PENGENALAN KEPADA ANATOMI DAN FISIOLOGI

Disediakan oleh : Jessyca Anak Ungat

Semester 2/2013PJM 3106

ANATOMI DAN FISIOLOGI

Pengetahuan dalam bidang anatomi dan fisiologi juga dapat dijadikan sebagai asas bagi memberikan teknik-teknik lakuan sukan serta pengaplikasian sains dalam peningkatan sukan.Contohnya, kefahaman mengenai fungsi sendi dapat membantu kita memahami senaman yang sesuai dilakukan bagi mengelakkan sebarang kecederaan atau masalah kesihatan yang mungkin timbul akibat daripada perlakuan yang salah.

ANATOMI

Anatomi berasal daripada perkataan Greek yang bermaksud “memotong atau membelah anggota badan”.

Anatomi ialah bidang sains yang berkaitan dengan struktur tubuh manusia.

Anatomi terdiri daripada berberapa bahagian iaitu :

Anatomi Makroskop atau Anatomi Kasar (Gross)

Anatomi Mikroskop atau Histologi

Neuroanatomi

Anatomi Perkembangan

Anatomi Perbandingan

Anatomi Makroskop atau Anatomi Kasar (GROSS) Merupakan kajian dengan mata kasar tentang struktur badan dan

hubungan di antara bahagian-bahagiannya.

Anatomi Mikroskop atau Histologi Merupakan kajian tentang tisu tubuh badan dengan menggunakan

mikroskop.

Neuroanatomi Kajian tentang sistem saraf.

Anatomi Perkembangan Kajian tentang proses perkembangan. Termasuklah perkembangan embrio dan fetus yang dikenali sebagai

embriologi atau perkembangan pranatal.

Anatomi Perbandingan Kajian anatomi dengan membandingkan anatomi haiwan yang berbeza

dengan atau anatomi haiwan dengan manusia.

Anatomi kasar terbahagi :

1. Anatomi kawasan (regional)

- Semua struktur dalam bahagian atau kawasan tubuh yang dikaji secara

berkumpulan.

- Contohnya, anatomi bahagian abdomen.

2. Anatomi bersistem (systemic)

- Semua organ yang mempunyai fungsi yang ada kaitan antara satu sama lain

akan dikaji bersama.

- Contoh, apabila kita mengkaji semua sistem otot, kita akan mengkaji semua

komponen sistem otot.

3. Anatomi permukaan (surface)

- Kajian ini melibatkan struktur-struktur tubuh yang dapat dilihat dan dirasa pada

permukaan tubuh.

FISIOLOGI

“ Anatomi berkait rapat dengan fisiologi iaitu mengkaji fungsi struktur tubuh badan”

Contohnya, tulang-tulang kaki yang panjang dan tebal seperti femur, tibia dan fibula dapat menyokong berat badan kita.

ORGANISASI STRUKTUR MANUSIA

PENGENALAN KEPADA SISTEM-SISTEM TUBUH

SISTEM INTEGUMENTARIPembalut luar tubuh.Melindungi dan mengelakan kecederaan pada tisu-tisu dalaman.Sintesis vitamin D.Lokasi pengesan rasa (sakit, tekanan, sejuk, panas dan sentuhan)Lokasi kelenjar peluh dan kelenjar minyak.Mengkumuhkan air, asid urik dan lebihan garam mineral.

SISTEM RANGKA

Memberi bentuk dan mengekalkan bentuk badan.Menyokong berat badan.Melindungi dan menyokong organ-organ badan (otak, saraf tunjang, jantung dan paru-paru_Tuas untuk pergerakan badan.Lokasi pembentukan sel darah merah dan putih serta patelet di dalam sum-sum tulang.Lokasi perlekatan otot (rangka kerja untuk otot menghasilkan pergerakan

SISTEM OTOT

Menghasilkan lokomotor.

Mempamerkan ekspresi

muka.

Mengekalkan postur badan.

Menghasilkan haba melalui

aktiviti sel (tindak balas

metabolisme) di dalam otot.

SISTEM SARAFMengesan, menerima dan bergerak balas terhadap rangsangan yang diterima.Menyimpan maklumat yang diterima.Mengawal dan menyelaras aktiviti tubuh.

SISTEM ENDOKRINA

Kelenjar merembeskan hormon

untuk menyelaraskan dan

mengawal atur proses fungsi tubuh

seperti pertumbuhan, reproduktif

dan kegunaan nutriena oleh sel-sel

badan. (metabolisme)

Mengubahsuai aktiviti sistem organ-

organ yang lain dengan bertindak

balas secara perlahan terhadap

struktur atau persekitaran.

SISTEM LIMFATIKRumah kepada sel darah putih yang menjdi sistem pertahanan badan (imunisasi).Memungut cecair yang bocor dari pembuluh darah (sama ada melalui resapan atau penyejatan) dan mengembalikannya semula ke pembuluh darah.Mengangkut bahan kumuh dari tisu ke sistem darah untuk diuraikan oleh hati.

SISTEM RESPIRATORI

Membekalkan oksigen ke dalam

darah dan mengkumuhkan

karbon dioksida.

Paru-paru sebagai lokasi

pertukaran gas (resapan melalui

dinding pundi-pundi udara)

antara oksigen dengan karbon

dioksida.

SISTEM PENCERNAAN

Memecahkan makanan kepada

unit-unit yang boleh diserap

oleh darah (dalam bentuk

nutrien) untuk diagihkan ke

seluruh sel badan.

Makanan yang tidak

dicernakan dikumuhkan dalam

bentuk najis.

SISTEM URINARI

Menyingkirkan bahan-bahan kumuh

nitrogen dari badan.

Mengawal air dan eletrolit.

Mengawal keseimbangan asid-bes

dalam darah.

SISTEM REPRODUKTIF

Lelaki :

Menghasilkan generasi akan datang.

Testis menghasilkan sperma (benih lelaki) dan

hormon seks lelaki.

Duktus dan kelenjar membantu menyalurkan

sperma ke trek reproduktif wanita.

Perempuan :

Ovari menghasilkan telur dan hormon seks wanita.

Uterus adalah lokasi persenyawaan antara sperma

dan ovum (sel telur) dalam perkembangan janin

semasa kehamilan.

Bahagian Tubuh Badan

Istilah Anatomi

1. Kedudukan Anatomi

Kedudukan anatomi bermaksud tubuh badan berada dalam keadaan berdiri tegak, dengan kepala, mata dan jari kaki menghadap ke hadapan.

2. Satah1. Satah Median

- Tubuh manusia dibahagikan kepada 2 bahagian yang sama, iaitu kanan dan kiri.

2. Satah Sagital

- satah vertikal yang selari dengan satah

median dikenali sebagai satah sagital.

3. Satah Koronal

-Ialah satah vertikal yang bermula dari sisi tubuh ke

sisi yang lain dan membentuk sudut tepat dengan satah segital.

-Membahagikan tubuh kepada bahagian hadapan

dan belakang.

4. Satah Transvers

– Membentuk sudut tepat dengan satah sagital dan

satah koronal. – Membahagikan tubuh

badan kepada bahagian atas dan bawah.

5. Satah Oblik

– Tidak membentuk sudut tepat dengan

satah yang disebutkan di atas.

3. Istilah Kedudukan

3.1 Anterior (Vertal atau Hadapan)

Merujuk pada bahagian yang terdekat dengan permukaan hadapan

badan.

3.2 Posterior (Dorsal atau Belakang)

Merujuk pada bahagian permukaan belakang

tubuh.

3.3 Superior (Kranium dan Rostral)

Bahagian yang terdekat dengan

kepala.

3.4 Inferior (Kaudal atau Bawah)

Bahagian yang terdekat dengan tapak

kaki atau ekor.

3.5 MedialMerujuk pada bahagian yang terdekat dengan satah median tubuh.

3.6 LateralPada bahagian yang

menjauhi satah median tubuh.

4. Istilah Perbandingan

Proksimal Bahagian yang dekat dengan tubuh.

Distal Bahagian yang lebih jauh daripada tubuh.

Sempadan Praaksial Sempadan di sepanjang ibu jari tangan pada anggota atas dan

sempadan di sepanjang ibu jari kaki pada anggota bawah.

Sempadan Postaksial Sempadan di sepanjang jari kelengkeng anggota atas dan jari kaki terakhir pada

anggota bawah.

Ipsilateral Struktur yang terletak di sisi yang sama pada tubuh (telinga kanan dan ibu jari kanan)

Kontralateral Struktur yang terletak di sisi yang bertentangan pada tubuh (tangan kanan dan

kaki kiri)

Superfisial Merujuk kepada struktur yang terdekat dengan kulit atau permukaan

luar badan. (Otot terletak lebih superfisial daripada tulang)

Profundus Struktur yang terletak lebih jauh (dalam) daripada kulit atau permukaan luar badan.

(Tulang terletak lebih profundus daripada otot)

Interior Bahagian dalam organ atau permukaan dalam struktur berongga.

Eksterior Merujuk kepada permukaan luar organ atau permukaan dalam struktur berongga.

Parietal Lapisan yang hampir dengan dinding tubuh.

Viseral Lapisan yang hampir dengan organ. Contoh : paru-paru dilapisi oleh membran pleura. Pleura mempunyai 2

lapisan iaitu parietak di luar dan viseral di dalam.

5. Istilah PergerakanFleksi Pergerakan membengkokkan tubuh ke hadapan atau membuat satu sudut pada sendi, iaitu

keadaan daripada lurus menjadi bengkok. Di sendi bahu, fleksi ialah pergerakan ke hadapan anggota atas. Pergelangan kaki, fleksi ialah pergerakan kaki ke bawah.

Ekstensi Pergerakan membengkokkan tubuh ke belakang atau pergerakan daripada suatu keadaan

bersudut di sendi kepada keadaan lurus. Di sendi bahu, ekstensi ialah pergerakan ke belakang anngota atas. Pergelangan kaki, ekstensi ialah pergerakan kaki ke atas.

Abduksi Pergerakan anggota ke lateral menjauhi satah median.

Aduksi Pergerakan anggota ke medial menghampiri satah median.

Putaran Pergerakan memutar atau mengelilingi suatu sendi di sekeliling suatu paksi panjang.

Sirkumduksi Merangkumi pergeraka fleksi, abduksi, ekstensi dann aduksi yang berlaku secara berturutan.

Pergerakan Jari 1. Fleksi Jari

– Pergerakan membuat sudut atau membengkok

pada sendi jari.

– Pada ibu jari, fleksi ialah pergerakan ke

medial.

2. Ekstensi Jari

– Pergerakan jari daripada suatu keadaan bersudut di sendi kepada

keadaan lurus.

– Pada ibu jari, ekstensi ialah pergerakan ke

lateral.

3. Abduksi Jari

– Pergerakan yang menjauhi paksi panjang tangan dan pergerakan

ibu jari ke hadapan.

4. Aduksi Jari

- Pergerakan jari yang menghampiri paksi panjang tangan dan

pergerakan ke belakang ibu jari daripada

kedudukan abduksi.

5. Oposisi Jari

– Pergerakan hujung distal jari ke hadapan tangan menghampiri

hujung distal jari kelengkang.

Protraksi Pergerakan ke hadapan. (Mengerakkan bahu ke hadapan, menggerakkan rahang atau lidah ke hadapan)

Retraksi Pergerakan ke belakang (Pergerakan bahu ke belakang, menggerakkan rahang bawah atau lidah ke belakang)

Pronasi Pronasi ialah pergerakan membongkokkan badan daripada berdiri tegak sehingga muka memandang ke bawah. Pada anggota atas, pronasi melibatkan pergerakan lengan bawah dan tangan, dengan permukaan ventral lengan

bawah dan tapak tangan menghala ke bawah.

Supinasi Pergerakan yang membolehkan seseorang berada dalam keadaan baring terlentang dengan

belkang tubuhnya di bawah.

Eversi Pergerakan kaki dengan tapak kaki menghala ke lateral.

Inversi Pergerakan kaki dengan tapak kaki menghala ke medial.

Invaginasi Pergerakan yang menggelembung ke dalam pada kedudukan berongga.

Evaginasi Pergerakan yang menggelembunng ke luar pada sktuktur berongga.

6. Istilah Pergerakan Bola Mata

Elevasi Bola Mata Pupil bergerak ke atas.

Depresi Bola Mata Pupil bergerak ke bawah.

Abduksi Bola Mata Pupil bergerak ke lateral.

Aduksi Bola Mata Pupil mengarah ke medial.

Intorsi dan Ekstorsi Bola MataIntorsi Bola Mata

Bahagian atas bola mata berpusing ke medial.

Ekstorsi Bola Mata Bahagian atas bola mata berpusing ke lateral.

OWN VIDEO\My Movie.mp4

Sekian, terima kasih.