kesihatan knk-knk

8/12/2019 kesihatan knk-knk

1/12

Perkembangan Fizikal, Kesihatan Dan Keselamatan Kanak-Kanak 2014

1.0 Pengenalan

Kesihatan mempunyai makna yang berbeza-beza bagi individu yang berlainan. Ia sering

ditakrifkan sebagai "ketiadaan penyakit" yang membawa maksud bahawa jika seseorang itu

tidak mengalami apa-apa kecederaan, kekecewaan, atau penyakit pada satu-satu

masa tertentu, maka dia akan berpendapat bahawa dirinya sihat. Takrifan ini, walaupun

biasa digunakan, tidak menggambarkan maksud kesihatan secara menyeluruh.

Lon Seiger, Debbie Kanipe, Ken Vanderpool & Duke Barnes (1998).Takrifan kesihatan

yang lebih menyeluruh dan holistik dikemukakan oleh Persatuan Kesihatan Sedunia sebagai

"Suatu keadaan kesempurnaan fizikal, mental dan sosial yang mencukupi, dan bukannya

hanya ketiadaan penyakit atau kelemahan". Di sini, kesihatan terbentuk hasil dari satu

keadaan keseimbangan diantara seseorang individu dengan persekitaran fizikal, biologi dan

sosialnya. Keseimbangan ini juga membolehkan individu tersebut berfungsi dengan baik.

Berkaitan dengan takrifan ini, individu yang sihat dilihat sebagai individu yang bercirikan

kesempurnaan anatomi, berkeupayaan menjalankan tanggungjawab keluarga, kerja dan

komuniti serta bebas dari risiko penyakit dan kematian yang mengejutkan.

Edward T. Howley, B. Don Franks, (1997:4). Dari sejarah yang telah dicatatkan, ahli

falsafah dan pakar kesihatan telah memerhatikan bahawa aktiviti fizikal yang berterusan

merupakan bahagian utama dalam kesihatan hidup. Ahli falsafah 'Hippocrates' pernah

mengatakan bahawa "Makanan sahaja tidak akan menyihatkan seseorang; dia perlu

bersenam. Untuk makanan dan senaman, walaupun mempunyai kualiti yang berbeza,

namun saling bergandingan ke arah kesihatan.

Saban hari kita membuat pilihan melakukan aktiviti yang sama ada meningkatkan atau

mengurangkan tahap kesihatan yang ada . Walaupun setiap orang menginginkan suatu

kehidupan yang sihat, berkualiti, namun bukan setiap orang secara sukarelanya akan

membuat perubahan gaya hidup yang diperlukan untuk meningkatkan kesihatan. Walau

bagaimanapun, anda mungkin merupakan antara mereka yang cuba untuk memperolehi

gaya hidup yang lebih sihat. Peningkatan konsep kesihatan ini akan menunjukkan

tingkahlaku gaya hidup yang lebih sihat dan positif yang dapat mempengaruhi kesihatan,

kualiti dan kesejahteraan hidup kita.


2/12


2.0 Penjagaan kesihatan kanak-kanak

2.1 Konsep Kesihatan dan kebersihan

Kesihatan diri merujuk kepada keadaan kesejahteraan fizikal, mental dan sosial individu

yang sempurna dari sebarang penyakit, gangguan atau halangan (WHO). Hoyman (1962)

menakrifkan 'kesihatan' sebagai 'keadaan sihat yang optimum bagi kehidupan yang

sempurna, produktif dan kreatif. Individu yang sihat akan dapat menjalankan kerja dan tugas

rutin dengan cekap dan berkesan secara berterusan tanpa sebarang keletihan. Sekiranya

individu tersebut mudah merasa letih dan ketegangan bermaksud individu tersebut tidak

memiliki kesihatan diri yang positif. Bagi kanak-kanak yang banyak bergerak memerlukan

kesihatan diri yang positif secara menyeluruh. Kesihatan diri secara menyeluruh merupakan

kesempurnaan kanak-kanak dalam mencapai 5 dimensi kesihatan iaitu kesihatan fizikal,

sosial, mental, emosi dan rohani.

Rajah 1: Dimensi kesihatan

Kesihatan fizikal menyumbang ke arah ciri-ciri fizikal seperti saiz dan bentuk badan,

penyakit yang mudah dijangkiti dan sebagainya. Kesihatan sosial pula dilihat dari segi

keupayaan mendapat kepuasaan perhubungan interpersonal, berinteraksi dengan orang,

keupayaan menyesuaikan diri dalam pelbagai keadaan sosial dan perlakuan setiap hari.

iaitu hubungan baik dengan ahli keluarga, rakan dan masyarakat. Kesihatan mental dapat

dilihat daripada keupayaan untuk belajar, keupayaan untuk manyesuaikan diri dengan

keadaan dan kebolehan intelek diri. Cara membuat keputusan juga merupakan suatu

komponen yang penting untuk menentukan kesihatan mental. Kesihatan emosi kepada

komponen perasaan, untuk melahirkan emosi mengikut keadaan yang sesuai, dan

mengawal emosi dengan perlakuan yang sesuai. Apabila seseorang menghadapi situasi

Fizikal

Sosial

Mental

Emosi

Rohani


3/12


4/12


Selain itu, Peralatan perapian seperti sikat dan berus gigi boleh menjejaskan

kesihatan seorang kanak-kanak jika tidak diawasi dengan sewajarnya. Sikat yang dikongsi

sesama kanak-kanak boleh menyebabkan jangkitan kutu dan penyakit kulit dari seorang

kanak-kanak ke kanak-kanak yang lain. Berus gigi yang dikongsi pula boleh menyebabkan

penyebaran penyakit berjangkit yang lain seperti demam campak, penyakit mulut dan lain-

lain. Selain daripada itu, alat permainan juga merupakan peralatan yang sering kali

digunakan oleh kanak-kanak. Alat permainan yang kotor boleh meningkatkan jangkitan

kuman kepada kanak-kanak. Ini seringkali terjadi di pusat penjagaan kanak-kanak dan

taska. Didikan awal akan cara penggunaan peralatan ini kepada kanak-kanak boleh

meningkatkan kesedaran kesihatan kendiri yang lebih efektif.

Tambahan pula, kepentingan kesihatan diri juga melibatkan beberapa komponen

penting iaitu pengambilan makanan yang seimbang dan mencukupi daripada pelbagai jenis

makanan. Bagi menjaga kesihatan diri adalah mengambil makanan seimbang seperti

makanan berkarbohdrat, protein, vitamin dan sebagainya.Amalan pemakanan sihat adalahsatu faktor yang penting ke arah kesihatan sekeluarga dan seharusnya dipupuk dari rumah.

Pemakanan yang seimbang boleh dikecapi dengan didikan ibu bapa dan guru. Pengambilan

kalori makanan perlu ditambah mengikut peringkat umur kanak-kanak. Semasa bayi

dilahirkan, keperluannya adalah 1000 kalori dan kalorinya meningkat 100 kalori bagi setiaptahun. Bagi kanak-kanak yang berumur 7 tahun jumlah keperluan kalorinya adalah

sebanyak 1700 kalori. Pengambilan makanan kalori yang secukupnya memberi tenaga

kepada kanak-kanak.

Dengan penjagaan kebersihan diri kanak-kanak akan melatih mereka kelihatan

kemas dan menarik. Kekemasan diri dapat membentuk imej dan perwatakan yang menarik

dan tidak suka kepada kekotoran. Selalunya mereka yang tidak bersih dan pengotor,

memberikan gambaran sebenar personaliti individu tersebut. Penjagaan kebersihan diri

dibahagi kepada tiga komponen iaitu anggota, pakaian dan peralatann. Bagi kanak-kanak

kebersihan diri boleh dilakukan dengan menjaga kebersihan muka dan mencuci dan

menyikat rambut dengan kemas secukupnya. Rambut yang panjang da tak terurus boleh

meningkatkan risiko mendapat kuti rambut. Penjagaan bagi bata, hidung dan telinga perlu

sentiasa diwarisi oleh ibu bapa dengan memberikan pembersihan berjadual kepada anak.

Contohnya pembersihan telinga hanya dilalukan seminggu sekali oleh ibu bapa dengan

menggunakan putik kapas. Kanak-kanak perlu dibiasakan mencuci badan mereka apabila

kotor bagi membentuk kelaziman. Penjagaan kuku juga perlu diberi perhatian. Pemotongan


5/12


berjadual perlu dilakukan dengan pengawasan ibu bapa. Kuku yang panjang boleh

mencederakan orang lain dan juga meningkatkan penyebaran kuman yang terselit di bawah

kuku.

2.3 Cara-cara menjaga kesihatan dan kebersihan

2.3.1 Mencuci tangan

kanak-kanak perlu diajar cara mencuci tangan dengan bersih selepas main pasir.

Mereka perlu dipraktikkan mencuci tangan sebelum dan selepas makan, bermain pasir atau

aktiviti lain yang terlibat dengan kekotoran.

2.3.2 Penjagaan gigi

Kanak-kanak perlu disediakan kemudahan perubatan dan pergigian. Peringkat umur

6- 12 merupakan fasa umur emas bagi kanak-kanak kerana pada masa ini kesakitan seperti

demam dan selsema kurang barlaku disebabkan sebarang peningkatan sistem imun dan

kematangan fizikal. Namun begitu, jika ada sebarang jangkitan segera bawa berjumpa

doktor. kanak-kanak perlu menggalakkan menggosok gigi selepas makan, sebelum dan

selepas tidur supaya dapat mengelakkan kesakitan gigi, berdarah gigi rosak dan lain lagi.

2.3.3 Amalan makanan

2.3.4 Imunisasi kanak-kanak

Imunisasi kanak-kanak sangant penting kepada kesihatan kanak-kanak. Ibu bapa

perlu mengikut jadual imunisasi anak mereka seperti yang dinyatakan dalam jadual 1.

Imunisasi merupakan satu proses memberi vaksin kepada bayi bertujuan untuk mencegah

penyakit-penyakit berjangkit. Vaksin ialah virus atau bakteria yang mati atau dilemahkan.

Imunisasi boleh diberi secara suntikan (melalui otot atau di bawah kulit) atau melalui mulut.

Kesan sampingan vaksinasi adalah perkara biasa dan pada kebiasaannya adalah ringan

dan tidak membahayakan. Vaksin membantu menyelamatkan nyawa kanak-kanak.

Meskipun begitu, kedengaran kini spekulasi yang membimbangkan kita berhubung


6/12


imunisasi boleh membawa kepada penyakit autisme dan masalah-masalah lain.

kepentingan vaksin mengatasi kesan sampingannya.

Jadual 1. Jadual Rutin Imunisasi Kementerian Kesihatan Malaysia

Antara adalah Imunisasi memberi faedah kesihatan kepada kanak-kanak kerana

dapat mengelakkan daripada dijangkiti pelbagai penyakit berjangkit yang serius yang boleh

mengakibatkan kecacatan dan kematian. Kebanyakan penyakit berjangkit ini tidak

mempunyai rawatan khusus dan boleh mengakibatkan kesan sampingan dan komplikasiyang teruk dan kekal. Mencegah adalah lebih baik daripada merawat. Imunisasi juga dapat

mengelakkan kesengsaraan yang dialami oleh kanak-kanak itu dan juga ahli

keluarga.Imunisasi dapat mengelak daripada berlakunya kejadian epidemik dan wabak

penyakit berjangkit. Tambahan pula, Imunisasi juga dapat mengurangkan atau membasmi

sesetengah penyakit seperti polio, neonatal tetanus dan difteria.

Gambar 5 Bayi diberi imunisas secara suntikan gambar 6 Bayi diberi imunisasi

secara oral

Imunisasi Umur (bulan) Umur (Tahun)0 1 2 3 5 6 12 18 6 12 15

BCG 1 if no scar

Hep B 1 2 3

DTaP* 1* 2* 3* 4* DTaP** DTaP**

IPV* 1* 2* 3* 4* IPV

Hib* 1* 2* 3* 4*

Measles Sabah

MMR 1 2


7/12


Rajah 2: Faktor yang mempengaruhi kesihatan

Persekitaran

Baka

2.4 Faktor-faktor mempengaruhi kesihatan kanak-kanak

Kesihatan merupakan perkara yang kompleks dan sebagai suatu yang berterusan di

antara faktor biologial semula jadi dengan persekitaran. Faktor yang mempengaruhi

kesihatan kanak-kanak adalah baka dan persekitaran..

2.4.1 Baka

Baka merupakan ciri-ciri ibu bapa yang diturunkan kepada anak pada

permulaannya akan menentukan pertumbuhan kanak-kanak, perkembangannya, serta

kemungkinan tentang kesihatan kanak-kanak. Baka secara tidak langsung mempengaruhi

masalah kesihatan seperti penyakit jantung, masalah pendengaran, barah, kencing manis

mahupun masalah kesihatan mental.

2.4.2 Persekitaran

Selain baka, keadaan persekitaran memainkan peranan yang sama penting untuk

menentukkan tahap kesihatan seseorang. Persekitaran sebenarnya merangkumi faktor

fizikal, sosial, kedudukan ekonomi dan juga budaya sesebuah keluarga. Sebagai contoh,

seorang kanak-kanak dilahirkan dalam keluarga yang berpendapatan sederhana akan hidup

sihat sejahtera jika kanak-kanak tadi dibelai dengan kasih sayang oleh ibu bapanya,


8/12


mendapat tempat tinggal yang sedarhana selesa, sera bergaul dengan jiran dan rakan

sebaya yang baik.

2.5 Peranan penjagaan kesihatan kanak-kanak

Pelbagai pihak berperanan untuk menjaga kesihatan kanak-kanak iaitu ibu bapa,

guru, kanak-kanak dan pusat kesihatan

2.5.1 Peranan Ibu bapa

kanak-kanak merupakan aset negara yang amat penting. Untuk membesar dengan

sihat dan sempurna, kesihatan mental kanak-kanak juga perlu dipenuhi. Sokongan dari ibu

bapa akan dapat membantu kanak-kanak mencapai potensi mereka dengan sepenuhnya

dan membentuk peribadi anak-anak apabila mereka dewasa. Ia mudah untuk mengenalpasti keperluan fizikal kanak-kanak berbanding dengan keperluan mental dan juga

keperluan emosi. Biasanya, ibu bapa akan menyediakan keperluan-keperluan asas kepada

anak-anak mereka seperti makanan sihat, tempat tinggal serta pendidikan yang baik dengan

harapan kanak-kanak ini akan membesar dengan sempurna dan berjaya dalam kehidupan.

Dalam pada itu, aspek kesihatan mental dan emosi kanak-kanak sering kali tidak diberi

perhatian. Kesihatan mental yang baik amat diperlukan untuk menjamin kanak-kanak dapat

belajar dengan sempurna, menjalani perkembangan sosial yang baik dan juga dapat

mempelajari kemahiran baru.

Dengan ini, Ibu bapa memainkan peranan yang penting dalam kesihatan kanak-

kanak. Kanak-kanak adalah anugerah tuhan yang istimewa dan paling mencabar untuk

semua ibu bapa. Kanak-kanak seharusnya dijaga dengan penuh kasih sayang. Ibu bapa

bertangungjawab menjaga kesihatan dan kebersihan kanak-kanak. Ibu bapa patut

menyediakan satu tempat tinggal dan persekitaran yang bersih bagi anak-anak mereka.

Selain daripada itu, ibu bapa harus mengajar mereka supaya mengamalkan tabiat menjaga

kebersihan dan kesihatan diri sejak kanak-kanak kecil lagi. Nilai-nilai murni yang dipelajari

oleh anak-anak daripada ibu bapa mereka akan membantu dalam kehidupan mereka dan

satu hari nanti mereka akan menoleh kepada cara mereka dibesarkan dan menghargai apa

yang telah kita lakukan.

Ibu bapa perlu memastikan bahawa anak-anak tidak beli dan makan makanan ringan

yang dijual di pasaran. Hal ini kerana makanan ringan mengandungi MSG dan bahan-bahan

kimia yang boleh mempengaruhi dan membahayakan kesihatan kanak-kanak. Makananringan boleh menyebabkan kanak-kanak menjadi ketagih dan menyebabkan mereka tidak


9/12


ada selera makan. Makanan segera juga tidak digalakkan mengambil seperti Mee segera,

ayam goreng, sosej, burger dan sebagainya. Oleh kerana, makanan segera mengandungi

MSG dan kolestrol yang tinggi. Kanak-kanak selalu mengambil makanan segera akan

mempengaruhi kesihatan kanak-kanak dan membantut tumbesaran kanak-kanak. Di

samping itu, kanak-kanak selalu makan makanan segera juga senang menghidap penyakit

buah pinggang ,obesiti, diabetis, darah tinggi dan penyakit kronik yang lain.

Ibu bapa perlu memberus gigi anak mereka sebaik sahaja gigi tumbuh. Tanamkan

tabiat penjagaan dari kecil lagi untuk mendapatkan kesihatan mulut yang baik. Selia atau

bantu anak memberus gigi sehigga mereka berumur 6 hingga 7 tahun. Bagi penjagaan gigi

yang rapi, bawa kanak-kanak untuk berjumpa doktor gigi dua kali setahun. Guru perlu

mengajar cara- cara menggosok gigi, cara mencuci tangan, cara memotong kuku mengikut

langkah- langkah .

Ibu bapa juga perlu meluangkan masa bersama anak-anak mereka. Kanak-kanak

memerlukan perhatian yang tinggi daripada ibu bapa. Kehormatan diri sendiri yang positif

adalah kunci utama bagi kesihatan mental yang sihat. Kehormatan diri yang positif boleh

diperolehi dari pertalian keluarga yang erat dan sihat. Tambahan pula, persekitaran fizikal

seperti rumah adalah penting untuk menjamin pembentukan mental kanak-kanak. Rumahyang kotor dan sempit boleh menghalang perkembangan positif personaliti atau perwatakan

kanak-kanak.

2.5.2 Peranan Guru

Dengan ini, Guru memainkan peranan yang paling penting bagi menjaga kesihatan

kanak-kanak .Selain itu, pendidikan juga menyalurkan pengetahuan bagi menjaga kesihatan

kanak-kanak dan menyedarkan mereka.

Guru perlu mengajar klasifikasi makanan seimbang dalam pengajaran mereka

supaya kanak-kanak dapat gambaran pemakanan yang sihat. Contohnya klasifikasi Protein

seperti susu, ikan, soya da sebagainya. Guru juga perlu menerangkan kepada murid-murid

kepentingan pengambilan makanan berkhasiat.


10/12


Gambar 3 mengajar klasifikasi makanan

Guru juga perlu menerangkan kepentingannya kepada kesihatan diri supaya dapat

mengelakkan diri daripada penyakit-penyakit. Bagaimana cara untuk menjaga kesihatan diri.

Gambar 2 guru mengajar cara gosok gigi, memotong kuku,

mancuci tangan.

Komponen seterusnya, berinteraksi dan penglibatan kanak-kanak dalam aktiviti

fizikal. Selain daripada peningkatan kecergasan fizikal, penyertaan kanak-kanak dalam

rekreasi dan sukan juga boleh meningkatkan skil motor kanak-kanak dan mencegah risiko

obesity ( He & Beynon, 2006). Galakan yang berterusan dari ibu bapa da guru dapat

meningkatkan keyakinan kendiri kanak-kanak dan secara tidak langsung meningkatkan

kecerdasan minda dan emosi (Pica, 2006). Guru Prasekolah memainkan peranan yang

penting untuk meningkatkan kecerdasan kank-kanak . Kerajaan telah menetapkan satu

Tunjang iaitu Tunjang perkembangan fizikal dan estetika yang diajar pada peringkat

Prasekolah. Tunjang merangkumi pembelajaran teori, mengetahui tentang jenis-jenis

penyakit, amalan pemakanan yang baik dan cara-cara mengatasi tekanan. Selain itu,


11/12


melalui Permainan luar kanak-kanak boleh menguatkan otot-otot, membuat otak cerdas

dan badan yang cergas. Oleh sebab, melalui aktiviti ini mereka dapat membuat senaman

setiap minggu. Kanak-kanak hendaklah digalakkan bersukan atau bersenam mengikut

peraturan-peraturan yang telah ditetapkan. Selain itu, mendapatkan udara bersih misalnya

dari segi sinaran matahari, pengudaraan bilik darjah membantu kanak-kanak sentiasa dalam

keadaan cerdas.

Gambar 4 aktiviti fizikal Kanak-kanak

2.5.3 Peranan kanak-kanak

2.5.4 Peranan pusat kesihatan

3.0 Implikasi penjagaan kesihatan terhadap Pengajaran dan Pembelajaran

4.0 Rumusan

Kesimpulanya, kepentingan penjagaan kesihatan diri ini merupakan satu amalan yang

harus dipupuk dan disemai di kalangan kanak-kanak. Sekiranya kita mengamalkan

penjagaan kesihatan diri, kita boleh dapat mengamalakan gaya hidup yang sihat. Oleh itu,

kita harus mempunyai kesedaran untuk menggiatkan lagi mutu penjagaan kesihatan.


12/12


kesihatan knk-knk

Documents