Sistem Pencernaan

Sistem Pencernaan Ruminan

Sistem Pencernaan Bukan Ruminan

Pencernaan – Proses penguraian

bahan makanan daripada bentuk

kasar kepada bentuk yang mudah

diserap oleh sel haiwan.

Melibatkan aktiviti mekanikal

Melibatkan aktiviti kimia

Pengunyaha

nPeristalsis usus

Tindakbalas

enzim

Aktiviti

mikrob

(fermentasi)

SistemPencernaan

Haiwan

Ruminan

Lembu Kerbau

Bukanruminan

Ayam Itik

Haiwan ruminan –meluahkan semula

makanan daripada perut ke dalam

mulut untuk dikunyah berulangkali.

Pengunyahan semula dilakukan bagi

memastikan makanannya telah lumat

dan mudah dicerna.

Sistem Pencernaan Ruminan

retikulum

esofag

ususus

kecilusus

besar

dubur

rektum

Organ bahagian

perut terbesar

Makanan disimpan

di rumen setelah

ditelan

Proses fermentasi

Fermentasi ke atas

selulosa ini

menghasilkan

protein dan

vitamin.

Menyimpan air yang

diminum oleh

ternakan.

Cecair ini digunakan

untuk membasahkan

bahan makanan

Memudahkan

regurgitasi

(pemuntahan

makanan belum cerna

ke mulut)

Memisahkan bahan

makanan yang kasar

Menyimpan bahan

makanan telah

dikunyah halus dan

ditelan.

Bahan makanan yg

masih kasar

diasingkan supaya tak

memasuki abomasum,

digaul hingga sebati

dan air dalam bahan

makanan diserap

semula.

Perut jati – proses

pencernaan sebenar

berlaku

Mengeluarkan asid

hidroklorik, enzim pepsin

dan renin.

Asid hidroklorik – bunuh

bakteria & protozoa yg

ganggu tubuh

Pepsin – hidrolisis protein

kepada polipeptida

Renin – uraikan susu

Laluan makanan

Mulut Esofagus Rumen (fermentasi)

Retikulum

(regurgitasi)

Mulut

(kunyah

semula)

Omasum

(bahan

kasar

diasingkan)

Abomasum

(perut jati)Usus

kecil

Usus

besar

RektumDubu

r

Sistem Pencernaan Bukan

Ruminan Organ sistem pencernaan bukan

ruminan terdiri daripada paruh,

esofagus, tembolok, proventrikulus,

hempedal, duodenum, usus, sekum

dan kloaka.

Paruh

Mematukmakanan

Kanjigula

EsofagusMenyalur

makanan ketembolok

TembolokMenyimpansementaramakanan

Proventrikulus

Asid hidroklorik –membunuh mikrob

Enzim menukarprotein kepada

peptida danpolipeptida

HempedalMengisarmakanan

Usus

Kanji invertase maltosa

Peptida tripsin asid amino

Lemak lipase asid lemak dangliserol

Serap zat makanan

Terdiri daripada

mendibel atas dan

mendibel bawah.

Mengeluarkan air liur

yang akan membasah

dan melembutkan

makanan.

Mempunyai enzim

ptialin.

Kanji ptialin gula

Esofagus - menyalur

makanan ke tembolok.

Tembolok –

menyimpan sementara

makanan.

Proventrikulus – perut

sebenar yang

mengandungi kelenjar

untuk merembeskan

asid hidroklorik

Mempunyai enzim

pepsin yang dapat

menukar protein kepada

peptida dan polipeptida.

Mempunyai dinding

yang kasar dan

berotot untuk

mengisar makanan.

Butiran makanan

yang halus kemudian

disalur ke usus untuk

dicerna.

Usus, Hempedu, Pankreas

Kelenjar pada dinding usus, pankreas

dan hempedu akan merembeskan

enzim untuk membantu pencernaan.

Kanji invertase maltosa

Peptida tripsin asid amino

Lemak lipase asid lemak dan gliserol

Maltosa maltase glukosa

Hasil proses pencernaan ialah zat

makanan, bahan berlemak dan bahan

tidak cerna.

Zat makanan spt mineral, asid amino,

glukosa akan diserap oleh dinding

usus.

Bahan berlemak diangkut oleh sistem

limfa.

Bahan tidak cerna dikumpulkan dalam

sekum sebelum dikeluarkan melalui

kloaka sebagai tinja.

Melakukan bedah siasat

Tujuan: Melakukan bedah siasat ke

atas ayam/puyuh untuk menunjukkan

sistem pencernaan.

Bahan dan alatan: Ayam/puyuh yg

telah disembelih, set pembedahan,

papan alas, paku, skateur, sarung

tangan, penutup hidung, dulang

Langkah kerja

1.Sediakan seekor ayam/puyuh yang

telah disembelih dan dicabut bulunya

2.Letakkan ayam/puyuh di atas papan,

pakukan kepak.

3.Tekan kedua-dua paha supaya kaki

rata dan terbuka serta pakukan.

4. Buang kulit yang menutupi abdomen.

5. Potong otot dada menggunakan

pisau sehingga tersentuh tulang

tengah dan tulang pangkal kepak.

6. Potong tulang menggunakan skateur

atau alat yang sesuai di bahagian kiri

dan kanan.

7. Keluarkan penutup abdomen (dada)

berhati-hati dengan menggunting

bahagian yang masih terlekat.

8. Perhatikan kedudukan sebenar

organ.

9. Keluarkan organ sistem pencernaan

dengan berhati-hati.

10. Letakkan di atas dulang dan

rungkaikan supaya semua organ yang

terlibat dalam sistem pencernaan

dikenal pasti.

11. Lakar dan labelkan organ-organ

sistem pencernaan yg lengkap.

Langkah keselamatan

1. Berhati-hati semasa melakukan

pembedahan bagi mengelak sistem

pencernaan terjejas.

2. Pastikan alatan yang digunakan

berfungsi dengan baik.

3. Pegang dan tarik organ sistem

pencernaan dengan perlahan

semasa mengeluarkannya dari

abdomen.