kajian-tindakan-peribahasa-1.rtf

8/19/2019 Kajian-Tindakan-Peribahasa-1.rtf

1/124

PENGUASAAN PERIBAHASA MELAYU DI KALANGAN PELAJAR

TINGKATAN EMPAT : SATU KAJIAN DI SEKOLAH MENENGAH

KEBANGSAAN KEM TERENDAK MELAKA

ASLINDA BINTI KHAMIS


2/124

UNIVERSITI PENDIDIKAN SULTAN IDRIS

MAC 2003


3/124

PENGUASAAN PERIBAHASA MELAYU DI KALANGAN PELAJAR

TINGKATAN EMPAT : SATU KAJIAN DI SEKOLAH MENENGAH

KEBANGSAAN KEM TERENDAK MELAKA

ASLINDA BINTI KHAMIS

NO. MATRIK: 20001-O5019

TESIS YANG DIKEMUKAKAN UNTUK MEMENUHI SEBAHAGIAN

DARIPADA ISYARAT MEMPEROLEHI IJAAH

SARJANA MUDA PENDIDIKAN


4/124

!AKULTI BAHASA

UNIVERSITI PENDIDIKAN SULTAN IDRIS

TANJONG MALIM

MAC 2003


5/124

PENGAKUAN

Bahawasanya saya mengaku sesungguhnya tesis ini ialah hasil kerja saya sendiri kecualinukilan, petikan dan ringkasan yang setiap satunya telah saya catatkan sumbernya.

Mac 2003 …………………………..

AS!"#A B!"$! %&AM!S

"'. (end. 2000)*0+0)


6/124

i


7/124

PENGHARGAAN

#engan "ama Allah -ang Maha (emurah agi Amat Mengasihani

Syukur Alhamdulillah, ke hadrat Allah S..$. kerana dengan i/in dan restunya dapat sayamenyempurnakan penulisan ilmiah ini dengan jayanya.

utaan terima kasih penulis ucapkan kepada 1ik &usna ared/a Binti M'hamed ed/wan,selaku penyelia penulisan ilmiah ini atas d'r'ngan, bimbingan serta keyakinan yang telah beliau berikan untuk kesempurnaan kajian yang telah dilakukan ini.

$idak lupa juga ucapan terima kasih ini saya tujukan kepada pengetua Sek'lah Menengah%ebangsaan %em $erendak, Melaka iaitu (uan &jh. &apsah Binti &j. !smail kerana telahmemberikan kerjasama sepanjang kajian ini dijalankan di sek'lah terbabit. 4capan terimakasih juga ditujukan kepada pelajar tingkatan 5 Sains !!! dan 5 6k'n'mi Asas keranamemberi kerjasama yang memuaskan.

Buat emak dan abah tersayang terima kasih di atas d'a dan restu kalian selama ini. Sertatidak ketinggalan kepada teman seperjuangan terima kasih atas bantuan dan d'r'ngan yangdiberikan. Sem'ga kajian ini memberi man7aat kepada masyarakat Melayu amnya dan bidang pendidikan khasnya. 8Bahasa iwa Bangsa9.

Aslinda Binti %hamis(r'gram Sarjana Muda(endidikan Bahasa Melayu

4ni:ersiti (endidikan Sultan !dris$anj'ng Malim(erak #arul id/uan


8/124

ii


9/124

ABSTRAK

(6";4ASAA" (6!BA&ASA M6A-4 #! %AA";A" (6AA $!";%A$A"6M(A$< SA$4 %A!A" #! S6%=A& M6"6";A& %6BA";SAA"

%6M $66"#A%, M6A%A

%ajian ini merupakan satu tinjauan untuk mendapatkan data tentang penguasaan peribahasa Melayu di kalangan pelajar tingkatan empat. %ajian ini turut memperlihatkankeb'lehan pelajar meletakkan peribahasa Melayu dalam penggunaan ayat yang betuldan mengenal pasti masalah*masalah yang dihadapi dalam mempelajari peribahasaMelayu di kalangan pelajar. %ajian tinjauan ini dilakukan ke atas pelajar $ingkatan6mpat Sek'lah Menengah %ebangsaan %em $erendak, Melaka. Seramai 50 'rang pelajar tingkatan empat telah dipilih untuk dijadikan resp'nden. %ajian inimenggunakan dua set alat kajian iaitu s'al selidik dan ujian peribahasa. (engkajimenganalisis data secara manual berdasarkan peratus. %eputusan kajian menunjukkan penguasaan peribahasa Melayu di kalangan pelajar tingkatan empat berada pada tahapmemuaskan. (encapaian keseluruhan mereka dinilai mengikut gred A,B,1,# dan 6setelah markah diberi mengikut peratus. Sebanyak 22.+> pelajar memper'leh gred B?Baik@, 2+.0> pula mencapai gred 1 ?Sederhana@ manakala sebanyak +2.+> pelajarmencapai gred # ?emah@. adi, kajian ini menunjukkan daripada 50 'rang resp'ndentiada se'rang pelajarpun mencapai tahap cemerlang ?A@ dan tiada pelajar berada padatahap sangat lemah ?6@. (eratus keb'lehan pelajar meletakkan peribahasa dalam penggunaan ayat yang betul pula hanya se'rang iaitu 2.+> pelajar berupaya betulsebanyak ) daripada 20 s'alan yang dikemukakan manakala bilangan pelajar yang betul di bawah )0 adalah seramai 3 'rang iaitu .+>. alau bagaimanapun, maj'riti pelajar betul sekitar )) hingga ) jawapan. Masalah penguasaan peribahasa Melayu dikalangan pelajar tingkatan 5 ini dipengaruhi 'leh beberapa 7akt'r iaitu sikap pelajar itusendiri, si7at semula jadi peribahasa Melayu dan guru. Berdasarkan kajian yang telahdilakukan ini dapatlah dirumuskan bahawa peribahasa Melayu perlu dipertahankan.=leh itu, ia perlu dipelajari, di7ahami dan dihayati 'leh generasi kini agar ia 8tidak lapuk dek hujan, tak lekang dek panas9.


10/124

iii


11/124

ABSTRACT

$&6 MAS$6- = MAA- (=C6B AM="; =M =4 S$4#6"$S < A1AS6 S$4#- A$ S6%=A& M6"6";A& %6BA";SAA"

%6M $66"#A%, M6A%A.$his is a sur:ey t' c'llect data regarding the mastery '7 the malay pr':erb am'ng the'rm 'ur students. $his study als' includes the ability '7 students t' place the pr':erbc'rrectly in a sentence and t' identi7y the pr'blems they enc'untered while learning theBahasa Melayu pr':erb. $he sur:ey was c'nducted t' the 'rm 'ur students inSek'lah Menengah %ebangsaan %em $erendak, Melaka. 'rty '7 them were ch'sen asresp'ndents. $his study used tw' sets '7 de:ices which are Duesti'nnaire and pr':erbtest. $he researchers analy/ed the 7indings manually based 'n percentage. $he result '7the study indicates that the mastery '7 pr':erb am'ng students is at the satis7act'ryle:el. $he wh'le achie:ement is :alued acc'rding t' A, B, 1, # and 6 grades a7ter the

marks are gi:en acc'rding t' percentage. A t'tal '7 22.+> '7 students achie:ed B grade?g''d@, 2+.0> g't the 1 grade ?satis7act'ry@ while +2.+> g't the # grade ?p''r@. $hus,the study indicates that n' 'ne 'ut '7 the 50 students achie:ed the eEcellent le:el ? A @and n' students are at the :ery p''r le:el ? 6 @. $he percentage '7 the ability 7'rstudents placing the pr':erb in the c'rrect usage is 'nly 'ne 'r 2.+> '7 studentsmanaged t' answer c'rrectly ) 'ut '7 the 20 Duesti'ns asked. $he number '7 studentswh' answered c'rrectly under )0 are 3 students that eDuals t' .+>. "e:ertheless,maj'rity '7 students g't c'rrect ar'und )) t' ) answers. $he pr'blem '7 mastering theMalay pr':erb am'ng the 'rm 'ur students is in7luenced by 7act'rs such as thestudentsF 'wn attitude, the nature '7 the Malay pr':erb and the teachers. Based 'n thestudy c'nducted, we can c'nclude that the Malay pr':erb needs t' be unheld. $hus, itneeds t' be studied, underst''d and :alued by the generati'n s' that it will remain7're:er.


12/124

i:


13/124

KANDUNGAN

&alaman(6";A%4A"

i(6";&A;AA"

iiABS$A%

iii%A"#4";A"

:S6"AA! A#4A

:iiS6"AA! S!";%A$A":iiiBAB !(6"#A&44A"

).)(engenalan)

).2(ermasalahan %ajianG

).3$ujuan %ajian)0

).5%epentingan %ajian))

).+Batasan %ajian)5


14/124

).G#e7inisi !stilah)+BAB !!

$!"A4A" %A!A" 6(AS

2.0(engenalan)

2.)%ajian Berkaitan20

2.2%esimpulan33BAB !!!M6$=#==;! %A!A"

3.)(engenalan3+

3.2eka Bentuk %ajian3+

3.3('pulasi dan Sampel %ajian3G

3.5Alat %ajian3

3.+(r'sedur (engumpulan #ata3

3.G(r'sedur (enganalisisan #ata50


15/124

:


16/124

BAB !C%6(4$4SA" %A!A"

5.)(engenalan5)

5.2Analisis 4jian (eribahasa5)

5.3Analisis S'al Selidik 55

BAB C4M4SA"

+.)(engenalan+5

+.2umusan %ajian+5

+.3(erbincangan+G

+.51adangan %ajian anjutG2

+.+%esimpulanG5S4MB6 44%A"

G+AM(!A"

A

Surat %ebenaran Menjalankan (enyelidikan


17/124

B

B'rang S'al Selidik

1

4jian (eribahasa

:i


18/124

SENARAI JADUAL

N". J#$%#&

P'()#(#

H#*#+

)(enguasaan (eribahasa Melayu #i %alangan (elajar

$ingkatan 5

522Alasan (elajar Bagi -ang $idak Memilih %arangan

Berbentuk (eribahasa (ada (M 200253Masalah*masalah -ang #ihadapi #alam Mempelajari

(eribahasa Melayu+0


19/124

:ii


20/124

SENARAI SINGKATAN

%BSM %emahiran Bersepadu Sek'lah Menengah

?p H p@(engajaran dan (embelajaran

SM%%$ Sek'lah Menengah %ebangsaan %em $erendak

(M (enilaian Menengah endah


21/124

:iii


22/124

BAB 1

PENDAHULUAN

P'+,'+#+

(endidikan merupakan unsur terpenting dalam mengembangkan budaya manusia danmasyarakat. Salah satu warisan bangsa Melayu yang b'leh dikembangkan melaluisistem pendidikan ialah peribahasa. (eranan peribahasa tampaknya semakin luntur

penggunaannya dalam percakapan dan penulisan. en'mena ini seakan*akanmencerminkan bahawa peribahasa tidak berupaya digunakan 'leh generasi muda dalam

percakapan dan penulisan. Bahkan, ada sebilangan generasi muda yang sukar untukmenghuraikan atau menjelaskan maksud peribahasa walaupun secara singkat. usteruitu, peribahasa sesuai dikembangkan dan dipertahankan melalui sistem pendidikan.

#alam %emahiran Bersepadu Sek'lah Menengah ?%BSM@, aspek peribahasa perlu

diajarkan dalam pendidikan bahasa Melayu. !a merangkumi simpulan bahasa, perumpamaan, pepatah, bidalan dan perbilangan. Sari pengajaran yang terdapat didalam peribahasa Melayu, meliputi pelbagai bidang kehidupan seperti perbandingan

)


23/124

hidup, tumbuh*tumbuhan, kehidupan haiwan dijadikan tamsil yang tepat dengan tabiidan kehidupan masyarakat umumnya.

Selain itu, di dalam ungkapan peribahasa, terkandung keunggulan pemikiran yangterhasil daripada pengalaman hidup dan pemerhatian masyarakat masa dahulu. 8Sedikit*

sedikit lama*lama jadi bukit9, 8sesal dahulu pendapatan, sesal kemudian tiada gunanya9dan 8alah bisa tegal biasa9 merupakan sebahagian daripada peribahasa Melayu yangsering menjadi sebutan masyarakat. adi, sebagai cabang sastera lama aspek bahasaMelayu yang amat indah ini seharusnya diajarkan kepada murid*murid di sek'lahsupaya mereka dapat menikmati dan menghayati keindahannya sebagai warisankebudayaan Melayu.

ahman Shaari ?)3


24/124

&al ini dipersetujui 'leh Asmad ?)0


25/124

dalam percakapan mahupun tulisan akan memberikan satu gambaran tentang kemahiranmenggunakan sesuatu peribahasa. (enggunaan yang tepat dapat menjelaskan sesuatumaksud yang hendak diperkatakan.

=leh itu, apabila bercakap tentang peribahasa dalam penggunaannya, kesedaran yang

patut ada ialah penggunaan peribahasa itu mempunyai 'bjekti7 tersendiri bagimemb'lehkan 'rang yang mendengarnya atau membacanya tidak mudah tersinggungserta mempunyai kesan yang besar ke atas pemikiran serta perasaan mereka. =leh itu,

penghayatan serta keterampilan mengetahui serta menggunakan wacana warisan tradisiseperti peribahasa penting dalam memartabatkan bahasa Melayu dalam k'nteks

penggunaannya.

#alam k'nteks masyarakat Melayu, dengan menggunakan peribahasa mereka mudahuntuk memberi nasihat, teguran, anjuran ataupun sindiran. =leh itu, diharapkan

pengajaran dan pembelajaran aspek peribahasa di sek'lah akan dapat menerapkan dan

menunjukkan keadaan kes'panan, kesantunan dan budi pekerti iaitu membayangkankeluhuran hati sese'rang. Misalnya apabila 'rang lain membuat kebaikan kepada kitamaka kita tahu membalasnya dengan pengucapan yang baik seperti< 8'rang berbudi kita

berbahasa, 'rang memberi kita merasa9.

Selain itu, pengajaran peribahasa di sek'lah juga dapat menerapkan nilai*nilai murniseperti sikap tidak suka membuang masa. Antara peribahasa yang menggambarkansikap tersebut ialah 8bergalah ke hilir ketawa buaya, bersuluh di bulan terang ketawaharimau9 dan 8bagai menghasta kain sarung9. Selain itu si7at berhati*hati

5


26/124

sebelum melakukan sesuatu pekerjaan agar tidak merugikan diri sendiri b'leh dilihatdalam beberapa peribahasa seperti 8sesal dahulu pendapatan, sesal kemudian tidak

berguna9 dan 8sarang tebuan jangan dij'l'k9.

=leh yang demikian, berhubung dengan pengajaran dan pembelajaran peribahasa ia

akan dapat mengukuhkan dan meninggikan tahap penguasaan keterampilan berbahasadi kalangan pelajar daripada aspek lisan, pembacaan dan penulisan. #i samping itu, penerapan nilai*nilai murni dapat diselitkan.

#ari segi p'tensi ke arah perkembangannya dalam pengajaran dan pembelajaran peribahasa Melayu dalam k'nteks pendidikan 7'rmal di sek'lah*sek'lah seharusnyamemberangsangkan. !ni kerana terdapat beberapa kelebihan daripada penggunaan dan

penguasaan peribahasa itu sendiri. Antaranya adalah seperti yang berikut<

). (eribahasa Melayu adalah warisan yang perlu dipertahankan 'leh generasi masa kini.

(eribahasa memberi kesedaran dan teladan serta pengajaran dalam kehidupan seharian.1'nt'hnya dalam peribahasa yang berbunyi 8sesal dahulu pendapatan, sesal kemudiantiada gunanya9.

Bunyi peribahasa Melayu sedap didengar. 1'nt'hnya 8sarang tebuan jangan dij'l'k9.(eribahasa dapat meringkaskan sesuatu huraian yang panjang. 1'nt'hnya 8indahkhabar dari rupa9 yang bermaksud perkhabaran selalu dilebih*lebihkan daripadakeadaan sebenar.

(eribahasa dapat digunakan untuk menyindir dengan bahasa yang s'pan.

+


27/124

Menurut !smail Bin Salleh ?)0


28/124

bentuk m'ti:asi harus dipupuk dan dimantapkan supaya wujud kesedaran sertakeyakinan bahawa peribahasa adalah sebagai satu keindahan bahasa. usteru itu, para

pelajar harus did'r'ng untuk menikmati dan menggunakannya secara meluas dalamsituasi tulisan dan lisan sama ada secara 7'rmal dan tidak 7'rmal.

alau bagaimanapun, kini peribahasa semakin jarang dan tidak digunakan dalamkehidupan harian malah penggunaannya sudah menjadi begitu asing bagi generasi masakini. (ada tanggapan mereka, peribahasa adalah suatu bahasa klise yang seringdigunakan dan diha7al 'leh g'l'ngan tua sahaja serta tidak sesuai lagi dengan /amankini.

&al ini disebabkan 'leh pengajaran peribahasa Melayu di sek'lah yang dikatakankurang berkesan. Menurut %'h B'h B'n ?)


29/124

menganggap peribahasa sebagai satu aspek bahasa Melayu yang tidak bermakna danmati.

=leh itu, dari segi pelaksanaan pengajaran peribahasa Melayu di sek'lah telahmenimbulkan beberapa kesukaran kepada para pelajar untuk menggunakan peribahasa

secara berkesan. %eadaan ini berlaku juga kerana pengajaran peribahasa seringdianggap sebagai satu aspek bahasa yang berasingan serta jarang digabungjalinkandengan kemahiran berbahasa yang lain seperti lisan dan tulisan.

Masalah di atas turut dipersetujui 'leh %'h B'h B''n ?)


30/124

di %alangan (elajar $ingkatan 6mpat9. #apatan kajiannya ke atas pelajar berkenaanmasih pada tahap yang sangat rendah. esp'nden kajian telah diberikan dua ujian untuk mengenal pasti sama ada mereka mengetahui, memahami dan menggunakan peribahasadan simpulan bahasa sama ada dalam persekitaran 7'rmal dan tidak 7'rmal. &asilnyahanya sekumpulan kecil pelajar mengetahui, memahami peribahasa dan simpulan

bahasa dalam bahasa Melayu tetapi sebahagian besar daripada mereka tidak mampu

untuk menggunakannya dalam kehidupan seharian mereka.

&asil daripada kajian tersebut, beliau dapat mengenal pasti beberapa masalah yangdihadapi 'leh para pelajar dalam mempelajari peribahasa dan simpulan bahasaantaranya termasuklah<

sukar untuk diingat dan diha7al

peribahasa Melayu rumit kerana terdapat banyak makna dan sukar untuk memahami

makna tersirat

jumlah peribahasa Melayu banyak dan menyukarkan pengha7alan

peribahasa panjang dan mempunyai makna yang pelbagai

makna peribahasa yang mendalam menyukarkan pemilihan situasi yang sesuai untukdigunakan.

Sehubungan dengan itu, para pelajar mendapati bahawa mereka sukar untuk mengha7al

makna atau peribahasa itu sendiri. !ni kerana selain mempunyai makna yang berbagai* bagai ia juga mempunyai ta7siran yang berbe/a mengikut situasi dan suasana sesuatu peribahasa atau simpulan bahasa itu digunakan. %esukaran mengingat


31/124

ini dipersetujui 'leh !shak amli ?)0


32/124

melihat keb'lehan pelajar meletakkan peribahasa Melayu dalam penggunaan ayat yang betulmengenal pasti masalah*masalah yang dihadapi dalam mempelajari peribahasa Melayudi kalangan pelajar.

K''++,#+ K#/#+

%ajian ke atas penguasaan peribahasa Melayu di kalangan pelajar ini diharapkan dapatmemberi man7aat dan sedikit panduan kepada guru agar mereka dapat memilih

pendekatan, kaedah dan teknik pengajaran yang lebih tepat dan berkesan. %epesatan erasains dan tekn'l'gi kini yang semakin membuatkan para pelajar alpa akan unsur*unsur7alsa7ah pemikiran masyarakatnya. Melalui peribahasa yang sewajarnya dipelajari,di7ahami dan dihayati supaya asas pertumbuhan daya pemikiran generasi kini

berteraskan budaya masyarakat bangsanya sendiri.

Secara khususnya, diharap kajian ini dapat memberi man7aat kepada<

). (ara guru

%ajian ini dapat memberi man7aat terutama kepada guru bahasa Melayu sendiri.Mereka mestilah mempunyai ke7ahaman yang baik terhadap keistimewaan si7at

peribahasa Melayu jika hendak mengajar peribahasa dengan berkesan kepada pelajar* pelajarnya. $egasnya, penguasaan guru terhadap isi pelajaran akan menjaminkeberkesanan pengajarannya. Selain itu, melalui kajian ini juga diharapkan dalam

))


33/124

pr'ses pengajaran dan pembelajaran ?pHp@ bahasa Melayu para guru akan dapatmembimbing pelajar*pelajar memahami makna tersurat dan terus menyelami maknatersirat.

=leh itu, guru perlu mengubah c'rak pengajaran yang semata*mata berpusatkan guru

kepada lebih men'l'ng pelajar*pelajar membuat in7erensi tentang erti tersembunyi didalam sesuatu peribahasa. ;uru mestilah menyediakan alat bantu mengajar berbentuksatu petikan, atau wacana berbentuk cerita, peristiwa dan dial'g. !a bukan sahaja dapatmenarik minat pelajar tetapi b'leh dilihat sebagai m'ti:asi bagi menggalakkan

pemahaman pelajar.

Selain itu, semasa pr'ses ?pHp@ berlaku guru b'leh menekankan k'nteks peribahasadalam sesuatu ayat atau beberapa ayat. (eribahasa dalam sesebuah wacana juga amatdiberi perhatian bagi memastikan penggunaan peribahasa yang berkesan. !a perlu diberi

perhatian kerana terdapat beberapa peribahasa yang dapat atau sesuai digunakan dalam

satu atau daripada satu ayat dalam sesuatu wacana. Selain itu, peribahasa harus diberi perhatian dalam pendidikan bahasa Melayu agar pelajar dapat mencapai keterampilan berbahasa iaitu dapat menguasai kecekapan berbahasa dan ketepatan berk'munikasi.

2. (ara (elajar

%epada para pelajar pula, diharapkan kesedaran timbul kerana peribahasa bukanlah satu

aspek bahasa yang mati untuk diha7al dan diketahui maknanya semata*

)2


34/124

mata. Sebaliknya mempelajari peribahasa adalah perlu kerana ia merupakan warisan bangsa Melayu yang menggambarkan keunggulan bangsa dan bahasa Melayu sendiri.Selain itu, mempelajari peribahasa bukan sahaja dapat menghayati keindahan

bahasanya malah b'leh dapat dijadikan pengajaran dan panduan hidup. adi pelajar perlu mempunyai sikap yang p'siti7 terhadap pembelajaran peribahasa.

3. (eribahasa

(eribahasa Melayu merupakan hasil 7alsa7ah pemikiran masyarakat dahulu danmerupakan warisan budaya Melayu yang dapat dijadikan panduan dan pegangan hidup

pada sepanjang /aman. =leh itu, ia harus dipelajari dan diambil pelajaran daripadanya.!a merupakan sebahagian daripada perbendaharaan bahasa dan kesusasteraan Melayuyang tersebar luas di nusantara. Sama ada dalam bentuk lisan ataupun tulisan. 4saha

mengkaji dan mengumpulnya telah dilakukan 'leh pelbagai bidang yang mencintai peribahasa. Antaranya bidang bahasa, kesusasteraan, antr'p'l'gi dan s'si'l'gi. ikaahli bahasa misalnya mereka memusatkan penelitian terhadap s'al*s'al kebahasaanmanakala bagi ahli kesusasteraan penelitiannya pula kepada keindahan peribahasa danahli antr'p'l'gi serta s'si'l'gi pula memusatkan penelitian terhadap hal*halkemasyarakatan dan kemanusiaan yang terpancar daripada ungkapan*ungkapan

peribahasa. =leh itu, peribahasa wajar dipelajari dan dipertahankan.

)3


35/124

B###+ K#/#+

%ajian ini hanya dibataskan kepada dua aspek peribahasa, iaitu simpulan bahasa dan perumpamaan. esp'nden yang terlibat pula, daripada kalangan pelajar tingkatanempat sahaja iaitu seramai 50 sampel. %ajian ini bertujuan untuk melihat tahap

penguasaan peribahasa pelajar. adi, dapatan kajian dapat membuktikan sama ada pelajar menguasai aspek peribahasa ini. (engkaji menggunakan sai/ sampel seramai 50'rang pelajar. 'kasi kajian yang dipilih ialah Sek'lah Menengah %ebangsaan %em$erendak ?SM%%$@.

(engkaji akan memberi b'rang s'al selidik kepada resp'nden untuk mengenal pasti

latar belakang mereka. 1'nt'hnya dari segi jantina dan halangan penguasaan peribahasa di kalangan mereka. (elajar dikehendaki menjalani ujian bertulis yangterdiri daripada dua set s'alan berkaitan simpulan bahasa dan perumpamaan. Menerusiujian ini tahap penguasaan pelajar akan dapat dinilai serta masalah*masalah dalammempelajari peribahasa turut dapat dikenal pasti.

)5


36/124

D'+ I

Berikut adalah beberapa de7inisi istilah tajuk kajian ini

!).G.) (enguasaan

Mengikut kamus #ewan 6disi %etiga ?2000


37/124

Asmad ?)0


38/124

(erumpamaan

(erumpamaan ialah ungkapan yang membandingkan dan mengumpamakan sesuatu perlakuan manusia dengan alam sejagat. #alam penulisan !shak amly ?)0


39/124

BAB II

TINJAUAN LITERATUR

P'+,'+#+

8$ak lapuk dek hujan dan tak lekang dek panas9 adalah ungkapan yang tepat untukmenggambarkan peribahasa Melayu. !a telah wujud dalam masyarakat Melayu sejak/aman* ber/aman seperti mana yang sedia ada terus diungkap, manakala yang baruterus dicipta. adi wajar dikatakan bahawa salah satu warisan bangsa Melayu inimendapat perhatian pengkaji yang telah melahirkan pendapat serta kajian terhadapnya.

Merujuk ahli bahasa ia memusatkan penelitian mereka terhadap s'al*s'al kebahasaanmanakala dalam bidang pendidikan ia dapat menerapkan unsur*unsur pengajaran yangterkandung melalui peribahasa itu. Sesuai dengan k'nsep %emahiran BersepaduSek'lah Menengah ?%BSM@, peribahasa menjadi salah satu cabang pendidikan supaya

pelajar dapat mengenal, menilai dan menggunakannya dalam perhubungan berinteraksi supaya aspek ini terus dipelihara.

)


40/124

(eribahasa merangkumi simpulan bahasa, perumpamaan, pepatah, bidalan dan perbilangan serta kata*kata hikmat dan bahasa kiasan perlu diajarkan dalam pendidikan bahasa Melayu. (emilihan peribahasa, kata*kata hikmat dan bahasa kiasan hendaklahmengutamakan 7alsa7ah, keperibadian dan nilai murni masyarakat Malaysia.

?Sukatan (elajaran Bahasa Melayu %BSM, 2000


41/124

alau bagaimanapun, jika ditinjau tahap penguasaan peribahasa di kalangan pelajar disek'lah tidak memberangsangkan. !ni dapat dibuktikan daripada hasil beberapa kajianilmiah yang dilakukan 'leh pengkaji tempatan di sek'lah. =leh itu, peribahasaseharusnya diberi perhatian sewajarnya dalam pendidikan bahasa Melayu agar dapatmencapai keterampilan berbahasa, iaitu dapat menguasai kecekapan berbahasa danketepatan berk'munikasi.

K#/#+ B'()##+

Asmad menerusi bukunya bertajuk Siri Bunga Rampai Kebudayaan Malaysia Budaya Bahasa (I) Puisi, menyatakan dalam percakapan biasa peribahasa kerap disebut sebagai kata 'rang tua*tua atau sudah dibidalkan 'rang dan beliau mengatakan peribahasaMelayu ada beberapa jenis dan antara jenis*jenisnya itu mempunyai ciri perbe/aan yang

khusus. Beliau turut menyatakan pandangannya mengenai masyarakat kini yang kurang perhatian terhadap peribahasa sendiri pada hal ia merupakan kata*kata bijaksana yangmengandungi pengajaran dan teladan bagi diri dan kehidupan masyarakat bersama

? )0


42/124

sama maksudnya dengan peribahasa barat, 8tetap dan tekun, ibu kekayaan9. Manakala peribahasa 'rang epun yang sama maksud dengannya ialah 8perjalanan )000 batu,dimulai dengan satu langkah9. $egasnya beliau menyatakan peribahasa sebagai satudaripada budaya masyarakat yang harus dipelajari dan dihargai 'leh warganegaramasyarakatnya sendiri.

Berdasarkan perbandingan peribahasa kita yang dibuat 'leh Asmad kita harusmenyedari betapa pentingnya kita mempertahankan peribahasa sebagai warisan budaya

bangsa Melayu. &al ini turut dipersetujui 'leh Abdul Samad !dris seperti dalamkenyataan beliau<

8(eribahasa, simpulan bahasa dan ungkapan lain bukan sekadar bunga bahasa tetapimelambangkan et's nilai dan cara hidup umat Melayu. arisan ini terlalu penting untuk

jangan kita lupakan begitu sahaja. Meskipun bangsa kita terus maju untuk mencapaicita*cita masyarakat industri yang terampil dari segi sains dan tekn'l'gi. $radisi ini

perlu menjadi idea*idea yang memandu kita untuk hadapi cabaran masa akan datang.%alau tradisi p'siti7 ini kita teruskan, kita b'leh mengadunkan antara tradisi dengantekn'l'gi dan mewarnakan tekn'l'gi dengan budaya tempatan9

?Abdul Samad !dris, )0


43/124

alau bagaimanapun, menurut Abdullah &ussien ?)+


44/124

#alam pada itu, $ajuddin &j. Abdul ahman ?)


45/124

#aniel eb'n anaun menerusi artikelnya dalam urnal #ewan Bahasa, il.), Bil.G, 200)yang bertajuk Keindahan Bahasa Dalam Peribahasa Melayu. Menerusi artikel tersebut,

penulis meneliti keindahan bahasa dalam peribahasa Melayu melalui beberapa kriteriautama antaranya kriteria gaya bahasa, pemilihan diksi, sintaksis dan maknamenganalisis keindahan bahasa tersebut.

Merujuk kepada pemilihan diksi ?kata@ beliau menghuraikan bahasa yang terdapatdalam peribahasa Melayu bukan sahaja teratur, padat dan jitu tetapi juga sedapdidengar. 1'nt'hnya peribahasa, menabur biji di atas batu yang bermaksud berbudikepada 'rang yang tidak tahu membalas gunaJ memberi nasihat kepada 'rang yangtidak mahu mengendahkannya. elasnya, pemilihan kata dalam peribahasa Melayudibuat secara sedar dengan mengambil kira aliran dan kecenderungan hidup masyarakat

pada waktu itu.

Berdasarkan jurnal yang sama, Saidatul "'rnis &j. Mahali melalui artikelnya bertajuk

Peribahasa Melayu Dan Cina : Serupa Tetapi Berbea beliau melihat keindahan yangtersirat dalam kedua*dua peribahasa tersebut. Antara c'nt'h peribahasa yangdinyatakan ialah


46/124

25


47/124

(isang tak berbuah dua%uda yang makan rumput%esilapan yang lepaskalitidak akan berpusingtidak akan berulang

semula ke belakangsemula!ndah khabar dari rupaSeribu kali bertanya tidak (erkhabaran selalu

berguna, lebih baik teng'k dilebih*lebihkan

sendiri

daripada keadaan

sebenar

?#ipetik daripada urnal #ewan Bahasa, il.), Bil.G, 200)@

Berdasarkan sebahagian c'nt'h peribahasa yang dipetik daripada penulisan beliau, kitadapat memahami bahawa masyarakat Melayu dan 1ina sering membuat pengamatanterhadap pendukung budaya masing*masing. Beliau menyimpulkan, bahawa menelusuri

peribahasa Melayu dan 1ina memb'lehkan kita memahami bahawa peribahasamerupakan salah satu angkubah utama dalam pr'ses s'sialisasi. $egasnya, keb'lehanmengadun, meng'lah dan menyusun atur kata*kata akan membentuk satu keperibadianyang m'lek.

&al ini turut dipersetujui 'leh %eris Mas dalam kenyataannya<

8(emilihan kata amat besar ertinya kerana tiap*tiap kata itu bukan sahaja mengandungierti tetapi juga mengandungi rasa. =rang menggunakan bahasa bukan semata*matamenyatakan 7ikirannya tetapi juga menyatakan perasaannya. Apalagi dalam kehidupan'rang Melayu, bahasa berhubungan budi dan s'pan santun. Salah menggunakan sepatahkata sudah cukup untuk mengecap sese'rang itu melanggar bahasa, ertinya kurangs'pan9.

?%eris Mas dalam urnal #ewan Bahasa, 200)


48/124

2+


49/124

#alam k'nteks pendidikan, ahman Shaari ?)3


50/124

diasingkan dan jarang digabungjalinkan secara teliti dengan aspek lain sepertikemahiran lisan dan penulisan.

%'h B'h B''n ?)


51/124

dalam kehidupan harian para pelajar berkenaan serta masalah yang dihadapi dalammempelajari peribahasa.

#apatan kajian beliau menunjukkan bahawa penguasaan perumpamaan dan simpulan bahasa di kalangan mereka masih pada tahap yang sangat rendah. !a berdasarkan

keputusan dua ujian yang perlu dijalani 'leh mereka bagi mendapatkan maklum balasdari segi pengetahuan, ke7ahaman dan penggunaan peribahasa dalam persekitaran7'rmal dan tidak 7'rmal. #ua ujian tersebut membuktikan bahawa ada pelajar yangmengetahui serba sedikit tentang peribahasa tetapi masih tidak mampumenggunakannya dalam kehidupan harian mereka.

Beliau menjelaskan lagi, pencapaian pelajar yang lemah dalam ujian menunjukkan pelajar juga tidak dapat memberikan makna peribahasa yang dis'al dan tidak tahu peribahasa yang diberi maknanya. !mplikasinya, pelajar tidak dapat menggunakan peribahasa dengan meluas dalam kehidupan mereka. &asil kajian ;'h Su/ie dapat

mengenal pasti halangan*halangan penggunaan peribahasa Melayu dalam kehidupanharian mereka. Antaranya ialah


52/124

tidak berminat

peribahasa Melayu memb'sankan sebab sukar di7ahami

takut melakukan kesilapan apabila digunakan pada situasi yang tidak tepat atau salah penggunaannya

benci membaca peribahasa Melayu kerana sukar di7ahami

Manakala masalah*masalah yang dihadapi dalam mempelajari peribahasa Melayu

ialah


53/124

#apatan kajian beliau mendapati, penguasaan simpulan bahasa pelajar di tingkatan tigaini amat lemah kerana peratus pelajar tingkatan tiga sek'lah ini bukan penutur jati

bahasa Melayu sebaliknya penutur jati hanyalah sebanyak )5.> sahaja. Selaindaripada 7akt'r maj'riti pelajar bukan penutur Melayu, masalah bahan pengajaran yangdigunakan 'leh guru yang tidak terkawal, lemah, kaku, tidak mencabar danmemb'sankan turut menyumbang kelemahan penguasaan simpulan bahasa di kalangan

pelajar.

Menurut beliau, guru langsung tidak mengambil berat tentang penggunaan bahan*bahanuntuk bantu mengajar simpulan bahasa di sek'lah sehingga ada yang menganggap ia

b'leh diha7al sahaja 'leh pelajar. Manakala masalah pengajaran dan pembelajaransimpulan bahasa di sek'lah pula, mendapati sek'lah masih menggunakan kaedahtradisi'nal.

Menurut beliau pelajar*pelajar di sek'lah diajar melalui pendekatan dedukti7 dengan

memberi hukum*hukum dan peraturan serta makna simpulan bahasa kemudian merekadikehendaki ha7al simpulan bahasa tersebut dan menjawab s'alan yang diberikan.Beliau turut mengenal pasti pr'ses ?pHp@ simpulan bahasa yang lebih berpusat kepadaguru 8teacher 'riented9 dan bukannya berpusatkan kepada pelajar 8child 'riented9 sertadari segi minat pelajar, kebanyakan daripada mereka tidak meminati simpulan bahasa.

M. %halid B. Shaari ?))@ pula melalui kajian ilmiah beliau ke atas pelajar $ingkatan#ua di Sek'lah Menengah #at'F Ahmad engg'ng (erak bertajuk

30


54/124

Perlaksanaan Penggabung!alinan "spek Simpulan Bahasa Dalam Pr#ses Penga!aran

Dan Pembela!aran Bahasa Melayu. %ajian beliau mengambil kira perlaksanaan pengajaran simpulan bahasa digabungjalinkan dengan kemahiran bahasa sertakepenggunaan di kalangan pelajar sendiri. Seramai lapan 'rang guru bahasa Melayudari tingkatan satu dan dua dipilih untuk menjawab s'al selidik berkaitan pengajaranserta perlaksanaan aspek simpulan bahasa di bilik darjah tapi hanya dua guru bahasa

Melayu dipilih sebagai sampel kajian.

Manakala daripada lapan 'rang guru hanya dua 'rang sahaja ?2+>@ yang mempunyai pengalaman mengajar melebihi )) tahun ke atas. Mereka merupakan guru yangmempunyai banyak pengalaman dan pernah mengikuti kursus dalam perkhidmatansedangkan tujuh 'rang lagi kurang berkeyakinan untuk mengajar bahasa Melayuterutama simpulan bahasa dengan baik di bilik darjah. Berdasarkan kenyataan tersebut,guru berperanan penting dalam menyampaikan ilmu tersebut agar pelajar dapatmemahami pelajaran di samping memupuk minat mereka.

&asil kajian ke atas pendapat pelajar terhadap keberkesanan pengajaran guru bahasaMelayu dalam simpulan bahasa mendapati secara keseluruhannya pelajar beranggapan

bahawa guru bahasa Melayu mereka jarang dan tidak pernah melaksanakan kaedahsimpulan bahasa seperti kaedah 'bjek, kaedah rakaman dan kaedah padanan jawapansimpulan bahasa.

=leh itu, penekanan perlu untuk gabung jalinkan aspek bahasa Melayu yang akanmem'ti:asikan pelajar ke arah perkembangan intelek, r'hani, em'si dan jasmani

3)


55/124

terhadap pelajar. usteru itu, beliau menyarankan kepada guru*guru bahasa Melayu agar lebih menekankan kepada penggunaan kaedah mengajar simpulan bahasa yang tepatdan akan menggalakkan penyertaan akti7 pelajar dalam pr'ses ?pHp@ bahasa Melayu di

bilik darjah.

$erdapat kajian ilmiah terhadap penggunaan bahan simpulan bahasa dalam buku teks bahasa Melayu sek'lah menengah rendah dan kesesuaiannya sebagai bahan pengajarandan pembelajaran bahasa Melayu. %ajian ini melibatkan sebanyak tiga buah buku teks

bahasa Melayu dari tingkatan satu*tiga. 'kus kajian &airuma/irah Binti Manap iniialah kepada aspek penggunaan simpulan bahasa dalam petikan dan latihan yangdisediakan. %ajian ini dijalankan dengan menggunakan satu alat kajian, iaitu senaraisemak. (ada keseluruhannya, dapatan kajian beliau menunjukkan penggunaan bahansimpulan bahasa masih lagi digunakan walaupun terdapat kelemahan*kelemahan dalam

penggunaannya.

(enggunaan bahan simpulan bahasa menunjukkan peratusan yang tinggi dalam bukuteks bahasa Melayu $ingkatan Satu iaitu sebanyak 53.> manakala penggunaan bahansimpulan bahasa dalam buku teks tingkatan dua iaitu 3.+> seterusnya penggunaan

bahan simpulan bahasa dalam buku teks tingkatan tiga adalah sebanyak ).>.Berdasarkan dapatan kajian tersebut beliau merumuskan bahawa penggunaan bahansimpulan bahasa semakin berkurangan dalam buku teks yang dikaji.

&al ini menunjukkan penggunaan bahan simpulan bahasa tidak dititikberatkan kepada pelajar peringkat tinggi kerana mementingkan peperiksaan. Beliau berpendapat

32


56/124

jika keadaan ini berterusan akan lenyaplah simpulan bahasa yang kaya dengan makna,7alsa7ah dan kias ibarat. =leh yang demikian tanpa disedari generasi kini akanketandusan bunga bahasa yang diwarisi daripada nenek m'yang mereka.

K'*%+

(eribahasa Melayu merupakan bahan pengajaran dan pembelajaran bahasa Melayuyang sesuai dan patut digunakan untuk pembelajaran di sek'lah. Berdasarkan beberapakajian yang dilakukan, c'nt'hnya berkaitan pengajaran daripada peribahasa dapatmenggambarkan kepada kita akan keistimewaan dari segi pemilihan kata serta maksudtersirat yang terdapat di dalam peribahasa itu sendiri. Bahan ini bukan sahaja b'lehdipelajari dengan mengkaji makna malah merangkumi aspek keindahan, ketepatan dankehalusan bahasa penggunanya.

(enggunaan bahan peribahasa yang merangkumi simpulan bahasa, perumpamaan, pepatah, bidalan dan perbilangan serta kata*kata hikmat dan bahasa kiasan seperti yagntermaktub di dalam sukatan pelajaran berasaskan pengajaran di sek'lah diharap bukansahaja dapat melahirkan pelajar yang mahir menggunakan unsur bahasa ini malah dapatmenjadikan ia sebagai bahan pengajaran dan teladan dalam kehidupan.

usteru, setelah beberapa pembacaan yang dibuat ke atas kajian*kajian lepas terhadap peribahasa pengkaji terd'r'ng untuk mengkaji peribahasa untuk melihat tahap

penguasaan peribahasa di kalangan pelajar. %emudian tahap penguasaan mereka b'leh

33


57/124

dinilai berdasarkan ujian yang diberikan meliputi peribahasa jenis perumpamaan dansimpulan bahasa. %eduanya pengkaji ingin melihat keb'lehan mereka meletakkan

peribahasa dalam penggunaan ayat menerusi ujian. 4ntuk mengenal pasti masalah danhalangan yang dihadapi dalam mempelajari peribahasa Melayu kajian ini turutmemuatkan aspek ini. Sem'ga hasil kajian ini nanti memberi man7aat kepada pengkajiamnya dan dalam dunia pendidikan khasnya.


58/124

35


59/124

BAB III

KAEDAH KAJIAN

P'+,'+#+

(enyelidikan ini menunjukkan penemuan hasil kajian yang telah dibuat di Sek'lahMenengah %ebangsaan %em $erendak, Melaka ?SM%%$@. (engkaji telahmenggunakan kaedah dan tatacara tertentu untuk mendapatkan data yang diperlukan.

R')# 4'+%) )#/#+

%ajian ini berbentuk kajian tinjauan. $ujuan utama kajian ini dijalankan untuk melihat

tahap penguasaan peribahasa Melayu di kalangan pelajar iaitu melibatkan pelajar tingkatan empat, SM%%$. Selain itu, kajian ini dilakukan juga untuk melihat

keb'lehan pelajar meletakkan peribahasa dalam penggunaan ayat yang betul berdasarkan ujian aneka pilihan yang diberikan pada ujian set kedua. Serta kajian ini juga mengenal pasti masalah*masalah yang dihadapi dalam mempelajari peribahasa

Melayu. adi dapatan kajian ini hanya mewakili


60/124

3+


61/124

kumpulan ini sahaja dan tidak merangkumi semua pelajar tingkatan empat di sek'lahini.

%ajian ini berc'rak tinjauan iaitu dengan mengemukakan s'alan*s'alan melalui s'alselidik dan ujian. S'al selidik ini adalah untuk mengetahui latar belakang pelajar dan

masalah*masalah yang mempengaruhi penguasaan peribahasa Melayu mereka ?ihatampiran B@. #i samping itu, ujian peribahasa juga turut dibuat bagi memper'leh datadan maklumat berkaitan aspek*aspek penguasaan peribahasa pelajar dan keb'lehan

pelajar dalam meletakkan peribahasa dalam penggunaan ayat yang betul ? ihatampiran 1@.

Selain itu, pengkaji turut melakukan kajian kepustakaan. Bahan rujukan yangdigunakan merangkumi buku*buku ilmiah, jurnal*jurnal #ewan Bahasa, tesis dansukatan pelajaran kurikulum bersepadu sek'lah menengah ?2000@ bahasa Melayu.

P"% D#+ S#*'&

Sek'lah yang dipilih untuk kajian tinjauan ini ialah Sek'lah Menengah %ebangsaan%em $erendak, Melaka. Sek'lah ini terletak dalam sebuah kem tentera yang dikenalisebagai %em $erendak. %em $erendak atau l'kasinya terletak di mukim Sungai 4dangdan jarak antara %em $erendak ke Bandar Melaka ialah 2+ kil'metar. Sek'lah inimempunyai p'pulasi pelajar tingkatan empat seramai )35 'rang pelajar. %ajian ini

hanya melibatkan 50 'rang sampel sahaja.

3G


62/124

#alam kajian ini, pengkaji memilih sampel secara rawak mudah. Menerusi cara ini pr'ses mengambil atau menggunakan sampel berlaku apabila tiap*tiap indi:idu dalam p'pulasi mempunyai peluang yang sama untuk dipilih.

A K#/#+

4ntuk mendapatkan data, alat kajian yang digunakan ialah s'al selidik dan ujian bertulis.

S"#& S'&$)

esp'nden diberi satu set s'al selidik. enis s'al selidik yang digunakan 'leh pengkajiialah s'al selidik jawapan dipilih iaitu subjek dikehendaki memilih jawapan yang tepatterhadap s'alan*s'alan atau rangsangan yang dikemukakan. S'al selidik inimengandungi dua bahagian iaitu, terdiri daripada bahagian A dan bahagian B ?ihatampiran B@. Bahagian A terdiri daripada latar belakang pelajar manakala bahagian B

pula terdiri daripada masalah yang dihadapi dalam mempelajari peribahasa.

U/#+ P'(4###

Bagi menentukan tahap penguasaan atau kemahiran resp'nden dalam bidang peribahasa, ujian pencapaian digunakan. 4jian ini terdiri daripada dua set s'alan yangmeliputi aspek simpulan bahasa dan perumpamaan. S'alan set pertama berkehendakkan

pelajar menjawab 30 s'alan manakala set kedua 20 s'alan sahaja. ?ihat ampiran 1 @

3


63/124

Berdasarkan kedua*dua ujian ini, pengkaji telah memilih dua jenis butir ujian iaitu ujian jenis jawapan dibina dan ujian jenis jawapan dipilih. enis butir jawapan dibinamemberi kebebasan kepada resp'nden untuk menjawab s'alan yang dikemukakan, iaitu

berbentuk subjekti7. !ni merupakan s'alan yang terdapat pada set pertama yang

memerlukan pelajar mengisi jawapan pada tempat k's'ng yang disediakan berkenaanmaksud simpulan bahasa dan perumpamaan. Manakala set yang kedua, merupakanujian jenis butir jawapan dipilih seperti ujian aneka pilihan yang mengkehendakiresp'nden memilih satu jawapan yang paling tepat. #alam set kedua ini pelajar diujikeb'lehan mereka meletakkan peribahasa pada penggunaan ayat yang betul.

P("'$%( P'+,%*%+ D##

Beberapa langkah diambil untuk menjalankan kajian ini<

3.+.) < (emilihan $empat %ajian

Setelah tajuk kajian dikenal pasti, seterusnya pengkaji memilih sebuah sek'lah yanghendak dijadikan tempat kajian, iaitu Sek'lah Menengah %ebangsaan %em $erendak,Melaka. Surat kebenaran menjalankan penyelidikan dari 7akulti diberi kepada pengetuasebagai pengesahan. ?ihat ampiran A@. Sek'lah ini terletak dalam sebuah kem tenterayang dikenali sebagai %em $erendak dan jarak di antara %em $erendak ke bandarMelaka ialah 2+ kil'meter.

3


64/124

3.+.2 < Meminta %ebenaran

Setelah memilih sek'lah, pengkaji menemui pengetua dan guru bahasa Melayutingkatan empat di sek'lah tersebut untuk mendapatkan kebenaran dan kerjasamamereka sepanjang kajian ini dijalankan, seperti mendapatkan data tentang resp'nden,mentadbir s'al selidik dan menjalankan ujian peribahasa ke atas mereka.

3.+.3 < 4jian (eribahasa

%ajian ini melibatkan resp'nden menduduki ujian peribahasa. Aspek yang diuji ialahmeliputi simpulan bahasa dan perumpamaan.4jian ini pula terbahagi kepada dua sets'alan . 4jian set pertama berbentuk ujian jenis butir jawapan dibina dan ujian kedua

pula jenis butir jawapan dipilih. &asil ujian mereka diambil dan ditanda 'leh pengkajisendiri.

3.+.5 < S'al Selidik

4ntuk mendapatkan data bagi menggambarkan penguasaan peribahasa Melayuresp'nden, satu set s'al selidik telah dibentuk dengan mengemukakan s'alan*s'alantertentu yang ada kaitan dengan masalah yang dikaji. S'alan yang dikemukakanmerujuk dua bahagian. Bahagian A< mengenai latar belakang pelajar manakala

bahagian B< pula merujuk masalah*masalah yang dihadapi dalam mempelajari

3


65/124

peribahasa Melayu. Menerusi bahagian B ini pengkaji akan dapat mengenal pastimasalah*masalah yang dihadapi 'leh pelajar dalam mempelajari peribahasa Melayu.

P("'$%( P'+,#+#&#+ D##

#ata yang diper'leh daripada s'al selidik dan ujian akan dianalisis untuk mendapatmaklumat tentang masalah*masalah yang dihadapi dalam mempelajari peribahasaMelayu di kalangan pelajar dan tahap penguasaan mereka dalam peribahasa Melayu.Selepas semua s'al selidik dan ujian dikumpul, pengkaji akan menanda sendiri kedua*dua b'rang yang telah dijawab 'leh resp'nden. (engkaji akan menganalisis data yangdiper'leh dalam bentuk peratus.

1'nt'h pengiraan data ialah


66/124

50


67/124

BAB IV

KEPUTUSAN KAJIAN

P'+,'+#+

Bab ini merupakan lap'ran daripada hasil kajian tinjauan yang dilakukan ke atas 50'rang resp'nden yang merupakan pelajar tingkatan 5 Sek'lah Menengah %ebangsaan%em $erendak, Melaka. ap'ran diperlihatkan secara deskripti7 dan berdasarkan hasilujian peribahasa yang bertujuan untuk melihat tahap penguasaan peribahasa Melayu dikalangan pelajar tingkatan 5. Selain itu, maklumat juga diper'leh daripada maklum

balas yang diberikan 'leh resp'nden melalui s'al selidik yang meliputi masalah*masalah yang dihadapi 'leh resp'nden dalam mempelajari peribahasa Melayu.

A+#& U/#+ P'(4###

4jian peribahasa ini terbahagi kepada dua bahagian. Bahagian pertama berkehendakkan pelajar mengisi ruangan k's'ng dengan peribahasa dan makna yang

5)


68/124

sesuai. $erdapat 30 s'alan yang dikemukakan manakala ujian bahagian kedua pulas'alannya berbentuk aneka pilihan sebanyak 20 s'alan bertujuan untuk melihatkeb'lehan pelajar meletakkan peribahasa dalam penggunaan ayat yang betul. Secarakeseluruhannya, markah resp'nden dikira dalam bentuk peratus kemudian penguasaanmereka akan dinilai mengikut gred A, B, 1, # dan 6.

P'+,%###+ P'(4### M'% $ K#+,#+ P'/#( T+,)##+ 6 S'7#(#

K''&%(%#+

adual )

(enguasaan (eribahasa Melayu #i %alangan (elajar $ingkatan 5

;red

4jian (eribahasa

Bilangan pelajar

(eratusan ? >@

?'rang@

A ?1emerlang@

B ?Baik@

22.+1 ?Sederhana@)0

2+.0

# ?emah@2)

+2.+6 ?Sangat emah@

umlah50

)00.0

Berdasarkan jadual ) di atas, secara keseluruhannya analisis kajian ini menunjukkan


69/124

bahawa daripada 50 'rang resp'nden yang dikaji menerusi ujian peribahasa berada padatahap memuaskan. #apatan kajian menunjukkan 'rang pelajar mencapai tahap

penguasaan peribahasa mereka pada gred B ?Baik@ iaitu 22.+>. Manakala )0 'rang lagi berada pada gred 1 ?Sederhana@ iaitu 2+.0>. Seterusnya +2.+> iaitu seramai 2) 'rangresp'nden memper'leh gred # dalam ujian peribahasa Melayu yang dijalankan.(enguasaan peribahasa Melayu pelajar pada gred # adalah yang paling ramai ini

menunjukkan masih terdapat pelajar lemah dalam peribahasa Melayu. &al ini kerana pencapaian pada gred ini paling tinggi berbanding gred B dan 1.

52


70/124

%esimpulannya, tahap penguasaan peribahasa Melayu di kalangan pelajar tingkatanempat pada tahap memuaskan berdasarkan dapatan kajian melalui jadual satu serta

pengkaji merumuskan pencapaian mereka pada tahap memuaskan kerana tiada se'rangresp'nden yang berjaya mencapai tahap cemerlang dan tiada juga resp'nden yang

berada pada tahap sangat lemah ?6@.

K'4"&'#+ P'/#( M'&'#))#+ P'(4### $#* P'+,,%+##+ A# #+, B'%&

%eb'lehan pelajar meletakkan peribahasa dalam penggunaan ayat yang betul diuji padaujian bahagian dua. 4jian ini mengandungi 20 s'alan aneka pilihan yang meliputi aspek

simpulan bahasa dan perumpamaan. #apatan kajian tersebut menunjukkan rata*rata pelajar b'leh menjawab ujian ini.

#aripada 20 s'alan yang dikemukakan hanya se'rang pelajar yang menjawab ) s'alandengan betul ?2.+>@. Manakala bilangan pelajar yang hanya menjawab )0 s'alandengan betul seramai dua 'rang ?+.0>@. Sebaliknya bilangan pelajar yang menjawab ))hingga )+ s'alan dengan betul adalah yang paling ramai. adi, dapatlah dirumuskan

bahawa maj'riti pelajar dapat meletakkan peribahasa pada penggunaan ayat yang betul.

53


71/124

A+#& S"#& S'&$)

&asil analisis data s'al selidik adalah khusus untuk menjawab latar belakang pelajar dan

masalah*masalah yang mereka hadapi dalam mempelajari peribahasa Melayu.

L##( B')#+, P'/#(

%ajian ini terdiri daripada 50 'rang pelajar yang melibatkan dua buah kelas iaitu kelastingkatan 5 Sains !!! dan tingkatan 5 6k'n'mi Asas. atar belakang pelajar pula

bertujuan untuk melihat minat dan pandangan mereka tentang peribahasa Melayu. atar belakang pelajar terdiri daripada dua bahagian iaitu maklumat peribadi pelajar sepertikeputusan peperiksaan bahasa Melayu peringkat (M ?2002@ dan masalah yangdihadapi dalam mempelajari peribahasa Melayu. alau bagaimanapun, penguasaan

pelajar dalam peribahasa bukanlah diukur berdasarkan keputusan bahasa Melayu peringkat (M mereka sebaliknya maklumat tersebut hanya untuk kegunaan pengkajisahaja.

Berdasarkan keputusan bahasa Melayu peringkat (M kebanyakan pelajar mencapaikeputusan gred B iaitu seramai 22 'rang pelajar ?++.0>@, pada gred 1 pula seramai 'rang ?).+>@ manakala )) 'rang lagi memper'leh gred A. $iada se'rang pun pelajaryang mendapat gred # H 6.

55


72/124

(ada peperiksaan (M yang lepas ?2002@, terdapat s'alan karangan berbentuk peribahasa daripada + s'alan karangan yang dikemukakan 'leh embaga (eperiksaandalam kertas 2 bahasa Melayu =kt'ber 2002. S'alan tersebut berbunyi $!ika tidak dipe%ahkan ruyung& di mana b#leh mendapat sagu', sering kali disebut dalam masyarakat kita. $uliskan sebuah cerita berdasarkan peribahasa itu ?30 markah@.

Melalui s'al selidik, pengkaji telah mengemukakan s'alan tersebut kepada pelajar untuk mendapat maklum balas sama ada mereka memilih karangan tersebut ataupun tidakketika menjawab kertas 2 bahasa Melayu peringkat (M yang lepas. ika merekamenjawab s'alan itu mereka dikehendaki untuk memberikan maksud peribahasa itusebaliknya jika mereka tidak memilih karangan itu mereka diminta untukmengemukakan sebab*sebabnya.

#apatan kajian tersebut menunjukkan hanya +.0>, iaitu seramai 2 'rang pelajar sahajayang menjawab atau memilih karangan itu daripada 50 'rang pelajar. Sebaliknya +.0>

lagi iaitu seramai 3 'rang pelajar tidak memilih karangan itu dengan pelbagai alasan,iaitu tidak meminati, sukar mendapatkan isi*isi penting, tidak 7aham maksud peribahasadan memilih karangan lain yang lebih senang. (eribahasa yang dikemukakan 'lehembaga (eperiksaan %ementerian (endidikan Malaysia 8jika tidak dipecah ruyung, dimana b'leh mendapat sagu9 membawa maksud yang berikut<

tidak akan tercapai maksudnya kalau tidak mahu berusaha dan bersusah payah

cita*cita dan maksud tidak akan tercapai jika tidak bersusah payah dahulu.

5+


73/124

Berdasarkan maksud yang dinyatakan di atas sebenarnya ia membawa pengertian yangsama, iaitu sebarang keinginan atau kehendak tidak akan diper'leh jika kita tidak mahu

bersusah payah ke arahnya. Berdasarkan maksud peribahasa yang dikemukakan 'lehdua*dua 'rang pelajar yang menjawab karangan itu pengkaji mendapati merekamengetahui maksud peribahasa tersebut. Maksud yang diberikan 'leh dua 'rang pelajaryang memilih karangan berbentuk peribahasa pada peringkat (M 2002 adalah seperti

yang berikut


74/124

adual 2

Alasan (elajar Bagi yang $idak Memilih %arangan Berbentuk (eribahasa

(M 2002

BilanganAlasanBilangan pelajar (eratus ?>@

?'rang@

)susah untuk mendapatkan)+3.+

isi*isi penting

2tidak 7aham maksudnya

20.03tidak minat karangan22.+

peribahasa

5 pilih s'alan lain yang lebihG)+.0

senang dan menarik

umlah3+.0


75/124

adual di atas menunjukkan alasan yang diberikan 'leh pelajar yang tidak memilihkarangan peribahasa untuk menjawab bahasa Melayu peringkat (M. Beberapa 7akt'ryang menyebabkan mereka tidak memilih karangan peribahasa seperti yang terdapat

pada adual 2 di atas. Berdasarkan adual 2, maj'riti pelajar, iaitu sebanyak )+ 'rang?3.+>@ tidak memilih karangan berbentuk peribahasa atas alasan kesukaran untukmendapatkan isi*isi penting. !ni menunjukkan bahawa mereka bukannya tidak 7ahammaksud peribahasa sebaliknya mereka kekurangan idea penting untuk menghasilkankarangan tersebut.

5


76/124

Bagi pelajar yang tidak memahami maksud peribahasa itu adalah seramai 'rang pelajar iaitu ?20.0>@. Selain daripada tidak 7aham maksud peribahasa itu terdapat jugaseramai 'rang pelajar iaitu ?22.+>@ yang tidak meminati karangan peribahasa. G 'ranglagi pelajar iaitu ?)+.0>@ telah memberikan alasan yang mereka memilih s'alan lainyang lebih senang dan menarik. %enyataan mereka terhadap s'alan lain yang lebihsenang dan menarik menggambarkan bahawa peribahasa itu adalah susah dan tidak

menarik.

Selain itu, menerusi s'al selidik ini juga pengkaji dapat mengenal pasti bilangan pelajaryang mempunyai kamus peribahasa sendiri di rumah. #apatan kajian menunjukkankebanyakan pelajar memiliki kamus peribahasa sendiri dirumah iaitu sebanyak 2+ 'rang

pelajar daripada 50 'rang ?G2.+>@. Manakala seramai )+ 'rang lagi ?3.+>@, tidakmempunyai kamus peribahasa sendiri di rumah. #apatan daripada s'al selidik inimemperlihatkan pelajar menyedari kegunaan kamus peribahasa sebagai sumber untukmerujuk makna peribahasa yang tidak di7ahami.

%esedaran peribahasa Melayu sebagai warisan Melayu yang perlu dipertahankan 'lehgenerasi kini menunjukkan kesedaran yang amat memberangsangkan. !ni keranadaripada dapatan kajian, )00.0> pelajar mengatakan ia perlu dipertahankan 'lehgenerasi kini walaupun pada dasarnya terdapat G 'rang pelajar yang mengatakan

bahawa mereka tidak berminat untuk mempelajari peribahasa Melayu.

5


77/124

Melalui s'al selidik ini pengkaji turut meminta mereka memberikan alasan bagi jawapan 8ya9 dan 8tidak9. %eseluruhan pelajar yang mengatakan peribahasa perludipertahankan memberikan sebab yang sama iaitu peribahasa merupakan warisan nenekm'yang yang perlu dipertahankan. Selain itu, melalui peribahasa pengajaran dan teladandapat diper'leh.

(engkaji sangat bersetuju dengan kesemua alasan yang diberikan 'leh mereka dan berharap daripada kesedaran itu para pelajar akan cuba menghargai dan menghayatikeistimewaan peribahasa walaupun dikatakan peribahasa ketinggalan /aman ek'rankemajuan sains dan tekn'l'gi.


78/124

5


79/124

M## #+, M'*'+,#(% P'+,%###+ P'(4### M'% $ K#+,#+

P'/#(

adual 3

Masalah*masalah yang #ihadapi dalam Mempelajari (eribahasa Melayu

Bil

(erkara

%ateg'ri

-a

$idak

umlah

(eratusumlah

(eratus

(elajar

?>@


80/124

(elajar

?>@

?'rang@

?'rang@

)Minat mempelajari peribahasa35

+.0G

)+.0

Melayu

2(eribahasa Melayu sukar diingat)

5.+2)

+2.+

atau diha7al

3(eribahasa merumitkan kerana2


81/124

2.+))

2.+

banyak makna dan kebanyakan

maknanya tersirat dan sukar

di7ahami

5%ekerapan guru memberi latihan)

5.+2)

+2.+

karangan berbentuk peribahasa

Secara keseluruhan adual 3 menunjukkan bahawa masalah*masalah dalam mempelajari peribahasa yang dapat dikenal pasti 'leh pengkaji. Antara masalah tersebut termasuklahsikap pelajar sendiri, kesukaran mengingat peribahasa Melayu dan kekerapan latihankarangan berbentuk peribahasa yang diberikan 'leh guru.


82/124

+0


83/124

Berdasarkan jadual, sikap pelajar terhadap peribahasa adalah p'siti7. !ni keranakebanyakan pelajar berminat untuk mempelajari peribahasa Melayu iaitu sebanyak 35'rang ?+.0>@, sebaliknya hanya G 'rang sahaja ?)+.0>@ yang tidak berminat untukmempelajari peribahasa Melayu. %esimpulannya, daripada s'al selidik ini, sikap tidakmenjadi masalah utama kerana rata*rata mereka mempunyai minat mempelajari

peribahasa Melayu.

=leh kerana sebilangan besar pelajar mempunyai minat mempelajari peribahasa Melayu jadi hasil kajian menunjukkan bahawa seramai 2) 'rang pelajar tidak menjadikankesukaran mengingat atau mengha7al peribahasa Melayu sebagai satu masalah.Sebaliknya hanya ) 'rang ?5.+>@ sahaja mengatakan peribahasa Melayumenyukarkan atau sukar diha7al.

alau bagaimanapun, peratusan itu menunjukkan pelajar bermasalah untuk mengingati peribahasa. &al ini disebabkan si7at peribahasa itu sendiri yang mempunyai makna yang

pelbagai dan ta7siran yang berbe/a mengikut situasi dan suasana sesuatu peribahasa itudigunakan.

Masalah mempelajari peribahasa yang turut dikenal pasti 'leh pengkaji melalui s'alselidik ini ialah si7at peribahasa itu sendiri yang dianggap rumit kerana mempunyai

banyak makna dan kebanyakan maknanya tersirat serta sukar di7ahami. #apatan kajianmenunjukkan peratusan pelajar yang mengatakan peribahasa Melayu rumit adalah tinggiiaitu sebanyak 2 'rang ?2.+>@ manakala pelajar yang mengatakan peribahasa Melayutidak merumitkan adalah )) 'rang ? 2.+>@.

+)


84/124

%ekerapan guru memberi latihan karangan berbentuk peribahasa juga merupakan antaramasalah yang dikenal pasti masalah*masalah yang dihadapi 'leh pelajar dalammempelajari peribahasa Melayu. ;uru memainkan peranan yang penting dalammenggalakkan minat pelajar bukan sahaja dalam penulisan karangan berbentuk

peribahasa malah penggunaan peribahasa yang berterusan di samping melaksanakan pr'ses pHp yang berkesan.

#apatan kajian memperlihatkan guru*guru masih menitikberatkan pengajaran karangan berbentuk peribahasa apabila terdapat pelajar mengatakan guru mereka kerap memberilatihan karangan berbentuk peribahasa iaitu sebanyak ) 'rang pelajar ?5.+>@. (elajarselebihnya 2) 'rang lagi mengatakan guru tidak memberi latihan karangan berbentuk

peribahasa ?+2.+>@.

Merujuk kepada s'al selidik yang dikemukakan 'leh pengkaji hanya 5 masalah utamayang dapat dikenal pasti seperti masalah yang telah dikemukakan 'leh pengkaji.(engkaji turut memberi ruang kepada pelajar untuk menyatakan sebarang masalah lainyang dihadapi 'leh mereka.

+2


85/124

Antara masalah yang dinyatakan 'leh mereka ialah kesukaran untuk memahami maksud peribahasa walaupun mempunyai minat untuk mempelajarinya. %enyataan pelajarterhadap masalah tersebut dapat pengkaji simpulkan bahawa masalah utama merekadalam mempelajari peribahasa Melayu ialah si7at peribahasa Melayu itu sendiri seperti

kesukaran mengingat makna peribahasa. usteru itu, guru melaksanakan pr'ses ?pHp@yang berkesan supaya ke7ahaman pelajar dapat dipertingkatkan terhadap peribahasaMelayu.


86/124

+3


87/124

BAB V

RUMUSAN DAN PERBINCANGAN

P'+,'+#+

Bab ini meliputi ringkasan kajian, perbincangan dapatan kajian dan cadangan untukkajian lanjutan. #alam bahagian rumusan kajian, dijelaskan semula tujuan kajian yangmeliputi sampel kajian, alat kajian dan pengumpulan serta pempr'sesan data. #alam

perbincangan pula akan dibincangkan dapatan kajian berasaskan analisis data. Akhirsekali dibincangkan cadangan selanjutnya.

R%*%#+ K#/#+

%ajian ini dibuat bertujuan untuk mendapatkan data bagi melihat tahap penguasaan peribahasa Melayu di kalangan pelajar tingkatan 5. %ajian ini juga dibuat untuk melihatkeb'lehan pelajar meletakkan penggunaan peribahasa dalam penggunaan

+5


88/124

ayat yang betul. (erlu juga diketahui masalah*masalah yang dihadapi semasa merekamempelajari peribahasa Melayu.

#alam melaksanakan kajian ini, pengkaji memilih kajian tinjauan dengan menggunakan2 set alat ujian dan ) set s'al selidik. %edua*dua alat ini dilaksanakan 'leh pengkaji

sendiri dengan bantuan se'rang guru penyelaras bahasa Melayu ke atas 50 'rang pelajaryang terdiri daripada 2 buah kelas tingkatan 5 di Sek'lah Menengah %ebangsaan %em$erendak, Melaka. #apatan yang dikumpul daripada alat kajian yang digunakan telahdianalisis 'leh pengkaji dengan melihat tahap penguasaan peribahasa Melayu dikalangan mereka melalui markah diper'lehsecara keseluruhan dalam bentuk peratusan.%emudian pencapaian tersebut akan dinilai mengikut gred A,B,1,# dan 6.

%esimpulan dapatan kajian, pengkaji dapat merumuskan bahawa penguasaan peribahasaMelayu 'leh pelajar tingkatan 5 SM%%$ adalah seperti yang berikut@ gred 1dan 2) 'rang lagi ?+2.+>@ berada pada gred #. !ni bererti hasil ujian menunjukkan tiada

pelajar yang sangat menguasai peribahasa Melayu dan tiada juga pelajar yang tidakmengetahui langsung peribahasa.

Merujuk kepada keb'lehan pelajar meletakkan peribahasa Melayu dalam penggunaanayat yang betul mendapati tiada se'rang pelajar yang memper'leh markah

++


89/124

penuh iaitu sebanyak 20. Sebaliknya, se'rang sahaja yang memper'leh pencapaiantertinggi adalah sebanyak ) daripada 20 s'alan yang dikemukakan. (elajar yangmenjawab )) hingga )+ s'alan dengan betul adalah yang paling ramai. !ni menunjukkan

bahawa keseluruhan pelajar b'leh menjawab dan meletakkan peribahasa Melayumengikut suasana yang sesuai pada tempatnya. &al ini dibuktikan lagi apabila hanya 2'rang pelajar yang mampu menjawab )0 atau kurang daripada )0 s'alan dengan betul.

#aripada hasil kajian juga memperlihatkan bahawa semua masalah yang dikemukakan'leh pengkaji mempengaruhi penguasaan peribahasa Melayu di kalangan pelajartingkatan 5. 7akt'r*7akt'r tersebut ialah 7akt'r sikap pelajar, kesukaran untuk memahamimaksud peribahasa dan kekerapan latihan yang diberikan 'leh guru.

P'(4+7#+,#+

#apatan kajian melalui s'al selidik didapati keseluruhan pelajar mempunyai sikap yang p'siti7 terhadap pemelajaran peribahasa Melayu. !aitu seramai 35 'rang pelajarmengatakan minat ?++.0>@ manakala hanya G 'rang ?)+.0>@ mengatakan tidak minatmempelajari peribahasa Melayu. alau bagaimanapun, berdasarkan tindak balas yangdiberikan 'leh pelajar berkaitan minat mempelajari peribahasa Melayu tidak b'lehdijadikan ukuran sepenuhnya kerana walaupun mereka meminati peribahasa tetapi pada

peperiksaan (M yang lepas hanya 2 'rang sahaja yang memilih karangan berbentuk peribahasa. usteru itu, 7en'mena ini berkaitan dengan sikap pelajar itu sendiri terhadap

peribahasa.

+G


90/124

Berdasarkan pendapat Asmah &j. =mar ?)@mempunyai kamus peribahasa sendiri di rumah manakala selebihnya sebanyak )+ 'rang?3.+>@ tidak memiliki kamus itu. adi, ia menunjukkan mereka mempunyai

+


91/124

minat terhadap peribahasa dan menyedari penggunaan kamus itu apabila ingin merujuksebarang makna peribahasa yang tidak di7ahami.

#alam pada itu, kesedaran pelajar terhadap kepentingan peribahasa sebagai warisan bangsa Melayu yang perlu dipertahankan adalah membanggakan. !ni kerana )00.0>

pelajar mengatakan bahawa peribahasa Melayu perlu dipertahankan. %etiga*tiga dapatankajian ini membuktikan bahawa walaupun pelajar kini hidup dalam era sains dantekn'l'gi serta lebih selesa dengan bahasa yang dianggap m'den tetapi mereka tidakmena7ikan kepentingan peribahasa Melayu sebagai warisan yang perlu dipertahankan.

alau bagaimanapun, untuk memupuk minat pelajar terhadap peribahasa Melayu ini para guru bahasa Melayu harus memainkan peranan penting. %elemahan guru dalam pengajaran peribahasa di sek'lah adalah berpusat kepada guru iaitu guru memberikan penjelasan tentang maksud peribahasa yang hendak diajarkan dan pelajar hanya terlibatsecara pasi7 sebagai penerima maklumat.

Selain itu, guru yang kurang memberi latihan kepada pelajar turut menjadi masalahuntuk pelajar mempelajari peribahasa Melayu. en'mena ini dapat dijelaskan

berdasarkan bilangan pelajar yang memilih karangan peribahasa untuk menjawab bahasa Melayu kertas 2 peperiksaan (M yang lepas. Berdasarkan alasan yangdikemukakan 'leh mereka menunjukkan maj'r'ti daripada mereka tidak berkeyakinanuntuk menjawab s'alan tersebut. =leh itu, kesimpulan yang dapat dibuat ialah ?pHp@

peribahasa di sek'lah perlu dipertingkatkan.

+


92/124

Selain itu, cara pengha7alan atau pendekatan tradisi'nal harus diubah sebaliknya pendekatan k'ntekstual serta teknik*teknik pengajaran yang berkesan perlu diterapkandalam pengajaran bahasa Melayu. %enyataan ini turut dipersetujui 'leh M'hd $ajudinAbdul ahman ?)< 5@ terdapat satu alihan paradigma dalam pr'ses pengajaran dan

pemelajaran peribahasa dan simpulan bahasa.

ika dahulu, peribahasa dan simpulan bahasa diha7al bersama*sama maknanya semasa pr'ses ?pHp@, pendekatan sekarang bukanlah begitu lagi. $ambahan beliau ia bukanuntuk diha7al tetapi untuk digunakan dengan sekerap mungkin dan harus digabung

jalinkan dalam berbagai situasi. =leh itu, kesannya sudah tentu pelajar tidak akanmenemui sebarang masalah apabila menggunakan peribahasa dalam pelbagai k'ntekssama ada dalam penulisan mahupun lisan.

$idak dina7ikan bahawa hasil kajian menunjukkan pelajar menghadapi masalah dalammempelajari peribahasa Melayu berpunca daripada aspek peribahasa itu sendiri sepertikesukaran memahami makna peribahasa. Selain daripada sikap pelajar dan kekerapanguru memberi latihan karangan berbentuk peribahasa. Berdasarkan pengalaman

pengkaji mentadbir ujian mereka, resp'n yang diberikan selepas ujian ialah peribahasaMelayu susah. Masalah yang dapat dikenal pasti ialah peribahasa Melayu sukar diingatatau diha7al serta ia merumitkan kerana ada banyak maknanya yang tersirat dan sukardi7ahami.

+


93/124

%esulitan untuk mengingat dan mengha7al peribahasa turut diperakui 'leh !shak amly?)0


94/124

k'nteks peribahasa itu diperlukan. Menurut beliau lagi, perhatian terhadap k'nteks ayatdi dalam wacana perlu supaya dapat menggunakan peribahasa dengan berkesan.Berdasarkan kajian, pengkaji dapat menguji keb'lehan pelajar meletakkan peribahasa

pada k'nteksnya.

%epentingan menggunakan peribahasa dengan berkesan turut diperkatakan 'leh M'hd$ajuddin Bin &j.Abdul ahman ?)5


95/124

peribahasa serta tidak mengabaikan penggabungjalinan peribahasa dengan kemahiran berbahasa yang lain. Selain itu, c'rak pengajaran peribahasa juga bukan sekadarmengha7al tetapi harus diajar untuk menikmati dan menggunakannya secara meluasdalam kehidupan pelajar.

usteru itu, pendekatan pengajaran peribahasa Melayu yang disarankan 'leh %'h B'hB''n ?)


96/124

ujian dan s'al selidik ini b'leh dibuat sebagai lanjutan kajian ini. =leh itu, cadangan

kajian pada masa akan datang adalah seperti yang berikut


97/124

menimbulkan tanggapan bahawa kita memiliki sejumlah peribahasa yang mempunyainilai negati7 dalam kehidupan.

K'*%+

(eribahasa Melayu adalah warisan yang perlu dipertahankan. =leh itu, sebagai warisania bukan sahaja perlu dikekalkan bahkan dipelihara dan diperluaskan penggunaannya dikalangan anak didik. (elajar amnya masyarakat khasnya harus menghayati keindahandan kehalusan peribahasa Melayu sebagai warisan kebudayaan Melayu. (enggunaan

peribahasa Melayu perlu diperluaskan supaya peribahasa tidak lenyap dan dilupai begitusahaja 'leh generasi masa kini. (engguna bahasa Melayu perlu menyedari bahawamemahami peribahasa bererti mengenal diri dan budaya sendiri. adi melalui

pendidikan, pelajar sek'lah perlu diperkenalkan unsur*unsur 7alsa7ah pemikiranmasyarakatnya melalui peribahasa, supaya asas pertumbuhan daya 7ikirnya berteraskan

budaya masyarakat atau bangsanya sendiri walaupun kini merupakan 8/aman at'm9.

G5


98/124

SENARAI RUJUKAN

B%)%

Abdullah &assan H Ain'n M'hd ?)5@. Peribahasa ilainilai Murni KBSM . %ualaumpur < 4tusan (ublicati'n H #istribut'rs Sdn. Bhd.

Abdullah &ussain ?)+@. Kamus Istime*a Peribahasa Melayu. %uala umpur< #ewanBahasa dan (ustaka.

Asmad ?)0@. Siri Bunga Rampai Kebudayaan Malaysia Budaya Bahasa (I) Puisi.%uala umpur < Ass'ciated 6ducati'nal #istribut'rs ?M@ Sdn. Bhd.

&j. -ahya &j. Samah, &j. Amir &am/ah Shamsudin H &j. Iainal M'khtar ?)[email protected] Perumpaan . %uala umpur < %intan Sdn. Bhd.

&ashim B. Musa ?)5@. +alsa,ah Bahasa Melayu Beberapa "spek Ka!ian. 4ni:ersitiMalaya < # ;emilang Sdn. Bhd.

%amarudin &j. &ussin H Siti &ajar Abdul A/i/ ? )@. Siri Pendidikan Perguruan Penga!ian Melayu -: K#munikasi Bahasa. %uala umpur< %umpulan Budiman Sdn.Bhd.

%'h B'h B''n ?)@. Perspekti,perspekti, dalam Penga!aran Bahasa Malaysia.%uala umpur< #ewan Bahasa dan (ustaka.

M'hd Majid %'nting ?)@. Kaedah Penyelidikan Pendidikan. %uala umpur< #ewanBahasa dan (ustaka.

M'hd. $ajuddin Bin &j. Abdul ahmad ?)5@. Peribahasa Dalam Penggunaan.(etaling aya< ajar Bakti Sdn. Bhd.

?200)@. Kamus Peribahasa Melayu /ntuk Pela!ar . Selang'r#arul 6hsan< aser (ress Sdn. Bhd.

ahman Shaari ?)3@. Memahami 0aya Bahasa. %uala umpur< #ewan Bahasa dan

(ustaka.ejab .!, 'ni7ira ejab H atimah $aha ?)5@. Cerita Peribahasa (Simpulan

Bahasa). %uala umpur < %intan Sdn. Bhd.

Sa/ali Mat Abu ?)3@. Peribahasa $Makna Dan Penggunaannya'. %uala umpur<'ngman Malaysia Sdn. Bhd.

Iainal Abidin Bin Ahmad ?IaFba@ ?)G+@. Ilmu Mengarang Melayu. %uala umpur <#ewan Bahasa dan (ustaka.

G+


99/124

J%(+#&

#aniel eb'n anaun ?200)@. 8%eindahan Bahasa #alam (eribahasa Melayu9 dlm.

De*an Bahasa. ) ?G@ < 2*33

;'h Su/ie ?)@. 8(enggunaan (eribahasa Melayu (elajar Menengah9 dlm. De*an Bahasa. 52 ?2@ < )00*))5.

&. Ahmad Samin Seregar ?2002@. 8"ilai *nilai Budaya #i #alam (eribahasa MelayuSerdang9 dlm. De*an Bahasa. 2 ?)@ < 3G*53

!shak amly H ;'h =ng Sing ?)0@. 8Menilai (erkembangan (eribahasa Melayu9dlm. De*an Bahasa. 35 ?5@ < 23*2)

!smail Bin Salleh ?)0@. 8(engg'l'ngan (eribahasa H Simpulan Bahasa Serta&ubungannya #engan (eribahasa #an (emelajaran Bahasa Malaysia9 dlm. De*an

Bahasa. 35 ? G @< l502*50

M'hamad Shaidan ?2002@. 8(eribahasa ;aya -ang Bersi7at Statik9 dlm. De*an Bahasa)5 ? 5 @ < 52*53

M'hd $ajudin Abdul ahmad ?)@. 8(engajaran*(emelajaran (eribahasa H SimpulanBahasa* Asas*Asas (ertimbangan9 dlm. De*an Bahasa. 53 ? G @ < 5+*+))

Saidatul "'rnis &j. Mahani ?200)@. 8(eribahasa Melayu H 1ina< Serupa $api Berbe/a9dlm. De*an Bahasa. ) ? G @ < 2*33


100/124

GG


101/124

T'

&airunna/irah Binti Manap ?200)@. Penggunaan bahan simpulan bahasa dalam buku teks bahasa Malaysia. $esis Sarjanamuda (endidikan, 4ni:ersiti (endidikan Sultan!dris.

Mat %amal B. Abd. Majid ?))@. Penguasaan simpulan bahasa di kalangan pela!ar tingkatan - Sek#lah Menengah Sg Pelek& Selang#r Darul 1hsan satu tin!auan. %ursus(erguruan %has Bahasa Melayu anjutan, !stitut Bahasa, %uala umpur.

M. %halid B. Shaari ?))@. Pelaksanaan penggabung!alinan aspek simpulan bahasa dalam pr#ses penga!aran 2 pembela!aran bahasa Malaysia tingkatan 3 di sek#lah

menengah Dat#4 "hmad& 5engg#ng Perak satu ka!ian& %ursus (erguruan %has, !nstitut

Bahasa, %uala umpur.

D")%*'+ K'(#/##+ T#+# P'+,#(#+,

%ementerian (endidikan Malaysia ?2000@. Sukatan (elajaran %urikulum BersepaduSek'lah Menengah. %uala umpur < #ewan Bahasa dan (ustaka.

I+'(+'

&ashim A. A/i/. (eribahasa Melayu H (eranannya. http<

OOwww.m'e.edu.sgOsch''lsO-jeOdepartmentsOA";#6($OMalayOperibahasa.ht mlMuhammad Ari77 Ahmad. Bicara bahasa< (erihal Menggari (eribahasa.http


102/124

G


103/124

LAMPIRAN B

BORANG SOAL SELIDIK

Arahan< Sila isi jawapan dan tandakan ?P @ pada k'tak yang disediakan. ). antina

elaki

(erempuan

$ingkatan<

%eputusan<

(ada peperiksaan (M yang lepas ?2002@, terdapat s'alan karangan berbentuk peribahasa yang bertajuk<$6ika tidak dipe%ahkan ruyung& di mana b#leh mendapat sagu'& sering kali disebut

dalam masyarakat kita.

$uliskan sebuah cerita berdasarkan peribahasa itu.

Berdasarkan kenyataan di atas, adakah anda memilih karangan tersebut ketikamenjawab s'alan peperiksaan yang lepas.

-a $idak

ika -a< Berikan maksud peribahasa itu


104/124

G


105/124

G. (eribahasa Melayu adalah warisan yang perlu dipertahankan 'leh generasi masa kini

-a $idak

ika -aO $idak<

"yatakan alasan anda


106/124

G


107/124

LAMPIRAN C

UJIAN PERIBAHASA

ARAHAN:

UJIAN INI TERDIRI DARIPADA DUA BAHAGIAN8 IAITU BAHAGIAN A

DAN B. BAHAGIAN A TERDIRI DARIPADA UJIAN PERIBAHASA YANG

MEMERLUKAN ANDA MENGISI RUANGAN KOSONG DENGAN

PERIBAHASA DAN MAKNA YANG SESUAI MELIPUTI SIMPULAN

BAHASA DAN PERUMPAMAAN MANAKALA BAHAGIAN B PULA

MERUPAKAN PERIBAHASA DALAM PENGGUNAAN. ANDA

DIKEHENDAKI MEMILIH JAAPAN YANG TEPAT.

SELAMAT MENJAAB.

U/#+ + 4'(%/%#+ %+%) *'+$##)#+ *#)&%*# '+#+, '+,%###+

'(4### M'% $ )#+,#+ '/#( +,)##+ 6. P#)#+ #+$# *'+/##4

'*%# "#+ #+, $)'*%)#)#+ '7#(# /%/%( $#+ ) )'(#+# /###+ #+$#

#$# %& $#+ $,%+#)#+ '*##-*## %+%) '+%&#+ '.

KERJASAMA ANDA AMAT DIHARGAI


108/124

0


109/124

BAHAGIAN A

Arahan< !si ruangan k's'ng dengan peribahasa dan makna yang sesuai

BilSimpulan BahasaMakna

).=tak cair

2.Buah 7ikiran

3.%utu embun

5.$angan terbuka

+.

Bunga dedap

G.ampu hijau

.

Berkecuali, tidak menyebelahi mana*mana


110/124

pihak

.

Banggunan yang sangat tinggi

.

Melagakan*lagakan 'rang supaya

bergaduh dan berpecah*belah

)0.

=rang yang melarikan diri sekuat hati

kerana ketakutan

)).

Iaman yang penuh dengan kemajuan

)2.

(erkara yang menjadi percakapan 'rang

ramai

)3.

Budak*budak yang nakal Ojahat

)5.


111/124

=rang yang degil

)+.

Maruah, m'ral

)


112/124

B&

P'(%*#*##+

M#)+#

).Seperti aur dengan tebing

2.Seperti Belanda meminta tanah

3.Seperti isi dengan kuku

5.Seperti kacang lupakan kulit

+.Seperti menatang minyak yang

penuh

G.Seperti membilang bintang di

langit

.

=rang tamak selalu rugi


113/124

.

(erasaan sese'rang yang sangat sedih

kerana kehilangan sesuatu yang disayangi

.

Mementingkan atau melepaskan diri

sendiri sahaja

)0.

=rang yang tidak tahu menilai dan

menghargai kecantikan dan keindahan

)).

(ercubaan menegakkan sesuatu yang

salah sebagai sesuatu yang benar

)2.

%eser'n'kan sese'rang kerana mendapat

sesuatu yang sangat*sangat diharapkan

)3.

=rang yang sentiasa menunggu disuruh

baharu hendak membuat kerja


114/124

)5.

Sentiasa merendah diri dan tidak mahu

menunjukkan kuasa

)+.

(asangan yang sama cantik dan sama

padan

2


115/124

BAHAGIAN B

Arahan< Sila pilih jawapan yang tepat berdasarkan peribahasa dalam penggunaan ayatyang betul.

I; SIMPULAN BAHASA

). !kmal suka mengganggu 'rang hinggakan dia digelar di kalangan kawan*

kawannya.

A.Abu ahal1.Abu "awas

B.Abu #ajal#.Abu ahab

2. a7ie pernah bertegang leher dengan pengawas sek'lah tentang disiplin dan dia jugadikenali sebagai kerana dia telah menghasut beberapa pelajar lain untukmenentang pengawas sek'lah.

A.

batu api1.ikat perutB.alas perut#.membanting tulang

%eluarga ahim miskin. Adakalanya mereka terpaksa kerana ayah ahim berjimat untuk membayar sewa rumah dan membeli buku*buku pelajaran adik*adiknya.

A.keluar keringat1.ikat perutB.alas perut#.membanting tulang

5. Maria amat cepat menangkap pengajaran guru*gurunya, berbanding adiknya Marianayang sering gagal dalam peperiksaan kerana dia


116/124

A. panjang akal1. banyak akalB.'tak udang

#.akal kancil

3


117/124

+. &a7is dihadapkan ke mahkamah atas tuduhan kerana dia didakwamenerima wang s'g'kan daripada tauke l'mb'ng.

A. beri suap1.

mata duitanB. pecah amanah#.makan suap

G. (ak ahid menasihati anaknya supaya jangan bersikap kerana jika bersikap demikian nanti 'rang akan membenci kita.

A.

besar mulut1.

besar diriB.lurus hati#. jiwa besar

. ;uru sering menasihati murid*muridnya supaya belajar bersungguh*sungguh hingga berjaya kerana pelajaran adalah . $anpa pelajaran sese'rang insan itu tidak

akan berguna kerana pelajaranlah yang akan menentukan masa depan sese'rang.

A.kemudi hidup1.harta pusakaB.gergaji mata dua#.membawa nasib

Sudah seminggu !na dan Ani tak bertegur sapa. 8kita perlu cari untukmenyelesaikan perbalahan mereka.9 %ata Ayu kepada 's. %emudian 's mencelah .8tapi siapa NN9.

A. buah 7ikiran1.'rang tengahB.

bulat suara#. bulat 7ikiran


118/124

5


119/124

B'b adalah pasukan b'la sepak sek'lahnya. Sebab itulah dia disayangi 'lehguru*guru dan rakan*rakan di sek'lahnya.

A.kaki b'la1.

kaki bangkuB.ayam tambatan#.ayam jalak

(ian merupakan pelajar yang sangat nakal di dalam kelas 5 B. !tulah jadinya kalau ibu bapanya sangat kepadanya apa lagi naik kepalalah dia.

A.

berat sebelah1.kaki bangkuB.cepat tangan#.

beri muka

II; PERUMPAMAAN

). -us merupakan se'rang anak yang manja, setelah kedua 'rang tuanya meninggaldunia, kehidupannya

A.seperti anak ayam kehilangan ibu1.seperti kacang lupakan kulitB.seperti anjing dengan kucing#.seperti pelita membakar diri

untuk menerangi 'rang lain

2. Ali sedang memanjat p'k'k rambai, sebaik sahaja dia sampai ke atas, tiba*tiba dia

terdengar suara ibunya bertempik seperti . =leh kerana terperanjat dantakut dia segera melurut turun ke bawah.

A.


120/124

seperti harimau beranak dua1.seperti ular kena paluB.seperti halilintar membelah bumi#.

seperti kucing dibawa lidi

+


121/124

3. 's dan !/an asyik berbual*bual semasa cikgu -ana sedang mengajar. Apabila dis'alkedua*duanya saja.

A.seperti kerbau dicucuk hidung1.

seperti ayam berak kapur B.seperti kucing biang#.seperti cicak makan kapur

8Amb'i… merdu sungguh suara in mengaji Quran9. %ata 'rang suaranya merdu

.

A.seperti buluh perindu1.seperti bunyi g'ng pecahB.seperti gagak bersuara murai#.seperti murai dicabut ek'r

Menghisap r'k'k adalah amalan 'rang yang tidak sayang kepada diri sendiri. 6n. Bakar selalu menasihatkan anak*anaknya supaya berhenti menghisap r'k'k tetapi sikapnya itusamalah jika dia sendiri menjadi penagih r'k'k selama berpuluhtahun.

A.seperti pahat dengan penukul1.seperti kura*kura hendak

memanjat p'k'k kayuB.seperti ketam mengajar anaknya#.seperti hendak meluruskan

berjalan lurus

ek'r beruk

G. Mary memang kerana sudah ramai lelaki yang menjadi k'rbankekejamannya yang suka mengikis harta dan wang mangsanya.


122/124

A.seperti gadis sudah berlaki1.seperti anjing

mengg'ngg'ng tulangB.seperti pisau cukur #.seperti gagak

mengg'ngg'ng telur

G


123/124

$elinga Bidin memang . #ia dapat mendengar percakapan 'rangwalaupun mereka bercakap dengan suara berbisik.

A.

seperti telinga kuali1.seperti telinga lintahB.seperti buluh perindu#.seperti pacat kenyang

Makcik imah sering menceritakan kejahatan dan tabiat malas anaknya kepada 'ranglain. (erbuatannya itu samalah .

seperti menatang minyak yang penuh

seperti membuka pekung di dada

seperti gunting makan di hujung

seperti lebah, mulut bawa madu, ek'r bawa sengat

%asih Iait'n kepada Iainal hanyalah kerana pada saat*saat dia berjauhandengan kekasihnya itu, dia tak pernah mengingati Iainal kerana baginya pelajaran lebih

penting daripada segala*galanya.

A.seperti si mandul baru beranak 1.seperti pungguk rindukan

bulan

B.seperti kucing di atas temb'k #.seperti embun di hujung

rumput

)0. &ubungan teruna dara yang dianggap itu mestilah dikawalkebebasan di antara mereka supaya perkara yang tidak diingini tak akan berlaku.

A.


124/124

seperti pinang dibelah dua1.seperti bunga dedap, sedap

dipakai layu dibuangB.seperti kucing dengan panggang#.seperti aur dengan tebing

kajian-tindakan-peribahasa-1.rtf

Documents