1

SEJARAH PEMIKIRAN

POLITIK MODEN

IHEH 2101

PENSYARAH : DR OSMAN RASIP

NUR ATIQAH BT IBRAHIM ISTAR IEP110014

2

ISI KANDUNGAN

ISI KANDUNGAN MUKASURAT

PENDAHULUAN 3

LATAR BELAKANG KHOMEINI 4

PENDIDIKAN DAN KERJAYA KHOMEINI 6

KARYA PENULISAN KHOMEINI 8

KONSEP NEGARA ISLAM MENURUT KHOMEINI 11

REVOLUSI IRAN 15

REPUBLIK ISLAM 21

KESIMPULAN 23

RUJUKAN 24

3

PENDAHULUAN

بسم هللا الرحمن الرحيم

ونعوذ باهلل من شرور أنفسنا وسيئا وأعمالنا , من يهده هللا فال إن الحمد هلل نحمده ونستعينه ونستغفره ,

مضلل فال هادي له , وأشهد أن ال إله إال هللا ال شريك له .

Pertama sekali, kami bersyukur ke hadrat Ilahi kerana dengan limpah kurnia dan

inayahNya dapat kami menyiapkan tugasan ini dengan sempurna.

Setinggi-tinggi penghargaan kami ucapkan kepada pensyarah subjek Sejarah Pemikiran

Politik Moden, Dr Osman bin Rasip yang telah memberi tunjuk ajar, menasihati dan

membimbing saya bagi menyiapkan tugasan ini. Hanya Allah SWT sahaja yang dapat

membalas jasa baik ini.

Untuk tugasan kali ini, saya telah memilih tajuk al-Khomeini. Saya memilih tajuk ini

kerana ingin mengetahui dengan lebih jelas tentang teori negara menurut Khomeini dan

perjuangan yang dilakukan oleh beliau.

Menerusi tugasan ini juga, saya hanya meletakkan info yang boleh diterima akal tanpa

menyebut tenteng pemikiran Khomeini yang berunsur Syiah. Malah, apa yang saya cuba

sampaikan berkenaan beliau adalah lebih positif meskipun saya seorang Sunni dan beliau

seorang Syi’i.

Saya berharap dengan tugasan ini Dr Osman bin Rasip akan berpuas hati dan dapat

memperbetulkan kesilapan saya. Segala jasa baik ini hanya Allah SWT sahaja yang mampu

membalasnya. Jazakallah Khairan Kathira.

4

LATAR BELAKANG KHOMEINI

Al-Khomeini atau Ayatullah Ruhullah Musavi Khomeini dilahirkan pada 24 September

1902 bersamaan dengan 20 Jamadil Akhir 1320 di sebuah bandar kecil yang bernama

Khomein, sebuah bandar kecil dari wilayah Isfahan. Datuknya berpindah dari India ke

Khomein walaupun berkebarangkalian keluarganya berasal dari Nishapur, Timur Laut Iran.

Khomeini juga dikatakan adalah daripada keturunan Imam Musa al-Kazim imam

ketujuh di dalam senarai Ahl al-Bayt. Ahl al-Bayt ialah ahli keluarga Nabi Muhammad SAW

dan juga merujuk kepada pengikut Syiah 1. Imam Musa al-Kazim telah berpindah dari Nishapur

ke Lucknow, Utara India pada akhir kurun ke 18 2.

Ayah beliau, Sayyid Mustafa adalah seorang tokoh agama dan. Ayah Khomeini telah

menghabiskan masa bertahun-tahun untuk mempelajari seminari agama Najaf, iaitu sebuah

bandar suci Syiah di Iraq. Oleh itu, secara tidak langsung dia menjadi salah seorang golongan

elit sekunder di sana.

Pada bulan Mac 1903, ketika Khomeini berusia lima bulan selepas dilahirkan oleh

ibunya yang juga anak perempuan kepada ulama Syiah yang terkemuka, ayahnya Sayyid

Mustafa telah meninggal dunia di dalam sebuah pembunuhan di Arak. Mujurlah identiti

pembunuh itu dapat dikenal pasti dengan cepat. Pembunuh itu adalah Jaafar-quli Khan, sepupu

kepada Bahram Khan yang juga salah seorang pemilik tanah terkaya di Arak 3.

Walaubagaimanapun pun berlakunya pembunuhan itu sukar untuk dirungkaikan. Dengan itu,

Khomeini telah dijaga oleh ibu dan ibu saudaranya ke suatu tempat yang lain.

1 Abdar Rahman Koya, 2009. Imam Khomeini Life, thought and Legacy. Kuala Kumpur, Islamic Book Trust, h. ix 2 Ibid., h. 15. 3 Ibid., h. 21.

5

Ibunya pula anak kepada seorang ulama Syiah yang terkemuka dan disegani ramai iaitu

Mirza Ahmad Mujtahid Khonsari. Beliau lah ynag telah mengharamkan orang Islam untuk

menggunakan tembakau berikutan pemberian monopoli perdagangan tembakau oleh Shah

Reza Pahlavi yang juga Shah Iran kepada sebuah syarikat milik orang Inggiris. Kes inilah yang

menjadi titik permulaan penglibatan ulama’ dalam politik Iran.

Pada tahun 1929, Khomeini telah berkahwin dengan anak perempuan salah seorang

ulama’ yang terkemuka di Tehran, Khadijah Thaqafi. Beliau telah dikurniakan tujuh orang

cahaya mata tetapi dua orang anaknya telah meninggal dunia. Tiga orang anak perempuannya

telah berkahwin dengan golongan ulama’. Dua orang anak lelakinya pula giat membantu

ayahnya mengembangkan ilmu agama. Anak sulungnya, Mustafa telah meninggal dunia secara

mengejut ketika bersama ayahnya di Najaf pada tahun 1977. Manakala anak lelaki keduanya,

Ahmad telah meninggal dunia pada tahun 1995 selepas berjaya mengumpul dan menerbitkan

karya dan hasil tulisan ayahnya 4.

4 L. Carl Brown, 2000. Wajah Islam Politik Pergulatan Agama dan Negara Sepanjang Sejarah Umat. Jakarta : Serambi, h. 239.

6

PENDIDIKAN DAN KERJAYA KHOMEINI

Seperti kanak-kanak lain, Khomeini telah mendapat pendidikan awal di sebuah sekolah

agama tempatan sejak berumur enam tahun lagi sebelum mendapat pendidikan secara individu

daripada guru-gurunya bagi subjek yang istimewa seperti ilmu Logik dibawah

penjagaan Mullah Abdul-Qassem dan Sheikh Jaffar.

Apabila beliau berumur 16 tahun, ibu dan ibu saudaranya telah meninggal dunia tetapi

beliau terus tinggal di Khomein di bawah jagaan ahli keluarganya yang lain sehingga beliau

berumur 19 tahun. Salah seorang pewarisnya pada ketika itu ialah abang beliau sendiri,

Ayatollah Pasandideh. Ketika beliau berumur 19 tahun, beliau telah pergi ke Arak iaitu sebuah

tempat yang masyhur bagi bidang Pengajian Islam untuk meneruskan pelajarannya bersama

Haji Sheikh Abdul Karim Ha’iri Yazdi yang merupakan salah seorang ulama’ yang paling

menyerlah pada waktu itu.

Pada tahun 1922, Ayatollah Ha’iri Yazdi menerima jemputan daripada ulama’ Qum

untuk berpindah ke sana. Justeru, Khomeini turut mengikut gurunya berpindah ke sana dan

menghidupkan sebuah pondok yang hampir ditutup. Beliau telah mendalami pelbagai ilmu

seperti Usul Fikh, Feqah dan Kharaj daripada Sheikh Ha’iri Yazri walaupun gurunya telah

meninggal dunia tidak lama selepas itu. Beliau juga mendalami ilmu Falsafah Mistik dan ilmu

Akhlak. Beliau telah menerima segulung Ijazah bagi membenarkan beliau menjadi guru di

pondok tersebut pada tahun 1936.

Selepas kematian Sheikh Ha’iri Yazri, muncul seorang ulama’ Syiah Iran yang

masyhur iaitu Sheikh Burujerdi. Ketika Sheikh Burujerdi menjadi ketua ulama di Hawzah (

Sekolah Syiah), Khomeini telah menjadi anak murid dan pengikut yang setia kepada beliau.

Pada masa itu, Khomeini telah terpilih sebagai salah satu pengajar di Hawzah dan dikenali

sebagai mujtahid dalam bidang Fikh, Ushul Fikh, Falsafah, dan Akhlak. Selama bertahun-

7

tahun menjadi guru di Hawzah, Khomeini juga turut mengajar di Madrasah Faiziyah, Masjid

A'zam, Masjid Muhammadiyah, Madrasah Haj Molla Shadiq, Masjid Salmasi dan banyak lagi.

Di kota Najaf inilah, Khomeini buat pertama kalinya telah memperkenalkan teori konsep

Negara Islam menurutnya.

8

KARYA PENULISAN KHOMEINI

Khomeini merupakan salah seorang tokoh yang banyak menulis pelbagai karya

sepanjang hayatnya. Pekerjaan beliau yang pertama ialah membuat nota kaki diikuti menjadi

pengulas di Ra’s al-Jalut. Ketika beliau berumur 27 tahun, beliau menulis sebuah falsafah

rohaniah ketika bekerja di Akhbar Arabic yang bertajuk Misbah al-Hidayah 5. Dua tahun

kemudian, beliau menjadi pengulas (sharah) dalam beberapa karya lain. Antaranya :

Du’a al-Sahar

Hadith 40

Fusus al-Hikam

Miftah al-Ghayb

Asrar al-Salah

Risalah al-Talab wa al-Iradah.

Hadith al-Junud al-Aqlu wa al-Jahlu

Al-Kahfi

Adab al-Salar

Karya terbesar Khomeini adalah Kashf al-Asrar. Beliau menulis Kashf al-Asrar pada

tahun 1941 ketika beliau menjadi guru di Pondok Fayfiza di Qum. Pernah suatu ketika, anak

kepada sheikh Mandi al-Qummi seorang guru agama yang pernah menulis Asrar Alfa Sanah

telah menghina agama Islam. Khomeini telah mengambil cuti selama beberapa minggu kerana

terlalu berang dengan tindakan anak Sheikh Mandi al-Qummi itu dan pada ketika itu lah beliau

menulis Kasyf al-Asrar sebagai tanda kekecewaaan beliau 6.

5 Abdar Rahman Koya, op.cit., h. 85 6 Vanessa Martin, 2003. Creating an Islamic State : Khomeini and The Making of a New Iran. London : I.B Tauris & Co Ltd, h. 119.

9

Khomeini juga turut menulis karya di dalam bidang Fikh. Antara karya terbesar beliau

di dalam bidang Fikh adalah al-Rasa’il dan Tahrir al-Wasilah. Terdapat dua jilid bagi buku al-

Rasa’il. Kandungan bagi al-Rasa’il adalah esei tentang isu-isu Fikh seperti Ijtihad dan Taqlid.

Bagi buku Tahrir al-Wasilah pula, beliau telah mula menulis ketika beliau dibuang ke

Turki dan menyempurnakannya ketika beliau di Iraq. Ketika buku ini dicetak buat kali pertama,

beliau mendapati di bahagian bawah namanya sebagai penulis buku itu telah tertulis Hawzah

at Najaf yang bermaksud Sekolah Agama Syiah di Najaf. Kesannya, beliau telah memulangkan

semua buku cetakan pertama itu ke kedai yang mencetak untuk memadamkan tulisan Hawzah

at Najaf tersebut kerana ia tidak bersesuain bagi bidang Fikh. Buku ini telah menjadi salah satu

buku rujukan bagi bidang Fikh.

Khomeini juga ada menulis buku yang bertajuk Kitab al-Bay’ berkenaan urusan

muamalat. Buku ini mempunyai lima jilid iaitu nota kuliah Khomeini semasa beliau mengajar

di Najaf selama 13 tahun. Jilid yang kelima telah diterbitkan ketika beliau sudah pulang ke

Iran. Disamping itu, beliau juga menulis tentang kebersihan upacara amal yang mengandungi

tiga jilid yang bertajuk Kitab al-Taharah. Ia juga merupakan nota kuliah yang beliau pernah

mengajar di Qum.

Karya terpenting Khomeini yang pernah diterbitkan ialah berkenaan politik iaitu al-

Hukumah al-Islamiyyah. Ia adalah sebuah buku kecil di dalam Bahasa Arab yang mempunyai

154 muka surat yang telah diterjemahkan ke dalam pelbagai bahasa antaranya Bahasa Parsi,

Bahasa Inggeris, Bahasa Perancis dan Bahasa Urdu. Bertentangan dengan tajuk, buku ini

banyak menceritakan masalah tertentu yang terdapat di dalam pemikiran tradisional Syiah.

Pemikiran tradisional syiah tersebut adalah semua kuasa tentang keghaiban Imam Ghayb sejak

260 Hijrah / 873 Masihi adalah tidak sah. Para ulama dan fuqaha Syiah perlu memberi

penerangan kepada diri mereka dan pengikut yang lain di sekolah dan pondok mereka bahawa

10

sesuatu kerajaan itu adalah tidak sah selagi Imam yang ditunggu-tunggu muncul. Buku ini

secara asasnya adalah untuk memberi penjelasan terhadap salah faham tentang konsep di

kalangan pengikut Syiah.

Situasi yang sama terjadi di kalangan orang-orang Islam yang Sunni. Terdapat

sebahagian ulama di kalangan sunni menyatakan bahawa sultan adalah bayangan Allah SWT

di muka bumi ini. Barang siapa menghina sultan, orang itu akan dihina oleh Allah SWT kelak

dan barang siapa yang memuliakan Sultan, orang itu akan dimuliakan oleh Allah SWT. Kata-

kata ini telah dijadikan sebagai isi kandungan khutbah Jumaat oleh sebagian Khatib yang agak

kurang bermoral.

Khomeini menyatakan di dalam buku ini tentang pemikiran dan teori yang terdapat

dalam teori Syiah yang membawa kepada berlakunya Revolusi Iran. Beliau menerangkan

teorinya sebagai ‘Kerajaan Keadilan’ atau pun Vilayat-i Faqih. Ia mengandungi 16 buah kuliah

yang pernah disampaikan di Sekolah Syiah di Najaf (Hawzah at Najah) pada 23 Januari hingga

10 Februari 1970 untuk membuktikan keupayaan golongan fuqaha untuk mengetuai dan

menguasai politik negara.

11

KONSEP NEGARA ISLAM MENURUT KHOMEINI

Sebuah lagi karya Khomeini yang telah menggegarkan dunia adalah Kasyf al-Asrar.

Walaupun ia telah ditulis tiga dekad sebelum penerbitan buku Hukumah al-Islamiyyah, ia juga

mengandungi isu bahawa kerajaan Islam perlu dipandu oleh seorang ahli Fikh. Beliau telah

membawa beberapa bukti dan contoh daripada al-Quran dan Hadith tentang keperluan

pemimpin daripada golongan ahli Fikh. Antaranya ialah :

ه ۞إن دوا ٱلل ن تؤههمركم أ

ت يهأ نه مه

همتم بهيه ٱل كه ا إوذها حه هلهه

ه أ كموا ٱنلاس إله ن ته

هأ

دل ب ه إن ٱلعه ا يهعظكم به ٱلل ه إن ۦ نعم ا بهصريا ٱلل ميعه نه سه ا ٥٨كه هه يهأ ينه يه نو ا ٱل ءهامه

طيعوا هه أ طيعوا ٱلل

هأ ول ٱلرسوله وه

أ مر وه

هء فهردوه إله ٱل زهعتم ف شه ٱمنكم فهإن تهنه لل

ٱلرسول وه إن كنتم تؤمنونه ب حسه ٱألخر ٱلهوم وه ٱللهأ ري وه لكه خه ويلا ن ذه

٥٩تهأ

Terjemahannya : 58. Sesungguhnya Allah menyuruh kamu supaya menyerahkan

segala jenis amanah kepada ahlinya (yang berhak menerimanya) dan apabila kamu

menjalankan hukum di antara manusia, (Allah menyuruh) kamu menghukum

dengan adil. Sesungguhnya Allah dengan (suruhanNya) itu memberi pengajaran

yang sebaik-baiknya kepada kamu. Sesungguhnya Allah sentiasa Mendengar, lagi

sentiasa Melihat.

59. Wahai orang-orang yang beriman, taatlah kamu kepada Allah dan taatlah

kamu kepada Rasulullah dan kepada "Ulil-Amri" (orang-orang yang berkuasa)

dari kalangan kamu. Kemudian jika kamu berbantah-bantah (berselisihan) dalam

sesuatu perkara, maka hendaklah kamu mengembalikannya kepada (Kitab) Allah

12

(Al-Quran) dan (Sunnah) RasulNya jika kamu benar beriman kepada Allah dan

hari akhirat. Yang demikian adalah lebih baik (bagi kamu) dan lebih elok pula

kesudahannya.

(Surah al-Nisa 4 : 58-59)

Nabi Muhammad SAW sendiri telah membina sebuah kerajaan, melantik para

gabenor, menjadi hakim di Madinah, menghantar wakil hakim ke negara Islam yang lain bagi

menyelesaikan masalah di sana, mengutuskan utusan ke negara Islam yang lain dan mengetuai

beberapa siri peperangan seperti Perang Badar, Perang Khandak dan Perak Uhud. Hal ini

menunjukkan bahawa sekiranya seorang ahli Fikh memerintah sebuah negara pasti negara

tersebut akan menjadi maju dan bertamadun tinggi. Selain daripada itu, baginda SAW juga

telah mengutuskan beberapa sahabatnya ke negara lain untuk membawa risalah Allah SWT

agar boleh memandu penduduk disitu pula. Misalnya Muaz bin Jabal RA telah diutuskan ke

Yaman. Rasulullah SAW telah memberi kuasa kepada beliau untuk berijtihad sekiranya

terdapat masalah yang tidak terdapat di dalam al-Quran dan Hadith Nabi Muhammad SAW.

Hal ini menunjukkan bahawa melantik seorang golongan agama sebagai pemerintah bukanlah

suatu yang mustahil. Bahkan ia adalah satu pilihan yang tepat.

Namun di dalam buku ini, Khomeini bukanlah menekankan bahawa sesebuah

pemerintahan mestilah terdiri daripada golongan agama atau ahli Fikh namun cukuplah

sekadar di dalam barisan kabinet menteri atau di dalam barisan ahli Parlimen, terdapatnya

golongan atau ahli Fikh supaya nanti, ahli Fikh tersebut akan memilih ketua negara seperti

perdana menteri, raja daripada golongan yang benar-benar layak. Benar-benar layak

bermaksud tidak membantah hukum yang Allah SWT telah tetapkan dan tidak melakukan

kezaliman dan penganiayaan terhadap harta, nyawa dan kehormatan rakyat dan nilai-nilai

13

yang tidak baik yang lain. Dengan sebab itu lah, Khomeini tidak terus menyatakan bahawa

Sistem Monarki yang telah diamalkan di Iran selama beberapa abad itu adalah tidak Islamik.

Khomeini menerangkan bahawa sebuah kerajaan yang dibayangkan dalam Islam

mestilah mengikut dan menimbang tara akan undang-undang. Keautoritian Nabi Muhammad

SAW dan pemerintah yang sah disisi undang-undang adalah terbitan daripada Allah SWT

dimana Allah SWT telah memerintahkan kita sebagai rakyat untuk taat kepada baginda Nabi

Muhammad SAW dan pemerintah yang lain selepas kewafatan baginda. Oleh itu, tidak wujud

ruang untuk manusia memberi pendapat dan kerenah terhadap kerajaan Islam

Istilah yang digunapakai dalam menyampaikan teori Negara Islam yang diperintah

oleh ahli Fikh ialah Vilayat-i Faqih. Vilayat bermaksud kerajaan, pentadbiran dan kepimpinan

dalam sesebuah negara. Vilayat-i Faqih adalah salah satu isu yang sah di sisi undang-undang

Syariah. sama seperti syariah telah membuat setiap seorang daripada kita sebagai penjaga

kanak-kanak yang belum dewasa, kewajipan seluruh rakyat tidak berbeza daripada penjagaan

bawah umur kecuali dari segi kuantiti.

Sebenarnya, teori Vilayat-i Faqih bukanlah berasal daripada Khomeini sendiri. Ia

adalah satu fatwa yang disebut oleh Mirza Shirazi tentang pengharaman tembakau dan fatwa

daripada Mirza Muhaini yang merupakan penyokong bagi idea Vilayat-i Faqih ini.

Faqih disini bermaksud penjaga, pemerintah yang mengawal apa sahaja yang Nabi

Muhammad SAW pernah kawal sebelum ini. Walaupun para fuqaha tidak dapat menubuhkan

negara Islam buat sementara waktu, mereka tidak sepatutnya meninggalkan medan

pertempuran bahkan mereka sepatutnya mara kehadapan untuk mengurangkan pelbagai beban

dan masalah orang-orang Islam sebanyak mana yang mungkin serta mengaplikasikan undang-

undang mengikut kapasiti mereka.

14

Khomeini berpendapat bahawa orang Islam tidak perlu memberi kerjasama kepada

pemerintah yang tidak adil. Imam Jaafar al-Sadiq pernah menyatakan sesiapa yang menuntut

keadilan daripada pemerintah yang tidak adil dia diibaratkan seperti menuntut keadilan

daripada thagut iaitu syaitan. Kata-kata ini adalah salah satu daripada undang-undang politik

yang menyuruh orang Islam untuk menghindari daripada pemerintah yang tidak adil berkuasa.

Khomeini juga telah menetapkan beberapa undang-undang untuk sebuah negara Islam

pada masa akan datang. Misalnya, jika seorang ahli Fikh melanggar undang-undang syariah,

dengar serta merta atau secara automatiknya dia akan digugurkan daripada pejabat Vilayat

berikutan kerana kekurangan keadilan dalam diri dia.

Dua ciri untuk melayakkan sesorang itu menjadi pemerintah bagi negara Islam adalah

dia mestilah menguasai dalam bidang undang-undang Islam dan Sains serta mestilah seorang

yang adil. Tanpa dua ciri ini tiada siapa yang layak menjadi pemimpin negara Islam.

Khomeini juga ada menulis bahawa kerajaan Islam bukanlah seperti kerajaan-kerajaan

yang lain seperti ketua negara yang menikmati kuasa yang tidak terhad, bermain dengan harta

rakyat. Tetapi kerajaan Islam adalah satu negara yang berasaskan al-Quran dan al-Sunnah

dimana kita mestilah perlu ikut kepada sistem yang sedia ada serta mengaplikasi semua

undang-undang dan peraturan yang telah Allah SWT tetapkan. Justeru itu, negara Islam adalah

sebuah negeri undang-undang Tuhan. Perbezaan antara negara Islam dengan negara bukan

Islam ialah mengesakan Allah SWT dalam pemerintahan. Hanya Allah SWT penggubal

undang-undang tunggal dan Nabi Muhammad SAW serta khulafa’ mengikut undang-undang

yang sama yang telah ditetapkan.

15

REVOLUSI IRAN

Jika diteliti buku sejarah dunia, terlalu banyak revolusi yang telah berlaku antaranya

ialah Revolusi China, Revolusi Bolshevik dan Revolusi Iran. Revolusi Iran adalah salah satu

kesan daripada pertembungan antara peradaban barat dan Islam di mana kedua-dua peradaban

ini saling mencuba antara satu sama lain untuk mempengaruhi dan memimpin masyarakat ke

arah kehidupan yang lebih baik. Oleh sebab itu lah tujuan Revolusi Iran bertujuan untuk

menghapuskan sistem pemerintahan monarki dan hendak digantikan dengan sistem

pemerintahan Republik Islam yang diketuai oleh Khomeini.

Muhammad Shah Reza Pahlavi yang menaiki tahta diraja Iran pada tahun 1941

merupakan pemerintah autokratik sejak tahun 1953. Beliau dapat menaiki takhta apabila

mendapat bantuan daripada Amerika syarikat dan Britain menjatuhkan kerajaan nasionalis

pimpinan Dr. Mossadegh yang ingin memiliki negara yang dipenuhi lapangan minyak di Iran

dan meletakkan kuasa tentera di bawah penguasaan beliau.

Walaupun Shah Reza Pahlavi atau Regim Shah mempunyai kedudukan yang kukuh

sebagai Shah Iran, dengan tidak semena-mena beliau ditumbangkan pada tahun 1979 dan

sebuah pemerintahan baru ditegakkan telah membuka mata seluruh manusia serata dunia

termasuklah Malaysia sendiri. Revolusi ini telah meletus sebagai akibat daripada kekecewaan

serta kemarahan rakyat Iran daripada pelbagai kumpulan sosial terhadap regim yang

memerintah Iran kerana gagal untuk menghapuskan ketidakadilan sosial dan ekonomi dalam

kehidupan masyarakat tempatan akibat daripada pencerobohan barat hingga mengganggu

gugat kedudukan peradaban tempatan yang sedia ada.

Revolusi Iran sering dikaitkan dengan konflik di antara tradisional dan permodenan

apabila berbicara tentang pertembungan peradaban Islam dan Barat. Keadaan sosio-ekonomi

di Iran ketika berlakunya Revolusi Iran berada di tahap moden dan progresif berbanding

16

dengan keadaan masyarakat ketika berlakunya Revolusi Bolshevik dan Revolusi China yang

mana agak menyedihkan. Selain itu, Revolusi Iran juga lebih digerakkan menerusi

pertelingkahan politik daripada pertelingkahan bersenjata. Walaupun terdapat ramai rakyat

Iran yang terbunuh ketika Revolusi Iran itu berlaku namun rata-rata ppenyokong demostrasi

tersebut tidak mempunyai senjata. Dalam kata lain mereka bukannya puak pemberontak.

Kejatuhan Regim Shah juga berlaku tanpa sebarang bantuan dan campuan tangan asing. Hal

ini berbeza dengan revolusi-revolusi lain yang mendapatkan pertolongan daripada orang luar.

Di Iran, Islam dijadikan penggerak utama sebagai alat untuk menyatukan seluruh rakyat Iran

dalam menentang pengaruh barat dan menumbangkan Shah Reza.

Antara faktor-faktor yang menyumbang ke arah tercetusnya Revolusi Iran ini ialah

faktor ekonomi. Kemasukan para pemodal asing tanpa halangan telah membuka ruang kepada

penguasaan hasil kekayaan Iran oleh pihak luar. Syarikat gergasi barat yang mempunyai

modal yang besar dan kepakaran sains dan teknologi seperti Amerika Syarikat membolehkan

mereka menguasai dasar luar Iran terutamanya bantuan ekonomi. Bagi golongan Nasionalis,

ia merupakan satu ancaman kepada masa depan rakyat dan negara. Mereka menjangkakan

sekiranya tiada sebarang tindakan yang dilakukan, Iran akan terjajah dalam bentuk dan

suasana yang baru.

Golongan peniaga Iran (bazaaris) dan pekerja biasa menyaksikan program

pembangunan ekonomi yang dilaksanakan oleh Regim Shah sebagi tidak lebih daripada

membuka ruang ke arah penguasaan Barat ke atas ekonomi negara Iran yang mencengkam

kehidupan kerjaya mereka. Hal ini menjadi lebih teruk lagi apabila terlahirnya bourgeoisie

comprador ataupun golongan atasan rakyat tempatan. Dengan kelahiran bourgeoisie

comprador ia seolah-olah mengukuhkan lagi pengaruh asing di Iran.

17

Regim Shah yang terlalu bergantung kepada Barat yang sentiasa mengambil peluang

atas kesengsaraan dan penderitaan rakyat Iran juga menjadi faktor mengapa Revolusi Iran ini

berlaku. Dengan sebab itu, golongan ulama Syiah merasakan ia merupakan satu tamparan

yang hebat kepada umat Islam di Iran. Khomeini telah mengatakan bahawa Regim Shah

sengaja bersekongkol dengan barat dalam usaha menyekat Islam daripada bangkit menjadi

sebuah peradaban yang berpengaruh. Dengan demikian itu, beliau menyatakan bahawa usaha

mempertahankan hak negara adalah satu kewajipan kepada semua umat Islam dalam

memelihara kesinambungan peradaban Islam di Iran.

Disamping itu, Khomeini yang mengetuai kumpulan pembangkang menentang

kerajaan Regim Shah dan rancangan Revolusi Iran beliau. Antara perkara-perkara lain yang

diperdebatkan oleh beliau ialah hak mengundi untuk perempuan, perubahan undang-undang

pilihan raya yang yang membenarkan kumpulan agama minoriti memegang jawatan tinggi

dalam kerajaan dan perubahan dalam undang-undang perkahwinan.

Bukan itu sahaja, apabila berlakunya pengusaan ekonomi secara meluas, ia akan

membawa kepada penyebaran pengaruh politik. Pendek kata, barang siapa yang memonopoli

ekonomi negara, dia juga akan memonopoli pentadbiran dan pemerintahan negara. Itulah

kehebatan wang di dunia ini. Syarikat gergasi yang mempunyai modal yng besar berpengaruh

untuk memberi tekanan kepada kerajaan yang diberi bantuan. Hal ini kerana tanpa sokongan

dan bantuan daripada mereka, pasti sebuah kerajaan tidak akan dapat berdiri teguh.

Apabila sejarah Perang Salib disingkap semula, setiap tindakan barat di Iran akan

terkait dengannya. Oleh sebab itu lah Khomeini sebagai salah seorang golongan ulama Syiah

yang berpengaruh besar pada ketika itu telah mengeluarkan fatwa di dalam karyanya Vilayat-

i Faqih agar rakyat menolak kepimpinan Regim Shah yang didakwa menyeleweng dan

tergelincir daripada prinsip-prinsip pemerintahan yang digariskan oleh Islam. Peristiwa

18

pembunuhan anak lelaki kepada Khomeini telah menyemarakkan api yang sedia menyala

pada tahun 1977.

Bukan itu sahaja, pada tahun 1976, Regim Shah menaikkan kemarahan penduduk

Islam Iran kerana mengubah kalendar Iran daripada kalender Hijrah kepada kalendar solar

Iran yang pernah digunakan ketika zaman Cyrus Agung. Pada tahun yang sama, Regim Shah

mengumumkan rancangan penjimatan ekonomi yang bertujuan untuk mengurangkan tahap

inflasi. Kesannya, ramai rakyat Iran yang hilang pekerjaan dan ramai yang jatuh miskin dan

bermigrasi ke kota besar meningkat.

Walaupun Khomeini telah dibuang negeri ke negara Turki kerana mengkritik Regim

Shah yang bersekongkol dengan Israel dan Amerika Syarikat selama 14 tahun, beliau tetap

meneruskan pelbagai kempen anti-Shah supaya rakyat mendokong untuk menamatkan sistem

pemerintahan Monarki Iran dengan alasan ia tidak pernah diajar oleh baginda Nabi

Muhammad SAW. Tambahan pula, sistem tersebut digambarkan lanjutan daripada unsur-

unsur peradaban yang bukan Islam.

Jimmy Carter, presiden Amerika pada tahun 1977 mengutuskan sebuah peringatan

kepada Shah Mohammad mengenai betapa mustahaknya hak kebebasan dan kebebasan

berpolitik. Shah kemudiannya membalas peringatan ini dengan mengampuni 357 tahanan

politik pada bulan Februari tahun yang sama. Beliau juga turut membenarkan Persatuan

Palang Merah untuk melawat penjara tahanan politik. Ini merupakan permulaan liberalisasi

oleh Shah. Pihak liberal kemudiannya mengeluarkan seutus surat mengecam rejim beliau.

Tahun yang sama juga turut menyaksikan kematian seorang ahli politik yang penting iaitu Ali

Shariati. Beliau adalah seorang pemimpin Islam moden dan kematian beliau didakwa

didalangi SAVAK.

19

Islam telah pun diakui sebagai agama yang sempurna yang merangkumi segala aspek

kehidupan manusia, ia tidak lagi memerlukan teori dan ideologi lain yang tidak selari dengan

prinsip Islam. Dalam menjayakan revolusi ini, Khomeini telah menegaskan bahawa tujuan

utama dilancarkan revolusi ini adalah untuk membebaskan umat Islam Iran daripada

peradaban barat yang membawa nilai-nilai yang bertentangan dengan Islam. Khomeini telah

memperkenalkan slogan ‘tiada barat, tiada timur melainkan Islam’. Motif slogan ini dicipta

adalah untuk menyatukan umat Islam meskipun beliau menemui kegagalan kerana dilihat

lebih bersifat nasionalisme Iran oleh bangsa arab manakala golongan Ahli Sunnah wa al-

Jmaah pula melihatnya bercirikan Syiah.

Apabila Revolusi Iran telah berjaya menggulingkan regim monarki di Iran, institusi

ulama Syiah telah mendapat pengaruh yang luas dalam politik Iran kerana golongan tersebut

terutamanya Khomeini telah menjadi lambang atau tokoh penyatuan umat Islam di Iran dalam

usaha mengakhiri pengaruh peradaban Barat dan penguasaan asing ke atas sistem kehidupan

masyarakat Iran.

Walaupun bukan semua rakyat Iran inginkan sebuah kerajaan yang bersifat Islam

dalam mengendalikan urusan pentadbiran dan pemerintahan di negara tersebut, namun

masing-masing sanggup menerima kepimpinan golongan ulama Syiah demi menjatuhkan

Regim Shah yang dilihat terlalu banyak bergantung kepada Barat sehingga menyebabkan

bangsa Iran mengalami ketandusan jati diri sendiri. Kembali kepada Islam, seperti yang

dilaung-laungkan oleh Khomeini merupakan pra syarat untuk mengakhiri penguasaan Barat

ke atas Iran.

Meskipun Khomeini telah menubuhkan sistem pemerintahan bercirikan Syiah selepas

berjayanya Revolusi Iran 1979, beberapa orang pemerhati politik antarabangsa berpendapat

bahawa is merupakan kesinambungan kejayaan umat Islam pada zaman Rasulullah SAW

20

kerana berjaya menghapuskan kebatilan yang wujud dalam kehidupan masyarakat manusia di

Iran. Maka tidak hairanlah apabila Dr. Kaukab Siddique seorang Sunni menyamakan

kepulangan Khomeini ke Iran persis kejayaan Rasulullah SAW yang membuka Kota Mekah.

21

REPUBLIK ISLAM

Selepas jatuhnya Regim shah, Iran diperintah oleh kerajaan sementara yang diketuai

Shapour Bakhtiar. Walau bagaimanapun, kerajaan ini tidak dipersetujui oleh Khomeini. Pada

11 Februari, Khomeni melantik Mehdi Bazargan sebagai perdana menteri Iran. Tindakan ini

menyebabkan kerajaan Iran berpecah kepada dua, iaitu kerajaan sementara Shapour Bakhtiar

dan kerajaan revolusi Khomeini dan akhirnya berlakulah pergeseran antara dua kumpulan ini.

Khomeini dan Mehdi Bazargan telah memperkenalkan sebuah kerajaan demokratik baru.

Pada masa yang sama, dalam kerajaan Iran, Khomeini menubuhkan Majlis Revolusi yang

ahlinya terdiri daripada para ulama yang menyokong beliau. Majlis ini semakin lama menjadi

semakin berkuasa dalam kerajaan Iran sehinggakan kesemua keputusan kerajaan Iran

ditentukan oleh badan ini.

Pada bulan Jun, Gerakan Kebebasan membentuk sebuah draf perlembagaan yang

menjadikan Iran sebuah Republik Islam. Draf ini turut merangkumi Majlis Pelindung yang

mempunyai kuasa veto mengenai undang-undang bukan Islam. Walaupun begitu, Ayatollah

Khomeini menolak draf ini dengan alasan bahawa kerajaan baru ini haruslah berdasarkan

"100% undang-undang Islam".

Oleh itu, sebuah perlembagaan baru dibentuk oleh Majlis Pakar yang membentuk

jawatan Pemimpin Agung untuk Khomeini. Kuasa Pemimpin Agung mengikut perlembagaan

ini meliputi kuasa ketenteraan, keselamatan dan juga kuasa veto untuk calon parti politik.

Turut dibentuk ialah jawatan Presiden. Kuasa presiden pula kurang meluas berbanding dengan

Pemimpin Agung dan beliau akan dilantik melalui pilihan raya umum yang diadakan setiap

empat tahun sekali. Perdana Menteri Mehdi Bazargan tidak bersetuju dengan perlembagaan

baru ini kerana kekuasaan presiden yang terbatas, lalu beliau meletak jawatan.

22

Kerajaan Shapour Bakhtiar kemudiannya kalah dalam persaingan ini apabila

ketenteraan mengisytiharkan untuk berpendirian neutral. Pada 30 Mac 1979 dan keesokan

harinya, sebuah referendum diusulkan bagi membentuk sebuah Republik Islam dan cadangan

ini mendapat sokongan 98% penduduk Iran. Abolhassan Banisadr pula dilantik oleh Khomeini

untuk menjadi presiden Iran pertama.

23

KESIMPULAN

Khomeini telah muncul sebagai pemimpin agama yang berwibawa apabila beliau

berjaya menyatukan hampir kesemua rakyat Iran untuk menentang Regim Shah yang pro

kepada Barat. Dengan menggunakan kedudukannya sebgai salah seorang pemimpin tertinggi

dalam institusi ulama Syiah, beliau memperolehi sokongan majoriti masyarakat Iran dengan

mengeluarkan fatwa bahawa sistem beraja di Iran adalah tidak sahih dan kepentingan

menegakkan kerajaan Islam di bawah pimpinan golongan ulama syiah.

Tambahan pula dengan ketaksuban yang luar biasa para penganut Syiah terhadap

ulama-ulama mereka, membolehkan hampir setiap perancangan dan strategi Khomeini dalam

kempen anti-Shah dapat dilaksanakan dengan jayanya dan berkesan.

Meskipun Revolusi Iran ini telah lama berlaku, namun pihak pemerintah Iran masih

mengekalkan Islam sebagai teras kehidupan. Bahkan presidennya Muhammad Khatami

menyifatkan bahawa Revolusi Iran 1979 sebagai ubat yang menyelamatkan umat Islam Iran

daripada penyakit yang kronik.

24

BIBLIOGRAFI

Abdar Rahman Koya, 2009. Imam Khomeini Life, thought and Legacy. Kuala Kumpur,

Islamic Book Trust

L. Carl Brown, 2000. Wajah Islam Politik Pergulatan Agama dan Negara Sepanjang

Sejarah Umat. Jakarta : Serambi

Vanessa Martin, 2003. Creating an Islamic State : Khomeini and The Making of a New

Iran. London : I.B Tauris & Co Ltd