penglibatan ibu bapa dalam pendidikan awal anak

7/31/2019 Penglibatan Ibu Bapa Dalam Pendidikan Awal Anak

1/9

Penglibatan Ibu Bapa Dalam Pendidikan Awal Anak

Penglibatan dapat ditakrifkan sebagai usaha bersama-sama atau saling bantu

membantu antara dua pihak ataupun beberapa pihak. Penglibatan ibu bapa

dalam pendidikan kanak-kanak dapat meneguhkan pertumbuhan dan

perkembangan kanak-kanak dan membantu mengekalkan kejayaannya.

Kepentingan Penglibatan Ibu Bapa

Penglibatan ibu bapa memberi kebaikan kepada kanak-kanak, guru-guru dan ibu

bapa itu sendiri. Antara faedah yang dikenal pasti adalah:

Kebaikan kepada kanak-kanak

1. Mereka dapat melihat peranan ibu bapa yang berbeza iaitu sebagai guru.

2. Mereka dapat berkenal mesra, bersoal jawap dengan orang dewasa

berkenaan sesuatu pengalaman ataupun pengetahuan kerana ibu bapa

datang daripada pelbagai latar belakang pekerjaan.

3. Mereka dapat lebih perhatian daripada orang dewasa ketika menjalankan

aktiviti kumpulan di mana nisbah kanak-kanak berbanding orang dewasa.

Kebaikan kepada ibu bapa

1. Mereka dapat melihat tingkah laku anak di sekolah.

2. Mereka berpeluang mempelajari cara atau kaedah guru mengatasi

masalah tingkah laku anak-anak.

3. Mereka dapat memahami apa yang sudah, sedang dan akan diajar

kepada anak mereka selama berada di sekolah.

4. Mereka lebih memahami kurikulum dan aktiviti yang dipelajari oleh anak-

anak.

5. Mereka boleh menyambung aktiviti susulan ataupun aktiviti ransangan.

6. Mereka dapat bersoal jawap dan berkongsi masalah dengan guru.

7. Mereka dapat meningkatan ilmu pengetahuan.


2/9

Kebaikan kepada guru

1. Mereka mendapat buah fikiran dan maklum balas secara terus daripada

ibu bapa apabila hendak menjalankan aktiviti.

2. Mereka dapat berkongsi masalah dan bersoal jawap bagi meningkatkan

perkembangan anak-anak.

3. Mereka boleh menjadi penghubung antara ibu bapa dan sekolah.

4. Mereka dapat belajar dan meningkatkan pengetahuan hasil interaksi

dengan ibu bapa yang mempunyai pelbagai latar belakang pekerjaan dan

pendidikan.

5. Mereka dapat sokongan dalam aktiviti yang dijalankan terutama yang

melibatkan tenaga dan bantuan kewangan.

Ibu Bapa Kanak-kanak Istimewa

Pendidikan prasekolah mengalu-alukan kehadiran anak istimewa melalui

program insklusif. Penglibatan ibu bapa yang mempunyai anak istimewa juga

sama pentingnya di prasekolah kerana:

Sikap Ibu Bapa

Penglibatan ibu bapa di prasekolah dapat mengurangkan tekanan emosi,

kesugulan, kesedihan kerana mempunyai anak istimewa. Ia juga dapat

mengubah sikap ibu bapa pada anak sama ada ia dianggap sebagai beban

ataupun suatu dugaan serta dapat menyemai pandangan positif di kalangan

masyarakat pada anak istimewa.

Pengetahuan berkenaan keperluan anak istimewa

Ramai ibu bapa menganggap anak istimewa hanya memerlukan

keperluan asas dan kasih sayang. Sebenarnya mereka juga memerlukan

keperluan seperti kanak-kanak biasa hingga tercapai keperluan pemenuhan

kendiri (self-actualisation). Tanpa pengetahuan ini, kanak-kanak istimewa tidak


3/9

akan membesar ke tahap keupayaan mereka. Ramai ibu bapa oleh kerana

kesian kepada anak biasanya memanjakan anak istimewa dan ini menyebabkan

anak sentiasa bergantung kepada ibu bapa seumur hidup.

Pengetahuan berkenaan peringkat-peringkat perkembangan anak istimewa

Pengetahuan ini perlu kerana ini dapat membantu ibu bapa mendidika

anak memperoleh kemahiran-kemahiran yang sesuai ( adaptaive behavior) untuk

tingkah laku yang diterima oleh masyarakat. Kemahiran-kemahiran penyesuaian

termasuk kemahiran sensori-motor, komunikasi ( bahasa dan pertuturan),

kemahiran membantu diri ( self-help skills), kemahiran sosialisasi, aplikasi

kemahiran asas dalam kehidupan seharian dan kemahiran membuat keputusan

sendiri.

Pengetahuan berkenaan khidmat sokongan

Ibu bapa perlu menyedari bahawa membesarkan anak istimewa tidak

dapat dilaksanakan dengan berkesan tanpa bantuan dari luar. Ibu bapa perlu

tahu di mana boleh dapat khidmat sokongan bagi membantu mereka dalam

penjagaan anak istimewa. Khidmat sokongna boleh diperoleh daripada doktor,

guru, juru pulih dan pekerja social. Mereka dapat menghubungi ibu bapa lain

yang senasib dengan mereka di prasekolah. Dengan bantuan ini, ibu bapa akan

dapat sokongan moral dalam menjalankan peranan mereka sebagai ibu bapa

yang baik.

Masa depan kanak-kanak istimewa

Ibu bapa perlu memikirkan masalah-masalah yang dihadapi oleh anak

mereka pada masa depan dan mencari resolusi untuk masala-masalah ini.

Sebagai ibu bapa mereka mesti berusaha menjadi kuasa pengerak bagi

menyedarkan masyarakat berkenaan keperluan, hak asasi dan kemahuan anak

istimewa. Ibu bapa adalah orang yang benar-benar mengetahui, prihatin dan

peka pada anak istimewa. Oleh itu menjdai tanggungjawab mereka untuk

berusaha mendapatkan penglibatan masyarakat demi masa depan anak mereka.


4/9

Tanpa penglibatan ibu bapa yang baik dan tanpa usaha yang gigih,

kemungkinan nasib anak istimewa pada masa depan tidak cerah. Falsafah yang

harus mendorong ibu bapa ialah Fikirkan berkenaan keupayaan bukan

ketidakupayaan Think Ability, Not Disability. Mereka juga dapat:

1. Membentuk kumpulan bertindak yang dapat membantu dan meringankan

bebanan dan masalah yang dihadapi oleh ibu bapa yang mempunyai

anak istimewa.

2. Mewujudkan Program Pemulihan Dalam Komuniti dan melibatkan ibu

bapa tersebut di dalamnya.

3. Menyedarkan ibu bapa berkenaan langkah-langkah yang perlu di ambil

untuk membuat intervensi awalan dan asas pendidikan bagi anak-anak

mereka yang kurang upaya serta memahami aspek-aspek pendidikan

yang diperlukan oleh anak-anak mereka mengikut keupayaan anak-anak

tersebut sama ada di dalam program segregasi, pengsealiran atau inklusif

apabila tiba di peringkat persekolahan kelak.

Aktiviti Penglibatan

Membuat perjumpaan

Perjumpaan boleh dibahagikan kepada tiga kategori, iaitu di peringkat awal,

pertengahan dan akhir. Peringkat awal perjumpaan dilakukan pada sesi awal

persekolahan. Guru perlu menerangkan hal-hal berkenaan prasekolah,

kakitangan, kurikulum yang dijalankan dan pengurusan fizikal prasekolah. Di

peringkat pertengahan, ibu bapa dan guru boleh berbincang berkenaan

perkembangan perkembangan anak-anak mereka berdasarkan penilaian secara

berterusan yang dijalankan oleh guru. Di peringkat akhir perjumpaan, aktiviti

penyampaian sijil dan sebagainya boleh diusahakan.


5/9

Menganjurkan seminar dan bengkel

Dengan menganjurkan seminar, ibu bapa dan guru dapat pendedahan

berkenaan ilmu baru serta ciri-ciri kerjasama secara tidak langsung.

Panggilan telefon dan e-mel

Ibu bapa atau guru boleh menghubungi melalui telefon ataupun e-mel untuk

berbincang, membuat penerangan aktiviti dan menceritakan perkembangan

anak-anak.

Jemputan melawat ke prasekolah

Biasanya jemputan melawat ke prasekolah bertujuan menyesuaikan ibu bapa

dengan persekitaran prasekolah selain daripada dapat beramah mesra dengan

guru dan kakitangan prasekolah. Ibu bapa juga dapat memerhatikan anak-anak

mereka belajar. Daripada pemerhatian ibu bapa dan guru ini, membolehkan

mereka berbincang dan menyelesaikan masalah yang timbul. Kaedah ini juga

sesuai apabila ibu bapa turut dijemput bagi menyertai lawatan.

Lawatan ke rumah

Guru perlu juga melawat ke rumah kanak-kanak bagi melihat sendiri latar

belakang keluarga. Lawatan tidak semestinya dilakuakan hanya apabila kanak-

kanak itu sakit atau tidak hadir agak lama. Kanak-kanak amat bangga apabila

guru mereka datang melawat ibu bapa mereka. Ia dianggap sebagai hari

bersejarah yang tidak dapat dilupakan.

Risalah, majalah dan bahan tulis

Ibu bapa boleh melibatkan diri dengan bersama-sama menyediakan bahan

bertulis seperti risalah, majalah dan sebagainya. Kandungannya boleh

dipelbagaikan seperti:


6/9

1. Nama, alamat dan nombor telefon ibu bapa dan guru

2. Resipi kek

3. Seni kata lagu

4. Panduan memilih alat-alat permainan

5. Aktiviti mingguan, hasil karya dan sebagainya

Perkongsian

Iltizam atau komitmen untuk membina perkongsian bermaksud perkongsian ilmu

pengetahuan, kemahiran dan pengalaman dalam usaha hendak memenuhi

keperluan setiap kanak-kanak serta keperluan setiap keluarga. Terdapat

pelbagai cara bagaimana perkongsian ibu bapa dan guru dapat dilaksanakan.

Antaranya:

1. Membantu guru mengajar ataupun membuat demontrasi

Aktivti yang dapat dicadangkan seperti:

Lukisan dan kraf tangan

Pertukangan

Masakan

Muzik dan nyanyian

Bercerita

Berbincang

Mengajar senamrobik

Berenang dan sebagainya

2. Menyediakan bahan keperluan kanak-kanak seperti:

Membantu menyediakan alat bantu mengajar

Membuat tanda nama anak-anak

Menyediakan sudut-sudut pembelajaran


7/9

Membantu mencari bahan untuk dipamerkan

Mengelola papan kenyataan

Menaja

3. Membuat projek bersama seperti:

Membuat projek pertanian dan gotong-royong

Menjaga perpustakaan kanak-kanak

Menerbitkan majalah

Membantu guru menyelaraskan program yang berkaitan dengan

masyarakat

Mengecat prasekolah

Melibatakan diri dalam sukan

Mencuci kolam renang dan sebagainya

Di nyatakan di bawah ini beberapa idea yang dipikirkan berfaedah untuk

perkongsian itu iaitu:

1. Ketahui lebih dahulu idea-idea yang ingin disampaikan kepada ibu bapa.

2. Tumpukan perhatian kepada beberapa aspek atau perkara sahaja setiapa

kali.

3. Sentiasa cuba member demonstrasi dan tidak hanya menerangkan

permainan, teknik dan sebagainya.

4. Jangan membuat andaian bahawa apabila sudah memberitahu atau

menunjukkan kepada ibu bapa apa yang perlu dilakukan, maka mereka

akan melakukannya.

5. Usahakan persetujuan dan persefahaman dengan ibu bapa berkenaan

kegiatan-kegiatan spesifik yang perlu mereka berikan perhatian

sepenuhnya di rumah.

6. Memulakan dengan objektif yang dapat dicapai dengan cepat dan mudah.

Jangan cuba melakukan terlalu banyak pada sesuatu masa.


8/9

Kaunseling untuk ibu bapa

Ibu bapa yang mempunyai anak istimewa terutamanya merasakan sangat perlu

diberikan kaunseling pada peringkat awal lagi. Di Malaysia khidmat kaunseling

sedemikian sangat sedikit diberikan, sedangkan khidmat ini amat penting dan

perlu kepada ibu bapa.

Syarat Penglibatan

Berfikiran positif dan fokus

Ibu bapa dan guru perlu berfikiran positif dan fokus supaya tujuan yang hendak

dicapai dapat dilaksanakan. Perbincangan berkesan akan membuahkan hasil

yang diluar jangkaan.

Berfikiran terbuka

Ibu bapa dan guru perlu saling berfikiran terbuka untuk menerima kritikan dank

omen yang membina ataupun sebaliknya. Ibu bapa dan guru mestilah membuka

ruang dalam minda untuk melakukan yang terbaik bagi meningkatkan prestasi

anak di prasekolah. Harapan dan impian ibu bapa kadang-kadang tidak dapat

dijangkau oleh guru, jika ada persefahaman segala perkara berjalan dengan

lancar.

Ikhlas

Ibu bapa dan guru mestilah ikhlas. Walaupun ikhlas merupakan sesuatu yang

abstrak namun keikhlasan akan terpancar daripada hasil kerjasama yang

dijalankan. Keikhlasan juga membuat ibu bapa dan guru tidak mengharapkan

sebarang hadiah atau penghargaan.


9/9

Berbudi bahasa

Dalam menjalinkan kerjasama, budi bahasa amat penting. Budi bahasa

mencerminkan peribadi dan hubungan yang baik datang daripada komunikasi

yang sihat dan bermakna.

Kerahsiaan

Ibu bapa dan guru mestilah bijak menyimpan maklumat dan kerahsiaan supaya

apa yang dibincangkan sesuai dengan kumpulan yang hendak disasarkan.

Perselisihan pula yang akan timbul akibat salah faham berlaku dan menjadi

kecoh apabila rahsia dihebohkan.

penglibatan ibu bapa dalam pendidikan awal anak

Documents