B A B

Reka Bentuk dan Teknologi

6Unit 1 Pengenalan

TANAMAN HIASAN

1. Tanaman hiasan ialah tumbuhan yang ditanam untuk menghiasi sesuatu tempat. 2. Tanaman hiasan sesuai ditanam sama ada di dalam bekas seperti pasu atau terus di atas tanah. 3. Tanaman hiasan ditanam di sekitar kawasan rumah atau bangunan supaya: a. kawasan sekitar kelihatan cantik dan indah. b. kawasan sekitar menjadi lebih selesa, nyaman, dan ceria. c. kawasan sekitar tidak ditumbuhi lalang dan semak samun.

Jenis-jenis Tanaman Hiasan1. Terdapat pelbagai jenis tanaman hiasan yang berbeza dari segi saiz, jenis, bentuk, ciriciri, dan jangka hayat. Antaranya ialah:Jenis a. Pokok naungan b. Pokok hiasan c. Pokok renek d. Pokok menjalar dan memanjat e. Pokok palma f. Pokok kaktus Jangka Hayat Lama Sederhana Sederhana Sederhana Lama Lama Sederhana Sederhana Contoh Pokok ru, semarak Orkid, puding Bunga raya, bunga kertas Pokok dukung anak Pokok kelapa, pokok pinang Kaktus Rumput karpet Keembong, matahari

g. Rumput h. Pokok bunga semusim

Pokok Bunga Semusim 1. Pokok bunga semusim mudah membesar, mengeluarkan bunga dan biji benih, serta dapat dibiakkan dengan mudah menggunakan biji benihnya. 2. Contoh pokok bunga semusim adalah seperti: a. pokok bunga keembung (impatients). b. pokok bunga butang (gomphrena). c. pokok bunga matahari (helianthus). d. pokok bunga tahi ayam (tagetes). e. pokok bunga balung ayam (celosia). f. zinnia. 64

1Namakan jenis tanaman hiasan di bawah berdasarkan pernyataan dan beri satu contoh.

1. Pokok jenis ini besar dan tinggi, mempunyai dahan yang banyak, lambat membesar, danmempunyai jangka hayat yang panjang. Pokok ini biasanya ditanam sebagai pelindung. Pokok naungan a. Jenis pokok : _____________________

b. Contoh

Pokok semarak : _____________________

2. Pokok jenis ini rendah dan bercabang, berbunga menarik, serta cepat membesar.Jangka hayat pokok jenis ini sederhana. Pokok ini biasanya ditanam sebagai hiasan taman. a. Jenis pokok

b. Contoh

Pokok hiasan : _____________________ Puding : _____________________

Alatan yang Digunakan untuk Menyediakan Tanaman HiasanAlatan Kegunaan Untuk membuat batas dan menggali tanah

Cangkul Membersihkan kawasan batas

Tajak Menggembur tanah di dalam pasu

Serampang tangan Menggaul tanah dan mengubah anak pokok

Sudip tangan 65

Mencantas bahagian pokok yang rosak

Sekateur Menutup lubang pada bekas tanaman

Serpihan pasu Menyukat medium

Tin sukatan Menyiram pokok

Penyiram

Unit 2 Pemilihan Biji Benih1. Biji benih diperoleh daripada buah atau bunga pokok induk. 2. Biji yang hendak dijadikan benih dipilih daripada pokok induk yang cukup matang, berisi, berbentuk normal, dan tiada tanda-tanda serangan penyakit atau perosak. 3. Sebelum disemai, biji benih yang telah dipilih perlu disimpan di tempat yang gelap, kedap udara, dan kering terlebih dahulu.

Contoh biji benih yang baik

Contoh biji benih yang rosak

Menyediakan Medium Semaian1. Medium untuk menanam terdiri daripada tiga bahan utama mengikut nisbah, iaitu: a. 2 bahagian tanah loam. b. 1 bahagian bahan organik. c. 1 bahagian pasir. 66

Medium Tanah loam

Jenis Tanah biasa yang mengandungi tanah liat atau tanah kebun Bahan yang reput bercampur tanah bakar dan reputan najis haiwan Pasir halus dari sungai

Kegunaan Menegapkan dan mengukuhkan anak pokok Membekalkan sumber nutrien kepada pokok Memudahkan air mengalir dan udara beredar dalam medium

Sukatan 2 bahagian

Bahan organik

1 bahagian

Pasir

1 bahagian

2Lengkapkan maklumat tentang aktiviti menyediakan medium semaian yang berikut.1.7 (b) Aras 1

tin semaian

organik ratakan

sekup pasu

berlubang medium

1. Untuk menyediakan medium semaian, bahan-bahan yang diperlukan ialah: semaian berlubang a. bekas _______________ seperti pasu, tin, atau plastik yang _______________ pada dasarnya. pasu b. serpihan _______________ pecah. c. longgokan tanah yang mengandungi tanah loam, bahan _______________, dan organik pasir sungai. 2. Langkah-langkah kerja adalah seperti yang berikut: medium a. Sediakan tanah loam, bahan organik, dan pasir sungai. Tapis _______________ dengan alat penapis tanah. b. tinGunakan _______________ kosong untuk menyukat bahan medium semaian dengan kadar yang betul, iaitu: 2 bahagian tanah loam. 1 bahagian bahan organik. 1 bahagian pasir sungai.

sekup c. Kemudian, gunakan _______________ untuk menggaul ketiga-tiga bahan medium itusehingga sebati. ratakan d. Masukkan medium ke dalam bekas semaian dan _______________ permukaan medium.

67

Menyemai Biji Benih Pokok Bunga Semusim1. Terdapat beberapa cara untuk menyemai biji benih pokok bunga semusim, iaitu: a. menyemai terus ke dalam pasu. b. menyemai di dalam bekas semaian. c. menabur biji benih di permukaan tanah. Menyemai Biji Benih Pokok Bunga Semusim di dalam Medium Semaian

1. Sediakan bahan dan alatan seperti yang berikut: a. serampang tangan d. pembaris b. bekas semaian e. kertas dan pen untuk melabel c. biji benih yang baik 2. Lakukan langkah kerja yang berikut:Sediakan medium mengikut kadar 2 : 1 : 1 dan gaul hingga sebati. Isi medium ke dalam bekas semaian.

Siram semaian.

Semai biji benih yang telah dipilih ke dalam bekas semaian.

Tempatkan bekas semaian itu di tempat yang redup. Labelkan bekas semaian kamu itu.

68

1 Unit 3 PENANAMANMengenal dan Memilih Bekas Tanaman1. Kamu haruslah memilih bekas yang bersesuaian dengan saiz pokok tanaman hiasan. 2. Bekas tanaman dapat direka mengikut kreativiti, lokasi, harga, dan saiz tanaman. 3. Tanaman hiasan daripada jenis pokok bunga semusim sesuai ditanam di dalam bekasseperti pasu, tempayan, bekas kayu, tin kosong, tayar terpakai, sabut, kotak kayu, dan beg politena.

Tayar buruk

Pasu

Sabut

Botol

Kotak kayu

Buluh

Contoh bahan-bahan yang dapat dijadikan bekas untuk menanam tanaman hiasan

Menyediakan Bekas Penanaman1. Semua bekas untuk menanam anak pokok hendaklah dibersihkan terlebih dahulu sebelum digunakan seperti pasu tanah liat. 2. Pada bahagian dasar pasu tanah liat, terdapatlubang saliran untuk membolehkan air siraman yang berlebihan mengalir keluar.

3.

Lubang saliran pada dasar pasu tanah liat perlu ditutup dengan serpihan pasu atau batu kerikil terlebih dahulu untuk mengelakkan medium di dalam pasu mengalir keluar bersama-sama air siraman.

Jika kamu menggunakan pasu tanah liat yang baru, rendamkan pasu tersebut di dalam air semalaman. Hal ini akan membolehkan air tersebut meresap ke dalam liang-liang pasu dan memudahkan kerja-kerja penyiraman. Sekiranya kamu menggunakan pasu tanah liat terpakai pula, kamu cuma perlu membersihkannya sebelum digunakan.

69

Cara Menyediakan Medium Penanaman1. Medium penanaman terdiri daripada tiga jenis bahan, iaitu tanah loam, bahan organik, danpasir.

2. Ketiga-tiga bahan itu hendaklah dicampur sehingga sebati mengikut nisbah 3 : 2 : 1, iaitu:3 bahagian tanah loam + 2 bahagian bahan organik + 1 bahagian pasir sungai

3. Bahan dan alatan yang perlu disediakan ialah: a. pasu b. serpihan pasu pecah atau batu kerikil. c. longgokan tanah loam, bahan organik, dan pasir sungai. 4. Lakukan langkah-langkah yang berikut: a. Pilih bekas yang sesuai untuk menanam pokok bunga hiasan. Pastikan lubang saliran terdapat pada dasar bekas itu. b. Tutup lubang saliran dengan serpihan pasu pecah atau batu kerikil untuk mengelakkan medium terkeluar bersama-sama air siraman. c. Sukat medium mengikut nisbah yang betul menggunakan tin, iaitu 3 bahagian tanahloam, 2 bahagian bahan organik, dan 1 bahagian pasir sungai. d. Isi medium yang telah disukat ke dalam bekas tanaman. Gaul dan hentakkan medium secara perlahan-lahan.

Mengubah Anak Pokok ke dalam Bekas1. Biji benih yang telah bercambah dan mengeluarkan beberapa helai daun dipanggil anak pokok. 2. Mengubah anak pokok melibatkan kerja memindahkan anak pokok dari bekas semaian kedalam bekas penanaman.

3. Anak pokok boleh diubah setelah mempunyai empat hingga lima helai daun. 4. Anak pokok yang hendak diubah mestilah segar, sihat, dan bebas daripada seranganpenyakit.

5. Gunakan sudip tangan untuk memindahkan anak pokok dari bekas semaian ke dalambekas penanaman.

Cara-cara memindahkan anak pokok dari bekas semaian ke dalam pasu

70

3Kamu hendaklah menyediakan batas untuk menanam tanaman hiasan. Lengkapkan maklumat yang berikut untuk memudahkan tugas kamu itu.

1. Alat-alat yang diperlukan: a. cangkul b. tajak c. pencakar

2. Saiz batas: a. Panjang batas b. Tinggi batas

: Sepanjang tapak penanaman : Antara 15 cm hingga 20 cm

c. Jarak antara pokok : 45 cm hingga 60 cm 3. Selepas tanah digembur, apakah yang perlu kamu lakukan?Tanah itu perlu dicampurkan dengan kapur. Kemudian, biarkan tanah itu selama seminggu. Akhir sekali, baja tanah itu.

1 Unit 4 PenjagaanMenjaga Tanaman Hiasan di dalam Bekas1. Tanaman hiasan perlu dijaga dengan betul supaya tanaman itu dapat hidup dengan subur. 2. Antara langkah penjagaan yang perlu dilakukan adalah seperti yang berikut: a. Menyiram tanaman untuk membekalkan air sebagai nutrien b. Merumput supaya tanaman tidak perlu bersaing dengan rumput untuk mendapatkan nutrien, air, cahaya, dan ruang

c. Menggembur untuk membaiki ruang udara dan saliran di dalam tanah

d. Membaja untuk membekalkan nutrien bagi pertumbuhan tanaman

e. Mencantas untuk membuang bahagian tanaman yang tidak dikehendaki

71

I

Cari enam nama tanaman hiasan yang terdapat dalam kotak huruf di bawah. Kemudian, senaraikan nama tanaman tersebut. 1.7 (a) Aras 1

K Z S T U B M K 1. Celosia 4. Matahari II

C E L O S I A E

S U R Z W S T E

T A H I A Y A M

N Y X N E R H B

J N M N D H A U

Q I P I T G R N

B U T A N G I G 3. Butang 6. Tahi ayam1.7 (d) Aras 2

2. Keembung 5. Zinnia

Namakan alatan tangan di bawah. 1. 2. 3.

Serampang tangan 4. 5.

Cangkul 6.

Sekateur

Tajak

Sudip tangan 72

Penyiram

III

Nomborkan langkah-langkah untuk menanam tanaman hiasan di bawah mengikut urutan yang betul. 1.7 (c) Aras 1

4 6 1 5 2 3 IV

Menyemai biji benih Menjaga tanaman hiasan Mengenal pasti tanaman hiasan Menyediakan medium dan mengubah anak pokok Memilih biji benih Menyediakan medium semaian

Padankan gambar dengn pernyataan yang betul.

1.7 (c) Aras 1

1. Menyediakan medium semaian

2. Mengenal pasti biji benih yang baik

3. Menyiram tanaman

4. Menyediakan bekas tanaman

5. Mengubah anak pokok

73

V

Namakan bekas tanaman berdasarkan gambar.

1.7 (c) Aras 1

1.

2.

3.

pasu 4. 5.

tayar 6.

buluh

beg politena

botol

sabut kelapa

VI

Tuliskan BETUL atau SALAH pada pernyataan yang berikut.

1.7 (a,b,c,d)

1. Tanaman hiasan biasanya terdapat di pekarangan rumah, taman, pejabat, danluar bangunan. ( BETUL )

2. Biji benih perlu didedahkan pada cahaya matahari sebelum disemai. ( SALAH ) 3. Serpihan pasu pecah amat sesuai digunakan untuk menutup lubang saliran yang terdapat pada dasar pasu. ( BETUL ) 4. Aktiviti merumput dilakukan dengan cara mencantas tanaman hiasan supaya kelihatan kemas dan menarik. ( SALAH ) 5. Baja organik menjadi sumber nutrien kepada tumbuhan. ( BETUL ) 6. Batas dapat dibuat menggunakan cangkul dan tajak. ( BETUL ) 7. Tanaman hiasan mesti disiram pada waktu malam. ( SALAH ) 8. Bekas untuk menanam tanaman hiasan mestilah besifat lut sinar supaya cahayamatahari dapat menembusinya. ( SALAH )

74

VII

Nomborkan langkah-langkah penyemaian biji benih di bawah mengikut urutan yang betul. Kemudian, tulis langkah-langkah itu semula. 1.7 (b) Aras 1

2 5 1

Ratakan permukaan medium dengan menggunakan serampang tangan. Buat alur pada medium semaian.

Siram medium dengan penyiram.Isikan medium yang telah digaul ke dalam bekas semaian. Penuhkan - 1 bahagian bekas semaian itu.2

3

Pilih biji benih pokok bunga hiasan yang baik. Gaulkan biji benih dengan medium yang disediakan. Labelkan bekas semaian dengan nama kamu, jenis semaian, dan tarikh semaian. Semai biji benih di sepanjang alur bekas semaian. Tutup biji benih yang telah disemai dengan selapis medium.

6 4

1.

Isikan medium yang telah digaul ke dalam bekas semaian. Penuhkan -2 bahagian

1

bekas semaian itu. 2. Ratakan permukaan medium dengan menggunakan serampang tangan. Buat alur pada medium semaian. 3. Pilih biji benih pokok bunga hiasan yang baik. Gaulkan biji benih dengan medium yang disediakan. 4. Semai biji benih di sepanjang alur bekas semaian. Tutup biji benih yang telah disemai dengan selapis medium. 5. Siram medium dengan penyiram. 6. Labelkan bekas semaian dengan nama kamu, jenis semaian, dan tarikh semaian.

75

VIII Padankan aktiviti dengan alatan yang sesuai.

1.7 (a,b,c,d)

1. Membuat batas dan menggali lubang

2. Menggembur tanah di dalam pasu

3. Mengadun dan menggaul medium semaian

4. Mencantas bahagian pokok hiasan yang rosak

5. Menyiram pokok untuk membekalkan air yang mencukupi

76

IX

Nyatakan nama alat serta kegunaannya.

1.7 (d) Aras 2

1. Nama alat : Cangkul Membina batas

Kegunaannya :

2. Nama alat : Serampang tangan Menggemburkan tanah di dalam pasu

Kegunaannya :

3. Nama alat : Sarung tangan Melindungi tangan ketika berkebun

Kegunaannya :

4. Nama alat : But getah Melindungi kaki ketika berkebun

Kegunaannya :

5. Nama alat : Pita pengukur Mengukur jarak

Kegunaannya :

77

Isi tempat kosong dengan jawapan yang sesuai kapur loam medium matang

1.7 (b) Aras 1 mengubah

matang 1. Biji benih yang dipilih hendaklah cukup _________________, berisi, dan tiada serangan penyakit. loam 2. Tanah _________________ terdiri daripada tanah liat yang digunakan sebagaimedium untuk mengukuhkan kedudukan anak pokok.

Medium 3. _________________ penanaman terdiri daripada campuran tiga bahagian tanahloam, dua bahagian bahan organik, dan satu bahagian pasir.

Mengubah 4. _________________ anak pokok melibatkan kerja-kerja memindahkan anak pokok ke bekas tanaman. kapur 5. Bagi tanah yang berasid, _________________ digunakan untuk meneutralkanasidnya sebelum anak pokok ditanam.

XI

Nyatakan aktiviti penjagaan tanaman hiasan berdasarkan gambar di bawah.

1.7 (d) Aras 1

1.

2.

merumput 3. 4.

menggembur

mencantas 78

menyiram

XII

Lukiskan alat penyiram yang dapat kamu buat sendiri daripada bahan-bahan terbuang yang berikut. 1.7 (d) Aras 1

Batang kayu penyapu

Tin susu bersaiz besar

Paku

Dawai

XIII Nyatakan tindakan yang perlu diambil untuk mengatasi masalahyang berikut.1.7 (d) Aras 1

Bil. 1. 2. 3. 4. 5.

Masalah Pokok kelihatan layu dan tidak subur.Terdapat rumput-rampai tumbuh di dalam pasu.

Tindakan Perlu membaja Perlu merumput Perlu menggembur Perlu mencantas Perlu menyiram

Tanah menjadi keras dan tiada ruang udara.Terdapat dahan pokok yang diserang penyakit.

Pokok layu dan kehilangan banyak air apabila cuaca panas. 79

Jawab semua soalan. 1. Alatan tangan yang sesuai digunakanuntuk mencantas ialah C sekateur. A pisau.

8. Susun I II III IV A B C D

B cangkul.

D sudip tangan.

untuk mengubah anak pokok yang berikut mengikut urutan yang betul.

langkah-langkah

Masukkan anak pokok ke lubang tanaman.

2. Anak pokok yang dipilih hendaklah A layu dan berpenyakit. B segar dan tidak berpenyakit. C besar dan rimbun. D mempunyai dua daun sahaja. 3. Nama saintifik bagi bunga butang ialah A celosia. C impatiens. D gomphrena. B tagetes.

Siram anak pokok yang telah ditanam. Keluarkan anak pokok dengan sudip tangan.Pilih anak pokok yang segar dan sihat.

4. Gambar di bawah menunjukkan aktiviti

I, II, III, dan IV II, III, I, dan IV IV, III, I, dan II III, IV, II, dan I

9. Apakah fungsi bahan x? x A menyiram. B mengubah. C membaja. D mencantas.

5. Tanah bakar dan reputan najis haiwan sesuai digunakan sebagai A batas. B penutup lubang saliran pasu. C hiasan untuk tanaman. D bahan organik. 6. Pilih nisbah yang betul bagi tanah loam,bahan organik, dan pasir sungai untuk dijadikan medium tanaman. C 4:2:1 A 2:4:2

A B C D

Supaya akar tidak terkeluar Supaya akar cepat tumbuh Supaya medium tidak terkeluar Supaya udara tidak dapat masuk

10. Berdasarkan rajah di bawah, apakah aktiviti yang sedang dilakukan?

B 3:5:2

D 3:2:1

A Mengubah anak pokok dengan sudiptangan

7. Jarak yang sesuai antara biji benih didalam bekas semaian ialah C 15 cm. A 20 cm.

B 10 cm.

D

30 cm. 80

B Menyiram anak pokok C Membuang anak pokok yang rosak D Mencampurkan tanah dengan baja dan racun kulat