TEKNIK MAIN PERANAN

Pendahuluan

• Merupakan satu cara untuk mendapatkan

penglibatan aktif daripada pelajar dalam P&P

melalui aktiviti yang dimasukkan unsur main

peranan.

• Murid-murid yang mengambil bahagian

hendaklah membayangkan diri mereka berada

dalam situasi tertentu yang telah ditetapkan

untuk sesuatu aktiviti main peranan.

• Beri peluang kepada murid untuk memainkan

peranan sebagai anggota masyarakat bagi

menguji tingkah laku atau belajar cara

berinteraksi dalam kumpulan.

• Dapat membantu murid menguasai kemahiran

berbahasa, mengalami sendiri sesuatu situasi

serta memahami situasi tersebut.

Pengenalan

• Satu aktiviti dalam pengajaran yang dapat beri

peluang kepada murid dalam membayangkan

dirinya sendiri atau orang lain untuk berada dalam

pelbagai situasi tertentu.

• Dalam satu-satu aktiviti main peranan, setiap

murid yang berlakon berpeluang menguji tingkah

laku atau belajar berinteraksi dalam kumpulan.

• Pada akhir aktiviti main peranan, pemain dan

pemerhati akan berpeluang memahami sesuatu

perkara tentang watak atau situasi yang

dimainkan dengan lebih mendalam.

• Hal ini dapat membantu murid supaya lebih

memahami perasaan dan tingkah laku yang

terdapat pada diri sendiri atau orang lain.

Matlamat

• Memberi peluang kepada murid bagi melahirkan

pelbagai peranan dengan bebas mengikut situasi

watak yang dimainkan.

• Murid berasa prihatin dan memahami masalah

yang dihadapi oleh orang lain dalam sesuatu

situasi.

• Murid berpeluang membincangkan dan

memikirkan masalah diri sendiri.

• Memberi latihan kepada murid bagi melakonkan

pelbagai tingkah laku atau watak dan mengalami

sendiri sesuatu situasi.

• Membolehkan murid memperoleh kemahiran dan

mengalami pelbagai bentuk maslah sosial.

• Menjadikan mata pelajaran seperti Bahasa

Melayu atau mata pelajaran lain dapat

disampaikan dalam bentuk yang lebih menarik

dan berkesan.

• Membantu murid yang bersifat pendiam supaya

mengambil bahagian dalam aktiviti, di samping

membina keyakinan diri mereka berlakon dan

bercakap di hadapan kelas.

• Melatih murid supaya dapat mengawal perasaan

serta emosi mereka dalam pelbagai situasi yang

dihadapi mereka.

• Menggalakkan murid supaya menggunakan laras

bahasa yang betul dan bernas.

• Membantu murid supaya berkomunikasi secara

berkesan sesuai dengan pelbagai watak yang

dimainkan mereka.

• Membina sikap yang positif dalam diri setiap

murid yang terlibat.

Jenis main peranan

Memperihal

• Main peranan jenis ini digunakan sebagai satu

cara berkomunikasi untuk memperihal sesuatu

situasi, masalah atau proses.

• Antara contoh aktiviti yang dapat dijalankan ialah

lakonan seorang anak meminta kebenaran ibu

atau bapa untuk berkelah.

• Pelaksanaan yang dapat dilakukan ialah guru

meminta beberapa murid memainkan peranan

anak, ibu atau bapa. Plot dan dialog disediakan

oleh guru sebelum bermulanya sesi lakonan.

• Implikasi daripada main peranan jenis ini ialah

tidak ada penglibatan emosi dalam kalangan

peserta main peranan serta murid dapat

memahami dengan baik sesuatu situasi yang

ingin diketengahkan oleh guru.

Demonstrasi

• Tujuan main peranan jenis ini ialah bagi

mendemonstrasikan sesuatu situasi atau

peristiwa supaya ia dapat dicontohi atau diambil

iktibar oleh murid (role model).

• Sebagai contoh, dapat diadakan satu demonstrasi

bagaimana cara dan perlakuan seseorang budak

memberi salam kepada orang yang lebih tua.

• Pelaksanaan main peranan ini ialah demonstrasi

dijalankan oleh guru, murid atau orang luar

mengenai sesuatu situasi.

• Implikasi daripada main peranan jenis ini ialah

penglibatan emosi dalam kalangan murid ialah

minimum serta tumpuan murid adalah kepada

teknik yang ditunjukkan.

• Semasa tindakan susulan, guru perlulah

memastikan murid dapat mengesan tingkah laku

yang diingini dan yang tidak diingini dalam satu-

satu situasi.

Latihan

• Tujuan main peranan jenis ini ialah bagi melatih

murid tentang kemahiran-kemahiran tertentu.

• Antara contoh aktiviti yang dapat dijalankan ialah

lakonan latihan kemahiran berkomunikasi antara

murid dengan guru, jurujual dan guru besar.

• Cara pelaksanaan main peranan ini ialah perlu dilakukan

persediaan awal terlebih dahulu untuk memulakan main

peranan jenis ini.

• Murid perlu memahami tentang perancangan yang telah

dibuat serta peranan yang akan dimainkan oleh mereka

nanti.

• Murid akan diberi panduan tentang perkara yang perlu

dan tidak perlu dilakukan oleh guru semasa aktiviti

memain peranan.

• Implikasi daripada main peranan jenis ini ialah

murid yang memain peranan mungkin

beremosional, oleh itu guru perlu segera

mengawal keadaan jika berlaku sesuatu yang

situasi terlampau.

• Selain itu, main peranan jenis ini mungkin

dijalankan berulang kali untuk membiasakan

murid dengan sesuatu situasi tersebut.

• Semasa tindakan susulan, guru perlu melihat

sama ada murid telah memperoleh atau tidak

kemahiran-kemahiran yang dikehendaki.

• Sekiranya kemahiran tidak diperoleh, main

peranan ini diulangi beberapa kali sehingga

murid benar-benar memperoleh kemahiran-

kemahiran yang dikehendaki.

Cerminan

• Tujuan main peranan jenis ini ialah untuk

menunjukkan kepada murid bagaimana tingkah

laku mereka dilihat oleh orang lain disekeliling

mereka.

• Contoh aktiviti yang dapat dijalankan untuk main

peranan jenis ini ialah lakonan seorang murid

memujuk emaknya membuat sesuatu perkara yang

diminta untuknya.

• Impikasi daripada main peranan jenis ini ialah murid

dapat memahami tingkahlaku yang sesuai untuk satu-

satu situasi.

• Selain itu, murid akan diberitahu objektif main peranan

tersebut tetapi tidak diberi arahan bagaimana

mengatasi situasi. Oleh itu, murid akan belajar sendiri

bagaimana hendak menghadapi satu-satu situasi.

• Hasilnya ialah tingkah laku sebenar mereka akan dilihat.

Kepekaan

• Tujuan main peranan jenis ini ialah bagi

menyedarkan murid tentang perasaan mereka

terhadap sesuatu situasi yang berlaku atau

rangsangan daripada orang lain.

• Contoh aktiviti yang dapat dijalankan bagi main

peranan jenis ini ialah lakonan seorang murid

dipanggil oleh guru besar kerana melakukan

kesalahan di sekolah.

• Implikasi daripada aktiviti ini ialah murid dapat

memahami perasaan mereka apabila mereka berada

dalam sesuatu situasi yang baru bagi mereka serta

sedar tentang perasaan diri dan orang lain dalam

berbagai-bagai situasi.

• Semasa tindakan susulan, guru bolehlah mencungkil

reaksi dan perasan murid serta memberitahu murid

sama ada sesuatu perasaan itu wajar atau tidak bagi

situasi yang mereka hadapi.

Mencipta / menyata

• Tujuan main peranan jenis ini adalah untuk

menggalakkan murid supaya mengembangkan

pernyataan diri yang kreatif.

• Contoh aktiviti yang dapat dijalankan untuk main

peranan jenis ini ialah lakonan berbagai-bagai

situasi dalam bentuk drama kreatif.

• Implikasi daripada aktiviti main peranan jenis ini ialah

murid berpeluang meluahkan perasaan mereka

secara kreatif. Murid juga dapat menggunakan

imaginasi mereka dalam proses mencipta dan

menyatakan sesuatu.

• Semasa tindakan susulan, guru perlu membincangkan

tingkah laku yang tidak baik jika ada. Guru juga perlu

memberi pujian kepada daya kreatif yang ditunjukkan

oleh murid.

Perancangan aktiviti main peranan

• Guru perlu mengawasi keadaan bising dan kelam-kabut .

• Aktiviti main peranan secara berpasangan juga boleh

dijalankan.

• Laksanakan aktiviti-aktiviti yang pendek terlebih dahulu

sehingga murid dapat membiasakan diri dengan aktiviti

tersebut.

• Rancangkan aktiviti yang tidak menghadkan

bilangan murid, kerana jika ada murid yang sakit

atau tidak hadir, perubahan boleh dilakukan.

• Pastikan murid memahami situasi, peranan dan apa

yang tertulis pada kad arahan (jika kad arahan

digunakan) sebelum memulakan aktiviti.

• Sebelum menjalankan aktiviti main peranan, murid

perlu diberi motivasi.

• Jangan gunakan aktiviti yang terlalu sukar atau

terlalu beremosi.

• Guru perlu menekankan penggunaan laras bahasa

yang betul.

• Sediakan aktiviti susulan untuk murid yang lebih

awal menyelesaikan aktiviti daripada rakan-rakan

yang lain.

• Hadkan penggunaan masa dan tegas serta

menepati dalam penggunaanya

Pengendalian P&P teknik main peranan

Sebelum

• Menentukan tajuk.

• Menyediakan kelas / kumpulan.

• Memilih peserta.

• Menyediakan pemerhati.

Semasa

• Perbincangan tentang lakonan.

• Lakon semula.

Selepas

• Rumusan dan perbincangan.

• Memberi taklimat semula.