Sejarah• Teater tradisional• Digemari masyarakat Melayu Kelantan dan Patani• Dipersembahkan dalam kumpulan dan diketuai oleh seorang Tukang Karut dan Tok Juara• Perkataan ‘dikir’ – hasil kombinasi seni iaitu dikir dan dan pantun @ dikir dan karut• Dikir Barat (Kelantan), Dikir Karut (Patani), Dikir Syair adalah sama

•Menurut Tan dan Matusky (1998), Dikir barat merupakan sebuah persembahan muzik instrumental dan puisi dinyanyikan• Diperkenalkan di Tanah Melayu pada 1930an oleh anak tempatan ; Tuan Haji Mat Salleh bin Haji Ahmad• Antara ahli : seorang juara, tukang karut dan beberapa orang awak-awak• Selalunya terdiri daripada 15 sehingga 30 orang•Merupakan satu permainan tradisional• Bertemakan kehidupan; menitik beratkan unsur-unsur lucu

• Berubah mengikut peredaran masa ; menumpukan politik, ekonomi, pembangunan dsbg• Dimainkan pada musim menuai, majlis perkahwinan, majlis-majlis keramaian• Kini – platform memperlihatkan kehebatan seni tradisional melalui pertandingan• Keunikkan persembahan – persembahan secara duduk, mempunyai persamaan dari segi gerak tangan dan badan• Bahasa yang digunakan – Bahasa Kelantan

Watak- Watak Utama

Tok Juara (Tok Jora) • Memainkan peranan

penting• kemahiran mencipta

lirik, menyusun idea spontan berdasarkan tema

• Melagukan melodi dan tema tertentu

• Memerlukan kepetahan yang tinggi

Tukang Karut

• Watak kedua penting• Memulakan nyanyian

dalam persembahan• Menentukan tema

persembahan melalui lagu awalnya

• Merupakan pemimpin kumpulan

• Terpaksa mengarut sementara menunggu ketibaan tukang karut

Awak-awak• Sekumpulan orang yang

berdikir• Terdiri daripada pemuda-

pemuda belasan tahun (budok-budok dikir)

• Gelaran ini sempena nama sekumpulan nelayan yang turun ke laut dalam sebuah bot yang diketuai oleh seorang ketua

• Mengikut atau mengulangi lagu secara beramai-ramai sambil bertepuk tangan

• Suara awak-awak dikenali sebagai korus

Pemuzik• Orang berpengalaman• Menguasai lagu dan alat

muzik dengan baik

Cara Persembahan

Ensembel persembahan memperkenalkan sebuah lagu dengan memainkan dan mengulangi rentak yang pendek dan rancak serta tepukan oleh anggota korus

Tok juara menyanyikan pantun serta baris melodi tertentu dengan irama yang tidak bermeter dan tempo yang perlahan (tanpa iringan)

Pada penghujung melodi dan baris pantun, awak-awak meneruskan persembahan dengan mengulangi teks pantun yang telah dinyanyikan oleh Tok Juara – diiringi dengan alat muzik, tepukan tangan, gerak geri lengan, tangan dan badan

Nyanyian dan gerak geri korus dikendalikan secara unisonKorus dan Tok Juara biasanya berselang seli menyanyikan senikata pantun rangkap demi rangkap

Bentuk strofik digunakanMelodi tidak berubah walaupun senikata baru dinyanyikan pada setiap rangkap

Selepas pantun yang terakhir dihabiskan oleh korus, tukang karut berdiri di atas pentas dan menyambut semua orang yang menghadiri persembahanTukang karut – mencipta senikata yang berbentuk pantun secara spontan

Pantunnya mengukuhkan tema yang ditentukan oleh Tok JuaraNyanyian Tukang Karut diikuti oleh nyanyian awok-awok mengikuti melodi dan gaya nyanyian yang digunakan oelh tukang karut

Pada waktu ini, tempo beransur ansur menjadi rancak

Dalam dikir barat, tumpuan diberikan pada senikata yang terang dan melodi yang tidak kompleks agar mudah difahami oleh penonton

Ensembel Muzik Dikir Barat

Dulu : Dua rebana dan sebuah gong besar

(tetawak)

Kini : Tambah alat muzik barat

Alat muzik asas yang masih digunakan : rebana

mengikut saiz iaitu ibu dan anak – menghasilkan

rentak tertentu

Timbre asas yang dihasilkan oleh pemain rebana : ‘tak’ dan ‘dung’

Rebana ibu : rentak utamaRebana anak : rentak yang

‘meningkah’ rentak rebana ibu

Tetawak : alat idiofon, gong besar yang berbusut

:digantung dan dipukul pada busut dengan pemukul yang

berbalut dengan getah

Tetawak : dimainkan pada setiap bit ke-4

Canang : dua buah gong kecil yang berbusut, digantung dan dipukul dengan sepasang kayu

yang berbalut getah

Marakas : dipinjam daripada barat, sebuah labu

yang berisi kekacang yang menghasilkan bunyi apabila

digoncangkan

Canang dan merakas : menghasilkan bit yang

berterusan

Lagu Dikir Barat

Karut Kelantan cepatKarut Kelantan anyo` (Perlahan)

Karut PetaniKarut Wok YohKarut pendek

Karut Yengki CepatKarut Yengki Anyo`

Karut Yengki Tengah (Sederhana)Karut Yengki a ding dong

Karut AloKarut SelampitKarut Menora

Karut Jenaka Mak YongKarut Wau Bulan