PUISI TRADISIONAL PENDAHULUANPuisi ialahbentuk pengucapanyang berirama, dilahirkan melalui tanggapan yangpenuh imaginatif dariseseorang penulis atau penyair. Terdapat ratusan definisipuisi.Antaranya ialah:Edger Allan Poe:Puisi sebagai ciptaantentangsesuatukeindahandalambentukberirama. Citarasaadalah unsur yang diutamakan.Edwin Arlington Robinson:Puisi adalah bahasa yang menyampaikan sesuatu melalui reaksi emosi, sesuatu yangsukar hendak dinyatakan.Dante:Puisi ialah perkara-perkara benar yang diucapkan dalam bahasa yang indah.T. S. Eliot:Puisi itu bukan penegasan tentang sesuatu kebenaran, tetapi ialah untuk menjadikankebenaran itu lebih nyata kepada kita.Percy yssc!e S!elley:Puisi adalah rakaman dari saat-saat yang paling baik dan paling menyenangkan darifikiran-fikiran yang paling baik dan paling menyenangkan."ENDE#ATI PUISI TRADISIONAL Aspek dasar puisi tradisional dan puisi moden (sajak) merangkumi medan makna (isi)dan medan kata (bahasa) dan medan rasa (teknik).$.% De&inisi P'isi TradisionalPuisi tradisional merujuk kepada susunan perkataan dalam bentuk karangan berangkap(Zaba, !"#$) atau suatu bentuk pengucapan dalam susunan yang istime%aberbanding dengan pengucapan biasa seperti yang digunakan dalam pertuturan sehari&hari serta bahasa yang mementingkan kebenaran daya intelektual dan logika ('arun(at Piah, !")":$). *entuk, pemikiran dan fungsi puisi (elayu tradisional masihdikekalkan oleh masyarakat seperti keadaan tradisionalnya. Puisi tradisional jugadikenali sebagai puisi lisan yang berkembang dalamkesenian rakyat. +etengah&setengahbentukpuisi tradisional seperti manteradanterombamengandungi unsurritual dan bersifat magis.(.% )iri*ciri P'isi TradisionalPada umumnya, puisi tradisional mempunyai ciri&ciri berikut :i) (emperlihatkanpenggunaanbahasayanglebihbaik, ekspresif, kental,mengandungi nilai keindahansertamenimbulkanrangsangandankesankepadapengalaman dan perasaan.ii) (empunyaibentuk tertentu, berkerat&kerat atau berurutan dalam baris yangsejajar.iii),ngkapan kata dan bahasa dipengaruhi unsur mu-ik, lagu, intonasi, kadensa,rentak, irama dan keharmonian bunyi.i.) *aris, rimadaniramadisusunmembentukpolaatauikatantertentuyangdipengaruhi jumlahbaris, jumlahperkataan, perseimbanganbunyi danpanjang&pendek perkataan..) /ujud pembahagian unit dalammenyatakan idea, misalnya dua barisserangkap atau beberapa baris seuntai..i) *ersifat lisan, di%arisi dan disebarkan melalui tradisi lisan dengan fungsi kolektifkehidupan masyarakat tradisional..ii)*inaannya terikat oleh aturan tertentu yang memberikan bentuk dan strukturnya..iii)0igunakandalamkehidupanseharianmasyarakat untukhiburan, keramaian,ritual, keagamaan, pengajaran dan sebagainya.i1) Ada puisi yang dianggap suci dan berhubung rapat dengan sistem kepercayaandan menjadi taboo bagi masyarakat tertentu misalnya ungkapan adat pepatih.1) *ahasa yang padat kental mengandungi unsur perlambangan, imajan, kiasandan perbandingan yang bersifat tradisional untuk menyatakan sesuatu danmelahirkan perasaan hati.+.% ,enis*-enis P'isi TradisionalPuisi tradisional terbahagi kepada beberapa jenis, antaranya : Pantun +yair 2urindam +eloka 3agu rakyat+.$Pant'nPantun ialah sejenis puisi (elayu tradisional yang digunakan untuk menyampaikanperasaan dan fikiran yang gembira, sedih, rindu, marah dan sebagainya. (engikutkajian ((uhammad 'j. +alleh,$444 :5#)asalkata pantunmungkinberdasarkankata toen, tuntun, tonton, tuntun, atuntun, matuntun, panton, pantun yang digunakandalam pelbagai bahasa di 6usantara. (aksudnya merujuk kepada 7sesuatupengucapan dengan bahasa yang teratur, tersusun dan indah atau perilaku yangterpimpin, terdidik, bersopan dan bertatasulisa. 0alam kesusasteraan (elayu istilahpantun atau sepantun asalnya dipakai dengan makna7umpama, seperti, sebagai,laksana, bak yakni merujukkepadaperbandinganataukiasan. 8ontohnya7tuansepantun kilat cermin, di balik gunung nampak juga.+.$.$ )iri*ciri Pant'n:Pantun mempunyai beberapa ciri, antaranya :a) 9angkapnya berasingan dan boleh berdiri sendiri sebagai satu kesatuan idea.b) 9angkapnya terbina daripada baris atau kerat yang berpasanganmisalnyadua kerat, empat kerat, enam kerat, lapan kerat dan seterusnya. 6amun pantunyang popular dan terus berkembang adalah pantun empat kerat dan dua kerat.c):umlah perkataan setiap baris sekitar tiga hingga lima patah perkataan.d):umlah suku kata dalam setiap baris sekitar lapan hingga dua belas suku kata.e) +kima rima di tengah dan ; atau di hujung baris adalah berjajar berselangan iaituabnam @erat8ontoh:Penakik pisau raut,Ambil galah sebatang lintabung,+eludang dijadikan nyirumpat baris serangkap.ii):umlah perkataan dalam setiap baris sekitar tiga hingga lima patah perkataan.:umlah suku kata bagi setiap baris sekitar lapan hingga duabelas suku.iii)+kima rima hujungnya sama, iaitu aa