7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

1/26

Gagasan Malaysia 1963PendahuluanKonsep Persekutuan Tanah Melayu pada mulanya dicadangkan oleh LordBrassey, iaitu Pengarah Syarikat Borneo Utara British pada tahun 1887 yangmerangkumi penyatuan Tanah Melayu, Singapura dan Borneo Pada tahun 1!"7Sir Malcom Mac#onald, Pesuruh$aya Tinggi British %sia Tenggaramencadangkan idea yang sama Konsep negara &er&entuk persekutuan semakinmenarik perhatian apa&ila Tunku mencadangkan penu&uhan Malaysia dalamPerhimpunan %gong UM'( )* #isem&er 1!** Setelah Tanah Melayu mencapaikemerdekaan pada +1 (gos 1!*7, Tunku sekali lagi mencadangkan penu&uhanMalaysia, iaitu pada )7 Mei 1!1 -adangan ini telah disam&ut &aik olehkera$aan British kerana tu$uan penu&uhan .agasan Malaysia adalah untukme/u$udkan se&uah negara yang kuat dari segi ekonomi, politik dan sosial

0aktor2aktor Pem&entukan .agasan Malaysia

1 Perkem&angan politik di Singapura

a %ncaman komunis merupakan masalah serius kepada negara Masalah yangsama turut &erlaku di Singapura Pengaruh komunis meluas di Singapura padatahuntahun 1!*3an 0ahaman komunis telah mere&ak ke sekolahsekolah -inadan kesatuankesatuan seker$a 0ahaman komunis telah menyerap masuk kedalam Parti Tindakan 4akyat 5P%P6 yang memerintah pada masa itu Keadaan inimem&eri tekanan politik yang kuat ke atas Lee Kuan e/ Tunku &im&angsekiranya pengaruh komunis di Singapura tidak di&endung kemungkinan &esar

2ahaman komunis akan mere&ak ke Tanah Melayu Ke$ayaan golongan komunismenguasai se&ahagian ahli P%P telah mem&a/a kepada penu&uhan PartiSosialis yang dipimpin oleh Lim -hin Siong P%P akhirnya mengalamiperpecahan sehingga mengalami kekalahan kepada Parti Sosialis dalam pilihanraya 1!1 di ka/asan ong Lim dan %nson Keadaan ini menguatkan alasanSingapura untuk menyertai .agasan Malaysia

& Lee Kuan e/ cu&a menghapuskan golongan kiri dalam P%P denganmenyingkirkan golongan terse&ut dari P%P, namun pengaruh golongan kirisemakin &erkem&ang Keadaan ini mem&im&angkan Tunku %&dul 4ahmankemungkinan 2ahaman komunis akan mere&ak ke Tanah MelayuKetidakmampuan Lee Kuan e/ mem&endung pengaruh komunis &ukan saha$amem&im&angkan Tunku tetapi $uga mem&im&angkan Britain dan %merikaSyarikat (leh itu, keduadua negara itu menyokong gagasan Malaysia yangdikemukakan oleh Tunku

) Perkem&angan politik di Sara/ak

a Pengaruh komunis turut &erkem&ang di Sara/ak se$ak 9aman pendudukan:epun lagi Pihak komunis telah menu&uhkan Liga Belia #emokratik -inaSe&erang Laut pada tahun 1!"7 'amun, pertu&uhan itu diharamkan setahun

kemudian apa&ila darurat diisytiharkan Bagi menggantikannya se&uahpertu&uhan sulit ditu&uhkan iaitu Persatuan Belia Ma$u Sara/ak 5S%%6

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

2/26

Pertu&uhan ini telah menghasut orangorang -ina terutamanya dalam kalanganpela$ar dan petani Kesatuan seker$a dan sekolahsekolah -ina di luar &andartelah digunakan untuk menentang ;nggeris %ntara propaganda yang dimainkanoleh pihak komunis ialah sistem pendidikan ;nggeris dikatakan mengancampendidikan -ina

& Pengaruh komunis semakin kuat apa&ila mereka &er$aya menem&usi PartiBersatu 4akyat Sara/ak 5SUPP6 Kera$an British telah melancarkan ksekuti2 dan legislati2yang semuanya dilantik oleh ga&enor Brunei pula diperintah oleh seorang sultan?alau &agaimanapun, tiada per&e9aan ketara antara pentad&iran negeri itudengan negeri yang /u$ud di tanah $a$ahan British yang &er$iran dengannya #iSara/ak pilihan raya kera$aan tempatan telah diadakan pada tahun 1!*! dan1!+, manakala di Borneo Utara pilihanraya pertama Lem&aga Bandaran danMa$lis #aerah diadakan pada #isem&er 1!) #i Brunei pula pilihanraya Ma$lisPenasihat 'egeri diadakan pada (gos 1!)

c Kera$aan British telah mencadangkan pemerintahan sendiri &agi /ilayah/ilayah Borneo atau &ercantum dengan Tanah Melayu Tunku &erpendapatmelalui percantuman dengan Tanah Melayu rancangan komunis akan dapatdigagalkan dan kemerdekaan negerinegeri Borneo dapat dipercepatkanKera$aan British telah &er$an$i untuk mem&eri kemerdekaan dalam tempoh yangterdekat sekiranya Sa&ah, Sara/ak, Brunei dan Singapura &ersedia menyertaiPersekutuan Malaysia

" Keseim&angan Kaum

a Kemasukan negerinegeri Borneo dalam Malaysia $uga untuk me/u$udkankeseim&angan komposisi kaum Tunku sedar &aha/a kemasukan Singapura

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

3/26

akan menim&ulkan keadaan tidak seim&ang dari segi pecahan kaum di Malaysia;ni dise&a&kan le&ih 7*@ penduduk Singapura adalah kaum -ina, sedangkan diTanah Melayu, orang Melayu hanya "!@ dan sele&ihnya orang -ina dan ;ndiaKeadaan ini akan menggugat kedudukan orang Melayu dalam $angka pan$ang(rang Melayu &erkemungkinan akan hilang kedudukan istime/a dan hak

mereka akan dica&ar oleh kaum -ina Tunku &erpendapat adalah perlu Sa&ah,Sara/ak dan Brunei dimasukkan ke dalam penu&uhan Malaysia

* Ker$asama >konomi antara /ilayah

a Se&elum penu&uhan Malaysia kema$uan ekonomi antara Tanah Melayu,Sa&ah, Sara/ak, Brunei dan Singapura adalah tidak seim&ang Tanah Melayu,Singapura dan Brunei le&ih &erkem&ang pesat aki&at ramai pela&ur >ropah telahmela&ur di negerinegeri &erkenaan sedangkan ekonomi di Sa&ah dan Sara/akmasih mundur -ontohnya hasil ekspot &i$ih timah dan getah telah menyum&ang

sum&er pendapatan ter&esar Tanah Melayu Singapura telah &erkem&ang pesatdalam kegiatan perdagangan Brunei pula kaya dengan hasil minyak (leh itu,penu&uhan Persekutuan Malaysia di$angka akan me/u$udkan ker$asama dankesim&angan ekonomi yang menguntungkan kepada negerinegeri &erkenaan

KesimpulanKesimpulannya, pem&entukan .agasan Malaysia telah dapat menyekatperkem&angan pengaruh komunis di Tanah Melayu, Singapura , Sa&ah danSara/ak Selain itu, pem&entukan .agasan Malaysia $uga mempercepatkankemerdekaan Sa&ah dan Sara/ak #i samping itu, dapat mem&antuperkem&angan ekonomi di Sa&ah dan Sara/ak

BAB 6: PEMBENTUKAN MALAYSIAPENGENALAN

Malaysia yang /u$ud pada hari ini mempunyai se$arah pem&entukan yang pan$ang le&ar

Pada peringkat a/al, ia dikenali se&agai Tanah Melayu atau Malaya Setelah mencapai

kemerdekaan, Parti Perikatan yang memerintah Tanah Melayu mendapati keadaan politik

yang tidak tenteram di negaranegara $iran &oleh mem&eri kesan kepada kemerdekaan

Tanah Melayu :usteru, Perdana Menteri Tanah Melayu yang pertama pada /aktu itu, Tunku

%&dul 4ahman Putra %la$ telah menyuarakan idea pem&entukan .agasan Malaysia yang

meli&atkan Tanah Melayu, Singapura, Borneo Utara 5Sa&ah6, Sara/ak dan Brunei

HASIL PEMBELAJARAN

1

Menyatakan dan menghuraikan 2aktor2aktor pem&entukan Malaysia

)

Men$elaskan reaksi negaranegara $iran terhadap penu&uhan Malaysia

+

Menerangkan prosesproses pem&entukan Malaysia

" Mem&incangkan se&a&se&a& pemisahan Singapura daripada Malaysia

6.1 FAKTOR-FAKTOR PEMBENTUKAN MALAYSIA

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

4/26

6.1.1 MENGELAKKAN ANCAMANDAN PENGARUH KOMUNIS

Pengaruh komunis yang semakin meluas di %sia Tenggara, terutama Singapura

mem&im&angkan Kera$aan Persekutuan Tanah Melayu Pengaruh komunis mula menyusup

masuk ke dalam parti yang memerintah Singapura se$ak tahun 1!*!, iaitu Parti Tindakan4akyat 5P%P6 pimpinan Lee Kuan e/ Kegiatan dan pengaruh komunis semakin kuat

apa&ila &ekas anggota P%P &erhaluan kiri menu&uhkan Barisan Sosialis yang dipimpin oleh

Lim -hin Siong Kekalahan calon P%P dalam dua pilihanraya kecil

Pada tahun 1!1 &agi ka/asan ong Lim dan %nson memperlihatkan pengaruh komunis

semakin mere&ak di Singapura Perkem&angan ini mem&im&angkan Tunku %&dul 4ahman

kerana &eliau khuatir Singapura akan dikuasai oleh pihak komunis dan keadaan ini &oleh

mengancam keselamatan Tanah Melayu (leh itu, Tunku &erpendapat

penu&uhan Malaysia akan dapat menyekat pengaruh komunis daripada mere&ak di

SingapuraA1

6.1.2 MEMBERI KEMERDEKAAN KEPADA SABAH, SARAWAK, BRUNEI DAN SINGAPURA

Menerusi penu&uhan Persekutuan Malaysia, negerinegeri seperti Sa&ah, Sara/ak, Brunei

dan Singapura akan mendapat kemerdekaan le&ih a/al daripada yang di$angkakan ;ni

memandangkan negaranegara &erkenaan masih lagi &erada di &a/ah pen$a$ahan British

semasa cadangan ini ditim&ulkan #alam hal ini, Sa&ah dan Sara/ak diletakkkan dalam

status negeri $a$ahan, manakala Singapura dan Brunei diletakkan se&agai negeri naungan

#alam perancangan penu&uhan Persekutuan Malaysia, Malaysia akan ditu&uhkan dalamtempoh dua tahun Tetapi $ika Sa&ah dan Sara/ak cu&amencapai kemerdekaan secara

&erasingan, &esar kemungkinan kemerdekaan itu tidak akan tercapai &iarpun dalam

tempoh lima tahun ataupun se&aliknya :adi, dengan menyertai Malaysia, Kemerdekaan

Sa&ah dan Sara/ak &oleh disegerakan

#alam tahuntahun 1!3an, kera$aan British se&enarnya sedang dalam pertim&angan

untuk mem&eri kemerdekaan kepada tanahtanah $a$ahannya 'amun Sa&ah

dan Sara/ak merupakan /ilayah $a$ahan British yang &elum &ersedia untuk merdeka

apatah lagi untuk &erdikari kerana suasana ekonomi dan politiknya yang kurang

memuaskan Tunku %&dul 4ahman &erpendapat kera$aan British tidak &ercadang untuk

mem&eri kemerdekaan kepada Sa&ah dan Sara/ak /alaupun dalam masa lima tahun (lehitu, Tunku percaya dengan mem&a/a masuk Sa&ah dan Sara/ak ke dalam Malaysia akan

le&ih memudahkan dan mempercepatkan kemerdekaan dua /ilayah ini disamping dapat

mengelakkan hasrat komunis untuk mem&entuk tampuk pemerintahannya

Sekiranya kemerdekaan tidak di&erikan kepada /ilayah terse&ut, pihak British khuatir

/ilayah terse&ut akan dipengaruhi oleh komunis dan akan menye&a&kan British akan hilang

kepentingan ekonomi dan sosial pada masa yang akan datang #isamping itu, terdapat $uga

pengaruhpengaruh luar seperti 0ilipina dan ;ndonesia yang &erminat terhadap negeri

Sa&ah, Sara/ak dan Brunei

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

5/26

6.1.3 PERKONGSIAN FAEDAH EKONOMI

Melalui Persekutuan Malaysia, negaranegara anggota akan dapat mengadakan ker$asama

ekonomi dan perdagangan untuk 2aedah &ersama Secara tidak langsung, negaranegara

anggota yang kaya dengan sum&er ekonomi &oleh mem&antu negaranegara anggota yang

miskin dan kekurangan sum&er ekonomi sekaligus ia dapat meningkatkan pem&angunanekonomi, terutama di Sa&ah dan Sara/ak yang masih &elum ma$u dari segi ekonominya

Manakala Tanah Melayu, Singapura dan Brunei pula akan men$adi penyum&ang kepada

negaranegara &erkenaan ;ni kerana Tanah Melayu kaya dengan sum&er &ahan

mentah, Brunei pula kaya dengan sum&er minyaknya Manakala Singapura pula akan le&ih

selamat dari segi ekonomi sekiranya menyertai Persekutuan Malaysia

6.1.4 MEMBELA MASYARAKAT BUMIPUTERA DI SABAHDAN SARAWAK

Se&elum penyertaan Sa&ah dan Sara/ak ke dalam Malaysia, nasi& penduduk di /ilayah ini

tidak sama dengan nasi& penduduk di Semenan$ung Tanah Melayu, terutama golongan

Bumiputera Ke&anyakan $a/atan dan kegiatan ekonomi di /ilayah/ilayah terse&ut

dipegang oleh &angsa asing Se&ahagian &esar penduduk pula terli&at dalam sektor

pertanian dan penggunaan tanah untuk sistem penanaman tetap hanya pada kadar +@

saha$a :ika keduadua /ilayah terse&ut diga&ungkan ke dalam Persekutuan Malaysia,

Kemungkinan layanan istime/a akan di&erikan kepada penduduk Bumiputera Sa&ah

dan Sara/ak adalah le&ih &esar Malahan, kedudukan dan keistime/aan Bumiputera telah

termaktu& dalam Perlem&agaan Persekutuan Malaysia

Sistem perhu&ungan di keduadua /ilayah ini $uga dai2, in2rastrukturnya masih &ergantung

pada sungaisungai dan per$alanan udara %dalah sukar untuk me/u$udkan perhu&ungandarat secara &esar&esaran Selain itu, golongan Bumiputera di keduadua /ilayah ini $uga

tidak mendapat layanan yang &aik daripada kera$aan British manakala orangorang luar

yang datang ke /ilayah ini di&eri perhatian :usteru, tahap pendidikan, penguasaan

ekonomi, kadar celik huru2 dan pengisian $a/atan kera$aan le&ih tinggi di kalangan orang

luar Kaum Bumiputera yang mempunyai pendidikan tinggi sangat sedikit dan 2aktor ini

mem&ataskan peluang mereka untuk men$a/at se&arang $a/atan dalam kera$aan

6.1. MENJAGA KEPENTINGAN DAN HAK KAUM BUMIPUTERA

Menurut Tunku %&dul 4ahman, gagasan pem&entukan Malaysia perlu mengga&ungkan

/ilayah/ilayah Borneo seperti Sa&ah, Sara/ak dan Brunei &ukan hanya terhad kepadaTanah Melayu dan Singapura saha$a :ika Tanah Melayu dan Singapura saha$a &ercantum,

ini akan menghilangkan ma$oriti penduduk Melayu ;ni kerana Singapura mempunyai 83@

penduduk &ukan Melayu dan apa&ila dicantumkan dengan penduduk Persekutuan Tanah

Melayu, penduduk &ukan Melayu akan men$adi golongan ter&esar

%pa&ila pencantuman &erlaku antara Tanah Melayu dan Singapura saha$a, &ilangan

masyarakat -ina akan men$adi "+*@, sementara orang Melayu men$adi "+@ ;ni kerana

anggaran penduduk Tanah Melayu pada tahun 1!3, orang Melayu kirakira *3@ dan orang

-ina +!@ :usteru, apa&ila penduduk Sa&ah dan Sara/ak diam&il kira, &ilangan kaum

Bumiputera termasuk Melayu akan men$adi "+@, sementara orang -ina men$adi ")"@

;ni &ermaksud untuk men$amin kedudukan orang Melayu dan Bumiputera tidak terancam,

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

6/26

kemasukkan Sa&ah dan Sara/akmem&olehkan kumpulan Melayu dan Bumiputera kekal

se&agai kumpulan ter&esarA)

6.2 REAKSI NEGARA-NEGARA JIRAN

Terdapat tentangan yang perlu dihadapi dari ) negara iaitu 0ilipina dan ;ndonesia 0ilipina

memprotes pem&entukan Malaysia dan ;ndonesia pulacu&a menghalang

pem&entukan Malaysia

6.2.1 FILIPINA

Presiden Macapagal mendak/a Sa&ah adalah se&ahagian daripada milik negaranya:adi,

pem&entukan Malaysia akan menyulitkan lagi tuntutan 0ilipina terhadap Sa&ah 0ilipina

terus mem&antah /alaupun rakyat Sa&ah memilih untuk menyertai Malaysia 0ilipina

kemudianya memutuskan hu&ungan diplomatik dengan Malaysia

6.2.2 INDONESIA

Presiden Sukarno mengumumkan dasar kon2rantasinya pada )3 :anuari 1!+ dengan

slogan C.anyang MalaysiaD %lasan Sukarno ialah kerana Tanah Melayu

mem&elakangkan ;ndonesia semasa penu&uhan Malaysia Tindakan ini adalah kerana

penu&uhan Malaysia mengancam idea pem&entukan empayar ;ndonesia 4aya ;anya $uga

merupakan taktik mengalih perhatian rakyatnya daripada &e&erapa masalah dalaman

#asar kon2rantasi Sukarno memuncak dengan penghantaran Tentera ;ndonesia sempadan

Sa&ah dan Sara/ak Tentara ;ndonesia $uga mendarat di pantai &arat :ohor untuk

pengintipan Tindakan ini dapat di&endung sehingga rancangan kon2rantasi ini men$adi

semakin lemah Pada tahun 1!*, Sukarno telah digulingkan oleh :eneral Suharto Menteri

Luar ;ndonesia, %dam Malik mem&uat per$an$ian damai &agi mengakhiri kon2rantasi pada

&ulan ogos 1!

6.3 PROSES PEMBENTUKAN MALAYSIA

Proses per&incangan dan perundingan kearah pem&entukan Malaysia ini se&enarnyasangat pan$ang dan kompleks Banyak perkara yang perlu dipertim&angkan dan diatasi

se&elum cadangan ini dapat direalisasikan Be&erapa tindakan $uga perlu diam&il &agi

memastikan pem&entukanini memuaskan hati semua pihak

6.3.1 JAWATANKUASA PERUNDINGAN PERPADUAN MALAYSIA !MSCC"

Pada &ulan :ulai 1!1, satu mesyuarat Persatuan Parlimen Koman/el 5PKK6 ca/angan

Tanah Melayu dan Borneo telah diadakan di Singapura Semasa mesyuarat ini, pemimpin

pemimpin Persekutuan Tanah Melayu dan Singapura telah mengam&il peluang ini untuk

men$elaskan konsep Malaysia kepada per/akilan Sa&ah, Sara/ak dan Brunei yang hadir ke

mesyuarat terse&ut

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

7/26

Penerangan ini didapati telah mengurangkan salah 2aham, terutama di kalangan pemimpin

tiga /ilayah terse&ut tentang penu&uhan Malaysia Kesan daripada perse2ahaman ini,

mesyuarat telah &ersetu$u untuk menu&uhkan :a/atankuasa Perundingan

Perpaduan Malaysia :a/atankuasa ini dianggotai oleh /akil/akil dari semua /ilayah yang

terli&at dalam pem&entukan, sementara #onald Stephens dilantik se&agai pengerusi$a/atankuasa terse&ut 'amun, per/akilan Brunei menganggap diri mereka hanya se&agai

pemerhati kerana ketidaksediaaan Brunei menyertai ga&ungan

Secara amnya, $a/atankuasa ini &er2ungsi untuk menerangkan dengan le&ih $elas akan

konsep Malaysia kepada orang ramai, khususnya penduduk Sa&ah, Sara/ak dan Brunei

Untuk tu$uan ini, $a/atankuasa akan mengumpul dan mem&andingkan ideaidea serta

pendapat yang dikemukakan &erhu&ung Malaysia Keteranganketerangan dan

per&incangan akan dilaksanakan dengan le&ih giat untuk menyegerakan rancangan

pem&entukanMalaysia ini Selain itu, $a/atankuasa $uga se&oleh mungkin &erusaha

mendapatkan kata sepakat daripada pemimpinpemimpin politik di semua daerah ter&a&it

Semen$ak pem&entukan $a/atankuasa ini, mereka telah mengadakan per$umpaan

se&anyak empat kali, iaitu pertamanya di :esselton 5Kota Kina&alu sekarang6 pada )1 (gos

1!1, kedua di Kuching pada 18 #isem&er 1!1, ketiga di Kuala Lumpur pada :anuari

1!) dan keempat di Singapura pada 1 0e&ruari 1!)

#alam per$umpaanper$umpaan $a/atankuasa dan usahausaha yang dilaksanakan, ramai

tokoh dari Tanah Melayu dan Singapura seperti Tunku %&dul 4ahman sendiri, ;smail uso22,

#atu (ng oke Lim dan Lee Kuan e/ memainkan peranan yang sangat penting

Per$umpaanper$umpaan yang mereka adakan dengan pemimpinpemimpin Sa&ah

dan Sara/ak telah mendatangkan hasil yang &aik

6.3.2 SURUHANJAYA COBBOLD

Suruhan$aya Penyiasat Borneo Utara atau Suruhan$aya -o&&old telah ditu&uhkan setelah

satu rundingan di&uat antara kera$aan Persekutuan Tanah Melayu dengan kera$aan British

pada &ulan 'oEem&er 1!1 Suruhan$aya ini dilantik secara rasmi pada 1 :anuari 1!)

Suruhan$aya ini dipanggil Suruhan$aya -o&&old sempena nama ketuanya, iaitu Lord

-o&&old seorang &er&angsa ;nggeris %hliahli suruhan$aya ini ialah Lord -o&&old, iaitu

&ekas .a&enor Bank >ngland se&agai ketua, %nthony %&ell dan #aEid ?aterson yang

me/akili kera$aan British, sementara #atoD ?ong Po/ 'ee dan Tan Sri Mohd .ha9ali

Sha2ie se&agai /akil kera$aan Persekutuan Tanah Melayu

Kera$aan United Kingdom dan kera$aan Persekutuan Tanah Melayu &ersetu$u &aha/a

dengan memasukkan Borneo Utara dan Sara/ak 5&ersamasama dengan lainlain negeri6

ke dalam Persekutuan Malaysia yang dicadangkan itu, &anyak 2aedah diperoleh rakyat

'egaranegara yang &erkenaan Matlamat penu&uhan Suruhan$aya -o&&old adalah untuk

menyiasat 2ikiran rakyat Borneo Utara dan Sara/ak &erkenaan hal ini dan mem&uat syor

syor setelah menim&angkan 2ikiran itu

Suruhan$aya ini men$alankan tugasnya selama dua &ulan &ermula pada 1! 0e&ruari 1!)

dan &erakhir pada &ulan %pril 1!) #alam tempoh dua &ulan terse&ut, Suruhan$aya

-o&&old telah mengadakan *3 per$umpaan di +* &uah tempat, iaitu )3 di Sara/ak dan 1* diSa&ah serta telah menemui le&ih daripada "333 orang yang me/akili kirakira !3 &uah

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

8/26

kumpulan Selain itu, suruhan$aya ini $uga mempela/a dan menerima suratsurat atau

memorandum daripada orang ramai untuk menyuarakan pandangan mereka Semasa

men$alankan tugasnya, suruhan$aya telah menerima le&ih daripada )333 5le&ih kurang 33

pucuk surat dari Sa&ah dan sele&ihnya dari Sara/ak 6 memorandum yang dikemukakan

sama ada oleh lem&agalem&aga &andaran, ketuaketua kaum, Ma$lis #aerah, partiparti

politik, persatuanpersatuan, de/ande/an perdagangan, pemimpinpemimpin agamamahupun orang perseorangan #aripada keseluruhan ker$a atau tugas yang dilaksanakan

oleh Suruhan$aya -o&&old ini, $elas mereka mem&uat tin$auan serta penyiasatan secara

menyeluruh dan me/akili se&ahagian &esar penduduk di keduadua /ilayah terse&ut

Suruhan$aya -o&&old menamatkan penyiasatannya pada 18 %pril 1!) dan kemudian

mengemukakan se&uah laporan penyiasatan kepada kera$aan British kera$aan Persekutuan

Tanah Melayu pada &ulan :un 1!) Menurut laporan suruhan$aya ini, le&ih kurang 83@

daripada penduduk Sa&ah dan Sara/ak menyokong pem&entukan ini dan se&ahagian

&esar daripada mereka ialah kaum Bumiputera Secara keseluruhan, &entuk sokongan

masyarakat Sa&ah dan Sara/ak ter&ahagi kepada tiga golongan iaituF

a 1G+ daripada dua &uah negeri ini menyokong penuh pengga&ungan tanpa syarat

&

1G+ lagi turut menyokong, tetapi dengan syaratsyarat dan $aminan tertentu

c 1G+ lagi separuhnya mahukan kemerdekaan dahulu se&elum &erga&ung dan separuhnya

yang menentang kerana mahu kekal dalam pemerintahan British Bilangan yang menentang

ini dicatatkan hanya le&ih kurang )3@ saha$a

6.3.3 JAWATANKUASA ANTARA KERAJAAN

Selepas Suruhan$aya -o&&old mem&uat laporan yang agak memuaskan, tugas untukmerangka syaratsyarat Persekutuan secara terperinci telah dilakukan oleh se&uah

$a/atankuasa yang dipanggil :a/atankuasa %ntara Kera$aan 5:%K6 yang diketuai oleh Lord

Landsdo/ne yang &ertindak se&agai Pengerusi, Tun %&dul 4a9ak ussein se&agai

Tim&alan Pengerusi, /akil/akil kera$aan British dan /akil/akil negeri Sara/ak, Sa&ah dan

Singapura

:a/atankuasa ini telah mem&entuk satu perlem&agaan khususnya yang meli&atkan

permintaan Sa&ah dan Sara/ak &erdasarkan memorandum yang diterima daripada parti

parti politik di Sa&ah dan Sara/ak

Laporan yang di&uat oleh $a/atankuasa ini menggunakan Perlem&agaan PersekutuanTanah Melayu 1!*7 dan Laporan Suruhan$aya -o&&old serta cadangan yang di&uat oleh

:a/atankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia se&agai asas Perlem&agaan yang

di&entuk ini telah disahkan oleh kera$aan British pada ! :ulai 1!+ %ntara perkara yang

men$adi teras utama dalam perlem&agaan terse&ut ialah F

a

%gama ;slam di$adikan agama rasmi &agi seluruh Persekutuan Malaysia, kecuali Sa&ah

dan Sara/ak

&

Bahasa Melayu telah di$adikan &ahasa rasmi Persekutuan Malaysia, tetapi kelonggaran

di&erikan kepada Sa&ah dan Sara/ak untuk menggunakan &ahasa ;nggeris dalam perkara

perkara rasmi selama 13 tahun selepas kemasukan ke dalam Persekutuan

c Kuasa ka/alan imigresen di Sa&ah dan Sara/ak akan diserahkan kepada kera$aan negerimasingmasing /alaupun peruntukan terse&ut di &a/ah ka/alan kera$aan pusat ;ni adalah

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

9/26

untuk mem&eri keyakinan kepada Sa&ah dan Sara/ak &aha/a tu$uan Tanah Melayu

&ukanlah untuk men$a$ah negara terse&ut

d Sistem pendidikan masih dikekalkan sehingga Ma$lis 'egeri mem&uat pindaan

e

Sa&ah di&erikan )" per/akilan Parlimen, manakala Sara/ak 1 dan Singapura 1* &uah

kerusi

6.3.4 REFERENDUM SINGAPURA

:ika peristi/a di Sa&ah dan Sara/ak meli&atkan penyiasatan oleh Suruhan$aya -o&&old,

Singapura turut mem&uat satu pungutan suara yang dipanggil 4e2erendum Singapura

Kera$aan Singapura mem&uat keputusan untuk mengadakan re2erendum se&agai satu cara

menin$au pendapat penduduk Singapura untuk mendapatkan kepastian dan pendirian rakyat

Singapura &erhu&ung penu&uhan Malaysia Secara keseluruhan, pungutan suara ini &ukan

&ertu$uan untuk mem&enarkan rakyat Singapura menolak penu&uhan Malaysia, tetapi

menerima cadangan ini dengan pendirian mereka yang tertentu

Kera$aan Singapura mem&uat keputusan ini kerana yakin se&ahagian &esar parti politik di

Singapura menyokong cadangan Malaysia, cuma pandangan dan pendirian mereka $uga

perlu diam&ilkira Soal menolak sudah tidak /u$ud, tetapi soal penu&uhan perlu

di&incangkan #alam pungutan suara ini, rakyat Singapura di&eri tiga pilihan, iaitu F

a Pilihan % H rakyat &ersetu$u untuk &erga&ung dengan syaratsyarat yang telah ditetapkan oleh

kera$aan Singapura dan Persekutuan Tanah Melayu melalui Kertas Putih pada &ulan

'oEem&er 1!1 5secara keseluruhan, pilihan ini mendapat +!7 ) undi6

&

Pilihan B H rakyat &ersetu$u untuk &erga&ung tanpa syarat dan kedudukan Singapura akan

men$adi seperti negerinegeri Melayu lain di dalam Persekutuan Tanah Melayu 5secara

keseluruhan, pilihan ini mendapat !"") undi6c Pilihan - H rakyat &ersetu$u untuk &erga&ung dengan syarat dan 2aedah yang hampir sama

seperti yang diperoleh /ilayah/ilayahBorneo dengan penyertaan ini 5secara keseluruhan,

pilihan ini mendapat 1"" 377 undi6

4e2erendum Singapura ini telah diadakan pada 1 'oEem&er 1!) Barisan Sosialis dan

pihak komunis yang tidak &ersetu$u untuk &erga&ung dengan Persekutuan Tanah Melayu

telah memulau pungutan suara dengan mem&uang undi kosong 'amun selepas

re2erendum selesai, laporan menun$ukkan 71@ pengundi menyokong

pem&entukan Malaysia

Penganalisis se$arah mendak/a sokongan Singapura ini adalah ekoran ke$ayaan kera$aanP%P meyakinkan rakyat &erhu&ung tiada kemungkinan tara2 kerakyatan mereka akan

dilucutkan dengan pengga&ungan, perdagangan antara&angsa Singapura mungkin merosot

$ika mereka tidak &erga&ung dan ancaman komunis akan dapat di&endung dengan $ayanya

dengan pem&entukan ini Secara keseluruhannya, keputusan ini menun$ukkan rakyat

Singapura &ersetu$u untuk menyertai Malaysia dengan memilih syarat %, iaitu pilihan yang

dicadangkan oleh kera$aan Singapura sendiriA+

6.4 PEMISAHAN SINGAPURA

Semen$ak Singapura menyertai Malaysia, &anyak perselisihan yang tim&ul antara kera$aan

Singapura dengan kera$aan Persekutuan di Kuala Lumpur Perselisihan ini men$adi semakin

rumit dan meli&atkan &anyak isu yang tiada akhirnya Malahan tidak mungkin untuk

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

10/26

Singapura terus kekal dalam Malaysia tanpa suasana tegang yang &oleh mencetuskan

keganasan Para pemimpin Malaysia, terutamanya Tunku %&dul 4ahman &erpendapat le&ih

/a$ar Singapura &erpisah daripada Malaysia se&agai $alan keluar ter&aik untuk mengatasi

pel&agai krisis yang tim&ul, demi kepentingan perpaduan kaum, kesta&ilan ekonomi dan

menghindarkan kon2lik politik yang &erterusan %khirnya Singapura &erpisah

dari Malaysiapada (gos 1!*

6.4.1 FAKTOR YANG MENYEBABKAN PEMISAHAN SINGAPURA DARI MALAYSIA

#. P$%&$'(#)##*

Ke&anyakkan soal yang &erkaitan dengan perlem&agaan &erkisar tentang isu ekonomi dan

ke/angan Mengikut per$an$ian Malaysia, Singapura di&eri kuasa untuk memungut cukai

kastam, cukai eksais dan cukai pendapatan Selain &e&erapa kekecualian, semua hasil

yang dikutip akan di&ahagikan &erasaskan 3@ untuk Singapura dan &aki "3@ lagi untuk

kera$aan Persekutuan (leh se&a& &e&an cukai Singapura paling ringan dan &ertam&ahnya

per&elan$aan pertahanan, aki&at kon2rontasi, kera$aan Persekutuan &ercadang mengka$i

semula agihan hasil dan Singapura perlu menyerahkan 3@ daripada $umlah hasilnya dan

&ukanya "3@ seperti yang dipersetu$ui se&elumnya -adangan ini di&antah oleh Singapura

kerana mengikut per$an$ian Malaysia, terdapat satu persetu$uan &aha/a sehingga &ulan

#isem&er 1!8, kera$aan Persekutuan perlu mendapat ke&enaran kera$aan Singapura

se&elum mengenakan cukai import yang &aharu Ke&enaran itu &oleh ditangguhkan, $ika

sesuatu $enis cukai itu &oleh men$e$askan perdagangan &e&as Singapura

Pada &ulan #isem&er 1!", apa&ila kera$aan Persekutuan mem&entangkan &elan$a/an

&agi tahun 1!*, terdapat pel&agai cukai &aharu yang dikenakan Kera$aan Singapura

mem&antah pengenalan cukaicukai &aharu kerana mereka dikatakan tidak di&a/a&erunding terle&ih dahulu Pada akhir &ulan 0e&ruari 1!*, Menteri Ke/angan, Tan Sie/

Sin mengarahkan para pengusaha di Singapura &erunding dahulu dengan kera$aan

Persekutuan tentang perlindungan tari2, se&elum mem&uka kilang %rahan ini menim&ulkan

kemarahan para pengusaha di Singapura sehingga mendapat liputan media yang meluas

(. P$%+#*)#* P&/ A*#%# PAP 0#* MCA

Keadaan ini dapat dilihat apa&ila pada ! Septem&er 1!+, Lee kuan e/ telah menyatakan

&aha/a kegiatan politik P%P hanya ter&atas di Singapura dan P%P tidak &ercadang untuk

mengam&il &ahagian dalam pilihanraya di anah Melayu dalam tempoh lima tahun selepaspenyatuan Kemudianya, P%P mengu&ah keputusan itu dan &ertanding dalam pilihanraya

umum di Tanah Melayu pada tahun 1!" Pada masa terse&ut Tunku %&dul 4ahman

menegaskan &aha/a P%P tidak diperlukan di Tanah Melayu atas si2atnya se&agai se&uah

parti perkauman -ina Pengli&atan P%P yang terlalu a/al dalam kegiatan politik di Tanah

Melayu $uga men$e$askan perpaduan kaum, terutama hu&ungan UM'( dengan M-%

Malahan, P%P dikatakan &erminat untuk mengantikan M-% &agi me/akili kaum -ina dalam

Kera$aan Perikatan

. M#+# P$%/#'#*

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

11/26

Masalah perkauman ini dapat dilihat pada hu&ungan antara UM'( dengan P%P yang

men$adi semakin renggang aki&at &e&erapa peristi/a yang &erlaku di Singapura Setelah

menyertai Malaysia, orang Melayu di negeri itu C&erasa diri mereka dia&aikanD dan kera$aan

Singapura tidak mengam&il tindakan untuk mem&aiki kedudukan mereka (leh itu,

&e&erapa &uah pertu&uhan yang me/akili orang Melayu menemui Tunku %&dul 4ahman

untuk melaporkan perkara itu Keadaan men$adi semakin rumit selepas Setiausaha %gongUM'(, Syed :aa2ar %l&ar menuduh pemimpin P%P, Lee Kuan e/ cu&a memecahkan

perpaduan masyarakat Melayu di Singapura Kera$aan Singapura sering mengencam

golongan yang disi2atkan se&agai CpelampauD dalam kera$aan Persekutuan, terutama Syed

:aa2ar %l&ar yang dituduh oleh para pemimpin P%P se&agai &ertanggung$a/a&

menye&a&kan tercetusnya rusuhan kaum di Singapura pada &ulan :ulai dan Septem&er

1!"

Sikap para pemimpin politik di Singapura yang memper$uangkan konsep Malaysian

Malaysia$uga kurang disenangi oleh para pemimpin UM'( Konsep ini seolaholah

mengenepikan institusi dan menca&ar kedudukan istime/a orang Melayu Pada &ulan Mei

1!*, Lee Kuan e/ menu&uhkan Malaysian Solidarity Convention se&agai satu pakatan

dikalangan parti pem&ankang dengan sloganA democratic Malaysian Malaysiauntuk

menandingi parti Perikatan Beliau menyeru di/u$udkan satu Cpersamaan hak &agi semua=

melalui satu ideologi politik, sosial dan ekonomi yang sama untuk semua kaum

Kedudukan negerinegeri di Tanah Melayu, Singapura, Sa&ah dan Sara/ak dalam

Persekutuan Malaysia $uga ditim&ulkan oleh para pemimpin Singapura Mereka

menggalakkan negerinegeri itu menim&ulkan soal per&e9aan tara2 ekonomi dan prinsip

prinsip perlem&agaan yang telah dipersetu$ui sehingga sesetengah pemimpin di

Sara/ak, Sa&ah dan negerinegeri lain &ertindak &alas Memandangkan se&ahagian &esar

pihak pem&angkang terdiri daripada &ukan Melayu, keadaan ini seolaholah mencerminkanpenentangan mereka terhadap orang Melayu yang menguasai kera$aan Keadaan yang

&erlaku &ukan lagi &er&entuk pertikaian antara P%P dengan UM'(, tetapi le&ih men$urus

re&utan kuasa politik antara kaum Melayu dengan &ukan Melayu

0 P$%($##* P$*0$/##* P#% P$%/##* D#* PAP

P%P &erhasrat untuk me/u$udkan masyarakat C&ukan perkaumanD secara sertamerta dan

&erpendapat kon2lik tim&ul aki&at /u$udnya dua &entuk masyarakat yang &erlainan P%P

&erminat untuk &erde&at secara ter&uka dalam hampir semua isu politik dan melaksanakan

dasardasar &aharu dengan segera Parti Perikatan terutama UM'( merupakan parti yangdi&entuk dengan struktur perkauman &erdasarkan masyarakat ma$muk yang sedia /u$ud

di Malaysia Parti Perikatan &erpendapat per&incangan secara ter&uka tentang per&e9aan

kaum &oleh mencetuskan ketegangan dan kekacauan Per&e9aan pendekatan dalam

menghadapi isuisu perkauman ini mencetuskan pergeseran antara Parti Perikatan dengan

P%P

K$+'5*

u&ungan yang tegang antara Singapura dengan Kera$aan Persekutuan akhirnya ti&a

dikemuncaknya men$elang Mei 1!* sehingga menim&ulkan ke&im&angan Tunku %&dul

4ahman yang &erpendapat Singapura perlu disingkirkan dari Malaysia Pada ! (gos 1!*,Tunku %&dul 4ahman mem&uat pengumuman rasmi di Parlimen dan mem&entangkan rang

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

12/26

undangundang pemisahan Singapura 4ang undangundang terse&ut diluluskan dan tiada

yang menentang atau &erkecuali dan keputusan itu diam&il tanpa dihadiri oleh per/akilan

Singapura Pemisahan ini menamatkan pertikaian politik yang &erlarutan antara kera$aan

Persekutuan dengan kera$aan Singapura Pertikaian itu $ika di&iarkan &erterusan &oleh

mem&urukkan lagi keadaan sehingga mencetuskan rusuhan kaum dan pertumpahan darah

Setelah pemisahan Singapura, Malaysia hanya terdiri daripada Persekutuan Tanah Melayu,Sa&ah dan Sara/ak A"

RUJUKAN

1

4uslan Iainudin et al5)33*6, K$*$)#%##* M#+#, 0a$ar Bakti Sdn Bhd

) Mardiana 'ordin J asnah ussiin 5)33"6, P$*)#7#* M#+#, 0a$ar Bakti Sdn Bhd

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

13/26

.%.%S%' P>MB>'TUK%' M%L%S;%

4asional Pem&entukan Malaysia

Terle&ih dahulu, se&elum mem&incangkan tentang se&a&se&a& mengapa Brunei

tidak menyertai Malaysia, adalah penting untuk kita memahami rasional di se&alik

pem&entukan MalaysiaSe&agaimana dengan kes Persekutuan TanahMelayu,

pem&entukan Malaysia adalah &erdasarkan keanggotaan negerinegeri dan /ilayah

/ilayah di rantau iniMatlamat utamanya adalah untuk me/u$udkan

keselamatanSe&agaimana kenyataan Stock/ell 5)33+6, pem&entukan persekutuan

&ertu$uan untuk me/u$udkan keselamatan dan keamanan kepada sekumpulan

/ilayah yang se&ahagiannya &elum lagi /u$ud se&agai se&uah negeri ;dea untuk

menyatukan Tanah Melayu, Singapura, Brunei #arussalam, Sa&ah dan Sara/ak

dalam satu kesatuan politik yang le&ih &esar adalah tidak popular &agi re$im

pemerintah di Tanah Melayu Masalah pertama yang ketara adalah se&uah kesatuan

negara seperti ini adalah &er&ahaya secara politiknya atau tidak praktikal dalam

tempoh peru&ahan politik tanah airTam&ahan lagi idea itu ditentang oleh pihak

komunis Kedua, rancangan a/al untuk menyatukan negerinegeri Melayu di &a/ah

satu entiti telah diper$uangkan oleh ahli politik Melayu yang pada a/alnya meru$uk

kepada idea Keserantauan Melayu yang le&ih &esar, dita2sirkan se&agai satu

empayar Melayu terdiri daripada semua kaum &erketurunan Melayu dan

&ermodelkan kepada repu&lik ;ndonesia, yang akan mungkin men$adi pusat

pemerintahannya ?alau&agaimanapun, gerakangerakan a/al ini tidak meraih

populariti &er&anding parti Perikatan dalam politik tanah air Se&a& ketiga adalah

keadaan politik yang tidak sta&il di Singapura dan ketakutan yang penduduk -ina

Singapura akan &erga&ung dengan penduduk -ina di Tanah Melayu seterusnya

mengganggu gugat keseim&angan kaum

Bagaimanapun, pada &ulan Mei 1!1, Britain dan Tanah Melayu telah

mencadangkan se&uah persekutuan Malaysia, yang mana dari perspekti2

keselamatan, orangorang Melayu se&agai kaum yang rapuh akan terus &erkuasa

dengan cara me/u$udkan keseim&angan antara orang -ina di Singapura dengan

kaumkaum yang &er&e9a di Borneo ?alaupun /u$ud ke&im&angan akan

kemungkinan Singapura merdeka dan dika/al oleh komunis, sudah tentu sukar

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

14/26

me/u$udkan se&uah kesatuan negara yang terhad lantaran lahirnya

ketidakseim&angan kaum dan politik di Tanah Melayu Bagaimanapun, dengan

mem&a/a negerinegeri $a$ahan British di Borneo ke dalam kesatuan, satu nis&ah

kaum yang agak menyerupai Tanah Melayu &oleh dikekalkan:umlah orangorangMelayu yang &esar di Borneo adalah satu se&a& mengapa negerinegeri Borneo

penting se&agai pengim&ang kepada ma$oriti -ina di SingapuraTam&ahan kepada

masalahmasalah &erkaitan kaum, pem&entukan Tanah Melayu dan kemudian

Malaysia, adalah &ertu$uan untuk men$amin pertahanan dan pengurusan

keselamatan yang &erkesan#i &a/ah persetu$uan me/u$udkan Persekutuan Tanah

Melayu, kera$aan British mempunyai kuasa penuh atas perkaraperkara &erkaitan

pertahanan Skim pertahanan panMalaya diu&ah ke se&uah &adan &aru iaitu Ma$lis

Pertahanan Tanah MelayuBorneo

%dalah penting untuk diperhatikan di sini yang pem&entukan satu &entuk

persekutuan &aru di tempat dimana sistem persekutuan telah /u$ud iaitu

Persekutuan Tanah Melayu, adalah satu tugas yang perlu disegerakan dise&a&kan

oleh ancamanancaman &erterusan daripada pergerakan komunis di rantau

iniKera$aan British telah mula memikirkan tentang masalah ini se$ak penu&uhan

Persekutuan Tanah MelayuSetelah &erakhirnya #arurat, le&ih &anyak usaha yang

serius di&uat untuk menghadapi ancaman komunis di rantau ini ;ni dapat dilihat

daripada peningkatan dalam hu&ungan komunikasi antara Britain dan Tanah Melayu,

dan ke/u$udan $a/atankuasa yang &ertemakan CThe .rand #esignD and C.reater

MalaysiaD atau Tu$uan mulia dan Malaysia yang Le&ih &esar (leh kerana

perikatan telah memenangi pilihan raya Tanah Melayu yang pertama pada tahun

1!** dan parti politik pem&angkang telah lemah, kera$aan British le&ih terdorong

untuk me/u$udkan persekutuan &aru untuk menghadapi komunis Menurut Malcolm

Mac#onald, .a&enor :eneral dan kemudiannya Pesuruh$aya atau -ommissioner

.eneral British di %sia Tenggara men$elaskan &aha/a dengan pelan seperti ini, satu&entuk pentad&iran tersendiri oleh British dapat dilaksanakan di %sia Tengggara atau

#ominion kera$aan British di %sia Tenggara akan terhasil

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

15/26

0aktor pem&entukan;6 Politik

1. Mempercepatkan kemerdekaan &agi Sa&ah,Sara/ak,Brunei dan

Singapura

2. Mem&anteras ancaman komunis dan mengekalkan keamanan dan

kesta&ilan

3. Me/u$udkan keseim&angan kaum dan perpaduanGmen$aga

kepentingan hak kaum Bumiputera

(II) Ekonomi

1. Mema$ukan ekonomi serantau untuk kepentingan negara dan rakyatnegerinegeri anggota

2. Kepentingan pela&uran ;nggeris di %T melalui keselamatan dankesta&ilan politik

5;;;6 Sosial

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

16/26

1. Memupuk &angsa Malaysia dengan identiti yang &aru &erteraskanperkongsian /arisan &udaya yang kaya

2. Mem&ela masyarakat Bumiputera di Sa&ah dan Sara/ak

R$#/+ N$)$%-N$)$% Y#*) T$%&(# D#' G#)#+#*P$'($*/#* P$%+$/#* M#+#

Persekutuan Tanah Melayu

-adangan gagasan ini mendapat sam&utan yang menggalakkan daripada partiparti

politik di negerinegeri Melayu Penduduk Tanah Melayu secara umumnya

menerima prinsip gagasan Persekutuan Malaysia /alaupun terdapat per&e9aan

pendapat tentang cara pelaksanaannya Se&agai contoh, parti P%S menyokong

idea pem&entukan Persekutuan Malaysia tetapi $uga mencadangkan pem&entukan

Melayu 4ayayang merangkumi ;ndonesia Pela$arpela$ar $uga turut menyokong

pem&entukan Persekutun Malaysia

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

17/26

S*)#5%#

Lee Kuan e/ selaku Ketua Menteri Singapura menyokong gagasan Malaysia ini

kerana Parti Tindakan 4akyat 5P>T;46 dapat meneruskan kekuasaannya di

Singapura, ancaman komunis dapat dika/al, perkem&angan ekonomi Singapura

men$adi le&ih pesat dan Singapura &oleh mendapatkan kemerdekaan dengan le&ih

a/al'amun demikian, Barisan Sosialis dan Parti Buruh menentang gagasan ini

Pada 1 Septem&er 1!), Lee Kuan e/ telah mengadakan satu pungutan suara

&agi mendapatkan persetu$uan rakyat Singapura mengenai penyertaan Singapura

dalam Malaysia Mengikut keputusan itu, 711@ daripada rakyat Singapura

menyokong penu&uhan Malaysia Melalui gagasan Malaysia, tara2 pela&uhan

&e&asnya dikekalkan, Singapura mempunyai kuasa autonomi dalam &idang

ke/angan, pendidikan dan per&uruhan dan Singapura akan mendapat 1* kerusi

dalam Parlimen Malaysia

S#(# 0#* S#%#8#/

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

18/26

Pemimpin di keduadua negeri ini agak terperan$at dengan penu&uhan

MalaysiaPemimpinpemimpin di keduadua negeri ini telah mem&entuk Barisan

Bersatu pada ! :ulai 1!1 &agi menentang gagasan Malaysia Pemimpinpemimpin

itu termasuk (ng Kee ui 5Pengerusi SUPP6, Temenggung :ugah %nak Berieng

5ang #ipertua Parti 'egara Sara/ak H P%'%S6, #atoD Mustapha &in #atoD arun

dan #onald Stephen 5ahli tak rasmi Ma$lis Undangan Sa&ah6 Mereka menentang

gagasan kerana takut Sa&ah dan Sara/ak akan dikuasai oleh Tanah Melayu

Mereka takut kedudukan politik mereka ter$e$as Mereka $uga &im&ang keperi&adian

negeri masingmasing akan hilang .olongan peniaga -ina pula &im&ang kuasa

ekonomi akan dirampas oleh Tanah Melayu dan Singapura Selain itu, mereka $uga

&erpendapat Sa&ah dan Sara/ak perlu di&eri kemerdekaan dahulu se&elum

menyertai MalaysiaKaum &umiputera &ukan ;slam turut menentang gagasan

MalaysiaBantahan mereka disuarakan melalui Parti Ke&angsaan Sara/ak 5S'%P6,

Pertu&uhan Ke&angsaan Kada9an Bersatu 5U'K(6 dan se&againyaPemimpin di

kesuadua negeri menganggap gagasan Malaysia merupakan satu helah untuk

meluaskan kuasa Tanah Melayu dan menggantikan pen$a$ahan British Pada &ulan

:un 1!1, Tunku %&dul 4ahman &erangkat ke Sa&ah dan Sara/ak dan mendapati

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

19/26

rakyat di sana telah salah 2aham mengenai gagasan Malaysia (leh itu, se&uah

persidangan Persatuan Parlimen Koman/el diadakan di Singapura pada :ulai

1!1Be&erapa orang daripada Barisan Bersatu telah dihantar oleh British ke

persidangan iniMereka mem&incangkan tentang gagasan Malaysia%khirnya,

:a/atankuasa Perundingan Perpaduan Malaysia 5:PPM6 ditu&uhkan untuk

mengumpulkan pendapat Sa&ah dan Sara/ak mengenai gagasan iniPada &ulan

(gos 1!1, %&ang a$i Mustapha 5Pengerusi P%'%S6 menyokong gagasan

MalaysiaKemudian, #onald Stephen dan #atoD Mustapha turut menyokong gagasan

ini selepas mela/at ke Tanah Melayu dan &erunding dengan Tunku %&dul 4ahman

R$#/+ B%*$

Pada mulanya, gagasan Malaysia ini mendapat sokongan kuat daripada Sultan

(mar %li Sai2uddin 'amun penentangan /u$ud daripada Parti 4akyat Brunei yang

dipimpin oleh %M %9ahari %lasan penentangan %M %9ahari ialah &eliau

menganggap Brunei akan men$adi tanah $a$ahan sekiranya menyertai Persekutuan

Malaysia %M %9ahari mencadangkan penu&uhan kera$aan Kalimantan Utara Parti

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

20/26

4akyat Brunei melancarkan pem&erontakan apa&ila usul yang di&a/a di Ma$lis

Undangan 'egeri Brunei ditolak 4undingan masih diteruskan hingga ke saatsaat

akhir pem&entukan Malaysia namun tiada kesepakatan dalam rundingan &erkaitan

terutamanya perkara yang &erkaitan dengan hasil minyak dan kekananan sultan

Brunei dalam pelantikan se&agai ang diPertuan %gong tidak diselesaikan Pada

&ulan :ulai 1!+, Brunei menarik diri daripada menyertai Persekutuan Malaysia

SEBAB MENGAPA BRUNEI TIDAK MENYERTAI

MALAYSIA

Brunei #an .agasan Malaysia

Pada +1 ogos 1!*7,Persekutuan Tanah Melayu telah mencapai kemerdekaanTunku

%&dul 4ahman telah mencadangkan kepada pihak British agar Sa&ah,Sara/ak dan

Brunei diga&ungkan dengan Persekutuan Tanah Melayu men$adi Malaysia 'amun

telah di&antah oleh pihak British kerana Singapura tidak terli&at sama;ni turut

dipersetu$ui oleh Ketua Menteri Singapura,Lee Kuan e/ agar Singapura turut

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

21/26

&erga&ung dengan Persekutuan Tanah MelayuTunku %&dul 4ahman tidak &ersetu$u

tetapi memandangkan senario politik di Singapura telah mengu&ah pendirian &eliau

Pada )7 Mei 1!1, Persidangan ?arta/an/arta/an Luar 'egeri di %sia Tenggara

di otel %delphi, Singapura mencadangkan supaya Brunei, Sa&ah, Sara/ak dan

Singapura diga&ungkan dengan Tanah Melayu mem&entuk Persekutuan Malaysia

-adangan ini menim&ulkan pel&agai reaksi #alam usaha mem&entuk Persekutuan

Malaysia,Tunku %&dul 4ahman telah melakukan kun$ungan ke Brunei pada

pertengahan 1!1 >koran daripada itu,se&agai persediaan Sultan Brunei telah

menu&uhkan satu suruhan$aya tin$auan untuk menentukan pendirian se&enar rakyat

Brunei Sultan Brunei iaitu Sultan (mar %li Sai2udin pada dasarnya menyokong

gagasan ini tetapi Parti 4akyat Brunei 5P4B6 yang dipimpin oleh %M %9ahari

menentangnya %M %9ahari menentang gagasan ini kerana menurutnya, Brunei

akan men$adi $a$ahan Malaysia Beliau mahukan Brunei merdeka dahulu se&elum

menyertai Malaysia Beliau $uga telah merancang untuk mengga&ungkan Brunei,

Sa&ah dan Sara/ak men$adi Persekutuan Borneo Utara di &a/ah pimpinan Sultan

Brunei P4B menang dalam pilihanraya Ma$lis #aerah dan Ma$lis Undangan yang

diadakan pada (gos dan Septem&er 1!) Kemenangan ini menyakinkan %9ahari

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

22/26

&aha/a rakyat Brunei turut menentang gagasan Malaysia Selain itu, %9ahari $uga

merasakan dirinya kuat kerana 0ilipina dan ;ndonesia menyokongnya #engan

keyakinan &aha/a gagasan ini akan gagal, P4B melancarkan pem&erontakan

&ersen$ata pada 7 #isem&er 1!) Pem&erontakannya ditumpaskan oleh Kera$aan

Brunei dengan &antuan tentera dari British dan Tanah Melayu %9ahari melarikan diri

ke 0ilipina dan mengisytiharkan dirinya se&agai Perdana Menteri dan Sultan (mar

%li Sai2udin se&agai Ketua Kera$aan Persekutuan Borneo Utara ?alaupun pada

mulanya Sultan Brunei menyokong gagasan ini tetapi &aginda telah menarik diri

pada :ulai 1!+ %dalah $elas &aha/a Brunei telah mula menghadapi krisis dalaman

aki&at munculnya idea Malaysia yang dicadangkan oleh Tengku %&d 4ahman,

Perdana Menteri Persekutuan Tanah Melayu tahun 1!1 dan Parti 4akyat Brunei

yang ditu&uhkan tahun 1!* oleh %M %9ahari yang mempunyai agenda tersendiri

untuk menuntut kuasa daripada British dengan o&$ekti2 yang &er&e9a

PuncaPuncaMengapa Brunei Tidak Menyertai Malaysia

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

23/26

Brunei #arussalam merupakan se&uah negara yang terletak di Kepulauan Borneo,

sperti $uga negeri Sa&ah dan Sara/ak yang telah menyertai Malaysia pada

1!+Seperti yang dinyatakan se&elumnya, Brunei hampirhampir menyertai

Malaysia, tapi &e&erapa 2aktor telah menye&a&kan Sultan (mar %li Sai2uddin

mem&atalkan hasrat untuk menyertai Malaysia %ntaranya, ialah kerana isuisu dan

2aktor2aktor yang &erikutF

Sultan Brunei iaitu Sultan (mar %li Sai2udin menyokong gagasan ini namun telah

ditolak oleh Parti 4akyat Brunei 5P4B6 yang dipimpin oleh %M%9hari Penentangan

ini di&uat kerana &eliau &erpendapat Brunei mestilah mendapat kemerdekaan

terle&ih dahulu se&elum &erga&ung dengan Persekutuan Tanah Melayu#itam&ah

lagi, &eliau tidak mahu Brunei men$adi $a$ahan Malaysia %M %9ahari $uga yakin

&aha/a ;ndonesia dan 0ilipina akan menyokong pendirian &eliau Penentangan ini

telah mem&antutkan usaha Brunei untuk menyertai Malaysia

Pada peringkat a/al, Sultan Brunei &ersetu$u menyertai gagasan terse&ut,akan

tetapi telah menolak cadangan itu kerana &aginda tidak &ersetu$u untuk mem&ayar

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

24/26

cukai hasil pengeluaran minyak kepada kera$aan pusat dan &aginda $uga tidak

&erpuas hati kerana tidak di&eri keistime/aan kedudukan dalam ma$lis ra$ara$a ;ni

diperkuatkan lagi dengan alasan keengganan rakyatnya untuk tidak menyertai

Malaysia

Sulatan Brunei tidak mahu mem&ayar cukai hasil daripada pengeluaran minyaknya

kepada kera$aan pusat Malaysia dalam tempoh 13 tahun Selain itu, &aginda $uga

tidak &erpuas hati kerana di&eri kedudukan yang paling rendah dalam senarai nama

Sultansultan Tam&ahan pula, rakyat Brunei $uga tidak &ersetu$u menyertai

Malaysia

Keghairahan a/al Sultan Brunei untuk menyertai Malaysia anehnya tidak

&erkesudahan apa&ila Sultan (mar %li Sari2uddin mem&atalkan rancangan untuk

menyertai Malaysia Peru&ahan itu &erlaku kerana Sultan Brunei kece/a se&a& ada

di antara tuntutan dan syarat &aginda tidak dipenuhi %ntara tuntutan terse&ut ialahF

1Sekurangkurangnya Brunei mendapat 13 kerusi di Parlimen

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

25/26

)asil minyak adalah di&a/ah penguasaan Brunei

+Brunei $uga di&eri memegang autonomi ke/angan

"Semua pela&urannya hendaklah dikekalkan

*Kadar cukai yang rendah dikekalkan

Program pendidikan dan ke&a$ikannya diteruskan

7:aminan keselamatan keatas Brunei ter$amin

8Sultan Brunei $uga inginkan kedudukan yang le&ih tinggi dalam senarai yang akan

men$adi ang #iPertuan %gong

Berdasarkan isuisu dan 2aktor2aktor yang dise&utkan diatas, saya &erpendapat

&aha/a se&a& utama mengapa Brunei tidak menyertai Malaysia pada tahuin 1!+,

ialah kerana gagasan Malaysia yang ditera$ui oleh Tunku %&dul 4ahman telah gagal

untuk memenuhi &e&erapa tuntutan yang dikemukakan oleh Sultan Brunei Saya

melihat 2aktor minyak dan $uga 2aktor kedudukan atau kekananan Sultan se&agai

2aktor utama yang menye&a&kan Brunei tidak menyertai Malaysia 'amun demikian,

pada pendapat saya, Sultan Brunei se&enarnya telah mengam&il keputusan yang

7/26/2019 Gagasan Malaysia 1963.docx

26/26

ter&aik &agi dirinya dan $uga rakyat Brunei amnya dengan tidak menyertai gagasan

Malaysia