Rawatan Air (Water Treatment) Tujuan

• menanggalkan juzuk-juzuk yg tidak diperlukan atau sekurang-kurangnya mengurangkan kepadatan juzuk itu kepada satu peringkat yg tidak merbahaya.

• Campuran bahan yg boleh menindaskan kesan-kesan yg tidak diperlukan.

• Mencegah berlakunya sisik pada permukaan panas & mengawal jumlah enapan cemar dalam air dandang.

• Mencegah berlakunya kakisan• Mengurangkan bawah sebelah, carry over, primming• Mencegah rapuh kostik

Kesan-kesan Penggunaan Air tidak di Rawat,• Gas-gas terlarut• Mendapan• Karat (Corrosion)• Bendasing lain

Ujian ke atas air dandang• Total alkalanity• Sodium sulphite• Phospate• Total Hardness• Caustic alkalanity• Ph Value with litmus paper• Jumlah bendasing

Gas-gas terlarut Dalam Air• Air boleh melarut udara bergantung kepada suhu &

tekanan.• Udara mengandungi 21% oksigen, 78% nitrogen, 1 %

gas-gas lain termasuk 0.05 % Karbon dioksida.• Oksigen – kakisan/pengaratan• Nitrogen – kesan sedikit dalm pengaratan• Karbon dioksida – bertukar air berasid

Mendapan (Deposit)• Mendapan & serpihan dandang disebabkan oleh bahan

terampai yg tertinggal di atas permukaan.Jenis Mendapan

• Mendapan Sulfat• Mendapan Silika• Mendapan Karbonet

Masalah Mendapan1. B’tindak seperti penebat & m’halang pemindahan haba

kepada air melalui dinding tiub dandang.2. Logam (tuib) panas , melembut & bengkok3. Kekurangan air – stim kurang4. Boleh berlaku pengaratan

Karat (Corrosion)• Karat besi ditukarkan kembali kpd oksida besi (bijih

asal).• Satu tindakbalas elektrokimia di satu kawasan atau

terhadapan penebusan sesuatu logam.• Pengaratan dalam disebabkan tindakbalas logam &

oksigen & dibantu faktor-faktor lain seperti tekanan & pengoksidaan.

Sebab Karat (Corrosion)1. Air dandang rendah PH air2. Kehadiran oksigen yg tinggi & karbon dioksida terlarut.3. Suhu yg tinggi & tekanan2 logam.

Keadah-keadah mencegah pengaratan1. Menyikir larutan oksigen & karbon dioksida dari air2. Kekalkan keadaan beralkali air3. Permukaan bersih & bebas dari mendapan4. Melindugi dandang semasa tidak digunakan5. Merawat air dandang & stim dengan bahan kimia

pengoksigenan

BendasingJenis-jenis Bendasing

• Jisim terampai (pasir, tanah liat,benda organik)• Pepejal-pepejal yg terlarut dalam bentuk garam kimia.

(silica, iron,Aluminium)• Gas-gas terlarut

Kesan-kesan menggunakan air yang tidak dirawat dalam kendalian dandang.

1. Bawa sebelah (carry-over )2. Penyebuan ( priming )

3. Pembusaan ( foaming )4. Rapuh Kaustik ( caustic embrittlement )

Bawa sebelahLembapan & pepejal yg keluar bersama-sama dengan stim.Sebab-sebabpembuihan disebabkan oleh kepekatan tinggi pepejal dalam air dandang spt alkali minyak, lemak bahan organik dan pepejal terampai.

Penyebuan ( priming )Satu keadaan dimana air di dlm dandang menerjah dgn kuat (bergerak secara tiba-tiba) menyebabkan ketulan-ketulan air t’bawa bersama stim yang keluar. Terjadi bersama2 dgn carry-over (gelembung air yg keluar bersama stim).Sebab-sebabReka bentuk & pengendalian dandang yg krg baik, pengstiman yg berlebihan & turun naik secara-cara tiba2 dlm permintaan stim.

Pembusaan ( foaming )Pembentukan buih-buih kecil yg stabil di dlm dandang, ia tidak mudah pecah apabila naik ke permukaan air.Sebab-sebab

• Pepejal terampai membentuk permukaan yng kuat disekeliling gelembung oleh itu membina pembuihan yg stabil.

• Pencemaran minyak pada suap air boleh menyebabkan pembuihan dan pembentukan sabun di dlm air dandang.

Rapuh Kaustik ( caustic embrittlement )Adalah kerapuhan/keretakan yg berlaku pada keluli, sambungan berivet serta sambungan hujung tuib.Sebab-sebab

- Logam menghadapi tekanan- Air dandang mengandungi kealkalian yg tinggi.- Salur kebocoran yg membenarkan air dandang untuk

tersejat & tertumpu ke atas logam yg tersentuh.- Drum tersumbat – keretakan pada hujung.

Kaedah Rawatan AirTindakan Dalam (Internal)

• Tindakan campuran bagi melembutkan air dilakukan dlm dandang itu sendiri.

• bahan kimia tertentu dimasukkan terus ke dlm bekalan air dandang.

• Ini akan menyebabkan hasil reaksi akan tertinggal dalam dandang sebagai enapan cemar & kepadatannya boleh ditiup turun (Blown Down)

Bahan KimiaSodium Hydroxide tambahkan kealkalian,

tinggikan pHSodium Carbonate tambah kealkalian,

tinggikan pH & mendapkan Calsium sulphate

Sodium Phosphate mendapkan Calsium Sodium Aluminate mendapkan Calsium Sodium sulphate cegah kakisan oksigenSodium Nitrate cegah rapuh kostikSodium Aliginate bekalkan enap cemar bendalirSodium mannuroncte mengurangkan carroverAntiform Polymides kurangkan buih air dandang

yg padat

Tindakan Luaran (External)• Rawatan air dandang dilakukan dalam loji rawatan air

yg berasingan sebelum air dialirakan ke dalam dandang.• Pepejal, gas larut yg bahaya & bendasing ditanggal oleh

berbagi jenis kaedah rawatan air.Kaedah Rawatan Luaran

• Meggunaan Penyejat (Demineralisation)• Softener• Rawatan Lime Soda

i. Tindakan Lime Soda Sejuk ii. Tindakan Lime Soda Panas

Menggunakan Penyejat (Demineralisation)• Biasanya digunakan apabila air tokok adalah agak kecil.• Digunakan bagi dandang tekanan rendah.• Menghasilkan air tulin yg tinggi mutu. Penyejat

berbentuk seperti sebuah kebuk tertutup dan diperbuat dari plet keluli.

• Dalam kebuk tersbt, terdpt beberapa tiub stim yg dikelilingi oleh air.

• Air sejatan kemudiannya dialirkan ke pemeluwap di mana air tulin boleh diperolehi.

Menggunakan (Softener) Pelembut• Jenis resin digunakan yang boleh dicas semula.• Resin ini membantu menyerap segala kandungan yg

tidak diperlukan dlm air.• Satu bekas yg diasingkan dinamakan Softener

ditempatan pada kedudukan yg sesuai.• Air bekalan utama akan melalui softener dan dalam ini,

satu tindakbals akan berlaku dengan resin.Rawatan Lime Soda

• Menggunakan lime (kalsium hidroksida) & abu soda (sodium karbonat) untuk bertindakbalas dgn garam, kalsium & magnesium dan seterusnya memendapkannya.

• Reaksi boleh berlaku dalam air sejuk dan air panas. Air panas mempercepatkan proses/

Tindakan Lime soda sejuk Campurkan kalsium hidroksida & sodium kafbonat dgn kadar yg betul pada air mentah.Tindakan Lime Soda PanasBahan kimia, dlm tindakan lime soda sejuk tetapi air berada pada suhu didih iaitu 70 darjah C hingga 80 darjah C.

KENDALIAN DANDANGCuci Alir (Flush)Satu keadaan dimana salur2 yg disambungkan drpd dandang ke tiang air & tolok air diperiksaan/dipastikan supaya tdk t’sumbat.KaedahDandang bertekanan tinggi/dlm operasi. Injap2 pada tolok & tiang air dibuka & ditutup m’gikut susunan supaya saluran yg terbuka itu dpt m’galirkan stim & seterusnya memastikan ia elok & masih boleh digunakan.

LANGKAH-LANGKAH MENYEDIAKAN DANDANG UNTUK PEMERIKSAANLangkah persedian awal.

• Tanggalkan jelaga• Menyalurkan dandang (draining)• Bersihkan dandang• Mencari kesan minyak• Tanggalkan sisik• Ganti palam boleh lebur jika perlu.

UJiAN HiDROSTATiKTujuan.1. Untuk mengelak Kerosakan /kebocoran pd dandang2. Untuk memastikan keselamatan kpd dandang.Bila Ujian Hidrostatik

1. Sebelum ia digunakan pd kali pertama2. Selepas apa2 pembaikan yg boleh mempengaruhi atau

menjejas kekuatan dandang.3. Pada jeda tdk lebih drpd 7 tahun mengikut peraturan

seperti yg diberikan oleh Jabatan Kilang dan Jentera.

Langkah-langkah Ujian Hidrostatik1. Injap keselamatan ditanggalkan & lubang ditutup rapat.2. tolok tekanan diganti dgn tolok tekanan pemeriksaan.3. kebuk dandang/gelendong dandang diisi air

sepenuhnya.4. tekanan ditingkatkan dgn menambahkan air dlm

dandang.5. apabila tekanan ujian dicapai, injap cegah balik ditutup

& pam bekal diberhentikan.6. air pd tekanan 1.5x tekanan dandang dibiarkan selama

20 minit.7. jika terdapat kerosakan/kebocoran, tekanan akan turun

dan kebocoran air berlaku.8. jika kebocoran/kejatuhan tekanan tdk berlaku, maka

dandang diluluskan utk beroperasi semula.9. jika terdapat kebocoran/kerosakan, dandang perlu

dibaiki dgn kadar segera & ujian dilakukan semula.

Kecekapan Dandang• Mestilah terdapat pusingan air yg sekata• Permukaan pemanasan di mn haba dipindahkan

mestilah besar.• Semua bahagian dandang mudah dibersihkan.• Terdapat pemisaha yg sempurna diantara stim & air

sebelum stim meninggalkan kebuk.• Semua kesan cemar di dlm dandang mestilah terkumpul

dlm mud drum.• Mesti ada rawatan air dlm dandang.

PERATURAN YANG DIJADIKAN PANDUAN KESELAMATAN UNTUK DANDANG STIM (DS)Rekabentuk, p’binaan, p’gujian, pemasangan, p’goperasian & p’yelenggaraan untuk DS tertakluk di bawah Akta Kilang & Jentera, 1967 & peraturan2 b’kaitan yg dibuat di bawah akta dan salah satu daripada peraturan tersebut adalah Peraturan Kilang & Jentera (Dandang Stim dan Pengandung Tekanan Tak Berapi)1970.

PROSEDUR MEMOHON UJIAN HIDROSTATIK / KENDALIANTujuanMenerangkan permohonan untuk menjalankan ujian hidrostatik atau kendalian yg disaksikan oleh pegawai JKKPProsedur

1. Dandang stim atau pengandung tekanan yg akan diuji telah m’dapat kelulusan rekabentuk (jentera baru)/kelulusan membaikpulih (jentera berdaftar)

2. Kemukakan surat permohonan untuk m’jalankan ujian ke atas jentera kepada pejabat JKKP negeri di mana ujian akan dilakukan.

3. Hubungi pejabat JKKP untuk menetapkan tarikh ujian tdk lewat satu minggu drpd tarikh ujian.

4. Kemukakan maklumat jentera seperti salinan surat kelulusan, laporan data pembuat, rekod pengimpal dan sebagainya yg b’kaitan kpd pegawai JKKP sebelum ujian dilakukan.