proses perjuangan mencapai kemerdekaan

8/11/2019 Proses Perjuangan Mencapai Kemerdekaan

1/25

1.0 PENGENALAN

Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957 penting sebagai simbol

persetujuan British untuk memberi kemerdekaan kepada Persekutuan Tanah Melayu.

Kemerdekaan ini ialah kemuncak perjuangan nasionalisme yang telah berlaku sejakpertengahan abad ke19. Kemerdekaan boleh ditakri!kan sebagai suatu keadaan

yang bebas daripada naungan" cengkaman atau sebarang penjajahan. Prinsip

prinsip dalam perjanjian ini adalah satu penerusan kepada pembinaan negara dan

bangsa Malaysia yang merdeka" kukuh" sistematik dan berperlembagaan.

#ebelum Malaysia menjadi sebuah negara yang merdeka dan berdaulat"

negara Malaysia telah melalui satu proses perjuangan untuk menuntut kemerdekaan

negara. #emasa pendudukan $epun di Tanah Melayu" rakyat tempatan telah banyak

menderita atas dasardasar kerajaan $epun. Kemudian" timbulnya semangat

nasionalisme dalam kalangan rakyat untuk menentang $epun. #elepas kekalahan

$epun" Tanah Melayu telah dijajah pula oleh pihak British. Pihak British juga telah

melaksanakan dasardasar yang hanya merugikan penduduk tempatan. Menurut

%ato& #eri %r. Mahathir Mohamad 'dalam buku Mohamed (bid" )**+, ))*-" terdapat

satu perumpamaan dalam bahasa Melayu yang merujuk kepada sikap orang British

di Tanah Melayu.

Tapi seperti mana yang kita ketahui pihak British, saya harap tidak ada

orang British di sini, kita mempunyai satu perumpamaan dalam bahasa

Melayu, Bila kita beri sebidang tanah kepada orang British, maka apa yang

akan diambil mereka adalah lebih daripada yang diminta.

British telah berusaha menjadikan Tanah Melayu sebagai sebuah negara

jajahan British dengan memperkenalkan Malayan nion. /amun" tindakan ini telah

ditentang hebat oleh masyarakat Tanah Melayu terutamanya orang Melayu. Pada

tahun 190" pihak British terpaksa menubuhkan Persekutuan Tanah Melayu bagimenggantikan Malayan nion. #elepas itu" dalam usaha ke arah berkerajaan sendiri"

rakyat Tanah Melayu telah banyak berusaha dari langkah a2al iaitu me2ujudkan

kerjasama antara kaum sehingga kepada rundingan kemerdekaan di 3ondon yang

mencapai persetujuan untuk melaksanakan sebuah Persekutuan Tanah Melayu.

%engan termeterainya perjanjian ini" rakyat Tanah Melayu akan mempunyai

pemerintahan sendiri dan diberi tara! kemerdekaan. 4asil rundingan tersebut juga"

kerajaan British memberi kemerdekaan kepada Persekutuan Tanah Melayu pada +1

gos 1957 melalui rundingan dan tanpa berlakunya sebarang pertumpahan darah.

1


2/25

2.0 PEMBINAAN NEGARA DAN BANGSA MALAYSIA

2.1 Malayan Union

Penubuhan Malayan nion diisytiharkan oleh British pada 1 (pril 1906 di

arcosa #eri /egara iaitu King&s 4ouse" Kuala 3umpur bagi menggantikan

Pentadbiran Tentera British 'PTB-. Malayan nion merupakan satu percubaan

Kerajaan British untuk mengubah tara! negerinegeri Melayu daripada negeri

naungan kepada negeri jajahan dan menghapuskan kedaulatan 8ajaraja Melayu.

2.1.1 Sebab-sebab Pengenalan Malayan Union

(ntara sebab penubuhan Malayan nion ialah pihak British ingin menyatukan

negerinegeri di Tanah Melayu di ba2ah satu unit politik. #ebelum berlakunya

perang" terdapat tiga unit politik yang terpecahpecah di Tanah Melayu iaitu /egeri

negeri Melayu Bersekutu" /egerinegeri Melayu Tidak Bersekutu dan /egerinegeri

#elat. #emua negeri di Tanah Melayu disatukan kecuali #ingapura. %engan ini"

pentadbiran Tanah Melayu yang licin dan cekap dapat di2ujudkan. Malayan nion

juga ditubuhkan untuk menjimatkan kos pentadbiran British kerana sebelum ini

kerajaan British terpaksa menanggung kos pengurusan dan pentadbiran yang tinggi

terutamanya dalam penggajian para pega2ai di pelbagai jabatan kerajaan. 3ebih

lebih lagi" hasilhasil dari seluruh Tanah Melayu juga dapat dipusatkan dan dapatmembantu negerinegeri yang kurang maju.

#elain itu" sebab seterusnya adalah untuk mengurangkan dan menga2al

kuasa politik orang Melayu. %engan 2ujudnya Malayan nion" tindakan #ultan di

Tanah Melayu adalah di ba2ah kuasa abenor Malayan nion dan #ultan hanya

bertanggungja2ab terhadap hal eh2al agama :slam dan adat Melayu sematamata.

%i samping itu" Malayan nion juga ditubuhkan untuk membentuk satu bangsa

Malayan nion yang terdiri daripada masyarakat Melayu dan golongan imigran.

%alam hal ini" British berhasrat untuk memberi kerakyatan kepada golongan imigran

melalui prinsip jus soli. %engan ini" taat setia golongan imigran terhadap Tanah

Melayu dapat dibentuk dan golongan imigran ini dapat dikekalkan di Tanah Melayu

demi pembangunan ekonomi di Tanah Melayu.

#eterusnya" British juga ingin meneruskan eksploitasi ekonomi mereka di

Tanah Melayu untuk memulihkan semula kegiatan ekonomi yang terjejas akibat

perang terutamanya getah dan bijih timah. 4al ini demikian kerana harga timah

dalam pasaran dunia yang melambung dan keperluan dunia selepas perang

)


3/25

menyebabkan perusahaan perlombongan perlu dipulihkan dengan serta merta.

Keadaan ini telah membolehkan pihak British mengaut hasil bumi dengan lebih

mudah. Pengukuhan pertahanan British juga merupakan sebab penubuhan Malayan

nion. Kemaraan mudah $epun ke Tanah Melayu dalam Perang %unia Kedua

menunjukkan pertahanan British adalah lemah. leh itu" penubuhan Malayan nion

bertujuan untuk menubuhkan tentera yang berpusat dan tersusun dalam

menghadapi ancaman.

2.1.2 Cii-!ii Pe"an"ian Malayan Union

Perjanjian Malayan nion 1906 telah menggabungkan semua negeri di Tanah

Melayu dalam satu unit pentadbiran. iriciri utama Perjanjian Malayan nion ialah,

#a$%al 1&iriciri Malayan nion

#emua /egeri Melayu Bersekutu" /egeri Melayu Tidak Bersekutu dan /egeri

#elat kecuali #ingapura disatukan.

#eorang abenor British yang dilantik oleh Baginda 8atu ;ngland akan

mengetuai Malayan nion.

Majlis ;ksekuti! dan Majlis ndangan Malayan nion dibentuk.

#ingapura diasingkan kerana kepentingannya sebagai pelabuhan bebas.

Ke2arganegaraan sama rata dengan prinsip jus soli menjadi asas kerakyatan

Malayan nion.

8ajaraja Melayu menjadi ahli Majlis 8ajaraja Melayu yang hanya

membincangkan soal agama :slam dan adat istiadat Melayu.

#eorang Pesuruhjaya /egeri dilantik bagi setiap negeri sebagai ketua

pentadbir.

(Sumber: Zainal bidin bin bdul !ahid, "#$$%&: #$'&

2.1.' Rea(si Ra(ya) *e+,a)an *ea$a, Malayan Union

Penubuhan Malayan nion telah mendapat reaksi yang berbe


4/25

baha2a konsep republik mereka akan dapat dilaksanakan dan citacita untuk

me2ujudkan Melayu 8aya juga dapat direalisasikan. rang dagang pula menyokong

Malayan nion kerana kerakyatan (us solimemberi peluang kepada mereka untuk

mengekalkan kerakyatan asal mereka. (khir sekali" segelintir pega2ai Melayu juga

menyokong Malayan nion kerana mereka berasa British merupakan kuasa besar

yang ber2iba2a untuk mentadbir Tanah Melayu.

Penentangan masyarakat Melayu terhadap Malayan nion telah

menyaksikan satu gelombang penentangan yang besar yang tidak pernah berlaku

dalam sejarah di Tanah Melayu sebelumnya. Penentangan ini telah dilakukan oleh

orang Melayu. (ntara !aktor penentangan terhadap Malayan nion ialah kedaulatan

dan kuasa 8ajaraja Melayu terancam. %alam hal ini" kuasa #ultan telah dikurangkan

2alaupun kedudukan dikekalkan. sultan hanya menjadi ketua agama dan adat

istiadat sahaja. Kehilangan kuasa sultan secara tidak langsung telah menyebabkan

status Tanah Melayu bertukar menjadi tanah jajahan British. (ncaman Malayan

nion terhadap kedudukan :slam juga merupakan salah satu !aktor penentangan

orang Melayu terhadap Malayan nion. abenor Malayan nion menjadi pengerusi

Majlis (gama :slam dan diberi kuasa untuk memungut


5/25

cara Mac Michael memperoleh tandatangan sultan Melayu manakala >arta Malaya

telah menyeru orangorang Melayu menubuhkan sebuah pertubuhan kebangsaan

bagi menentang Malayan nion. Maka" semangat orang Melayu telah dibangkitkan

untuk menentang Malayan nion. %alam penentangan Malayan nion" %ato& nn

$aa!ar juga memainkan peranan penting dalam penentangan Malayan nion. Beliau

telah menyeru semua pertubuhan Melayu di seluruh Tanah Melayu agar bersatu

memelihara kepentingan orang Melayu. Misalnya" beliau memainkan peranan

penting bersamasama Persatuan Melayu #elangor bagi menjayakan Kongres

Melayu Pertama. #elain itu" cara demonstrasi juga telah digunakan untuk menentang

Malayan nion. #ebagai contoh" pada 15 %isember 1905" Persatuan Melayu

Kelantan telah berjaya mengumpul 1* ribu orang Melayu ketika Mac Michael tiba di

Kelantan dalam usaha mendapatkan tandatangan #ultan Kelantan. #eterusnya"

telegram juga digunakan dalam penentangan Malayan nion. 4al ini dapat

dibuktikan apabila beberapa telegram daripada pertubuhan Melayu di Tanah Melayu

telah dihantar ke Pejabat Tanah $ajahan British di 3ondon bagi menghalang

penubuhan Malayan nion. %i samping itu" sokongan bekas pega2ai British seperti

ecil lementi" ?rank #2ettenham" 8. >indstedt dan eorge Ma@2ell juga banyak

membantu dalam penentangan Malayan nion. Mereka bersimpati dengan nasib

bangsa Melayu apabila Malayan nion dilaksanakan. Mereka telah menulis dalam

akhbar The Times )n *ondon bagi menyatakan kekesalan mereka terhadap

pengenalan Malayan nion yang tidak sesuai untuk Tanah Melayu.

%i samping itu" kongres Melayu juga diadakan untuk menentang Malayan

nion. Tiga kongres Melayu telah diadakan" iaitu Kongres Melayu Pertama" Kedua

dan Ketiga. Kongres Melayu Pertama telah diadakan di Kelab #ultan #ulaiman"

Kampung Baru" Kuala 3umpur pada 1 hingga 0 Mac 1906. 01 buah persatuan dari

seluruh #emenanjung Tanah Melayu telah hadir ke kongres ini. Kongres bersetuju

menubuhkan +nited Malays ational -rganiation 'M/- atau Pertubuhan

Kebangsaan Melayu Bersatu 'P;K;MB(8- untuk menentang Malayan nion. %alam

pada itu" satu ja2atankuasa telah dibentuk untuk merangka perlembagaan M/.

Keahliannya terdiri daripada %ato& nn $a&a!ar selaku pengerusi" %ato& /ik (hmad

Kamil" %ato& 4am


6/25

membantah pengisytiharan Malayan nion yang akan diadakan pada 1 (pril 1906.

Mesyuarat diadakan di pejabat akhbar Majlis di Kuala 3umpur dan dihadiri sembilan

orang 2akil daripada persatuanpersatuan negeri Melayu. Tiga perkara penting telah

diputuskan iaitu orang Melayu dituntut berkabung selama tujuh hari dengan

melilitkan kain putih pada songkok" 8ajaraja Melayu diminta memulaukan majlis

pelantikan #ir ;d2ard ent sebagai abenor Malayan nion dan ahliahli Melayu

yang dilantik menganggotai pentadbiran Malayan nion diminta memulaukan

pelantikan itu. %engan pelantikan #ir ;d2ard ent sebagai abenor" maka Malayan

nion telah ditubuhkan pada 1 (pril 1906. rang Melayu telah berkabung"

mengadakan rapatrapat umum dan berarak bagi menunjukkan bantahan mereka.

Perjuangan orang Melayu semakin rancak dan membara. Kemudian" Kongres

Melayu Ketiga diadakan untuk memperkemaskan susunan gerakan dan tindakan.

Kongres ini diadakan di :stana Besar" $ohor Bahru pada 11 dan 1) Mei 1906 dan

dihadiri oleh )9 pertubuhan dan persatuan Melayu. Tujuan utama kongres ini adalah

untuk menubuhkan M/" seperti yang telah diputuskan semasa Kongres Melayu

Pertama. #ebanyak menghantar 2akil ke mesyuarat Kongres Melayu Ketiga ini.

8angka Perlembagaan M/ telah dibentang" dipinda dan diterima dengan sebulat

suara. (khirnya" M/ ditubuhkan secara rasminya pada 11 Mei 1906. Kongres

Melayu 1906 telah melahirkan M/ yang menjadi benteng perjuangan menentang

Malayan nion.

#eterusnya" orang Melayu mengadakan rapat umum dan perhimpunan

dengan memba2a sepanduk untuk menunjukkan bantahan mereka terhadap

Malayan nion semasa la2atan dua ahli parlimen British iaitu 3.%. ammans dan

%aAid 8ees >illiams yang ditugaskan untuk membuat tinjauan keadaan di Tanah

Melayu. >anita juga turut serta dalam penentangan Malayan nion.Kemudian" dua

ahli Parlimen British telah kembali ke ;ngland dan melaporkan laporan mereka.

Mereka mendesak British memansuhkan Malayan nion dan mengesyorkan satu

perjanjian baharu dibuat. 8undingan telah dibuat antara British" M/ dan 8ajaraja

Melayu. 4asilnya" British bersetuju me2ujudkan suatu $a2atankuasa ;ksekuti! untuk

menggubal Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu. Pada 5 %isember 1906"

kerajaan British menerima Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu dan Malayan

nion dibubarkan seterusnya Persekutuan Tanah Melayu ditubuhkan secara

rasminya pada 1 ?ebruari 190.

2.2 Pese(%)%an *ana Melay% 1/

6


7/25

Persekutuan Tanah Melayu dibentuk pada 1 ?ebruari 190 melalui Perjanjian

Persekutuan Tanah Melayu untuk menggantikan Malayan nion. Penubuhan

Persekutuan Tanah Melayu ini adalah hasil desakan orang Melayu yang menuntut

British supaya mempertimbangkan pendapat dan kehendak mereka dalam sebarang

perubahan politik di Tanah Melayu. Penubuhan Persekutuan Tanah Melayu juga

menunjukkan kejayaan orang tempatan menentang penjajahan British terhadap

Tanah Melayu.

2.2.1 a()o Pe+ben)%(an Pese(%)%an *ana Melay%

(ntara !aktor pembentukan Persekutuan Tanah Melayu ialah ketegasan

orang Melayu membantah Malayan nion. Bantahan terhadap Malayan nion ini

telah dipimpin oleh %ato& nn $aa!ar dan dijalankan dalam pelbagai bentuk.

Misalnya" menulis dalam akhbar" berkongres" berdemonstrasi dan akhirnya

penubuhan M/. #elain itu" perpaduan orang Melayu daripada semua golongan

seperti golongan raja" pembesar dan rakyat turut mendorong kepada penubuhan

Persekutuan Tanah Melayu 190. %alam hal ini" keupayaan orang Melayu memujuk

dan mendesak British untuk menghidupkan semula dasar perlindungan telah

membantu mereka menolak Malayan nion. #elain ini" sikap M/ yang tidak

menuntut kemerdekaan daripada British dan hanya tertumpu kepada penentangan

Malayan nion juga mendorong pembentukan Persekutuan Tanah Melayu. #ikappolitik Melayu yang sederhana juga mendorong British menerima kehendak mereka

untuk menolak Malayan nion. Bantahan dan tuntutan dilakukan secara aman

seperti melalui demonstrasi" berkongres" bantahan melalui akhbar dan memujuk

8ajaraja Melayu untuk menentang Malayan nion. Tambahan lagi" orang Melayu

juga tidak pernah menjalankan penentangan bersenjata sebagaimana Parti Komunis

Malaya 'PKM-. #ementara pula" Piagam (tlantik 1905 yang dikeluarkan oleh

Pertubuhan Bangsabangsa Bersatu 'PBB- tidak menggalakkan penjajahan baru.

#ebaliknya" negaranegara kolonial diminta memberi latihan berkerajaan sendirikepada penduduk tempatan. leh itu" pembentukan Persekutuan Tanah Melayu

merupakan satu langkah yang sesuai ke arah mencapai hasrat PBB tersebut. ?aktor

yang seterusnya ialah sokongan bekas pega2aipega2ai British seperti #ir ?rank

#2ettenham" #ir 8. >instedt" #ir eorge Ma@2ell dan #ir ecil lementi juag

mendorong kepada pembentukan Persekutuan Tanah Melayu 190. Mereka

menolak dasar menakluk Tanah Melayu. #okongan dan bantuan daripada pega2ai

pega2ai tinggi British seperti #ir Malcolm Mac%onald" #ir ;d2ard ent dan 3.%

ammans juga penting dalam pembentukan Persekutuan Tanah Melayu.

7


8/25

2.2.2 Lang(a-lang(a Pe+ben)%(an Pese(%)%an *ana Melay%

3angkah tegas orang Melayu menentang Malayan nion telah mendorong

British memulakan rundingan dengan 8ajaraja Melayu dan M/. 8ajaraja

Melayu dan M/ telah menyediakan satu memorandum untuk menyatakanbantahan terhadap Malayan nion secara rasmi. #eterusnya" sebuah $a2atankuasa

;ksekuti! ditubuhkan oleh British pada )5 $ulai 1906. $a2atankuasa ini dianggotai

oleh 1) orang ahli dan terdiri daripada pega2ai kanan British" pemimpin M/ dan

2akil 8ajaraja Melayu. $a2atankuasa ini bertujuan untuk menggubal perlembagaan

Tanah Melayu yang baru dan mesyuarat telah diadakan di King&s 4ouse" Kuala

3umpur. Pada dasarnya" terdapat lima tuntutan orang Melayu iaitu 8ajaraja Melayu

dan M/ menolak semua prinsip dan struktur Malayan nion. Kedua" 8ajaraja

Melayu dan M/ menginginkan sebuah persekutuan seperti konsep /egerinegeri

Melayu Bersekutu dan ketiga" mereka menolak kerakyatan terbuka Malayan nion.

#eterusnya" 8ajaraja Melayu dan M/ juga meminta dasar perlindungan

terhadap /egerinegeri Melayu dan orang Melayu dipulihkan. Mereka juga menuntut

supaya 8ajaraja Melayu sebagai ketua /egerinegeri Melayu diakui semula.

/amun" perundingan ini ditentang oleh orang dagang dan golongan radikal

Melayu pimpinan %r. Burhanuddin al4elmy. Mereka berpendapat $a2atankuasa

;ksekuti! itu tidak me2akili semua pihak kerana tidak disertai oleh seorang punper2akilan orang dagang. Mereka menuntut konsep sebuah republik dan

kemerdekaan penuh. Majlis Tindakan Bersama #eluruh Malaya atau (ll Malayan

ouncil o! $oint (ction '(M$(- dan Pusat Tenaga 8akyat 'PT;8(- telah

ditubuhkan pada a2al tahun 1907 untuk menentang British dan M/. leh sebab

PT;8( dan (M$( tidak bersetuju dengan perlembagaan baru yang dicadangkan

oleh $a2atankuasa ;ksekuti! itu" maka mereka mengambil keputusan untuk

bekerjasama. PT;8((M$( berpendapat baha2a British patut berunding dengan

mereka tentang soal penggubalan perlembagaan baru bagi Tanah Melayu. lehsebab British tidak mahu berunding dengan PT;8((M$(" mereka telah

mengadakan mogok besar iaitu hartal untuk menunjukkan tentangan mereka.

Mereka juga telah menggubal satu perlembagaan iaitu Perlembagaan 8akyat.

/amun" British tidak menerima Perlembagaan 8akyat tersebut. %emi keadilan"

British telah melantik satu $a2atankuasa Perunding yang dianggotai oleh orang

bukan Melayu termasuk orang British. $a2atankuasa ini dikehendaki mendapatkan

pandangan orang bukan Melayu dan membuat syorsyor dalam laporannya supaya

orang bukan Melayu menerima perlembagaan yang telah dicadangkan 'ainal (bidin

bin (bdul >ahid" 199), 196-.


9/25

$a2atankuasa Perunding mengemukakan laporan tersebut kepada

$a2atankuasa Kerja pada bulan Mac 1907. $a2atankuasa ;ksekuti! telah mengkaji

syorsyor tersebut dan membuat beberapa pindaan kepada perlembagaan yang

telah dicadangkannya itu. #elepas pindaanpindaan dibuat" kerajaan British telah

menerima perlembagaan tersebut. Pada )1 $anuari 190" 8ajaraja Melayu telah

memberi persetujuan mereka. Pada 1 ?ebruari 190" perlembagaan baru ini telah

dilaksanakan dan Malayan nion digantikan dengan Persekutuan Tanah Melayu.

2.2.' Pe"an"ian Pese(%)%an *ana Melay%

Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 190 telah ditandatangani pada )1

$anuari 190 antara 8ajaraja Melayu dengan British di King&s 4ouse" Kuala 3umpur.

%engan perjanjian ini" pada 1 ?ebruari 190" Persekutuan Tanah Melayu ditubuhkan

dengan rasmi. Perjanjian ini mempunyai ciriciri penting yang menjadi asas

pentadbiran negara selepasnya. (ntaranya ialah sebuah persekutuan dibentuk

dengan gabungan sebelas buah negeri" Persekutuan Tanah Melayu diketuai oleh

Pesuruhjaya Tinggi British" konsep 8aja Berperlembagaan di2ujudkan" #enarai

Persekutuan dan #enarai /egeri dibentuk dan Pesuruhjaya Tinggi British menjaga

kedudukan istime2a orang Melayu.

Pada masa yang sama" perjanjian ini turut menjelaskan syarat kerakyatan

yang diperketatkan. %alam hal ini" prinsip kerakyatan atau (us soli adalah untuk

8akyat 8aja Melayu bagi /egerinegeri Melayu dan 8akyat British bagi /egeri

negeri #elat iaitu Melaka dan Pulau Pinang. %alam perjanjian tersebut" British

mengiktira! semula ketuanan Melayu sebagai asas pembentukan Persekutuan Tanah

Melayu dan dasar ini memang telah diakui oleh British sejak Perjanjian Pangkor

170. :nstitusi 8aja Melayu juga dikekalkan dengan bidang kuasa dan kedudukannya

yang jelas dalam pentadbiran. %alam hal ini" setiap negeri Melayu mengadakan

perjanjian dan perlembagaan bertulis dengan British yang dikenali sebagai ndang

undng Tubuh /egeri yang digunakan sehingga hari ini.

Pengenalan semula 8akyat 8aja Melayu membuktikan penerusan dasar

perlindungan British terhadap kedudukan istime2a orang Melayu" status =uo /egeri

/egeri Melayu sebagai teras ketuanan bangsa Melayu. Prinsipprinsip ini yang

dicadangkan oleh M/ dan 8ajaraja Melayu telah dimasukkan ke dalam

Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu sebagai undangundang bertulis. Perkara ini

menjadi asas kepada Kontrak #osial antara British dengan 8ajaraja Melayu dan

orang Melayu yang diteruskan selepas tahun 190.

9


10/25

'.0 USAA MEMUPU3 3ER#ASAMA AN*ARA 3AUM MELALUI

PEMBEN*U3AN #A4A*AN3UASA UBUNGAN AN*ARA 3AUM A*AU

COMMUNITIES LIAISON COMMITTEE5CLC6

#emasa pemerintahan British" British telah mengemukakan syarat jika TanahMelayu inginkan kemerdekaan" maka kerjasama antara kaum perlu di2ujudkan

terlebih dahulu. #elepas pertemuan %ato& nn $a&a!ar dengan Menteri Besar"

pemimpin Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu 'M/- dan Majlis Kerja

Tertinggi M/ serta /ederal 0oun1il di 3unar lub" Pulau Pinang" sebuah

ja2atankuasa iaitu $a2atankuasa Perhubungan (ntara Kaum atau 0ommunities

*iaison 0ommitee'3- telah ditubuhkan pada 1* $anuari 1909.

Tujuan 3 ditubuhkan adalah untuk menyatupadukan pelbagai kaum di

Tanah Melayu agar 2ujudnya toleransi dan perse!ahaman antara kaum bagi

mencapai kemerdekaan negara. 3 merupakan satu percubaan untuk me2ujudkan

perasaan muhibah dalam kalangan pelbagai kaum di Tanah Melayu.

Pada peringkat a2al" 3 hanya dianggotai oleh dua kaum terbesar di Tanah

Melayu iaitu kaum Melayu dan kaum ina. rang Melayu bernaung di ba2ah

Pertubuhan Kebangsan Melayu Bersatu atau +nited Malays ational -rganisation

'M/- dan diketuai oleh %ato& nn $a&a!ar manakala orang ina pula bernaung di

ba2ah Persatuan ina Malaya atau M( 'Malayan 0hinese sso1iation- pimpinan

Tan heng 3ock. %ato& nn $a&a!ar berpendapat baha2a perpaduan antara kaum

harus menjadi asas kemerdekaan yang akan dicapai. Pada bulan gos 1909" 3

telah dianggotai oleh enam orang Melayu" enam orang ina" seorang ;urasian"

seorang elyon dan seorang ;ropah iaitu Mac%onald. Pengerusi 3 ialah

;.;..Thuraisingam.

Penubuhan 3 adalah titik permulaan kerjasama kaum di Persekutuan

Tanah Melayu. 4al ini adalah perubahan terhadap dasar M/ kerana sanggupberunding dengan kaum lain untuk kepentingan masa depan negara. Perkara ini juga

merupakan satu pendekatan baru dalam arena politik Persekutuan Tanah Melayu.

Menurut %ato& nn $a&a!ar" perpaduan antara kaum harus menjadi asas kepada

kemerdekaan yang akan dicapai.

8undingan ini telah diadakan selama hampir dua tahun. %alam rundingan ini"

M/ telah mengemukakan memorandum untuk mempertahankan ketuanan

Melayu. /amun" tuntutannya ditolak. (khirnya" satu kompromi antara M/ dengan

3 dicapai. Cang pertama" 8:%( '2ural )ndustrial 3e4elopment uthority- atau

1*


11/25

3embaga Pembangunan :ndustri %esa ditubuhkan pada bulan ktober 195*. Tujuan

8:%( adalah untuk memajukan ekonomi dan pendidikan masyarakat luar bandar

khasnya orang Melayu. Pengerusi 8:%( yang pertama ialah %ato& nn $a&a!ar. Cang

kedua" syarat bagi kerakyatan Persekutuan Tanah Melayu dilonggarkan. Kerakyatan

/egeri 1951 diberikan kepada imigran yang lahir di Persekutuan Tanah Melayu

dengan syarat bapa atau ibunya telah menjadi rakyat Tanah Melayu dan yang ketiga

ialah pilihan raya akan diadakan pada masa yang sesuai di peringkat majlis

bandaran" negeri dan Majlis Perundangan Persekutuan.

Kesimpulannya" penubuhan 3 merupakan usaha semua kaum di Tanah

Melayu bagi menghasilkan satu kerjasama dan tolak ansur politik melalui rundingan.

.0 3E ARA BER3ERA#AAN SENDIRI

.1 Sis)e+ Ali

Kerjasama antara kaum memainkan peranan yang penting untuk mencapai

kemerdekaan Tanah Melayu. leh itu" sejak tahun 1951" dasar ini menjadi pegangan

dalam setiap langkah ke arah berkerajaan sendiri. %engan 2ujudnya kerjasama

antara kaum melalui pembentukan 3" penduduk tempatan lebih bersedia ke arah

berkerajaan sendiri. $usteru" #istem (hli telah diperkenalkan.

%ato& nn $a&a!ar telah mencetuskan idea penubuhan #istem (hli dalam

pertemuannya dengan #ir 4enry urney di Kuala 3umpur. #ir 4enry urney

mencadangkan model negara Kenya dan 8hodesia tara dijalankan di Tanah

Melayu. adangan tersebut selaras dengan hasrat British untuk melaksanakan dasar

dekolonisasi. Tujuan sistem ini adalah untuk melatih penduduk tempatan dan kaum

lain menerajui pentadbiran Tanah Melayu. #istem (hli juga dapat mengurangkan

tekanan daripada pihak Parti Komunis Malaya yang sedang melancarkan

pemberontakan di Tanah Melayu.

Pada bulan ?ebruari 195*" #istem (hli telah dibincangkan dan dipersetujui

dalam mesyuarat Majlis 8aja8aja Melayu. Kemudian" satu rundingan antara pihak

British dengan 2akil penduduk Tanah Melayu telah diadakan di King&s 4ouse" Kuala

3umpur pada bulan $ulai 195*. >akil penduduk Tanah Melayu yang telah dijemput

oleh #ir 4enry urney ialah %ato& nn $a&a!ar 'Cang %ipertua M/-" %ato&

4am


12/25

me2akili masyarakat ina. Mereka telah bersetuju dengan pendekatan #istem (hli.

#istem (hli dilaksanakan dari bulan $anuari 1951 hingga bulan $un 1955 iaitu

sebelum Pilihan 8aya Majlis Perundangan Persekutuan 'MPP- dijalankan pada

bulan $ulai 1955.

.1.1 Cii-!ii Sis)e+ Ali

Terdapat beberapa ciri penting dalam #istem (hli. (ntaranya ialah 2ujudnya

satu sistem kabinet bayangan yang terdiri daripada beberapa orang pega2ai tadbir

dan tokoh masyarakat untuk memegang ja2atan yang ditubuhkan. Kabinet

bayangan ialah satu sistem pentadbiran yang berbentuk sebuah kabinet tanpa

pilihan raya. #elain itu" anggota #istem (hli dikenali sebagai (hli. (hlinya dilantik

oleh Pesuruhjaya Tinggi British dengan persetujuan Majlis 8aja8aja Melayu. $umlah

(hli adalah sebanyak sembilan orang anggota yang terdiri daripada lima orang

penduduk Tanah Melayu dan empat orang pega2ai :nggeris. %aripada lima orang

penduduk Tanah Melayu tersebut" tiga daripadanya orang Melayu" seorang ina dan

seorang :ndia. (hliahli diletakkan di ba2ah kuasa Pesuruhjaya Tinggi British.

.1.2 Poses Pela(sanaan Dan 3e,en)ingan Sis)e+ Ali

(hliahli dalam #istem (hli yang dilantik diberikan tugas untuk menjaga satu

port!olio yang mempunyai beberapa buah jabatan kerajaan. Mereka menguruskanpentadbiran harian jabatan kerajaan berlandaskan dasardasar yang sedia ada.

#elain itu" mereka juga bertanggungja2ab untuk mencadangkan undangundang

yang berkaitan dengan jabatannya untuk dibincangkan dalam Majlis Perundangan

Persekutuan 'MPP-. (hli akan berbincang dengan pega2aipega2ai kanan British

untuk mendapatkan persetujuan bersama dalam penyediaan cadangan undang

undang itu. %alam perkara tersebut" Pesuruhjaya Tinggi juga memberi arahan dan

persetujuan. (ntara pemimpin tempatan yang dilantik menganggotai #istem (hli

adalah seperti di ba2ah,

#a$%al 2&(nggota %alam #istem (hli

Bil. Na+a Ali Po)7olio

1. %ato& nn $a&a!ar (hli %alam /egeri

). .(. #pencer (hli ;konomi

+. Tunku Caakob ibni

#ultan (bdul 4amid

(hli Pertanian dan Perhutanan

1)


13/25

0. %r. 3ee Tiang Keng (hli Kesihatan

5. %ato& ;.;.. Thuraisingam (hli Pelajaran

6. $.%. 4odgkinson (hli Perindustrian dan 4ubungan #osial

7. $.%. Mead (hli Perumahan dan Kerja 8aya

. %ato& Mahmud Mat (hli Tanah" Perlombongan dan

Perhubungan

(Sumber:)smail bin 5aid 6h3, %'#%: 789

7$&

(ntara kepentingan #istem (hli ialah memberi pengalaman dan latihan

pentadbiran kepada penduduk tempatan. 4al ini menyediakan mereka dengan

kemahiran mentadbir apabila diberikan kemerdekaan. #istem (hli juga membantu

dalam proses perpaduan kaum di Persekutuan Tanah Melayu kerana ahliahlinya

merupakan gabungan pemimpin daripada berbagaibagai kaum.

Kesimpulannya" #istem (hli telah memberikan pendedahan yang baik

kepada penduduk tempatan untuk mentadbir dan menerajui kerajaan 2alaupun

masih dikuasai oleh British.

.2 Pa(a)an M%ni Pa,ei(a)an

Pakatan murni merupakan usaha semua kaum di Tanah Melayu untuk

me2ujudkan kerjasama dan tolak ansur politik menerusi rundingan. Pakatan murni

adalah jalan penyelesaian untuk menyatupadukan pelbagai kaum di Tanah Melayu

yang mempunyai tuntutan dan masalah tersendiri.

Terdapat beberapa usaha untuk mengadakan pakatan murni dalam kalangan

penduduk Persekutuan Tanah Melayu sebelum Parti Perikatan ditubuhkan.

(ntaranya ialah penubuhan $a2atankuasa 4ubungan (ntara Kaum atau

0ommunities *iaison 0ommittee '3- di Pulau Pinang pada bulan $anuari 1909

yang telah dibincangkan di atas. Penubuhan 3 merupakan titik permulaan

kerjasama kaum di Persekutuan Tanah Melayu.

3angkah yang kedua ialah pembukaan keanggotaan M/ kepada bukan

Melayu seperti yang disyorkan oleh %ato& nn $a&a!ar pada tahun 1951. /amun"

beliau telah dikecam hebat oleh masyarakat Melayu atas sebab mereka enggan

berkompromi untuk mengubah struktur M/. %ato& nn $a&a!ar kemudiannyameninggalkan M/ apabila cadangan beliau ditolak.

1+


14/25

Penubuhan Parti Kemerdekaan Malaya atau )ndependen1e Malayan 6arty

':MP- pula merupakan langkah ketiga yang dilakukan untuk menyatupadukan

pelbagai kaum. Menurut %ato& nn $a&a!ar" dasar :MP ialah penggunaan konsep

kerjasama kaum dalam sebuah parti. :MP terbuka kepada semua kaum yang mahu

bekerjasama untuk mencapai kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu. %ato& nn

$a&a!ar insa! tentang perubahan politik yang berlaku di Tanah Melayu pada masa itu.

Kerakyatan /egeri 1951 mempunyai kesan yang penting iaitu orang Melayu bukan

lagi rakyat tunggal Tanah Melayu. #ebaliknya" orang bukan Melayu juga menjadi

rakyat Tanah Melayu. >alau bagaimanapun" kaum ina" :ndia dan kaum lain di

Tanah Melayu tidak merasakan baha2a mereka adalah satu bangsa Tanah Melayu

dan rasa perpaduan terlalu asing bagi mereka. Kesannya" :MP gagal mendapat

sambutan daripada mereka.

3angkah seterusnya ialah penubuhan Persidangan Kebangsaan pada bulan

?ebruari 195+ oleh abenor $eneral (sia Tenggara" #ir Malcom Mac%onald" di

King&s 4ouse" Kuala 3umpur. Matlamatnya adalah untuk mencapai kerjasama politik

untuk mengurangkan perasaan perkauman dalam kalangan penduduk Persekutuan

Tanah Melayu. Penubuhan Persidangan Kebangsaan diisytiharkan di %e2an

Bandaraya Kuala 3umpur pada bulan (pril 195+. Pengerusinya ialah %ato& Panglima

antang dan beliau disokong oleh beberapa orang Menteri Besar.

Pada masa yang sama juga" KonAensyen Kebangsaan dianjurkan oleh Tunku

(bdul 8ahman yang berperanan pemimpin M/ bersamasama Persatuan ina

Tanah Melayu atau Malayan 0hinese sso1iation 'M(-. Pelbagai parti dan

persatuan politik yang lain turut menyertai konAensyen ini. Kerjasama tersebut telah

mengasaskan pembentukan Parti Perikatan.

.' Pen%b%an Pa)i Pei(a)an

Parti Perikatan dibentuk secara berperingkatperingkat mengikut keperluanpolitik semasa. Pada tahun 195)" 2ujudnya pakatan M/ Kuala 3umpur dengan

M( #elangor dalam Pilihan 8aya Majlis Bandaran Kuala 3umpur. Pemimpin utama

menyambut baik pakatan dan merundingkan pembentukan pakatan yang lebih besar

di peringkat Tanah Melayu. Pada tahun 1950" KonAensi /asional diadakan dan

Perikatan M/M( dibentuk. Kerjasama ini diperluas ke seluruh Persekutuan

Tanah Melayu bagi memenangi pilihan raya negeri. Kemasukan Kongres :ndia Tanah

Melayu atau Malayan :ndian ongress 'M:- dalam Parti Perikatan berlaku pada

tahun 1955. (ntara tokoh penting yang terlibat dalam pembentukan Parti Perikatan

ialah %ato& 4j. /oah" Tun Tan heng 3ock" Tunku (bdul 8ahman dan Tun (bdul10


15/25

8a


16/25

)6 daripada +7 kerusi yang dipertandingkan dalam pilihan raya Majlis Perbandaran

di beberapa bandar utama seperti $ohor Bahru" :poh" Melaka dan #eremban.

..2 Pilian Raya Negei

Pilihan raya peringkat negeri diadakan pada tahun 1950. Pilihan raya ini

memberikan peluang yang lebih luas kepada rakyat untuk menentukan kerajaan

yang bakal memerintah. Pilihan raya ini menyaksikan kemenangan besar M/

M( apabila Perikatan M/M( memenangi ))6 daripada )6 kerusi yang

dipertandingkan. Kemenangan ini menunjukkan penerimaan orang ramai terhadap

kerjasama antara kaum dalam politik tanah air. Kerjasama M/M(

mengukuhkan lagi keyakinan rakyat kepada Parti Perikatan dan M: menyertai Parti

Perikatan pada tahun 1955.

..' Pilian Raya Ma"lis Pe%n$angan Pese(%)%an 5MPP6

Pada tahun 1950" British menubuhkan sebuah $a2atankuasa Pilihan 8aya

dalam Majlis Perundangan Persekutuan 'MPP-. $a2atankuasa ini dianggotai oleh

pemimpin parti politik seperti Parti /egara" M/" M(" M: dan pega2aipega2ai

tinggi British. $a2atankuasa tersebut mencadangkan 5) kerusi dipilih menerusi

pilihan raya dan 0 ahli MPP dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi British. adangan

tersebut ditentang oleh Parti Perikatan dan mereka menuntut tiga per lima ahlinyadipilih untuk menganggotai Majlis tersebut. Tunku (bdul 8ahman kemudiannya

berangkat ke 3ondon pada tahun 1950 untuk memohon kepada kerajaan British bagi

mendapat lebih kerusi pilihan raya. /amun" permohonan tersebut ditolak.

Pilihan 8aya Majlis Perundangan Persekutuan 'MPP- diadakan pada )7 $ulai

1955. #etiap parti politik yang bertanding dibenarkan mengadakan kempen pilihan

raya sebelum pilihan raya tersebut diadakan. Parti Perikatan yang menggabungkan

M/" M( dan M: telah membentuk satu mani!esto untuk meraih sokongan

daripada para penyokongnya. Mani!esto Perikatan meletakkan beberapa dasar yang

berkaitan dengan politik" pentadbiran" sosial dan ekonomi sebagai lanjutan Perikatan

jika Perikatan diberi mandat dalam pilihan raya itu. Mani!esto Parti Perikatan dalam

pilihan raya tersebut adalah untuk mencapai kemerdekaan dalam tempoh empat

tahun" me2ajibkan pendidikan" menjadikan perkhidmatan a2am bercorak tempatan"

menjaga hak asasi manusia dan melindungi hak 8aja8aja Melayu sebagai 8aja

Berperlembagaan. 4ak mengundi diberikan kepada semua 2arganegara berumur )1

tahun ke atas. Parti Perikatan memenangi 51 daripada 5) kerusi yang

dipertandingkan. Pecahan partiparti yang mengambil bahagian dan keputusan

16


17/25

pilihan raya tersebut adalah seperti yang berikut,

#a$%al '& Keputusan Pilihan 8aya 1955

Pa)i yang be)an$ing #%+la (e%si

yang $i)an$ingi

#%+la (e%si

yang $i+enangi

Parti Perikatan 5) 51

Parti /egara +*

Persatuan :slam #eTanah Melayu

'P(#-

11 1

3iga Melayu Perak '3MP- 9

Malayan Party +

Parti Buruh 0

People&s ProgressiAe Party 'PPP- )

Bebas 1

(Sumber:)smail bin 5aid 6h3, %'#%: 8&

Kemenangan Parti Perikatan yang amat cemerlang tersebut telah

membolehkan Perikatan mengambil inisiati! untuk merancang kemerdekaan negara

serta membolehkan Tunku (bdul 8ahman selaku Ketua Parti Perikatan menjadiKetua Menteri dan membentuk kabinet. Pembahagian anggota kabinetnya terdiri

daripada pelbagai kaum dan kabinet ini ber!ungsi sehingga kemerdekaan dicapai.

Kemenangan ini juga memberi petunjuk baha2a kerjasama antara kaum diperlukan

untuk mencapai kemerdekaan negara.

8.0 *UN*U*AN 3EMERDE3AAN

8.1 Ro+bongan R%n$ingan 3e Lon$on

%engan keputusan pilihanraya umum tahun 1955" penjajah British terpaksa

menerima hakikat baha2a Parti Perikatan disokong oleh hampir seluruh rakyat

Tanah Melayu. #emasa kempen pilihanraya" Parti Perikatan menjanjikan

kemerdekaan akan dicapai dalam tempoh empat tahun sekiranya mereka

memperoleh kemenangan. ntuk menunaikan janji itu" rundingan dengan kerajaan

British di 3ondon perlu diadakan secepat mungkin.

Pada a2al tahun 1956 lagi" Parti Perikatan telah berusaha untuk

mendapatkan kemerdekaan. Melalui kemerdekaan sahaja rakyat negara ini bebas

17


18/25

memerintah mengikut cara dan hala tuju yang ditentukan oleh mereka. #ebagai

Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu" Tunku (bdul 8ahman Putra telah

berunding dengan 8ajaraja Melayu dan British untuk mendapatkan kemerdekaan.

Melalui perundingan tersebut" mereka akhirnya bersetuju untuk mengadakan

mesyuarat rasmi dengan kerajaan British.

#eterusnya satu rombongan yang dinamakan 8ombongan Merdeka telah

dibentuk dan bertolak ke 3ondon pada 1 $anuari 1965. 8ombongan ini di2akili oleh

empat orang 2akil rajaraja Melayu" empat orang 2akil parti Perikatan dan empat

orang 2akil British.

#a$%al , >akil 8ombongan 8undingan ke 3ondon

4a(il Pei(a)an 4a(il Ra"a-Ra"a Melay% 4a(il Bi)is

Tunku (bdul 8ahman

Ketua Menteri dan Menteri

4al ;h2al %alam /egeri

sebagai ketua

%atuk Panglima Bukit

antang" Menteri Besar

Perak sebagai ketua

$ohn 4ore" Menteri

/egara

%atuk (bdul 8a


19/25

rombongan ini adalah untuk merundingkan kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu

dengan British di 3ondon.

8.2 Pe"an"ian Lon$on

#etiausaha Tanah $ajahan British" 3ord 3enno@Boyd dilantik

mempengerusikan 8undingan 3ondon. 8undingan ini berlangsung dari 1 $anuari

hingga ?ebruari 1956. Pada 1 $anuari 156" jam 1*.+* pagi" rundingan tersebut

dimulakan di 3ancaster 4ouse" 3ondon.

8undingan tersebut terdiri daripada 2akil2akil 8ajaraja Melayu dan 2akil

2akil Perikatan" iaitu 2akil2akil kerajaan Persekutuan Tanah Melayu. 8undingan ini

juga dihadiri oleh Pesuruhjaya Tinggi Persekutuan" #ir %onald Mac illiArary dan

penasihatnya iaitu 3enno@ Boyd. Mereka bersetuju menandatangani Perjanjian

3ondon. Beberapa perkara penting telah dipersetujui dalam rundingan tersebut iaitu,

#a$%al 8, Perkara penting dalam Perjanjian 3ondon

Kerajaan British akan memberikan kemerdekaan pada +1 gos 1957.

Tanah Melayu berada dalam lingkungan Koman2el dan menjalankan

pemerintahan secara demokrasi.

#elaras dengan tanggungja2abnya pada Koman2el" British juga mendapat

hak menempatkan tenteranya di negara ini.

#ebuah badan bebas ditubuhkan lagi bagi menggubal perlembagaan Tanah

Melayu yang dinamakan.

(Sumber: Zulhilmi 6aidi, 2ohani B. ;hani ,%'', #'&

Pada 19 ?ebruari 1956" 8ombongan Merdeka telah kembali ke Tanah

Melayu. Kepulangan mereka telah disambut dengan meriah dalam perhimpunan

besarbesaran yang diadakan di Padang Merdeka" Banda 4ilir Melaka. Tunku (bdul

8ahman Putra kemudian telah mengisytiharkan tarikh kemerdekaan Persekutuan

Tanah Melayu. #elepas pengisytiharan tersebut" orang ramai yang hadir telah

menyambut dengan pekikan DMerdekaD dengan penuh semangat dan bergema.

8.' S%%an"aya Rei$

#ebuah perlembagaan yang dipersetujui oleh semua kaum perlu digubal bagi

sebuah negara yang bakal merdeka. Parti Perikatan telah bersetuju dengan

pelantikan sebuah suruhanjaya bebas untuk menggubal Perlembagaan Persekutuan

Tanah Melayu yang merdeka dan adil kepada semua kaum. leh itu" #uruhanjaya

19


20/25

8eid telah dibentuk pada bulan Mac 1956 bagi menyusun perlembagaan

Persekutuan Tanah Melayu.

Pengerusi suruhanjaya ini ialah 3ord 8eid dan anggotaanggotanya yang

terdiri daripada #ir :Aor $ennings" #ir >illiam Mc Kell" Tuan B. Malik dan Tuan (bdul4amid. Tugas #uruhanjaya 8eid ialah merangka sebuah perlembagaan bagi

Persekutuan Tanah Melayu yang akan merdeka. Beberapa isu menjadi panduan

suruhanjaya ini" antaranya termasuklah pembentukan sebuah kerajaan persekutuan

yang kuat dan pemberian kuasa autonomi kepada negeri dalam bidang tertentu.

#uruhanjaya ini juga mengambil kira isu kedudukan khas 8aja8aja Melayu dan hak

istime2a orang Melayu. Pe2ujudan satu rupa bangsa Persekutuan Tanah Melayu

juga diberikan perhatian.

. #ebanyak 1+1 memorandum telah diterima daripada pelbagai pihak

termasuklah 8ajaraja Melayu" orang perseorangan dan pertubuhan politik oleh

#uruhanjaya 8eid. #ebagai kerajaan" cadangan Parti Perikatan telah diberikan

perhatian utama. Memorandum Parti Perikatan menegaskan dasardasar

pembahagian kuasa dalam perundangan" kehakiman" kuasa kerajaan negeri"

kerajaan pusat serta persoalan mengenai hak asasi rakyat" kerakyatan" hak istime2a

orang Melayu" bahasa" agama" dan sebagainya '#heela" 199+, 1+-.

Memorandum ini mencerminkan tolak ansur antara ketigatiga kaum besar

dan dikenali sebagai Pakatan Murni. M( dan M: menerima hak istime2a orang

Melayu dan bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan negara. M/ pula

bersetuju dengan prinsip dasar (us soli berkenaan dengan pemberian tara!

kerakyatan kepada mereka yang dilahirkan selepas merdeka dan kelayakan yang

lebih longgar bagi orang bukan Melayu yang dilahirkan sebelum merdeka '#heela"

199+, 10-. Pada bulan ?ebruari 1957" #uruhanjaya 8eid telah mengeluarkan dra!

perlembagaan untuk dibahaskan oleh penduduk dan parti politik tempatan.

3aporan #uruhanjaya 8eid ini disemak dan diberi pertimbangan a2al oleh

sebuah $a2atankuasa Kerja yang merangkumi sebelas orang ahli yang terdiri

daripada empat orang 2akil 8ajaraja Melayu" empat orang 2akil kerajaan Perikatan"

Ketua #etiausaha dan Peguam /egara serta Pesuruhjaya Tinggi" iaitu #ir %onald

Mac illiArary '#heela" 199+, 10-. 4asil penelitian itu dikemukakan untuk

pertimbangan Majlis 8ajaraja dan dibentangkan dalam Majlis Perundangan untuk

dibahaskan. >alau bagaimanapun" beberapa cadangan #uruhanjaya 8eid yang asal

terpaksa dipinda untuk memuaskan hati semua pihak.

)*


21/25

(ntara pindaan #uruhanjaya 8eid ialah pertamanya" pembahagian kuasa

antara kerajaan pusat dan kerajaan negeri yang sedia ada diteruskan. Kedua"

mereka yang lahir di Tanah Melayu diberi kerakyatan secara (us soli. Ketiga"

kedudukan istime2a orang Melayu dikekalkan dan kepentingan kaum lain juga

dipelihara. Keempat" konsep 8aja Berpelembagaan dan industri 8ajaraja Melayu

dikekalkan. Kelima" Bahasa Melayu dijadikan bahasa kebangsaan. Keenam" bahasa

ina dan bahasa Tamil boleh digunakan sebagai bahasa pengantar bagi sekolah

sekolah rendah masingmasing. (khir sekali" agama :slam dijadikan sebagai agama

rasmi Tanah Melayu dan kebebasan beragama dibenarkan.

Pindaan #uruhanjaya 8eid dipersetujui berdasarkan semangat tolak ansur

dan permua!akatan antara kaum di Tanah Melayu. Persetujuan tersebut

membolehkan pembentukan sebuah kerajaan yang demokrasi dengan konsep 8aja

Berpelembagaan. (khir sekali" cadangan #uruhanjaya 8eid diterima oleh Parlimen

British pada bulan $un 1957. Menurut 4aji Tajudin ')**7-" dra! perlembagaan

Merdeka telah dibentangkan untuk diluluskan oleh Majlis Perundangan Persekutuan.

pacara menandatangani Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957 diadakan

pada 15 gos 1957 antara 8ajaraja Melayu dengan British di Kuala 3umpur.

8. Pe"an"ian Pese(%)%an *ana Melay% 1/89

Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957 telah ditandatangani oleh 8aja

raja Melayu dan British pada 15 gos 1957. Perjanjian ini telah melahirkan

Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957 yang berasaskan Perjanjian

Persekutuan Tanah Melayu 190. Terdapat beberapa !asal penting dalam

Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu" iaitu,

#a$%al :, iriciri Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957

As,e( Cii-!ii

#truktur Kerajaan i. Cang %iPertuan (gong merupakan ketua dan baginda

akan dipilih daripada sembilan orang 8ajaraja Melayu.

Baginda akan memegang ja2atan tersebut selama lima

tahun secara bergilirgilir dan akan menerima nasihat

daripada Kabinet dan Majlis 8ajarajaEii. Perdana Menteri merupakan ketua pentadbiran negara

yang akan dibantu oleh sebuah kabinet yang

bertanggungja2ab membentuk dasardasar kerajaanE

iii. Penubuhan sebuah badan perundangan yang dikenali

)1


22/25

sebagai Parlimen yang terdiri daripada %e2an 8akyat dan

%e2an /egaraEiA. %i peringkat negeri pula" Ketua Perlembagaan diterajui

oleh 8aja atau Cang %ipertua /egeri dan setiap negeri

hendaklah mempunyai satu Majlis Mesyuarat ndangan

/egeri yang diketuai oleh Menteri Besar atau Ketua

Menteri.

Bahasa i. Bahasa Melayu hendaklah dijadikan bahasa kebangsaan

bagi Persekutuan Tanah Melayu" namun penggunaan

bahasabahasa lain tidak dilarangEii. Penggunaan bahasa :nggeris dalam Majlis Mesyuarat

ndangan atau Mahkamah hanya dibenarkan untuk

tempoh sepuluh tahun selepas kemerdekaan.

Ke2arganegaraan i. Mereka yang lahir di Persekutuan Tanah Melayu pada

atau selepas kemerdekaanEii. Mereka yang telah menjadi 2arganegara Persekutuan

Tanah Melayu sebelum kemerdekaanEiii. Mereka yang telah dilahirkan di Persekutuan Tanah

Melayu" berumur 1 tahun ke atas dan telah menetap di

negara ini selama 5 tahun daripada 7 tahun yang lalu" dan

mengetahui bahasa Melayu boleh memohon untuk

menjadi 2arganegara jika mereka bersedia untukmengangkat sumpah taat setia pada negara iniE

iA. Mereka yang telah dilahirkan di luar Persekutuan Tanah

Melayu" berumur )1 tahun ke atas" tetapi telah menetap di

negara ini selama tahun daripada 1) tahun yang lalu"

dan mengetahui bahasa Melayu boleh memohon untuk

menjadi 2arganegara jika mereka

bersedia untuk

mengangkat sumpah taat setia pada negara iniEA. Memiliki dua kerakyatan tidak dibenarkan kecuali mereka

yang memiliki kerakyatan 0ommon&

Prinsipprinsip Perlembagaan Kemerdekaan 1957 ini adalah satu penerusan

kepada pembinaan negara dan bangsa yang kukuh serta sistematik. Perjanjian

))


23/25

Persekutuan Tanah Melayu 1957 telah memberi hak mutlak kepada penduduk Tanah

Melayu untuk menerajui sebuah negara yang berdaulat dan kesannya mereka

bertekad berusaha untuk melahirkan sebuah masyarakat yang bersatu padu. #emua

kaum sama ada penduduk tempatan atau kaum pendatang mendapat !aedah

daripada perkara yang telah dipersetujui dalam Perlembagaan Persekutuan Tanah

Melayu. Kini" rakyat menikmati apa yang telah dibincangkan dan dipersetujui dalam

Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957.

8.8 Pe+asy%an 3e+e$e(aan

%etik yang paling bermakna dan amat penting kepada Persekutuan Tanah

Melayu ialah pemasyhuran kemerdekaan pada +1 gos 1957. %engan pemasyhuran

ini" bererti Persekutuan Tanah Melayu telah bebas daripada penjajahan British buat

selamalamanya. Pemasyhuran kemerdekaan dibuat tepat pada pukul 1) tengah

malam" +* gos 1957 di hadapan Padang Kelab #elangor" Kuala 3umpur. Bendera

nion $ack telah diturunkan dan sejurus kemudian" bendera Persekutuan Tanah

Melayu telah dinaikkan oleh beberapa orang pemuda M/.

Penurunan bendera nion $ack disaksikan oleh ribuan rakyat negara ini.

#etelah bendera nion $ack mencecah bumi" orang ramai bersorak dengan tepukan

gemuruh dan penuh kegembiraan. 8akyat berasa bangga menyaksikan peristi2a ini.

Pada keesokan harinya" iaitu pada +1 gos 1957" pemasyhuran

kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu telah dilakukan dengan penuh gemilang di

#tadium Merdeka" Kuala 3umpur. pacara dimulakan dengan ucapan 2akil Baginda

8atu ;ngland. Kemudian" beliau menyerahkan dokumen perisytiharan kemerdekaan

kepada Cang diPertuan (gong" ketua negara Persekutuan Tanah Melayu.

Penyerahan dokumen pengisytiharan kemerdekaan tersebut menandakan

pemulangan semula kuasa politik negara kepada pemerintah tempatan setelah

dikuasai oleh penjajah hampir selama 006 tahun.

(ntara kandungan dokumen perisytiharan kemerdekaan ialah Persekutuan

Tanah Melayu mencapai tara! negara merdeka dan berdaulat" 8aja8aja Melayu dan

8atu ;ngland menandatangani Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957 bagi

membentuk Persekutuan Tanah Melayu" semua penguasaan 8atu ;ngland dan

Parlimen British ke atas /egerinegeri #elat juga terbatal" perlembagaan

Persekutuan berkuat kuasa pada +1 gos 1957" Persekutuan Tanah Melayu yang

merdeka terdiri daripada 11 buah negeri Melayu dan Persekutuan Tanah Melayu

merupakan negara demokrasi yang mengutamakan kesejahteraan rakyat.

)+


24/25

Ketua Kerajaan Perikatan yang bakal menjadi Perdana Menteri pertama

negara" iaitu Tunku (bdul 8ahman Putra telah membaca pengisytiharan

kemerdekaan itu dengan lantang sekali. Beliau dengan penuh bersemangat

melaungkan seruan DmerdekaD sebanyak tujuh kali dan disambut dengan laungan

DmerdekaD oleh para hadirin. 8akyat Tanah Melayu bersemangat dan gembira setelah

berjaya melepaskan diri daripada penjajahan kuasa asing. 4asil perjuangan keramat

pemimpin terdahulu 2ajar diteruskan oleh generasi kini.

Pada pendapat kami" pengorbanan yang besar diperlukan dalam

memperjuangkan kemerdekaan sesebuah negara. Pemimpin kita telah memilih

kaedah musya2arah sebagai pendekatan untuk mengatasi segala masalah dalam

mendapatkan kemerdekaan Tanah Melayu. Tanpa kebijaksanaan dan pengorbanan

pemimpinpemimpin negara serta sikap tolak ansur daripada rakyat tempatan di

Tanah Melayu" kemerdekaan Tanah Melayu tidak akan tercapai.

:.0 RUMUSAN

#ebagai kesimpulan" perjuangan membentuk sebuah negara dan bangsa

yang merdeka memerlukan pengorbanan yang besar. /egara kita telah dijajah oleh

pihak British dan hanya mencapai kemerdekaan pada tahun +1 gos 1957.Kemerdekaan di Tanah Melayu dicapai bukan dengan cara yang mudah tetapi

secara berperingkatperingkat. Berdasarkan artikel dalam tusan Melayu yang

mengatakan

FBanyak peristi2a negara sejak


25/25

)5

proses perjuangan mencapai kemerdekaan

Documents