PENILAIAN OUTCOME PROJEK

KLUSTER TANAMAN DURIAN BATU

KURAU, PERAK

SEPTEMBER 2013

KANDUNGAN

2

ISU MASALAH & SYOR/CADANGAN9

RUMUSAN10

GAMBAR-GAMBAR PENILAIAN/PROJEK11

PEMERHATIAN DAN KEPUTUSAN8

ANALISIS PENILAIAN7

PEMBENTUKAN INDIKATOR PENCAPAIAN6

PROFIL RESPONDEN5

TERMA RUJUKAN4

PERUNTUKAN & PERBELANJAAN3

LATAR BELAKANG2

TUJUAN PENILAIAN1

1. TUJUAN PENILAIAN

Menilai sama ada dasar atau objektif program telah dicapai.

Mendapat keputusan dalam menyediakan cadangan dasar/polisi program untuk penambahbaikan

2. LATAR BELAKANGProjek ini bermula bermula tahun 2011 menggunakanpendekatan Bisnes Model di bawah Pakej Amalan TeknologiBuahan-buahan tanaman durian

2011Kg. Anak Kurau

2013Kg. Batu 12, Cheruk

Salang

2012Kg. Perak

Kini projek ini dipanggil Projek Kluster Durian Batu Kurau(2011-2015) yang seterusnya akan melibatkan keseluruhankawasan durian di Batu Kurau.

Keluasan keseluruhan kawasan Batu Kurau adalah 35,676.16 Hadimana kawasan pertanian hanya 22.8% (14,623 Ha). Daripadakeseluruhan kawasan pertanian tersebut, 1,562 Ha (33.9%)adalah tanaman Durian.

KAWASAN

BATU KURAU

PETA DAERAH & KEDUDUKAN

KAWASAN PENGEMBANGAN

BATU KURAU

KG. ANAK KURAU 2011 @ 20 HA (44 petani)

KG. PERAK 2012 @ 30 HA (46 petani)

KG. BT 12 2013 @17 HA (19 petani)

KONSEP BISNES MODEL : PAKEJ AMALAN TEKNOLOGI BUAH-BUAHAN

PROJEK SOKONGAN:

1.Latihan Petani

2.Skim Pensijilan Kualiti & Keselamatan Makanan

3.Khidmat Kepakaran Teknikal

4.Pengawalan Perosak Tanaman Pertanian

5.Pembangunan Pusat Pengembangan Teknologi (PPTP)

6.Pembangunan Teknologi Hijau

7.Perkhidmatan Regulatori dan Penguatkuasaan Akta

8. Pemprosesan (Industri Asas Tani)

PEMPROSESAN

EKSPORT

1.Rawatan Kuarantin

2 E-CERT

PASARAN DOMESTIK

1. Produk segar

2. Pemprosesan minima

Frozen durian

PASCA TUAI1. Indeks kematangan

2. Pembersihan &

rawatan

3. Penggredan,

Pembungkusan &

Perlabelan (3P)

PENGELUARAN

PEMASARAN

PEMASARAN

PRODUK IAT

6

3. PERUNTUKAN & PERBELANJAAN

TAHUN PERUNTUKAN BELANJA

2011 RM 100,000 RM 99,997

2012 RM 200,000 RM 199,934

2013 RM 100,000RM 76,787

(sehingga Julai 2013)

JUMLAH RM 400,000 RM 376,718

4. TERMA RUJUKAN

A. SKOP PENILAIAN

i. Penilaian ini hanya melibatkan pengusahatanaman Durian di Batu Kurau yang mendapatkhidmat pengembangan dan mendaftar dibawah Jabatan Pertanian sahaja.

B. METODOLOGI PENILAIAN

i. Data Primer

Diperolehi melalui temubual dan tinjauan ke ladang pengusaha Projek Durian lokasi

Penilaian telah dijalankan pada 28-29 Ogos 2013.

ii. Data Sekunder Laporan kemajuan prestasi Projek Durian Batu Kurau

dari AgriS Geoportal Jabatan Pertanian. Laporan dan maklumat daripada Pejabat Pertanian

Daerah Larut Matang dan Selama serta Pejabat Pertanian Kawasan Batu Kurau.

4. TERMA RUJUKAN (samb)

BIL PROJEKJUMLAHPESERTA

RESPONDEN PERATUS

1 Kg. Anak Kurau 44 22 50%

2 Kg. Batu 12 19 12 63%

3 Kg. Perak 46 25 54%

JUMLAH 109 59 54%

iii. Responden

Melibatkan seramai 59 orang (54%) peserta daripada 109 orang pengusaha Projek Kluster Durian Batu Kurau, Perak sehingga 2013.

4. TERMA RUJUKAN (samb)

iv. Analisa data

Statistical Package for the Social Science ver.18 (SPSS )menggunakan kaedah statistik perihalan dengan tumpuan kepada penggunaan frekuensi asas dan frekuensi bersilang.

5. PROFIL RESPONDENi) Kategori Petani Mengikut Kumpulan Umur

0

5

10

15

20

25

26-35tahun

36-45tahun

46-55tahun

56 tahunke atas

Sepenuh Masa 0 5 3 16

Separuh Masa 1 4 7 23

Bil

an

ga

nP

ese

rta

(ora

ng

)

• Purata umur peserta yang ditemubual adalah 59 tahun dengan peserta termuda berusia35 tahun yang mewarisi kebun keluarga dan paling tua adalah 77 tahun.

• Majoriti peserta adalah berusia 56 tahun ke atas dan mengusahakan kebun secaraseparuh masa dengan kerja sampingan seperti berniaga dan memegang jawatan dalamJKKK di kampung masing-masing.

Kurang 3 tahun24%

3 tahun - 5 tahun27%

Melebihi 5 tahun49%

ii) Tempoh Mengusahakan Projek

• 49% responden yang ditemubualtelah mengusahakan projekmelebihi 5 tahun denganmaksimum sehingga 60 tahun.

• Manakala baki 51% peserta lagimengusahakan projek kurang dari5 tahun kerana baru mewarisikebun durian keluarga danterlibat dengan program penanaman semula pokok durian klon yang dicadangkan olehJabatan.

5. PROFIL RESPONDEN

KEMENTERIAN / AGENSI JABATAN PERTANIAN MALAYSIA

KRA PENINGKATAN SUMBANGAN SUB SEKTOR AGRO-MAKANAN KEPADA KDNK

PROGRAM / PROJEK PAKEJ AMALAN TEKNOLOGI BUAH-BUAHAN

KPI1. 50% PENINGKATAN PRODUKTIVITI SETAHUN2. 70% PENGUSAHA MENGAMALKAN TEKNOLOGI YANG DISYORKAN/APB3. 10% PENINGKATAN PENDAPATAN PESERTA

OBJEKTIF

INDIKATOR PENCAPAIAN

OUTPUT OUTCOME

SASARAN SEBENAR SASARAN SEBENAR

1. Memindahkan teknologiAmalan Pertanian Baikkepada pengusaha buah-buahan

Jumlah pengeluaran: 275 Mt/Tahun

Bilangan lawatanpengembangan yang diterima oleh1petani/bulan :2kali

Peratus pengusaha yang hadir latihan / kursus / SPTP :70% peserta/tahun

Peratus Petani yang berpendapatan >RM1000/bulan: X %

Jumlah pengeluaran: 352.54 Mt/Tahun

Bilangan lawatanpengembangan yang diterima oleh1petani/bulan :38% petani menerima lawatan2kali/bulan

Peratus pengusaha yang hadir latihan / kursus / SPTP :42.4 % peserta/tahun

Peratus Petani yang berpendapatan >RM1000/bulan: 9 %

50% peningkatan produktiviti

70% pengusaha mengamalkan teknologi yang disyorkan/APB

10% peningkatanpurata pendapatanpeserta

Peningkatan produktiviti: -12% setahun

Pengusaha mengamalkan teknologi yang disyorkan/APB: 55%

Peningkatan puratapendapatan peserta: 3%

6. PEMBENTUKAN INDIKATOR PENCAPAIAN

7. ANALISIS PENILAIAN

050

100150200250300350400

2012 Sehingga Julai 2013

Sasaran 275 160

Capai 352.54 123.35

Pe

nge

luar

an (

mt)

• Sasaran pengeluaran ditentukan oleh pihak daerah mengikut lokasi projek dan tahunpenglibatan dalam pembangunan kluster durian iaitu 110mt bagi Kg. Anak Kurau dan 165mt bagi Kg. Perak. Pengeluaran sebenar tahun 2012 mencapai sehingga 128%.

• Pulangan Pelaburan yang merujuk kepada peruntukan 2011 dan 2012 berjumlah RM 299,931 telah menjana pengeluaran pada 2012 sebanyak 352,540 kg bernilai RM 1,164,997. Inibermakna setiap RM 1 pelaburan memberi pulangan 1.2 kg/RM 3.90.

• Bagi tahun 2013 sasaran adalah sehingga bulan Julai yang melibatkan satu musim sahajadengan pencapaian 77%. Namun, bagi Kg. Batu 12 masih belum mengeluarkan hasil selepasmenerima peruntukan pada tahun 2013.

OUTPUT 1 (JUMLAH PENGELUARAN)

OUTPUT 2 Lawatan Pengembangan dan Khidmat Nasihat

Tidak pernahSekali

Sebulan2 kali sebulan 3 kali sebulan

4 kali sebulanatau lebih

Peratus Responden 5.5 56.4 21.8 9.1 7.3

.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

• Lawatan pengembangan dan khidmat nasihat oleh agen pengembangan yang disasarkanadalah 2 kali sebulan bagi setiap peserta, namun dari keseluruhan responden hanya38.2% sahaja yang menerima lawatan sekurang-kurangnya 2 kali sebulan.

• Manakala 4 orang responden (5.5%) lagi peserta tidak pernah menerima lawatan dankhidmat nasihat dari Jabatan.

7. ANALISIS PENILAIAN

OUTPUT 3 (Pengusaha Yang Menerima Khidmat Pengembangan)

39.0

23.7

35.6

71.2

42.4

61.0

76.3

64.4

28.8

57.6

.0

10.0

20.0

30.0

40.0

50.0

60.0

70.0

80.0

90.0

Latihan Lawatan SambilBelajar

Petak Demonstrasi Khidmat Nasihat Aktiviti BertemuPelanggan

Ya Tidak

• Secara keseluruhannya, peserta yang menerima khidmat pengembangan Jabatan adalahkurang daripada 42.4% berbanding sasaran yang ditetapkan iaitu sekurang-kurangnya70% peserta.

• Metodologi pengembangan yang mencapai sasaran adalah khidmat nasihat sahaja iaitudengan pencapaian 71.2%.

7. ANALISIS PENILAIAN

OUTPUT 4 (PENDAPATAN PENGUSAHA)

>RM1000/ bulan

9%

<RM1000/bulan91%

• Pada tahun 2012, hanya 9% peserta sahaja yang berjaya mencapai purata pendapatansebulan sebanyak RM1,000 dan ke atas.

• 2012 merupakan tahun pertama dusun durian Batu Kurau mengeluarkan hasil setelahpemulihan dusun dilaksanakan dan masih terdapat dusun-dusun yang belummengeluarkan hasil.

7. ANALISIS PENILAIAN

OUTCOME 1 (PRODUKTIVITI TANAMAN)

0

2

4

6

8

10

2012 Sehingga Julai 2013

Sasaran 6 6

Capai 8.13 7.12

Pro

du

ktiv

iti (

mt/

ha

)

• Sasaran produktiviti tanaman Durian Batu Kurau adalah 6mt/ha berikutan kebun-kebunmasih dalam proses pemulihan dusun.

• Pada 2012, pencapaian adalah melebihi sasaran sebanyak 136% diikuti oleh pencapaiansehingga Julai 2013 sebanyak 119%. Namun, terdapat penurunan dalam produktiviti per hektar sebanyak 12% berbanding tahun sebelumnya.

7. ANALISIS PENILAIAN

OUTCOME 2 (Pengusaha Mengamalkan Teknologi Yang Disyorkan/APB)

Amal 90-100% APB21%(12 org)

Amal 80-89 A PB10% (6 org)

Amal 70-79 APB10% (6 org)

Amal <70APB 59% (35 org)

• 41% peratus responden telah mengamalkan >70% daripada kriteria APB yang disyorkanoleh Jabatan terutamanya bagi peserta yang melakukan sulaman anak-anak pokokdurian yang baru.

• Baki 59% responden yang tidak mengamalkan APB menyatakan bahawa pokok durian yang diusahakan telah berusia dan tidak memerlukan penjagaan.

7. ANALISIS PENILAIAN

OUTCOME 3(Peningkatan Pendapatan)

0

200

400

600

800

1000

2012 Sehingga Julai 2013

Sasaran 1000 1000

Capai 867 889

Pu

rata

Pe

nd

apat

an (

RM

)

• Purata pendapatan bersih peserta/bulan sehingga Julai 2013 didapati meningkatberbanding purata pendapatan tahun 2012 iaitu sebanyak 3%.

• Oleh itu, sasaran peningkatan pendapatan masih belum dicapai berikutan dusun-dusunsedia ada masih dalam proses pemulihan.

7. ANALISIS PENILAIAN

8. PEMERHATIAN DAN KEPUTUSAN

1. Merujuk kepada kerangka keberhasilan outcome projek, ketiga-tiga KPI (Petunjuk Prestasi Utama) bagi Pembangunan Kluster Tanaman Durian masih belum dicapai. Faktor-faktor yang dikenalpasti adalah keranaprojek masih berada di peringkat pemulihan dusun dan sulaman anakpokok durian klon D197 dan D24.

2. Pelaksanaan SPTP (Sistem Pengembangan Tekno Pertanian) di projekmasih lemah berikutan kurangnya penglibatan pengusaha denganprogram-program yang dilaksanakan oleh pihak jabatan. Inimenyebabkan petani yang kurang pengetahuan pertanian tidakmengamalkan teknologi yang disyorkan oleh jabatan dan sukarmenerima pembaharuan dalam kaedah-kaedah penjagaan tanaman

3. Sasaran pendapatan RM 1000/bulan bagi setiap pengusaha masihbelum dicapai berikutan durian sedia ada merupakan durian kampungdan dijual segar kepada pemborong dengan harga yang rendah.

9. ISU/MASALAH & SYOR CADANGAN

Isu/MasalahBilangan

RespondenImplikasi Syor Cadangan

i. Serangan mahluk perosakseperti babi, tupai dan keraserta masalah penyakittanaman (Anak pokoksulaman mati selepasbeberapa bulan ditanam)

86% (43 orang)

Kerugian kepadapeserta

Memperkemaskan skop khidmatnasihat berkaitan perosak danpenyakit tanaman serta mengamalkanAPB yang disyorkan oleh Jabatan

ii. Peningkatan kos input pertanian

24% (12 orang)

Kurang penjagaanladangmenyebabkan hasilberkurang

Bantuan input dan infra yang bersesuai dengan projek danmengamalkan konsep Natural Farming untuk mengurangkan kos

iii. Pasaran dan harga yang tidak stabil

12% (6 orang)

Harga yang rendahapabila berlakulambakan hasil

Mewujudkan satu pemborong, persatuan atau kelompok supayaharga pasaran dapat dikawal melaluiperjanjian yang sesuai.

iv. Jalan ladang yang tidaksempurna

8% (4 orang)

Kesukaran petanimengangkut hasil

Penyelenggaraan infrastuktur secara berjadual disamping melengkapkan kemudahan infra seperti sistem perparitan, pagar dan jalan ladang

10. RUMUSAN

1. Secara keseluruhannya, pelaporan projek serta dokumentasirekod hasil berada di tahap yang baik

2. Kefamanan pegawai-pegawai pelaksana di peringkat kawasanberkaitan Konsep Pembangunan Kluster Tanaman Durian melalui Rantaian Nilai yang dicadangkan adalah jelas

3. Kerjasama dengan pelbagai agensi amat digalakkan agar rantaian pemasaran terjamin dan usaha menambah nilai hasildurian kepada produk industri asas tani dapat dilaksanakan

4. Didapati bahawa majoriti daripada pengusaha projek terdiridaripada golongan yang berusia. Ini akan menjadi masalahpada masa akan datang berikutan golongan muda tidakberminat untuk mengusahakan kebun warisan ini. Oleh itu, satu pendekatan pengurusan secara berkelompok ataukoperasi perlu dilaksanakan.

11. GAMBAR-GAMBAR PENILAIAN/PROJEK

1. PENGELUARAN

PENDEKATAN BISNES MODEL DI DALAM PELAKSANAAN PROJEK

2. PASCA TUAI

3. PEMPROSESAN

4. PEMASARAN

11. GAMBAR-GAMBAR PENILAIAN/PROJEK

11. GAMBAR-GAMBAR PENILAIAN/PROJEK

31

TERIMA

KASIH