analisis bezaan dan kesilapan

8/4/2019 Analisis Bezaan Dan Kesilapan

1/13

Analisis Bezaan dan Kesilapan Dua Dialek Melayu Dalam Aspek

Semantik (Dialek Negeri Sembilan dan Dialek Sarawak)

Oleh: Ramli Osman (GS 26595)

Pensyarah : PM Dr Zaitul Azma Zainon Hamzah


2/13

Sudah menjadi kelaziman,apabila disebut dialek atau loghat fikiran akan terarah kepada

pertuturan yang diucapkan oleh masyarakat penutur dari beberapa buah negeri.Sebagai contoh

dialek Kelantan,Terengganu,Kedah dan Perak.Dialek ialah istilah teknikal dalam bidang ilmulinguistik, manakala loghat ialah kosa kata umum.Bagi masyarakat umum, loghat ialah dialek,

iaitu sifat sebutan yang istimewa yang dikaitkan dengan ragam bahasa.

Dialek wujud dalam semua bahasa.Hal ini kerana semua bahasa itu wujud daripada

beberapa dialek.Dialek ialah fitrah bahasa.(Teo Kok Seong) Bahasa Melayu standard yang

wujud di negara kita ini adalah diambil daripada dialek Johor-Riau. Selain sebagai ragam

bahasa, dialek melambangkan keunikan sesuatu kelompok yang menuturkannya sebagai bahasa

ibunda. Hal ini kerana keunikan bahasa merangkumi budaya dan cara hidup yang diamalkanoleh kelompok yang menuturkannya.

Analisis yang dibuat dalam kajian ini adalah untuk menunjukkan persamaan dan

perbezaan yang terdapat dalam dialek-dialek yang dipilih iaitu dialek Melayu Negeri Sembilan

dan dialek Melayu Sarawak.Kata-kata yang dipilih daripada kedua-dua dialek tersebut akan

diberi makna dalam bahasa Melayu baku.

Dalam kajian ini, pengkaji akan menggunakan teori Semantik Kontekstual yang

dipelopori oleh John Rupert Firth dalam bukunya yang terkenal iaitu The Tongue of Man and

Speech (1984). Teori ini sangat bermanfaat untuk menghuraikan makna bahasa yang terdapatdalam sesuatu masyarakat kerana setiap pentafsir makna akan dikaitkan dengan budaya

masyarakat pengguna bahasa itu sendiri .

Rumusan daripada kajian ini adalah diharapkan masyarakat dapat membudayakan

penggunaan dialek dan bahasa serumpun agar usaha untuk memperkaya kosa kata bahasa

Melayu di samping usaha untuk memelihara dan memulihara bahasa sebagai warisan yang

ternilai. Selain itu usaha untuk memasyarakatkan dialek sebagai khazanah yang diwarisi

seharusnya bermula dari dalam diri kita sebagai pewarisnya. Berbanggalah kita sebagai penuturdialek bahasa Melayu.


3/13

Pengertian Dialek

Menurut Chambers dan Trudgill dalam buku mereka, Dialectology, dialek ialah

cabang kecil sesuatu bahasa. Semua penutur bahasa adalah juga penutur bagisekurang-kurangnya satu dialek.

Kepelbagaian dan bahasa yang wujud di dunia sudah tentu mempunyai kelainanatau perbezaanbunyi, leksikal ataupun makna (semantik)

Dialek wujud disebabkan oleh faktor geografi - keadaan muka bumi seperti lautan,sungai, gunung-ganang, hutan belentara, gurun dan sebagainya yang menyebabkanpenempatan manusia terpisah-pisah.

Pengertian Semantik

Berhubung rapat dengan kajian tentang makna-berasal daripada bahasa Yunanisema yang menerbitkan kata semainein yang bermaksud menunjukkan, bererti,atau bermakna.

Istilah semantik mula diperkenalkan oleh M. Breal (1883) dalam bukunya

Semantics : Studies in the Science of Meaning. Secara umum,semantik mengkaji sesuatu bahasa pada peringkat perkataan dan

peringkat ayat ,kerana perkataan dan ayat bukan sahaja mempunyai makna, tetapimakna tersebut berkait dengan makna perkataan dan ayat yanglain.(Kempson,1991:4).


4/13

memetik kata-kata oleh Prof.Dr. Teo Kok Seong

Dalam dialek terangkum sejarah sosial,budaya

dan sistem nilai sesuatu masyarakat.

Kajian ini juga akan dapat menunjukkan kelainan-kelainan yang terdapat dalam semantik sesuatu

dialek berdasarkan perbezaan faktor geografinya.

Melalui kajian ini dapat dilihat sejauh mana

perbezaan dan persamaan daripada aspek semantikterhadap dialek-dialek yang dikaji.


5/13

Masyarakat masih beranggapan dialek itu sebagai

satu bentuk bahasa yang substandard,berstatus

rendah dan bersifat kedesaan.

Dialek dianggap sebagai satu bentuk yangmenyimpang daripada bentuk yang dianggap

normal.

Kelainan bahasa yang disebabkan pelbagai faktor

dianggap pelik sehingga ada yang malu untukmenggunakannya di luar lingkungan penuturnya.


6/13

Mengetahui persamaan dan perbezaan

yang terdapat dalam dialek-dialek yang dikaji.

Mengenal pasti faktor-faktor yang membawa

kepada perubahan dalam aspek semantik

dialek-dialek yang dikaji.

Mencari jalan untuk mengatasi masalah

ketidakfahaman dan kekeliruan yang timbulakibat perubahan makna dalam perkataan yang

dikaji dalam sesuatu dialek.


7/13

Model penerangan mudah

Kajian ini juga dibuat dengan kaedah kepustakaan.Pengkajimerujuk buku-buku berkaitan kajian dialek dan kajiansemantik.Selain itu pengkaji juga menggunakan internet sebagaiwahana untuk mendapatkan maklumat yang diperlukan.

Perbualan dengan penutur dialek yang dikaji.

. Teori Kajian

Dalam kajian ini, pengkaji akan menggunakan Teori SemantikKontekstual oleh John Rupert Firth dalam bukunya yang terkenalThe Tongue of Man and Speech (1984) .Teori ini sangat

bermanfaat untuk menghuraikan makna bahasa yang terdapatdalam sesuatu masyarakat kerana setiap pentafsiran makna akandikaitkan dengan budaya masyarakat pengguna bahasa itu sendiri.Firth menyimpulkan bahawa bahasa merupakan kesepakatansesuatu masyarakat yang dipengaruhi oleh keperihalan keadaandan diterima oleh masyarakat tersebut.


8/13

Data yang diperoleh daripada sumber-sumber

bacaan dan maklumat daripada penutur dialek

Negeri Sembilan dan dialek Sarawak telah

diasingkan kepada tiga kategori iaitu kata kerja,kata adjektif dan kata nama.

Pembahagian yang dibuat dapat memperlihatkan

persamaan dan perbezaan di antara dialek yang

dikaji.


9/13

DNS Makna dalam BMB DS Makna dalam BMB

baeh/locut baling ngajak mengajak

balun pukul mutus memutuskan

cemat sebat nyoba mencuba

ginco gaul Meli membeli

menebeng duduk tanpa tujuan nyiser menyiser

menghonggang mencungap/penat meleok meliuk

menyeleme mencari sesuatu ngusok menggosok

gaha gosok gusok gosok

nonggok duduk ngusuk menggosok


10/13

DNS Makna BMB D.Sarawak Makna BMB

banap bodoh paloy bodoh

dengkek cetek pande pandai

dompot pendek lelah lelah

gahai sudah reput indah cantik

hokap tamak lawa Cantik/bergaya/indahpelaso pemalas alus halus

senereh baik/betul kacak Segak/tampan

tonggong besar gago sibuk


11/13

DNS Makna BMB D.Sarawak Makna BMB

bonda anak sungai gerek kekasih

gantam kongsi kamek saya

pengolan galah kitak awak

toboh arah tempat di sinun di sana

kobaw kerbau di sitok di sini


12/13

Faktor geografi yang memisahkan penutur-penutur yang pada asalnya menuturkan bahasayang sama telah terbukti mewujudkan dialek-dialek atau subdialek yang tersendiri.

Terdapat kosa kata yang mempunyai makna yang sama walaupun daripada aspek fonologinyaagak berbeza.Contohnya kata banap dalam DNS dan paloy dalam DS bermaksud bodoh dalamBMB.

Terdapat juga kosa kata yang mempunyai makna yang sangat berbeza dengan BMB.Contohnya kata bonda bermasud anak sungai dalam DNS sedangkan dalam BMB bermaksudibu atau emak. Dalam DS terdapat kata gerek yang bermaksud kekasih sedangkan dalam

dialek utara bermaksud basikal. Dalam dialek Sarawak terdapat keunikannya sendiri. Kata lawa dalam BMB bermaksud

cantik, indah dan bergaya sedangkan dalam DS mempunyai maksud sombong,bongkak dantakbur. Kata kacak yang bermaksud segak dan tampan dalam BMB mempunyai makna yangmerujuk kepada setiap perkara yang melambangkan kecantikan dan keindahan sama adamerujuk kepada lelaki atau pun perempuan. Jelas kata kacak tidak membezakan gender.

Kelainan dan keunikan itu menjadikan komunikasi dalam kalangan masyarakat di negara kitaamat unik. Dapatan kajian ini dapat membuktikan pengaruh budaya sesuatu masyarakat

terhadap bahasa yang mereka tuturkan setiap hari.Hal ini bersesuaian dengan kesimpulan yangdibuat oleh Firth bahawa bahasa merupakan kesepakatan sesuatu masyarakat yang dipengaruhioleh keperihalan keadaan dan diterima oleh masyarakat tersebut. Oleh yang demikian kitaperlulah berbangga dengan kepelbagaian dialek yang ada di negara kita.


13/13

Asmah Haji Omar,(1985).Susur Galur Bahasa

Melayu(Edisi Kedua), Kuala Lumpur :Dewan Bahasa

dan Pustaka.

Asmah Haji Omar,(1995).Rekonsruksi Fonologi

Bahasa Melayu. Kuala Lumpur:Dewan Bahasa dan

Pustaka.

Asmah Haji Omar, (2005).Alam dan Penyebaran

Bahasa Melayu, Kuala Lumpur:Dewan Bahasa dan

Pustaka.

Nik Safiah Karim,Farid M. Onn,Hashim Haji

Musa,(1991). Tatabahasa Dewan Jilid2:Perkataan,

Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.

analisis bezaan dan kesilapan

Documents