Kalium (potassium) Kalsium (calsium)

Magnesium

Merkuri/raksa (mercury)

Natrium (sodium)

Perak (silver)

Kuprum/tembaga (copper)

Platinum

Emas (gold)


12/43

BUKAN LOGAM

Bukan Logam17 jenis bukan logam telah dikenal pasti.

Contoh-contoh bukan logam:Hidrogen (hydrogen)

Oksigen (oxygen)

Fluorin (fluorine)

Klorin (chlorine) Karbon (carbon)

Fosforus (phosphorus)

Bromin (bromine)

Iodin (iodine)

Nitrogen

Sulfur (sulphur)

Kebanyakan bukan logam wujud dalam bentuk gas pada suhu bilik (roomtemperature). Tetapi, terdapat juga beberapa bukan logam yang wujud sebagaipepejal dan cecair.


13/43


14/43

SEBATIAN

Sebatian (compounds) terbentuk apabila duaatau lebih jenis unsur (element) bergabung

secara kimia (combine chemically).

Zarah terkecil dalam suatu sebatian adalahmolekul (molecule). Contoh: Air (water) adalah

suatu sebatian. Molekul air terdiri daripada dua

atom hidrogen dan satu atom oksigen yang

bergabung secara kimia.


15/43

CONTOH SEBATIAN Keterangan di bawah menunjukkan beberapa jenis

sebatian serta komponen-komponennya.

Karbon dioksida (Carbon dioxide)

Komponen: Satu atom karbon, dua atom oksigen.


16/43

Ammonia

Komponen: Satu atom nitrogen,tiga atom hidrogen

Sodium

klorida

Komponen: Satu atom natrium,

satu atom klorin.

Komponen: Satu atom oksigen, dua atom

hidrogen

Air


17/43

Komponen-komponen sebatian tersebut tidakboleh dipisahkan secara fizikal (cannot be

physically separated).

Komponen-komponen dalam suatu sebatianhanya boleh dipisahkan secara kimia, sebagai

contoh, dengan menggunakan haba yang tinggi

(pemanasan) atau menggunakan tenaga

elektrik (elektrolisis).


18/43

Memecahkan (breaking down) sebatian dengan

pemanasan

Memecahkan sebatian gula (sugar)

Satu sudu gula dimasukkan ke dalam tabung uji

yang kering dan dipanaskan dengan kuat.

M hk b ti d


19/43

Memecahkan sebatian dengan

elektrolisis

Memecahkan sebatian air tulen (pure water)

Pemerhatian:Gas tidak berwarna dikumpulkan ke dalam kedua-dua

tabung uji, P dan Q. Gas dalam P menyalakan kayuuji berbara, manakala gas dalam Q menghasilkan

bunyi 'pop' apabila diuji dengan kayu uji yang

menyala.


20/43

CAMPURAN

Campuran (mixtures) adalah terdiri daripada duaatau lebih bahan yang digabungkan secara fizikal ,contohnya, dengan mengacau .

Bahan-bahan di dalam campuran tidak bersatu olehtindak balas kimia. Jadi, komponen-komponen didalam campuran boleh dipisahkan dengan secarafizikal.


21/43

CONTOH CAMPURAN Udara

Komponen: Nitrogen, oksigen, karbon dioksida, gaslengai (inert gas), habuk, mikroorganisma, wap air.

TanahKomponen: Air, pasir, tanah liat, tanah gambut, kerikil,humus.

Air laut

Komponen: Natrium klorida, air, magnesium, kalsium,oksigen.

Air limauKomponen: Garam, gula, limau.


22/43

CONTOH CAMPURAN Jeruk buah-buahan

Komponen: Buah-buahan, garam, gula, cuka air.

KariKomponen: Santan kelapa, gula, garam, rempah,

serbuk cili.

Makanan ringanKomponen: Garam, gula, perisa, pewarna, pengawet.

DarahKomponen: Hormon, sel darah, nutrien, mineral, air,plasma, oksigen.


23/43


24/43

CAMPURAN KE SEBATIAN

Campuran boleh bertukar kepada suatu sebatiandengan cara pemanasan (heating). Sebagai

contoh, serbuk besi (ferum) dan sulfur

membentuk suatu sebatian yang dipanggil ferum

(II) sulfida apabila ianya dipanaskan.


25/43

KepentinganKepelbagaian Sumber Bumi


26/43

Kepentingan air kepada manusia

dan haiwan Melarutkan bahan

makanan dan oksigen bagi memudahkan

ianya diangkut oleh darah ke sel-sel yang

memerlukan.

Melarutkan bahan buangan seperti urea

untuk disingkirkan dari sel-sel badan.


27/43

Mengawal dan mengekalkan suhu badan pada

37C. Haba yang berlebihan didalam badan

akan disingkirkan bersama-sama dengan peluhdan air kencing . Penyejatan peluh akan

menyejukkan permukaan kulit.

Mengawal kepekatan darah supaya darah

mudah untuk dipam oleh jantung ke seluruh

badan.

Sebagai medium bagi membolehkan proses-

proses kimia dan metabolisma berlaku didalam

sel-sel badan.


28/43

Kepentingan air kepada tumbuh-

tumbuhan

Membantu proses fotosintesis padatumbuh-tumbuhan hijau

dan percambahan biji benih dan spora.

Melarutkan garam-garammineral dan bahan-bahan

makanan yang akan diangkut ke

bahagian-bahagian lain tumbuhantersebut.


29/43

Mengekalkan kesegaran sel tumbuhan.

Memberikan sokongan keapungan

(buoyancy support) kepada tumbuh-

tumbuhan akuatik seperti Elodea,Cabomba, dan Hydrilla.

Menyejukkan tumbuhan melalui proses

transpirasi (penyejatan air padapermukaan daun melalui stoma).


30/43

KEPENTINGAN AIR

Air juga penting kepada manusiauntuk menjalankan aktiviti-aktiviti

seperti perlombongan, perkapalan

dan pengangkutan, penjanaankuasa, pengairan, rekreasi,

memasak, minum, dan juga

membasuh.

KEPENTINGAN UDARA KPD


31/43

KEPENTINGAN UDARA KPD

MANUSIA Manusia menggunakan angin untuk menjana kuasa

elektrik.(kincir angin)

Udara mengandungi oksigen yang mana ianya

penting untuk pernafasan. Tangki oksigen

digunakan utk penyelam, angkasawan, ahli bomba,

pesakit dihospital

Oksigen juga diperlukan untuk tujuan pembakaran .


32/43

kepentingan udara karbon dioksida

Karbon dioksida didalam udara amat diperlukanoleh tumbuh-tumbuhan bagi

menjalankan fotosintesis untuk menghasilkan

sumber makanan bagi manusia.

Karbon dioksida juga digunakan utk menaikkanadunan roti, digunakan dlm minuman bergas.

gas karbon dioksida digunakan untuk

memadam kebakaran.


33/43

Kepentingan tanah kepada tumbuh-

tumbuhan

Tumbuhan memerlukan air dan mineral untuk

membesar . Tanpa air didalam tanah , mineral

tidak boleh dilarutkan , dan ianya akanmenyebabkan pertumbuhan dan perkembangan

sesuatu tumbuhan itu terbantut .

Akar tumbuhan memerlukan udara didalamtanah bagi menjalankan respirasi .

K ti T h k d


34/43

Kepentingan Tanah kepada

haiwan

Tanah adalah habitat (habitat semula

jadi) bagi makhluk-makhluk kecil seperti

semut, larva serangga, bakteria, dancacing tanah.

Makhluk-makhluk ini boleh hidup di

dalam tanah kerana terdapat air danudara yang terperangkap didalam

gumpalan tanah.


35/43

Kepentingan tanah kepada manusia

Untuk menjalankan aktiviti penternakan danpertanian .

Untuk menghasilkan kraftangan daripada tanah liat

dan kaca . Sebagai tapak pembinaan bagi kawasan perumahan,

bangunan, dan kilang-kilang.

Sebagai sumberuntuk bekalan bahan api sepertipetroleum, gas asli , dan arang batu.

Sebagai sumberutama untuk pelbagai bahan-bahankimia dan mineral.

Untuk pengekstrakan logam-logam seperti timah ,emas , dan besi . Logam-logam adalah bahan utama

dalam pembinaan bangunan-bangunan dan jentera.


36/43

Kepentingan Bahan Api Fosil

Bahan api digunakan untuk menjalankanjentera dan enjin kenderaan bagi membantu

meringankan buruh manusia.


37/43

Kepentingan benda hidup kpd

manusia

Benda-benda hidup menyediakan makanan yangdiperlukan bagi membekalkan tenaga untukmenjalankan kerja dan aktiviti harian, untuk

menjaga kesihatan dan tumbesaran badan danuntuk pembiakan.

Pakaian yang dihasilkan daripada benda-bendahidup diperlukan bagi memanaskan badan serta

melindungi diri dari sejuk dan hujan. Bahan binaan dari benda-benda hidup

diperlukan bagi membina rumah dan bangunan-bangunan untuk perlindungan daripada cuaca

melampau, dan juga untuk membuat perabot,


38/43

Kepentingan Pemeliharaan dan

Pemuliharaan Sumber

Kita bergantung kepada sumber-sumber

di sekeliling untuk terus hidup.

Oleh itu, kita perlu memelihara ,

menjaga dan melindungi, serta

memulihara sumber Bumi bagi

memastikan bahawa sumber-sumber

tersebut kekal dalam keadaan yang baik.

K ti M lih d


39/43

Kepentingan Memelihara dan

Memulihara Sumber Bumi

Untuk mengelakkan organisma-organisma seperti

harimau dan tumbuh-tumbuhan tertentu daripada

ancaman kepupusan .

Untuk memastikan bahawa komposisi gas di

udara kekal seimbang.

Untuk memastikan bahawa bekalan keperluan

asas manusia tidak terjejas.

Untuk memastikan bahawa bekalan logam dan

bukanlogam di dalam kerak Bumi tidak

kehabisan .

Langkah langkah untuk


40/43

Langkah-langkah untuk

memelihara dan memulihara

sumber-sumber Bumi Mengamalkan sikap berjimat cermat , berhati-hati

dan berekonomi apabila menggunakan sumber-

sumber Bumi.Amalkan kitar semula (recycling), yang mana

ianya adalah untuk memproses semula bahan

buangan (waste products) seperti kaca, plastik

dan logam timah menjadi bahan baharu.


41/43

Amalkan penggunaan semula (reusing), yangmana ianya adalah menggunakan semula bahan-

bahan seperti kertas bagi melambatkan

penggunaan sumber semula jadi tersebut.

Cari sumber alternatif (pilihan) untuk

menggantikan sumber yang terancam atau

semakin berkurangan. Sebagai contoh,

petroleum dan gas asli.

C


42/43

Cara-cara memelihara dan

memulihara Sumber Bumi

Cara-caramemelihara

danMemulihara

Sumber Bumi

Mengawalpencemara

n udara

Penggunaan semulasumber

Kitarsemulabahan

Menggunakan bahan

ganti

(logamplastik

Menggunakansumber

dengan cekap

dan bijak

memeliharahutan

simpan

Memeliharaair bersih


43/43

Sekian Terima kasih.

bab 4 kepelbagaian sumber dibumi

Documents