PENGENALAN

ANATOMI DAN FISIOLOGI

PRAKASH A/L THEVAR

MAHESKUMARAN A/L KRISHNAN

SISTEM RANGKA

FUNGSI SISTEM RANGKA Terdapat lima fungsi asas bagi sistem rangka iaitu: Sokongan

Tulang rangka membentuk kerangka tegar bagi pelekatan tisu-tisu lembut dan organ-organ tubuh. Contoh:- Otot rangka dilekatkan pada tulang-tulang rangka.

PerlindunganTengkorak, kolum vertebra, sangkar rusuk dan kaviti pelvik melingkari dan melindungi organ-organ penting. Contoh:- Tengkorak melindungi otak.

Pergerakan Tulang-tulang bertindak sebagai tuas apabila otot-otot yang

melekat padanya menguncup lalu menghasilkan gerakan berpaksi pada sendi. Contoh:- Sendi siku-ulna dan humerus.

Pembentukan sel-sel darah

Sum-sum merah tulang orang dewasa menghasilkan sel-sel darah merah, putih dan platlet. Tulang-tulang yang terlibat termasuklah sternum, sebahagian daripada pelvis, femur dan humerus.

Penyimpanan mineral

Sebahagian besar dari matriks tulang terdiri daripada kalsium dan fosforus yang menjadikan tulang-tulang tegar dan rintang terhadap tekanan. Mineral-mineral ini boleh dikeluarkan untuk kegunaan bahagian lain tubuh apabila diperlukan.

Contoh:- Kekurangan kalsium dalam diet, menyebabkan kalsium dikeluarkan untuk kegunaan bahagian tulang yang lain seperti untuk penguncupan otot.

PENGENALAN TULANG 206 Tulang dalam tubuh orang dewasa

Jumlah berat sistem rangka seorang dewasa

merupakan 14 % daripada jumlah berat

badannya

Meliputi tulang tengkorak, tulang badan, tulang

anggota

Bahan Asas : Protein & Mineral ( Kalsium &

Posforus )

Komponen : 50 % Air & 50 % Bahan Pejal

( Organan 2/3 , B. Organan 1/3 )

KANDUNGAN TULANG

Bahan Organik : Sel-sel tulang, serat dan bahan

dasar termasuk glikoprotein glikosaminoglikin

Bahan Bukan Organik : garam mineral seperti kalsium karbonat dan

kalsium fostat.

TULANG Kalsium dan fosfurus adalah bahan-bahan mineral yang membentuk struktur badan manusia. Gabungan kedua-dua bahan ini menjadi tulang keras dan tegap.

Setiap tulang merupakan organ kepada sistem rangka.

Pembentukan tulang adalah dari tisu-tisu yang kuat dan aktif

Terbentuk dan bertindakbalas mengikut fungsi.

Saiz & bentuk yang membezakan antara tulang

FUNGSI TULANG

Memberi bentuk tubuh

Melindungi alat tubuh yang vital

Menahan dan menegakkan tubuh

Tempat perlekatan otot

Tempat menyimpan mineral terutama

kalsium dan posfor

Tempat penyimpan energy, yaitu berupa

lemak yang ada di sumsum kuning

Klasifikasi Tulang

Tulang Panjang

Tulang Pendek

Tulang leper/pipi

h

Tulang tak sama bentuk

KLASIFIKASI TULANG

Tulang Panjang

Tulang Pendek

Tulang Leper/pipih

Tulang Tak Sama Bentuk

JENIS-JENIS TULANG

Tulang panjang (Long Bone)Tulang pendek (Short Bone)Tulang leper ( Flat Bone)Tulang tidak tentu/sama bentuk

( Irregular Bone)Tulang bulat (Round Bone)

Tulang Panjang (Long Bone)

Berbentuk panjang dan lurus Kedua-dua hujung membengkak

(epiphysis) .

Contoh : humerus, femurus, radius, ulna dan tibula.

Tulang Pendek (Short Bone)

Berbentuk kiub dengan panjang dan lebar hampir sama.

Contoh : tarsals carpals, meta tarsal phalanges.

STRUKTUR TULANG PANJANG

Epifisis Proksimal

Epifisis Distal

Diafisis

Garisan epifisal

Tulang beronggaTulang mampat

Kaviti medulari

Arteri nutrien

Sum-sum kuning

Periosteum

Endosteum

Kartilej

PEMBENTUKAN TULANG

Sel-sel pembentuk tulang (osteoblas) Rembes fiber yg memerangkap mineral

Osteosit

Osteoklas Sel-sel yang melarutkan tulang

Osifikasi tulangKartilej

Osteoblas- Menyaluti kartilej

Tulang di luar Kartilej di dalam

Osteoklas –MelarutkanKartilej didalam

Medula kaviti

Tulang Leper (Flat bone) Mempunyai permukaan yang lebar

Contoh : scull, scapula, sternum, pelvis.

Tulang tidak tentu bentuk (Irregular Bone)

Mempunyai berbagai bentuk. Bercantum dengan tulang-tulang yang

lain Contoh Veterbrae

Tulang bulat (Round Bone)Bersaiz kecil

Contoh : patella

Sistem Rangka

Terbahagi kepada 2 bahagian Rangka paksi (Axial skeleton) Rangka anggota (Appendicular

skeleton )

RANGKA AKSIAL

Tulang tengkorak Tulang tengkorak berfungsi

melindungi otak, organ pendengaran dan organ penglihatan.

Hubungan antara tulang yang terdapat pada tempurung kepala termasuk jenis suture, iaitu tidak ada gerak.

Tulang tengkorak terdiri dari dari tulang tempurung dan tulang muka.

Tulang belakangTulang belakang atau yang

disebut dengan vertebrae (baca: vertebre) berfungsi menyangga berat tubuh.

Tulang belakang memungkinkan manusia melakukan berbagai macam posisi dan gerakan, misalnya berdiri, duduk atau berlari.

Tulang belakang terdiri dari beberapa bahagian.

SANGKAR THORASIKSangkar rusuk manusia, juga dikenali sebagai

sangkar torasik, adalah merupakan struktur kartilej dan tulang yang melingkar disekeliling torasik (dada) kaviti yang menyokong pektoral (bahu), bagi membentuk bahagian teras dalam sistem skeleton manusia.

Biasanya sangkar rusuk manusia terbahagi kepada 24 cabang rusuk, Sternum manusia, kartilej sisi dan 12 cakera vertebra torasik.

Ia terletak, sepanjang diantara kulit yang bersatu dengan fascia dan otot, yang menjadikan dinding torasik, bagi membolehkan pautan antara otot-otot leher, torak, abdomen atas dan bahagian belakang badan.

Rangka Apendikuler

Rangka apendikuler merupakan rangka yang menyusun alat gerak.

Rangka apendikuler terdiri atas bahu, tulang-tulang tangan, telapak tangan, panggul, tungkai, dan telapak kaki.

Secara umum rangka apendikuler menyusun alat gerak, tangan dan kaki.

SISTEM SENDI

PENGENALANSendi adalah tempat dua atau

lebih tulang bertemu. Permukaan tulang yang bertemu dengan tulang lain dikenali sebagai permukaan artikular.

PENGELASAN SENDISynarthrosis (sendi berserat

tanpa bergerak)

Amphiarthrosis ( sendi separa bergerak)

Diarthrosis ( sendi sinovial – bergerak)

JENIS – JENIS SENDISendi Bahu - Sendi LesungSendi Siku – Sendi EngselSendi Tapak Tangan & Jari – Sendi

PelanaSendi Pergelangan Tangan – Sendi

BonggolSendi Antara Atlas – Sendi PaksiSendi Pergelangan kaki – Sendi

Telangsar

FUNGSI SENDISinarthrosis – Dua tulang akan

rapat tetapi tiada pergerakan . contoh : tengkorak (skull)Diarthrosis – Pergerakan pelbagai

arah contoh : sendi lutut, sendi bahu

Amphiarthrosis – Pergerakan yang sedikit contoh : vetebra (tulang belakang)

GERAKAN SENDI Sendi Bahu – Ekstensi , Fleksi , rotasi, hiperekstensi Sendi Siku – Ekstensi , Fleksi Sendi Pelana – Fleksi , Ekstensi Sendi Bonggo – Fleksi , Ekstensi ,

Hiperekstensi Sendi Paksi – Fleksi , Ekstensi ,

Hiperekstensi Sendi Telangsa – Dorsi Fleksi , Plantar

Fleksi.

Contoh Pergerakan Sendi :

(Pada Pergerakan Sendi Siku)

Pergerakan Fleksi Ekstensi

Jenis sendi Engsel Engsel

Satah pergerakan Frontal Frontal

Akssis Medial lateral Medial axis

axis(elbow joint) (elbow joint)

RUJUKAN

Mohd Khairi & Borhannudin (2005)Buku TeksSains Sukan Tingkatan 5.Selangor: H.lHoldings Sdn. Bhd.Dzulkifli

& Jamaliyah (2004).Buku TeksSains Sukan Tingkatan 4.Selangor: H.l HoldingsSdn. Bhd.Pusat

Perkembangan Kurikulum (2004).

Buku Sumber Sains Sukan Tingkatan 5 Kuala Lumpur: Kementerian Pendidikan

Malaysia.Pusat Perkembangan Kurikulum (2002).

Buku Sumber Sains Sukan Tingkatan 4Kuala Lumpur: Kementerian Pendidikan

Malaysia.Donald A.B. (2008).Medline Plus : Trusted Health Information

for You Retrieved Oktober 10, 1993 from

http://www.nlm.nih.gov/MEDLINEPLUS/ency/imagepages/19678.htm