usaha-usaha penting pemeliharaan dan pemuliharaan · pdf filejabatan perhutanan semenanjung...

Jabatan Perhutanan Semenanjung Malaysia

USAHA-USAHA PENTING PEMELIHARAAN

DAN PEMULIHARAAN KAWASAN HUTAN

MELALUI INISIATIF PELAKSANAAN

CENTRAL FOREST SPINE (CFS)

Oleh :

Mohd Shukri bin Aziz

17th MALAYSIAN FORESTRY CONFERENCE11-12 November 2014

Magellan Sutera Harbour Resort

Kota Kinabalu, Sabah


1. Pendahuluan

2. Program/usaha yang dilaksanakan

3. Isu dan cabaran pelaksanaan CFS

4. Lesson learnt daripada pelaksanaan CFS

5. Kesimpulan

ISI KANDUNGAN


PENDAHULUAN


Kawasan

Berhutan Di

Semenanjung

Malaysia (2013)

5.83 million ha

(44.0%)

Hutan

Simpanan

Kekal

Hutan Tanah

Kerajaan,

Rizab

Hidupan

Liar & Lain-

Lain

Kawasan

Berhutan

Cadangan

Hutan

Simpanan

Kekal

0.089 juta

ha

4.85 juta

ha

0.89 juta

ha


PEMBANGUNAN NEGARA SELEPAS

MERDEKA

KESAN FRAGMENTASIINDUSTRI

PENEMPATAN

PERTANIAN

Isu/Masalah


Isu fragmentasi hutan sebagai

ancaman kepada pemeliharaan

hutan dan perlindungan biodiversiti

Dasar 23 - Rancangan Fizikal

Negara (RFN2):

‘CFS akan diwujudkan bagi

membentuk tulang belakang

rangkaian Kawasan Sensitif

Alam Sekitar (KSAS)’


PELAN INDUK RANGKAIAN

EKOLOGI CFS

Disediakan oleh Jabatan Perancangan

Bandar dan Desa (JPBD) dan diluluskan

oleh Kabinet Malaysia pada 2010

Sebagai panduan bagi pelaksanaan

CFS melibatkan 37 koridor ekologi (17

Primary Linkages dan 20 Secondary

Linkages)


4 KOMPLEKS HUTAN UTAMA:

1. BANJARAN TITIWANGSA-BANJARAN

BINTANG-BANJARAN NAKAWAN

2. TAMAN NEGARA-BANJARAN TIMUR

3. TANAH LEMBAP PAHANG TENGGARA,

TASIK CHINI DAN TASIK BERA

4. TAMAN NEGARA ENDAU ROMPIN-

REZAB HIDUPAN LIAR KLUANG

Seluas 5.3 juta hektar kawasan berhutan

terlibat

80% adalah kawasan Hutan Simpanan Kekal

(HSK)


Koridor Utama (PL) dengan konsep ‘linear

corridor’ membolehkan kesinambungan

dibentuk di antara kelompok-kelompok hutan

kecil yang penting dengan dan dalam

kompleks hutan utama serta membolehkan

hidupan liar bergerak bebas di antara

kompleks hutan. Koridor utama ini penting bagi

kawasan hutan yang kritikal yang memerlukan

kesinambungan dibentuk terutama bagi habitat

mamalia besar

Konsep koridor ekologi

Koridor Sekunder (SL) dengan konsep

‘stepping stone’ bagi mewujudkan

kesinambungan di antara kelompok hutan

yang terasing jauh akibat aktiviti

pembangunan di mana keadaan tidak

membolehkan konsep ‘linear corridor’

dilaksanakan. Koridor ini penting diwujudkan

bagi laluan spesies burung, haiwan kecil dan

serangga.


NEGERICFS 1 CFS 2

PL SL PL SL

KEDAH PL5 SL7, SL8, SL13

PERAKPL2, PL4, PL8,

PL9, PL10

SL3, SL11,

SL12

KELANTAN PL3SL1, SL6, SL9,

SL10

TERENGGANU PL7, PL11 SL4, SL5

PAHANG PL1, PL6 SL2PL2, PL4, PL5,

PL6SL1, SL2

JOHOR PL1, PL3 SL4, SL5

SELANGOR SL3

NEGERI

SEMBILANSL6, SL7


KORIDOR EKOLOGI

LATARBELAKA

NG#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

##

#

#

#

##

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

##

#

#

#

# #

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

##

#

##

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

#

##

##

#

#

#

#

#

#

##

#

#

#

#

#

#

#

#

##

#

#

#

#

Muar

Kuah

Raub

Ipoh

Juru

Paka

Chaah

Labis

Jitra

Gurun

Kulim

Nilai Bahau

Pekan

Lumut

Tapah

Bidor

Klang

Senai

Kadok

Kertih

Kluang

Tumpat

Jengka

Kampar

Kangar

Kajang

Bedong

TampinSegamat

Tangkak

Mersing

Kuantan

Bentong

Taiping

Banting

Kg. Koh

Sekudai

Val Dor

Seremban

Jerantut

TemerlohMentakab

Sitiawan

Serendah

Semenyih

Peringat

Beranang

Yong Peng

Pasir Mas

Ulu Tiram

Tg. SepatSg. Pelek

Batu Pahat

Alor Setar

Wakaf Baru

Kota Bharu

Kuala Krai

Gua Musang

Alor Gajah

Georgetown

Batu Gajah

Ayer Tawar

Parit Raja

Ayer Keroh

Sungai Ara

Pekan Nenas

Kota Tinggi

Kuala Kedah

Tanah Merah

Kuala Pilah

Kuala Lipis

Butterworth

Bagan Serai

Teluk Intan

Johor Bahru

Bandar Cukai

Masjid Tanah

Port Dickson

Kepala Batas

Nibong TebalParit Buntar

Pantai Remis

Kuala Perlis

Sabak Bernam

Sungai Besar

Kuala Lumpur

Pasir Gudang

Bukit Tinggi

Bandar Jertih

Bandar Marang

Bandar Dungun

Sungai Petani

Bandar Melaka

Kuala Kangsar

Tanjong Malim

Petaling Jaya

Pontian Kecil

Tanjong Bunga

Bukit Mertajam

Tanjong Karang

Kuala Selangor

Simpang Renggam

Kuala Kubu Baru

Lawan Kuda Baru

Kuala Terengganu

Sungai Siput (Utara)

PAHANG

PERAK

JOHOR

KELANTAN

KEDAH

TERENGGANU

SELANGOR

NEGERI

SEMBILAN

MELAKA

PERLIS

PULAU

PINANG

WILAYAH

PERSEKUTUAN

Rangkaian Utama (PL)

Rangkaian Sekunder (SL)

Kawasan hutan

Pusat Petempatan

Thaila

nd

Indonesia

Singapura

SL

7

SL

8

PL

4

PL5

SL1

3

PL2

SL9

PL9

SL3

PL

3SL1

2

SL

11

PL6PL1

SL 2

SL6

SL1

PL7

SL10

SL

5

SL1

PL

6

PL5

PL2

PL1

PL3

SL4

SL5

CFS

1CFS

2

PL 1

SL4

PL4

SL3

PL1

0

PL8

Selat

Melaka

Laut China

Selatan

SL6

SL7

PETUNJUK

Tanpa Skala

SL 2

SL6

SL3

Pekan

Kuala Sedili

PL1

PL2

Bukit Bauk

G. Korbu

PL3

PL6

Chini

Tembat

Ulu Muda

Taman Negara

Royal Belum

Jamaluang

PL4

Lojing

PL5

Ringlet

PL7

PL8

SL5Setiu

SL4

PL9

Kelian Intan

Temenggor

Selama SL1

SL2

Krau

SL7SL8

PL5

SL1

SL2

PL2

PL1

Endau-RompinNational Park

PL3

Endau-Kota TinggiWildlife Reserve

Panti Bird Sanctuary

SL4

SL5

Bera

PL6

Raja Musa Peat Swamp Forest Bukit

Kutu

SL7

CFS1

CFS2

1

2

3 4

5

6 7

8PL4

Maxwell Hill

Berkelah

SL3

SL9 SL10

Sokortaku

SL6

Forest Complexes:

1. Kedah-Singgora Range2. Bintang Hijau Range3. Main Range

4. Greater Taman Negara5. Benom massif6. Cini –Bera7. South East Pahang Peat Swamp Forest8. Endau-Rompin - Sedili

Primary Linkage (PL)

Secondary Linkage (SL)

G. Angsi

Lentang

S. Durian

SL6

SL3

Pekan

Kuala Sedili

PL1

PL2

Bukit Bauk

G. Korbu

PL3

PL6

Chini

Tembat

Ulu Muda

Taman Negara

Royal Belum

Jamaluang

PL4

Lojing

PL5

Ringlet

PL7

PL8

SL5Setiu

SL4

PL9

Kelian Intan

Temenggor

Selama SL1

SL2

Krau

SL7SL8

PL5

SL1

SL2

PL2

PL1

Endau-RompinNational Park

PL3

Endau-Kota TinggiWildlife Reserve

Panti Bird Sanctuary

SL4

SL5

Bera

PL6

Raja Musa Peat Swamp Forest Bukit

Kutu

SL7

CFS1

CFS2

1

2

3 4

5

6 7

8PL4

Maxwell Hill

Berkelah

SL3

SL9 SL10

Sokortaku

SL6

Forest Complexes:

1. Kedah-Singgora Range2. Bintang Hijau Range3. Main Range

4. Greater Taman Negara5. Benom massif6. Cini –Bera7. South East Pahang Peat Swamp Forest8. Endau-Rompin - Sedili

Primary Linkage (PL)

Secondary Linkage (SL)

G. Angsi

Lentang

S. Durian


KOMPONEN PELAKSANAAN CFS

4 KOMPONEN

UTAMA

PELAKSANAAN

CFS

PENGEKALAN /

PERTAMBAHAN

KAWASAN

BERHUTAN

PENGURUSAN

HUTAN SECARA

BERKEKALAN

(PHSB)

PEMBANGUNAN

KORIDOR

EKOLOGI

(ECOLOGICAL

CONNECTIVITY)

PEMULIHAN

HUTAN


Perkara-perkara yang perlu diambil kira dalam pelaksanaan CFS

adalah seperti berikut:

CFS terdiri daripada kawasan HSK, Tanah Kerajaan, Tanah

Berimilik dan lain-lain rezab;

kawasan CFS dibangun dan diuruskan menggunakan prinsip

pembangunan mapan;

pembangunan CFS mengambil kira status quo atau

pembangunan yang dirancang bagi kawasan yang terbabit;

tanah-tanah yang diperolehi untuk penyambungan koridor

ekologi diwartakan sebagai HSK; dan

CFS dilindungi di bawah kuasa atau perundangan sedia ada

untuk menjamin kesinambungannya seperti diwartakan

sebagai HSK, Taman Negara/Negeri atau Rezab Hidupan Liar.


Kerangka Kerja Institusi Bagi Pelaksanaan CFS

Jawatankuasa Teknikal Nasional Pelaksanaan

Central Forest Spine (JTNP-CFS)

Pengerusi: Ketua Pengarah JPSM

Jawatankuasa Pemandu Nasional Pelaksanaan

Central Forest Spine (JPNP-CFS)

Pengerusi: KSU, NRE

Jawatankuasa Kerja Teknikal Negeri Pelaksanaan

Central Forest Spine (JKTNP-CFS)

Pengerusi: SUK/TSUK/Pengarah UPEN

Jawatankuasa Kerja

Koridor Ekologi CFS

Gerik, Perak

Pengerusi :

Ketua Pengarah JPSM


PROGRAM/USAHA YANG

DILAKSANAKAN


Diadakan pada 14 hingga 16 Mei 2014

bertempat di Hotel Oriental Crystal, Kajang

Melibatkan 68 peserta dari pelbagai agensi

di peringkat Persekutuan dan Negeri serta

Badan Bukan Kerajaan (NGO)

Dirasmikan oleh YBhg. Dato’ TKSU, NRE

Objektif Lab-

Mengenal pasti isu dan permasalahan

utama pembangunan koridor ekologi

CFS di Semenanjung Malaysia; dan

Menyediakan strategi pelaksanaan

koridor ekologi CFS bagi tempoh jangka

pendek, sederhana dan panjang.

Pelaksanaan Lab CFS


Projek Pembangunan Koridor Ekologi PL 2 Gerik,

Perak (2012-2015)

Kos Projek : RM49.6 juta

Komponen utama : a) Program Konservasi

b) Pembangunan Infrastruktur

Aktiviti yang dilaksanakan :

a) Pembinaan viaduct (dijangka siap pertengahan

2015)

b) Pewartaan 18,866 ha hutan tanah kerajaan

sebagai Hutan Simpan Amanjaya

c) Persidangan bertajuk The Conference on Perak’s

CFS telah diadakan pada 19 Februari 2013


Aktiviti yang dilaksanakan (samb…):

d) Perjanjian kerjasama antara Kerajaan Negeri Perak

dengan Tropical Rainforest Conservation and

Research Centre Bhd (TRCRC) untuk memulihara

kawasan koridor ekologi CFS Gerik, Perak pada 19

Februari 2013

e) Amanjaya Tree Planting Program dirasmikan oleh

DYMM Pemangku Raja Perak, Raja Dr Nazrin Shah

pada 7 November 2013

f) Pemulihan kawasan HS Amanjaya seluas 114 ha

g) Kajian maklumat guna tanah/ flora/ fauna/ cost

benefit analysis & sosio-ekonomi


Kawasan projek

Tapak Pembinaan

viaduct


Populasi dan laluan gajah di kawasan projek

Sumber: Jabatan Perhilitan


PL: HS Temenggor – Taman Negeri Royal Belum seluas 18,866 hektar

sebagai HS Amanjaya


Pokok-pokok Tanaman Projek Pemulihan Hutan di Blok A, HS Amanjaya


PETA KAWASAN

PEMULIHAN HUTAN DI

BLOK A, H.S. AMANJAYA


220m

KONSEP REKABENTUK VIADUCT


Pandangan keseluruhan tapak projek


Aktiviti Cerapan Data Hiperspektral di kawasan koridor ekologi CFS Gerik


The Conference On Perak’s Central Forest Spine dan sesi menandatangani perjanjian (MoU) antara Kerajaan NegeriPerak dengan Tropical Rainforest Conservation and Research Centre Bhd (TRCRC)


Amanjaya Tree Planting Program: Future Carbon Stocking and Cleaner Environment in a Biodiversed Forest


Projek UNDP/GEF-GOM : Improving Connectivity In

The Central Forest Spine (CFS) Landscape (IC-CFS)

merupakan satu projek yang diperkenalkan oleh

Kerajaan Malaysia dengan kerjasama United Nations

Development Programme (UNDP)

menyokong usaha-usaha pemuliharaan biodiversiti

melalui penyambungan 4 Kompleks Hutan di

Semenanjung Malaysia yang telah diperkenalkan

dalam program CFS


Antara usaha-usaha lain yang diambil oleh

Kerajaan Negeri:

• Kerajaan Negeri Sembilan dan Selangor

telah menyalurkan peruntukan khas untuk

pelaksanaan CFS

• Negeri Kedah telah mewartakan 4,398 ha

hutan tanah kerajaan dalam kawasan koridor

ekologi sebagai HSK


ISU/CABARAN PELAKSANAAN CFS


Keperluan

capacity

building

Keperluan

kewangan

Pelbagai

pihak

berkepentingan

Keperluan

sumber

manusiaKeperluan

maklumat

asas


LESSON LEARNT DARIPADA

PELAKSANAAN CFS


Kerjasama

rapat di

kalangan

stakeholder

Unit Khas

Mewartakan

hutan tanah

kerajaan

Penyediaan

maklumat

asas


KESIMPULAN


Pewujudan CFS di Semenanjung Malaysia merupakan satu

usaha kerajaan bagi menyambungkan kompleks hutan yang

terpisah.

Melengkapi usaha negara ke arah mencapai matlamat

konservasi biodiversiti negara seperti yang termaktub di

dalam Dasar Kepelbagaian Biologi Kebangsaan 1998.

Usaha ini juga selaras dengan komitmen negara di bawah

Konvensyen Kepelbagaian Biologi khususnya ke arah

pencapaian Aichi Biodiversity Targets.

Pelaksanaan Pelan Induk Rangkaian Ekologi CFS

memerlukan kerjasama bersepadu daripada pelbagai agensi

kerajaan di peringkat persekutuan dan negeri serta komitmen

yang tinggi daripada Kerajaan Negeri.


TERIMA KASIH

www.forestry.gov.my

Projek CFS Grik.wmv

Projek CFS Grik.wmv

usaha-usaha penting pemeliharaan dan pemuliharaan · pdf filejabatan perhutanan semenanjung...

Documents