rbt3104 teknologi tanaman sayuran dan hiasan

7/15/2019 RBT3104 Teknologi Tanaman Sayuran Dan Hiasan

http://slidepdf.com/reader/full/rbt3104-teknologi-tanaman-sayuran-dan-hiasan-563382a415f73 1/106

P

T

IJAZ

OG

KN

AH SA

AM

MOD

LO

IK

ABC

B

RJAN

M

ENSI

PEND

I TA

STITUT PEMENTERIRAS 1, ENLOK 2200,YBER 6, 6

erkuat ku

MUD

DUL

SWA

IDIKA

RBT

NAM

IAS

NDIDIKAIAN PELAJ

ERPRISEPERSIAR000 CYBE

sa pada J

PER

AJO

AH

JAR

104

AN

AN

GURU ARAN MABUILDINGN APEC,

RJAYA

n 2011

URUA

N G

AK J

AYU

AYSIA3,

DEN

RU (

UH

RAN

AN K

PPG)

DA

PUJI

N



Pendimempdan bharmoberdaini adpengebertandiri skema

Gurusaintifiwarisa

dandemo

ikan di Mrkembanrsepadu

nis dariarkan kepalah bagahuan,gungjawrta memmuran kel

yang bek, bersedin kebuda

emeliharratik, prog

Hak cipta tada kepemengeluarkilustrasi dadengan apamekanik, radaripada RMalaysia.

Falsafa

laysia adkan lagi

untuk mesegi intercayaani melahir

berketb, dan b

beri sumuarga, ma

Falsafa

pekertimenjunj

aan nega

a suaturesif, dan

CKemente

rpelihara. Kentingan koan atau me

kandungan-apa cara pukaman atau cktor Institut

i

Pendidi

alah suatpotensi iwujudkanlek, rohdan kepatan raky

rampilan,rkeupayaangan t

syarakat,

Pendidik

ulia, berng aspirara, menja

masyaraberdisiplin

etakan J un 2rian Pelajara

uali untuk tujersial, tidagulang manuku ini dalam, sama ada sara lain sebelendidikan Gu

an Keba

usaha bdividu seinsan yani, emo

uhan kepat Malays

beran mencarhadapan negar

an Guru

pandangai negarain perke

at yang.

11Malaysia

an pendidikak dibenarka-mana bahaapa-apa ju ga

ecara elektronum mendapatru, Kementeri

gsaan

rterusancara meng seimbai, dan jda Tuhan.ia yangkhlakai kesejaeharmoni.

n progreerta menbangan i

bersatu

n yang tidakn sesiapaian artikel,bentuk dan

ik, fotokopi,izin bertulis

an Pelajaran

ke arahyeluruhng danasmaniUsaha

berilmumulia,

hteraann dan

if dananjungdividu,

padu,



ii

Cetakan J un 2011Institut Pendidikan GuruKementerian Pelajaran Malaysia

MODUL PEMBELAJARAN INI DIEDARKAN UNTUK KEGUNAANPELAJAR-PELAJAR YANG BERDAFTAR DENGAN INSTITUTPENDIDIKAN GURU, KEMENTERIAN PELAJARAN MALAYSIA BAGIMENGIKUTI PROGRAM PENSISWAZAHAN GURU (PPG) IJAZAH

SARJANA MUDA PERGURUAN.

MODUL PEMBELAJARAN INI HANYA DIGUNAKAN SEBAGAI BAHANPENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN BAGI PROGRAM-PROGRAMTERSEBUT.



Falsafah Pendidikan Kebangsaan

Falsafah Pendidikan Guru

Panduan Pelajar

Pengenalan

Tajuk Pembelajaran

Tajuk 1 Pengenalan Kepada Teknologi Tanaman

Sayur-Sayuran dan Hiasan

1.0 Sipnosis

1.1 Hasil Pembelajaran

1.2 Kerangka Tajuk

1.3

Tajuk 2 Dokumentasi Dan Penyimpanan Rekod

2.0 Sipnosis

2.1 Hasil Pembelajaran2.2 Kerangka Tajuk

2.3

Tajuk 3 Penyediaan Tapak Penanaman Sayur-

Sayuran

3.0 Sipnosis


3.2 Kerangka Tajuk

3.3

Tajuk 4 Penanaman Tanaman Sayur-Sayuran

4.0 Sipnosis


4.2 Kerangka Tajuk

4.3

KANDUNGAN MUKA SURAT



ii

Tajuk 5 Penjagaan dan Pengendalian Hasil

Tanaman Sayur-Sayuran

5.0 Sipnosis


5.2 Kerangka Tajuk

5.3

Tajuk 6 Teknologi Penanaman Sayuran-Sayuran

Tanpa Tanah Secara Hidroponik dan

Fertigasi

6.0 Sipnosis


6.2 Kerangka Tajuk

6.3

Tajuk 7 Teknologi PembiakanTanaman Hiasan

7.0 Sipnosis


7.2 Kerangka Tajuk

7.3

Tajuk 8 Penanaman dan Penyelenggaraan

Tumbuhan Dalam Pasu Atau Bekas

8.0 Sipnosis


8.2 Kerangka Tajuk

8.3

Tajuk 9 Penjagaan Tanaman Hiasan

9.0 Sipnosis


9.2 Kerangka Tajuk

9.3

Tajuk 10 Rekacipta Landskap

10.0 Sipnosis10.1 Hasil Pembelajaran

10.2 Kerangka Tajuk

10.3



iii

Tajuk 11 Penerapan Unsur Pedagogi

11.0 Sipnosis


11.2 Kerangka Tajuk

11.3

Bibliografi

Panel Penulis Modul

Ikon Modul



vi

PENGENALAN

Modul pembelajaran ini disediakan untuk membantu anda menguruskan

pembelajaran anda agar anda boleh belajar dengan lebih berkesan. Anda mungkinkembali semula untuk belajar secara formal selepas beberapa tahunmeninggalkannya. Anda juga mungkin tidak biasa dengan mod pembelajaran arahkendiri ini. Modul pembelajaran ini memberi peluang kepada anda untukmenguruskan corak pembelajaran, sumber-sumber pembelajaran, dan masa anda.

PEMBELAJARAN ARAH KENDIRI

Pembelajaran arah kendiri memerlukan anda membuat keputusan tentangpembelajaran anda. Anda perlu memahami corak dan gaya pembelajaran anda.Adalah lebih berkesan jika anda menentukan sasaran pembelajaran kendiri dan araspencapaian anda. Dengan cara begini anda akan dapat melalui kursus ini denganmudah. Memohon bantuan apabila diperlukan hendaklah dipertimbangkan sebagaipeluang baru untuk pembelajaran dan ia bukannya tanda kelemahan diri.

SASARAN KURSUS

Pelajar Sarjana Muda Perguruan dengan Kepujian yang mendaftar dengan InstitutPendidikan Guru, Kementerian Pelajaran Malaysia (IPG KPM) di bawah ProgramPensiswazahan Guru (PPG).

JAM PEMBELAJARAN PELAJAR (JPP)

Berdasarkan standard IPG KPM yang memerlukan pelajar mengumpulkan 40 jampembelajaran bagi setiap jam kredit. Anggaran peruntukan jam pembelajaran adalahseperti dalam Jadual 1:

Aktiviti-aktiviti Pembelajaran

Agihan J am pembelajaran

Mengikut Kredit Kursus

3 Kredit 2 Kredit 1 Kredit

Tanpa

Amali

(3+0)

Ada

Amali

(2+1)

(1+2)

(0+3)

Tanpa

Amali

(2+0)

Ada

Amali

(1+1)

(0+2)

Tanpa

Amali

(1+0)

Ada

Amali

(0+1)

Membaca modul

pembelajaran dan

menyiapkan latihan /

tugasan terarah / amali

70 60 70 62 70 65

PANDUAN PELAJAR



vii

* Latihan amali akan dijalankan pada hari Ahad atau melalui kursus intensif.

SUSUNAN TAJUK MODUL

Modul ini ditulis dalam susunan tajuk. J angka masa untuk melalui sesuatu tajuk

bergantung kepada gaya pembelajaran dan sasaran pembelajaran kendiri anda.Latihan-latihan disediakan dalam setiap tajuk untuk membantu anda mengingatsemula apa yang anda telah pelajari atau membuatkan anda memikirkan tentangapa yang anda telah baca. Ada di antara latihan ini mempunyai cadangan jawapan.Bagi latihan-latihan yang tiada mempunyai cadangan jawapan adalah lebihmembantu jika anda berbincang dengan orang lain seperti rakan anda ataumenyediakan sesuatu nota untuk dibincangkan semasa sesi tutorial. Anda bolehberbincang dengan pensyarah, tutor atau rakan anda melalui email jika terdapatmasalah berhubung dengan modul ini.

IKON

Anda akan mendapati bahawa ikon digunakan untuk menarik perhatian anda agar

pada sekali imbas anda akan tahu apa yang harus dibuat.

PEPERIKSAAN DAN PENTAKSIRAN

Anda juga diperlukan untuk menduduki peperiksaan bertulis pada akhir kursus. Tarikh dan masa peperiksaan akan diberitahu apabila anda mendaftar. Peperiksaanbertulis ini akan dilaksanakan di tempat yang akan dikenal pasti.

Soalan peperiksaan akan meliputi semua tajuk dalam modul pembelajaran dan jugaperbincangan

Tip untuk membantu anda melalui kursus ini.

1. Cari sudut pembelajaran yang sunyi agar anda boleh meletakkan buku dandiri anda untuk belajar. Buat perkara yang sama apabila anda pergi keperpustakaan.

2. Peruntukkan satu masa setiap hari untuk memulakan dan mengakhiripembelajaran anda. Patuhi waktu yang diperuntukkan itu. Setelah membaca

Menghadiri kelas interaksi

bersemuka (5 kali)10 10 5 5 5 5

Latihan Amali* - 10 - 8 - 5

Perbincangan Atas Talian 7½ 7½ 5½ 5½ 5½ 5½

Kerja Kursus 20 20 20 20 15 15

Ulangkaji 10 10 10 10 5 5

Amali/Peperiksaan 2½ 2½ 2½ 2½ 2½ 2½

J umlah J am Pembelajaran 120 80 40



viii

modul ini teruskan membaca buku-buku dan bahan-bahan rujukan lain yangdicadangkan.

3. Luangkan sebanyak masa yang mungkin untuk tugasan tanpa mengirasasaran pembelajaran anda.

4. Semak dan ulangkaji pembacaan anda. Ambil masa untuk memahamipembacaan anda.

5. Rujuk sumber-sumber lain daripada apa yang telah diberikan kepada anda. Teliti maklumat yang diterima.

6. Mulakan dengan sistem fail agar anda tahu di mana anda menyimpan bahan-bahan yang bermakna.

7. Cari kawan yang boleh membantu pembelanjaran anda.



Pengenalan

Memberikan penerangan ringkas dan padat mengenai kursus ini serta tajuk-tajukdipilih untuk dimodulkan. Perkara-perkara yang perlu ditulis merangkumi aspekyang berikut:

1. Penerangan ringkas kursus berkenaan;2. Tajuk-tajuk dalam modul;3. Keperluan kursus ( Nature of Subject) berkenaan;4. Bahan sokongan atau kemudahan yang dapat membantu pembelajaran

kendiri modul itu;5. Maklumat tentang aktivit atau latihan dalam modul ini.



Kod & Nama Kursus: RBT 3104 Teknologi Tanaman Sayuran Dan Hiasan

Kandungan modul ini dibahagi kepada _____ tajuk/topik. Jadual di bawah menjelaskan

agihan tajuk-tajuk untuk interaksi bersemuka atau pembelajaran melalui modul.

AGIHAN TAJUK

INTERAKSI TAJUK/TOPIK

JUMLAH JAMMENGIKUTPRO FORMA

KURSUS

1 Pengenalan Teknologi Tanaman Sayuran

dan Hiasan 5

2 Dokumentasi dan Penyimpanan Rekod 3

3 Penyediaan Tapak Penanaman Sayuran 2

4 Penanaman Tanaman Sayur-Sayuran 7

5Penjagaan dan Pengendalian Hasil

Tanaman Sayur-Sayuran3

6 Teknologi Penanaman Sayur-Sayuran Tanpa Tanah Secara Hidroponik danFertigasi

8

7 Teknologi Pembiakan Tanaman Hiasan

3

8Penanaman dan Penyelenggaraan

Tumbuhan Dalam Pasu Atau Bekas Tanaman Tumbuhan Hiasan

9

9 Penjagaan Tanaman Hiasan 2

10Rekacipta Landskap

10

11Penerapan Unsur Pedagogi

8

J UMLAH 60



RBT 3104 TEKNOLOGI TANAMAN SAYURAN DAN HIASAN

Sejarah perkembangan

Tajuk 1PENGENALAN KEPADA TEKNOLOGI TANAMAN

SAYUR- SAYURAN

SINOPSIS

Modul ini mendedahkan tentang sejarah perkembangan, kepentingan, jenis-jenis tanaman sayur-

sayuran dan potensi teknologi tanaman sayur-sayuran

Hasil Pembelajaran

1. Menjelaskan sejarah perkembangan sayur-sayuran.

2. Menjelaskan kepentingan jenis-jenis tanaman sayur-sayuran.

3. Menjelaskan potensi teknologi tanaman sayur-sayuran

Kerangka Konsep Tajuk 1

PENGENALAN KEPADA TEKNOLOGI TANAMAN SAYUR-SAYURAN

Kepentingan J enis sayuran Potensi

sayuran




1.0 Pengenalan

Sayur-sayuran adalah kumpulan tumbuhan yang penting dalam pemakanan manusia.

Ianya dimakan secara mentah atau selepas dimasak. Ia membekalkan serat (fiber)

dan mengandungi pelbagai nutrien seperti vitamin, garam mineral, protein dan

karbohidrat. Kekurangan sayur-sayuran dalam sajian menyebabkan sembelit, penyakit

kekurangan vitamin dan bahan galian. Ini menjadikan sayuran sebagai satu aktiviti

pertanian yang sangat penting dan meluas di negara ini. Sayur-sayuran sering ditanam

di kawasan rumah atau kebun sayuran perdagangan. Penanaman sayuran perdagangan

dikenali juga pekebunan pasaran dan kebanyakannya berdekatan dengan bandaraya

atau pekan bagi memudahkan pemasarannya.

1.1 Sejarah perkembangan sayur-sayuran

Lebih daripada 50 jenis sayur ditanam di Semenanjung Malaysia sama ada di dataran

tanah rendah atau di dataran tanah tinggi. Kebanyakan sayur di Malaysia ditanam secara

kecil-kecilan dengan keluasan di antara 0.2-1.2 ha. Dalam tahun 1985, luas kawasan

yang ditanam dengan sayur-sayuran ialah 14,447 ha Kawasan utama ialah Cameron

Highlands (Pahang), Tangkak dan Kulai (J ohor), Banting dan Tanjong Karang (Selangor),

Lembah Kinta dan Taiping (Perak) serta Cabang Empat dan Wakaf Stan (Kelantan).

Pengeluaran beberapa jenis sayur di Semenanjung Malaysia masih belum cukup untuk

menampung keperluan tempatan. J umlah pengeluaran sayur-sayuran bagi setiap tahun

sukar ditentukan. Perubahan pengeluaran disebabkan oleh luas kawasan, jenis sayur,

cuaca, harga dan juga permintaan pada masa tertentu.

1.2 Kepentingan indust ri sayur-sayuran

Kepentingan sayur-sayuran dari segi ekonomi seperti pengeluaran yang tidak mencukupi

dan harga yang tidak menentu. Mempelbagaikan peluang pekerjaan (seperti penanam,

pemborong, peruncit, pengilang, pembekal input pertanian, pegawai pemasaran, pegawai

pertanian, penyelidik dan sebagainya). Menambah pendapat melalui import dan eksport

dan merupakan sumber pemakanan yang sangat penting di samping mempunyai nilai

estetika.

1.3 Jenis Sayur-sayuran




Sayur-sayuran boleh dibahagikan kepada empat jenis utama mengikut bahagian-

bahagian makanan.

Bil.Jenis Sayuran Contoh

1 Daunbayam, sawi bunga, sawi putih, kobis,

salad, kailan dan kangkung

2 Kekacangkacang botor/kelisa, kacang buncis,

kacang tanah dan kacang panjang

3 Buahbendi, cili, kundur, terung, petola, timun,

tomato

4 Akar/umbisihalia, lobak putih, lobak merah, ubi

keledek, ubi sengkuang, keladi

J adual 1: J enis sayur-sayuran

1.4 Potensi indust ri sayur-sayuran

Penanaman sayur-sayuran adalah dicatatkan sebagai industri yang pesat berkembang

dalam sektor pertanian dan ia merupakan industri berorientasikan eksport. Masa depan

industri ini adalah cerah, permintaan dunia dijangka akan terus meningkat dengan

berkembangnya penduduk dan perkembangan setiap negara.

Dapatkan perangkaan dari J abatan Pertanian tentang jumlah

keluasan penanaman sayuran dan pendapatan negara dari

tanaman sayuran bagi tempoh 2005 - 2009 dan isu semasa

tentang penanaman sayur di negara ini dalam tempoh tersebut.

Semua maklumat perlu disimpan dalam folio.




Tajuk 2 DOKUMENTASI DAN PENYIMPANAN REKOD

SINOPSIS

Modul ini mendedahkan tentang jenis-jenis rekod dan kepentingannya.

Hasil Pembelajaran

1. Menyenarai jenis-jenis, ciri dan kepentingan dokumentasi dan rekod.

2. Menyediakan dokumentasi dan rekod tanaman yang diusahakan.


Dokumentasi dan penyimpanan rekod

Jenis

Kepentingan

2.1 J enis Rekod

2.1 Kepentingan Rekod




Tajuk 3PENYEDIAAN TAPAK PENANAMAN SAYUR-

SAYURAN

SINOPSIS

Modul ini mendedahkan tentang faktor pertimbangan pemilihan tempat, kerja pembersihan,

pembajakan, pembinaan batas dan pembajaan asas.

Hasil Pembelajaran

1. Membincangkan tentang faktor pertimbangan pemilihan tapak penanaman sayur-

sayuran.

2. Membincangkan tentang kerja pembersihan tempat penanaman sayur-sayuran.

3. Membincangkan tentang pembajakan tempat penanaman sayur-sayuran.

4. Menjelaskan tentang pembinaan batas penanaman sayur-sayuran.

5. Membincangkan tentang pembajaan asas penanaman sayur-sayuran.


Penyediaan tapak penanaman sayur-sayuran

Pemilihan

Tapak

Kerja

pembersihan

Pembajakan

Penyediaan

batas

Pembajaan

asas




3.0 Penyediaan tapak

Tanah di Malaysia sering mengalami suhu tinggi dan hujan lebat. Oleh itu pemuliharaan

tanah perlu dilakukan untuk kesuburan tanah. Kesuburan tanah adalah keupayaan

sesuatu tanah untuk menampung pengeluaran hasil tanaman yang memuaskan. Tanah

akan terjejas jika mempunyai sifat seperti berikut:

i. Kandungan nutrien yang rendah – kawasan tropika sering mengalami kadar

proses luluhawa dan larut resap menyebabkan kandudngan nutrien tanah tidak

mencukupi.

ii. Keadaan tanah berasid – tanah asid sulfat dan tanah gambut ialah dua jenis

tanah yang bermasalah di Malaysia kerana pH yang lebih rendah. Tanah asid

sulfat kurang subur dan tanaman yang ditanam di tanah ini biasanya

mengalami ketoksikan aluminium, ferum dan mangan. Tanah gambut

bermasalah kerana kekurangan beberapa mikronutrien seperti kuprum,

mangan, zink, ferum, molibdenum dan boron.

iii. Tanah berlempung – mengandungi tanah liat yang tinggi. Tanah ini menjadi

lekit apabila basah dan berketul bila kering. Kadar saliran dan kadar peresapan

air sangat rendah.

Iv Tanah berpasir – tanah berpasir seperti tanah bekas lombong dan tanah brisk

mengalami saliran lampau sehingga kandungan air tidak mencukupi untuk

keperluan tanaman. Tanah ini tidak mempunyai struktur dan kurang daya

penahan air dan pH tanah jenis ini adalah antara 4.3 hingga 5.8.

3.1 Pemil ihan Tapak

Terdapat beberapa faktor yang mempengaruhi pemilihan tapak pertanian antaranya

termasuklah:

i. Berhampiran dengan bandaraya atau pekan bagi memudahkan proses

pemasaran.

ii. Berhampiran dengan sumber air bagi memudahkan penyiraman dan

pembersihan sebelum pemasaran dilakukan.

iii. Di kawasan yang luas dan lapang supaya cahaya matahari terkena terus

kepada tanaman bagi tujuan fotosentisis dan akar pokok tidak bersaing untuk

mendapatkan air dan nutrien.

iv. Mempunyai kemudahan infrastruktur.




v. Mempunyai tanah yang rata supaya mudah pengurusan. Teres digunakan jika

tanah bercerun.

vi. J auh dari kawasan yang berpotensi untuk pembiakan agen perosak dan

penyakit.

vii. Berdekatan dengan rumah bagi memudahkan pengurusan dan mengelakan

kecurian.

Cadangan anda perlu berdasarkan kepada tajuk penyediaan

tapak di atas.

Bincangkan dalam OLL

3.2 Kerja pembersihan

Kerja-kerja pembersihan kawasan dimulakan dengan menebang, menebas, mencabut,

mengumpul dan merata. Kerja-kerja ini memerlukan alat jentera yang tertentu. Perlu

berhati-hati semasa membuat kerja-kerja ini supaya lapisan tanah atas yang kaya

dengan bahan organik dan nutrien tidak dikikis agar kesuburan tanah terpelihara. Pada

peringkat ini, racun rumpai yang disyorkan boleh disembur untuk membantu kerja-kerja

pembersihan. Akar-akar serta tunggul kayu boleh juga dibakar. Abu daripada

pembakaran itu dapat menguraikan kalium ke dalam tanah. Di samping itu, semak samun

dapat dibersihkan dan patogen penyakit dapat dibasmi melalui pembakaran.

3.3 Pembajakan

Tanah boleh dibajak apabila kawasan telah bersih, rata dan kesan-kesan

semburan racun rumpai telah mula kelihatan. Pembajakan bertujuan

mengurangkan kepadatan tanah, memecahkan tanah, memusnahkan saki- baki

Cadangkan satu cara untuk mengatasi masalah tanah berlempung di kawasanpertanian anda.



tana

dibaja

boleh

3.4 P

B

bagai

tanah.

batas

di anta

jenter

3.5 P

B

p

d

s

3

an dan ru

satu pusi

ilakukan ji

enyediaan

atas tidak

anapun,

Ukuran ba

ang disyo

ra batas 0.

tertentu a

embajaan

aja selaluenyemai

embajaan

engan kad

belum me

10 gm/met

pai serta

gan sahaj

alau tana

batas

imestikan

atas dapat

as bergant

kan adalah

5 - 1.0m.

au dengan

asas

ya dicampbiji benih,

sas. Bia

r 5 kg/me

nyemai. B

r persegi

enyusun s

. Walau b

terlalu ker

ecuali jika

memastik

ung pada j

di antara

atas boleh

cangkul

Raja

ur rata dekerja m

anya baja

er persegi

aja kimia j

an diguna

emula agr

gaimanapu

as bagi me

terdapat a

n saliran d

nis sayur

.75 - 1.50

dibuat

2.1.: Bata

gan tanahncampurk

organik se

digunakan

ga boleh

an 1-2 hari

BT 3104 TEK

gat tanah.

n, pembaj

mperbaiki

as air yan

an pengud

ang akan

lebar dan

de

Rata

semasan baja

perti tahi l

. Ini hend

igunakan

sebelum

OLOGI TANA

Biasanya

kan

salira

tinggi. Wa

raan yang

itanam.

0.25

gan meng

enyediakaebelum

mbu dan

klah dica

ebagai baj

enyemai

AN SAYURAN

pusinga

n dan peng

lau

baik di

Biasan

- 0.30m ti

gunakan

n batas daenyemai

tahi ayam

purkan 1

a asas de

DAN HIASAN

tanah

n kedua

udaraan.

dalam

a ukuran

ggi. J arak

peralatan

n sebelumdinamakan

yang reput

2 minggu

gan kadar




Tajuk 4 PENANAMAN TANAMAN SAYUR-SAYURAN

SINOPSIS

Modul ini akan membincangkan tentang kaedah atau cara-car.a mengendalikan biji benih,

menyemai biji benih dan proses mengubah anak benih ke batas tanaman

Hasil pembelajaran

1. Menjelaskan kaedah mengendalikan biji benih dari peringkat pemilihan, rawatan dan

menyimpan.

2. Menghuraikan langkah-langkah menyemai biji benih kasar dan halus.

3. Menjelaskan langkah-langkah menjalankan proses mengubah anak benih ke batas

tanaman dari peringkat sebelum, semasa dan selepas mengubah.

4. Menganalisis persekitaran pembelajaran untuk keperluan pembelajaran yang pelbagai

dengan menggunakan teori dan strategi yang sesuai.

KERANGKA KONSEP PENANAMAN TANAMAN SAYURAN

Penanaman Sayuran



4.1 P

K

P

p

4

4

engendali

engendali

adar perca

emilihan b

ertumbuha

.1.1 Ciri

.1.2. Ka

n biji beni

n Biji Ben

mbahan bij

iji benih p

anak beni

-ciri biji b

Ketule

Besar

Cukup

Bebas

dah penyi

Kering

Gunak

serang

ih

i benih be

erlu dilaku

h yang sih

nih yang

an baka

an berisi p

matang da

dari haiwa

Raja

mpanan bi

an biji beni

n racun

a dan kul

Penye

kait rapat

kan deng

t seterusn

aik

enuh supa

bernas su

perosak d

3.10: Biji

iji benih sa

h supaya ti

serangga

t

BT 3104 TEK

aian

engan pe

n teliti ba

a memba

a anak be

paya kada

an penyaki

benih

yur-sayur

dak berca

dan kula

OLOGI TANA

ilihan biji

gi menjam

a pulanga

ih sihat.

r percamba

agar pera

n

bah dan ti

bagi m

AN SAYURAN

engubaha

enih yang

in percam

yang ting

han tinggi.

us.

ak disera

ngelakkan

DAN HIASAN

n

sempurna.

ahan dan

i.

g penyakit

serangan



4.2 P

F

4

4

enyemaia

aktor utam

.2..1 Se

(co

Lan

.2.1 Se

(co

Me

1.

Simpa

haiwan

Labelk

Simpa

Biji Beni

dalam ka

aian teru

toh: bendi,

gkah-langk

Rendamk

Tandakan

Tanam se

Buat sung

Selepas b

aian teru

toh: sawi,

ggunakan

emaian ter

Kaed

Gaul

Tabu

Beri

Selep

benih

di dala

perosak

n biji beni

ditempat

edah men

s untuk bij

kangkung,

ah penye

n biji beni

lubang pe

biji atau du

kupan dan

ercambah,

untuk bij

kalian, da

dua kaeda

us ke bata

h alur - bu

an biji beni

kan ke dal

erlindunga

as percam

yang sihat

bekas k

supaya m

ang kering

emai biji b

i benih be

dan peria)

aian :

seharian

anaman p

a biji selub

siram.

lakukan pe

i benih ke

kobis )

h:

tetap, diik

at alur yan

h dengan

m alur da

n (sungkup

bahan, bu

pada jarak

BT 3104 TEK

edap udar

dah diken

dan sejuk

nih berga

sar / kasar

ntuk mem

da jarak y

ng.

njarangan.

il / halus

uti dengan

cetek de

asir halus

timbuska

an) dan sir

t penjaran

tertentu.

OLOGI TANA

a bagi m

ali.

bagi meng

tung kepa

ercepatka

ng sesuai.

penjaranga

gan jarak t

engan nis

sedikit de

m.

gan denga

AN SAYURAN

ngelakkan

lakkan ker

a saiznya.

percamb

n.

ertentu.

ah (1:10)

gan tanah.

n meningg

DAN HIASAN

serangan

osakan.

han

.

lkan anak



2. Men

emai di ko

Sediakan

Tabur biji

dengan la

Beri perlin

Selepas

jarak yang

Beri sung

Rajah

ak atau be

kotak atau

benih ked

isan tana

dungan (su

ercambah

sesuai.

upan dan

ajah 3.3 :

3.2: Kaed

kas semai

bekas sem

lam kotak

yang nipi

ngkupan)

n, pindah

iram

aedah me

BT 3104 TEK

h menyem

n diikuti pe

ian

atau beka

.

an dan sir

an anak

nyemai di

OLOGI TANA

ai cara alu

mindahan

penanam

m.

eniih ke b

otak semai

AN SAYURAN

e batas.

an dan

atas tetap

an

DAN HIASAN

timbus

dengan




Rajah 3.4 : Anak benih di bekas semaian sedia untuk dipindahkan ke batas

Kebaikan menggunakan kotak atau bekas semaian:

Penjagaan anak benih lebih mudah.

Anak benih yang sihat boleh dipilih untuk diubah ke batas tetap. Ini

memastikan hasil yang bertambah.

Anak benih yang sama saiz boleh dipilih dan akan memberi tumbesaran yang

sama.

Pokok yang rosak dibatas tetap mudah diganti dari batas semaian.

Sila buat rujukan di perpustakaan dapatkan maklumat lengkap

tentang kaedah semaian biji benih. Simpan maklumat tersebut

dalam folio.

4.3

P

engub

ahan

Anak

Benih

Ke

Batas

4.3.1 Pengerasan bij i benih

Pengerasan ialah proses mengurangkan perlindungan dan siraman air kepada

anak benih secara berperingkat-peringkat. Pengerasan dijalankan dengan

mendedahkan anak benih kepada pancaran cahaya (mengurangkan sungkupan

dan naungan) sedikit demi sedikit untuk membiasakan anak benih kepada

sinaran matahari penuh dan mengurangkan siraman air.

4.3.2 Mengubah

Lakukan ujikaji peratus percambahan biji benih

Anda dikehendaki menyemai biji benih sayuran di dalam bekas

semaian. Rekodkan peratus percambahan biji benih tersebut dan

anda dikehendaki menjaga sayuran anda untuk tugasan

selanjutnya..

Simpankan maklumat tersebut dalam folio



Pro

ben

Te

ses menan

ih dari bat

nik mengu

Segark

Lakuka

Siram

dari ta

Denga

tanah

Mesti d

Tanam

Tekan

pegan

Buat su

2

am semula

s semaian

ah anak b

an anak be

n waktu pa

batas sem

ah pecah

menggun

i sekeliling

ilakukan d

anak beni

tanah dis

an yang ku

ngkupan d

Rajah 3.5:

1

anak beni

diubah ke

enih:

nih sebelu

gi atau pet

aian untuk

emasa me

akan sudip

akar

ngan cerm

di batas t

keliling an

at.

an naunga

Teknik me

3

BT 3104 TEK

/pokok ke

atas tetap

diubah

ng

lembutkan

ngubah

, cungkil ti

at untuk m

tap pada j

ak benih

gubah an

OLOGI TANA

tempat ya

.

tanah da

ap-tiap an

ngurangk

rak yang d

padat-pada

k pokok

4

AN SAYURAN

g lain. Bia

untuk m

k benih de

n kerosak

isyorkan

t supaya

DAN HIASAN

anya anak

ngelakkan

ngan ketul

n akar

kar dapat




Rajah 3.6: Anak benih diubah dari kawasan semaian ke lubang penanaman

J arak penanaman adalah penting bagi mengurangkan persaingan juga untuk

memudahkan kerja penjagaan.

Bil Kaedah Bentuk

1.

Empatsegi

2 1

2. Tigasegi

1

2

3.Kuinkuk / siku

keluang

1

2

2

1

Petunjuk:

1. J arak di antara pokok ialah jarak di antara dua pokok dalam

barisan yang sama.

2. J arak di antara barisan ialah jarak di antara dua barisan pokok.

J adual 3.7: Corak penanaman sayuran




PENJ AGAAN

1. SUNGKUPAN & NAUNGAN2. PENYIRAMAN3. PEMBAJ AAN4. KAWALAN RUMPAI & PENYAKIT5. PENYEDIAN SOKONGAN

Ubah anak benih yang telah anda semai ke tapak penanaman

atau bekas bekas penanaman.

Buat analisis tentang ketiga-tiga corak penanaman kemudian

bincangkan kelebihan setiap corak penanaman tersebut.

Bincangkan dalam OLL.

TAJUK 5PENJAGAAN TANAMAN DAN PENGENDALIAN

HASIL TANAMAN SAYUR-SAYUARAN.

SINOPSIS

Tajuk ini akan membincangkan langkah-langkah penjagaan sayuran serta proses pengendalian

hasil sayuran sehingga peringkat pemasaran.

Hasil Pembelajaran

1. Menjelaskan langkah-langkah penjagaan tanaman sayuran.

2. Membezakan jenis-jenis baja organan dan baja kimia.

3. Menjelaskan langkah-langkah mengawal rumpai dan kepentingannya4. Membincangkan strategi pemasaran hasil tanaman sayuran

5. Menganalisis persekitaran pembelajaran untuk keperluan pembelajaran yang pelbagai

dengan menggunakan teori dan strategi yang sesuai.

KERANGKA KONSEP PENJAGAAN TANAMAN SAYURAN

P E N J A G A A N

T A N A M A N

D A N

P E N G E N D A L I A N

H A S I L



5.1 Pe

5.1

njagaan

.1 Sungku

Sungku

bahan

Lapisan

benih d

Sebab-

P

pan dan n

an ialah p

ang sesu

sungkupa

ri bercamb

ebab kepe

engurang

ang keterl

enjaga t

esuburan

engelakk

idupan tan

engelakk

engelakk

iji benih at

ahan-bah

ENGENDAHASIL

aungan

roses men

i seperti

mestilah

ah dan me

rluan sung

an suhu

luan dan j

nah sup

nak benih

n tanah d

ah sukar u

n tumbesa

n kesan h

u anak be

n sungkup

LIAN 123

utup lapisa

rumput ya

angan terl

nggalakka

upan adal

anah: suh

ga membu

ya sentia

dan organi

ripada terl

tuk hidup

ran rumpai

jan lebat

nih;

an bertinda

BT 3104 TEK

. PEMUG

. PEMER

. PEMAS

n permuka

g dipoton

lu tebal s

haiwan p

h untuk:

tanah y

nuh hidup

sa lemba

sma tanah;

alu keras

i dalam ta

;

ari meng

k sebagai

OLOGI TANA

UTAN HASSESAN HRAN HAS

an tanah (

g, daun,

bab ia ak

rosak dan

ng tinggi

n tanah ya

: pengair

an padat:

ah yang k

akis tanah

aja organi

AN SAYURAN

ILASILIL

atas) den

elepah da

n mengel

penyakit.

enyebabk

ng bergun

an akan

tumbesara

ras dan p

atau men

apabila ia

DAN HIASAN

an bahan-

n kompos.

kkan anak

an sejatan

;

membantu

akar dan

dat;

hanyutkan

reput.



ungan perl

caran cah

ngkin men

an yang te

ih.

han-bahan

g dipoton

tahari yan

ikit demi

nerima ca

C

h

Bi

.2 Menyir

Air mer

dalam t

ini aka

diberikan

aya matah

ebabkan

rus ke atas

biasa yan

, kertas pl

terik dan

edikit dib

aya matah

Rajah 4.

ari maklu

ndak digu

incangkan

m

pakan age

nah ke ba

tergangg

Raja

kepada an

ari yang t

nak benih

anak beni

digunaka

astik dan j

ir hujan b

ang ketik

ari untuk m

2 : Naunga

at tentang

akan seba

alam OLL.

n penting

agian-bah

. Penyir

4.1: Sung

ak benih

rik ke ata

layu dan

muda ya

n untuk na

ring. Nau

leh masuk

anak ben

embina ma

n atau peli

.ciri-ciri y

gai sungku

.

alam pros

agian poko

man perlu

BT 3104 TEK

kupan

uda atau

anak ben

ati. Naun

g akan me

ungan iala

ngan jang

menerusi

ih membe

kanan.

dungan a

ng sesuai

pan dan n

s penyera

k melalui a

dilakukan

OLOGI TANA

aru diubah

ih. Cahay

gan dapat

rosak atau

h pelepah

lah terlalu

epi naunga

ar. Ini a

ak benih

terhadap

ungan.

an dan pe

kar. Tanpa

dalam ka

AN SAYURAN

untuk me

a matahari

mengelakk

menghany

kelapa, lal

tinggi kera

n. Naung

an memb

bahan yan

mindahan

air proses

ae yang

DAN HIASAN

gurangkan

yang terik

n timpaan

utkan anak

ng/rumput

na cahaya

n haruslah

lehkannya

g

utrien dari

translokasi

esuai dan



5.1

kebiasa

jangan

tanah.

R

.3 Pembaj

Sayur-s

Terdap

Kalsium

kuantiti

cara me

annya dila

ilakukan t

unakan p

Rajah

ajah 4.4 :

aan

ayuran me

t tiga jeni

, magnesi

yang sedik

mbaja. Baj

ukan dua

rlalu kuat

nyiram ya

4.3 : Menyi

aedah sir

merlukan

nutrien y

m dan su

it. Nutrien

a yang bol

kali sehari

ehingga

g mempu

ram sayura

man perci

akanan a

ng utama

lfur juga d

tanah yan

eh digunak

BT 3104 TEK

iaitu dise

erosakkan

yai lubang

n dengan

an (A) dan

tau nutrie

iaitu nitro

iperlukan

telah ber

an ialah ba

OLOGI TANA

elah pagi

anak beni

yang halus

aedah ma

siraman tit

untuk tu

en, fosfor

leh sayur-

urangan b

a organik

AN SAYURAN

dan petan

dan men

.

ual

isan (B)

besaran

s dan kali

sayuran te

leh ditamb

an baja ki

DAN HIASAN

. Siraman

hanyutkan

ang sihat.

um (NPK).

tapi dalam

ah dengan

ia.




Baja

Baja organik (baja semulajadi) Baja kimia (dibuat di kilang)

Contoh: najis haiwan, kompos,

Baja tunggal (baja yang mengandungi Baja sebatian/ campuran

satu unsur nutrein sahaja) (mengandungi pelbagai unsur

nutrein)

Contoh: nitrophoska, Welgro

Rajah 4.5 : J enis-jenis baja

Ada dua peringkat membaja semasa menanam sayur-sayuran:

Peringkat pertama ialah membaja semasa menyediakan batas. Ini dinamakan

pembajaan asas. Pada peringkat ini baja organik biasanya digaulkan ke dalam

tanah.

Pada peringkat kedua adalah membaja semasa anak benih sayur-sayuran sudah

tumbuh dan membesar. Ini dinamakan pembajaan permukaan. Baja yang biasa

digunakan ialah baja kimia. Baja ini ditaburkan di sekeliling anak benih dan

digaulkan ke dalam tanah. Selepas itu siram sehingga batas lembab. Kekerapan

membaja pada peringkat ini ialah 2 – 3 minggu sekali.

Cari maklumat terperinci tentang pembajaan yang sesuai

untuk sayuran anda dan gunakan kaedah tersebut untuk

proses pembajaan sayuran tersebut. Buat refeleksi dan

bincangkan dalam OLL.

1. Senaraikan nama-nama baja kimia mengikut kandungan nutrienutama?

2. Nyatakan fungsi-fungsi utama nutrien tersebut kepada sayuran?




5.1.4 Pengawalan rumpai

Merumput ialah proses membuang segala tumbuhan yang tidak dikehendaki yang

tumbuh disekeliling tanaman yang ditanam. Tumbuhan yang tidak dikehendaki ini

dikenali sebagai rumpai. Tujuannya ialah untuk mengelakkan persaingan di antara

rumpai dengan sayur-sayuran dalam mendapatkan nutrien, air, cahaya dan ruang.

Merumput juga dapat memusnahkan tempat tinggal atau tempat pembiakan perosak

dan agen penyakit. Pengawalan rumpai hendaklah dilakukan semasa penyediaan

tanah dan pada peringkat tumbesaran anak benih sayur-sayuran. Rumpai kecil

boleh dicabut dengan tangan. Rumpai besar atau rumpai kecil yang terlalu banyak

boleh dicabut dengan menggunakan serampang tangan. Tajak boleh digunakan

untuk membuang rumpai di lorong batas. Rumpai di sekeliling tanaman boleh

disembur dengan racun rumpai yang disyorkan.

5.1.5 Penyedian sokongan

Setiap

jenis

sayur-

sayuran

mempunya

i tabiattumbesara

n yang

berbeza. Ada yang menjalar, melilit atau mempunyai batang yang lemah. Sayur-

sayuran yang memanjat seperti timun dan kacang panjang memerlukan kayu

pancang, sementara sayur-sayuran yang berbatang lemah memerlukan sokongan

untuk menyokong buahnya yang berat.

Berdasarkan soalan-soalan di atas, buatkan catatan dan nota-nota

penting mengenai kerja meracun rumpai termasuk kaedah

meracun dan langkah-langkah keselamatan. Rujuk buku Panduan

Meracun keluaran J abatan Pertanian atau dari mana-mana bahan

yang sesuai

Simpankan maklumat tersebut dalam folio.

1. Senaraikan jenis-jenis racun rumpai yang terdapat di pasaran Malaysia?2. Nyatakan masa yang sesuai untuk kerja meracun di kebun sayuran?3. Terangkan persedian-persedian sebelum, semasa dan sesudah

menjalankan kerja meracun?



Tujuan

mataha

seperti

menjadi

utama me

i yang sec

merumput,

kotor kera

Rajah 4.6:

beri soko

kupnya.

membaja,

a terkena

Sokonga

Raja

Raja

ngan adal

elain itu, i

memungut

anah.

jenis junju

h 4.7: Sok

4.8: Sok

BT 3104 TEK

h supaya

juga aka

hasil dan

ng

ongan jeni

ngan jenis

OLOGI TANA

pokok bol

memudah

mengelak

para

pagar

AN SAYURAN

eh menda

kan kerja

an buahny

DAN HIASAN

at cahaya

engurusan

a daripada



5.1

Haiwan P

Kutu daun

.6 Perosa

Haiwan

Haiwan

menjeja

tumbes

mendap

Tanda

Perosa

daun, k

erosak

k dan pen

perosak

perosak

skan mutu

rannya.

at hasil ya

iserang pe

yang bias

mbang, pi

Keteran

Serangg

lembut.

atau k

kelompo

daun

ajah 4.9:

akit

atau hid

sayur-say

Oleh itu

g bermutu

rosak ialah

a menyera

nggang, k

an

kecil

Berwarn

labu. Te

di baw

Sokongan

pan lain

uran. Di

erosak at

tinggi.

daun yang

ng sayur-s

ya, teritip

an berba

hijau, hi

rdapat d

h permu

BT 3104 TEK

ayu tungg

yang m

samping i

au agen

berlubang

ayuran iala

an bari-ba

Tabi

dan

tam

lam

aan

Men

Me

OLOGI TANA

l

nyerang

u ia juga

enyakit in

atau tepin

h ulat belu

ri.

at Makan

hisap

bawa peny

AN SAYURAN

sayur-sayu

boleh me

i perlu di

a telah di

ncas, siput

ir poko

akit virus.

DAN HIASAN

ran boleh

bantutkan

awal bagi

akan ulat.

babi, kutu

.



Teritip

Kumbang

Beluncas

Koya

Sangat

Terdapat

pangkal

Bermaca

Bermaca

Sangat

pucat

pendek

debu puti

Mudah

halus be

dalam k

aun

m jenis, sai

m saiz dan

halus, k

dengan

di tepi ba

h dan berg

dilihat s

warna pu

lompok p

iz dan warn

warna

cil berw

ilamen-fila

dan. Be

erak lembu

ecara fiz

BT 3104 TEK

cat,

ada Men

a.

Me

ke b

anak

Me

Men

rna

en

upa

t

Men

ikal,

OLOGI TANA

hisap air d

akan dau

atang dan

benih.

akan dau

buk ke dal

hisap air p

AN SAYURAN

aun

, menebu

merosakka

dan bua

am batang

okok

DAN HIASAN

k

n

.




Tikus dan siput babi

membuat sarang dalam kawasan

tanaman.

Tikus – memakan hasil

bijirin

Siput babi – memakan dan

merosakan daun dan

batang

J adual 4.1: J enis-jenis haiwan makhluk perosak

Rajah 4.9: Langkah-langkah mengawal haiwan makhluk perosak

5.1.7

Penyaki

t-penyakit

biasa sayur-sayuran

Cari maklumat terperinci tentang kaedah kawalan makluk perosak

berserta contoh. Simpankan maklumat tersebut ke dalam folio.

Kaedah mengawalhaiwan makhluk

perosak

Kimia

Fizikal

Biologi




Penyakit yang biasa menyerang sayur-sayuran pula ialah melecur anak benih, bintik

daun dan layu bakteria. Berikut adalah jadual yang menerangkan penyakit-penyakit

yang biasa terdapat pada sayur-sayuran di Malaysia.

Penyakit Agen Simptom

Melecur anak benih Kulat Anak benih layu dan mati

Reput akar Kulat atau bakteria Pokok layu dan mati

Bintik daun Kulat Daun dengan bintik perang atau

hitam

Layu bakteria Bakteria Urat daun menjadi hitam.

Pokok akan layu dan mati

Kulapuk Bakteria Daun yang diserang layu dan

mati

Karat batang/ daun

atau lengai

Kulat Tompok kuning/perang daun

terjangkit akan jatuh

J adual 4.2: Penyakit-penyakit biasa sayur-sayuran

5.2 Pengendalian Hasil

5.2.1 Memungut Hasil

Kualiti hasil sesuatu jenis sayur banyak dipengaruhi bermula di peringkat

pertumbuhan, kaedah pengutipan hasil dan pengendaliannya semasa di

ladang.Kerosakan yang sering terdapat pada sayur semasa di ladang ialah

kecederaan mekanik yang berpunca daripada pengendalian yang kasar. Kecederaan

mekanik akan menyebabkan sayur menjadi lebam, pecah, patah dan sebagainya.

Pengendalian sayuran di ladang bermula daripada kaedah pengutipan hasil dan




diikuti oleh operasi penyediaan seperti pemilihan, pembasuhan dan pembungkusan

sebelum dibawa keluar dari ladang ke tempat pengumpulan.

Hasil sayur-sayuran boleh dipungut mengikut kehendak pengguna. Oleh itu

memungut hasil pada masa yang sesuai adalah penting. Sebagai contoh, jika

sayuran jenis daun dipungut terlalu awal, hasilnya adalah rendah. Sebaliknya jika

lewat dipungut, hasilnya banyak tetapi mutunya rendah kerana mengandungi serat

kasar.

5.2.2 Masa memungut hasi l

Masa yang sesuai untuk memungut sayur-sayuran adalah pada waktu pagi atau

lewat petang. Ini bertujuan untuk mendapat hasil yang segar dan memuaskan.

Sayur-

sayuran

Tempoh mula memungut hasil Panduan

Sawi 4 hingga 6 minggu Cukup besar tetapi belum

berbunga

Timun 4 hingga 6 minggu Buahnya muda tetapi

belum bertukar menjadi

warna kekuning-kuningan

Kacang

panjang

6 hingga 8 minggu Lengai mudah di patahkan

tetapi bijinya belum

terbunjul keluar

Sengkuang 20 hingga 24 minggu Daun mula menjadi kuning

dan gugur

J adual 4.3: Panduan memungkut hasil sayuran



5.2.3 Cara m

Raja

(Su

mungut y

Memoton

contoh - b

Mencabut

Contoh - s

Memetik

Contoh - s

Menggali

Contoh - s

4.10 : Pe

mber : Pan

ang betul:

dengan pi

endi, kund

ayuran jeni

ayuran ke

engan ca

ayuran jeni

ingkat kuti

duan Peng

sau/sketur

r, peria, pe

is daun, sa

acang, cili,

gkul/sera

is aakr/um

an hasil s

eluaran Sa

BT 3104 TEK

tola, timun,

uran jenis

terung, to

pang

isi seperti

yuran sehi

ur-sayura

OLOGI TANA

labu

akar atau

ato dan lai

eledek, ke

ngga pema

, MARDI 1

AN SAYURAN

mbisi.

in-lain.

ladi, sengk

saran

990)

DAN HIASAN

ang




Simpan rekod kutipan hasil yang anda perolehi dari

tanaman anda secara sistematik.

Simpankan maklumat tersebut dalam folio dan bawa

semasa sesi tutorial.

5.2.4 Pemerosesan Hasil

Tujuan Pemerosesan.

Selain untuk dimakan segar, sayur juga boleh diproses untuk tujuan:

Menghasilkan makanan yang dapat disimpan untuk tempoh yang lebih

panjang

Menghasilkan makanan bentuk baru

Mewujudkan barangan yang lebih berharga

5.2.5 Kaedah Pemprosesan

Kebanyakan sayur tidak boleh bertahan lama kerana ianya bersifat asid rendah.

Pemprosesan yang teliti dapat menghalang mikroorganisma jenis perosak dan jenis

pengeluar racun daripada membiak. Kaedah pemprosesan yang lazim digunakan

ialah:

Mengetin

Mengering

Membuat Sos

J eruk dan peraman

Pembekuan

Penggulaan

Mengutip hasil




Mengetin Penyejukbekuan

Rajah 4.11 : Carta alir contoh kaedah pemerosesan sayur bendi

“Berbagai-bagai jenis sayur boleh diproses dan apa yang perlu difahami

bagi mewujudkan perusahaan ini ialah pengetahuan yang mendalam

dari segi pertumbuhan mikroorganisma dan proses pembasmian kuman.Selain itu, perkara penting yang perlu diambil kira ialah bahan yang

dihasilkan mesti mencerminkan hasil keluaran yang bermutu, berkhasiat

dan bersih. Perundangan negara dan Akta Makanan mesti dijadikan

garis panduan yang tidak boleh diabaikan. Kebersihan yang menyeluruh

termasuk kilang, bahan mentah, peralatan, kebersihan diri dan

penggunaan bahan tambahan yang dibenarkan mesti difahami dengan

betul.” (MARDI, 1990)

Dari penyataan di atas, beri komen dan pandangan anda.

5.2.6 Pemasaran hasi l

Sayuran yang dipungut mestilah dibasuh, digredkan, dan dibungkus dengan

sempurna sebelum dipasarkan. Sayuran perlu dipasarkan segera.

Pemasaran ialah suatu aktiviti penyampaian produk (keluaran) atau perkhidmatan

daripada pengeluar kepada pengguna.

5.2.7 Proses pemasaran hasiI:

Mengenalpasti kehendak pengguna,

Merancang dan mengeluarkan keluaran yang dikehendaki,




Menentukan harga,

Pengiklanan

Penyampaian keluaran atau perkhidmatan kepada pengguna.

5.2.8 Agen pemasaran

Terdapat tiga agen pemasaran yang mengendalikan aktiviti pemasaran iaitu:

pemborong,

pemproses dan

peruncit.

Pengeluar

Pemborong Pengeksport Penjual Runcit

Pasaraya Pembeli Institusi Penjual Runcit

Rajah 4.12 : Pemasaran sayuran tempatan

5.2.9 Masalah pemasaran

Masalah asas pemasaran ialah sifat sayur yang mudah rosak dan tidak tahan lama.

Selain dari itu terdapat beberapa masalah dalam pemasaran sayur. Di antaranya

ialah:

Ketidakstabilan harga

Masalah ini disebabkan oleh faktor-faktor penawaran dan permintaan yang

tidak menentu. Seperti pengaruh cuaca, musim perayaan dan sebagainya.

Saluran pasaran tetap

Apabila pengeluaran berlebihan dengan aliran permintaan menjadi tepu,

Penual akan terpaksa menjual dengan harga rendah. Manakala lebihan




produk terpaksa disimpan. Hal ini akan meningkat kos pengeluaran seperti

kos simpanan dan pengangkutan. Saluran pemasaran tetap hanya kepada

Singapura. Ini bermakna pasaran ke negara lain masih perlu ditingkatkan

agar produk sayuran dari negara ini dapat di pasarkan dengan mudah..

Kurang maklumat pasaran

Bagi sesetengah pengeluar, maklumat terkini tentang pasaran produk

seperti harga, penawaran, permintaan dan saluran pasaran dalam dan luar

negeri masih di tahap yang rendah. Ini akan menimbulkan masalah dalam

membuat keputusan untuk pemasaran hasil produk.

Kekurangan kemudahan prasarana

Pusat atau tempat jualan di mana perjumpaan antara pengeluar dan pembeli

dapat membantu kelancaran proses pemasaran. Di negara ini kerajaan

melalui beberapa kementerian telah mengwujudkan kemudahan tempat

jualan seperti pasar tani. Namun bilanganya masih belum menampung

keperluan semasa.

Kekurangan kemudahan

Kemudahan penyimpanan dan pemprosesan khasnya bagi menampung

lebihan pengeluaran yang masih belum dipasarkan masih menjadi masalah

kepada sebahagian besar pengeluar di negara ini.

Kemudahan perhubungan

Kemajuan teknologi yang sangat pesat banyak membantu dalam proses

pemasaran. Namun, sesetengah pengeluar di negara ini khasnya petani-

petani di luar bandar masih jauh ketinggal dari aspek ini. Penggunaan

internet mampu melebarkan peluang pasaran ke peringkat global

Anda sebagai seorang pengurus di sebuah ladang

sayuran merancang untuk memasarkan hasil sayuran

anda ke pasaran dalam negara. Cari maklumat tentang

strategi pemasaran dan bincangkan bagaimana anda

Simpan maklumat tersebut ke dalam folio.




Tajuk 6

TEKNOLOGI PENANAMAN SAYUR-SAYURAN

TANPA TANAH SECARA HIDROPONIK DAN

FERTIGASI

SINOPSIS

Modul ini mendedahkan mengenai teknologi tanaman sayur-sayuran secara hidroponik/fertigasi.

Hasil Pembelajaran

1. Menghuraikan konsep asas, kebaikan dan kelemahan dan teknik penanaman dan

penjagaan sayur-sayuran secara hidroponik/fertigasi.


TANAMAN SAYURAN SECARA HIDROPONIK / FERTIGASI

Pengenalan Kebaikan

dankelemahan

Teknik

penanaman

Alat dan

bahan

Pengurusan

Pengenalan

Hidroponik berasal daripada perkataan Greek. Hidro bererti air dan ponus bermaksud

kerja. Ringkasnya hidroponik bermaksud ‘kerja air’. Sistem penanaman secara hidroponik

adalah salah satu daripada kaedah penanaman tanpa tanah. Menerusi modul ini,

penanaman tanpa tanah hanya tertumpu kepada sistem hidroponik (dalam takung).

6.1 Tanaman secara Hidroponik




Penanaman secara hidroponik ialah satu kaedah menanam tumbuhan tanpa

menggunakan tanah. Kaedah ini menggunakan larutan zat makanan di dalam takungan

yang berisi air. Ianya amat mudah dan tidak memerlukan penjagaan yang rumit.

Terdapat beberapa sistem penanaman secara hidropnik tetapi hidroponik takungan

adalah satu kaedah yang paling mudah untuk dikendalikan, tidak memerlukan kemahiran

yang tinggi dan boleh ditanam di kawasan yang terhad/sempit.

6.2 Kebaikan dan kelemahan

Kelebihan Kelemahan

Penggunaan kawasan lebih

cekap

Kos bina tinggi

Mudah kawal kandungan

nutrien dalam larutan

Perlu pengetahuan dan kemahiran

urus nutrien

Tiada penyakit bawaan tanah Perlu bekalan elektrik berterusan

Tidak perlu kawal rumpai Sesuai untuk tanaman tertentu sahaja

Penanaman sepanjang tahun

Hasil bersih, sseragam dan

berkualiti

Boleh ditanam di ruang terhad

J adual 5.1 : Kebaikan dan kelemahan hiroponik

6.3 Teknik-teknik penanaman

6.3.1. Kultur tanpa agregat (kultur cecair)

i. Kultur cecair ringkas

- unit penanaman kecil

- sayur daun seperti kailan, sawi, bayam dan salad

- tiada pengaliran larutan nutrien

- pengudaraan akar kurang sempurna

ii. Kultur aliran nutrien

- guna pam untuk mengalirkan nutrien

- untuk tanaman saiz besar seperti tomato dan timun




- stuktur dibuat secara komersil ialah Teknik Nutien Tipis (NFT)

- palung tutup rapat untuk elak tumbuh alga

iii. Aeroponik

- untuk salad, bayam, tomato

- nutrien diberi secara semburan halus

- semburan beberapa saat setiap selangan 2 – 3 minit

6.3.2 Kul tur agregat

- guna bahan lengai untuk menyokong tanaman

- seperti pasir, vermikulit dan kelikir

- agregat terendam dalam takung

- larutan nutrien dipam ke dalam medium agregat

- agregat dibasah atau terendam dari bawah

6.4 Larutan nutrien dan bahan penanaman

Terdapat beberapa fomalisi larutan nutrien hidroponik yang digunakan di antaranya

ialah

6.4.1 Penyediaan Larutan Hidroponik Stok

NoKomponen

Nama Komponen Formula Kimia ElemenGram/1000LiterLarutan

A1 Calcium Nitrate Ca(NO3)2. 4H2O Ca,N 800.002 Ferrum EDTA [CH2N(CH2COO)2]2FeNa Fe 2.50

B1

3 Potassium Nitrat K NO3 K,N 800.004 Magnesium

SulphateMgSO4. 7H2O Mg,S 500.00

5 Mono PotassiumPhosphate

KH2PO4 K,P 270.00

B2

6 Boric Acid H3BO3 B 3.007 Cupric Sulphate CuSO4. 5H2O Cu,S 0.05

8 MagnesiumSulphate

MnSO4. 4H2O Mn,S 4.00

9 AmmoniumMolybdate

(NH4) 6Mo7O24. 4H2O N,Mo 0.02

10 Zinc Sulphate ZnS SO4.7H2O Zn,S 0.22

J adual 5.2: Formulasi am penyediaan larutan hidroponik




Campuran larutan

STOK BLARUTAN STOK A

STOK A

Ca(NO3)2. 4H2O 800g[CH2N(CH2COO)2]2FeNa 2.5g

Campurkan air hingga menjadi

10 litre

Semua 200ml

200 ml 200ml

Campurkan air hingga menjadi 50 litre~1takung

Rajah 5.1: Campuran larutan hidroponik takung

6.4.2 Alat kelengkapan dan bahan penanaman hidroponik.

i. Medium semai terdiri daripada bahan seperti span, benang, rock wool dan

sebagainya

ii. Set takung hidroponik berkapasiti 50 liter atau yang setara termasuk cawan

iii. Sedikit racun kulat dan detergent

iv. Meter pH

v. Meter elektokonduktiviti (sekiranya perlu)

vi. Biji benih sayur-sayuran seperti salad, sawi, kangkung dan sebagainya

vii. Kelalang penyukat 500 ml dan 200ml

viii. Kapur pertanian GML(Ground Magnesium Limestone) atau yang setara

atau NaOH)

6.5 Pengurusan tanaman

6.5.1 Penyemaian

STOK B1

K NO3 800gMgSO4. 7H2O 500gMnSO4. 4H2O 40gKH2PO4 270gZnS SO4.7H2O 2.2g

Campurkan air hinggamenjadi 5 litre

STOK B 2

H3BO3 3.0gCuSO4. 5H2O 0.05gMnSO4. 4H2O 40g(NH4) 6Mo7O24. 4H2O 0.2gZnS SO4.7H2O 2.2g

Campurkan air hinggaMenjadi 2 litre

Campurkan air hingga menjadi 10 litre




Basuh bersih dan steril(nyah kuman) ke atas semua alat

Ramas medium dengan air yang dicampur sedikit racun kulat hingga

basah

Masuk atau letakkan biji benih ke dalam medium – 5 – 6 biji benih

setiap satu cawan hidroponik

Semai di atas air biasa (tanpa baja)

Pastikan air mencecah medium semaian

Tunggu hingga biji benih bercambah sebelum di ubah ke set taking

sehingga muncul 3 hingga 6 lai daun (Panduannya 5-8 hari selepas

semaian dilakukan)

6.5.2 Penanaman/Mengubah

Sediakan air paip bersih di dalam set takung (9/10 penuh)

Tuang 200 ml larutan nutrient A dan 200 ml larutan nutrient B ke dalam

takung yang berisi air

Kesan nilai pH(pH yang disyorkan ialah di antara 5.0 – 6.5)

Masukkan kapur sedikit-sedikit sekiranya pH pada mulanya kurang

daripada 5.0

Ingat pengawalan pH sangat penting!!!

Letakkan kesemua anak benih ke dalam slot cawan dengan hati-hati dan

kemas

Pastikan bahagian akar benih menyentuh campuran larutan di dalam air

Sekarang set takung sudah boleh diletakkan di bawah sinaran matahari

sepenuhnya(Elakkan anak benih yang baru dipindahkan itu, terhalang dari

sinaran cahaya mata hari!)

Namun penggunaan rumah hijau atau rumah lindungan hujan sangat

digalakkan untuk mengelakkan timpaan air hujan

Ingat konsep rumah hijau bukan bermaksud rumah berwarna hijau!!!

Rumah hijau berbumbungkan plastic lutsinar sudah memadai

Pantaulah pH dan larutan dari semasa ke semasa

Kapas yang digunakan untuk medium penanaman hidroponik

didapati berlumut (hijau) semasa peringkat pertumbuhan pokok.

Apakah faktor kemungkinan yang menyebabkan fenomena

tersetut dan cadangkan kaedah menyelesaikan masalah

tersebut. Cari maklumat dan bincangkan dalam OLL




6.6 Tanaman secara fertigasi

Tahukah anda?

Kaedah penanaman secara fertigasi telah diamalkan secara

meluas di negara Timur Tengah dan Eropah untuk berbagai

tujuan. Dalam bidang pengeluaran tanaman makanan secara

komersil, Holland merupakan negara yang terkenal

menggunakan teknik ini. Di Malaysia, kaedah ini mula diamalkan

secara komersil pada awal 1990 an. Sebelum ini dilakukan

beberapa plot pemerhatian dan percubaan.

6.6.1 Apa itu fert igasi ?

Fertigasi berasal daripada perkataan fertigation (‘fertitiser’ and ‘irrigation’) atau baja

dan pengairan. Ini merupakan satu daripada sistem hidroponik beraggregat.

Penanaman secara fertigasi adalah kaedah di mana baja lengkap dalam bentuk

larutan nutrien diagihkan ke pangkal tanaman (zon perakaran) melalui sistem

pengairan (titisan). Pokok ditanam di dalam bekas atau polibeg yang sesuai

mengandungi medium bukan tanah (soiless culture).

Kaedah ini merupakan kaedah alternatif terbaik mengatasi masalah tanah

(kesuburan atau jangkitan penyakit dari tanah). Prestasi tanaman sangat dipengaruhi

oleh kualiti nutrien (keseimbangan, kepekatan, pH, jumlah), mutu air dan input yang

dibekalkan. Pada umumnya, kaedah penanaman secara fertigasi boleh dipraktik

kepada semua tanaman tetapi lebih cenderung kepada sayuran jenis berbuah

termasuk strawberi, tomato, terung, cili, bell pepper, anggur, labu, tembikai wangi

dan lain-lain. Transformasi teknologi berjaya memberi inisiatif beberapa jenis

sayuran tanah tinggi boleh ditanam dengan kaedah ini dikawasan tanah pamah.

5.6.2 Kelebihan kaedah fertigasi

Kaedah penanaman secara fertigasi mempunyai beberapa kelebihan tersendiri

berbanding dengan kaedah konvensional yang ada. Antara kelebihannya ialah:




i. Keperluan nutrien lengkap diberi dan boleh dikawal dari segi jumlah dan

kehendak tanaman mengikut peringkat pertumbuhannya.

ii. Medium tumbesaran dan persekitaran menjamin kebersihan dan menghindar

masalah penyakit

iii. Meningkatkan hasil per unit kawasan dengan kepadatan tinggi.

iv. Kos merumpai sangat rendah.

v. Kualiti hasil yang lebih baik

vi. Penggunaan baja yang cekap.

vii. Mengurangkan penggunaan racun ke atas tanaman.

viii. Hasil lebih tinggi (boleh mencapai sehingga 700% atau tujuh kali ganda)

ix. Tidak perlu penggiliran tanaman.

6.6.3 Keperluan fertigasi

Usahawan yang berjaya mengamalkan kaedah fertigasi sebagai kaedah

pengeluaran tanaman makanan atau lain-lain mempunyai minat mendalam,

pengetahuan teknikal, pengurusan ladang dan tanaman terutama pemakanan

tumbuhan dan penyakit/perosak tanaman. Kemudahan infrastruktur dan

kelengkapan lain yang perlu ada ialah:

a Rumah lindungan hujan

Sama ada berjejaring atau tidak (ikut jenis tanaman). Bumbung dan dinding

boleh ditembusi cahaya yang mencukupi. Bentuk yang baik ialah separa bulat

(berlubang angin atau tiada). Sangat diperlukan untuk tanaman tomato.

Tanaman lain yang ditanam menggunakan pelindung hujan adalah lebih baik

berbanding secara terbuka. Rangka : Aluminium, G.I pipe, kayu, black pipe dsb.

Bumbung : Plastik, arcylic, carbonated dsb

b. Sistem pengairan

J enis titisan. Beroperasi secara manual atau automatik. Aliran larutan baja

dilakukan secara graviti, pam elektrik, injektor dsb. Antara komponen yang

berkaitan ialah tangki nutrien, tangki stok nutrien, timer, pam, penapis, injektor,




paip utama, paip kedua, penitis, injap sehala, injap udara, ‘pressure regulator’

dan sebagainya.

c. Sumber air

Bersih, tidak berbau, jernih, tidak tercemar, tidak terputus bekalan, pH/EC/TDS

sesuai. Contoh: air paip J BA, telaga bumi, air gunung, tasik, anak sungai yang

mengalir

d. Baja

Baja hidroponik/khas lengkap mengandungi semua jenis unsur/zat pemakanan

yang diperlukan oleh tumbuhan. Formulasi disesuaikan mengikut jenis tanaman.

Mudah larut. Kepekatan dan jumlah bergantung kepada jenis tanaman,

peringkat tanaman dan cuaca (suhu, cahaya, angin , RH dsb)

e. pH/EC/TDS meter

Untuk mengukur larutan dan medium secara saintifik dan tepat.

f. Medium

Boleh memegang air (60 – 80%), mengandungi ruang pengudaraan 20 – 40%,

boleh diubahsuai keadaan pH nya, mudah didapati, tidak mencemar alam,

murah dan praktikal.

g. Bekas tanaman

Untuk diisi medium. Purata ketinggian 25 – 35 cm. lebar 30 – 45 cm. Warna

putih, hitam dll. Bahan bekas seperti polibeg plastik, pasu (plastik , tanah liat dsb)

boleh digunakan tetapi mesti mempunyai lubang aliran air keluar atau memberi

ruang pengudaraan kepada akar.

h. Biji benih terpilih

Sangat penting untuk jaminan hasil. Disyorkan biji benih hibrid F1 dan precision

seed (mempunyai jaminan seperti resistan: TmV,C5, N, F1 Fr dan dijual dalambentuk jumlah bilangan bukan berat). Dapatkan bekalan dari sumber yang betul.

6.6.4 Persedian awal

Sebelum melaksanakan projek fertigasi beberapa perkara perlu diambil kira dalam

merancang perjalanan dan tujuan projek. Ini termasuklah:




i. J umlah polibeg dan keluasan

ii. Pemilihan dan kesesuaian kawasan

iii. Bajet yang ada atau disediakan

iv. Sistem operasi yang akan digunapakai

v. J enis tanaman atau produk

vi. Sumber keperluan asas

vii. Mulakan pembinaan dan siapkan infrastruktur

6.6.5 Pengurusan Semaian

Pengurusan tapak semaian adalah asas yang sangat penting menentukan

kelancaran program pengurusan seterusnya di ladang. Walaupun kerja pengurusan

semaian kelihatan mudah tetapi banyak yang gagal mengurusnya dengan baik

kerana kekurangan kemahiran dan pengalaman.

a. Penyediaaan medium semaian

Berbagai medium semaian terdapat dipasaran boleh digunakan. Medium yang

baik menghasilkan percambahan yang tinggi, bebas penyakit dan kos yang

berpatutan. Medium yang biasa digunakan ialah, peat moss, vermikulit dan

habuk sabut (cocoa peat atau ‘coir dust’). Medium diisi ke dalam bekas semaian

seperti pot plastik 8 x 8 cm, dulang semaian khas, keratan PVC 2”, polibeg kecil

dan lain-lain.

b. Menyemai biji benih

Biji benih yang telah dirawat terus disemai di dalam bekas semaian berisi

medium semaian. Letakkan biji benih 0.5 – 1.0 cm dari paras atas medium.

Kedalaman lubang untuk biji benih yang kecil seperti kobis adalah lebih cetek

berbanding biji benih tembikai. Tutup lubang (timbuskan biji benih) tersebut

dengan medium tanpa memadatkannya. Teknik menyemai yang betul

mempengaruhi percambahan dan pertumbuhan yang seragam di tapaksemaian. Oleh itu kerja-kerja menyemai mesti dibuat dengan teliti.

J umlah semaian yang disemai hendaklah 20 – 30% lebih daripada jumlah yang

sebenar diperlukan diladang. Ini penting diambil kira semasa penakaian dan

pemilihan anak pokok terbaik sahaja yang dipindah ke ladang



c

Se

Sel

d

R

Menyir

Sirama

rendam

setiap h

belum cam

lepas cam

. Tempo

TANAM

Cili

Terung

Tomato

Tembik

ajah 5.2: T

m

yang ter

n. Siram

ari dengan

bah : Se

pr

bah : Mi

Air

Mi

Air

semaian

AN

i Wangi

knik sema

baik ialah

n bertujua

kekerapan

maian dis

vicur)

ggu perta

dan laruta

ggu kedu

dan laruta

ian

siraman

n mengek

1 – 2 kali/h

iram deng

a:

baja 1.5

dan seter

baja 1.5 –

BT 3104 TEK

abus atau

alkan kele

ari bergant

an air b

S/cm (bac

snya:

2.0 mS/c

HARI

25 – 30

25 – 35

18 - 25

8 - 12

OLOGI TANA

sembura

mbapan s

ung kepad

rcampur

aan E.C.

(bacaan

AN SAYURAN

halus at

kitar 60%

medium d

acun kula

eter)

.C. meter)

DAN HIASAN

u kaedah

dilakukan

igunakan.

t (contoh:



6.6

Timun J

Kobis/k

J ad

.6 Pengur

Berikut

dilakuk

a. Me

Isi

dip

ca

b. Me

Se

me

bol

c. Me

An

pen

sat

d. Me

epun

bis bunga

ual 5.3 : T

usan ladan

adalah ri

n.

gisi medi

an padat

sang. Me

puran ked

bilas me

ua mediu

ghilangka

h mengela

gubah ke

k pokok s

yakit dipin

pokok ke

R

yulam

mpoh sem

g

gkasan

m & Men

an mediu

ium yang

anya (50:

ium

m perlu di

kemungki

kkan stres

ladang

maian ya

ahkan ke

uali tomat

jah 5.4 : A

aian sayur

erja-kerja

usun bek

atau ca

iasa digu

0)

bilas atau

nan toksik

terhadap

g telah cu

ladang de

2 pokok/b

nak benih

BT 3104 TEK

7 – 10

14 - 20

n

pengurusa

s tanama

puran me

akan ialah

dibasahi d

atau bahan

okok sem

kup tempo

gan cerm

eg.

i lubang p

OLOGI TANA

n ladang

ium didala

habuk sab

engan air

tercemar.

sa baru di

h, subur, s

t. Setiap b

nanaman

AN SAYURAN

fertigasi

m bekas

ut, arang s

terlebih da

Selain itu b

indahkan

ekata, tiad

ekas ditan

DAN HIASAN

ang perlu

ang telah

ekam atau

hulu untuk

ilasan juga

e ladang.

jangkitan

m dengan




Kebiasaannya jumlah pokok yang disulam sangat minimum jika kerja mengubah

dilakukan dengan cermat. Lakukannya dengan segera untuk mendapatkan

pertumbuhan yang sekata.

e. Menyedia & mengagih nutrien

Kerja ini amat penting, kritikal dan memerlukan kemahiran yang lebih. Bermula

dengan membuat campuran bahan, menyediakan larutan stok, penyediaan

larutan nutrien untuk tanaman dan pengagihan ke ladang.

Pengagihan nutrien ke ladang boleh dilakukan dengan beberapa kaedah

mengikut situasi dan kemudahan infrastruktur yang ada. Antaranya secara

graviti, pam elektrik, injektor dan gabungan antaranya. Sistem ini beroperasi

secara manual atau automatik.

Berikut adalah contoh beberapa campuran baja yang digunakan:

i. Formula MARDI

CAMPURAN A CAMPURAN B

Bahan Berat Bahan Berat

Kalsium nitrat 9.360 kg Kalium nitrat 8.120 kg

Fe EDTA 164 gm Mono Kalium Posfat 2.630 kg

Magnesium sulfat 4.962 kg

Mn sulfat 15.0 gm

Zn sulfat 2.2 gm

Cu sulfat 0.78 gm

Amm. Molibdat 0.18 gm

Asid borik 30.0 gm




ii. Formula Cameron Highland



Kalsium nitrat 37.0 kg Kalium nitrat 21.0 kg

Kalium nitrat 6.0 kg Kalsium sulfat 2.0 kg

Ammonium nitrat 2.0 kg Magnesium sulfat 18 kg

Fe - EDTA 334 gm Mono Kalium Posfat 8 kg

Zn sulfat 90 gm

Mn sulfat 80 gm

Cu sulfat 10 gm

Soluble boric 300 gm

Natrium molibdat 5 gm

iii. Formula Cooper



Kalsium nitrat 20.06 kg Kalsium nitrat 11.6 kg

Fe - EDTA 1058 gm Magnesium sulfat 10.26 kg

Mono Kalium Posfat 5.26 kg

Zink sulfat 8.8 gm

Mn sulfat 122.0 gm

Cu sulfat 7.8 gm

Amm. Molibdate 7.4 gm

Asid borik 34.0 gm

f. Memeriksa dan menyeleggara sis tem pengairan



g

h

i.

j.

Perlu di

penana

titisan,

. Mendia

Mengen

atau k

daripad

segera.

. Menga

Sembur

ke lada

yang se

Melatih

Dua pe

dan pe

kekema

Sanitas

Kebersi

atau p

rumpai

lakukan se

an secar

enapis da

gnosis ma

alpasti se

kurangan

masalah

al perosa

an kawala

g. Kebias

suai denga

tanaman ‘

kara terlib

njagaan).

san ladang

Raja

i ladang

an ladang

ncemaran.

an sebaga

iap hari d

fertigasi.

lain-lain.

salah tana

ua simpto

nutrien d

menjadi b

k dan pen

perosak

aannya dil

n tanaman

ree-trainn

t iaitu me

erja ini

.

h 5.4 : Can

perlu diut

Semua s

inya disele

ngan teliti.

Periksa b

man

pada tan

n sebagai

esar. Peri

akit

an penyak

kukan seti

dan jangkit

ing’

masang tr

mat kritik

tasan

ama seba

isa tanam

nggara de

BT 3104 TEK

Sistem pe

hagian pe

man sam

nya. Peng

sa ladang

it dimulaka

iap 4 – 5

an/perosa

llis dan m

l dan sa

ai langkah

n, bekas

gan betul.

OLOGI TANA

ngairan m

nitis, temp

ada seran

esanan a

setiap ha

n sebaik s

hari sekali

.

embuat ca

gat mem

pencegah

racun kimi

AN SAYURAN

rupakan n

at sambun

gan perosa

al dapat

i dan amb

ja pokok d

mengguna

ntasan (pe

engaruhi

an jangkita

a atau pe

DAN HIASAN

di kaedah

gan, aliran

k, penyakit

mencegah

il tindakan

ipindahkan

kan bahan

mbentukan

asil serta

n penyakit

mbungkus,




k. Hasil

Pada umumnya hasil sayuran yang ditanam secara fertigasi adalah lebih tinggi

berbanding kaedah konvensyonal. Sebagai contoh hasil tomato, cili dan terung

secara fertigasi adalah seperti dilampiran.

l. Anggaran Kos

Kos mewujudkan satu kawasan penanaman secara fertigasi agak tinggi berbanding

kaedah konvensyonal. 60% kos adalah membina rumah pelindung hujan. Kapasiti

bekas tanaman bagi keluasan 1.0 hektar ialah 15,000 beg. Tanaman seperti terung

tidak memerlukan pelindung hujan.

a. Kos Pembangunan

Penyediaan tanah RM 10 000.00

Rumah lindungan RM 250 000.00

Sistem pengaiaran (automatik) RM 60 000.00

pH/EC/TDS meter RM 1 000.00

b. Kos Operasi (1 pusingan - ~ 6 bulan)

Bekas tanaman RM 3 000.00

Medium RM 6 250.00

Baja RM 20 000.00

Medium semaian RM 1 500.00

Batas RM 9 000.00

Trellis RM 300.00

Biji benih RM 4 000.00

Racun kulat/serangga/hormon RM 12 000.00

Elektrik/bahanapi RM 2 400.00Gaji RM 24 000.00

Lain-lain 10%

Cari maklumat tentang jenis-jenis rumah pelindungan.

Kumpulkan maklumat tersebut dan simpan di folio.




TAJUK 7 TEKNOLOGI PEMBIAKAN TANAMAN HIASAN

SINOPSIS

Bab ini akan menerangkan dengan jelas tajuk-tajuk berkenaan kaedah pembiakan

pokok hiasan. Pembiakan pokok hiasan terdiri daripada kaedah pembiakan secara

seks dan secara aseks Cara-cara pembiakan akan dijelaskan beserta gambar rajah

yang sesuai. Selain kaedah pembiakan, bahan dan teknik melakukan juga

ditunjukkan. Penjagaan pokok hiasan juga dibincangkan dalam bab ini

HASIL PEMBELAJARAN

Setelah mengikuti matapelajaran ini, pelajar akan dapat:

1. Menerangkan pelbagai amalan pembiakan tumbuhan hiasan

2. Menerangkan serta melakukan aktiviti pembiakan / tumbuhan hiasan secara seks atau

tampang.

KERANGKA TAJUK-TAJUK

KANDUNGAN ISI

Pembiakan Tanaman Hiasan

Kaedahpembiakan

KaedahSeks

KaedahAseks

CantumanMarkot(Tut)

Keratan

Keratanakar

Keratandaun

Akeratanbatang

Kayu keras

KayuSederhana

Kayu

lembut

Pembiakanrumpun




Terdapat pelbagai kaedah pembiakan untuk pokok hiasan. Pembiakan bermaksud keupayaan

tanaman menghasilkan zuriat atau benihnya bagi membolehkannya menambah dan menyambung

kelangsungan hidup spesiesnya di muka bumi agar tidak pupus selamanya. Antara kaedah

pembiakan yang dimaksudkan ialah dengan menggunakan biji benih serta spora dan juga

menggunakan bahagian pokok seperti daun, batang, anak sulur, bebawang dan sebagainya.

Pembiakan yang menggunakan biji benih, dinamakan pembiakan cara seks di mana

persenyawaan di antara benih jantan dan benih betina berlaku secara semula jadi lalu terhasillah

buah dan biji benih. Persenyawaan benih-benih juga boleh dilakukan dengan menggunakan

kaedah saintifik di makmal untuk menghasilkan baka jenis baru yang dipanggil hibrid. Contohnya

banyak hibrid pokok orkid dihasilkan bertujuan untuk mengeluarkan bunga yang lebih cantik dan

tahan lasak dari spesies asalnya.

Pembiakan menggunakan batang, daun dan sebagainya dinamakan aseks yang hanya

menghasilkan anak pokok yang serupa seperti pokok induknya.

KAEDAH PEMBIAKAN SECARA SEKS

Pembiakan seks dalam tumbuhan adalah melalui penggunaan biji benih.Pembentukan biji benih

memerlukan bahagian bunga jantan dan bahagian bunga betina.Biji benih mempunyai embrio,

hasil daripada proses persenyawaan game jantan dengan gamet betina. Embrio ini akan

berkembang menjadi anak pokok yang baru apabila biji benih itu bercambah.Pembiakan seks

adalah sesuai bagi sesetengah tumbuhan yang tidak dapat dibiakkan dengan mudah melalui

kaedah lain,

Ciri-ciri pokok yang dibiakkan dengan biji benih adalah seperti berikut:-




Menyediakan Bekas Penanaman

a. Pilih bekas semaian yang tidak kotor dan telah dibersihkan terlebih dahulu.

b. Bekas semaian yang digunakan mesti mempunyai lubang saliran.

c. Tutup lubang saliran dengan serpihan pasu, pecahan batu, atau net hijau untuk

mengelakkan medium terkeluar bersama dengan air siraman yang berlebihan.

d. Isikan medium semaian ke dalam bekas 2.5 cm daripada bibir bekas semaian.

Menyediakan Medium Menyemai dan Menyemai Bij i Benih

a. Medium semaian yang sesuai terdiri daripada campuran tanah loam, bahan organik

yang telah reput dan pasir sungai.

b. Sukat bahan-bahan yang diperlukan tadi mengikut kadar :

2 bahagian tanah loam : 1 bahagian bahan organik : 1 bahagian pasir sungai

c. Tapis semua bahan tadi untuk memastikan medium bebas daripada bahan

asing. Kemudian gaulkan sehingga rata.

d. Gaulkan medium dengan kapur dan baja fosfat dalam nisbah 4.5 liter medium semaian

: 2.5 g kapur : 5.0 g baja fosfat.

e. Hapuskan kuman atau bakteria dalam medium dengan cara menyembur medium

dengan larutan formalin.

f. Biarkan medium semaian selama 48 jam sebelum digunakan.

Ciri‐ciri

Pembiakan

biji benih

Pokok

menjadi besar, tinggi dan hidup

lama

Masa yang

lama untuk

berbunga dan

berbuah

Mempunyai akar tunjang /pokok lebih

kukuh

Lambat membesar




Bahan Medium Fungsi Tanah loam Mengukuhkan pokokBahan organik Membekalkan nutrien, berupaya menyimpan air, dan membaiki

struktur tanah.Pasir sungai Memastikan saliran dan pengudaraan yang baik.

Baja fosfat super Menggalakkan pertumbuhan pokok

Penyemaian biji benih melibatkan penyediaan bekas semaian dan cara menyemai biji benih. Biji

benih dapat disemai dengan cara :

a. menabur biji benih

b. membuat alur dan menanam biji benih ke dalamnya.

c. Menekan biji benih ke dalam medium(cara poket).

Teknik-teknik penyemaian biji benih

Menabur

a. Taburkan biji benih selepas digaulkan dengan pasir dalam nisbah 1:5

b. Timbus biji benih yang sudah ditaburkan itu dengan satu lapisan nipis medium

c. Biji benih hallus seperti benih Celosia sangat sesuai dengan kaedah ini.

Cara alur

a. Buat alur yang panjang pada medium mengikut bekas

b. Masukkan biji benih dalam alur

c. Timbus biji benih dengan selapisan medium

d. Kaedah ini sesuai untuk biji benih yang sederhana saiznya.

Cara poket

a. Buat beberapa lubang pada medium

b. J arak antara lubang-lubang itu ialah 10 cm

c. Masukkan biji benih ke dalam lubang tadi.

d. Timbus lubang itu dan mampatkan medium

e. Kaedah ini sesuai untuk biji benih yang kasar seperti bunga matahari dan Helianthus

f. Selepas biji benih disemai, siramlah medium dan letakkannya di tempat teduh.

Penjagaan




Biji benih yang disemai memerlukan penjagaan seperti berikut;

a. Membekalkan lembapan dengan semburan yang halus.

b. Mengurangkan kehilangan air dengan menutup kotak semaian dengan plastik lutsinar

atau kaca cerah.

c. Meletakkannya di tempat teduh.

d. Apabila anak benih mula bercambah kotak semaian didedahkan terus pada cahaya

matahari untuk mengekalkan pertumbuhan dan mengelakkan etiolasi.

e. Plastik lutsinar dibuka untuk menambahkan penerimaan air, ruang dan pertumbuhan

anak benih.

f. Merumput dilakukan untuk mngelakkan persaingan antara rumpai dan anak pokok.

g. Anak benih perlu diubah apabila mempunyai 2-3 helai daun.

h. Sebelum menggubah anak benih perlu dilakukan pengerasan. Ini bertujuan

mengurangkan renjatan semasa anak benih diubah dari tapak semaian.

Apakah tujuan merumput?Apkah yang dimaksudkan dengan pengerasan?Apakah kepentingannya?Bagaimanakah ia dilakukan?

Kepentingan Perlindungan, Air dan Siraman

Air memainkan peranan yang sangat penting dalam pertumbuhan pokok. Ia diperlukan

sebagai medium bagi pengaliran nutrien dan garam galian dari dalam medium tanaman.

Air juga diperlukan dalam proses transpirasi

a. Anak benih yang disemai perlu diberikan perlindungan, air dan siraman bagi

memastikan peratus pertumbuhan yang maksimum.

b. Anak benih hanya memerlukan 50-60 % cahaya matahari ketika masih kecil

bagi mengelakkan kematian.

c. kerja-kerja menyiram dilakukan 2 kali sehari.

d. Air penting untuk melarutkan nutrien supaya mudah diserap oleh akar tumbuhan.

e. Teknik penyiraman yang biasa digunakan ialah bekas menyiram bermuncung halus

atau sistem pemercik air.



PeSe

me

a.

b.

c.

Pokok ya

Scindapsu

Bahan ya

a) Beber

b) Gunti

c) Bekas

d) Mediu

e) Plasti

A

A

mbajaanlain mediu

mpunyai p

Membaja

mencukup

Dua jenis

Membaja

ng boleh

s atau Sire

g diperluk

apa kerata

g pokok at

tanaman

m pasir su

atau beka

pakah mak

pakah kep

m tanama

mbajaan

dilakukan u

i.

baja digun

ilakukan 2

KA

KERAT

dibiakkan

h Puteri, T

n adalah:

batang p

au 'sekateu

gai

s lutsinar

sud dan pr

ntingan tr

yang se

ang semp

ntuk mem

kan, iaitu

-3 minggu

DAH PEM

N BATAN

mengguna

adescantia

kok berke

r'

oses trans

nspirasi ke

suai, air

rna dan se

ekalkan a

aja organi

sekali deng

BIAKAN M

LEMBUT

an kaeda

, Hedera s

aan (Scind

BT 3104 TEK

irasi

pada tumb

an cahay

sia untk pe

ak benih

dan baja

an kadar y

NGGUNA

DAN KAY

keratan

rta banya

apsus) sep

OLOGI TANA

h-tumbuh

yang m

mbesarann

engan nut

imia

ng disyork

KAN

KERAS

batang le

lagi.

anjang lebi

AN SAYURAN

n

ncukupi,

ya.

ien yang l

an.

but ini t

h kurang 1

DAN HIASAN

okok juga

ngkap dan

rmasuklah

kaki




f) Hormon penggalak akar

g) Air siraman

Kaedah pembiakan:

1 Sediakan bekas dan medium tanaman dengan memasukkan pasir sungai ke dalam bekas

tanaman sehingga dua inci ke paras bibir bekas, ratakan. Goncang sedikit bekas tanaman

untuk memadatkan sedikit medium bagi menyenangkan pertumbuhan pokok.

2 Potong pokok Scindapsus di bawah buku batang dan pastikan sekurang-kurangnya dua buku

bagi setiap potongan. Buangkan daun di buku paling bawah bagi mencepatkan pertumbuhan

tunas baru dan mengelakkan pereputan batang. J ika terdapat akar udara yang tumbuh di

buku keratan, jangan dipotong kerana akar ini akan mencepatkan pertumbuhan tunas baru.

Sapukan hormon penggalak akar di bahagian buku dan akar udara.

3 Buatkan beberapa lubang bagi memenuhi setiap ruang medium tanaman, tanam keratan

batang tadi sehingga medium menutupi buku batang yang paling bawah sekali dan padatkan

medium di sekeliling batang keratan.

4 Siram medium dan letakkan bekas tanaman dalam plastik atau bekas lutsinar serta di tempat

teduh. Tunas serta akar baru akan tumbuh dalam masa beberapa minggu.

Apabila pertumbuhan batang menjangkau melebihi lima ruas, anda bolehlah memindahkannya

untuk ditanam sama ada dalam beg politena atau pasu cantik menggunakan medium tanaman

untuk pokok berpasu. Selepas itu anda bolehlah mula membajanya dengan baja kandang (najis

ayam atau kelawar) atau baja kimia berwarna hijau untuk pertumbuhan daun dan batang yang

cepat.

1) Kaedah pembiakan cara di atas juga sesuai untuk pokok berkayukeras seperti pokok bunga raya dan bunga kertas tetapibatangnya dikerat secara menyerong di bawah bahagian

tumbuhnya daun bagi menyediakan luas permukaan yang lebihbesar untuk mencepatkan pertumbuhan akar dan tunas baru

2) Medium air dan jeli boleh juga digunakan untuk pembiakan cara initetapi hasilnya kurang memuaskan berbanding pasir sungai. Airperlu ditukar setiap minggu bagi mengelakkan pereputan

3) Pasir sungai adalah medium terbaik untuk pembiakanmenggunakan keratan batang kerana ia mempunyai pengudaraandan saliran yang baik, bersih serta tidak menghalang pertumbuhanakar baru

4) Menutup bekas tanaman dengan plastik lutsinar bagi



Pokok ya

Caladium

Kaedah p

1 Siram

bagi

berke

2 Pusin

permu

pasun

meng

3 Guna

rumpuakan

tempa

bolehl

KAE

g boleh di

(keladi) da

mbiakan:

air atau re

elembutk

aan darip

kan pasu

kaan yan

ya. Kelua

lakkan ru

an tangan

n kecil. Taegera tu

t teduh ba

ah diberi b

KA

mengekaldan tunas

AH PEMBI

iakkan me

sebagai-n

dam pasu

n medium

da pasuny

dengan pe

keras se

kan rump

pun pokok

atau cang

nam rumpbuh segar

i menyesu

ja dan dile

DAH PEM

an kelembaru poko

AKAN BEL

nggunakan

ya.

tanaman b

tanaman

.

rmukaann

cara perla

un tanam

terjatuh k

ul serta pi

n ini dalaselepas ai

ikannya d

akkan di t

BIAKAN L

apan dan

AHAN DA

kaedah ini

erkenaan

erta memu

a ke baw

han bagi

an tadi

tanah.

sau untuk

bekas tr disiram s

ngan pasu

mpat yang

NTURAN

BT 3104 TEK

mencepat

PEMBAH

ialah San

i dalam air

dahkan ke

h dan he

memaksa

aripada p

emotong

naman deerta disem

dan medi

sesuai unt

ATANG A

OLOGI TANA

an pertu

AGIAN RU

evieria (lid

bertakung

rja-kerja m

takkan pe

rumpun p

asunya s

rumpun po

ngan medibur ke dau

m yang ba

knya.

TAU RAN

AN SAYURAN

buhan ak

MPUN

ah jin), Chl

seketika. I

engeluarka

mukaan p

kok kelua

cara perl

kok kepad

m yang bnnya. Leta

ru. Selepa

ING

DAN HIASAN

r

rophytum,

i bertujuan

n tanaman

su di atas

r daripada

han bagi

beberapa

aru. Pokokkkannya di

seminggu



Pokok ya

lelabah (C

dengan ka

Kaedah P

Kaedah 1:

1 Lentu

akar b

2 Setela

bawa

denga

Kaedah 2:

1 Lentu

2 Siram

sendir

3 Apabil

denga

pokok

g boleh d

hlorophytu

edah ini.

mbiakan:

kan batan

aru.

h berakar,

tempat i

n medium

terus ke d

dan beri

inya.

a didapati

n sendirin

induk dan

ibiakkan

m comosu

atau rant

panjangny

berakar

ang sesua

alam mediu

aja bagi

tumbuh da

a, potong

terus hidup

KAE

enggunak

) dan seb

ing pokok

kira-kira s

ntuk me

i untuk pok

m tanama

enggalak

un baru ya

ahagian b

sebagai p

DAH PEM

n kaedah

againya. K

berkenaan

etengah in

isahkanny

ok berkena

dalam pa

an batang

ng menunj

awah temp

kok baru.

IAKAN CA

BT 3104 TEK

ini ialah

ebanyakan

dalam air

i, kerat ba

dari pok

an.

u.

pokok be

kkan pok

at yang be

RA MENG

OLOGI TANA

cindapsus,

pokok me

ntuk mer

ang atau r

k asal da

akar dan

k berkena

rakar untu

TUT

AN SAYURAN

Tradesca

njalar bole

ngsang pe

nting tadi

n tanam d

oleh tumb

n sudah

memisah

DAN HIASAN

tia, pokok

dibiakkan

rtumbuhan

i bahagian

alam pasu

uh dengan

oleh hidup

annya dari



Pokok ya

seperti bu

Kaedah P

1 Pokok

2 Mediu

kerata

3 Balut

dan ba

mediu

kerana

pertum4 Apabil

bawah

Terdapat t

Kaedah 1:

g boleh

ga kertas,

mbiakan:

ilukakan a

tanaman

tadi.

edium tan

wah deng

tadi. Sel

pokok

buhan akaakar sud

tempat ber

iga kaedah

ibiakkan

bunga ray

tau dipoton

yang basa

aman den

n tali rafia

ng beber

enggunaka

.ah panjan

akar tadi u

menyedia

enggunak

dan seba

g kulit sek

h untuk m

an plastik

supaya m

pa mingg

n bahan

kira-kira

tuk ditana

an mediu

n kaedah

ainya.

liling rantin

nggalakka

yang lutsin

dium tida

, akar ak

makanan

satu inci,

dalam m

tanaman

BT 3104 TEK

ini ialah

g atau bat

pertumb

ar dan ika

jatuh dan

n tumbuh

daripada

bolehlah d

dium tana

ntuk men

OLOGI TANA

okok ber

ngnya.

han akar

di kedua

wap air ti

di bahagia

medium t

ipotong b

an yang

etut:

AN SAYURAN

atang ker

iletakkan

bahagian h

ak terkelu

n yang di

di dan

hagian be

esuai untu

DAN HIASAN

s berkayu

i sekeliling

ujung atas

r daripada

otong tadi

erangsang

rkenaan di

nya.



2 bahagia

Kaedah 2:

4 bahagia

Kaedah 3:

Lumut sph

TIPS

1) Untuk

keratan tu

2) Bagi

bancuhan

Pokok ya

sebagainy

pokok ind

Kaedah p

1 Kerat

tanah pe

habuk pa

agnum mo

mencepatk

emastikan

medium m

K

g boleh

a. Kaedah

knya.

mbiakan:

daun poko

oi : 1 baha

pan : 2 bah

ss atau sa

an pertum

medium

estilah pek

EDAH PE

ibiakkan

ini tidak m

berkenaa

ian bahan

agian baja

ut kelapa l

uhan aka

senang le

t dan mele

MBIAKAN

elalui ka

njanjikan a

kepada b

organik

organik

mbap

, sapukan

at di bah

kit

ENGGU

dah ini ia

nak pokok

berapa ke

BT 3104 TEK

hormon p

agian yan

AKAN KE

lah Sanse

yang tumb

ratan kecil.

OLOGI TANA

enggalak a

dilukaka

ATAN DA

vieria, Be

h akan m

AN SAYURAN

kar di bah

atau dip

N

onia Pepe

nyerupai k

DAN HIASAN

agian atas

tong tadi,

romia dan

eseluruhan



an hormo

ungai.

dan tutup

an bagi

bagi menc

beberap

m tanama

g boleh di

mbiakan:

ya sulur

an anak s

.

kan sera

akar untu

segera d

penggala

pasu sema

engekalka

epatkan pe

minggu,

yang sesu

1) Pilihmesub

2) Gundedme

AEDAH P

iakkan me

nak akan

lur berken

at mungki

nya mula t

lam mediu

akar di b

ian denga

kelemba

rtumbuhan

apabila an

ai untuk po

daun podapatkanrakan gunun yanguaskan

EMBIAKA

ggunakan

keluar dari

an daripa

ke arah

mbuh sen

m tanaman

hagian ba

plastik lut

an mediu

anak poko

ak pokok t

kok berken

ok yang sertumbuh

ing pokodipilih

MENGG

kaedah ini

i sisi poko

a indukny

pokok ind

diri.

yang sesu

BT 3104 TEK

ah kerata

sinar dan l

tanaman

k yang bar

elah tumb

aan.

udah matan anak po

yang tajagi men

NAKAN S

ialah poko

induk ya

dengan m

knya dan

ai untukny

OLOGI TANA

n tadi dan

etak di te

dan kead

.

h pindahk

ng dan dekok denga

am untukapatkan

LUR ANA

Orkid, Br

ng menyer

enggunaka

seboleh-b

.

AN SAYURAN

tanam dala

pat teduh.

an sekelili

an dan ta

wasa untun cepat da

memotonhasil yan

meliad da

upai poko

n tangan a

lehnya bi

DAN HIASAN

m medium

Kaedah ini

ng keratan

am dalam

kn

gg

Episcia.

induknya.

au gunting

r terdapat



1) Untuk

bawa

2) Janga

baru a

Banyak p

Tegetes d

hiasan jen

Kaedah p

Biji Fl

Biji benih

diimport d

menanam

mengelua

penanam

panduan

Biji benih

sulur ana

nya untuk

n biarkan

nak pokok

KAE

kok hiasa

an sebagai

is paku pa

mbiakan b

l untuk po

ari luar ne

pokok b

kan biji u

n pokok

ang tertera

alus

yang tida

mencepatk

edium ta

berkenaan

AH PEMBI

berbunga

nya. Mana

is sahaja.

iji benih

kok berbun

gara boleh

rkenaan

tuk tanam

unga ini s

di pek biji.

k berakar,

an pertumb

aman keri

AKAN ME

boleh dibia

kala kaeda

ga semusi

dibeli di

ntuk satu

n seterus

eterusnya.

sapukan s

uhan akar

ng kerana

GGUNAK

kkan meng

h pembiak

seperti P

usat tana

musim s

ya. Biji ya

Ikuti kaed

BT 3104 TEK

edikit hor

ini akan

N BIJ I BE

gunakan bi

n cara sp

tunia, Zin

an. Biji i

ahaja. Po

ng baru h

ah penye

OLOGI TANA

on pengg

embantutk

NIH DAN S

ji benih se

ra hanya

ia, Celosia

i hanya d

kok dari

rus dibeli

aian dan

AN SAYURAN

lak akar d

an pertum

PORA

erti Balsa

erlaku ke

dan sebag

pat digun

enih ini

ntuk pem

penjagaan

DAN HIASAN

i bahagian

uhan akar

, Cosmos,

ada pokok

ainya yang

kan untuk

idak akan

iakan dan

ya seperti



Bagi biji

penjagaan

1 Sedia

(Tana

menc

supay

2 Tabur

rata.

3 Kemu

bagi

4 Siram

Biji benih

1 Tana

yang

garisa

2 Kamb

3 Kekal

bekas

pertu

4 Apabil

dalam

dahul

cahay

meny

Spora

enih halu

nya adala

an mediu

loam:Ba

mpurkan

a kerja me

an campu

ian tabur

enutupiny

medium ta

asar

dua biji

lain dan s

n yang luru

s biji beni

an kelemb

tertutup l

buhan an

a anak po

bekas yan

bagi me

a mataha

suaikan di

Spora po

yang did

seperti be

tanaman

han organ

iji berkena

aburnya d

ran biji be

an satu la

.

naman dan

enih dala

dalam leb

s.

dengan

apan medi

in. Apabil

k benih se

kok telah

g tetap unt

gurangkan

i secara

ri dengan k

ok paku di

apati dari

rikut:

yang bers

ik:Pasir s

an dengan

pat dilaku

ih dan pa

is mediu

letakkan b

satu luba

ih kurang

edium tan

m dengan

a anak b

erusnya.

umbuh e

uknya. Se

renjatan.

erlu diku

eadaan se

bawah da

pokok tan

suaian un

ngai). Un

pasir halu

an dengan

sir tadi di

tanaman

ekas sema

ng dengan

dua kali d

man dan k

meletakka

nih telah

pat helai

elum dipin

Ini bermak

angkan b

enar di pe

nnya yang

BT 3104 TEK

aman tem

uk menye

uk semai

s dalam ni

mudah.

atas perm

yang nipis

ian di temp

jarak 10 s

iameter bij

ejapkanny

n bekas ta

tumbuh, b

aun, bole

ah, elokla

na air sira

ransur-an

sekitarann

boleh dilih

OLOGI TANA

atan, kae

ai biji ben

n biji ya

sbah 1:5 (

kaan med

di atas ca

at teduh.

entimeter

inya. Seba

dengan ja

naman di

angkan b

lah dipind

anak pok

man dan

ur supay

a.

t dengan

AN SAYURAN

ah penye

ih dalam ni

g halus

iji benih:P

ium tanam

puran biji

i antara s

iknya dita

ri.

alam beg

eg plastik

ahkan unt

ok dikeras

erlindunga

anak po

ata kasar

DAN HIASAN

maian dan

sbah 2:1:1

nda perlu

asir halus)

an dengan

benih tadi

tu dengan

am dalam

lastik atau

tadi untuk

k ditanam

an terlebih

n daripada

kok dapat




Hanya pokok paku pakis sahaja yang boleh membiak menggunakan spora yang biasanya tumbuh

di bawah daun atau frondnya. Biasanya spora dapat dilihat dengan mata kasar di bawah daun

walaupun ianya agak halus.

Kaedah pembiakan menggunakan spora adalah seperti berikut:

1 Pilih daun yang sihat dan mempunyai banyak spora yang telah matang.

2 Letakkannya dalam beg plastik lutsinar dan goncang daun tersebut. Spora berwarna perang

akan gugur di dalam beg plastik tadi. Kembangkan lumut tanah gambut atau span dengan

menyiram air ke atasnya.

3 Taburkan spora tadi di atas lumut tanah gambut atau span dan letakkannya dalam beg plastik,

ikat hujungnya untuk mengekalkan kelembapan.

4 Apabila terdapat tunas anak berwarna hijau mula tumbuh, buatkan lubang di sekeliling beg

plastik untuk peredaran udara supaya anak pokok cepat tumbuh.

5 Selepas sebulan iaitu apabila anak pokok telah besar sedikit, bolehlah dipindahkan untuk

ditanam dalam bekas tanaman yang lebih besar.

1) Di negara kita ini terdapat banyak paku pakis membiak didalam hutan dan juga di atas pokok kelapa sawit contohnyapaku langsuyar, paku tanduk rusa dan sebagai-nya. Anakbenih yang dicambah secara semula jadi ini boleh diambiluntuk ditanam sebagai pokok hiasan

2 Fikirkan beberapa jenis paku pakis yang boleh jugadibiakkan menggunakan kaedah pecahan rumpun.




TAJUK 8 PENANAMAN DAN PENYELENGGARAAN TUMBUHAN DALAM

PASU ATAU BEKAS TANAMAN TUMBUHAN HIASAN

SINOPSIS

HASIL PEMBELAJARAN ( UNTUK TAJUK INI)


Bekas menanam

J enis dan ciri bekas

Pemilihan dan penyediaan bekas

Medium menanam

Ciri medium menanam yang baik

Bahan-bahan untuk penyediaan medium dan cirinya

J enis-jenis ramuan medium menanam

Langkah-langkah penanaman

Penanaman dalam bekasPenanaman di batas

KANDUNGAN ISI

Penanaman Tumbuhan Hiasan

ASAS TANAMAN POKOK DALAM PASU

Terdapat perkara asas mengenai penanaman pokok hiasan dalam pasu yang perlu diikuti supaya

pokok berkenaan dapat hidup dengan subur.




Pasu atau planter juga mampu mencantikkan tanaman. Tetapi pemilihan dan penggunaannya

haruslah disesuaikan dengan jenis pokok yang hendak ditanam. Adalah tidak sesuai

menggunakan pasu yan besar untuk tanaman yang semula jadinya kecil. Begitu juga sebaliknya.

ASAS TANAMAN POKOK DALAM BEKAS/PASU

Bekas dan Tanaman yang sesuai:

Pelbagai bekas tanaman seperti pasu atau planter pelbagai saiz dan bentuk boleh dipilih untuk

disesuaikan dan digunakan dalam tanaman pokok hiasan. Umpamanya pokok tinggi seperti palma

perlu ditanam dalam pasu yang tinggi serta berat yang diperbuat daripada bahan seramik atau

tanah liat. Pokok menjalar pula seperti Scindapsus sesuai ditanam dalam pasu cetek, ringan dan

rendah, manakala pokok air seperti kiambang perlu ditanam dalam pasu yang boleh menakung air

sebagai medium tanaman. Bekas tanaman yang dipilih hendaklah berfungsi dan bersesuaian

dengan pokok yang ingin ditanam selain untuk cantik sebagai hiasan.

Ruang air:

Ruang ini perlu diadakan dalam ukuran dua inci dari permukaan atas pasu dan medium tanaman.

Ianya hendaklah dibiarkan kosong supaya air siraman atau air hujan dapat bertakung seketika

untuk proses penyerapan bagi membasahi keseluruhan medium tanaman.

Piring Takungan Air:

Bertujuan menakung lebihan air siraman agar tidak mengotori lantai, hamparan permaidani dan

sebagainya. Namun begitu, air yang bertakung lama boleh menyebabkan akar pokok terendam

dan boleh mematikan pokok. Air takungan juga memudahkan pembiakan nyamuk Aedes. Bagi

mengelak ini terjadi, letakkan medium yang boleh menyerap air tersebut seperti sphagnum moss

atau kertas surat khabar di dalam piring takungan air sebelum meletakkan bekas tanaman di

atasnya. Air lebihan akan diresapi medium tadi dan dilepaskan ke udara. Terdapat satu kaedah di

mana bekas takungan air boleh dijadikan bekas untuk membekalkan air kepada pokok bila

diperlukan.

Lubang saliran air:

Lubang ini penting bagi memastikan air siraman dapat mengalir keluar dan tidak menakung di

dalam bekas atau pasu yang boleh mengakibatkan pereputan akar pokok dan akhirnya boleh

mematikannya.




Lapisan penapis medium:

Lubang saliran air bekas tanaman perlu ditutupi supaya medium tanaman tidak terkeluar bersama

air siraman. Bahan yang boleh digunakan untuk tujuan ini ialah serpihan pasu atau batu-bata

pecah, serat kelapa, lumut sphagnum moss, batu kerikil, jaring plastik dan sebagainya.

Medium Tanaman:

Terdapat pelbagai medium tanaman yang boleh digunakan dalam penanaman pokok dalam bekas

(Rujuk bab 2). Medium tanaman berasaskan tanah mestilah memudahkan air mengalir keluar

serta tidak menakungkan air.

Ruang Sungkupan:

Sebagai pilihan, gunakan bahan sungkupan seperti serat kelapa, mayang bunga kelapa sawit dan

sphagnum moss untuk menghindari kesan kekeringan medium tanaman dengan cepat

disebabkan keterikan cahaya matahari terutama pada waktu tengah hari. Dengan meletakkan

bahan sungkupan ini, medium tanaman akan sentiasa lembap dan akar pokok kekal sejuk untuk

pertumbuhan pokok yang sihat sentiasa. Melalui kaedah ini juga, kekerapan siraman air boleh

dikurangkan. Dengan mengikuti kaedah penanaman pokok hiasan seperti di atas, Insya-ALLAH

tanaman hiasan anda akan hidup subur sentiasa seperti yang diidamkan.

KENALl PASU

Menanam pokok hiasan di dalam pasu adalah satu kaedah penanaman untuk ruang sempit

seperti balkoni di rumah pangsa atau kondominium. Kaedah ini bertujuan mengawal pertumbuhan

pokok supaya dapat mengekalkan nutrien, air atau kelembapan untuk pertumbuhan yang segar

sentiasa. Pokok berpasu senang dialih untuk disesuaikan dengan suasana hiasan dalaman

kediaman atau pejabat kita.

Terdapat pelbagai jenis pasu tanaman yang dijual di pasaran diperbuat daripada tanah liat, plastik,

simen, seramik dan sebagainya. Manakala saiznya juga pelbagai dari sekecil-kecilnya untuk

semaian anak benih, hinggalah yang paling besar untuk tanaman pokok besar seperti pokokpinang merah di hotel-hotel dan premis perniagaan. Terdapat juga pasu yang dihasilkan khusus

untuk tanaman tertentu seperti berikut:

a Pasu orkid yang mempunyai lubang di sekelilingnya bagi memudahkan peredaran udara iaitu

keperluan utama untuk akar orkid tumbuh subur.




b Pasu pokok bonsai dibina rendah bagi menyerlahkan akar pokok dan biasanya dihiaskan

dengan lukisan seperti pokok buluh dan sebagainya.

c Self-watering pot iaitu pasu yang dapat menyediakan sistem pengairannya tersendiri untuk

pokok bagi mengurangkan kekerapan siraman air.

d Pasu tanpa lubang di bawah dibuat khas bagi menakung air khusus untuk tanaman air seperti

kiambang, pegaga air, keladi bunting dan sebagainya.

e Beg politena merupakan pasu sementara untuk menyemai anak pokok. Ia boleh juga

digunakan untuk menanam pokok hiasan ringkas untuk diletakkan dalam bekas atau planter

cantik. Biasanya ia digunakan untuk hiasan pentas, taman mini untuk pameran dan

sebagainya.

f Bahan terbuang seperti botol air mineral, tin susu tepung dan teko lama boleh juga digunakan

sebagai pasu tanaman. Biasanya bahan terbuang ini digunakan oleh masyarakat kampung

zaman dahulu. Selain berjimat, ia juga boleh mengurangkan pembaziran bahan buangan yang

boleh dikitar semula.

Panduan memilih pasu tanaman kita adalah seperti berikut:

1) Pilih saiz pasu yang sesuai untuk tanaman kita.

2) Pilih bahan pasu yang bersesuaian dengan jenis tanaman. Contohnya, pokok besar perlu

ditanam dalam pasu diperbuat daripada bahan seperti tanah liat yang berat dan tidak mudah

tumbang.

3) Pilih pasu yang mempunyai lubang di bawah untuk memudahkan air siraman keluar.

4) Pastikan pasu mudah dibersihkan bagi mengekalkan pameran pokok yang cantik.

5) Ia perlulah menarik bentuknya dengan kemasan-kemasan corak yang cantik.

CIRI-CIRI PASU TANAMAN

a Pasu plastik

Ringan dan mudah mengangkatnya serta sesuai bagi pokok yang perlu kerap diubah

kedudukannya untuk mendapatkan dedahan cahaya yang diperlukan. Ia kurang sesuai untuk

pokok besar kerana ringan dan mudah tumbang. Ia tidak mahal dan senang dicuci. Mediumtanaman lambat kering kerana plastik tidak meresap air. Terdapat pelbagai warna pilihan dan

reka bentuk unik, boleh disesuaikan dengan hiasan dalaman.

b Pasu tanah liat

Berat dan mantap sesuai untuk tanaman pokok besar. Harganya mahal tetapi penampilannya

lebih menarik. Ia susah untuk dicuci dan mudah pecah. Terdapat ruang roma yang




memudahkannya meresap air keluar menyebabkan air siraman cepat kering dan perlu

dikerapkan siramannya.

KENALl BEKAS TANAMAN DAN KEGUNAANNYA

Pokok boleh ditanam dalam pelbagai jenis pasu atau diletakkan dalam planter untuk menambah

seri pokok berkenaan. Oleh itu ketahuilah beberapa cara untuk menambah seri pokok tanaman

kita itu agar nampak lebih berseri dan bergaya penampilannya untuk hiasan.

Bekas tanaman, planter dan stand

Penggunaan bekas tanaman atau planter dan stand atau alasnya untuk mempamerkan pokok

hiasan adalah idea yang bijak untuk menyerlahkan lagi penampilan pokok tanaman kita.

Bekas tanaman ini berfungsi sebagai pengalas atau tempat takungan pasu tanaman berkenaan

supaya air siraman tidak akan keluar membasahi lantai serta hamparan seperti tikar, permaidani

dan sebagainya. Pada masa yang sama, bekas ini juga berfungsi mencantikkan lagi pameran

serta penampilan pokok hiasan.

Pokok yang pada asalnya ditanam dalam satu pasu yang suram serta malap warnanya atau

ditanam dalam beg politena sahaja dapat disembunyikan dalam satu planter cantik yang boleh

menambah seri penampilan pokok berkenaan.

Biasanya bekas tanaman ini diperbuat dari bahan tembikar tanah liat atau seramik yang nampak

seperti pasu tanaman tetapi tanpa lubang di bawahnya untuk menakung air siraman.

Kini terdapat pelbagai bekas tanaman yang diperbuat dari bahan seperti plastik, tembaga, rotan,

buluh dan sebagainya. Pokok yang ditanam dalam pasu atau bekas biasa akan menyerlah apabila

diletakkan di dalam bekas tanaman berbentuk unik dan cantik.

Selain daripada itu, bahan terbuang seperti bekas air mineral, teko atau cerek lama juga boleh

dijadikan bekas tanaman. Hiaskan bekas tadi dengan riben atau bahan lain yang boleh dibeli dari

pusat kraftangan bagi mencantikkannya.

Sementara penggunaan alas atau stand boleh menambah seri pokok hiasan kita. Ia boleh

diselaraskan atau boleh disesuaikan untuk kesan ketinggian kepada pokok yang diperlukan dalam

gubahan pokok hiasan taman mini dan sebagainya.




Stand yang agak besar biasanya sesuai diletakkan di luar halaman rumah agar pokok hiasan

nampak lebih menarik

Pasu besar yang boleh juga dijadikan stand

Adakalanya stand berwarna putih diletakkan di tengah-tengah pelamin untuk menambah seri hari

persandingan

Pelbagai saiz dan bentuk stand yang boleh anda dapati di kedai-kedai menjual pasu

MEDIUM TANAMAN UNTUK POKOK HIASAN

Topik ini akan menceritakan mengenai jenis medium, kepentingannya serta nisbah campuran

yang sesuai untuk pertumbuhan setiap pokok yang ditanam.

Campuran medium tanaman yang sesuai untuk setiap pokok yang ditanam adalah perlu bagi

tujuan berikut:-

i. memudahkan pertumbuhan akar bagi pembesaran pokok.

ii. membekalkan nutrien secukupnya dan seimbang bagi keperluan pokok.

iii. mengekalkan air atau kelembapan secukupnya untuk pertumbuhan pokok.

iv. memastikan pokok tumbuh menegak dan subur sentiasa.

Di antara medium tanaman yang biasa digunakan ialah medium berasaskan tanah seperti tanah

gembur atau peroi (loam), tanah gambut (peat), pasir sungai dan bahan organik reput seperti najis

ayam. Setiap pokok memerlukan campuran medium yang berlainan bagi memastikan ia hidup

subur seperti di alam semula jadinya.




69

Tanah Pasir Tanah ambut Bahan




70

TAJUK 9 PENJAGAAN TANAMAN HIASAN

SINOPSIS

HASIL PEMBELAJARAN

Memerihalkan pelbagai kerja penjagaan tumbuhan hiasan


Menyiram

Membaja

Menggembur

Mencantas dan memangkas

Kawalan rumpai, perosak dan penyakit

Pemasuan semula

KANDUNGAN ISI

Penjagaan Tanaman Hiasan

KEPERLUAN AIR PADA POKOK TANAMAN

Air memainkan peranan yang sangat penting dalam pertumbuhan pokok. Ia memenuhi

semua sel daun, batang, ranting, bunga dan seumpamanya. Ia juga diperlukan sebagai

medium bagi pengaliran nutrien dan garam galian dari dalam medium tanaman seperti

campuran tanah ke seluruh bahagian pokok terutama daun untuk proses fotosintesis.

Proses fotosintesis adalah proses pembinaan makanan oleh tumbuhan berklorofil

menggunakan bahan seperti cahaya, mineral, air dan sebagainya. Air juga diperlukan

dalam proses transpirasi di mana melalui proses ini, pokok disejukkan terutama pada

hari panas terik.

Keperluan air kepada pokok bergantung kepada:




71

a Saiz pasu dan saiz tanaman:

Lebih besar pasu dan tanaman anda, lebih banyak air dan kekerapan siraman

diperlukan.

b J enis pasu:

Pasu jenis tanah liat memerlukan banyak siraman air. Ini kerana air mudah

menyerap dan kering dengan cepatnya.

c Kelembapan udara mengikut musim:

Udara menjadi lembap pada musim hujan dan keperluan pokok pada siraman air

adalah berkurangan. Begitulah sebaliknya pada musim panas atau kemarau.

Keperluan air di antara satu pokok dengan yang lain adalah berbeza dan boleh

dikategorikan seperti berikut:

a Pokok berdaun besar memerlukan kelembapan sentiasa.

b Pokok di mana medium tanamannya perlu dibiarkan kering dahulu sebelum disiram

semula.

c Pokok yang perlu dijarakkan tempoh siramannya. Contohnya kaktus yang hanya

perlu disiram sekali seminggu bagi disesuaikan dengan keadaan habitat semula

jadinya iaitu di padang pasir.

Air hujan adalah contoh terbaik air siraman kerana ia mengandungi nutrien yang

diperlukan oleh pokok, lebih sejuk dan dihasilkan secara semula jadi. Namun begitu, air

paip juga boleh digunakan secara terus atau dibiarkan semalaman dalam bekas

sebelum ia digunakan. Kaedah ini dilakukan bagi mengurangkan kandungan klorin

dalam air tersebut bagi mendapatkan kesan terbaik seperti air hujan kepada

pertumbuhan pokok.

Kaedah siraman untuk pokok adalah seperti berikut:-

Kaedah 1:

- Siraman dari atas terus ke medium tanaman sehingga air mengalir keluar dari

lubang di bawah pasu.




72

Kaedah 2:

- Rendamkan pasu tanaman seketika dalam bekas air bertakung sehingga

menenggelamkan hampir seluruh bahagian pasu dan elakkan air daripada

memasuki bahagian atas pasu. Biarkan medium tanaman meresapi air hingga ke

permukaannya. Kemudian angkat pasu dan biarkan air mengalir keluar dari bawah

pasu.

Kaedah ini sesuai bagi pokok yang sensitif kepada siraman dari atas seperti pokok

kaktus.

Kaedah 3:

- Menyemburkan air ke daun dapat mengekalkan kelembapan dan menyegarkannya

terutama pada musim panas bagi pokok yang memerlukan kelembapan sentiasa

seperti pokok Tradescantia, Scindapsus atau Sireh Puteri dan sebagainya.

Oleh itu, adalah mustahak bagi kita untuk mengetahui amaun, kekerapan siraman dan

kaedah siraman yang diperlukan oleh setiap pokok yang ditanam agar sentiasa subur.

Insya-ALLAH, keperluan ini akan diterangkan secara terperinci dalam Bab 6 nanti.

1) Elakkan daripada terlalu lebihkan siraman air pada pokok

tertentu yang boleh mengakibatkan akarnya terendam, reput

dan mematikan pokok berkenaan.

2) Kaedah terbaik untuk mengetahui sama ada pokok memerlukan

air siraman atau tidak ialah dengan menggunakan jari telunjuk

atau pensel dan dicucuk ke dalam medium tanaman sedalam

kira-kira 1 inci. J ika didapati hujung jari atau pensel berkenaan

kering, maka itu menandakan pokok berkenaan perlu disiram

POKOK

Cahaya matahari diperlukan untuk proses fotosintesis iaitu proses kimia bagi

memproses makanan untuk pertumbuhan pokok. Kuantiti cahaya yang diperlukan




73

berlainan di antara satu pokok dengan yang lain. Pada asasnya ia dibahagikan kepada

tiga jenis dedahan seperti berikut:-

1 Dedahan kepada 100% cahaya matahari atau panas terik. Biasanya pokok

berbunga memerlukan dedahan sebegini untuk menggalakkan pertumbuhan bunga

yang banyak dan cantik tetapi pastikan ia juga diberikan baja pembungaan yang

secukupnya.

2 Dedahan kepada 50% cahaya matahari di mana pokok perlu diletakkan di bawah

lindungan pokok besar atau jaring hijau atau hitam. J aring ini boleh dibeli dari pusat

tanaman atau kedai hardware.

3 Dedahan kepada keadaan yang redup atau teduh seperti di dalam rumah atau

pejabat. Terdapat juga pokok yang begitu tahan lasak dan boleh hidup subur sama

ada didedahkan pada cahaya matahari terik atau dibiarkan di tempat teduh.

Contoh pokok sebegini ialah spesies dari genus Sansevieria atau lidah mak mertua

atau lidah jin.

Secara umumnya, kita boleh perhatikan tanda-tanda kesan cahaya kepada pokok.

Tanda pokok yang terdedah kepada cahaya berlebihan ialah:

a) Daunnya menjadi layu bermula dari hujung dan seterusnya kelihatan melecur.

b) Semua daunnya menjadi bergulung dan melengkung.

c) Warna daun dan bunganya menjadi pudar, tidak bermaya serta menjadi layu.

J ika dibiarkan, pokok akan mati. Segera pindahkan pokok berkenaan ke tempat yang

lebih teduh atau redup.

Tanda pokok yang kurang dedahan kepada cahaya pula ialah:

a) Pertumbuhan bunganya tidak mekar atau kudup kering dan layu sebelum kembang.

b) Daunnya akan menjadi kekuningan.




74

c) Batang pokoknya menjadi kurus dan panjang, kelihatan kurang sihat, tidak bermaya

dan senang dijangkiti penyakit.

d) Bagi pokok jenis variegated yang biasanya terdapat corak keputihan di permukaan

daunnya, ia akan bertukar menjadi hijau pada keseluruhannya.

Oleh itu pindahkan pokok ke tempat yang lebih bercahaya.

1) Pilih pokok yang hanya memerlukan sedikit dedahan cahaya untukditanam di dalam rumah atau pejabat

2) J angan biarkan pokok berpasu tumbuh lama pada tempat yangkurang bercahaya. Eloklah ianya diubah ke tempat bercahaya bagi

mengekalkan kesuburannya.3) J angan ubah pokok ketika ia sedang berbunga kerana ini akanmembantutkan pertumbuhan bunganya atau bunganya akanmenjadi layu tiba-tiba dan terus gugur

4) Pokok berdaun beraneka warna memerlukan lebih cahayaberbanding pokok berdaun hijau. Pokok berbunga memerlukansedikit cahaya langsung manakala pokok yang menyimpan airmemerlukan banyak cahaya

KEPERLUAN PEMBAJ AAN UNTUK POKOK TANAMAN

Selain medium tanaman yang sesuai, air dan cahaya yang mencukupi, pokok juga

memerlukan pembajaan yang sempurna dan sesuai untuk tumbesarannya. Dalam

proses penanaman pokok dalam pasu atau bekas lain atau tanaman di atas tanah,

medium tanaman perlu dicampurkan dengan baja organik (baja kandang) seperti najis

ayam atau yang telah diproses. Ini dilakukan bertujuan untuk membekalkan segala

nutrien dan mineral untuk pertumbuhan pokok berkenaan.



Nam

Oleh

tana

(orga

Di a

1

l

2

3

n begitu,

itu, pemb

an. Di pa

nik) yang si

taranya ad

aram larut

aja jenis i

aun yang

enghasilka

rutan dala

aja bijian

aja ini se

enggunaktau bekas

atang, ranti

aja jenis i

eperti gara

aja cecair

aja ini han

jaan seter

aran terda

ap diproses

lah seperti

n air

i didatangk

subur. Mer

n buah yan

air sirama

suai untuk

n-nya untulain. Baja i

ng atau da

i juga di

larutan.

a boleh b

snya adala

at pelbagai

atau baja ki

erikut:-

an dalam

ah untuk

banyak d

yang bole

pokok b

membajaii boleh me

n cepat m

atangkan

rtahan sel

h perlu un

jenis baja

mia.

arna terte

embungaa

n berkualiti

disiram at

sar sepert

pokok hianyebabkan

elecur dan

alam berb

RBT 3104 TE

ma lebih k

tuk menge

ang dijual

tu seperti

yang leb

tinggi. Ia

u disembu

i pokok b

an kecil yabahagian

boleh mem

gai warna

KNOLOGI TAN

urang tiga

alkan kes

sama ada

ijau untuk

at dan bir

udah digu

terus ke p

uah-buahan

ng ditanaang terken

atikan poko

dan kegu

MAN SAYURA

ulan sahaj

buran pok

aja kanda

pertumbuha

pula unt

akan melal

kok.

. Awas ji

dalam paa-nya sepe

k berkenaa

aannya ju

DAN HIASAN

5

.

k

g

n

k

ui

a

uti

.

a



t

4

t

5

6

r

7

aja jenis ini

rus denga

aja organik

iasanya ia

aripada naj

mbuhan s

ebagainya.

an lebih me

low Releas

ejenis baja

ilinder ya

engeluark

ersih dan

ereka yan

aja khas

aja jenis in

os dan seb

ain-lain jeni

didatangka

air untuk d

siap dipros

is ayam da

perti rump

Selain bole

sra alam.

e Fertilizer

yang didat

g hanya

n baja sec

ingkas ker

sibuk beke

i diciptakan

gainya.

s baja

n dalam be

isiram atau

s untuk me

kelawar. B

t, daun, b

h menjimat

ngkan dala

perlu dicu

ra perlaha

na tidak p

rja tetapi ha

untuk pok

tuk cecair

disembur p

nghapus-ka

aja organik

han dapur

an wang, i

bentuk y

uk ke d

melalui ai

rlu diberik

rganya aga

k tertentu

RBT 3104 TE

an senang

da pokok.

n baunya y

juga boleh

terbuang s

nya baik u

ng mudah

lam medi

r siraman s

n setiap h

mahal.

eperti baja

KNOLOGI TAN

digunakan i

ang busuk

iproses se

eperti lebih

ntuk pertu

igunakan s

m tanam

etiap hari. I

ri. Sangat

orkid, kakt

MAN SAYURA

aitu dibanc

an diperbu

diri daripa

n sayur da

buhan pok

eperti bent

n. Ia aka

anya muda

sesuai unt

s, pokok ai

DAN HIASAN

6

h

t

a

n

k

k

n

,

k

r,



8

t

Bias

(K) s

khas

Seba

pertu

khas

Wala

terda

selai

disy

Baja

air d

deng

erdapat ju

ormon, un

an memper

ormon pen

elain baj

empercep

nam.

nya pada

eperti N 13

untuk pertu

liknya jika

mbuhan ak

untuk peng

u apa pun

pat pada p

mengelak

rkan di pek

garam larut

n disiram

an racun se

a baja ya

ur surih (tr

cepatkan p

ggalak akar

, pokok

tkan pertu

ek baja ak

, P 18, K 2

mbuhan da

kandungan

ar dan bun

eluaran bua

jenis baja

k baja ber

kan pokok l

baja yang d

an lebih mu

atau disem

rangga dan

g terus di

ce elemen

rtumbuhan

juga me

buhan aka

n dicatatka

5. J ika kan

n.

fosfatnya

a. Manaka

h yang ban

yang digu

enaan. Ini

ayu dan m

igunakan.

dah diguna

ur terus k

ubat pence

ampurkan

), Aloe ver

pokok hias

erlukan

r terutama

kandunga

ungan nitr

pula yang

la jika kad

ak serta be

nakan, pas

perlu bagi

ti akibat

an kerana

pokok. Ba

ah jangkita

RBT 3104 TE

dengan pe

atau asid

n.

hormon

untuk kera

n nitrogen (

gennya tin

tinggi, ber

r kaliumny

rkualiti ting

tikan anda

ertumbuha

elebihi am

sifatnya ya

ncuhan ini

n penyakit

KNOLOGI TAN

nggalak tu

humik untu

enggalak

an batang

N), fosfat (

ggi, berma

makna ia

tinggi, ma

i.

mengikuti

n pokok ya

un dan ke

g boleh dila

juga boleh

an kulat.

MAN SAYURA

buhan ata

k menggal

akar unt

yang baru

) dan kaliu

na ia adala

esuai unt

ka ia adala

arahan ya

g diinginka

erapan ya

rutkan dala

dicampurka

DAN HIASAN

7

u

k

k

di

h

k

h

g

n

g

n



baja bijia

cur daun, b

an air.

ah terbaik

ukaan med

um tanama

mengelak

h terpercik

an tekanan

-cara Pem

nakan pas

su hingga

semalama

diakan passu dan me

, kita perlu

tang dan s

mengguna

ium tanama

n. Seterusn

an kejadian

keluar apa

air yang ku

1. Gem

melasirasege

2. J angkesamedidilak

suan Semu

lama atau

ersih. J ika

.

u seperti biaium campu

berhati-hat

bagainya. J

kan baja

n, masukka

ya siram b

melecur jik

ila disiram

t.

ur tanah

ukannya abagi mema digunakan lakukannya boleh tm tanamakan pemba

la

baru. J ikan

unakan pa

sa dan isikan setenga

i menggun

ika terkena

bijian ialah

n beberap

agi menda

a terkena b

ir terutama

selepas

ar akar postikan bajaoleh pokopembajaa

erus memadengan ai

aan seteru

gunakan pa

u baru, ren

n serpihanh pasu.

RBT 3104 TE

kannya ba

, keluarkan

dengan

biji baja d

atkan kesa

ahagian po

jika mengg

elakukan

kok tidak ddapat mer

n pada pikan pokok.r bagi mennya

su lama, cu

dam dalam

pasu 1/4

KNOLOGI TAN

i mengela

ya segera

engorek l

an tutup se

n segera.

ok. Baja bij

unakan hos

embajaan.

icederakan.sap terus

kok yangSebaiknyaegarkan p

ci

MAN SAYURA

kan kejadia

an siramka

ubang pa

mula denga

ara ini ju

ian juga tid

atau paip

Berhati-ha

Selepas ite akar unt

layu keransiram dahulkok sebelu

DAN HIASAN

8

n

n

a

n

a

k

ir

ti

,k

au



3. C

di

te

lu

4. S

at

s

p

5. C

B

d

p

ke

ut

6. T

T

p

m

7. Si

se

ntas mana

ehendaki,

rkeluar dari

ang salira

lepas lebih

au pusingka

paya tanah

kok dan tar

ntas baha

hagian aka

lam bentuk

rang. Seba

pada kead

ama tidak r

nam seper

mbahkan

kok. Henta

endap.

ram pokok

minggu se

mana baha

eperti ranti

bentuknya.

. Siramkan

kurang 1 ja

n pasu dan

dan pasu te

ik keluar pe

ian akar ya

r dan tanah

segi empat

yak mana

an pokok,

sak.

i biasa. Pad

edium sehi

kan pasu p

ecukupnya.

elum dikelu

gian tumbu

g mati, bur

Potong juga

pokok yang

keluarka

ketuk bibir

rpisah. Ke

lahan-laha

g berserab

yang tingga

atau bulat

ang perlu

asu dan ak

atkan medi

gga sama

erlahan-lah

Letakan di

arkan ke te

an yang tid

k, berpeny

akar yang

dicantas.

pokok dari

asu perlah

udian pega

.

ut dan tidak

l bolehlah d

enggunak

ibuang ber

r; yang pe

m di sekelil

paras deng

n supaya

bawah tedu

pat biasa.

RBT 3104 TE

ak

akit atau

erkeluar da

pasu - reba

n-lahan

ng pangkal

dikehenda

ipotong

n pisau ata

antung

ting akar

ing akar.

n pangkal

edium

han selama

KNOLOGI TAN

ri

h

i.

u

MAN SAYURA DAN HIASAN

9




80

TAJUK 10 REKA CIPTA LANDSKAP

SINOPSIS

HASIL PEMBELAJARAN

Menyediakan reka bentuk landskp dan melaksanakan projek landskap yangtelah dirancang

KERANGKA TAJUK-TAJUK ( dengan peta mind a yang sesuai seperti

contoh di bawah)

Merancang dan melakar rekabentuk landskap

Pelaksanaan projek

KANDUNGAN ISI

Landskap

Landskap ialah pembangunan sesuatu kawasan bila dilihat dalam bentuk rupabumi dan

ciri-ciri kawasan di sekitarnya. Landskap berbeza mengikut ciri-ciri kebudayaan, ugama,

iklim dan kesan-kesan sejarah yang ditinggalkan oleh manusia. Ia mencerminkan sistem

yang dinamik, semula jadi dan sosial.

Merancang dan Merekabentuk

Perancangan dan merekabentuk adalah merupakan salah satu aktiviti utama dalamlandskap. Ia adalah untuk menentukan supaya pembangunan sesuatu kawasan dapat

memenuhi kemahuan pengguna mengikut reka bentuk yang sesuai. Reka bentuk

landskap ialah penyusunan elemen-elemen yang perlu ada di sesuatu kawasan menurut

prinsip-prinsip reka bentuk.

Elemen-elemen landskap adalah seperti berikut:

1) Tambuh-tumbuhan2) Struktur binaan

3) Air

4) Hidupan - Manusia atau haiwan

5) Topografi

1. Tumbuhan-tumbuhan




81

Tumbuhan-tumbuhan memainkan peranan yang penting dalam landskap kerana

tumbuhan adalah satu-satunya elemen yang dinamik, berubah dari satu masa ke

semasa. Tambuhan juga memberi suasana yang nyaman, tenteram dan perasaan yang

berlainan dari masa ke semasa. Gubahan dan aturan tumbuhan dalam landskap

dikenali sebagai reka bentuk taman.

2. Struktur binaan

Struktur binaan adalah bahan yang dibina oleh manusia untuk tujuan tertentu. Ia boleh

digunakan untuk mengambil tempat tumbuh-tumbuhan, bagi memberi keanekaan,

tumpuan, warna dan tekstur. Faktor-faktor yang perlu diberi perhatian dalam

menggunakan struktur binaan ialah kesesuaian penggunaan, keselamatan pengguna

dan kerja-kerja penyelenggaraannya.

Dari itu struktur binaan digunakan kerana:

a) Ia mempunyai ciri-ciri yang tidak terdapat pada tumbuhan.

b) Ianya tahan lasak dan kurang penyenggaraan.

c) Ianya mudah dibentuk kepada bentuk-bentuk yang dikehendaki.

3. Ai r

Air merupakan elemen reka bentuk yang boleh memberi perasaan pada satu-satu

rekaan atau gubahan dalam landskap. Air boleh direka bentuk sebagai air terjun, air

pancutan, kolam dan sebagainya bagi kesesuaian tempat dan juga kehendak pengguna.

Disamping itu ia boleh menambahkan aktiviti kepada kawasan-kawasan rekreasi.

4. Makhluk Alam (Manusia dan Haiwan)

Manusia dan haiwan merupakan elemen yang dapat menentukan kejayaan pada

sesuatu rekaan dan gubahan landskap dengan menghidupkan suasana kawasan

tersebut.

5. Topografi

Rupabumi memain peranan penting dalam landskap kerana elemen ini boleh

disesuaikan dengan reka bentuk sesuatu jenis landskap. Komponen rupabumi adalah

seperti gunung-ganang, bukit-bukau, lembah lurah dan curam landai.




82

Kategori Landskap

Landskap dikategorikan mengikut asal kejadiannya seperti:

a. Semula jadi - hutan rimba, gunung, bukit, danau, air teIjun dan lain-lain.

b. Buatan Manusia - Taman-taman rekreasi, plaza, halaman rumah, pejabat dan lain -

lain.

J enis-jenis landskap ini dikategorikan mengikut fungsi tiap-tiap landskap, misalnya:

a. Taman rekreasi dikenali sebagai landskap penyertaan (participatory landscape)

b. Kawasan Perumahan dikenali sebagai landskap kediaman (residential landscape)

c. Sekolah, Masjid, hospital dikenali sebagai landskap institusi (institutional landscape)

Landskap boleh dikategorikan juga mengikut peranan elemen-elemen dalamnya

misalannya taman yang daya tarikannya ialah airnya dikenali sebagai landskap air

(water scape).

Landskap yang dipenuhi dengan elemen-elemen struktur binaan landskap ini dikenali

landskap kejur (hardscape) dan sebaliknya jika dipenuhi oleh tumbuh-tumbuhan dikenali

sebagai landskap lembut (softscape).

Elemen-Elemen Reka bentuk Dalam Tumbuhan

Di dalam gubahan elemen-elemen tertentu digunakan untuk mencapai kesan-kesan

yang diingini. Elemen-elemen reka bentuk ini ialah garisan, bentuk, tekstur dan warna.

Di dalam tumbuhan elemen-elemen ini boleh dilihat pada bahagian-bahagian tumbuhan

seperti warna bunga, tekstur batang, bentuk individu ataupun sekelompok tumbuhan.

Sewaktu menggubah dengan tumbuhan perhatian perlu diambil terhadap elemen-

elemen yang mungkin akan berubah dengan perubahan faktor-faktor luaran seperti

masa, cahaya, kesuburan tanah dan sebagainya.

1) Garisan

Garisan merupakan penghubung di antara dua titik. Ia merupakan asas kepada elemen-

elemen reka bentuk. Garisan boleh menghasilkan bentuk bulat, empat segi tepat dan

sebagainya. Garisan boleh jadi nyata ataupun tidak nyata. Garisan nyata benar-benar




83

wujud seperti garisan kapur di padang bola atau pun garisan pokok pagaran. Garisan

boleh jadi tidak nyata apabila ianya wujud di dalam pemikiran kita seperti garisan yang

wujud di dalam satu barisan tumbuhan ataupun garisan di antara sebaris tiang-tiang

bendera. Garisan boleh menjadi abstrak, simbolik, berbentuk, bertekstur dan

sebagainya.

Di dalam reka bentuk taman, garisan menjadi asas atau rangka kepada gubahan

tersebut. Biasanya kita pemilih reka bentuk yang dipilih berbentuk geometri iaitu garisan

yang kita gunakan berkeadaan 'rigid' memilih gubahan yang semula jadi dengan garisan

yang digunakan adalah lebih 'fluid'. Garisan juga dapat digunakan untuk menghasilkan

banyak kesan-kesan visual seperti mengarahkan pemandangan, mempercepatkan atau

melambatkan pergerakan, menyambut atau menolak kedatangan, mewujudkan suasana

yang stabil atau tidak stabil, mewujudkan tarikan dan bermacam-macam lagi.

Dengan tumbuhan, garisan boleh diwujudkan melalui aturan penanam, tepi-tepian,

tebing-tebing. Sementara itu garisan semula jadi batang dan dahan juga boleh

digunakan.

2) Bentuk

Bentuk dilahirkan dari garisan yang melingkunginya. Terdapat bentuk dua dimensi

(shape) dan bentuk tiga dimensi (form). Di dalam reka bentuk taman bentuk tiga dimensi

(kita akan gunakan istilah 'bentuk' sahaja selepas ini), adalah penting dan selalu

digunakan.

Setiap jenis tumbuhan mempunyai bentuk semula jadi yang tertentu. Bentuk-bentuk ini

termasuklah bulat, bujur telur, lonjong, tiga segi dan segi tiga terbalik, lampai, menjalar

dan sebagainya. Selain dari itu bentuk-bentuk yang lebih geometrik boleh diperolehi

dengan melakukan pangkasan. Di dalam reka bentuk taman bentuk semula jadi lebih

diutamakan kerana ia akan mengurangkan kerja-kerja penyenggaraan.

Bentuk berbeza dari elemen-elemen lain, kerana memerlukan ruangan yang lebih. Oleh

yang demikian akan menentukan kuantiti sesuatu ruangan. Sebagai misalan, bentuk

lonjong memerlukan ruang yang lebih kecil dari bentuk bulat ataupun rendang dan lebih

sesuai digunakan di ruang yang sempit. Di samping itu bentuk juga boleh memberikan

beberapa kesan visual seperti meningkatkan ketinggian (bentuk lonjong dan payung),

merendahkan ketinggian (bentuk bulat dan lampai), menarik perhatian (bentuk liar atau

unik), memecahkan kelurusan tepian (bentuk menjalar dan lampai) dan seterusnya.




84

3) Tekstur

Terdapat dua jenis tekstur iaitu tekstur visual dan tekstur sentuh. Di dalam reka bentuk

taman, tekstur visual memainkan peranan terpenting. Tekstur visual terbentuk dari

perbezaan antara bahagian-bahagian gelap dan terang sesuatu tumbuhan. Oleh yang

demikian, tekstur sesuatu tumbuhan bukan saja bergantung kepada saiz, bentuk,

bilangan dan susunan daun-daun tetapi juga kepada keadaan cahaya, jarak dari

pemerhati dan juga musim.

Tekstur tumbuhan boleh disebutkan sebagai kasar, sederhana dan halus ataupun boleh

juga dikategorikan sebagai berat, sederhana atau ringan.

Kesan-kesan visual yang terdapat pada tekstur termasuklah mengecil atau meluaskan

suasana sesuatu ruang, menarik pandangan, menggalak-kan pergerakan, mengarah

pemandangan dan seterusnya.

4) Warna

Warna adalah elemen yang paling popular serta amat berkesan di dalam sesuatu reka

bentuk. Warna boleh kita bahagikan pada beberapa kumpulan seperti :

i) warna primer

- merah, kuning dan biru

ii) warna sekunder - terdiri dari campuran warna primer dan warna sekunder seperti biru-

hijau, merah-oren dan seterusnya.

Di dalam reka bentuk taman terdapat dua bentuk warna iaitu warna asas (warna latar

belakang) dan warna tumpuan. Di samping itu pula penggunaan warna di dalam sesuatu

gubahan boleh kita kelaskan sebagai monokromatik (guna satu warna sahaja),

komplimentari (satu warna utama dan sedikit warna yang setanding) dan beraneka

warna (penggunaan berbagai-bagai jenis warna). Warna juga dipengaruhi oleh cahaya,

jarak di antara pemerhati dan objek dan kesuburan tumbuhan berkenaan.

Antara kesan visual warna termasuklah tarikan perhatian, menentukan suasana sesuatu




85

tempat, mengarah pandangan, menentukan saiz visual ruangan dan seterusnya.

Prinsip-prinsip reka bentuk taman

Prinsip-prinsip reka bentuk merupakan garis panduan untuk menggunakan elemen-

elemen bagi mewujudkan suatu gubahan yang berjaya.

1. Keringkasan

Sesuatu gubahan hendaklah ringkas, teratur dan mudah difahami. Ini sesuai sekali

dengan tabiat semula jadi manusia yang inginkan sesuatu yang mudah dikenali dan

difahami. Susunan (order ) dan kesatuan (unity) perlu diwujudkan untuk memudahkan

pengenalan dan pemahaman. Untuk mewujudkan keringkasan, kita hendaklah memilih

elemen-elemen atau benda-benda yang difikirkan sangat perlu sahaja di dalam reka

bentuk.

2. Keanekaan

Keanekaan dapat mewujudkan daya tarikan kepada sesuatu reka bentuk bagi

mengelakkan rasa jemu atau bosan. Beberapa elemen yang berbeza boleh digunakan

untuk mewujudkan keanekaan dalam reka bentuk. Walau bagaimanapun penggunaan

elemen-elemen yang terlampau banyak akan mewujudkan keadaan yang kucar-kacir

(chaotic) dan lari dari prinsip pertama iaitu keringkasan.

3. Keseimbangan

Manusia memang suka kepada keadaan yang stabil. Keseimbangan dapat mewujudkan

keadaan ataupun perasaan yang stabil.

Terdapat dua jenis keseimbangan yang selalu kita gunakan di dalam gubahan iaitu

keseimbangan formal dan keseimbangan tidak formal. Keseimbangan formal (simetri)

lebih sesuai digunakan pada gubahan yang geometrik sedangkan keseimbangan tidak

formal (asimetri) lebih menarik dan sangat sesuai untuk gubahan yang berbentuk

semula jadi.

4. Penumpuan




86

Penumpuan merupakan titik tumpuan di dalam sesuatu reka bentuk. Biasanya hanya

wujud satu penumpuan di dalam sesuatu reka bentuk dan ia merupakan bahagian yang

paling menarik di dalam reka bentuk tersebut.

Penumpuan boleh kita wujudkan dengan menggunakan warna yang menarik, bentuk

yang unik, tekstur yang kasar ataupun garisan-garisan yang bertemu disatu tempat.

5. Turutan

Untuk mewujudkan suatu gubahan yang menggabungkan (unified) pertalian di antara

berbagai elemen adalah penting. Turutan boleh digunakan untuk menentukan pertalian

ini ujud.

Turutan adalah perubahan yang berperingkat - peringkat dari sesuatu elemen seperti

untuk tekstur (kasar -- > sederhana -- >halus) ataupun untuk warna (merah -- >ungu --

>biru) dan begitulah seterusnya.

6. Skala

Skala wujud sebagai pertalian di antara saiz tumbuhan dengan tumbuhan yang lain dan

juga dengan keseluruhan ruangan. Untuk sesuatu reka bentuk yang dapat

menyesuaikan pengguna, pertalian saiz yang sesuai di antara reka bentuk dan

pengguna menjadi penting. Di dalam keadaan biasa di mana manusia adalah pengguna,

rujukan skala: adalah manusia itu sendiri.

Skala juga dapat menentukan sama ada sesuatu gubahan itu akan mencapai kesatuan

ataupun tidak.

Secara kumpulan lakarkan satu rekabentuk landskap yang sesuaidengan tema yang dipilih




87

TAJUK 11 PENERAPAN UNSUR PEDAGOGI

SINOPSIS

Tajuk ini menghuraikan kaedah demonstrasi dalam pengajaran, pembelajaran

berasaskan kompetensi dan pentaksiran kompetensi

Hasil Pembelajaran

1. Membuat huraian mengenai kaedah demonstrasi dan pembelajaran berasaskan

kompetansi

2. Merancang dan melaksanakan sesi pengajaran mikro yang melibatkan kaedah

demonstrasi

Kerangka Tajuk

11.1 Kaedah Demonstrasi

Demonstrasi adalah keadah mengajar di mana guru menunjukkan sesuatu

kepada pelajar atau sekelompok pelajar. J ika pembelajaran itu bertujuan untuk

membentuk psikomotor domain, demonstrasi guru tadi perlu diikuti dengan




88

memberi peluang kepada pelajar mempraktikkan apa yang ditunjukkan oleh

guru.

Ada beberapa perkara yang perlu difikirkan semasa merancang demonstrasi

Kenal pasti konsep atau prinsip atau kemahiran yang hendak diajar. Tulis

langkah-langkah keseluruhan demonstrasi tersebut.

J ika konsep atau prinsip atau kemahiran yang anda cuba ajar itu kompleks,

bahagikan kepada beberapa konsep atau prinsip atau kemahiran.

Pastikan supaya setiap pelajar terlibat di dalam aktiviti yang dirancangkan.

Kumpulkan bahan dan peralatan yang diperlukan.

Cuba demonstrasi tersebut sekurang-kurangnya sekali sebelum kelas

bermula.

Sediakan soalan yang akan guru tanya semasa demonstrasi. Bahagian ini

penting terutama jika guru membuat demonstrasi secara induktif.

Fikirkan bagaimana guru akan menggunakan alat bantu mengajar semasa

demonstrasi.

Tunjukkan bagaimana guru akan menilai pemahaman demonstrasi. Penilaian

boleh dibuat secara bertulis, lisan atau pemerhatian. J ika ianya dalam bentuk

kemahiran, guru perlu melihat setakat mana pelajar telah mahir melakukan

kemahiran yang ditunjukkkan.

Fikirkan faktor masa demonstrasi itu akan berlaku. J ika demonstrasi

melibatkan kemahiran, pastikan guru menetapkan masa untuk pelajar

mempraktikkan kemahiran yang ditunjukkan.

11.1.1 Cara menjalankan demonst rasi.

Apabila menjalankan demonstrasi, ada beberapa panduan yang perlu

diikuti.

Pastikan demonstrasi itu dapat dilihat oleh semua pelajar.

Timbulkan minat pelajar terhadap demonstrasi tersebut diperingkat

awal demonstrasi supaya mereka akan memberikan tumpuan

sepanjang pengajaran guru. Salah satu cara adalah dengan

menunjukkan objek atau sampel yang telah siap atau peralatan yang

telah siap dipasang atau peralatan yang berkaitan dengan

demonstrasi. Ini akan menimbulkan rasa ingin tahu pelajar. Guru

boleh juga mengaitkan demonstrasi dengan pengetahuan yang

berkaitan yang telah dipelajari.




89

Terangkan langkah atau prosedur satu persatu. Guru perlu

mengelakkan daripada mengambil jalan singkat dalam menerangkan

langkah-langkah. Ulang langkah atau prosedur yang sukar.

Buat ulasan keseluruhan.

Beri peluang pelajar mencubanya, masa mesti diberikan untuk pelajar

praktis dan pengalaman diperlukan untuk membentuk kemahiran.

Seseorang tidak akan jadi mahir tanpa praktis.

11.2 Pembelajaran Berasaskan Kompetensi

Secara ringkasnya, pembelajaran berasaskan kompetensi(PBK) merupakan

sistem pengajaran yang menggunakan proses pembelajaran berasaskan

prestasi. PBK adalah berfokus kepada pelajar dan tempat kerja. PBK memfokuskan kompetensi bagi keperluan tenaga kerja yang ditentukan oleh

majikan atau profesion. Kompetensi dalam konteks yang berbeza memerlukan

himpunan kemahiran, pengetahuan dan sikap yang berbeza.

Maklumat lanjut PBK, sila rujuk Finch& Crunkilton (1999) muka surat 253

J alankan pengajaran tersebut dengan penyeliaan dari rakan

anda.

Bincangkan komen yang diberikan oleh rakan dalam OLL

RUMUSAN:

Siapkan satu rancangan pengajaran mata pelajaran kemahiran hidup selama 1 jam.




90

Setelah anda selesai mempelajari tajuk ini diharapkan anda telah mencapai hasil

pembelajaran yang telah ditetapkan. Anda telah memperolehi ilmu pengetahuan,

kemahiran asas dalam bidang tanaman sayur-sayuran. Sekarang anda boleh

melakukan sendiri amali penanaman sayur dengan sistematik. Anda juga dapat

mengaplikasikan bidang keusahawanan dalam proses pemasaran dan

penyimpanan rekod hasil tanaman anda.

Senaraikan semua masalah yang anda hadapi semasa proses

penanaman sayur yang anda jalankan di sekolah. Bincangkan dalam

OLL..

Itu saja yang perlu anda lakukan.......SEMOGA BERJ AYA.



BIBLIOGRAFI

Abu Bakar Mat Daud (2006). Variasi Tanaman Hiasan. Shah Alam: Alaf Duapuluh SatuSdn. Bhd

Hadi Susilo Ariffin (2006). Pengindahan Landskap Taman. K.Lumpur: Synergy MediaBooks.

Ismail Ab. Wahab (1998). Penyediaan Rekod kewangan. Shah Alam: MEDEC.

Ismail Saidin. (1977) Bunga-bungaan Malaysia, Kuala Lumpur : Dewan Bahasa danPustaka.

Kementerian Pendidikan Malaysia (1991), Sains Pertanian Tingkatan 4, Dewan Bahasadan Pustaka, Kuala Lumpur.

Lee Chew Kang (1983). Menanam Sayur Keperluan Sendiri. Kuala Lumpur: Dewan

Bahasa dan Pustaka.

Mohd Idris Hj.Zainal Abidin. (1987) Tanaman Sayuran , Kuala Lumpur : Dewan Bahasadan Pustaka

Mustaffa Kamal Mohd Shariff (2001) Landscape gardening: a tool in making Malaysiabeautiful. Proceedings of the symposium on vegetables and ornamentals in the tropics. Kuala Lumpur : Universiti Pertanian Malaysia

Mustaffa Kamal Mohd Shariff. (2002) Hortikultur Hiasan dan Landskap, Kuala Lumpur :Dewan Bahasa dan Pustaka.

Norain Mohd. Rejab (2000). Tanaman Landskap Pokok Renik. Kuala Lumpur: DewanBahasa dan Pustaka.

Novizan, Nor Faridah Sharuddin (2006). Panduan Pembajaan Secara Efektif . KualaLumpur: Synergy Media Books.

Ramli Mohd. Nor (Editor) (1992). Panduan Pengeluaran Sayur-sayuran. Kuala Lumpur.

Yap Tho Chai, Mak Chai & Mohd.Said ( 1990 ) Pembiakan Tumbuhan. Dewan Bahasadan Pustaka, Kuala Lumpur.



Rujukan Laman Web

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]



PANEL PENULIS MODULPROGRAM PENSISWAZAHAN GURU

(XXX PENDIDIKAN RENDAH)

NAMA KELAYAKAN

EN AHMAD PUAD BIN ARIS

PENSYARAH

[email protected]

SARJ ANA PENDIDIKAN(KURIKULUM DAN

PENGAJ ARAN)BACHELOR SAINS PERTANIANDIPLOMA PENDIDIKAN

GURU 14 TAHUNPENSYARAH 4 TAHUN

PN NORZALIA BINTI MUHAMAD

PENSYARAH

(EMEL)[email protected]

SARJ ANA PSIKOLOGI KAUNSELINGBACELOR PENDIDIKAN (SAINS PERTANIAN)SIJ IL PERGURUAN

GURU 24 TAHUN

PENSYARAH 8 TAHUN



IKON

Rehat

Perbincangan

Bahan Bacaan

Buku Rujukan

Latihan

Membuat Nota

Senarai Semakan

Layari Internet

Panduan Pengguna

Mengumpul Maklumat

rbt3104 teknologi tanaman sayuran dan hiasan

Documents