slaid refresher kospen elemen pemakanan petaling 19 mac 2017

PELAN PELAKSANAAN PROGRAM KOSPEN

KOMPONEN PEMAKANAN

WONG HUI JUAN (JESS)PEGAWAI SAINS PEMAKANAN (NUTRITIONIST)

KLINIK KESIHATAN KELANA JAYA

Pendahuluan

• Objektif utama pelaksanaan Program KOSPEN ialah untukmemperkasakan komuniti ke arah gaya hidup yang sihat melaluipeningkatan pengetahuan yang seterusnya membawa kepadaperubahan amalan dan tingkahlaku yang diingini.

• Komponen pemakanan merupakan salah satu perubahantingkahlaku yang disasarkan di dalam KOSPEN iaitu :

1. Menerapkan amalan mengasingkan gula dari minuman panas dalam setiapjamuan pada majlis rasmi

2. Menerapkan amalan makan buah-buahan dalam setiap jamuan padamajlis rasmi

3. Menerapkan amalan makan sayur-sayuran (sekiranya hidangan beratdihidangkan) dalam setiap jamuan pada majlis rasmi

4. Menerapkan amalan minum air kosong dalam setiap jamuan pada majlisrasmi

Make Health Last. What will your last 10 years look like?

18/3/2017Wong Hui Juan, Jess, 3

Amalan Pemakanan(Ingatan Diet 24 Jam)

Malaysian Adult Nutrition Survey 2014% Nutrients

contribution to

total energy intake

Categories % (2014)

% CHO

Below 55% 53.5

55 to 70%40.2

above 70%6.3

% Fat

Below 20%1.7

20 to 30%3.4

above 30%

% Protein

Below 10%8.8

10 to 15%40.4

above 15%

94.9

50.7

MANS 2004 AND 2014 FINDINGS

% Meeting recommended servings forServings per

day

MANS 2004

%

MANS 2014

%

a. “cereal and cereal products and tubers”

< 4 37.9 53.5

4 to 8 52.9 41.3

> 8 9.2 5.2

b. “fruits”

< 2 52.92 17 14.9

>2 30.1 26

c. "vegetables"

< 3 55.0 81.7

3 13.9> 3 31.1 11

d. "meat, poultry & egg"

< 1/2 12.7 20.1

1/2 to 2 52.4 66.8

> 2 34.9 13.1

59.1

7.9

Continue …..% Meeting

recommended

servings for

Servings per

day

MANS 2004

%

MANS 2014

%

e."fish & fish

products"

< 1 11.5 30.1

1 20.6 31.3

> 1 68.1 38.6

f. "legumes & nuts"

< 1/2 82.4

1/2 to 1 12.3 17.1

> 1 5.3 1

g."milk & dairy

products"

< 1 76.4

1 to 3 21.9 24.4

> 3 1.6 2

Findings showed that for several food groups, the percent of adults below recommended serving was very high, for example: “fruits” (59.1%), “vegetables” (81.7%), “legumes and nuts” (81.9%) and “milk and dairy products” (73.6%).

81.9

73.6

Wong Hui Juan, Jess

Quality

Food quality is a sensory property that includes:

• Appearance,

• Taste,

• Nutritional value (nutrient content),

• Health benefit (functional ingredient) or

• Safety (chemical, physical, biological).

Wong Hui Juan, Jess

V.S

Wong Hui Juan, Jess

V.S

Wong Hui Juan, Jess

18/3/2017Wong Hui Juan, Jess 11

Malaysian Healthy Plate Model & Key Messages

1. Consume 3 regular healthy main meals everyday

2. Consume 1-2 servings of healthy snacks between meals when necessary

3. Consume at least half of your grains from wholegrains

4. Consume non-fried and santan-free dishes everyday

5. Consume home cooked foods more often

18/3/2017Wong Hui Juan, Jess, 12

Piramid Makanan Malaysia

25

4 – 8 Sajian/ hari

3 Sajian/ hari

2 Sajian/ hari

1 – 3 Sajian/ hari

(1500 hingga 2500 kkal/hari)

Ikan: 1 sajian/ hari

Ayam/ daging/ telur: ½ - 2 sajian/ hari

Kekacang: ½ - 1 sajian/ hari

General guide that lets you choose a healthful

diet that's right for you.Wong Hui Juan, Jess

1 serving of grains, cereals

1 serving of fruits 1 serving of protein

1 serving of dairy

Wong Hui Juan, Jess

i) Mengasingkan Gula Dari Minuman Panas

WHY?

WHAT TO DO?

HOW?

KOMUNITI

FAHAM ??UBAH

TINGKAHLAKU ?

Maklumat Gula Yang Perlu Disampaikan

• Gula adalah karbohidrat ringkas yang membekalkansumber tenaga segera yang mudah diserap oleh tubuh

• Gula tiada sebarang nutrien kecuali kalori sahaja

• Pengambilan gula tambahan tidak diperlukan kerana gulaboleh diperolehi dari makanan karbohiderat yang lain seperti nasi

• Terdapat pelbagai jenis gula yang dilabelkan menggunakannama lain seperti sucrose, fructose, sorbitol, mannitol, maltose, corn syrup, honey

Wong Hui Juan, Jess

SUGAR

• One teaspoon ： 5 g

Wong Hui Juan, Jess

According to World Health Organisation

Wong Hui Juan, Jess

Wong Hui Juan, Jess

Akta Makanan 1983 & Peraturan Makanan 1985

Kesan Pengambilan Gula Berlebihan

Gula

Tenaga berlebihan

Berlebihanberat badan

@ obes

Diabetes Hipertensi Kardiovaslular

Saranan Pengambilan Gula Kepada Komuniti

< 10% / Jumlahtenaga harian

Gula Tambahan = gula yang ditambah dalam makanan @ produk oleh industri @ yang ditambah semasa penyediaanmakanan dan minuman

< 10 sudu teh sehari(50g)

@

Contoh Kandungan Gula dalam Makanan/Minuman

Makanan/Minuman KandunganGula (g)

Bilangan SuduTeh

Minuman Bergas (240 ml) 15-30 3-6

Ais Krim (60g) 5-15 1-3

Minuman Bertenaga (250 ml) 20-40 4-8

Bingka Ubi Kayu 18-25 4 ½

Kuih Koci 10-13 2 ¼

• Stevia diekstrak dari tumbuhan

• Sekarang Stevia dijadikan sebagai “sugar substitute”

• Zero calories

• Merupakan “artificial sweeteners”

• Banyak kajian yang dijalankan di seluruh duniamenunjukkan buruk dan baiknya penggunaan stevia

BOLEHKAH MEMPROMOSI STEVIA BAGI MENGGANTIKAN GULA ???

PENGGUNAAN STEVIA SECARA PROMOSI KEPADA KOMUNITI ADALAH TIDAK DIGALAKKAN KERANA KKM MENYARANKAN AMALAN PEMAKANAN SIHAT

BERPANDUKAN PIRAMID MAKANAN DIMANA SEBARANG MAKANAN TAMBAHAN @ PEMANIS TIRUAN

ADALAH TIDAK DIGALAKKAN

Namun bagi mereka yang mempunyai masalah kesihatan bolehdibenarkan untuk mengambil sebarang makanan tambahan

DENGAN PENGAWASAN PAKAR PERUBATAN @ PAKAR PEMAKANAN

Apa Yang Perlu Dibuat Untuk MengurangkanPengambilan Gula Harian ?

MakanMakanan/Minuman

Rendah Gula

Pilih kuihyang

rendah gula

Periksa label makanan

Asingkangula dariminuman

Pesanminuman

kurang gulaPilih air kosong

Elakkanminum air

bergas

ii) Menyediakan buahan dan sayuran

WHY?

WHAT TO DO?

HOW?

KOMUNITI

FAHAM ??UBAH

TINGKAHLAKU ?

Maklumat Buahan & Sayuran Yang Perlu

Disampaikan

• Buah-buahan & sayuran mengandungi pelbagai vitamin danmineral yang boleh mencegah pelbagai jenis penyakit

– Sayuran & buahan berdaun/warna hijau – tinggi Folate

– Sayuran & buahan berdaun/warna kuning – tinggicarotenoids

• Buah-buahan & sayuran tinggi kandungan fiber

• Buah-buahan & sayuran tinggi kandungan phytonutrient

Maklumat Buahan & Sayuran Yang PerluDisampaikan..samb..

• Penerangan mengikut kategori penyakit adalah disarankanbagi memudahkan kefahaman penduduk

Kebaikansayuran &

buahan

Kardiovaskular

Hypertension

Cancer

Diabetes

Obesity

Berita Oriental Daily 27 September 2016

Budak perempuan berusia 12 tahun yang tidakmakan sayur selama 10 tahun.

18/3/2017Wong Hui Juan, Jess, 43

Bagaimana untuk Memastikan PengambilanBuahan & Sayuran Dipertingkatkan

Sayuran & Buahan

KebolehdapatanSayuran & Buahan

• Dihidangkan di kedai makan

• Pasar Tani

Harga• Murah

Kaedah masakan• Mentah• Dicampur

dalam masakan

Promosi• Melalui poster,

radio, TV, ceramah

ii) Menyediakan Air Kosong

WHY?

WHAT TO DO?

HOW?

KOMUNITI

FAHAM ??UBAH

TINGKAHLAKU ?

DRINK MORE WATER

3 Litres (6-8 glasses)Wong Hui Juan, Jess

Maklumat Yang Perlu Disampaikan

Tenaga Amaun (Gelas)

Kanak-Kanak (Lelaki)1-3 tahun4-6 tahun7-9 tahun

98013401780

3.95.47.1

Kanak-Kanak (Perempuan)1-3 tahun4-6 tahun7-9 tahun

91012901590

3.65.26.4

Jumlah air kosong yang diperlukan bagi setiap julat umur

1 ml/ 1 kcal 1 gelas = 250 ml

Tenaga Amaun (Gelas)

Remaja (Lelaki)10-12 tahun13-14 tahun

15 tahun16-18 tahun

2180269026902840

8.710.810.811.4

Remaja (Perempuan)10-12 tahun13-14 tahun

15 tahun16-18 tahun

1990218021802050

8.08.78.78.0

Jumlah air kosong yang diperlukan bagi setiap julat umur

Tenaga Amaun (Gelas)

Dewasa (Lelaki)19-29 tahun30-50 tahun51-59 tahun60-65 tahun> 65 tahun

24402460246020102010

9.89.89.88.08.0

Dewasa (Perempuan)19-29 tahun30-50 tahun51-59 tahun60-65 tahun 65 tahun

20002180218017801780

8.08.78.77.17.1

Jumlah air kosong yang diperlukan bagi setiap julat umur

Enjoy meals, eat with your love ones

Wong Hui Juan, Jess

MyNutriApps II: MyNutriDiari

MyNutriDiari, Kalori di Hujung Jari

Cara Muat Turun Applikasi

MyNutriDiari

Pendaftaran Akaun Baru

Masukkan maklumatyang diperlukan.

• Nama penuh

• Alamat emel

• Kata laluan

Pengguna bolehmemilih bahasa

aplikasi (B. Melayuatau English).

Emel Pengaktifan daripadaMyNutriDiari

Periksa emel anda (inbox / spam mail/ junk mail) dan seterusnya aktifkan akaun anda

dengan klik pautan pengaktifan dalam emel.

Log Masuk

Log masuk akaun andauntuk mengguna

aplikasi ini.

Pengiraan BMI & AnggaranKeperluan Kalori Harian

Masukkan maklumat asas di:

Profil Ku

Pengiraan BMI

Keperluan Harian

Untuk mendapatkan status BMI dan anggaran keperluan kalori harian

Cara PenggunaanDiari Pemakanan

Langkah 1: Klik butang“Diari”

Langkah 4:

Pilih makananuntukdimasukkanke diari

Langkah 2:

Klik ikon di sebelah“PengambilanMakanan”

Langkah 3:

Klik ikon

untuk mencarimakanan/minumandalam database

Warna KandunganKalori

Makanandimasak/ makanan

segera

Kuihtradisional,

snek, minuman, buah dan

sos

Hijau Muda Rendah <150 kcal <100 kcal

Kuning Sederhana 151-400 kcal 101-300 kcal

Merah Tinggi 401- 599kcal

≥301kcal MerahGelap

Sangattinggi

≥600 kcal

Warna bagi setiap jenismakanan/minuman menunjukkan

perbezaan kandungan kalori

Cara PenggunaanDiari Pemakanan II

Barcode Scanning

Langkah 1:

Klik ikon

untuk menggunafungsi barcode scannign

[ ]Langkah 2:

Gunakan kameratelefon pintar untukmengambil gambarpada barcode produk

Langkah 3:

Maklumatpemakananproduk tersebutakan dipaparkan

Barcode Scanning

• Fungsi barcode scanning membolehkan pengguna membuat pilihan bijak semasa membeli-belah di pasar raya.

• Dengan menggunakan fungsi barcode scanning ini, pengguna sentiasa boleh memilih produk yang mempunyai kandungan lemak, gula dan garam yang lebih rendah.

Penggunaan Tenaga

• Membolehkan pengguna memantau penggunaantenaga mengikut jenis aktiviti fizikal yang dilakukan

Klik ikon di sebelah“AktivitiFizikal” bagimengirakanpenggunaantenaga

Diari Pemakanan

• Membantu penggunamemantau pengambilankalori daripada makanan.

• Mengira baki pengambilankolori harian secaraautomatik.

Pemantauan Pengambilan KaloriMingguan, Bulanan dan Tahunan

• Membolehkan pengguna memantau pengambilankalori secara mingguan, bulanan dan tahunan

Swipe skrin kekanan akanmendapatkangraf corakpengambilankalori

Pemantauan Berat BadanMingguan, Bulanan dan Tahunan

• Membantu pengguna memantau beratbadan mingguan, bulanan dan tahunan

Swipe skrin kekanan akanmendapatkangrafpeningkatan/ penurunanberat badan

Media Sosial Pemakanan

• Pengguna boleh memuat naikgambar makanan/minumanyang diadakan dalam databasebagi mendapat maklumatpemakanan.

• Maklum balas yang tepat akandiberikan oleh admin kepadapengguna dalam tempoh masa 24 jam pada hari bekerja.

Klikkan butang “Sosial” bagi berinteraksidengan Bahagian Pemakanan

Beli (Mobile Commerce)

Klikkan butang “Beli” bagiMembolehkan penggunamendapatkan bahanpendidikan dan buku resipisecara percuma.

Tetapan (Setting Page)

Klikkan butang “Tetapan” bagimendapatkan fungsi berikut:

Butang log keluar

Mengemas kini kandunganaplikasi, database makanan dandata pengguna

Maklumat tambahan sepertipengenalan kepada BahagianPemakanan dan FAQ

Pautan sambungan kepadamedia rasmi KKM dan BahagianPemakanan

AKTIVITI DI DALAM PELAN TINDAKAN PEMAKANAN KOSPEN

Bil Aktiviti Indikator Pencapaian

1 Pengukuhan pendidikan kalori melalui:

i. Pemasangan papan tanda pemakanan sihat/label kalori makanan di :• Kedai Makan• Masjid• Balai Raya

ii. Advokasi kalori makanan kepada peniaga di pasar malam di lokaliti yang terpilih

Bilangan kedai makan, masjid dan balai raya yang mempunyai papan tanda Pemakanan Sihat dan label kalori makanan

Bilangan pasar malam yang mempamerkan kandungan kalori dalam makanan

AKTIVITI DI DALAM PELAN TINDAKAN PEMAKANAN KOSPEN.. (SAMB)

Bil Aktiviti Indikator Pencapaian

2 Pengukuhan advokasi penggunaan MyNutriDiaridi semua lokaliti bagi memantau pengambilanmakanan

• Sesi perjumpaan bersama penduduk bagipemantauan penggunaan MyNutriDiari

• Bilangan downloader oleh penduduk di setiap lokaliti

• Bilangan sesi pertemuan dijalankan

3 Hebahan secara besar-besaran atau ’blast’maklumat pemakanan sihat dalam media sosial:

• Membina whatsapp @ facebook pemakanansihat mengikut daerah

• Bilangan ’blast’ promosi pemakanan sihat melalui media sosial

AKTIVITI DI DALAM PELAN TINDAKAN PEMAKANAN KOSPEN.. (SAMB)

Bil Aktiviti Indikator Pencapaian

4 Edaran Buku Panduan Nilai Kalori (200 jenismakanan) dan Roda Tenaga Makanan di setiaprumah di setiap lokaliti

• Bilangan dan peratus rumah yang menerima Buku Panduan Nilai Kalori dan Roda Tenaga Makanan di setiap lokaliti

5 Kempen pemakanan sihat di setiap lokaliti :

• Kempen ”Satu Sudu Teh Dah Cukup”• Kempen makan sayuran dan buahan• Kempen bahaya obesiti

• Bilangan kempen dijalankan setiap setiap tahun di setiap lokaliti

AKTIVITI DI DALAM PELAN TINDAKAN PEMAKANAN KOSPEN.. (SAMB)

Bil Aktiviti Indikator Pencapaian

6 Memperkukuhkan pengetahuan pemakanan penduduk di lokaliti KOSPEN melalui Aktiviti Kembara Pemakanan Sihat Di Pasar Raya

• Bilangan lokaliti yang telah dijalankan aktiviti Kembara Pemakanan Sihat Di Pasar Raya

7 Melatih pengusaha restoren/kedai makan di setiap lokaliti dengan Latihan Katering Sihat bagi memantapkan pengetahuan dan kemahiran terhadap pemakanan sihat.

• Bilangan daerah yang menjalankan Latihan Katering Sihat

8 Mempromosi penglibatan komuniti di lokaliti KOSPEN dengan aktiviti di Pusat Maklumat Pemakanan (PMP) yang ada di setiap negeri

• Bilangan aktiviti yang dijalankan oleh PMP kepada setiap lokaliti

AKTIVITI DI DALAM PELAN TINDAKAN PEMAKANAN KOSPEN.. (SAMB)

Bil Aktiviti Indikator Pencapaian

9 Pengukuhan komponen pemakanan sihat dalam kaedah masakan melalui pengajaran menggunakan Dapur Sihat Masyarakat (DSM)

• Bilangan aktiviti pengukuhan menggunakan DSM dijalankan

10 Memperkasakan komuniti di lokaliti KOSPEN untuk membantu memantau aktiviti di bawah Program Pemakanan Sihat Di Sekolah• Membantu memantau penjualan makanan

yang tidak sihat di luar pagar sekolah

• Membantu menjalankan kempen pemakanan sihat menerusi penglibatan PIBG di sekolah

• Bilangan taklimat/latihan yang dijalankan di lokaliti

AKTIVITI DI DALAM PELAN TINDAKAN PEMAKANAN KOSPEN.. (SAMB)

Bil Aktiviti Indikator Pencapaian

11 Mewujudkan sudut ’water dispenser’ (air kosong) di balai raya dan tempat ibadat untuk menggalakkan masyarakat minum air kosong

• Bilangan sudut ’water dispenser’ (air kosong) diwujudkan

Penutup

Matlamat Bahagian Pemakanan, KKM ialahuntuk memastikan setiap lokaliti KOSPEN yang telah dikenalpasti mempunyai komuniti yang

berpengetahuan tinggi mengenai aspekpemakanan, persekitaran yang menyokong kearah amalan pemakanan sihat dan mempunyai

status pemakanan yang baik.

Link to the presentation

• http://www.slideshare.net/JessWongHuiJuan1

18/3/2017Wong Hui Juan, Jess, Starting Solid 86

Sekian, terima kasih.

87