1

HSH lwn MSS

[Mahkamah Rendah Syariah Shah Alam di Shah Alam. Kes Saman No. 10002-024-1662-2016

(Puan Shanizah binti Ngatiman, HMRS)]

[23 November 2017 bersamaan dengan 4 Rabiulawal 1439H]

Seksyen 73 Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor)2003 – Tuntutan nafkah

anak-kewajipan bapa menanggung nafkah-keperluan anak-kemampuan bapa menyediakan

nafkah kepada anak-anak

Fakta Kes

1. Plaintif HSH (No. K/P: XXXXXX) yang beralamat di XXXXX Seksyen 22, Shah Alam,

Selangor adalah seorang warganegara Malaysia. MSS (No. K/P: XXXXX), Defendan dalam

prosiding ini yang beralamat di alamat sama seperti alamat Plaintif semasa kes ini difailkan.

2. Plaintif dan Defendan di dalam kes ini telah bernikah pada 27 November 2003 di Johor Bharu

dan pasangan ini telah bercerai pada 1 September 2014 dengan talak satu kali kedua dan telah

rujuk pada 1 September 2014. Semasa kes nafkah anak ini difailkan pihak-pihak di dalam proses

perceraian.

3. Plaintif dan Defendan telah dikurniakan 4 orang cahaya mata iaitu Rabiatul XXXX binti

Abdullah (anak tidak sahtaraf), Syah XXXX berumur 10 tahun (selepas ini disebut anak kedua),

Adam XXXX berusia 6 tahun (selepas ini disebut anak ketiga) dan Thoyib XXXX berusia 4

tahun (selepas ini disebut anak keempat). Di dalam kes ini Plaintif hanya menuntut nafkah bagi

3 orang anak sahaja iaitu anak kedua sehingga anak keempat pihak-pihak.

4. Plaintif dan Defendan telah menghadiri sesi sulh pada 31 Oktober 2016 namun pihak-pihak

telah gagal mencapai penyelesaian daripada perbincangan sulh tersebut.

2

5. Kes ini telah disebut pada kali pertama pada 22 November 2016 dan Mahkamah telah

mengarahkan Defendan memfailkan pembelaan pada sebutan seterusnya. Pada tarikh 16 Januari

2017 Plaintif telah mengakui menerima Pembelaan Defendan bertarikh 12 Januari 2017 dan

beliau tidak berhasrat untuk menjawab pembelaan Defendan tersebut dan memohon kes

tersebut dibicarakan terus pada tarikh tersebut. Mahkamah seterusnya telah menetapkan

perbicaraan bagi sambung keterangan Plaintif pada 23 Februari 2017. Pada tarikh 23 Februari

2017 dan tarikh 2 Mei 2017 kes telah ditetapkan untuk perbicaraan namun ditangguhkan

disebabkan Hakim yang mendengar kes ini cuti sakit. Perbicaraan disambung pada 18 Mei 2017

untuk keterangan Plaintif dan Plaintif telah selesai keterangan beliau pada tarikh tersebut. Dua

tarikh seterusnya pada 13 Jun 2017 bicara ditangguhkan kepada 21 Jun 2017 namun pada tarikh

kedua tersebut kedua-dua pihak tidak hadir.Defendan telah memberikan keterangan pada 5

Oktober 2017 dan 2 November 2017 di hadapan hakim baharu dengan mendapat persetujuan

daripada kedua-dua pihak. Keterangan kedua-dua pihak telah ditutup pada 2 November 2017

dan Mahkamah telah menetapkan tarikh 23 November 2017 untuk keputusan.

6. Dalam kes ini kedua-dua pihak tidak mengemukakan saksi. Plaintif hanya mengemukakan

senarai perincian keperluan anak-anak dan Defendan pula telah mengemukakan 9 dokumen

yang ditandakan sebagai keterangan beliau di Mahkamah iaitu:

Ekshibit D1: Penyata pinjaman perumahan di Bank OUB setakat Ogos 2017.

Ekshibit D2: Penyata pinjaman peribadi Defendan di bank OUB Bank setakat Ogos 2017

Ekshibit D3: Penyata baki pinjaman kereta Defendan setakat Ogos 2017

Ekshibit D4: Penyata baki pinjaman di Alliance Bank setakat Ogos 2017.

Ekshibit D5: Notis peringatan bagi pembayaran pinjaman peribadi Defendan di RHB

tahun 2013

Ekshibit D6: Pengesahan Pendapatan daripada Syarikat Micro XXXX (M) Sdn.Bhd

Ekshibit D7: Pengesahan baki pinjaman pelajaran Defendan di UKM

Ekshibit D8: Invois pembayaran yuran penyelenggaraan oleh Pengurusan bersama Indah

Ria.

Ekshibot ID9: Dokumen bil air, elektrik dan bil telefon

3

7. Plaintif telah mengemukakan perincian bagi perbelanjaan 3 orang anak iaitu seperti berikut:

KEPERLUAN SYAH XXXX ADAM XXXX THOYIB XXXX

Makan Minum RM5 x 30 hari:

RM150

RM5 x 30 hari: RM150 RM5 x 30 hari:

RM150

Wang Saku

Sekolah/Tadika (anak

keempat)

RM2 x 22 hari:

RM44

RM2 x 22 hari: RM44 RM200 (yuran

sebenar RM280)

Pengangkutan ke Sekolah RM100 Pergi sahaja RM50 dan

Plaintif ambil balik

sekolah RM50

RM50

Tempat Tinggal RM130 RM130 RM130

Pakaian RM20 RM20 RM20

Jumlah RM444.00 RM444 RM550

Jumlah keseluruhan RM1438.00

8. Plaintif juga telah mengemukakan perincian bagi tuntutan perbelanjaan tahunan anak-anak

tersebut seperti berikut:

KEPERLUAN SYAH XXXX ADAM XXXX THOYIB XXXX

Keperluan Pendidikan RM200 RM200 RM1000

Keperluan Perayaan RM200 RM200 RM200

Jumlah RM400 RM400 RM1200

Jumlah keseluruhan RM2000.00

9. Berdasarkan pliding dan keterangan pihak-pihak, pihak-pihak bersetuju bahawa Defendan

adalah seorang pengarah urusan di Syarikat yang dikongsi bersama dengan penkongsi beliau

di Micro XXXXX (M) Sdn. Bhd

4

10. Defendan di dalam prosiding perbicaraan telah mencadangkan tawaran nafkah bagi ketiga-

tiga orang anak sebanyak RM50 iaitu peringkat keterangan beliau bertarikh 18 Mei 2017 dan

semasa peringkat keterangan Defendan pada 5 Oktober 2017 beliau menawarkan RM200

untuk ketiga-tiga anak. Mahkamah berpendapat jumlah minimum yang menjadi asas bagi

penentuan nafkah di dalam kes ini adalah RM200 dan keatas.

Keputusan :

1. Mahkamah meluluskan tuntutan ini berdasarkan Seksyen 74 Enakmen Undang-Undang

Keluarga Islam (Negeri Selangor) 2003.

2. Mahkamah memerintahkan Defendan membayar nafkah bulanan bagi tiga orang anak

seperti berikut :-

2.1 Syah XXXX (No. Mykid: XXXX) sebanyak RM400.00 sebulan

2.2 Adam XXXX (No. Mykid: XXXX) sebanyak RM350.00 sebulan.

2.3 Thoyib XXXX (No.Mykid: XXXX) sebanyak RM350.00 sebulan.

3. Mahkamah memerintahkan Defendan membayar nafkah tambahan bagi anak-anak tersebut

untuk perbelanjaan awal persekolahan sebanyak RM600.00 setahun. Bayaran hendaklah

dibuat melalui akaun bank Plaintif seperti diatas dan dibayar selewat-lewatnya pada 15hb.

Disember setiap tahun.

4. Mahkamah memerintahkan Defendan membayar nafkah anak tambahan bagi perbelanjaan

Hari Raya Aidilfitri sebanyak RM600.00 setahun. Bayaran hendaklah dibuat melalui

akaun bank Plaintif seperti di atas dan dibayar selewatnya pada tarikh 20 Ramadhan setiap

tahun.

Peguam Syarie

Pihak-pihak tidak diwakili Peguam Syarie

5

Surah Al-Quran Yang Dirujuk

Surah al Talaq ayat 7

Surah Al Baqarah ayat 233

Kitab Yang Dirujuk

Fiqh dan Perundangan Islam Jilid VII

Kitab Fiqh I’aanah al Talibin, Cetakan Dar al Fiqh Jilid 4 halaman 97

Undang –Undang Yang Dirujuk

1. Enakmen Pentadbiran Pentadbiran Agama Islam Negeri Selangor 2003- s. 61 (3) (b), dan s. 62

(2) (b).

2. Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam (Negeri Selangor) 2003- s.73 dan s.74

3. Enakmen Tatacara Mal Mahkamah Syariah (Negeri Selangor) 2003- S.45 (1) dan s.48(1)

Kes yang dirujuk

1. Nur Auni Batrisya binti Yusof dengan Azhar bin Anuar (kes tidak dilaporkan) Saman No:

10010-024-0720-2016.

2. Sri Utama Dewi Kasman dengan Abu Bakar bin Abdullah JH 1431H 30 BHG 1

Penghakiman Puan Shanizah binti Ngatiman, HMRS Shah Alam.

Bidang Kuasa Mahkamah

11. Mahkamah mendapati bahawa di dalam kes tuntutan Nafkah Anak ini, Plaintif di dalam kes

ini telah tinggal di alamat merupakan di dalam bidangkuasa Mahkamah ini.

12. Mahkamah merujuk kepada Seksyen 4 Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam Selangor

2003: “Seksyen 4 Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam (Negeri Selangor) 2003

memperuntukan:-

“Kecuali sebagaimana yang diperuntukkan dengan nyata selainnya, Enakmen ini

terpakai bagi semua orang Islam yang tinggal dalam Negeri Selangor dan bagi

6

semua Orang Islam yang bermastautin dalam negeri selangor tetapi tinggal di luar

Negeri itu.”

13. Selain itu, Mahkamah juga merujuk peruntukan Seksyen 62 (2) (b) Enakmen Pentadbiran

Pentadbiran Agama Islam Negeri Selangor 2003 yang yang dibaca bersama Seksyen 61 (3) (b)

Enakmen yang sama dan seksyen tersebut menyatakan bahawa :

“Mahkamah Rendah Syariah hendaklah dalam bidang kuasa Mal, mendengar, dan

memutuskan semua tindakan dan prosiding yang Mahkamah Tinggi dibenarkan

mendengar dan memutuskannya dalam mana jumlah atau nilai hal perkara yang

dipertikaikan tidak melebihi seratus ribu ringgit atau yang tidak dapat di anggarkan

dengan wang (tidak termasuk hadhanah dan harta sepencarian.”

14. Mahkamah merujuk pula Seksyen 61 (3) (b) Enakmen yang sama yang telah memperuntukkan:

“Mahkamah Tinggi Syariah hendaklah;

(b) dalam bidang kuasa Malnya, mendengar dan memutuskan semua tindakan dan

prosiding jika semua pihak dalam tindakan atau prosiding itu adalah orang Islam

dan tindakan atau prosiding itu adalah berhubungan dengan :

(iii) nafkah orang-orang tanggunggan, kesahtarafan, atau penjagaan atau jagaan

(hadhanah) budak-budak;

Dari peruntukan-peruntukan di atas, mahkamah berpendapat ia mempunyai bidang kuasa

untuk mendengar dan memutuskan tuntutan ini.

Isu-Isu Kes

15. Setelah Mahkamah meneliti keterangan Plaintif dan dokumen-dokumen yang dilampirkan

Mahkamah berpandangan bahawa di dalam kes ini terdapat 3 isu utama yang perlu dikupas

sebelum Mahkamah membuat keputusan. Isu-isunya adalah seperti berikut:

15.1 Sama ada Defendan seorang yang bertanggungan atau tidak menanggung

nafkah anak berdasarkan Hukum Syarak dan Undang-undang.

7

15.2 Adakah jumlah tuntutan yang dibuat oleh Plaintif satu jumlah yang yang

munasabah bagi memenuhi keperluan anak tersebut.

15.3 Sama ada Defendan berkemampuan dari segi kewangan dan kesihatan untuk

menyediakan nafkah anak-anak tersebut.

Isu Pertama: Sama ada Defendan seorang yang bertanggungan atau tidak menanggung

nafkah anak berdasarkan Hukum Syarak dan undang-undang.

16. Berdasarkan fakta di dalam penyata tuntutan dan tiada sebarang pertikaian wujud antara pihak-

pihak berkaitan dengan status tiga orang anak-anak tersebut. Defendan tidak pernah menafikan

nasab ketiga-tiga orang anak tersebut dan mengakui di dalam Mahkamah di keterangannya

bahawa 3 anak tersebut adalah anak hasil perkahwinan Defendan dengan Plaintif.

17. Di dalam seksyen 73 EUUKIS 2003 memperuntukkan :

“kecuali jika sesuatu perjanjian atau sesuatu perintah mahkamah

memperuntukkan selainnya, maka adalah menjadi kewajipan seseorang lelaki

menanggung nafkah anaknya samada anak itu berada dalam jagaannya atau

dalam jagaan seseorang yang lain, samada dengan mengadakan bagi mereka

tempat tinggal, pakaian, makanan, perubatan dan pelajaran sebagaimana yang

munasabah memandangkan kepada kemampuan dan taraf kehidupannya atau

dengan membayar kosnya”

18. Seterusnya seksyen 74 (2) memperuntukkan :

“(2) Mahkamah adalah juga berkuasa memerintahkan seseorang yang

bertanggunggan di bawah Hukum Syarak supaya membayar atau memberi

sumbangan terhadap nafkah seseorang anak jika mahkamah berpuashati bahawa

memandang kepada kemampuannya adalah munasabah bagi mahkamah

memerintahkan sedemikian”

19. Isu kewajiban Defendan menanggung nafkah anak adalah amat jelas berdasarkan hukum

syarak dan peruntukan undang-undang. Mahkamah tidak berhasrat untuk mengulas panjang

8

berkaitan isu kewajiban nafkah anak ke atas bapa. Firman Allah s.w.t di dalam surah al-talak

ayat 7 yang bermaksud:

“hendaklah orang yang mampu memberi nafkah menurut kemampuannya, dan

sesiapa yang disempitkan rezekinya, maka hendaklah ia memberikan nafkah dari

apa yang diberikan Allah kepadanya (sekadar yang mampu). Allah tidak akan

memberati seseorang melainkan (sekadar kemampuan) yang diberikan Allah

kepadanya….”

20. Juga di dalam sebuah Hadith Sohih Bukhari, Jilid ketiga, juzuk ketujuh pada halaman 85, bab

Nafkah ada menyebutkan :-

“Diriwayatkan bahawa Hindun binti Utbah, isteri Abu Sufyan telah mengadu

kepada Rasulullah s.a.w bahawa suaminya, Abu Sufyan adalah lelaki yang

kedekut dengan dia tidak memberi nafkah yang cukup kepada isterinya itu dan

anaknya sehingga menyebabkan Hindun mengambil sendiri dari harta Abu

Sufyan tanpa pengetahuan Abu sufyan bagi mencukupkan nafkah bagi diri dan

anaknya, lalu Rasulullah s.a.w bersabda kepada Hindun : kamu bolehlah ambil

dari harta Abu Sufyan itu bagi mencukupi nafkah kamu dan anak kamu dengan

sebaiknya”

21. Defendan adalah seorang yang bertanggungan dan berkewajipan dalam menanggung nafkah

anak-anak tersebut. Ini adalah kerana Defendan merupakan bapa kandung kepada anak-anak

tersebut bagi menampung keperluan dan perbelanjaan dalam kehidupannya. Malahan

kewajipan Defendan menyediakan nafkah untuk anak-anak tersebut tidak dipertikaikan oleh

Defendan. Yang menjadi pertikaian adalah amaun tuntutan Plaintif bagi nafkah anak-anak

tersebut.

22. Mahkamah menegaskan bahawa kewajipan Defendan sebagai bapa kandung kepada anak-anak

tersebut telah dinyatakan di dalam firman Allah di dalam Surah Al Baqarah ayat 233 iaitu :

ضاعة وعلى ٱلمول دهن حولين كاملين لمن أراد أن يتم ٱلر ت يرضعن أول لد ود لهۥ رزقهن وكسوتهن ۞وٱلو

لدة بولدهابٱلمعروف ل تكلف نفس إل وسعها ل تضار و

Maksudnya:

“...dan kewajipan bapa pula ialah memberi makan dan pakaian kepada ibu itu

menurut cara yang sepatutnya. Tidaklah diberatkan seseorang melainkan menurut

9

kemampuannya. Janganlah menjadikan seseorang ibu itu menderita kerana anaknya

dan (jangan juga menjadikan) seorang bapa itu menderita kerana anaknya”

23. Seterusnya Mahkamah berdasarkan firman Allah tersebut, perlu membuat pertimbangan yang

seadilnya bagi memastikan kedua-dua pihak di dalam kes ini mendapat keadilan dan tidak

terbeban dengan nilai nafkah yang tidak adil sebagaimana yang dinyatakan di dalam maksud

ayat tersebut di atas.

24. Mengulas sedikit berkenaan dengan keadilan, Mahkamah memetik kata-kata Tan Sri Dato Seri

Mohd Eusoff Chin bekas ketua Hakim Negara yang menyatakan “sesuatu keputusan bukan

sahaja semestinya adil tetapi ia hendaklah juga kelihatan adil dan diyakini adil”

25. Mahkamah di dalam isu kedua selepas ini, memperincikan setiap satu tuntutan dan

memberikan pertimbangan dengan seadilnya dengan memberikan penekanan kepada dua isu

yang seterusnya iaitu apakah keperluan anak-anak tersebut dan kemampuan Defendan untuk

membayar nafkah yang diperlukan oleh anak-anak tersebut.

Isu kedua: Adakah jumlah tuntutan yang dibuat oleh Plaintif satu jumlah yang yang

munasabah bagi memenuhi keperluan anak tersebut.

26. Mahkamah mendapati tuntutan yang dikemukakan oleh Plaintif iaitu untuk makan minum,

pendidikan anak (wang saku dan pengangkutan anak ke sekolah), pakaian dan tempat tinggal

adalah tuntutan yang munasabah dan menjadi keperluan asas anak-anak tersebut berdasarkan

seksyen 73 (1) Enakmen Undang-undang Keluarga Islam (Negeri Selangor) 2003:

Kecuali jika sesuatu perjanjian atau sesuatu perintah Mahkamah

memperuntukkan selainnya, maka adalah menjadi kewajipan seseorang lelaki

menanggung nafkah anaknya, sama ada anak itu berada dalam jagaannya atau

dalam jagaan seseorang lain, sama ada dengan mengadakan bagi mereka

tempat tinggal, pakaian, makanan, perubatan dan pelajaran sebagaimana

yang munasabah memandang kepada kemampuan dan taraf kehidupannya atau

dengan membayar kosnya.

10

27. Berdasarkan tuntutan yang dikemukakan oleh Plaintif, Mahkamah mengulas satu persatu

tuntutan tersebut seperti berikut:

KEPERLUAN SYAH XXXX ADAM XXXX THOYIB

XXXX

Makan Minum RM5 x 30 hari:

RM150

RM5 x 30 hari: RM150 RM5 x 30 hari:

RM150

28. Usia anak bernama Syah XXXX adalah berusia 10 tahun, Adam XXXX berusia 6 tahun dan

Thoyib XXXX berusia 4 tahun semasa kes difailkan. Semasa perbicaraan kes anak kedua

berusia 11 tahun, anak ketiga berusia 7 tahun dan 5 tahun. Persoalannya adakah jumlah

tuntutan sebanyak RM150.00 bagi seorang anak berjumlah RM450.00 adalah satu jumlah yang

munasabah?

29. Plaintif di dalam keterangan beliau telah tidak memberikan perincian perbelanjaan yang

sebagai asas kepada tuntutan beliau sebanyak RM450 tersebut. Plaintif semasa disoal oleh

Mahkamah semasa keterangan beliau bertarikh 18 Mei 2017 berkenaan dengan kewajaran

jumlah tuntutan, hanya menyatakan bahawa jumlah RM5 sehari bagi seorang anak adalah

jumlah yang rendah.

30. Plaintif juga di dalam keterangan beliau tidak menerangkan bagaimana cara penyediaan makan

minum kepada anak-anak tersebut. Sama ada Plaintif membeli makanan siap atau

menyediakan makanan dengan memasak untuk anak-anak tersebut tidak dinyatakan. Oleh itu

Mahkamah mengambilkira pendekatan yang lebih rendah kos iaitu Plaintif menyediakan

makan minum anak-anak tersebut dengan membeli barangan di pasaran dan menyediakan

makan dan minum kepada anak-anak. Mahkamah telah melakukan tinjauan harga pada harga

barang-barang runcit di aplikasi Price Catcher yang dikendalikan oleh Kementerian

Perdagangan Dalam Negeri, Koperasi dan Kepenggunaan (KPDNKK) Malaysia dan

mendapati harga-harga barangan runcit bagi keperluan asas makan dan minum anak-anak

tersebut adalah seperti berikut:

11

Keperluan Makan Minum

Anak Asas

Anggaran

Keperluan Anak-

anak

Kuantiti

Bagi harga

Harga Setakat Nov

2017

Jumlah berdasarkan

keperluan anak

dengan harga terendah Giant Tesco

Beras Biasa 10kg 10kg 25.59 25.80 25.59

Gula Halus 1kg 500g 2.82 2.39 5.64

Sayur Sawi 5 ikat 250g 0.80 0.99 4.00

Sayur Bayam 5 ikat 250g 0.75 0.99 3.75

Telur Gred C 2 papan (60 biji) 1 papan (30

biji)

8.99 10.20 17.98

Minyak Masak 5kg 5kg 20.99 22.95 20.95

Bawang Merah 2kg 1kg 2.99 3.20 5.98

Ikan Kembung (7-10 ekor

sekilo)

4kg 1kg 14.99 13.89 55.56

Ikan Cencaru (saiz M) 4kg 1kg 8.99 6.99 27.96

Ayam saiz standard 6kg anggaran 6

ekor

Ikg 6.10 5.99 35.94

Bihun 3 peket 1 peket 2.19 1.99 5.97

Tepung 1Malaysia 3 peket 1 peket 1.35 1.37 4.05

Susu Isian Pekat 3 tin 1 tin 3.95 3.80 11.40

Susu Tepung Penuh Krim

Dutch Lady

2 peket 1 peket 18.17 19.35 36.34

Milo 2kg 1kg 15.99 16.99 31.98

Biskut kering (Cream

Cracker Hup Seng)

3 peket 428g sepeket 3.69 3.85 11.07

Jumlah 304.16

31. Mahkamah menolak jumlah tuntutan sebanyak RM450 bagi makan minum anak-

anak tersebut dan memutuskan jumlah yang munasabah bagi keperluan makan dan

minum asas anak-anak dalam lingkungan usia mereka ini adalah sebanyak lebih

kurang RM305.00.

32. Seterusnya Mahkamah mengulas tuntutan Plaintif yang kedua iaitu tuntutan wang

saku bagi anak-anak tersebut ke sekolah seperti berikut:

12

KEPERLUAN SYAH XXXX ADAM XXXX THOYIB XXXX

Wang Saku Sekolah/ Yuran

Tadika (anak keempat)

RM2 x 22 hari:

RM44

RM2 x 22 hari: RM44 RM200 (yuran sebenar

RM280)

33. Mahkamah berpendapat bahawa tuntutan bagi anak kedua dan ketiga ini bersifat

dharuriyyat dan keperluan untuk anak-anak ke sekolah. Jumlah yang dituntut

sebanyak RM2.00 bagi sehari untuk seorang anak adalah satu tuntutan yang rendah.

Oleh itu Mahkamah bersetuju bagi keperluan wang saku anak kedua dan ketiga

sebanyak RM88.00 bagi kedua-dua anak tersebut.

34. Seterusnya Mahkamah mengulas bayaran tadika bagi anak keempat pihak-pihak

berjumlah RM280 sebulan. Adakah Mahkamah boleh mengambil kira jumlah yang

dituntut sebagai tuntutan yang munasabah? Semasa keterangan Plaintif, Hakim

Syarie terdahulu iaitu Puan Firdawati binti Mohammad juga telah memberikan

nasihat supaya anak keempat ini dihantar ke Pra sekolah yang tidak memerlukan

bayaran bulanan.

35. Oleh itu disebabkan wujud pilihan lain yang tidak memerlukan kos maka Mahkamah

menolak jumlah tersebut dan mempertimbangkan sebanyak RM44.00 juga sebagai

wang saku anak tersebut sama dengan dua anak yang lain.

36. Mahkamah menambah lagi bahawa sekiranya Plaintif ingin meneruskan

pembelajaran anak tersebut di sekolah pilihan Plaintif, Plaintif tidak dihalang untuk

meneruskannya. Namun kos ditanggung oleh Plaintif sendiri. Jumlah RM280 yang

dituntut tersebut, Mahkamah juga percaya ia adalah termasuk kos penjagaan

disebabkan Plaintif terpaksa menghantar anak tersebut ke tadika disebabkan Plaintif

berkerja.

37. Mahkamah melakukan carian lanjut di dalam sistem pendaftaran kes Mahkamah

Syariah (E-Syariah) dan mendapati wujud kes penentuan penjagaan anak dalam

Saman No: 10300-028-0532-2016 dengan penjagaan anak-anak tersebut diberikan

kepada Plaintif. Sepatutnya tanggungjawab Plaintif hendaklah mengasuh anak

tersebut. Namun disebabkan Plaintif perlu berkerja maka upah penjagaan anak

tersebut hendaklah dibayar oleh Plaintif sendiri.

38. Seterusnya, Mahkamah merujuk kepada tuntutan wang bagi keperluan pengangkutan

anak ke sekolah yang dikemukakan oleh Plaintif sebagaimana berikut:

13

KEPERLUAN SYAH XXXX ADAM XXXX THOYIB XXXX

Pengangkutan ke Sekolah RM100 Pergi sahaja RM50

dan Plaintif ambil

balik sekolah RM50

RM50

39. Plaintif di dalam keterangan beliau langsung tidak mengemukakan perincian

berkenaan dengan jenis pengangkutan ke sekolah dan di mana anak-anak bersekolah

dan jarak rumah Plaintif dengan sekolah. Dalam hal ini Mahkamah mengambil

pendekatan dengan menghubungi semula Plaintif melalui wakil Mahkamah bagi

mendapatkan matlumat yang penting bagi menentukan jumlah tuntutan

pengangkutan anak-anak ke sekolah.

40. Plaintif kini tinggal di XXX, 47100 Setia Alam dan anak kedua dan ketiga bersekolah

di Sekolah Kebangsaan Setia Alam. Bagi anak pertama, pengangkutan ke sekolah

adalah dengan mengunakan van sekolah. Perjalanan pergi dan balik dengan bayaran

RM100.00 sebulan. Plaintif tidak mengemukakan sebarang bukti berkaitan dengan

bukti pengangkutan yang digunakan tersebut.

41. Mahkamah telah membuat carian berkenaan dengan perkhidmatan van sekolah di

kawasan tersebut dan mendapati bayaran untuk tambang van sekolah adalah antara

RM100 ke RM130 sebulan. Seorang Responden menyatakan bahawa kenaikan

berlaku disebabkan kenaikan minyak yang berlaku kini. Mahkamah berpuashati dan

meluluskan kos pengangkutan anak kedua untuk ke sekolah sebanyak RM100.00

sebulan.

42. Bagi anak ketiga pula, Plaintif memaklumkan bahawa anak tersebut hanya

mengunakan khidmat bas sekolah untuk pergi sahaja dan diambil oleh Plaintif.

Plaintif menuntut RM50 bagi pengangkutan anak ini. Mahkamah beranggapan

bahawa jumlah yang dipohon adalah berdasarkan separuh tuntutan pengangkutan

bagi anak pertama. Sehubungan itu, Mahkamah meluluskan sebanyak RM50.00 bagi

pengangkutan anak ini.

43. Bagi anak keempat, Plaintif memaklumkan bahawa anak tersebut belum bersekolah.

Plaintif juga tidak memberikan sebarang sandaran terhadap tuntutan yang

dikemukakan sebanyak RM50.00. Mahkamah oleh itu menolak kos pengangkutan

bagi anak keempat tersebut.

44. Seterusnya bagi tuntutan bagi tempat tinggal anak-anak tersebut, Plaintif

mengemukakan tuntutan seperti berikut:

14

KEPERLUAN SYAH XXXX ADAM XXXX THOYIB XXXX

Tempat Tinggal RM130 RM130 RM130

45. Semasa keterangan Plaintif, beliau menyatakan bahawa beliau dan anak-anak seramai 4 orang

tinggal menyewa di sebuah rumah dengan bayaran sewaan sebulan sebanyak RM800 sebulan.

Mahkamah memutuskan bahawa jumlah sewaan rumah tersebut dibahagikan dengan 5 orang

dan menolak bahagian Plaintif dan juga anak pertama yang tidak termasuk di dalam tuntutan

nafkah ini. Hasil kiraan Mahkamah dapati nilai sewaan setiap seorang anak tersebut adalah

sebanyak RM160.00 seorang. Walau bagaimanapun, Plaintif di dalam perincian yang

dikemukakan hanya menuntut sebanyak RM130.00 bagi anak kedua, ketiga dan keempat.

Mahkamah luluskan jumlah sebanyak RM390.00 bagi nafkah tempat tinggal bagi ketiga-

tiga orang anak tersebut.

46. Tuntutan terakhir yang dikemukakan oleh Plaintif adalah pakaian bagi tiga anak tersebut

seperti berikut:

KEPERLUAN SYAH XXXX ADAM XXXX THOYIB XXXX

Pakaian RM20 RM20 RM20

47. Bagi tuntutan pakaian anak-anak ini pula, Mahkamah tidak berhasrat untuk mengulas lanjut

disebabkan pakaian anak-anak tersebut adalah perkara yang dharuriyyat atau keperluan yang

diperlukan oleh anak-anak. Jumlah yang dituntut bagi setiap seorang anak tersebut adalah satu

jumlah yang munasabah berdasarkan harga baju bagi seorang kanak-kanak kini. Mahkamah

meluluskan tuntutan pakaian bagi seorang anak sebanyak RM20.00 seorang.

48. Berdasarkan pertimbangan yang dilakukan, Mahkamah putuskan bahawa nafkah anak yang

diperlukan oleh anak-anak tersebut bagi tempoh sebulan adalah sebanyak RM1080.80 bagi

ketiga-tiga anak iaitu bagi anak kedua bernama Syah XXX jumlah nafkah yang

diperlukan adalah 395.60. Manakala bagi anak ketiga bernama Adam XXXX sebanyak

RM345.60 dan bagi anak keempat bernama Thoyib XXXX pula sebanyak RM339.60

sebulan.

15

49. Bagi memudahkan pihak-pihak mengingati jumlah nafkah bulanan yang perlu dibayar,

Mahkamah mengenapkan jumlah nafkah setiap seorang anak seperti berikut:

Anak kedua: RM400.00 sebulan

Anak ketiga: RM350.00 sebulan

Anak keempat: RM350.00 sebulan

50. Seterusnya Mahkamah perlu mempertimbangkan berkenaan jumlah nafkah tahunan yang

dituntut oleh Plaintif di dalam tuntutan ini seperti berikut:

KEPERLUAN SYAH XXXX ADAM XXXX THOYIB XXXX

Keperluan Pendidikan RM200 RM200 RM1000

Keperluan Perayaan RM200 RM200 RM200

Jumlah RM400 RM400 RM1200

Jumlah keseluruhan RM2000.00

51. Bagi nafkah tahunan anak-anak tersebut, Plaintif telah menuntut pembayaran nafkah bagi

keperluan pendidikan dan juga keperluan untuk perayaan anak-anak tersebut. Mahkamah

berpandangan jumlah yang dituntut oleh Plaintif sebanyak RM200.00 bagi anak kedua dan

ketiga adalah munasabah bahkan amat rendah jika dibandingkan dengan perbelanjaan sebenar

pada awal persekolahan antaranya yuran dan pakaian serta keperluan persekolahan. Mahkamah

meluluskan tuntutan keperluan pendidikan bagi anak kedua dan ketiga sebanyak RM200.00

setiap seorang.

52. Walau bagaimanapun, bagi anak keempat, tuntutan sebanyak RM1000.00 adalah tuntutan yang

agak tinggi. Sebagaimana yang dinyatakan sebelum ini semasa Mahkamah mengulas yuran

tadika anak keempat, Mahkamah telah mencadangkan agar anak tersebut dihantar ke sekolah

Pra Sekolah yang tidak mengenakan bayaran yuran kerana kos yang berkaitan telah ditanggung

oleh kerajaan sepenuhnya. Namun dengan mengambil kira keperluan pendidikan ini akan

berterusan sehingga ke hadapan iaitu apabila anak tersebut akan bersekolah rendah pula,

16

Mahkamah meluluskan sebanyak RM200.00 juga untuk kos keperluan pendidikan anak

tersebut.

53. Bagi tuntutan bagi keperluan perayaan pula, Mahkamah berpendapat tuntutan tersebut

adalah adalah munasabah dengan pengambil kira harga pakaian kanak-kanak kini.

Sepersalinan bagi seorang anak iaitu songkok, baju melayu, sampin dan kasut melebihi harga

RM100 seorang. Sepersalinan lagi adalah pakaian bukan tradisi seperti kemeja, seluar slack

dan tali pinggang juga mencecah RM100 seorang. Mahkamah meluluskan tuntutan

pembayaran RM200.00 bagi seorang anak bagi kos perayaan.

Isu Ketiga: Sama ada Defendan berkemampuan dari segi kewangan dan kesihatan untuk

menyediakan nafkah keperluan kebajikan dan pendidikan anak berdasarkan liabiliti dan

tanggungan Defendan

54. Dalam menentukan kadar nafkah yang munasabah kepada anak-anak Plaintif yang layak,

Mahkamah merujuk kepada peruntukan Seksyen 62 EUUKIS 2003 memperuntukkan

bahawa:-

“Pada menentukan jumlah nafkah yang hendak dibayar, Mahkamah

hendaklah mengasaskan pentaksirannya terutama sekali atas kemampuan

dan keperluan pihak-pihak itu, dengan mengira kadar nafkah itu berbanding

dengan pendapatan orang yang terhadapnya perintah itu dibuat”

55. Isu ketiga ini juga adalah sangat penting dinilai dan dipertimbangkan dengan seadilnya. Selaras

dengan firman Allah di dalam surah al-talak ayat 7 yang bermaksud:

“hendaklah orang yang mampu memberi nafkah menurut kemampuannya, dan

sesiapa yang disempitkan rezekinya, maka hendaklah ia memberikan nafkah dari

apa yang diberikan Allah kepadanya (sekadar yang mampu). Allah tidak akan

memberati seseorang melainkan (sekadar kemampuan) yang diberikan Allah

kepadanya….”

56. Defendan di dalam keterangan beliau menyatakan bahawa pendapatan beliau tidak menentu

hanya berdasarkan kepada keuntungan syarikat yang dikongsi dengan seorang rakan iaitu

17

Syarikat Micro XXXXX (M) Sdn Bhd. Defendan telah mengemukakan dokumen pengesahan

penyata pendapatan pada tahun 2016 sehingga 2017 yang telah ditandakan sebagai D6

menjelaskan bahawa pendapatan beliau adalah bahagian keuntungan yang diperolehi oleh

beliau pada tahun 2016 sebanyak RM30,313.59 dan keluarkan secara sedikit-sedikit pada

tahun 2017. Defendan dalam keterangannya apabila di soal oleh Mahkamah, menyatakan

bahawa pada tahun 2017 Syarikat beliau tidak memperolehi tender langsung dan tiada

pendapatan diperolehi pada tahun 2017.

57. Daripada pendapatan beliau tersebut, Defendan telah mengemukakan liabiliti atau tanggungan

beliau seperti yang dikemukakan di mahkamah seperti berikut:

Ekshibit D1: Penyata pinjaman perumahan di Bank OUB setakat Ogos 2017.

Ekshibit D2: Penyata pinjaman peribadi Defendan di bank OUB Bank setakat Ogos

2017

Ekshibit D3: Penyata baki pinjaman kereta Defendan setakat Ogos 2017

Ekshibit D4: Penyata baki pinjaman di Alliance Bank setakat Ogos 2017.

Ekshibit D5: Notis peringatan bagi pembayaran pinjaman peribadi Defendan di

RHB tahun 2013

Ekshibit D7: Pengesahan baki pinjaman pelajaran Defendan di UKM

Ekshibit D8: Invois pembayaran yuran penyelenggaraan oleh Pengurusan bersama

Indah Ria.

Ekshibit ID9: Dokumen bil air, elektrik dan bil telefon.

58. Walau bagaimanapun daripada dokumen-dokumen bagi membuktikan liabiliti yang

ditanggung oleh beliau, Defendan mengakui bahawa pinjaman di Alliance Bank (Ekhibit D4),

pinjaman peribadi di RHB Bank (Ekhibit D5) dan bayaran yuran pengajian di UKM (Ekhibit

D7) tersebut tidak dibayar buat masa ini dan bukan komitmen beliau secara bulanan.

59. Secara ringkasnya liabiliti Defendan adalah seperti berikut:

Pinjaman Perumahan : RM838.00 sebulan

Pinjaman Peribadi : RM161.00 sebulan

Pinjaman Kereta jenis Honda City: RM1005.00 sebulan

18

Penyelengaraan Rumah: RM174.24 sebulan

Bil elektrik, air dan telefon: RM200 lebih kurang

Jumlah keseluruhan: RM2378.24 sebulan

60. Defendan menyatakan bahawa kos tersebut tidak termasuk kos makan dan minum beliau.

Defendan menyatakan bahawa beliau membeli beras dan makan ikan masin sahaja. Manakala

beliau merokok rokok tembakau dan hanya beli rokok kotak sekiranya ada duit. Tetapi lebih

memilih rokok tembakau. Defendan tidak memberikan jumlah yang diperlukan untuk sara

hidup beliau, makan Mahkamah menganggarkan kos makan dan rokok dalam anggaran

RM100.00 sahaja. Maka jumlah liabiliti yang dikemukakan oleh Defendan adalah sebanyak

RM2478.24 sebulan.

61. Mahkamah melakukan penelitian kepada dokumen penyata pendapatan Defendan di dalam

Ekhibit D6 dan mendapati bahawa Defendan berdasarkan keuntungan yang diperolehi pada

tahun 2016 iaitu sebanyak RM30,313.59 telah melakukan pengeluaran-pengeluaran seperti

berikut:

61.1. 9 Disember 2016 : RM3000

61.2. 16 Januari 2017 : RM2000

61.3. 8 Februari 2017 : RM2000

61.4. 28 Februari 2017 : RM3000

61.5. 27 Mac 2017 : RM3000

61.6. 10 April 2017 : RM1000

61.7. 3 Mei 2017 : RM2000

61.8. 15 Mei 2017 : RM500

61.9. 30 Mei 2017 : RM3000

61.10. 15 Jun 2017 : RM1000

61.11. 21 Jun 2017 : RM1000

61.12. 5 Julai 2017 : RM2500

61.13. 10 Ogos 2017 : RM3000

61.14. 3 September 2017 : RM1500

61.15. 20 September 2017 : RM1000

62. Mahkamah mendapati bahawa pada bulan Januari 2017, April 2017 dan bulan Jun 2017

Defendan membuat pengeluaran yang kurang daripada kos tetap bulanan yang perlu dibayar

oleh beliau. Mahkamah seterusnya telah melakukan rujukan silang dengan Ekhibit D1, D2 dan

D3 mendapati Defendan telah membayar jumlah yang perlu dibayar tanpa masalah. Mahkamah

19

membuat kesimpulan bahawa Defendan mempunyai pendapatan yang lain dan Defendan

dilihat boleh berusaha bagi mencukupkan bayaran komitmen bulanan beliau.

63. Mahkamah juga mengambil kira kesihatan berdasarkan fizikal dan akal Defendan yang waras

berdasarkan pemerhatian Mahkamah, Mahkamah berpuashati bahawa Defendan orang yang

sihat dan berkemampuan untuk berkerja dan dengan akal yang waras boleh berusaha bagi

memikirkan cara bagi menyediakan nafkah mencukupi kepada anak-anak tersebut.

64. Defendan juga di dalam keterangan beliau pada sesi keterangan pada 5 Oktober 2017

menyatakan bahawa beliau akan menyewakan rumah beliau yang mempunyai tanggungan

sebanyak RM838.00 sebulan dengan sewaan sekitar RM1500 sehingga RM1600. Oleh itu

Mahkamah percaya pendapatan dari sewaan selepas pembayaran pinjaman perumahan tersebut

sebanyak RM760 dapat dijadikan bayaran nafkah kepada anak-anak tersebut.

65. Selain itu, dengan menyewakan rumah tersebut, liabiliti Defendan atas rumah tersebut boleh

dikeluarkan daripada senarai liabiliti sebanyak RM838.00 sebulan.

66. Berdasarkan keterangan beliau yang menganggarkan jumlah pendapatan beliau dalam sebulan

antara RM2500 ke RM3000 dan ditambah dengan hasil sewaan rumah yang bakal diperolehi

sebanyak lebih kurang RM760.00, Defendan mempunyai pendapatan kasar sebanyak RM3760

sebulan. Setelah ditolak komitmen wajib Defendan sebanyak RM1662.00 sebulan (setelah

dikeluarkan RM838.00 untuk rumah, baki yang boleh digunakan adalah sebanyak

RM2098.00. Mahkamah berpuashati dengan jumlah baki pendapatan Defendan tersebut

boleh membayar jumlah nafkah yang diperlukan oleh anak-anak tersebut.

67. Sekiranya Defendan ingin lebih selesa daripada sudut perbelanjaan bulanan, Defendan boleh

mengurangkan liabiliti antaranya dengan menjual kereta yang Mahkamah berpendapat

mempunyai tanggungan yang tinggi iaitu sebanyak RM1005.00 sebulan. Defendan

kemudiannya boleh mengunakan kenderaan yang lebih sesuai dengan kemampuan semasa

Defendan. Apabila keadaan perniagaan Defendan menjadi stabil, Defendan boleh

mendapatkan kenderaan yang lebih baik.

20

68. Mahkamah mendapati juga Defendan adalah seorang yang menjalankan perniagaan dan

Mahkamah percaya bahawa tiada seorang yang melakukan perniagaan akan berasa cukup dan

tidak berusaha untuk memajukan perniagaan atau melakukan kerja-kerja yang boleh

menghasilkan keuntungan. Secara logiknya berdasarkan keterangan Defendan, beliau

merupakan seorang yang makan gaji pada awalnya dengan memperolehi pendapatan RM5000

sebulan. Beliau sanggup berhenti kerja bagi menjalankan perniagaan ini, sudah tentu Defendan

dapat menjangkakan satu pulangan yang berbaloi bagi beliau.

69. Defendan beberapa kali mengaitkan masalah yang dihadapi oleh Plaintif berkaitan Nafkah

anak ini adalah berpunca daripada kehendak Plaintif yang ingin bercerai. Mahkamah tidak

bersetuju sama sekali dengan kenyataan tersebut kerana berlaku perceraian atau tidak, nafkah

anak tetap perlu disediakan mencukupi berdasarkan kemampuan Defendan.

70. Mengulas sedikit berkenaan dengan keluhan Defendan yang tidak mendapat keuntungan

daripada perniagaannya sehingga menyebabkan kesukaran dan kesempitan daripada sudut

kewangan, Mahkamah berpandangan ia kemungkinan adalah teguran daripada Allah supaya

Defendan menjalankan tanggungjawab nafkah kepada anak-anak dan barulah memikirkan

selainnya. Sesungguhnya rezeki anak-anak yang tidak berupaya menanggung diri sendiri ini

adalah dipertanggungjawabkan kepada Defendan. Mahkamah yakin dengan Allah yang Maha

Pemurah bahawa atas asbab itu, Allah akan mengurniakan rezeki yang melimpah kepada

Defendan kemudiannya. Mahkamah mengingatkan amaran yang diberikan oleh Rasulullah

s.a.w yang diriwayatkan dalam Riwayat Imam Muslim yang bermaksud “Memadai seorang

itu mendapat dosa apabila dia menahan makanan orang yang ditanggungnya” .

Keputusan :

1. Mahkamah meluluskan tuntutan ini berdasarkan Seksyen 74 Enakmen Undang-Undang

Keluarga Islam (Negeri Selangor) 2003.

2. Mahkamah memerintahkan Defendan membayar nafkah bulanan bagi tiga orang anak

seperti berikut :-

21

2.1 Syah XXXX (No. Mykid: XXXXX) sebanyak RM400.00 sebulan

2.2 Adam XXXX (No. Mykid: XXXX) sebanyak RM350.00 sebulan.

2.3 Thoyib XXXX (No.Mykid: XXXXX) sebanyak RM350.00 sebulan.

3. Mahkamah memerintahkan Defendan membayar nafkah tambahan bagi anak-anak tersebut

untuk perbelanjaan awal persekolahan sebanyak RM600.00 setahun. Bayaran hendaklah

dibuat melalui akaun bank Plaintif seperti diatas dan dibayar selewat-lewatnya pada 15hb.

Disember setiap tahun.

4. Mahkamah memerintahkan Defendan membayar nafkah anak tambahan bagi perbelanjaan

Hari Raya Aidilfitri sebanyak RM600.00 setahun. Bayaran hendaklah dibuat melalui

akaun bank Plaintif seperti di atas dan dibayar selewatnya pada tarikh 20 Ramadhan setiap

tahun.